Het huis met de zeven kamers

Het huis met de zeven kamers Hans van Ewijk

[email protected] www.hansvanewijk.nl

Zeven ramen van sociaal werk

Domein Theorieën

Ethiek

Disciplines

Beleid en organisatie

Methodes

Professionalisering en onderzoek

Het domein van sociaal werk Wat valt er onder? Bijvoorbeeld ook sjd, personeel en arbeid, creatieve therapie? Eén beroep of beroependomein Parapluie of stam, wortels en takken Definitie van sociaal werk Body of knowledge. Wie bepaalt het domein eigenlijk? (overheid, sociale parnters, opleidingen, beroepsgroep?)

Definities Internationaal The social work profession promotes social change, problem solving in human relationships and the empowerment and liberation of people to enhance well-being. Utilising theories of human behaviour and social systems, social work intervenes at the points where people interact with their environments. Principles of human rights and social justice are fundamental to social work.

Beroepsprofiel mw De missie van het maatschappelijk werk is kort gezegd: bevorderen dat mensen in onze samenleving tot hun recht komen, als mens en als burger. Maatschappelijk werkers streven ernaar dat mensen zich in wisselwerking met hun sociale omgeving zo goed mogelijk kunnen ontplooien, naar hun eigen aard, behoeften en opvattingen, en dat ze rekening houden met anderen met wie zij samenleven (Beroepsprofiel, NVMW 2006).

Activerend maatschappelijk werk Activerend maatschappelijk werk, gebaseerd op een samenhangend kennis en handelingsdomein, heeft als doel de integratie van burgers en ondersteunt en stimuleert eigen- en medeverantwoordelijkheid en de implementatie van sociale rechten.

Stammen of stam 1991: drie forse stammen:  sociaal pedagogische hulpverlening  psychosociale en informatieve hulpverlening  recreatie, activering en educatie. Functioneren op drie niveaus  in primaire levenssituatie (micro)  directe sociale omgeving (meso)  functioneren als lid van de samenleving (macro) Vertaald in drie opleidinsprofielen: sph, mwd en cmv.

Jaren vijftig Maatschappelijk werk als materiële en immateriële hulpverlening en combinatie van individueel, groeps en samenlevingsniveau. Sociaal pedagogiek gericht op jeugdigen. Opkomend samenlevingsopbouw Binnen verzuilde structuur

Jaren zestig - tachtig Differentiatie en specialisatie Politisering en therapeutiseringgolf Vergaande fragmentatie leidende tot Knelpuntennota en opvolgers en cie. Top voor de opleidingen. Pogingen tot herordeningen, waaronder beroepenstructuur 1991.

Situatie 2011 Nieuwe beroepenstructuur met erkenning van tussen de 15 en 30 beroepsprofielen. Loslaten van drie domeinen en erkenning van veelheid aan beroepen. Oplossing in idee van wortels, stam en takken. Opkomst van de generalist (van der Lans, Scholte, Bussemaker) Aansluiten op internationaal discours

Social work triangle (Payne) Reflexive therapeutic

Reformist/ Individualistic

Social/ collectivist 11

Contextueel transformatief Een sociaal werker probeert de context van de cliënt zodanig te veranderen dat de betrokkene(n) beter sociaal functioneert. Dit betreft het eigen functioneren, het functioneren van de directe omgeving en dat van de instituties.

Contextual transforming: making a square Therapeutic

Reformist

Contextual

Collectivist

13

Sociaal werk theorie Social case work, methodisch sociaal werk Kritisch sociaal werk / anti-oppressive Therapeutisch sociaal werk Service gericht sociaal werk (managerialism) (users approach) Constructivistisch sociaal werk Bildung of vormingsgericht sociaal werk

Sociaal werk theorie Ecologisch sociaal werk, ecologische sociaal pedagogiek Faith based social work Social Care (zorggericht) Justitieel sociaal werk (Punative) Citizenship based social work Is het aan de maatschappelijk werker om zich te positioneren?

Interdisciplinair Psychologie Sociologie Rechten Filosofie Geschiedenis Economie Bestuurs- en organisatiekunde Welke onderdelen en hoe integreren?

Ethiek en zingeving Zingeving, levensbeschouwing, betekenisgeving Ethiek en moraliteit Morele dilemma’s Beroepscode Normatieve professionalisering Wat beslist de professional, de organisatie, de beroepsgroep, het beleid?

Methodieken en methodes Is er een basis methodiek voor sociaal werk (stam)? Grabbelton van methodes Op heel verschillende niveaus Bewezen effectief Hoe methodes te overzien, te selecteren en eventueel te integreren?

Beleid en organisatie

Wat gebeurt er in samenleving, trends. Gevolgen voor maatschappelijk werk Actueel sociaal beleid (schalen en velden). Gevolgen voor maatschappelijk werk. Organisatiekunde: missie, doelen, werkwijze, cultuur. Beleids- en organisatieprocessen Rol van burgers in beleid, organisatie en uitvoering.

Professionalisering en onderzoek Kenmerken van sociaal werk beroepen  Verschillende niveaus  Verschillende settings  Professionalisering als permanente opgave: individueel en collectief  Competenties en kerntaken Sociaal werk onderzoek  Context  Professionele praktijken  Onderzoek naar sociaal functioneren van individuen en groepen en organisaties  Evidence, opbrengsten, baat  Kenmerken en eigen aard van sociaal werk onderzoek