Het heeft Zijne Majesteit de Koning EEKAAPEEVEETJE

24e jaargang nr. 2 Juni 2014

Dubbele koninklijke onderscheiding bij fam. Berends te Kerkrade

EEKAAPEEVEETJE

EERSTE KERKRAADSE PHILATELISTEN VERENIGING

Nog groter was de verrassing toen burgemeester Som van Kerkrade ook nog een onderscheiding voor zijn vrouw in petto had. Zij was natuurlijk helemaal ontdaan door deze onverwachte geste, hetgeen duidelijk op onderstaande foto is te zien.

Het heeft Zijne Majesteit de Koning behaagd om ons gewaardeerd lid dhr. Ben Berends én zijn echtgenote te benoemen tot Lid in de Orde van Oranje Nassau. De uitreiking vond op vrijdag 25 april plaats bij de gedecoreerden thuis. De benoeming was vooral voor hun beider inzet als vrijwilligers bij verzorgingshuis Firenschat te Kerkrade. De benoeming van Ben was mede voor zijn werkzaamheden voor de EKPV en zijn harmonie. De oonderscheiding van Ben kwam als een grote verrassing. F.Bolstraat 8, 6415 TS Heelen, telefoon 045 - 5729633.

Clubveiling Bij genoeg aanwezige kavels, beginnen we op donderdag 19 juni met een clubveiling. Heeft u materiaal voor de veiling, neem dan contact op met dhr. Hijdendaal, e-mail [email protected]

In dit nummer:

Hopelijk wordt de clubveiling een regelmatig terugkerend onderdeel van onze verenigingsavond. Guy Hoenen, uw voorzitter.

Redactie EeKaaPeeVeetje:

Koninklijke onderscheidingen in Kerkrade

1

slot “De Vrede van Utrecht” door Ton Vis

2

“De Oerhollandse Tulp” door Ton Vis

3

Vervolg van “De Oerhollandse Tulp”

4

Informatie Clubveilingen

5

onze verenigingsavonden

6

algemene verenigingsinformatie EKPV

7

Guy Hoenen, lid AIJP Weegbree 16, 6374 RP Landgraaf tel.: 045—5314657 E-mail: [email protected]

www.ekpv.nl

De Vrede van Utrecht (slot) door Ton Vis De Republiek der Zeven Provinciën kreeg de stad Venlo toegewezen, maar Frankrijk kreeg soevereiniteit over het Prinsdom Orange. Savoye kreeg het Koninkrijk Sicilië en werd een koninkrijk. De Verenigde Provinciën verloren het overwicht op zee, daarmee markeert de Vrede Van Utrecht het definitieve einde van de Gouden Eeuw, hoewel deze daarvoor ook al in verval was geraakt. Het belangrijkste echter wat dat er een stabiel machtsevenwicht in Europa werd bereikt waardoor - althans gedurende de eerstvolgende dertig jaar - nieuwe oorlogen werden voorkomen. Rameau De onderhandelingen zorgden voor een economische impuls in de stad en het gewest Utrecht. De stedelijke elite verhuurde zijn mooiste woningen en veel personeel aan de delegaties. Het is anderhalf jaar feest geweest voor de stad. Alles werd aangegrepen om grote feestmalen aan te richten en hoofs vertoon te organiseren.

De hele horeca en vermaaksindustrie kenden gouden tijden. Het Calvinistische bestuur van Utrecht besloot het toneelverbod, dat in deze tijd gold, tijdelijk op te heffen. Ook op muzikaal gebied bleef de Vrede van Utrecht zeker niet onopgemerkt. Georg Friedrich Händel schreef in Londen Georg Friedrich Händel het Utrecht Te Deum en hetUtrecht Jubilate, terwijl in Frankrijk onder andere Jean-Philippe Rameau, André Campra en Thomas-Louis Bourgeois speciale feestmuziek schreven. Sinds 2005 wordt het Utrecht Te Deum van Händel jaarlijks uitgevoerd in Utrechts Domkerk, om de herinnering aan deze historische gebeurtenis levend te houden. Ton Vis

Met toneelspelen en kermissen vierde ook de bevolking

24E JAARGANG NR. 2

Pagina 2

De Oerhollandse Tulp

door Ton Vis

De oerhollandse, exotische tulp Wie Nederland zegt, denkt aan klompen, molens en tulpen. Dat is althans het beeld dat het Nationaal Bureau voor Toerisme (NBT) al jarenlang in het buitenland van ons land schept. Natuurlijk, wij zijn een uniek volkje met vele eigenaardige gewoonten. Maar er zijn maar weinig Nederlanders die nog op klompen lopen, en molens waren gewoon een slimme manier om windkracht te gebruiken om machines zoals maalstenen, zaagbladen en waterpompen aan te drijven voordat er stoomkracht of elektriciteit bekend was. Maar de tulp, is die Hollands? Nee, eigenlijk niet, al hebben wij deze bloem ons wel min of meer toegeëigend. Hier het verhaal van dit fraaie bolgewas. Van oorsprong is de tulp afkomstig uit de bergen van Kazachstan en omliggende landen. In deze streek groeien tulpen ook nu nog in het wild, in andere landen komen alleen gekweekte exemplaren voor. Door veroveringen van Sultan Süleyman I in het begin van de 16e eeuw is dit gebied onder Ottomaanse invloed komen te staan, waardoor de tulp ook in Turkije terecht gekomen is. In Turkije werd het een populaire voorjaarsbloeier, een symbool van leven en vruchtbaarheid. Ottomaanse sultans droegen de tulp op hun tulband als symbool. De naam tulp is afkomstig van het Perzische woord 'tulipan', wat tulband betekent. In Europa werd men op de tulp geattendeerd door een Weense Ambassadeur in Turkije, Ghislain de Busbecq, die over de kleurige bloemen schreef die hij in 1551 in het Turkse Edirne had gezien. Later zond hij enkele zaden van de plant naar Oostenrijk.

Pagina 3

In 1562 kwam de tulp via Antwerpen als eerste WestEuropa binnen. Rond 1593 verschenen de eerste tulpen in Nederland. De eerste gedocumenteerde exemplaren werden door Carolus Clusius, een Vlaamse arts en botanist, geplant in de door hem vanaf 1593 geleide Hortus Botanicus in Leiden. Het kweken van tulpen in deze expositietuin was slechts voorbehouden aan een enkeling, bezoekers mochten er alleen maar naar kijken. Na een inbraak in de Hortus, waarbij een aantal bollen werd gestolen, verspreidde de tulp zich echter snel over Nederland. De handel in tulpen was begonnen. Het bedrag dat er in die tijd voor een enkele tulpenbol betaald moest worden was gigantisch. Het waren uitsluitend de rijken die zich in deze tijd de exclusieve bloem konden permitteren.Hoe vreemd het misschien lijkt, het Hollandse klimaat leende zich uitstekend voor het kweken van bolgewassen. Tulpen hebben kou nodig om te kunnen groeien, met koude nachten en een koude winter (maar niet té koud) en een nat, regenrijk voorjaar. Met name vlak achter de duinen vinden we ideale condities voor de tulpenteelt. Vroeger heeft men een deel van de duinenrij aan landzijde tot vlak boven het grondwaterpeil afgegraven voor zandwinning, dat afgraven noemde men afgeesten. De ontstane vlakke grond kon gecultiveerd worden, de zogenaamde geestgronden. Het is over het algemeen kalkrijke zandgrond vermengd met wat leem of klei, een prima voedingsbodem voor de tulp, maar ook voor bolgewassen als de hyacint en de narcis. In het voorjaar vind je hier lange rijen bloemen in de prachtige, felle kleuren, niet voor niets heet de strook land langs de Zuiden Noord-Hollandse duinen de 'bollenstreek'. Veel mensen trokken en trekken er op uit om de bloemenpracht te zien. In het voorjaar maakte men graag een ritje met de tram tussen Haarlem en Leiden, die sinds 1881 reed. Al gauw werd deze verbinding in de volksmond de 'bollenlijn' genoemd. EEKAAPEEVEETJE

Tegenwoordig vinden we ook bollenvelden verder landinwaarts, omdat men er door mechanisatie in geslaagd is om zandlagen die door klein en veen bedekt waren naar boven te halen, eigenlijk dus de bodemstructuur om te keren.

De tulpenmanie geldt wereldwijd als de eerste economische zeepbel (bubbel) gevolgd door een beurskrach. Eén voordeel heeft dit echter wel gehad: de tulp was het gesprek van de dag en dat maakte de bloem ongekend populair. Vele schilders maakten stillevens met tulpen en ook werd het bolgewas onderwerp van literatuur uit die tijd.

Tegenwoordig vinden we ook bollenvelden verder landinwaarts, omdat men er door mechanisatie in geslaagd is om zandlagen die door klein en veen bedekt waren naar boven te halen, eigenlijk dus de bodemstructuur om te keren. Aan het begin van de 17e eeuw waren er nog maar weinig bollen beschikbaar, hoewel de bloem geliefd was onder de rijken en welgestelden. Er ontstond dan ook al snel een levendige handel in bloembollen. In eerste instantie konden alleen vermogende mensen deze zich veroorloven, ze komen daarom veel voor op oude landgoederen. Bloembollen werden in de 17e eeuw ook wel door apothekers verkocht omdat men meende dat een bol geneeskracht bezat. Zo tussen 1630 en 1637 ontstond er in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden rond de tulpenbol een bizarre tulpenmanie, ook wel 'tulpenrage', 'tulpengekte' of 'bollengekte' genoemd. Plotseling werden tulpenbollen speculatieve handelswaar. De gekte dreef de prijzen op tot exorbitante hoogte, zozeer dat de tulpenbol zijn gewicht in goud waard was. Vaak kregen de kopers alleen een stuk papier waarom stond dat ze de eigenaar waren van een bol, een soort aandeel. De bollen zelf zagen ze meestal niet, soms bestonden ze ook helemaal niet. De rage was eind 1636, begin 1637 op zijn hoogtepunt. Eén enkele bol bracht op een veiling in Haarlem een bedrag op van 6000 gulden, de prijs van een riant grachtenpand in Amsterdam ofwel 20 jaarsalarissen van een vakman. In februari 1637 zakte de 'bollenmarkt' even plotseling in als zijn ontstaan was, veel bollenspeculanten berooid achter-latend. 24E JAARGANG NR. 2

De tulp (Tulipa) is een geslacht van eenzaadlobbige planten uit de leliefamilie(Liliaceae). Tulpenbollen worden gewoonlijk in oktober en november geplant, de bloeiperiode loopt van half april tot in mei. Behalve de gecultiveerde tulp kent men ook de botanische variant die vooral geschikt is voor in de tuin, omdat de bollen in de grond kunnen blijven zitten en het jaar daarop weer uitkomen. De bostulp (Tulipa sylvestris) is de enige soort die in Nederland in het wild voorkomt en is ingeburgerd vanaf de 19e eeuw. Het kweken van nieuwe bollen gebeurt door in het najaar tulpenbollen te planten. De knoppen tussen de bolrokken van deze bollen groeien uit tot nieuwe bollen, waarbij de oude bol gebruikt wordt als voedsel. De knop die naast het groeipunt zit, de zogenaamde 'A' knop, groeit uit tot een grote bol die te verkopen is voor de bollenproductie, of direct aan de consument. Kleinere groeiknoppen die op de bol ontstaan, de zogenaamde b, c, d en e knoppen, groeien uit tot kleine bolletjes, klisters genoemd. Deze worden in de zomer tijdens het bollen pellen, als de wortels en de oude huls van de bol verwijderd worden, van de grote bol afgehaald. In het najaar worden deze weer geplant op het land, om uit te groeien tot een grote bol. Op deze wijze houdt men de bollenproductie in stand: grote bollen worden gebruikt voor bloemproductie of rechtstreeks verkocht aan de consument, en de kleine bollen worden in het najaar opnieuw geplant.

Wordt vervolgd

Pagina 4

Clubveiling Alles wat met filatelie te maken heeft kan ingezonden worden. De veiling vindt plaats tijdens de maandelijkse clubavond. Bezichtigen veilingkavels vanaf 19.00 uur. Start veiling 20.00 uur. Publicatie van de veilinglijst in het (digitale) EKPV-tje. Inzendvoorwaarden : Duidelijke omschrijving van de inzender van zijn kavel(s); maximaal 5. Minimale inzetprijs € 1,00 Tafelgeld per verkocht kavel voor de inzender : opbrengst € 1,00 en hoger 0,10 opbrengst € 10,00 en hoger 0,25 opbrengst € 50,00 en hoger 1,00 Inleveren kavels bij de veilingmeester tijdens de clubavond of na afspraak: dhr. Huub Hijdendaal, F.Bolstraat 8, Heerlen, tel. 045-5729633, email : [email protected]

Verkoopvoorwaarden : Verkoop geschiedt à contact, direct na toewijzing, met 10% opgeld. Dit is een beknopt reglement; het volledige reglement is bij het bestuur en de veilingmeester ter inzage.

Pagina 5

EEKAAPEEVEETJE

Onze verenigingsavonden: Iedere derde donderdag van de maand in café Rolduc Verenigingsavonden in café Rolduc

CAFE ROLDUC

Zonstraat 33, Kerkrade telkens vanaf 19 uur De komende maanden dus op 19 juni, 17 juli, 21 augustus, 18 september.

Leo en Marianne Steinbusch Zonstraat 33

6463 AA Kerkrade

telefoon en fax:

045 - 5452338

geopend ma.di.do.vr.za vanaf 19 uur zo vanaf 10 uur 's woensdags gesloten lid E.K.P.V.

De Tapijtenhal Koop bij de man die het leggen kan!! Akerstraat 65, 6466 HC Kerkrade-West

J.J.J.Mols Hoofdstraat 12A



Tapijten



Vitrage



Overgordijnen



Vinyl



Karpetten etc.

6461 CP Kerkrade Postbus 69 6460 AB Kerkrade Wij verkopen: Goud, Zilver, Horloges Ook vervangen wij batterijen en horlogebanden. Wij zetten piercings en maken oor- en neusgaatjes.

lid E.K.P.V.

24E JAARGANG NR. 2

Pagina 6

Bestuur: Voorzitter

Guy Hoenen tel. 045 - 5314657 e-mail: [email protected]

Eerste Secretaris

Cap Arkenbosch Ravel 24, 6461 NA Kerkrade tel. 045 - 5463016 e-mail: [email protected]

Tweede Secretaris

Al Brull tel. 045 - 5453215 e-mail: [email protected]

Bestuurslid

Ad Stienen tel. 045 - 5451829 e-mail: [email protected]

Bestuurslid

Leo Steinbusch tel. 045—5452338 e-mail: [email protected]

Bestuurslid

2 vacatures

Interim-penningmeester: Albert Haan (geen bestuurslid) Bankrekening nr. NL81 INGB 0001 1890 43 t.n.v. Eerste Kerkraadse Philatelistenvereniging

Bezoekadres: Euregiopark 8 6467 JE Kerkrade 045-5410900 www.wolfs.nl

Pagina 7

EEKAAPEEVEETJE