HET GEBRUIK VAN STEMBAKJES TIJDENS ONDERWIJSACTIVITEITEN

Vrije Universiteit Brussel

HET GEBRUIK VAN STEMBAKJES TIJDENS ONDERWIJSACTIVITEITEN. INLEIDING Beste docent, In deze bundel worden de krachtlijnen bij het gebruik van elektronische stembakjes in onderwijsactiviteiten kort toegelicht. U krijgt een overzicht van de didactische voordelen voor zowel docent als student en de werking van TurningPoint, de software waarop onze stembakjes aan de VUB draaien. We gaan ook even kort in op peer instruction, een mogelijke didactische werkvorm waarin stembakjes kunnen gebruikt worden. Vervolgens krijgt u nog enkele tips over goede vraagconstructies en hun verschillende denkvaardigheidsniveaus. Indien u na het lezen van dit document nog vragen of opmerkingen hebt, aarzel dan niet om ons te contacteren via [email protected] De Cel Interne Kwaliteitszorg en Innovatie wenst u alvast boeiende en interactieve onderwijsactiviteiten toe!

Departement Onderwijsbeleid - Cel Interne Kwaliteitszorg en Innovatie 1


INHOUD Inleiding ................................................................................................................................................... 1 1.1

Wat zijn elektronische stembakjes? ........................................................................................ 3

1.2

Eerste ingebruikname ............................................................................................................. 3

1.3

Didactische voordelen ............................................................................................................. 4

1.3.1

Het actief betrekken van studenten tijdens onderwijsactiviteiten ................................. 4

1.3.2

Studenten laten samenwerken in hoorcolleges .............................................................. 5

1.3.3

Ruimte maken voor formatief toetsen tijdens het instructieproces............................... 6

1.3.4

Een adaptieve instructiestijl: voordeel voor student en docent ..................................... 6

1.3.5

Belang van een goede vraagstelling ................................................................................ 7

1.4

Werken met TurningPoint ....................................................................................................... 7

1.4.1

Benodigdheden ............................................................................................................... 7

1.4.2

Reserveren van de stembakjes ........................................................................................ 7

1.4.3

Een presentatie met stemmogelijkheden aanmaken ..................................................... 8

1.4.4

De presentatie gebruiken tijdens een college ............................................................... 12

1.4.5

Na het college: Rapporten genereren ........................................................................... 14

1.5

Interessante literatuur ........................................................................................................... 15



1. WAT ZIJN ELEKTRONISCHE STEMBAKJES? Elektronische stembakjes zijn een eenvoudige didactische tool waarbij elke student een draadloos toestel (vergelijkbaar met een afstandsbediening) in handen krijgt waarop negen keuzemogelijkheden staan. De signalen die de stembakjes uitsturen worden ontvangen in de receiver die aangesloten zit op de laptop van de docent. Via een eenvoudig plug-in programma binnen PowerPoint hebben docenten de mogelijkheid vragen of stellingen in hun lessen te integreren. Het programma verwerkt de binnengekomen data en presenteert daarna een overzicht van de gegeven antwoorden. Dit maakt het mogelijk de voorkennis van de studenten te bevragen, de les op te bouwen aan de hand van die stellingen of tussentijds informatie in te winnen over de mate waarin de studenten de nieuwe leerstof reeds begrijpen en/of kunnen toepassen.

2. EERSTE INGEBRUIKNAME Wanneer u de stembakjes voor het eerst gebruikt, is het van essentieel belang het doel en de meerwaarde van het instrument duidelijk aan de studenten te communiceren. Hoewel TurningPoint u de mogelijkheid biedt de studenten te linken aan één stembakje (waardoor de anonimiteit vervalt), raden wij u aan dit niet van bij de eerste les te doen. Zoals eerder vermeld, kunt u de stembakjes voor meerdere doeleinden (tegelijk) gebruiken:    



Studenten warm maken voor de nieuwe leerstof via uitdagende stellingen (“Opwarmnigsvragen”, die op het einde van de les worden teruggekoppeld); Studenten laten discussiëren over stellingen die gaan over het studiedeel; Afchecken of studenten de materie begrepen hebben en hoe – afhankelijk van de antwoorden- uw lesstijl/lesinhoud kan aanpassen Een ‘fun’-factor aan het hoorcollege toevoegen en louter de interactie met de studenten verhogen zodat zij elkaar en u beter leren kennen. Enkele ‘opwarmingsvragen’ zijn hiervoor erg geschikt. …

Los van het soort gebruik van de stembakjes is het belangrijk rekening te houden met onderstaande gebruiksregels: • Geef studenten voldoende tijd om over de stellingen/vragen na te denken. Indien u dit niet doet, zou dit kunnen leiden tot frustratie. • Indien u merkt dat er teveel discussie is over een stelling/vraag en u merkt dat studenten niet tot een besluit komen, doet u er goed aan de discussie te stoppen. Mogelijks is uw stelling/vraag niet voldoende helder gesteld • U kan ter inspiratie enkele examenvragen van vorige academiejaren gebruiken • U zult er moeten mee rekening houden dat het stellen en bespreken van de vragen enige tijd in beslag neemt waardoor u mogelijks sneller door andere materie zal moeten gaan of bepaalde stukken leerstof overslaat. Om hieraan tegemoet te komen, kan u studenten vragen voorbereid naar de les te komen door hen stukken cursussen te laten instuderen, artikels te laten lezen… • Stel ca. om de 20min. 1 vraag.



• •

Geef na de discussie en het bespreken van de resultatengrafiek het juiste antwoord aan en licht dit toe. Vermijd dat studenten zich geviseerd voelen, benadruk het belang van inoefenen en geef hen hiervoor voldoende tijd.

3. DIDACTISCHE VOORDELEN Binnen het actueel onderwijsonderzoek staan vier didactische principes centraal. Uit een synthese van meer dan 800 meta-studies identificeerde Hattie1 volgende vier elementen met een grote effectsize: 1. 2. 3. 4.

Het actief betrekken van studenten tijdens onderwijsactiviteiten; Studenten laten samenwerken tijdens onderwijsactiviteiten; Ruimte maken voor formatief toetsen tijdens het instructieproces; Het belang van een adaptieve instructiestijl, op maat van de studentengroep.

Bij een correct gebruik van de stembakjes kunt u deze principes actief toepassen in uw hoorcolleges.

1.1.1 Het actief betrekken van studenten tijdens onderwijsactiviteiten Onderwijsonderzoek toont aan dat de aandachtscurve van studenten beperkt is tot 20 à 25 minuten. Het opbouwen van uw hoorcollege aan de hand van verschillende kernpunten die worden geïnitieerd aan de hand van stellingen via de stembakjes speelt in op die aandachtscurve (zie onderstaande grafiek). Kernpunten kunnen bestaan uit concepten, begrippen en/of theorieën die u wil meegeven in de desbetreffende les. Ze zijn dus afleidbaar uit de studiedeeldoelstellingen.

Zonder kernpunten

Mét kernpunten

1

Hattie,J. (2009). Visible Learning:A Synthesis of over 800 Meta--‐Analyses relating to Achievement. London: Routledge. Departement Onderwijsbeleid - Cel Interne Kwaliteitszorg en Innovatie 4


Het lesverloop kan er dan als volgt opgebouwd worden:

1.1.2

Studenten laten samenwerken in hoorcolleges

De huidige indeling van de meeste auditoria laat omwille van het vaste meubilair vaak niet toe om studenten in groep te laten samenwerken. Hoewel stembakjes dit structureel probleem niet helemaal kunnen oplossen, kunt u studenten per twee of drie laten overleggen over vragen en stellingen en hen dan tot een beargumenteerbaar gezamenlijk oordeel laten komen. In onderwijskundige termen past u dan het principe van peer instruction toe: 



Studenten worden niet rechtstreeks onderwezen: aan de hand van verschillende vragen die de docent stelt aan de groep krijgen studenten inzicht in nieuwe concepten. Studenten die de nieuwe materie verstaan kunnen dan aan studenten die nog net niet dat inzicht hebben, de manier waarop zij tot het inzicht zijn gekomen uitleggen. In tegenstelling tot de docent zullen de studenten de ‘vanzelfsprekende’ stappen expliciet maken, zij hebben immers nog maar net die oefening gedaan. Laat studenten twee minuten in stilte over de stelling nadenken, en vervolgens ca. 4 minuten discussiëren/overleggen. Op die manier responsabiliseert u studenten over hun eigen leerproces. Een schematische structuur van peer instruction in een hoorcollege ziet er als volgt uit:



1.1.3 Ruimte maken voor formatief toetsen tijdens het instructieproces U kunt als docent ook kiezen om naast de toepassing van het peer instruction principe, nieuwe materie aan te brengen op de klassieke manier en daarna met de stembakjes vragen stellen over de nieuwe materie bijvoorbeeld door deze te laten toepassen in een nieuwe context. Dit verplicht studenten reeds tijdens het hoorcollege de leerstof actief te verwerken. Ook hier is het belangrijk dat u het correct antwoordalternatief uitvoerig bespreekt.

1.1.4 Een adaptieve instructiestijl: voordeel voor student en docent U zult merken dat in de interactieve lesaanpak die u via de stembakjes realiseert, u meteen ook feedback zult ontvangen over uw lesaanpak: wanneer een groot aantal studenten immers foutief antwoord op de stellingen, zal u het concept opnieuw (én waarschijnlijk op een andere wijze) moeten toelichten. Zo komt u tot een lesstijl op maat van de studenten. U kunt ook actief op zoek gaan naar de oorsprong van sommige misconcepties. Door bijvoorbeeld de karakteristieken van de studentenpopulatie te bevragen (studieachtergrond, geslacht, leeftijd…). De software biedt u bovendien de mogelijkheid om die karakteristieken mee te nemen bij de volgende stellingen, zo kunt u het bijvoorbeeld een vrouwelijke en mannelijke visie op zaken vergelijken.



1.1.5 Belang van een goede vraagstelling Het gebruik van de stembakjes wordt sterk beïnvloed door de manier waarop de vragen worden geformuleerd. In bijlage 1 vindt u een overzicht van typevragen aan de hand van de taxonomie van Bloom, een onderwijskundige die een onderscheid maakt tussen lageorde – en hogeordedenkvragen.

In dit document willen we alvast stilstaan bij een aantal kenmerken van goede vragen:    

Goede vragen zijn gekoppeld aan vooraf opgestelde leerdoelen. U moet als docent goed weten wat u precies wil bereiken met het stellen van de vraag. Goede vragen roepen twijfel en discussie op bij de studenten. Ze maken studenten warm om te debatteren over de materie. De foutieve alternatieven bevatten veelgemaakte fouten, zodat de afleiders niet meteen als fout antwoord herkend worden. Goede vragen, zijn vragen waarbij studenten: o Voorspellingen moeten maken; o Causale verbanden ontdekken; o Een bepaald idee in een nieuwe context moeten toepassen;

4. WERKEN MET TURNINGPOINT 1.1.6 Benodigdheden 1. Een computer met de TurningPoint software Download de software gratis via http://www.turningtechnologies.com/responsesystemsupport/downloads/ ; kies voor ‘Polling Software – New TurningPoint’ 2. Stembakjes + ontvanger 3. Presentatie van de docent (pc: Microsoft PowerPoint; Mac: Keynote)

1.1.7 Reserveren van de stembakjes Via FMedia: [email protected]



1.1.8 Een presentatie met stemmogelijkheden aanmaken 1. Open TurningPoint. (PowerPoint mag op dat moment niet geopend zijn.)

2. Klik op ‘PowerPoint Polling’.

Powerpoint zal zich nu openen, met in de menubalk een extra tabblad ‘TurningPoint’.



3. Wil u vragen invoeren in een bestaande presentatie? Open dan deze PowerPointpresentatie. Wil u een nieuwe presentatie maken? Klik dan op ‘New’.

4. Ga naar de plaats in de presentatie waar u een vraag wenst in te voeren. Klik in het ‘TurningPoint’ tabblad op ‘New’ en kies het wenselijke vraagtype. In dit voorbeeld kiezen we voor ‘Multiple Choice’.



5. Typ de vraag en vervolgens de antwoordalternatieven. U krijgt standaard 1 antwoordalternatief, maar door op ENTER te drukken krijgt u automatisch antwoordalternatieven bij.

6. Klik net buiten het venster met de antwoordalternatieven. TurningPoint simuleert dan automatisch een staafdiagram.

7. Vervolgens geeft u aan welk antwoordalternatief correct is. U doet dit door in het venster ‘Slide Preferences’ bij het juiste antwoord ‘Correct’ te selecteren in het drop-down menu. (Als u dit venster niet ziet, klikt u terug even in het venster met de antwoorden.) Departement Onderwijsbeleid - Cel Interne Kwaliteitszorg en Innovatie 10


Deze stap is optioneel. Bij vragen waarbij u naar de mening van studenten polst, is deze stap bijvoorbeeld overbodig. 8. Herhaal deze stappen op elke plaats waar u een vraag wenst in te voeren. 9. Tot slot bewaart u de presentatie. U doet dit door op de Office knop te klikken, ‘Save as’ aan te duiden en vervolgens PowerPoint Presentation te selecteren.



1.1.9 De presentatie gebruiken tijdens een college 1. Stop de receiver in een USB-poort van de computer. Deel de stembakjes uit. (Dit laatste kan ook op een later tijdstip.)

2. Open TurningPoint.

3. Klik op ‘PowerPoint Polling’. 4. Open de presentatie. 5. Klik in het tabblad ‘TurningPoint’ op ‘Reset’ en selecteer vervolgens ‘Session’.

Op die manier worden de slides klaargezet voor een nieuwe sessie. 6. Start de slide show. Wanneer u tijdens de les op een slide met vragen komt, wordt rechts bovenaan automatisch de TurningPoint toolbar geactiveerd.

Het groene rechthoekje geeft aan dat de peiling geopend is en studenten hun antwoord kunnen ingeven via het stembakje. In het kadertje met de titel ‘Responses’ ziet u als docent hoeveel studenten de vraag al hebben beantwoord.



Elke student kan zijn/haar antwoord indien wenselijk nog wijzigen. Enkel het laatst ingetikte antwoord wordt bewaard. 7. Om de peiling te stoppen, drukt u op ‘enter’. Het groene rechthoekje wordt dan rood en de gegeven antwoorden worden onmiddellijk gevisualiseerd.

8. Aan het einde van het college klikt u op ‘Save’ en vervolgens ‘Save session’ om de gegeven antwoorden op te slaan.



1.1.10 Na het college: Rapporten genereren 1. Open TurningPoint.

2. Klik op de tab ‘Manage’.

3. Selecteer in de linkerkolom de juiste sessie. 4. Klik op ‘Reports’.



5. Selecteer het gewenste rapport via het drop-down menu.

6. Klik op ‘Close’ wanneer u klaar bent.

5. INTERESSANTE LITERATUUR Draper, S. W., & Brown, M. I. (2004). Increasing interactivity in lectures using an electronic voting system. Journal of Computer Assisted Learning, 20(2), 81-94. Kay, R. H., & LeSage, A. (2009). Examining the benefits and challenges of using audience response systems: A review of the literature. Computers & Education, 53(3), 819-827. doi: DOI 10.1016/j.compedu.2009.05.001 Falchikov, N., & Goldfinch, J. (2000). Student Peer Assessment in Higher Education: A Meta-Analysis Comparing Peer and Teacher Marks. Review of Educational Research, 70(3), 287-322. Gielen, S., Dochy, F., & Onghena, P. (2011). An inventory of peer assessment diversity. Assessment & Evaluation in Higher Education, 36(2), 137-155. doi: Doi 10.1080/02602930903221444 Falchikov, N. (2003). Involving students in assessment. Psychology Learning and Teaching, 3 (2), 102-108.


HET GEBRUIK VAN STEMBAKJES TIJDENS ONDERWIJSACTIVITEITEN

Recommend Documents