De taaltrap
De taaltrap bestaat uit: • • • • •
een lesboek; veel foto’s en tekeningen; 20 lessen met veelgebruikte schooltaalwoorden en zinnen; eenvoudige grammaticale oefeningen; een audio cd.
Het boek is opgedeeld in twee delen die achter elkaar doorgewerkt kunnen worden; het liefst met begeleiding van een leerkracht. •
deel 1: vanaf 8 jaar • deel 1 en daarna deel 2: vanaf 10 jaar
Jenny van der Toorn-Schutte
De
taaltrap Nederlands voor anderstalige kinderen
© 2013 Uitgeverij Boom, Amsterdam Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912. Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro). No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.
Vormgeving en opmaak: Anja Verhart, Gouda Foto’s: Jenny van der Toorn-Schutte, e.a. ISBN 9789461052490 NUR 110
Inhoud Waarom dit boek?
6
Deel 1 (eenvoudig) Les 1
Naar school
Les 2
Het alfabet
Les 3
Tellen tot 100
Les 4
Kleur en vorm
Les 5
Rekenen
Les 6
Tijd: hoe laat is het?
Les 7
Geld
Les 8
De mens
Les 9
Familie
Les 10
Kleren
Les 11
Huis
Les 12
Tuin
Les 13
Eten en drinken
Les 14
Gezondheid
Les 15
Omgeving
Les 16
Dieren
Les 17
Beroepen
Les 18
Vervoer
Les 19
Natuur
Les 20 Weer
Deel 2 (meer uitgebreid)
7
Les 1
De schoolvakken
Les 2
Woorden en zinnen
10
Les 3
Tellen tot 1000
11
Les 4
Kleur en vorm
Les 5
Delen, vermenigvuldigen,
breuken
Les 6
Tijd: tegenwoordige
en verleden tijd
Les 7
Geld: grotere bedragen 12
Les 8
Familie: uitgebreid
12
Les 9
Het lichaam
12
Les 10
Kleding
Les 11
Huis
12
Les 12
Tuin
12
Les 13
Eten en drinken
Les 14
Gezondheid
Les 15
Omgeving
Les 16
Dieren
Les 17
Beroepen
Les 18
Vervoer
Les 19
Natuur
8 9
12
12 12 12 12
12 12
12 12 12 12 12
12
12
Les 20 Weer
12 12
12 12
12
12
12
12
12 12
12 12 12 12 12
12
12
Waarom dit boek? Op het ogenblik hebben we te maken met een nieuwe instroom van buitenlandse kinderen. Poolse, Bulgaarse en Roemeense kinderen zijn hierbij in de meerderheid, maar ook Chinese, Afghaanse, Iraakse en andere nationaliteiten komen we tegen. Deze kinderen moeten eerst Nederlands leren voordat ze op school echt mee kunnen doen. Wat zij dus nodig hebben is voornamelijk schooltaal. Thuis spreken ze veelal hun moedertaal; het is dus niet in de eerste plaats noodzakelijk om woorden als vader, moeder, oom, tante, ziekenhuis of tandarts te leren. Ook gesprekstaal is niet direct urgent. Voorlopig zijn alleen woorden en zinnen die te maken hebben met het onderwijs en het schoolleven relevant. Deze schoolse onderwerpen komen in dit boek aan de orde. Ook jonge kinderen leren een vreemde taal sneller en beter als deze systematisch aangeboden wordt. Wel is het belangrijk dat dit gebeurt op hun niveau. Oudere kinderen kunnen meer aan dan jongere; daarom is dit lesboek ingedeeld in twee niveaus. In het tweede deel zijn meer woorden en moeilijker oefeningen opgenomen. De grammatica van het Nederlands komt daarbij ook, zij het summier, aan de orde. Niet alle buitenlandse leerlingen beheersen ons westerse schrift. Kinderen uit Bulgarije zijn gewend aan cyrillisch schrift; Chinese kinderen schrijven in karakters. De Roemeense taal maakt gebruik van diakritische tekens op een aantal letters. Afghaanse en Iraakse kinderen hebben Arabisch schrift geleerd. Het schrijven in westers schrift moet dus vanaf het begin ook aandacht krijgen.
6
Deel 1
Les 1 Les 3
Naar school Tellen 1.1 Luisteren, nazeggen en leren
8
1
de klas
de groep
de jongen
het meisje
de kinderen
de ta-fel
de stoel
het bord
de wc
De taaltrap
het raam
de kapstok
de juf
de mees-ter
het boek
het pot-lood
de pen
het schrift
de gum
de li-ni-aal
het pa-pier
de pauze
Les 1 Naar school
9
1.2 Schrijven de school
de school
________________________________________________________________________________________________________________________________
de les
________________________________________________________________________________________________________________________________
de jongen
________________________________________________________________________________________________________________________________
het meisje
________________________________________________________________________________________________________________________________
de groep
________________________________________________________________________________________________________________________________
de tafel
________________________________________________________________________________________________________________________________
de stoel
________________________________________________________________________________________________________________________________
het bord
________________________________________________________________________________________________________________________________
de wc
________________________________________________________________________________________________________________________________
het raam
________________________________________________________________________________________________________________________________
de kast
________________________________________________________________________________________________________________________________
de juf
________________________________________________________________________________________________________________________________
de meester
________________________________________________________________________________________________________________________________
het boek
________________________________________________________________________________________________________________________________
het potlood
________________________________________________________________________________________________________________________________
de pen
________________________________________________________________________________________________________________________________
het schrift
________________________________________________________________________________________________________________________________
de gum
________________________________________________________________________________________________________________________________
de liniaal
________________________________________________________________________________________________________________________________
het papier
________________________________________________________________________________________________________________________________
10
De taaltrap
1.3 Luisteren en lezen
2
1 De juf staat voor de klas. 2 De meester zit op een stoel. 3 Met een pen kun je schrijven. 4 Met een potlood kun je tekenen. 5 Op het bord kun je schrijven en tekenen. 6 In de kast staan boeken. 7 In een boek kun je lezen. 8 Op een stoel kun je zitten. 9 Op het papier staan cijfers: ... 7, 8, 9 ... 10 In de school zijn acht klassen.
...7, 8, 9 ...
1.4 Lezen, luisteren en antwoord geven
3
1 Wie staat voor de klas? 2 Wie zit op een stoel? 3 Waarmee kun je schrijven? 4 Waarmee kun je tekenen? 5 Waarop kun je schrijven en tekenen? 6 Waarin staan boeken? 7 Waarin kun je lezen? 8 Waarop kun je zitten? 9 Waarop staan cijfers? 10 Hoeveel klassen zijn er in de school?
Les 1 Naar school
11
Les 2 Les 3
Het Alfabet Tellen
a
2.1 Luisteren, nazeggen en leren
b
c 4
Kleine letters
a•b•c•d•e•f•g h•i•j•k•l•m•n•o•p q•r•s•t•u•v•w x • y •z grote letters (HOOFD-LETTERS)
A•B•C•D•E•F•G H•I•J•K•L•M•N•O•P Q•R•S•T•U•V•W X•Y•Z 12
De taaltrap
2.2 Lezen
g • p • w b • z • c k • m • t i • z • d 2.3 Schrijven
a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Les 2 Het alfabet
13
2.4 Lezen en luisteren
14
aa
ee
raam
geel
jas
a
De taaltrap
4
5
ie
oo
uu
vier
rood
muur
hek
vis
kom
bus
e
i
o
u
au
eu
ei
pauw
neus
ei
ou
ij
oe
mouw
ijs
boek
2.5 Luisteren en lezen
raam
geel
faam
4
6
vier
rood
muur
veel
dier
dood
duur
saam
keel
kier
lood
zuur
jas
hek
vis
kom
bus
tas
bek
mis
dom
zus
das
lek
nis
som
kus
pauw
neus
ei
mouw
boek
rauw
reus
mei
zou
zoek
gauw
keus
reis
kou
doek
Les 2 Alfabet
15
