Het Belgisch model - De kwestie Groot-Brussel - De groei van het Brussels stadsgewest - De opkomst van een politieke wereldstad
Casus Brussel is zeker niet uniek, noch het meest problematisch in mondiaal perspectief Fenomeen van:
‘verdeelde steden’: Jeruzalem, Nicosia, Meertalige hoofdsteden: Skopje,… globale steden/wereldsteden multicultureel dualisering
Casus Brussel is wel bijzonder
traditionele taal- en communautaire strijd doorkruist door internationalistische traditie/groei politieke wereldstad/meertalige regio
BHV ‘an sich’:
Organisatie kiesomschrijvingen Verschil met provinciale kieskringen Gelijkheidsbeginsel – volksvertegenwoordiging Electorale rekenkunde
Belgisch model Kwestie Groot-Brussel: zo oud als de Belgische staat Toekomstscenario’s BHG: Gordinaanse knoop Groei van Brussels stadsgewest Brussel: “hoofdstad” van Europa – politieke wereldstad – meertalige regio
Pacificatiedemocratie Compromismodel Evenwichten: geen absolute toepassing van meerderheidsbeginsel Pacificatie van breuklijnen en conflictbeheersing
Sociaal Pact Schoolpact Cultuurpact Van taalwetten tot staatshervorming
tussen GW taalvrijheid – taalregeling Rechten individu – groep/gemeenschap
Spanning
Vergelijking taalstrijd – schoolstrijd – identitaire conflicten/opbouw samenleving
Van unitaire tot federale staat Taalwetten
Eerste taalwetten (1873-1883) Bestuurszaken: kennis van NL vereist in Vlaanderen MO: NL voor onderwijs van aantal vakken en aanvaard
als cultuurtaal
Gelijkheidswet (1898): erkenning van NL als gelijke officiële taal Waalse beweging komt op en verzet zich tegen veralgemeende tweetaligheid in België
Grenzen en talentelling:
Taalgrens is veranderlijk Veranderingen in taalstatuut en –regelingen = afhankelijk van resultaten van 10-jaarlijkse volkstellingen Proces van verfransing en strijd over de taalgrenzen
Gemengde taaltoestand Tweetaligheid en verfransing Gemeenten van de agglomeratie:
Tweetaligheid met maximale vrijheid voor F-taligen Besturen zijn vrij om taal voor interne diensten te kiezen Mededelingen aan publiek: tweetalig Administratieve documenten in de taal gekozen door belanghebbende
Op de grens tussen Wallonië en Vlaanderen; Brussel en Vlaanderen 20% van kiezers kunnen externe tweetaligheid vragen 30%: externe tweetaligheid en schoolnet 50+ %: wijziging bestuurstaal
Demarcatiepolitiek:
Creatie van eenduidige situaties en stabiele taalgrenzen: taalgebieden Afschaffing talentelling Beperking van Brussel tot 19 gemeenten
Gemeenten met taalfaciliteiten
In aantal grensgemeenten tussen Wallonië en Vlaanderen Wallonië en Duitse kantons Brussel en Vlaanderen
Langdurig proces van consecutieve constitutionele hervormingen 5 fazen
1970 1980 1988-1989 1993 1999-2001
Van unitaire staat met :
1 Nationaal Parlement (Kamer en Senaat) 9 provincies 2739 gemeenten
1 federaal parlement/federale regering 3 Gewesten + parlementen/regeringen 3 Gemeenschappen + parlementen/regeringen 4 taalgebieden 10 provincies 589 gemeenten (1976)
Tot federale staat met:
Pariteit van vertegenwoordiging van taalgroepen in Ministerraad Eerste minister fungeert als voorzitter en is taalneutraal Gelijk aantal ministers NL en F
Besluitvormingsregels inzake grondwetsherziening en staatshervorming: dubbele meerderheid 2/3 meerderheid Normale meerderheid in elke taalgroep
Alarmbelprocedure in nationale parlement
¾ leden van een taalgroep kunnen een motie stemmen dat de bepalingen van een wet de relaties tussen de gemeenschappen schaden Opschorting parlementaire procedure Motie naar Ministerraad Formuleert een advies aan parlement Kan een geamendeerd wetsvoorstel indienen
Bijzondere wet (12/1/1989):
° BHG 19 gemeenten Legislatief en executieve organen VGC/COCOF/GGC
18 Juni 1989: eerste regionale verkiezingen
1962: opdeling van België in taalgebieden Aparte regeling kiesarrondissement BHV:
gelegen in 2 taalgebieden Nederlands taalgebied Tweetalig taalgebied Brussel-Hoofdstad
Evenwicht tussen verschillende gemeenschappen binnen de Belgische staat in Brussel en randgemeenten
Doorn in het oog van de NL-taligen Voorstellen tot splitsing vanuit oppositie – beloften – in regering – te gevoelig 1971: wetsvoorstel Bascour 1995: resolutie Dielens en co Kracht van de eis tot splitsing werd ingedijkt door constante rechtspraak Arbitragehof
Kieskring BHV is niet strijdig met de Grondwet Herhaalde dat “het behoud van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde voor de verkiezing van de federale Kamers en het Europees parlement een keuze is die die is ingegeven door de zorg voor een algeheel compromis, in het raam waarvan werd beoogd het onontbeerlijke evenwicht te verwezenlijken tussen de belangen van de verschillende gemeenschappen en gewesten binnen de Belgische staat.” (22 dec 1994) Eis tot splitsing werd dus niet door onafhankelijk rechtscollege gesteund
Politiek akkoord/compromis Verhofstadt I – 26 april 2002 Vlaamse (meerderheids)partijen verkrijgen provinciale
kieskringen en 5%-drempel Franstaligen verkrijgen paritaire Senaat, constitutieve autonomie en meer geld voor Brussel en belofte van nietsplitsing BHV Waals-Brabant en Leuven wel aparte kieskring maar BHV blijft bestaan (regering beroept zich op arrest AH) Afschaffing van apparentering behalve tussen lijsten van Waals-Brabant en Ft. lijsten BHV Vlaamse eisen/kieshervorming gerealiseerd Ft. Eisen vergden GW-herziening (verklaring) Verkiezingen van 18 mei 2003: einde paarsgroen en geen 2/3-meerderheid meer
Splitsing provincie Brabant: 1 jan 1995 Vlaams-Brabant Brussel Waals-Brabant Beroepen tot schorsing en vernietiging van wetten van 13 dec 2003 (VB, CD&V, N-VA, Vivant) – arrest 26 feb 2003 5% geldt wel voor NL lijsten van BHV (BHV en Leuven samen) – F lijsten enkel 5% in BHV GW gegarandeerde 7 zetels voor Leuven niet verzekerd Regeling voor Vl-B wijkt af van regel van provinciale kieskring Ten dele vernietigd – GW Hof aanvaardt vroeger arrest (toestand binnen oude provincie Brabant) niet meer zonder meer Bespreking van Ft. Eisen op forum + nieuwe Vlaamse eis Vlaamse partijen interpreteren arrest – verkeerdelijk - als uitspraak tegen voortbestaan van kieskring BHV
Geen uitspraak over voortbestaan van BHV vóór verkiezingen van 2003 – 3 maanden uitstel BHV als symbool van communautaire strijd Verkiezingen 18 mei 2003 in vroegere provincie Brabant georganiseerd volgens oude systeem Arrest 26 mei 2003
Argumentatie BHV – arrest 90/94 ontkracht Wetgever heeft zelf de status quo verworpen Ongelijke behandeling van kandidaten in Vlaams-Brabant en
die van andere provincies 4 jaar tijd voor oplossing Hof voorziet in mogelijkheid van compromis en schrijft nergens de splitsing van BHV als dé oplossing voor Erkent mogelijkheid van “bijzondere modaliteiten” in belang van rechten van NL in Brussel en F in rand
Hof voorziet in de mogelijkheid van een compromis en schrijft nergens de splitsing van BHV als dé oplossing voor Erkent mogelijkheid/wenselijkheid van “bijzondere modaliteiten” in het belang van de rechten van NL in Brussel en F in de rand Vlaamse eis tot radicale en eenduidige splitsing versus uitbreiding van BHG Oud probleem – toekomstscenario’s BHG
zo oud als de Belgische staat
Rol en positie van de hoofdstad Politiek-territoriale expansie Verhouding Brussel – hoofdstedelijk randgebied Verhouding Brussel – centrale staat/provincie/ andere grootsteden Verhouding tweetalig gebied BrusselHoofdstad/BHG – homogene taalgebieden/ gemeenschappen/gewesten
Politiek-territoriale expansie
Groei Brussel en snelle verstedelijking na 1830 Demografische groei Ideologisch epicentrum Modernisering
Brussel versus ruraal/katholiek randgebied
1830-31: Brussel wordt de constitutionele hoofdstad van België Brussel streeft onmiddellijk naar hereniging met vroegere ommeland (‘kuype’, ‘cuve’) Snelle verstedelijking voorstedelijk gebied Aanvankelijk zeker geen loutere taalkwestie Doorkruist door levensbeschouwelijke tegenstellingen
Liberale hoofdstad versus katholiek-rurale periferie
Machtsopbouw Belgische staat: hoofdstad versus centraal gezag, provincie, andere steden hoofdstad versus rurale randgemeenten
Hoofdstad representeert de staat: nationaal prestige en competitie met andere hoofdsteden Nood aan rationele planning en modernisering Nood aan intercommunale coördinatie collectieve nutsvoorzieningen, openbaar vervoer, wegenbouw, stadsplanning, etc.
Wetsontwerp Piercot ‘op de algemene hereniging van de voorsteden met de stad Brussel’ annexatie van de Leopoldswijk opent het perspectief op een globale fusie maar doet onmiddellijk het probleem van de bestuurlijke organisatie van Groot-Brussel rijzen (1852-1853) ontwerp-Piercot (1854): de globale eenmaking van Brussel mislukt door het parlementair verzet tegen de aantasting van de gemeentelijke autonomie en de poging van de regering tot machtsgreep op het hoofdstedelijk bestuur De bestuurlijke hervorming van de hoofdstad kaderde in de reactie na de revoluties van 1848: het ambt van burgemeester van Groot-Brussel werd geassimileerd met dat van provinciegouverneur
Voorstel Van Meenen:
Burgemeester Sint-Gillis pro annexatie en eenmaking ° provincie Brussel met een metropolitaanse raad 19 (of 22) + Tervuren
Leopold II:
pressie op regering tot ° ‘provincie’ Brussel
Pogingen tot globale annexatie en eenmaking mislukken Brussel opteert voor geleidelijkheidsstrategie en projectmatige territoriale annexaties
1831-1940
Territoriale groei van de stad Brussel sinds 1830
Brussel in 1830 415 ha 83
Territoriale groei van de stad Brussel sinds 1830
Territoriale groei van de stad Brussel sinds 1830
1853 194 ha annexatie Leopoldswijk en noord-oosten (gedeelten van Sint-Joost-ten-Node, Elsene en Schaarbeek)
Territoriale groei van de stad Brussel sinds 1830
Territoriale groei van de stad Brussel sinds 1830
Territoriale groei van de stad Brussel sinds 1830
1864 230 ha annexatie Louizawijk en Terkamerenbos (wijken van Elsene)
Territoriale groei van de stad Brussel sinds 1830
Territoriale groei van de stad Brussel sinds 1830
Territoriale groei van de stad Brussel sinds 1830
1897 113 ha annexatie delen van Laken en Molenbeek (haveninstallaties)
Territoriale groei van de stad Brussel sinds 1830
Territoriale groei van de stad Brussel sinds 1830
1907 62 ha annexatie Solbosch (wijken van Elsene)
Territoriale groei van de stad Brussel sinds 1830
Territoriale groei van de stad Brussel sinds 1830
1913 13 ha 60 annexatie Leopoldswarande 'cité scientifique' (wijken van Etterbeek en Elsene)
Territoriale groei van de stad Brussel sinds 1830
Territoriale groei van de stad Brussel sinds 1830
Territoriale groei van de stad Brussel sinds 1830
1921 2255 ha annexatie Laken, Neder-OverHeembeek en Haren (en delen van Molenbeek en Schaarbeek in 1925): uitbreiding zeehaveninstallaties)
Territoriale groei van de stad Brussel sinds 1830
Territoriale groei van de stad Brussel sinds 1830
1925 25 ha 05 ruil grondgebied met Jette (wijk van het Brugmannhospitaal)
Territoriale groei van de stad Brussel sinds 1830
Globale aangroei (1830-1925): 1830: 415 ha 1925: 3292 ha
Wetsvoorstellen Adolphe Max:
campagne vanaf 1919 enkel aanhechting Laken, Neder-Over-Heembeek en Haren gerealiseerd (19=22) Voorstel 1 (1919): + 15 gemeenten; College van burgemeesters en schepenen Voorstel 2 (1920): havengebied + Molenbeek, SintAgatha-Berchem, Koekelberg, Jette, Ganshoren, Laken, Haren, Neder-Over-Heembeek en een deel van Schaarbeek; aangehechte voorsteden zouden samen met de stad Brussel één gemeente vormen met een gemeenteraad van 40 leden.
wetsvoorstel-De Bue (1920): oprichting metropolitaans district Brussel (16 gemeenten) wetsvoorstel-Max: oprichting van intercommunale raad rapport-Holvoet over de grote agglomeraties(1921-1937)
Taalwetten: ° tweetalig gebied Brussel-Hoofdstad (19) voorstellen van een ‘provincie Brussel’ of een ‘metropolitaans district Brussel’ evolueerden mettertijd naar een ‘bondsgebied’ Brussel met een stadsraad en een stadsgouverneur voorstel Nothomb-Philippart Hoofdstad: aparte provincie toont aan hoe lang bepaalde voorstellen bleven doorwerken.
Centrum Harmel:
Franstalig voorstel om Brussel uit te breiden met Dilbeek, Wemmel, Strombeek-Bever, Vilvoorde, Diegem, Sint-Stevens-Woluwe, Wezembeek-Oppem, Tervuren, Waterloo, Linkebeek en Halle toont aan hoe groot Groot-Brussel in de optiek van sommigen wel was.
Suburbanisatie Randgebied verschuift Rol lokale grondbezitters
Verstedelijking Verkaveling Uitwijking Brusselaars Voorbeelden Wezembeek-Oppem Strombeek
Zéér uiteenlopende en tegengestelde visies:
Autonome regio of deelstaat? Brussel onder bicommunautaire voogdij plaatsen? Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest omvormen tot de Brusselse Gemeenschap? Of de provincies vervangen door stadsregio’s met Brussel als metropolitaanse regio? Europees district? Federaal district? Onafhankelijk na de splitsing van België? Uitbreiding teritorium? Brusselse metropool en stadsgemeenschap ?
Studie Etienne Van Hecke (KULeuven):
Brussels ‘stadsgewest’ telt 62 gemeenten die in zekere mate van Brussel afhangen grootste stadsgewest van België gaande van Chaumont-Gistoux in Waals-Brabant tot Edingen in Henegouwen en Kampenhout in Vlaams-Brabant stadsgewest = “de hele vergrote ruimtelijke structuur waarbinnen de basisactiviteiten van de stedelijke samenleving overwegend gelokaliseerd zijn” (wonen, werken, opvoeden, winkelen, cultuurbeleving, …) Functioneel geheel, op centrale deel georiënteerd geen pleidooi voor uitbreiding BHG, noch politiek-bestuurlijk concept
Vivant/ Roland Duchâtelet :
"Indien we van Brussel echt de hoofdstad van Europa wil maken, dan moeten we het aandurven om de grenzen van Brussel uit te breiden tot de grenzen van Vlaams- èn Waals-Brabant samen en er één stadsgewest van maken met één centraal bestuur." (interview Het Belang van Limburg)
Frequente nadruk op nood aan meer samenwerking met en rond Brussel Nieuwe samenwerkingsstructuur? Mogelijkheid van inter- of transregionaal samenwerkingsverband Cfr. Nederlands-Belgische euregio's Euregio Scheldemond Grensregio Vlaanderen–Nederland Cfr. Nederlands-Belgisch-Duitse euregio's: Euregio Maas-Rijn Cfr. Frans-Belgische euregio: France-Wallonie-Vlaanderen
Werkgeversorganisaties pro gezamenlijk actieplan: Business Route 2018 for Metropolitan Brussels sociaaleconomische dynamiek van ‘GrootBrussel’ (19 + arr. HalleVilvoorde en Nijvel)
Pascal Smet:
Stadsproject voor Brussel (Sampol) Platform voor metropolitan governance in de Brusselse stadsregio Partnerschap Brussel – Vlaamse rand en hele economische zone die op Brussel gericht is
Euregio Benelux Middengebied Euregio Scheldemond Euregio Maas-Rijn Euregio Rijn-Waal
Caroline Van Wynsberghe in Brussels Studies 11
Brussel opgesloten in keurslijf van 19 gemeenten; zoekt nieuwe territoriale perspectieven uitbreiding van BHG is niet enige scenario andere mogelijkheden om de hoofdstad te betrekken bij het bestuur van haar hinterland metropool en stadsgemeenschap twee scenario's kunnen in hun minimalistische versie in overweging worden genomen zonder institutionele hervorming en zonder te raken aan de grenzen van Brussel Cfr. Rijsel: heeft zich ontwikkeld op twee grondgebieden: de stadsgemeenschap ( 85 gemeenten) de metropool: reikt verder dan de landsgrenzen.
Berlijn en Brandenburg: fusieplan na referendum verworpen; wel vormen van metropolitane samenwerking geformaliseerd.
Grootschalige internationaal georiënteerde infrastructuurwerken:
Congrescentrum, groot winkelcentrum grote evenementenhal multifunctioneel stadion samen met woningen en nieuwe uitrustingen ingebed in de aanleg van grote strategische zones (Europese Wijk, Thurn & Taxis, Schaarbeek-Vorming en de Kunstberg) Heizel (deel van Grimbergen)?
Politieke wereldstad – Meertalige regio
Kwestie Groot-Brussel ook gerelateerd aan de actieve internationale missie en roeping van Brussel Brussel groeit in 19de eeuw uit tot hoofdstad van internationale associaties Leopold II stelt Brussel voor als zetel van Vredesconferenties (Justitiepaleis) 1907: kwestie van ‘wereldhoofdstad’ en concurrentie met Den Haag, bern, e.a.: campagne Otlet, plan Andersen 1905-1915: campagne Louis Frank voor Brussel als ‘district fédéral du monde’
1905: Jubelfeest - herdenking van 75 jaar nationale onafhankelijkheid 1910: Wereldtentoonstelling van Brussel & congres van IPU 1915: geplande herdenking van slag van Waterloo (1815)
urbanistische modernizering ° Provincie GrootBrussel Grootse bouwplannen en internationale promotie van Brussel Mont de la Justice Mont du Bon Dieu Mont des Sciences et
des Arts
Justitiepaleis en conferentie van 1899
Tervuren site/Congo Museum: eerste steen van ‘Ecole Mondiale’ / Internationale Universiteit Paleis van Kunsten en Wetenschappen: intellectueel ‘Acropolis’ Koninklijke Stichting: Belgische ‘Carnegie’ – verzekering uitvoering bouwplannen 1909: † Leopold II – plannen begraven
Feminist,
internationalist & pacifist Zeer actieve publicist en opinieagent Internationaal netwerk « Les Belges et la Paix » (1905) Goedkeuring Leopold II Larousse: «La Belgique Illustrée » (1910)
1905: Frank kondigt L’Organisation de la Paix et le District Fédéral du Monde aan Claimt voor het eerst: Brussel is meest geschikt als zetel van administratief centrum van Wereldconfederatie Centennium van Waterloo, 1915 Promotie 1910-1913: wereldtentoonstelling en internationale conferenties in Brussel
Universele organisatie
van kennis Internationaal Bibliografisch Instituut Union des Associations Internationales Interparliamentary Union Union Internationale des Villes
1907-1909:
Integratie in Paleis van Wetenschappen en Kunsten Centralisatie hoofdkwartieren internationale verenigingen
1910: Palais Mondial
H. C. Andersen & E. Hébrard, 1913 Fédération Mondiale de la Paix – Université de la Paix Bezoek aan Tervuren Contacten: Otlet & Lafontaine, Frank, Albert I
Na WOI:
streven naar Brussel als zetel Vredesconferenties streven naar Brussel als zetel van de Volkenbond compensatie Duitse inval/beloning voor verzet tegen schending internationaal recht Belgische regering verzet zich tegen keuze voor Genève Campagne Otlet voor Mundaneum: herneemt idee van werelddistrict en extraterritoriaal/supranationaal statuut
Union Internationale
des Villes, September 1919 ° Cité-Jardin Mémoriale in België Niewe era Volkenbond en andere Extraterritorialiteit van de Internationale Hoofdstad
Na WOII:
Brussel wordt Europese en ‘Atlantische’ hoofdstad 1952: veto Van Zeeland: “Ceci n’est pas la Capitale de l’Europe” Competitie Brussel – Luik en andere (hoofd)steden Moeizaam herstel positie Brussel Geografische en biculturele positie als troef uitgespeeld politieke wereldstad van eerste orde (global legal services’) samen met Washington en Genève
Representatie van Belgen & politici als modelEuropeanen Allocatie van zetels van opeenvolgende Europese instellingen/gemeenschappen = complexe besluitvorming
Internationaal Binnenlandse politiek: Interactie nationale regering & lokale overheden Interstedelijke competitie & concurrentie
EGKS-zetel: Luik versus Brussel
Paul Van Zeeland
Minister van buitenlandse zaken - ‘interregnum’ (1949-54)
Schuman Verklaring, 9 Mei 1950 EGKS Verdrag, 18 April 1951 Top van de 6 over zetelkwestie: «Surrealistische ervaring » (Juli 1952, Parijs)
Van Zeeland ‘verdedigt’ de non-kandidatuur van Brussel : veto (pro Luik) tegen 5 Brussel verloor bijna zijn Europese toekomst : Luxemburg, tijdelijke ‘zetel’ Beslissing legt zware hypotheek op toekomstige onderhandelingen Veto & gevolgen voor ruimtelijke inplanting van Europese instellingen
Electorale motieven van Van Zeeland en invloedrijke supporters van Luik Argumenten stad Luik Officiële kandidatuur, Juni 1954 Luik versus Saarbrücken (Saarland – Adenauer) Tegen excessieve concentratie van hoofdtedelijke
functies: ‘justice distributive’! Zetel niet in nationale/istische hoofdsteden Luik: Frans-Duitse entente & centrum van kolen- en staalindustrie Plateau du Sart-Tilman
Brussel geeft Luik faire kans (1952-) 1954: verkiezingen en pressie of Syndicat d’Initiative Start opiniecampagne: rechten, kansen en troeven van
Brussel; geen categorieke statements Internationaal & onpartijdig comparatief onderzoek EGKS, EPC + EDC: nood aan één centrum in nationale hoofdstad
Tweetalige hoofdstad Geografisch centrum van de Zes Contact en fusiezone van Europese culturen en actieve ‘amalgamation’ Bestaande hoofdstedelijke infrastructuur Internationaal knoop- en verbindingspunt van openbaar vervoer & communicatie Snelle verdeling van buitenlandse kranten! Regering zou gebouwen moeten aanbieden
Regeringswissel in 1954-58 Actieve rol van Spaak: Verdrag van Rome Oktober 1957: kandidatuur van Brussel Sites voor de unieke zetel:
Plateau Heyzel (Expo) Oefenplein
Huuropties en gebouwen onmiddellijk beschikbaar Regering koopt Berlaymont
Voorbereiding Expo versterkt positie van Brussel Ingrijpende openbare werken Budget expo: 2 miljard BEF Regering investeert 8 miljard
Ministerconferentie van 6-7 januari 1958: Advies internationale
deskundigen over zetel van 2 nieuwe Europese gemeenschappen
Maart 1958: regering publiceert witboek Prestigieuze en
luxueuze uitgave In 4 talen Commissie B experten
‘technisch advies’ ‘materiële gegevens’ ‘objectieve, nauwkeurige en controleerbare gegevens’
‘enkel een opsomming van de voordelen die Brussel biedt’ in termen van: Ligging in Europa Verkeersverbindingen Comfortabele woongelegenheid Belangrijk centrum van internationale activiteit Cultureel centrum Recreatief centrum Medische infrastructuur Internationale media Diplomatieke vertegenwoordiging Bouwsites voor administratief complex en Europees district
In Brusselse agglo:
Plateau Heyzel (Expo) Oefenplein Schaarbeek
Daarbuiten:
Tervuren Rhode Argenteuil
Groep Alpha
Expo 58 in teken van universeel humanisme, verbroedering der volkeren en vooruitgang Begin taalstrijd en communautaire wedloop
50 jaar na verdragen van Rome EEG/Euratom Brussels is een politieke wereldstad van eerste orde geworden met globale impact (Washington, Geneve,…) Niet omwille van demografische dimensie Global legal services Belangrijkste beslissingscentrum in EU Centraal knooppunt in internationale en gouvernmentele netwerken en NGOnetwerken
Geavanceerde en gespecialiseerde diensteneconomie Globale connecties (Europa, Noord-Amerika, Pacifisch Azië) Brussel overstijgt zijn Europese politieke invloed en scoort hoogst in “connectivity rankings” in sector van juridische diensten en firma’s Top 20 van wereldsteden & Top 10 van Europese steden Brussels outperforms Parijs & London in termen van politieke netwerkvorming Public affairs management/establisment:
3.000 lobbying groups & 15.000 make Brussels a centre of knowledge
Brussel – Straatsburg– Luxemburg 1992: Edinburgh bevestigt 3 permanent zetels/werkplaatsen Brussel:
Grootste machtscentrum Raad, Commissie, dagelijkse activiteiten van Europees Parlement, Economisch en Sociaal Comité, Comité der Regio’s)
Gedecentraliseerde agentschappen in meer dan 20 steden Inter(hoofd)stedelijke competitie: economische voordelen & symbolisch kapitaal
Aantrekking van investeerders en bedrijven Internationalisering van de regionale economie EU genereerde een directe cash flow (direct & indirect effecten) van 7,518.1 million € (2001) directe & indirecte tewerkstelling : 92,000 or 12.7% Direct: 25.000 (2004)
Commissie: 19,764 Raad: 2,619 EP: 2,309 NAVO: 14,131
Risico van versterking van sociale dualisering
Int. Inst.: klein aandeel in tewerkstelling van laaggeschoolden (enkel 9,000) 40,000 van 95,000 zijn geïmporteerde arbeidskrachten
Hoge buitenlandse aanwezigheid heeft de Brusselse bevolking doen aangroeien met 77,000 (1999-2007)
Grote impact op woonmarkt en prijzen (huur, koop) EU & satelliet organisaties: personeel en families vormen groep van 105,000 of 10% met sterke koopkracht Brussel blijft één van de goedkopere hoofdsteden Rrijsstijgingen – rol van lokale speculatoren & vastgoedactoren “Eurocraten” worden als zondebok gezien maar evenzeer geëxploiteerd als doelgroep Risico van gentrificatie van bepaalde wijken & nood aan sociale woningpolitiek van BHG
Aalgebruik van EU-ambtenaren en EU-burgers Taalbarometer BHG + Halle-Vilvoorde + Nijvel: 200,000 EU burgers van (toen) 15 lidstaten (vóór EU uitbreiding 2004 & 2007) 2005: 154,693 of 15.37% BHG Engels : belang neemt uiteraard toe Identificatie: beperkte integratie in sociale leven en aversie van taalstrijd/rechts extremisme
Oktober 2000-2006 (kiezer/kandidaat)
Zeer lage participatiegraad/registratie ondanks infocampagne EU-burgers zouden aanzienlijke invloed kunnen uitoefenen op coalitievorming Potentieel EU-kiezers BHG: 136,482 (slechts 18,682 geregistreerd in 2006) Potentiële impact: 18.31% Actuele impact: 3.16%
Dank u voor uw aandacht Dr. Roel De Groof algemeen coördinator
[email protected]