het andere alternatief

het andere alternatief

fontys Thomasdag 2014

Workshop De weg van de elementen

Ben niet bang om jezelf te zijn .

Workshop

De weg van de elementen Elke groep is anders! De kracht van het programma ligt in de flexibiliteit. Omdat elke groep anders is en daardoor ook de groepsdynamiek, is het van belang dat de trainer zich makkelijk kan aanpassen aan de groep. Dit klinkt misschien raar, de groep moet zich toch aanpassen aan de trainer? Uit ervaringen is gebleken dat de groep meer leert en meer plezier ervaart als er flexibel wordt omgegaan met het programma.

Intro Het Andere Alternatief houdt zich bezig met sociale weerbaarheid in de breedste zin van het woord. In onze cursussen komen zowel fysieke als mentale aspecten aan bod. Of het nu gaat om houding, jezelf te laten horen, zelfvertrouwen of zelfontwikkeling, onze cursussen zijn gericht op de mens en de maatschappij. Wij bieden diverse cursussen, trainingen en workshops aan. Of het nu gaat om stress beheersing, het weerbaarder maken van mensen, agressie regulatie of topsport begeleiding, voor elke doelgroep wordt een passend traject uitgestippeld. De weg van de elementen is een psycho-fysiek weerbaarheidsprogramma. Psycho-fysiek betekent dat je door middel van lichamelijke oefeningen fysieke, mentale en sociale vaardigheden gaat aanleren. De vaardigheden hebben betrekking op het verminderen van conflicten met mensen in je omgeving, met jezelf leren verdedigen, het omgaan met je emoties en met het aangaan en onderhouden van contacten met andere mensen. De training is geschikt voor iedereen die er de voorkeur aan geeft om sociale vaardigheden op een sportieve manier aan te leren.

Voorbeeld: Je staat tegenover een zeer onrustige groep. Als je nu zou beginnen met de uitleg van het programma, de intentie, de elementen en de groet, dan verlies je gelijk de aandacht. Maar dit staat wel als eerste op het programma! Het is nu aan de trainer om hier flexibel mee om te gaan. Laat de groep eerst een warming-up doen. Laat de energie eruit. Laat ze rennen, springen, gillen en ervaren dat het oke is om eerst even de spanning eruit te laten. Houdt echter wel rekening met het feit dat ze niet bij een gymles zijn, maar bij een cursus sociale weerbaarheid. Geef ze bijvoorbeeld opdrachten die ze uit moeten voeren tijdens het rennen zoals, bij 1 spring je in de lucht, bij 2 tik je met 2 handen de grond aan, bij 3 gil je zo hard als je kan en bij 4 stop je zo snel als je kan en sta je compleet stil (ook je mond). Door de energie uit de groep te laten, kan je daarna iedereen rustig in een kring zetten en beginnen met een stukje uitleg en de groet.

Workshop de weg van de elementen De bedoeling van deze handout is om een inzicht te geven in sociale weerbaarheid, respect en de kracht van Psycho-fysieke training. De lessen zijn uitgeschreven en kunnen zo één op één overgenomen worden. Toch zou ik iedereen willen inspireren om de materie van de lessen eigen te maken en daar je persoonlijkheid in te verwerken. Hierdoor worden de lessen die je geeft echt. Je geeft de lessen dan vanuit een beleving en passie die gebaseerd is op je eigen levenservaring. De impact en het plezier in de lessen wordt op deze manier versterkt. Een belangrijke onderdeel van de lessen van Het Andere Alternatief is de kunst van overdracht. We zullen dat zeker in deze workshop terug gaan zien.

2

Workshop | de weg van de elementen

inhoud 1. SOCIALE WEERBAARHEID

1.1 Inleiding

pag

5

1.2 Doelstellingen

pag

5

1.3 Sociale Weerbaarheid

pag

6

1.4 Het HA2 model

pag

7

1.5 Opleiding basislesgever

pag

8

1.6 Afsluiting en certificaat cursus basislesgever

pag

8

2. WORKSHOP WEERBAARHEID

2.1 Basis oefeningen weerbaarheid

pag 10

2.2 Weerbaarheid, zelfverzekerd? Of zelfvertrouwen!

pag 10

2.3 Is je handelen congruent met je uitstraling?

pag 10

2.4 Je zegt wat je doet en je doet wat je zegt?

pag 11

2.5 Ben ik een lesgever of geef ik les?

pag 11

2.6 En nu?

pag 11

3



hoofdstuk 1



hoofdstuk 1 | sociale weerbaarheid 1.1 INLEIDING aan. De lerares zegt; “Jij moet vast Thomas van Dorst zijn? Thomas mompelt zachtjes “ja”. “De lessen beginnen hier om 08.30 uur maar omdat het je eerste dag is zal ik het door de vingers zien. Ga nu maar snel zitten.” Zegt de lerares.

Thomas gaat vandaag voor het eerst naar zijn nieuwe school Plein College De Burgh in Eindhoven. Thomas heeft erg veel zin in deze nieuwe uitdaging. Daarnaast vind hij het ook wel heel erg spannend. Deze school is wel heel erg anders dan de basisschool in Geldrop waar Thomas tot aan de zomervakantie altijd naar school is gegaan. Thomas kende iedereen op zijn basisschool. Dat was ook niet zo vreemd aangezien het een kleine basisschool was met maar 15 kinderen per klas. Na school sprak hij vaak af. Dat is nu wel anders. Vanmorgen was het vroeg opstaan en nu moet Thomas een half uur fietsen. Dan ook nog eens helemaal alleen over die drukke weg naar die grote school. Jammer dat al zijn vrienden naar andere scholen zijn gegaan. Maar ja hij was er nu en hij is vast van plan er het beste van te maken.

Thomas zoekt stilletjes een plekje in de klas. Hij voelt zich super rot en zelfs een beetje misselijk. Zo begint het eerste uur van zijn middelbare school tijd. 1.2 DOELSTELLINGEN Dit is de hand-out van de workshop Sociale Weerbaarheid. Deze kan gebruikt worden als leidraad voor de cursus ‘Trainer Sociale Weerbaarheid’ van Het Andere Alternatief. De trainer Sociale Weerbaarheid is een allround trainer/lesgever die volgens de visie van Het Andere Alternatief de vastgestelde lesstof, planningen, organisatievormen en didactische vaardigheden vanuit deze cursus zelfstandig kan inplannen, uitvoeren en evalueren.

Waar moest hij ook al weer zijn? In de brief had gestaan dat hij om 08.30 uur in lokaal “1tda” moest zijn voor de kennismaking met zijn klasgenoten. Maar waar is dat lokaal dan toch? Hij durfde het niet zo maar aan iemand te gaan vragen. Maar het was nu toch al 08.25 uur, hij had dus nog maar 5 minuten. Dan toch maar vragen aan die wat grotere jongens op het bankje buiten?

De cursus bestaat uit twee delen, een theoretisch en een praktisch gedeelte Sociale Weerbaarheid. Beide delen richten zich in de basis op het gehele traject aangaande de cursus ‘Trainer Sociale Weerbaarheid’. Beginnende bij de opzet van een cursus, gevolgd door hoe je een cursus verzorgt en een afronding met het evalueren hiervan. In het eerste hoofdstuk kijken we uitgebreid naar wat Sociale Weerbaarheid eigenlijk is in de visie van Het Andere Alternatief.

“Hallo ik ben Thomas en ik moet me melden in lokaal 1tda, weten jullie misschien waar dit is?” vraagt Thomas met een rood hoofd aan 1 van de grote jongens bij het bankje. De jongen antwoord: “Ja natuurlijk weet ik dat maar waarom zou ik dat aan jou vertellen?” Thomas voelt zich rot en weet niet wat hij hierop moet zeggen. De grotere jongen steekt rustig een sigaret op en zegt vervolgens: “Ik vertel het je wanneer je samen met me een sigaret rookt.” Thomas moet er niet aan denken maar durft ook geen nee te zeggen. Met tegenzin neemt hij de sigaret aan en ademt wat rook in. Een enorme hoestbui volgt. De jongen wordt plotseling heel kwaad en roept tegen Thomas: “Hoest je nu over mijn sigaret heen, dat wordt betalen ventje!” Thomas weet niet meer wat hij moet doen en rent snel naar binnen. De jongens bij het bankje schateren het uit. Een half uur later komt Thomas eindelijk bij het juiste lokaal aan. Iedereen in de klas, wel 30 kinderen en de lerares, kijken Thomas

Daarnaast kijken we uitgebreid naar de rol van de lesgever Sociale Weerbaarheid en naar de aspecten waar hij allemaal rekening mee moet houden. Aan het eind van dit hoofdstuk weet je: • Wat het begrip “Sociale Weerbaarheid” inhoud. • Wat er wordt verstaan onder de basiswaarden van Het Andere Alternatief • Wat er wordt verstaan onder het HA2 model. • Wat je moet weten, kunnen en begrijpen om een goede lesgever Sociale Weerbaarheid te zijn.

5


hoofdstuk 1 | sociale weerbaarheid 1.3 SOCIALE WEERBAARHEID

Jongeren zijn extreem visueel ingesteld. En de huidige maatschappij bedient juist die behoefte. Kijk maar in je eigen omgeving;

De definitie van sociaal: De eigenschap `sociaal` betekent strikt genomen dat een organisme (zoals mens en dier) geneigd is om in groepen te leven. Betrokken op de mens wordt met sociaal vaak bedoeld: het hebben van gevoel voor de noden van de medeleden van de samenleving, als in humanitair, medemenselijk

• T V: alle zenders en programma’s die je maar wil zien. Met daarin in toenemende mate programma’s waarbij slecht gedrag een podium krijgt. Want sensatie en kijkcijfers = inkomsten. • Internet en Social Media: Facebook, MSN, Youtube, Google, etc

De definitie van weerbaarheid: Het geestelijk en lichamelijk vermogen tot verdediging en het opkomen voor de eigen wensen, grenzen en behoeften.

Alles wat je maar wil zien en nog belangrijker ook alles wat je eigenlijk niet wil zien. Op ieder moment van de dag en op bijna elke plaats zijn deze mediums te raadplegen via o.a. Smartphones, Laptops, Spelcomputers, Notebook, Digitale Bilboards, etc., etc. Een ware Tsunami van beelden waarin weinig tot geen bedenktijd is voor ouders en opvoeders om beslissingen te maken van wat een positieve bijdragen levert. Wanneer maak je de beslissing om ergens niet in mee te gaan?

Combineer deze 2 definities en je hebt het begrip Sociale Weerbaarheid. Althans de definitie dan toch op zijn minst. Heel simpel gezegd komt het er op neer dat Sociale Weerbaarheid het vermogen is om op een sociaal wenselijk manier, zoals deze in onze hedendaagse samenleving vastgesteld is, op te komen voor jezelf. Maar wat wordt er dan verstaan onder onze samenleving? En welke afspraken zijn er dan gemaakt onder de noemer Sociaal Wenselijk? Geldt dit voor iedereen? Is iemand die Sociaal Weerbaar is in Eindhoven dit ook in Amsterdam of Klazienaveen? Zoals je wellicht al begrijpt roepen definities geregeld meer vragen op dan antwoorden. Toch verduidelijken ze ook wel het een en ander.

Mede door de Tsunami aan beelden ontwikkelen steeds meer kinderen een zogeheten “Zappcultuur”. Ze blijven niet te lang hangen bij één beeld of prikkel want de volgende dient zich alweer aan. Dit gedrag wordt op dusdanige wijze gecultiveerd dat je dit ook steeds meer terugziet op diverse andere terreinen. Steeds minder kinderen en hun ouders kiezen niet langer voor één enkele sport of hobby. Waar 10 jaar geleden dit nog wel gemeengoed was zie je steeds vaker dat kinderen hierin regelmatig zappen.

Onze samenleving Ook wel maatschappij genoemd is er één die in een zeer rap tempo aan verandering onderhevig is. Kinderen en jongeren groeien op in deze maatschappij. Vroeger was het zo dat samenlevingen gedurende honderden jaren weinig tot geen veranderingen meemaakten. De afgelopen jaren kenmerkte zich vooral door het ontstaan van: de multiculturele samenleving, grote technologische ontwikkelingen en een toename van prikkels via allerlei mediums.

Door het toenemende aantal echtscheidingen waardoor veel jongeren niet langer één vaste thuisbasis hebben of vanwege het feit dat de ouders er voor kiezen (of nood gedwongen door het wegvallen van sociale zekerheden) om beiden fulltime te werken, staat de basis van het kind onder druk. Daarnaast leven we steeds meer in een individualistische maatschappij. Als je namelijk bij wijze van spreken niet meer het huis uit hoeft om aan je informatievoorziening, levens middelen, gerief en ontspanning te komen waarom zou je

De laatste 30 jaar zijn deze ontwikkelingen nogmaals in een stroomversnelling geraakt. Onze maatschappij is nu al weer anders dan 2 of 3 jaar geleden. Verandering is de eigenschap van onze hedendaagse samenleving.

6


hoofdstuk 1 | sociale weerbaarheid 1.4 HET Ha2 MODEL

dan nog rekening houden met de mensen om je heen. Sportverenigingen en andere tot voorheen min of meer vaste vrijetijdsbestedingen voor kinderen bereiken minder en minder de doelgroep. En door de individualisering van de maatschappij komen er ook steeds minder vrijwilligers. Personen die voorheen door intrinsieke motivatie kinderen een veilige haven boden door het aanbieden van sport of culturele activiteiten kunnen dit in de hedendaagse maatschappij gewoonweg niet opbrengen.

Wat is nu werkelijk van belang om aan onze kinderen mee te geven? De vaardigheden die meegeven kunnen worden heeft Het Andere Alternatief onder gebracht in het Ha2 model. Het Ha2 model is gebaseerd op de vier natuur elementen: Aarde, Water, Lucht en Vuur.

Door het wegvallen van deze personen, de ontwrichting van gezinnen, de Zappcultuur en de Tsunami van visuele prikkels is het voor de kinderen ontzettend moeilijk om zich te spiegelen aan reële rolmodellen en een beeld te vormen van wat nu eigenlijk gewenste Normen en Waarden zijn.

AARDE Staat voor basis, kracht, onverzettelijk, steun, voor houvast, grond onder je voeten, het fundament om op te bouwen. Zij biedt ondergrond aan water, lucht en vuur. Associatie: Veiligheid.

Al met al is het een wonder dat nog zo veel jongeren zich toch een weg weten te vinden naar een als normaal beschouwd bestaan. Een groot aantal kinderen voelt zich echter rusteloos en geïrriteerd omdat ze maar niet kunnen plaatsen wat er van hen wordt verwacht in de hedendaagse maatschappij. (en wat zij eruit kunnen halen) Het debat over “Normen en Waarden” beheerst al jaren het merendeel van de maatschappelijke discussie. Deze vraag kun je wellicht nu beantwoorden maar is dit antwoord nog steeds wenselijk over 3 jaar van nu. Maar wat zijn nu daadwerkelijk de normen en waarden die we over moeten dragen aan onze jongeren? De zogeheten Basiswaarden die doorgegeven moeten worden. Onder deze Basiswaarden verstaat het Ha2 de kennis en vaardigheden die kinderen nodig hebben om zich op een gezonde wijze te kunnen ontwikkelen en Sociaal Weerbaar te zijn

LUCHT Staat voor communicatie, adem, interactie. Lucht is ruimte en vrijheid, lucht is de drager van klank en zorgt voor zuurstof. Associatie: Communicatie. WATER Staat voor vriendschap, openheid, kracht en flexibiliteit, voor leven, stroming en verfrissing. Water staat voor Integriteit en vrijheid Associatie: Flexibiliteit. VUUR Staat voor emotie, licht, warmte, kleur. Vuur is krachtig en zorgt voor spanning en beweging,. Bij het vuur is het belangrijk dat het onder controle gehouden wordt. Als het vuur ongecontroleerd is, is het een verwoestende kracht. Associatie: Assertiviteit en spiritualiteit.

7


hoofdstuk 1 | sociale weerbaarheid 1.5 Opleiding basislesgever

De vier belangrijkste vaardigheden die Het Andere Alternatief wil overdragen zijn:

Het Andere Alternatief biedt je via een cursus de mogelijkheid om je te ontwikkelen tot ‘Trainer Sociale weerbaarheid’. Dit houdt in dat je de kernkwaliteiten van een trainer / coach gaat aanleren. Tijdens deze opleiding gaat het vooral om het aanleren van de oefeningen en waar je als trainer op moet letten. Vaak zijn docenten / coaches / trainers goed op de hoogte van de lesstof en ontwikkelingen. Maar wat maakt nou een goede trainer? Is kennis alleen voldoende?

1: Zelfcontrole Voor ieder mens is het van belang om te leren, je eigen energie te controleren en te beheersen. Dat is dus niet het bedwingen van je energie, zoals dit helaas in veel situaties wel de opvatting is. Vooral op scholen zijn er heel wat lesuren waarbij deze energie bedwongen wordt middels het “stil zitten en luisteren”. Het leren controleren van deze energie is echter van essentieel belang voor de ontwikkeling van Sociale Weerbaarheid.

Bij Het Andere Alternatief kijken we vooral of de trainers in staat zijn om de lesstof over te dragen, of de trainer zich flexibel kan opstellen en zo kan voldoen aan de wensen van de groep. Een actieve en positieve houding is bij het geven van sociale weerbaarheids training van groot belang. De houding van de trainer moet een rolmodel zijn voor de deelnemers. De houding straalt autoriteit uit zonder overdreven stoer te zijn, maar ook toegankelijkheid ( een zachtere kant) zodat de leerlingen een connectie kunnen en durven maken met de trainer.

2: Zelfreflectie Zelfcontrole is dan ook een voorwaarde voor Zelfreflectie; het zelfstandig kunnen nadenken over wat de gevolgen van een handeling zijn. Actie is immers altijd reactie. Kinderen en volwassen kunnen zich hierbij dan ook o.a. de volgende vragen stellen: • Was dit een goede handeling? • Had ik dit ook anders en beter kunnen doen? • Wat vind ik het waard om voor te vechten?

1.6 Afsluiting en diploma cursus basislesgever De cursus / opleiding duurt vier dagen. Tijdens de vierde dag zullen de cursisten zelf een tweetal oefeningen moeten geven aan de groep. Hierop worden de cursusisten ook beoordeeld. Aan het einde van deze dag krijgen de cursisten ook nog een breektest waarin alle elementen van de aangeleerde stof samenkomen. Hierna volgt de diploma uitreiking en als je de cursus succesvol hebt afgerond mag je jezelf sociale weerbaarheids trainer noemen.

3: Acceptatie Zelfreflectie en Zelfcontrole zijn beiden voorwaarden die van belang zijn om tot Acceptatie te komen. Wanneer een kind de controle heeft over zijn energie, de juiste verhouding tussen agressiviteit en passiviteit weet en voelt. Daarnaast het vermogen heeft om zelfreflecterend te handelen. Dan kan hij ook accepteren dat hij binnen de gevraagde sociale context de juiste handeling hieraan koppelt. Acceptatie is ook wel de aanvaarding van de situatie en zorgt voor berusting.

1.7 Inhoud van deze workshop In deze handout staan een aantal losse oefeningen en informatie over wat je allemaal met deze cursus kan doen mocht je ervoor kiezen om je op te geven voor de cursus.

4: Zelfverzekerdheid Zelfcontrole, Zelfreflectie en Acceptatie leiden tot een dieper inzicht, wanneer gecombineerd met Zelfverzekerdheid. Wanneer je weet dat je controle over jezelf hebt, je eigen acties kan spiegelen en desgewenst kunt aanpassen resulteert dit in een grote mate van Zelfverzekerdheid. “Ik weet wie ik ben, wat ik kan en wat ik wil.” Zonder bovenstaande zaken is zelfverzekerdheid en vertrouwen in jezelf bijna niet voor te stellen. Toch lijkt het erop dat Zelfverzekerdheid de voornaamste pijler is om te bepalen wat dan wel de eigen richting is richting persoonlijke groei, vrijheid en geluk.

8



hoofdstuk 2



hoofdstuk 2 | de workshop 2.1 Basis oefeningen weerbaarheid

2.2 Weerbaarheid, zelfverzekerd? Of zelfvertrouwen!

Net als bij elke andere vorm van beweging / zelfverdediging is de basis niet altijd het leukste, maar wel het belangrijkste. Hierop bouwen we de basis van ons talent, van ons kunnen en onze mogelijkheden.

Ben je zelfverzekerd? Heb je zelfvertrouwen? Straal je dat ook uit? Onze nonverbale communicatie is net zo belangrijk als onze verbale communicatie. Hoe staan we voor een groep? Hoe bewegen we ons door de wereld?

Respect groet We openen elke les met een groet. Deze groet, noemen wij de respect groet. Deze groet zullen we doen bij aanvang en afloop van elke les.

Lopen | element aarde Lopen | element water Praten | element aarde Praten | element water Houding | element aarde Houding | element water Zelfverdediging | element aarde Zelfverdediging | element water

De groet gaat als volgt. Maak je handen open, steek ze voor je uit en zet de wijsvingers en duimen tegen elkaar. De wijsvingers symboliseren de lucht, de duimen staan voor de aarde, je rechterhand voor water en je linkerhand voor vuur. Met deze groet spreken wij 3 dingen af. 1 We doen elkaar geen pijn 2 We zijn hier om van elkaar te leren 3 We hebben respect voor elkaar en voor het materiaal

2.3 Is je handelen congruent met je uitstraling? Ons handelen en de manier waarop we overkomen hangt samen met welke uitstraling we hebben, met welke energie we aanwezig zijn. Om hier bewust van te worden gaan we aan de gang met de volgende oefeningen

Er zijn een aantal waarden die we gaan leren tijdens deze cursus. - Voor jezelf opkomen - Als het moet kan je je verdedigen. Maar vraag je altijd af, is het waard om te vechten - Je leert je eigen weg te kiezen - Je leert je hart beschermen

Laat je horen | element lucht / vuur Natuurlijke leider | element water / lucht / aarde Raak me niet aan! | element aarde / lucht / vuur Ik zoek contact | element water / aarde Vechten? | element aarde / water Energie | element water / aarde

Warming-up Stevig staan / basis houding | element aarde Ademkracht | element lucht Balans | element aarde / water Kennismaken | element lucht / vuur Oerschreeuw | element vuur Ontwijken | element water

10


hoofdstuk 2 | de workshop 2.4 Je zegt wat je doet en je doet wat je zegt?

2.6 en nu?

Klopt wat we zeggen met wat we doen? Als we tegen ons kind zeggen “mond dicht en eet!” en vervolgens praten we zelf vrolijk door tijdens het eten, welk signaal geven we dan af? Als we stop zeggen, maar dit niet ondersteunen met wat we doen? Hoe weerbaar zijn we dan?

Je hebt kennisgemaakt met sociale weerbaarheid en nu? Wat kun je hier mee, hoe is dit in te zetten tijdens de les? Antwoord op deze vragen worden besproken en beantwoord tijdens de 4 daagse cursus ‘Trainer Sociale Weerbaarheid’. Meld je aan via het inschrijf formulier en verrijk je kennis en kunde met dit geweldige programma.

Het eiland | element lucht Spotlight | element water / lucht / aarde Over de streep | element aarde / lucht / vuur Kracht door energie | element water / aarde

Het Andere Alternatief Tim Hoeijmans T. 06 134 087 96 [email protected] www.ha2.eu

2.5 Ben ik een lesgever of geef ik les? Er is een groot verschil tussen de lesgever of de persoon die les geeft. Iemand die les geeft kent de stof en volgt het programma zoals voorgeschreven. Doelstellingen worden behaald en het kabbelt allemaal lekker voort. De lesgever is instaat om de lesstof in zich op te nemen, hier een eigen levens ervaring aan toe te voegen en het leerprogramma naar een hoger doel te tillen. Groepsdynamiek | element lucht / aarde / water Wie durft? Denken of doen? Het goede voorbeeld

11

het andere alternatief

Recommend Documents