Henri Joseph de Croes divertimenti
Vlad Weverbergh T e rra N ova
persmap VladRecords
Inhoud
Vlad Weverbergh: Henri Joseph de Croes: een zeer hedendaagse attitude
3
De CD: Divertimenti en Douze Morceaux
4
Credits
5
H. J. de Croes door An Mercelis
6
Terra Nova
8
Vlad Weverbergh
9
Perskritiek: H.J. de Croes Concerto for Clarinet & Partias
10
Contact
11
Henri Joseph de Croes: een zeer hedendaagse attitude Nog steeds nieuwe ontdekkingen Een gekende boutade stelt dat we in een tijdperk leven waarin de kennis van de mensheid nog nooit zo groot is geweest. Bovendien zou die kennis elke tien jaar verdubbelen. Dit geldt ook voor onze muziekgeschiedenis en muziekwetenschap. Nog steeds wordt er nieuwe muziek ontdekt. Klassieke muziek die eeuwen verborgen bleef in bibliotheken. De muziek op deze opname is van de hand van Henri Joseph de Croes. Ze is pas enkele jaren geleden ontdekt in de hofbibliotheek van Thurn und Taxis in Regensburg en werd nooit eerder opgenomen. Als artiest is het natuurlijk uitermate boeiend om nieuwe, interessante muziek te mogen herontdekken en op een eigentijdse manier te kunnen uitvoeren en opnemen. Divertimenti: muziek als verstrooiing De muziek op deze cd, Divertimenti en Douze Morceaux, waren initieel bedoeld als verstrooiingsmuziek, zeg maar achtergrondmuziek voor recepties, feesten en banketten. Dit was heel gebruikelijk in de 18e eeuw. Ook vandaag is dit een actueel gegeven: nooit eerder werd er in onze maatschappij zo veel naar muziek geluisterd. Zeer dikwijls heeft deze muziek, thuis, in de auto of in publieke ruimtes een achtergrondfunctie. Wat deze muziek van De Croes heel bijzonder maakt is haar grote kwaliteit en virtuositeit. De Croes was kapelmeester van het hoforkest van Regensburg, een van de drie toonaangevende toporkesten van het achttiende-eeuwse Europa. De Croes combineert op zeer hoog niveau luchtige speelse en krullerige hofmuziek met de rationalistische vormen van het classicisme en met de Empfindsamkeit van de vroegromantiek. Het schilderij dat gereproduceerd werd op de cover van deze cd is van de hand van een tijdgenoot van Henri Joseph de Croes, namelijk de eveneens ten onrechte nauwelijks gekende Jan Joseph Horemans II (1714-1790) een telg uit een Antwerpse schildersfamilie uit de 18e eeuw. Zijn werken zijn van groot belang voor de muziekgeschiedenis omdat hij veel interieurs met muziekinstrumenten schilderde. Deze muziek werd bovendien geschreven voor het kruim van de 18e-eeuwse solisten. Ze vertelt ook een verhaal van een vergeten kunstenaar uit een tijdperk dat soms verrassend veel gelijkenissen vertoont met het Europa van vandaag. Vlad Weverbergh
Thurn und Taxis Regensburg
Henri Joseph de Croes
Henri Joseph de Croes 1758 - 1842 divertimenti for 2 clarinets, 2 violas, 2 bassoons, 4 horns, 2 trumpets & bass douze morceaux for 2 clarinets, 2 horns and 2 trumpets
1. Divertimento 14 8 Andante 2. Douze Morceaux 11 Adagio 3. Douze Morceaux 3 Allegro 4. Divertimento 14 4 Andante 5. Douze Morceaux 8 Andante 6. Douze Morceaux 7 Allegro 7. Divertimento 4 Andante 8. Douze Morceaux 8 Andante 9. Douze Morceaux 2 Menuetto 10. Divertimento 13 3 Andante 11. Douze Morceaux 12 Allegro 12. Douze Morceaux 5 Menuetto 13. Divertimento 12 2 Andante 14. Douze Morceaux 9 Menuetto 15. Douze Morceaux 10 Allegro 16. Douze Morceaux 6 Andante 17. Douze Morceaux 1 Allegro
03.50 01.44 00.52 05.42 02.31 00.34 02.44 02.31 02.59 05.19 00.54 03.14 02.40 03.39 01.31 01.54 03.15
Credits Recorded on 5 and 14 September 2012 Blauwe Zaal deSingel, Antwerp Recording, Mixing & Mastering by Stoffel de Laat, technical director Studio C www.studioc.be
[email protected]. Artistic Direction Divertimenti Maarten Wijnen, member Brussels Philharmonic Artistic Direction Douze Morceaux Wim Becu, artistic director Oltremontano Translations by Gasparina de Laat (German), Jean-Pierre Smyers (French), Vertaalbureau Van Lokeren (English) Artwork Rikkes Voss General Research An Mercelis All photographs by Miel Pieters Cover illustration Jan Joseph Horemans (private collection) Autographs reproduced by kind permission of the Fürst Thurn und Taxis Hofbibliothek und Zentralarchiv, Regensburg I would like to express my deepest gratitude to my partner on this project Miel Pieters, who not only re-discovered the music by De Croes but spent countles hours arranging it into playable scores. This project would not have been possible without his unwavering commitment. Special thanks to Miryam Ceuppens, Miel Pieters, Bart Leemans, Mark Steyaert Dr Peter Styra from the Fürst Thurn und Taxis Hofbibliothek und Zentralarchiv, Regensburg. Walter Van der Perren, Luc Muylaert, Guy Huyghe, Christian Leysen, Jerry Aerts, Paul Verbraeken, Jacqueline Vossius and Julien Weverbergh
innovatif in reducing infection risk
Henri Joseph de Croes Henri Joseph de Croes (Brussel 1758 - Regensburg 1842) was een componist en violist uit de Zuidelijke Nederlanden, tijdgenoot van Haydn, Mozart en Beethoven. Hij was de zoon van HenriJacques de Croes (Antwerpen 1705-Brussel 1786), violist en componist bij de vorsten Thurn und Taxis in Brussel en Frankfurt en later violist, kapelmeester en muziekdirecteur aan de Koninklijke hofkapel in Brussel. Op achttienjarige leeftijd trad zoon Henri Joseph de Croes in dienst van de prinsen van Thurn und Taxis in het Beierse Regensburg, eerst als violist en vanaf 1798 als kapelmeester. Hij woonde in Regensburg tot aan zijn dood op vierentachtigjarige leeftijd.
De Connectie tussen de familie De Croes en Tour & Taxis In 1729 trad vader Henri Jacques de Croes in dienst van de familie Thurn und Taxis, een oud adellijk geslacht dat al sinds eeuwen het monopolie over de post- en koetsdiensten in Europa beheerste. De Nederlandse tak van de familie resideerde sinds de 16e eeuw in Mechelen en daarna in Brussel. Bij het uitbreken van de Spaanse Successieoorlog moest de Brusselse centrale opgegeven worden en de familie verhuisde in 1702 naar Frankfurt. Door de Vrede van Utrecht in 1713 werden de Nederlanden toegewezen aan de Oostenrijkse tak van de Habsburgse dynastie. De familie Thurn und Taxis kon nu de facto terugkeren naar Brussel, maar leefde tot 1748 afwisselend in Brussel en Frankfurt. Vijftien jaar lang pendelde Henri-Jacques met hen mee.
Thurn und Taxis in Regensburg: hofmuziek op topniveau Karl Anselm, de vierde vorst van Thurn und Taxis (van 1773 tot 1797), bevorderde de hofmuziek in de zomerresidentie in Trugenhofen en in de hoofdresidentie in Regensburg. Hij bouwde het ensemble, dat door zijn vader Alexander Ferdinand als belangrijkste keizerlijk vertegenwoordiger opgestart was voor representatieve doeleinden, verder uit. Talrijke virtuozen werden geëngageerd: de Franse violist Joseph Touchemoulin, de Boheemse componist Franz Xaver Pokorný, de Italiaanse hoboïst Giovanni Palestrini en fluitist Fiorante Augustinelli. Tijdens het laatste kwart van de achttiende eeuw werd het orkest vergroot tot 42 personen en steeg de kwaliteit dermate dat men het Regensburgse orkest “de Berliner Philharmoniker” van de achttiende eeuw zou kunnen noemen. Samen met het orkest van Mannheim en het orkest van de familie Esterhazy in Eisenstadt dat onder leiding stond van Joseph Haydn, behoorde het orkest van Thurn und Taxis in Regensburg tot de beste orkesten van die tijd. Van 1776 tot 1798 werkte Henri Joseph de Croes als violist aan het Regensburgse hof. Toen Touchemoulin stierf in 1798 bood het hof Henri Joseph de Croes de functie van kapelmeester aan, een grote erkenning. Het historisch uitvoeringsmateriaal is gelukkig uitstekend bewaard gebleven in de hofbibliotheek en geldt vandaag voor de muziekwetenschap als een van de belangrijkste internationale bronnenbestanden voor de muziek uit de achttiende eeuw. Het manuscript van Douze Morceaux, een set partijen zonder score bevindt zich in de Turn und Taxis hofbibliotheek. De titel luidt “composé à Tischingen par Henri de Croes 1788.” De divertimenti bevinden zich in dezelfde bibliotheek en werden gecomponeerd tussen 1793 en 1794. An Mercelis
©Fürst Thurn und Taxis Hofblibliothek und Zentralarchiv
Terra Nova Vlad Weverbergh clarinet and artistic director Nathalie Lefevre, clarinet member ensemble Oxalys Danny Corstjens clarinet member Brussels Philharmonic Marc Sabbah, viola viola soloist National Orchestra of Belgium Dmitry Ryabinin, viola member National Orchestra of Belgium Pieter Nuytten, bassoon principal bassoon Rotterdam Philharmonic Bert Helsen, bassoon bassoon soloist National Orchestra of Belgium Anthony De Vriendt, horn horn soloist National Orchestra of Belgium Katrien Vintioen, horn horn soloist National Orchestra of Belgium Simon Haspeslagh, horn member ensemble Emanon Rozanne Descheemaecker, horn
member of the Brussels Free lance Society Jeroen Billiet, natural horn member Le Concert d’Astrée Mark De Merlier, natural horn member Il Fondamento Serge Rigaumont, natural trumpet soloist Le Concert Olympique Jonas Vanhoeydonck, natural trumpet member Le Concert Olympique Ioan Baranga, double bass principal bass deFilharmonie
Vlad Weverbergh Muzikale duizendpoot Vlad Weverbergh voelt zich thuis in vele stijlen: van klezmer over klassieke avant-garde tot Mozart. In 1995 werd hij laureaat van Belfius Classics. In 2000 studeerde Vlad af met grootste onderscheiding aan het Koninklijk Vlaams Conservatorium in de klas van Walter Boeykens. Na zijn studie was hij er van 2000 tot 2002 gastdocent kamermuziek. In 1992 richtte hij Trio Dor mee op, dat in 1998 de Debuutprijs voor Kamermuziek van Jeugd en Muziek won. Succesvolle tournees door Roemenië, Zweden, Nederland, Frankrijk, Oostenrijk, GrootBrittannië en Zuid-Afrika waren het gevolg. Orkesten als het VRT-Filharmonisch Orkest, DeFilharmonie, Prima la Musica, Collegium Brugense, het Hongaars Radio Orkest, de Filharmonica George Enescu, de Philharmonia Hungarica, Südwestdeutsches Kammerorchester Pforzheim en Kammerphilharmonie Graubünden nodigden Vlad Weverbergh uit als solist. Hij werkte als solist samen met dirigenten als Philip Ellis, Daniele Callegari, Christian Mandeal, Robert Groslot, Patrick Peire, Dirk Vermeulen en Kobayashi Ken Ichiro en Sebastian Tewinkel. Vlad was soloklarinet bij DeFilharmonie; nu maakt Vlad onder andere deel uit van I Solisti del Vento, het ensemble dat de beste Belgische blazers verenigt en van het trendsettende ensemble Champ d’Action. Verder is hij lid van Le Concert Olympique o.l.v. Jan Caeyers en is hij als freelance muzikant regelmatig te gast bij het Mahler Chamber Orchestra. Vlads discografie omvat een ruime bloemlezing uit het klarinetrepertoire. Zijn eerste cd Première Rapsodie werd opgenomen in het jaar dat hij afstudeerde bij Walter Boeykens. Deze cd werd verspreid door het label Etcetera. Eind 2006 nam Vlad samen met het Danel Strijkkwartet de cd Mozart Clarinet Essentials op. In 2008 werd met Südwestdeutsches Kammerorchester Pforzheim het concerto van Mozart en H.J. de Croes opgenomen o.l.v. Sebastian Tewinkel. De cd rond H.J. de Croes is een full cd met wereldpremières: kamermuziek en een klarinetconcerto uit Mozarts tijd van de hand van een Vlaming. In november 2012 volgde een tweede cd volledig gewijd aan wereldpremières van De Croes. Verdere cd-opnames zullen systematisch worden gewijd aan research projecten: partituren die nooit eerder werden opgenomen. Naast het realiseren van een eigen, ruime discografie is Vlad ook zeer actief als producer en opnameleider van klassieke muziek. Meer info over Vlads projecten en discografie op: www.vlad.be
Perskritiek H.J. de Croes Concerto for Clarinet & Partias Kompositionen für galante Klarinetten Sowohl dem Orchester mit seinem Solisten Weverbergh als auch dem Quintett gelingt es hervorragend, die transparente, spritzige Leichtigkeit zu intonieren, ohne welche die filigranen Girlanden der Wiener Klassik ihren grazilen Glanz, der ihren besonderen Charme ausmacht, nicht entfalten könnten. Leonberger Kreiszeitung, Zeitungsgruppe Stuttgart, Mittwoch, 14-09-2011 Dem bei Walter Boeykens ausgebildeten Klarinettisten Vlad Weverbergh gelingt eine solide, technisch einwandfreie Interpretation des Konzerts. In den Kadenzen dominiert seine Virtuosität. Die beiden Klarinettisten Vlad Weverbergh und Jaan Bossier, der jetzt in Bremen und Dortmund unterrichtet, die beiden Bratscher Diederik Suys, Solobratscher im Orchestre National de l’Opéra de Paris, und Sander Geerts, in gleicher Position in “deFilharmonie Antwerpen”, sowie Jan Buysschaert, der als Kontrabassist im Brüsseler Philharmonischen Orchester wirkt, erwecken diese Miniaturen mit ihrem kammermusikalischen Spiel zu einem kurzweiligen, unterhaltenden Hörvergnügen. Das Orchester, Heribert Haase 01-2012 Klarinettist Vlad Weverbergh blies een concerto en tien Partias van Henri Joseph de Croes weer tot leven, een vergeten Antwerpse tijdgenoot van Mozart. Een wereldpremière op cd. Frank Heirman, Gazet van Antwerpen 07-07-2011 Nieuwe muziek uit Mozarts tijd De Croes gaat resoluut voor onbezorgde schoonheid, voor dartele melodieën en stijlvolle gratie. Een cd die een aangename kennismaking is met een vergeten 18e-eeuwse componist en met een talentvolle Vlaamse klarinettist. Tom Eelen, Cultuurwijzer Artsenkrant 09-09-2011 Wie houdt van het klarinetoeuvre van Mozart en Carl Maria von Weber, móet deze cd in huis halen. Wij smolten alvast weg bij de cadens uit de eerste bewging. Menzo, 09-2011 Onmiskenbaar een tijdgenoot van Mozart! Complimenten voor klarinettist Vlad Weverbergh en het Südwestdeutsches Kammerorchester o.l.v. Sebastian Tewinkel. Saskia Martens, De Klarinet Een verbluffende ontdekking! Want dit is Antwerpse, Brabantse muziek van zeer hoog niveau! Koen Cauwenberghs, Den Brabo, 10-08-2011 Vlad Weverbergh wekt Vlaams classisisme Als dan een minstens evenwaardig vakman de klarinet speelt en meestapt in het verhaal van de componist, goed gevolgd door een begeleidend orkest en dirigent, dan kan niets meer stuk. Ludwich Van Mechelen, Klassiek Centraal
Contact
Vlad Weverbergh Diamantstraat 13 B-2018 Antwerpen Belgium Mail:
[email protected] Mobile: +32 (0)475 780161 Web: www.vlad.be International Distribution Codaex Larenstraat 58 B-3560 Lummen Belgium Phone: +32 (0)13 35 20 64 Fax: +32 (0)13 55 67 50 Mobile: +32 (0)476 209 640 E-mail : chris
[email protected]
VladRecords
