Aandachtspunten ondernemers Economie van Zwijndrecht/Heerjansdam Datum: maandag 8 april 2013 De ondernemers van Zwijndrecht en Heerjansdam hebben geïnventariseerd welke onderwerpen voor hen van belang zijn voor de lokale economische ontwikkelingen. Intentie hierbij is te komen tot een aansluiting van ondernemers en lokale/ regionale overheid met als doel een effectieve samenwerking tussen deze partijen en ontwikkeling van de economie van Zwijndrecht. Daarbij hebben ze gekeken naar zowel de dagelijkse praktijk, de zaken waar ondernemers praktisch tegenaan lopen, als ook naar de belangen voor de samenleving. Een bedrijf heeft een Umfeld nodig om te kunnen excelleren en omgekeerd heeft een samenleving bedrijven nodig voor de noodzakelijke arbeidsparticipatie, bedrijvigheid en ontwikkeling van samenleving. Op de volgende pagina’s worden de punten, die cruciaal worden geacht, samengevat. De punten zijn ook veelal te koppelen aan de speerpunten van de Drechtsteden, beseffende dat de gemeente een eigen lokale verantwoordelijkheid heeft. Deze speerpunten zijn: 1. Deltatechnologie/Water o consortium maritieme bedrijven uitbreiden/versterken. 2. Vestigingsklimaat - fysieke ruimte o herstructurering bedrijventerreinen 3. Aansluiting onderwijs – arbeidsmarkt o versterking kennisinfrastructuur en aanpak tekort aan vakkrachten/talent. 4. Valorisatie en kennis o te weinig kennis wordt daadwerkelijk toegepast bij bedrijven. 5. Promotie o acquisitiesector is versnipperd. Tot slot dient te worden opgemerkt dat de ondergenoemde punten door het collectief van ondernemers van de Hazewinden en de OVZ wordt gedragen. Met vriendelijke groeten, Namens ondernemers van de Hazewinden en de OVZ Frans van Weert (CEB) John Schonewille (CEB) Aad Aaldijk (CEB) Wouter Gorter (VZ) Jeroen Verberk (VZ)
Gezelligheid Informatie Industrie Contacten Zwijndrechtse oorsprong
Speerpunten:
Trots op Zwijndrecht Het belangrijkste punt van allen: Straal uit dat we trots zijn op het bedrijfsleven in onze gemeente. De mooiste projecten, de grootste boorplatformen, prachtige boten, geavanceerde ICT, buizen wereldwijd en nog veel meer producten en diensten worden vanuit Zwijndrecht geleverd. Niet te vergeten het MKB en de retail. Het MKB zorgt voor ca. 80% van het BNP. Wat betreft ons bedrijfsleven: dit is veel te onbekend, weinigen weten wat we kunnen. Ja, de medewerkers die deze producten maken, maar noch de bevolking, noch de potentiële arbeidsmarkt in en rond Zwijndrecht weten wat de bedrijven in Zwijndrecht kunnen. Ook Rotterdam moet ons kennen. Dit is de grootste en belangrijkste taak om te vervullen. Het zwijndrechtse imago mag factoren beter; we mogen verkocht worden in en buiten de gemeente.
Nulmeting Overzicht van cijfers op basis waarvan de doelstellingen voor over tien jaar kunnen worden vastgesteld. Bijvoorbeeld: Wat is nu de werkeloosheid? De jeugdwerkeloosheid? Hoeveel fte werkenden heeft ons gebied nú? Beschikbare meters grond of kantoren? Welke bedrijfstakken zijn er gevestigd? Welke concrete vestigingsmogelijkheden zijn er? Op basis van dit beeld vaststellen hoe zich dit ontwikkelt en hoe Zwijndrecht er over tien jaar uitziet. Periodiek hierover praten, inclusief bugetten en mijlpalen definiëren. Meten is weten is sturen.
OZB Eerste deel van de nulmeting is al gereed: De hoogte van de OZB. Die is hoger dan in Dordrecht en we krijgen er minder voor terug. Breek met het automatisme van verhogingen. Voer een verlaging door en geneer inkomsten op basis van economische activiteit, winstgevendheid of een andere variabele die recht doet aan een onderneming.
Creëren van werkgelegenheid Stimuleren van de economie! Het is in ons aller belang mensen aan het werk te krijgen, ze aan het werk te houden en te zorgen dat ze tussen de bedrijven migreren als ze uitstromen, zodat de kennis en ervaring niet verloren gaat naar andere industriegebieden (we bedoelen hier echte werkgelegenheid). Ook omdat we deze mensen in Zwijndrecht willen laten wonen. Daarom moeten ook de woonomgeving, de faciliteiten en de infrastructuur goed geregeld zijn. Dynamisch, modern, prettige leefomgeving. Dat zorgt er voor dat vakbekwame medewerkers in onze gemeente blijven en wonen.
Gezelligheid Informatie Industrie Contacten Zwijndrechtse oorsprong
Voorzieningen In het verlengde van voorgaand punt, zorg voor lokale voorzieningen zoals zwembaden, theater, bibliotheek, winkels, speeltuinen, scholen, et cetera, zodat medewerkers in Zwijndrecht komen wonen en blijven wonen. De gemeente is nu grijs, saai en straalt weinig allure uit. Hoe creëren we een positief imago voor mensen van buitenaf t.b.v. een positief of tenminste stabiel migratiesaldo?
Economische activiteit Het kunstmatig opdelen van gebieden in gemeenten, Drechtsteden of andere vormen zit ons in de weg en zorg voor veel bureaucratie. We hebben een groot, nieuw gemeentehuis, maar Drechtsteden regeert. Prima, maar sluit dan het gemeentehuis. Of omgekeerd als we een gemeente hebben, laat de gemeente lokaal dan haar werk doen en daarnaast samenwerken met allerlei partijen, zoals ook de Drechtsteden. Stel echter niet het belang van Drechtsteden en politici centraal, maar het belang van de ondernemers in Zwijndrecht en in de heel regio. Anders heeft een lokale gemeente immers geen toegevoegde waarde meer. Dan zou slechts een uitvoeringsorgaan om straten aan te leggen nodig zijn. Pak door naar Drechtstad, mits daarbinnen oog is voor iedere individuele ondernemers of bedrijventerreinen. Dat is er nu niet en dat is schadelijk. Zo ontstaat er geen groei.
Inkoopbeleid Het inkoop- en aanbestedingsbeleid van Drechtsteden moet op de schop. Zorgen voor lokale gunningen, open communicatie over procedures en transparantie over de te maken keuzes. Bovendien is een aanbieder met de laagste prijs uit een andere stad economisch gezien niet op voorhand voordelig(er). Dergelijke keuzes leiden niet tot economische cohesie in de gemeente, maar tot cash out naar andere gebieden, verlies van kennis en lokale werkeloosheid.
Aanbestedingen In het verlengde van voorgaande punt zorg dat alle aanbestedingen op een website komen en bespreek die aanbestedingen vervolgens op bijeenkomsten met ondernemers. Dan kunnen er vragen worden gesteld en kan er uitleg worden gegevens. Let wel, hiermee willen we transparantie bereiken voor alle aanbieders en zorgen voor duurzame, bijzondere oplossingen in onze gemeente. Welke dat zijn is nu nog niet bekend, maar via samenwerking ontstaan nieuwe ideeën. We willen af van het ouderwetse aanbesteden en inschrijven. Dat leidt niet tot nieuwe inzichten en is niet transparant.
Gezelligheid Informatie Industrie Contacten Zwijndrechtse oorsprong
Rotterdamse haven Onze landelijke economie draait op een paar heel grote actieve gebieden. De Rotterdamse haven is er daar één van en wij liggen op een steenworp afstand. Daar doen we op dit moment niets mee. Geen contacten, geen lobby, geen uitwisseling van informatie. Althans, bij de ondernemers is daar niets van bekend. We zouden graag zien dat dit wordt georganiseerd of vanuit Drechtsteden doorkomt. De OVZ heeft vorig jaar al een aanzet gegeven door de strategen van de haven naar Zwijndrecht te halen. Vanuit de gemeente en/of Drechtsteden dient er een continue lobby te zijn, samen met de ondernemers. Dit vraagt een lange adem en geduld, maar als we nu niet beginnen, is er over vijf jaar nog niets bereikt. Dat zou nadelig zijn voor onze concurrentiepositie.
Maritiem Ten eerste is Zwijndrecht één van de grootste binnenvaarteconomieën. Die holt op dit moment achteruit. Havens worden niet onderhouden, er is geen lobby richting de Rotterdamse haven en we bedenken alleen maar wat niet mogelijk is. Als Zwijndrecht over tien jaar nog op de kaart moet staan ten aanzien van maritieme activiteiten dan moet er heel wat gebeuren. Bijvoorbeeld ook onderwijs organiseren gericht op de maritieme en logistieke sector. Dat mag ook regionaal georganiseerd worden, maar dan moet er wel een visie zijn, goede inzet en een lobby. Nu staan we stil.
Budgetten en uitvoering Het is niet duidelijk welke keuzes de gemeente maakt voor onderhoud. Welke budgetten zijn beschikbaar en welke keuzes worden gemaakt? Dit graag transparant maken en laten zien wat er met het gereserveerde budget gebeurt en wat de prestaties zijn. Welke verwachting hoort bij een geïnvesteerd budget? Soms zijn budgetten voor de lange termijn gereserveerd, maar er moet ook flexibiliteit zijn, waardoor direct geld kan worden vrijgemaakt indien nodig.
Ambtenaren Over de ondersteuning vanuit de gemeente zijn een aantal aandachtpunten te noemen. o Ten eerste moeten wethouders leidend, actie gericht en vakinhoudelijk gedreven zijn. Visie, inzicht en doorpakken. Klantvriendelijk gedrag is de leidraad (dat is overigens niet hetzelfde als overal ja op zeggen). o Verder moet het ambtenarencorps klantgericht werken. Als er een vergunning wordt aangevraagd, dan willen ondernemers horen wat ze moeten doen. Niet alleen een verwijzing naar een document of alleen maar horen dat iets niet kan. Meedenken en in oplossingen denken. Dat ontbreekt nu. Een jaarlijkse enquête op dit punt kan eenvoudig worden uitgevoerd. o Verder willen ondernemers vakdeskundigheid zien bij ambtenaren. Iemand die inhoudelijk verstand heeft van bijvoorbeeld vastgoed of ruimtelijke ontwikkeling of andere onderwerpen. Ontwikkel bij de gemeente eigen deskundigheid. Geen externen inhuren.
Gezelligheid Informatie Industrie Contacten Zwijndrechtse oorsprong
o
o
In geval dat een vergunningsaanvraag speelt, willen ondernemers dat een vak deskundige ambtenaar fysiek in de auto stapt en de situatie komt bekijken om door te spreken. Niet alleen brieven en e-mails sturen of doorsturen, maar samen om de tafel zitten in de voorfase van een vraag en bedenken wat de beste route is en op welke manier de aanvraag kan worden ingediend. Let wel, het gaat hier slechts om normale begeleiding en ondersteuning, net als wanneer je naar een accountant gaat voor advies over financieel management, of naar een ICTer voor een computersysteem. De ondernemer betaalt aan een bedrijf een ‘factuur’ en aan de gemeente ‘belastingen’. We willen hier een reële prestatie tegenover zien. Gewoon dienstverlening, uitleg, begeleiding. Dit kan alleen door een inhoudelijk deskundige ambtenaar worden geleverd, die op locatie komt kijken en helpen. Blijkt al uit het voorgaande bullets: Meer kwaliteit voor wat betreft procedures, duidelijkheid, begeleiding, kennis van zaken, formulieren, afspraken nakomen, et cetera. Dit punt zal kunnen worden opgelost als de genoemde begeleiding, zoals beschreven in de voorgaande bullet, verbetert. Deze werkwijze zal ook veel tijd en geld besparen, zowel bij de ondernemer, als bij de ambtenaar. Nu zijn veel mensen met niet-waarde toevoegende werkzaamheden bezig.
Eén ambtenarenapparaat Centralisatie van de uitvoeringsorganisatie van de gemeenten Zwijndrecht/H.I. Ambacht. Fysiek samenvoegen, efficiënter en productiever maken.
Ontmoetingen Behoefte aan meer gesprekken, contact en overleg. Niet om elkaar bezig te houden, maar om te begrijpen. Daarbij wordt niet alleen gedoeld op de maandelijkse bijeenkomsten van de OVZ en Hazewinden, maar ook op de Onderwijsroute, de Open Bedrijven Dag, het Diner Industriële Bedrijven en andere bijeenkomsten. Het openbaar bestuur (ambtenaren, bestuur, raad) is daar veelal afwezig en dat heeft niet met agenda’s te maken. We zoeken de interesse in de motor van de economie: het bedrijfsleven. Zeker in deze economische tijden, maar eigenlijk altijd.
Handhaving regels Er voor zorgen dat regels die gesteld worden, ook gehandhaafd worden. Zoals het parkeren van vrachtwagens. Regel ook snelle ontsluitingswegen.
Digitale bedrijvengids Een actuele website met een overzicht van alle bedrijven. In klassieke termen een bedrijvengids, met locatie, grootte, adresgegevens, et cetera. Maar ook net informatie over leegstand, verhuizingen en andere informatie, die lokaal van belang kunnen zijn. Geen groot project van maken, maar eenvoudig en snel opzetten.
Gezelligheid Informatie Industrie Contacten Zwijndrechtse oorsprong
Ondernemerschap De wereld is uiterst dynamisch. Bedrijven komen en gaan per dag. De gemeente kan hierop inspelen door: o Vergunningen af te bouwen o Thuiswerken te stimuleren o Gratis vergaderlocaties beschikbaar te stellen o Innovaties te promoten o Uiterst goedkoop onderkomen te organiseren o Glasvezel o Belastingaftrek voor ZZPers o Jaarlijkse innovatieprijs o Stage tour door Zwijndrecht voor de tien beste studenten van de Erasmus Er is genoeg te doen om binnen de gemeente jongeren en ondernemers te stimuleren. Bijvoorbeeld, een kantoor van € 500,= per maand exclusief servicekosten is teveel voor een starter. Deze wil alleen vier muren, een dak, stromend water en glasvezel/wifi. De ondernemersverenigingen stimuleren dit al, maar de faciliteiten kunnen van de gemeente komen.
HTS binnen Drechtsteden Het verdwijnen van de HTS uit Dordrecht, is een van de grootste fouten uit het verleden. We zullen er nu weer jaren voor moeten knokken om een hogere technische opleiding te krijgen. Überhaupt is aandacht voor meer en hoger opgeleid technisch personeel belangrijk. Het gat tussen opleidingen (van alle niveaus) en de arbeidsmarkt is enorm.
Onderwijsroute Actieve bijdrage leveren aan het project onderwijsroute, waarbij meerdere winstpunten in één klap worden gemaakt: o Kennisuitwisseling Ambtenaren-Raad-Bestuur-Ondernemers o Arbeidsmarkt ontwikkeling o Onderwijsontwikkeling o PR Zwijndrechtse en Ambachtse bedrijfsleven
Glasvezel Moderne communicatietechnologie. Overal waar de straat wordt opengemaakt glasvezel tot in de meterkast van particulieren en bedrijven aanleggen. Waar de straat niet wordt opengemaakt ook zo doen.
Nutsbedrijven Zorgen dat mogelijkheden van nutsbedrijven en –technologieën goed worden aangeboden aan het bedrijfsleven, zodat hieruit meer efficiency kan worden bereikt. Ten dele heeft dit te maken met het hierboven genoemd punt. Verder kan de gemeente op te treden als woordvoerder voor bewoners en bedrijven richting nuts bedrijven. Dan krijgen klachten kracht.
Gezelligheid Informatie Industrie Contacten Zwijndrechtse oorsprong
Punten inpassen bij thema’s gemeente, bijvoorbeeld Duurzaamheid Een goede en praktische samenwerking tussen bedrijfsleven en overheid. Alleen een wethouder benoemen op een onderwerp is niet voldoende. Nu wordt de positieve intentie van de gemeente veelal ervaren als theoretisch. Hoe doorpakken, hoe concretiseren? Het bedrijfsleven heeft tal van interesses die gedeeld kunnen worden met de gemeente. Indien ‘het nuttige en aangename’ bij elkaar worden gebracht, is hier winst uit te halen. Gebeurt nog te weinig.
Ontsluiting van bedrijventerreinen verbeteren Het is een oud punt, maar blijft tot op heden onopgelost. Vrachtwagens moeten bijvoorbeeld allerlei rotondes passeren voor ze de snelweg bereiken, met alle problemen van dien. Maak één snelle, doorgaande weg, direct de snelweg op. Versnel deze procedures en uitvoering ervan. Gevoel leeft dat ‘onderzoekskosten’ wel eens hoger kunnen zijn dan ‘uitvoeringskosten’. Alleen het idee al.
In veel gevallen wordt het excuus gebruikt dat acties geld kosten. Niets is minder waar. Althans, niet per definitie. In deze economische tijden doen ondernemingen ook meer met minder geld door slimme keuzes te maken. Het is een kwestie van anders denken, omdenken, combineren en creatief zijn. Dan is geld geen belemmering, zeker niet op lange termijn. Tot slot, de procedure om tot een Economisch Actie Programma te komen duurt ongeveer driekwart jaar. Dat is te lang. Los van het feit dat vertraging in de planning het gevoel bij ondernemers geeft dat het geen prioriteit heeft, ondanks toezeggingen. Vervolgens ligt het programma vast voor de komende jaren. Dat is op zich goed, maar er moet wel kunnen worden bijgesteld. We roepen op tot flexibiliteit en voorkomen van bureaucratisering. Vaak worden projecten te ingewikkeld gemaakt. Wij hopen hiermee onze bijdrage aan de discussie te hebben geleverd en inzicht te hebben gegeven in wat in het bedrijfsleven leeft.
Gezelligheid Informatie Industrie Contacten Zwijndrechtse oorsprong