Korte
mededelingen heerder
Koolmezen als vliegenvangers een excursie
Tijdens
in
de Amsterdamse
1995
vijf
Parus
september
of
bovenin
op
insecten
den
wel
naar een
afstand
of een
deze
alle
Deze
30
van
tot
on
te
gra-
op een
de meeste
naar de zelfde
teruggekeerd
tak.
Ten
gevolge werd
van muggen
voedselopname geruime tijd
van
voortgezet.
van voedselzoeken
1997 meldt
Recreatie
een
Grote
wordt
the
wing’ (Petrov 1954,
In Glutz von Blotzheim
&
de
ten
hakte
De
nahmsweise
Band
Palearctic, catches
Cairns
1993.
in-
1956).
Handbuch
774 lezen
13:
im
gelegentlich
auch
echter
was
dem
aus
tegelijk
de
op
Flug,
dat alle
voorkeur
loopt in
wel
wij:
W.
Rutten
vindt.
de
De wet
Nuijen,
Van
Hogendorplaan
10,
1215 EH
nieuwe
In 'Het
43
Vogeljaar’
Maréchal
op
werd
gemeld
Specht grote gaten de familie ren
werden
dat
want
ren,
trots
waren)
op
was.
Wij
wel
gelijk
een
Het hele
uit
De
heer
schap le De
heer
over dit
C,
Red
zitten het
aan
van
J.
het
terwijl
ook
ze
er
hakken
mo-
tegen Het
specht
dat
te
de
bij
om
gaan.
Zeeuws
wen
opende
Texel
het
afkomt op het hol-
kan Ver-
meldingen van huiseigenaren Wemeldinge
en
van
de
uit
be-
dat mislukte.
dergelijke
ver-
ook aandat
toegezegd
opgeno-
Vogelbescherming,
het
heeft
Scholekster
een
geparkeerde
op
door
wegvangen de
au-
een
vogel vervolgens
losgelaten.
JT
oeverzwaluwwand in
de komst
op
op 26
april
het
van
de Oeverzwalu-
1997 te Nieuweschild
Kloosterman
nieuwe
onderdak
op
Dierenbe-
van
’Diekzwa-
voor
luwen’.
De
is
één die
Grond-
loodrecht
waren
maar met
zijn
of
het
ook
van
de volksnamen
ook wel
Aardzwaluw
een
wordt
duinen
de
van
genoemd.
vlak
geliefkoosde
verdwijnen de
van
Zand-, Strand-, Duin-,
afgeslagen
vroeger
steile
Oeverzwaluwen
aan
zee
broedplaats zandhellinhet
op
eiland
verdwenen. In
het
cultuurland
graskanten,
niets vinden.
voor
echtpaar
scherming
gen
Land-
Vogelbescherming
de litteratuur
Vooruitlopend
Berg-, is opge-
In
gepro-
Nieuweschild
Diekzwaluw
of
nog
worden
met
inhakte
de Waddenzee
Oeverzwaluw,
geweest
Cederhout
van
van
op
kreeg
toestem-
is dan
nu
zal
van
deskundige vogelringer die
is
isolatiemateriaal.
Vergeer
gedrag in
die
gekozen
af of de hakkende
Van Riesen
dieren
Jacobusse
Hoedekenskerke,
70
Van Riesen
Specht?
de familie
allerlei
11
het werk wa-
speciale houtbehandeling kreeg van
kreeg
van
Specht (waar
die
Specht
Bonte
van
Dagblad
grasveld
gehoord
vermoedt dat de
geluid
geer
op
Western
een
van
heeft
contact
vergelijkbaar geval
Hendrikskinde-
aan
een Groene
het
Sassenheim
Kunstmatige
ons trouwens
Grote
invloeden
Groene
bungalow
’s-Heer
spechten
Groene
een
huis
trokken bouw
werd
vragen
vogel
een
een
in
is
is
een
De
schieten.
te
maar
van
vergunning
consulent
In
to’s,
Flevoland
Specht
de
van
zaak.
Koningin
de
vangen,
provincie
Pierre
9 november
dat de familie
er meer
ze zagen
andere
een
door
de houten
in het Gelders
1995 vermeldt
januari
dat
van
wees
gehakt.
bericht
vermoedt
zo
in
Van Riesen te
Een ouder
(1995)
krantenbericht
een
1995 waarin
281
(6):
de
dat ie-
Vogelnieuws (nummer 1, 1997).
zo meldt
doodgeschoten
toe. Die
gevallen
met
men
te
de
Specht
het doodschieten
van
laten
zich
zegt
een vervelende
Bonte
vogel
te
Bonte
Vogelbescherming
De
gevochten. in
Hakgrage Grote Bonte Specht
niet
vogel
eigenaren. Opzich-
Grote
staat hel verlenen
gunning
& A.M.
de
schade
der caravan-
L. Smits kan
Wildbeheer
en
de Grote
met
de vlucht
Hilversum.
vindt
Hij
Commissaris
om
De
Eén
Staatsbosbeheer
kloppende
Jacht
Horsterwold,
stacaravans aan
de
om
de
van
vernielzuchtige specht
Stichting
het
caravans.
gevraagd
van
prachtig
ga-
stacaravans.
camping behandeld, bij
guldens.
indenken
een
ming
vingen. H.
de
Boswachter
dereen
vuistgrote
houten
heeft 32
Specht van
heeft
cam-
te Zeewolde
Zeewolde, vrij algemeen voor.
blankhouten
Koolmezen in
janua-
op de
doodgeschoten
daarvoor
komt in
Specht
de duizenden
eigenaren
heeft
Specht weken
rondom
buitenzijde
beerd om
insecten
wijze
24
van
Nederland
verscheidene
De Grote Bonte de
aus-
Wasser’.
opmerkelijk,
zelfde
in
Grote Bonte
overleg Het
Bonte
de bossen
van
Insekten
’Fängt
Centrum
C.M.
Perrins,
’Rarely
Bauer,
Vögel Mitteleuropas
afkomstig zijn.
Dagblad
jachtopziener
een
afgelopen
die
ter
vermeld:
dat
ping
woede
261
op
dat alle
merkwaardig
uit Zuid-Beveland
doodschieten.
&
sug-
stootvogelsilhouet
is
Een bericht in het Veluws
de
provincie
de
van
Het
plakken.
Vogelbescherming
door Koolmezen
S.
Cramp,
In
te
berichten
lood-
of 45
waarna in
voorkomen
spec.,
om een insect
daarbij aanwezige
onbekend.
VII:
sects
in
Steyn
stickers met een
in
Rijkswaterstaat
van
met
overleg
strui-
uitkijkpost
1993. The Birds of the Western
(eds.) deel
meter,
Koolmezen
wijze
niet
hoek
een
vijf
veelvuldig
manier
door
in
meter
één à twee
verwijderd insect,
weer werd
dicht
van het
in
meer
van circa
gevallen
Vanaf deze
zijkant.
zitplaats omhoog
of ook
zaten
meidoorns, Crataegus
Koolmezen
recht vanaf de
grijpen
de
aan
de
vlogen
Koolmezen
wijze
depot
een
Na
heer R,
het huis de
ri
andere
de
gestie om
15.00 uur vier of
major, geheel
De
vangen.
onder
ken,
der
rond
middags
10
op
vliegenvangers, Muscicapidae,
de vlucht
is
’s
wij
zagen
Koolmezen,
van
Water-
deed
leidingduinen bij Vogelenzang
van
Driewegen.
nestelden
tuinwallen
of
In
ze
bij
voorkeur
tijdelijke
in
zandde-
pots. De
Vogelwerkgroep
als
broedvogel
Toen
de
Texel wil
op Texel
zien
de Oeverzwaluwen
terug
provisorische pogingen
Het
te
krijgen.
voor een
Vogeljaar
oever-
45 (1997)
2
zwaluwenwand
mislukten,
uit De
Cocksdorp
zaam
plan
voor
in
menten
de
vaardige
in
Elco
Boom,
stukadoor
het
instanties
en
Kroon,
Boon duur-
een
betonnen
van
aan
bekend veel
langrijk
deel
zijn (zie
ook het
Andere
hulp-
Water-
waren
Hans
en
van Erwin
van
laars
ande-
vijftien
wand
brede
meter
drie
en
zijn tachtig openingen (vlieggaten) waarin
bracht,
de
plaatsen
kunnen
Er
verwacht
wordt
dat
zullen
nabijheid het
bijdragen
wordt
spanning
de en
van
rondom
aan
naar
de
de Eem
(de Maatpolder
worden
de laatste
Met
eerste
de
29 april
gels kijken & Dick
van
belang
voor
De het
voorjaar
de
1997 waren er
da-
bijna
len,
te
zien
in
soms
de
Bunschoten
kerk, 1997
werden
zelfs
Polder en
zelfs
aanzienlijke
Amersfoort. Op
27 stuks
16
Nij-
maart
door
waargenomen
van
het IVN
afdeling Nijkerk.
hart
van
de Polder
laatste twee laars 1996
jaren
bruari
in
de
Polder
Het
Ook
Polder en
in
het
het
met
1997
op
nog
polders
in
Bun-
Te
en
Veld)
enkele
Lepe-
ook Vo-
(zie
Rob
van
in
Bun-
Eemnes
zal
de
Kole
verkeersdruk
de Polder
toe-
waarde
Amersfoort
te bouwen.
verdwijnen,
de
hoge
als
veel
enorm
gemeente
vol
in
vogels.
voor
Vathorst
zuidelijke gedeelte,
dan en
Lepelaars
eens sterk
benadrukt
zal
de
huizen
recreatiedruk
gels
er
De
zal
buffer-
een
vanuit
Arkemheen
vinden er dan geen rust
de
Lepe-
Arkemheen:
in
de
van
polder
door
besloten
zone Vathorst
te
de
gro-
Amers-
en
de
vo-
groep
werden
de eerste
de
is Ook
A-1,
Westdijk
waargenomen
Arkemheen als
genaamd,
winteren
7 februari drie stuks
vier
Deze
Rassenbeek
zeer vroeg
Wim
in
18 fe-
van
Arkemheen
tel.
de
zal
Smeets,
(033)
298
duizenden
het
dan
Bachlaan
meer.
Kleine
ook snel
111,
Met het overZwanen
in
zijn afgelopen.
3752 HG
Bunschoten,
31 47.
stuks.
De Polder Arkemheen bij Nljkerk voor
de
Arkemheen.
al
gesignaleerd op
in
en
wordt
deze
van
foort ontstaan in leden
Lepelaars foerageerde
de
en Vechtstreek
aantal-
Arkemheen tussen
Daar
gekomen.
autoweg A-1,
waarnemingen
verliezen wordt
gelijks Lepelaars,
in Gooi
weinig Lepe-
autoweg
vluchtsoord/foerageergebied
Lepelaars Gedurende
de
in
tijd regelmatig
Polder Arkemheen
1997.
foto
Jonkers).
waarde
Polder Arkemheen
Eem, langs
laars voedselzoekend
Met Courant,
Texelse
over
Vogeljaar Vo-
maar
de
tussen
tussen
broedparen. Bron:
Eempolders
en
de
de
gezien.
kentering
een
en
na-
in
werden
schoten
de resultaten.
uitgegeven
de
jaren
jaren
Bunschoten
schoten
van
Lepelaar
Dirksen
en de winnende
vorig jaar
broed-
het
verdwijnen
deze
van
die een be-
de
van
van Gerard
aange-
hun
aanbrengen.
Minkeweel
tuurgebied meierblis
Oeverzwaluwen
hoge
meter
slootjes
gelfoloparade 1995).
Dirk
en
rapport
Laar
Tot voor enkele
Maas
de
stekelbaarsjes
Dierenbescherming,
Oudendag,
in
voedsel
het
van
Lepelaars
laatste
de
dat zich
Stekelbaarsjes bevinden,
seg-
ren.
In
Het is
polder
natuurmonu-
Rijkswaterstaat,
Vermeulen,
Dick
bedacht
Nieuweschild.
personen
Hollands
schap
wand
een
Meijen
schoot
hulp. Hij
binnendijk
Minkeweel
ment
te
Lepelaars.
Vogeljaar 45 (1997) 2
is niet
alleen
een
heel
belangrijk weidevogelgebled,
maar ook een
waardevol
foerageergebied
Foto: Wim Smeets.
71
Vogels Ik heb laten
afschrikken
In een
zitten
maar
reageert
dissertatie
de
is
2600 km
Hier worden
normale
het
terrein.
Hier
valt,
die
veel
Kerkuil,
snelwe-
Nederland
passeren
ligt
dag miljoe-
per
8%
van
opgestelde
sen
tieel
een
bos
land
afstand
een
verstorende
niet Een
studie
doenlijk,
voor
is ook
het effect
waai is
Professor
lokroep
6704 PB
dr.
W.H,
doseren. niet
goed
situatie
niet
weg
zo
bosis
te
Het is dus geen visuele
ze
en
zijn
dichte
gaat kennelijk
meer: zang,
is
een
de
de
aan braad-
Langs waar
duidelijk.
soortgenoten;
laag.
bestaande
het lawaai.
om
Dit la-
de communicatie
kennelijk hinderlijk voor
tussen
elkaar
verstaan
niet
bedelgeluiden. Dobben,
van
vaak
Ook
gedaan.
Fotografen
opschrikken
er
in huis
onderzoek
schaap den
weer
De
soms
op dat
of reageren
1997.
te
als de sluiter
door
ganiseerd Maastricht in
op
uitgereikt in
De
het
en het
Een
een
ik en
Ik
af
mij
vraag
Henk
fo-
aan
dr.
en
'Voortbestaan
lang
Henk
en
is
free-lance
Hillegers,
natuurbehoud
1997
toegekend
adviseur
natuurbouw, woonachtig
voor
in
La-
naeken, België. De -
Heimans
in
se
en
navolging
gaan voordat
opzichte
ten
ven, hoe
het besef
activiteiten
-
natuureducatie aan
te
bronnen
in
te
en archieven te
het
De
Dr.
is de
Hillegers
72
het
bij-
behouden
stichting
èn
tracht dit
en beheren
het
verlenen
uitreiken
jaarlijks
van
Als het
doen
de
wij
die
niet
van
de
jacht
boven
Voor
de
Kieviten
de
ren
Het
prijs toegekend
flora en
fauna
naar
van
vanwege
het
eigene
de-
bestaat
jagers
of
anderen
de voorkeur dat combinatie
in
zonder
met
Laten
wij
nu
tussen
nestbescherming
aan
zonder
is er
jacht.
hetzelfde.
die
ding
biotoopverbetering,
voor
geldt
één
weer kunnen
interesse in
kievitseie-
die eveneens de nesten beschermen.
rapen,
gaat er namelijk
vit is
nastre-
loopgravenoorlog beëindigen
diegenen
en
telt slechts
Patrijzen
geen
doorbreekt
zijn.
Het verdient
belang.
die
hen
door moet
uitgangspunten van
mogen
zich inzetten
jacht'.
en
discussie
en
nog
patrijzenstand
de
patrijzenstand
een
noemen
Of het nu de
toenemen.
zijn,
de oeverloze
Patrijs gaat,
is hoe
'Gebruikers
Patrijs
die natuurbehoud
verschillend
om
deze
en
leveren
slechts om
waarmee de Kie-
als de kievitseierenzoekers
gediend en
is
daar
dan
door nesten te
hun
beschermen,
wat
tegen? is
Tolerantie
het
de
van
je
in
de
Patrijs
Engeland
Engelse
voor
die
de
van
de
hoe men
zaken
aanpakt.
de
om
de
van
of Birds
biotoopverbeonder
wildstand,
omdat niet
andere
Zo
grote waardering
Protection
als het
Patrijs,
vele
bij-
kijken
alleen
de
daar-
vogelsoorten
en
in
Engeland
Sneeuwhoen) Project,
(BASC),
is het Grouse
gezamenlijk
gefinancierd door respectievelijk de
gelbescherming (RSBP), de Game
op-
de
vo-
jagersvereniging
Conservancy
en
de BOD
(Bri-
Ornithological Union).
Ik heb
den.
punt
profiteren.
gezet
van
te le-
sterkte
deze
ten behoeve
maar ook
(Schots
een
het
ieder
de les
grens
for the
jagers
Een andere voorbeeld
tish
niet
bladen
Royal Society
de
andere
zijn
Zuid-ümburg. Hij
in
tering gaat
van
dat een
de ander
namelijk
is
eens over de
wij
voorbeeld lees
gewoonte
om
de Hollanders.
de
natuur-
Thijsse Prijs.
veelzijdige naspeuringen
landschap,
te
opbouwen
het
in
(historische)
hieromtrent
alsmede en
doel
Thijs-
bevorderen,
alsmede
maken.
door
de Heimans
P.
Jac.
ondersteunen,
documentatiecollectie
van subsidies
heeft ten
en
natuurbehoud
en
Nederland,
doel te bereiken een
Heimans
natuurbeleving, natuurstudie,
en
toegankelijk
van
E,
die
moedigen
zonder
en
Thijsse Stichting
te
Genootschap
van tolerantie
allen
van
groeperingen ook
ze
(RSPB)
van
geor-
Museum
kievitseierenzoekers
zich natuurbeschermers
Laten
Thijsse Prijs
19
op
Heimans
mede
artikelen
de
naar
voor
Hillegers
Heimans
ditmaal
Natuurhistorisch
hoe
jagers,
tussen
van
De
ere
oeverloze discussie
groene ruimte’
zen.
1997
Prijs
de
van
Natuurhistorisch
Hierbij verwijs
In Nederland
Thijsse
Maastricht
uitreiking
zijn vingertje opsteekt en
in
die
afgaat.
Heimans
en wor-
Limburg.
bijdrage
van
Door
Mergellandheide
rogge-akkers
1997 wordt
Thijsse Prijs
en
zien.
vogelsoorten zijn
er
het
Zuidlimburgse
zal worden
prijs
doen
deur wordt dichtvaak
thans
graast de
op
rijke
land.
hersteld.
laten
vliegen
en
onkruiden
Zuidlimburgse
akkeronkruidrijke
de
eens
in de tuin kunnen al
een
op het vlakke land is dat
valt het
opgeschrikt kijken totoestel
als
helikopter
een
zich te verschuilen. Houtduiven
opvliegen
het
de
voor
belangrijke schapenras
zo
kievitseierenzoekers of
laagvliegend vliegtuig
in de tuin zich
verschrikt
zijn
5,
Dorskampweg
Wageningen.
een
vogels
de
tot
hierbij
Proeven
maat?
wegaanleg
na
plaatsen
op
is
de hinder niet
evalueren.
zien,
het
en
relatief
Wat
m.
is de dichtheid
je
poten-
braadvogels
aan
goede
moet
men
rand
kwestie,
de
Ook kan
goed mogelijk
ook veel
dit
men-
gaat.
1000
is dat
factor en
mogelijk.
bermen
voor
geluidsoverlast
voor
uiteraard
dichtheid
daarvoor
vogels
de
500 m van de weg
van
terrein
open
uitgezonderd bij
wordt
verloren
de
van
marge
langs muizenrijke
drempel
is de
de
misschien
ons
broedgebied
vogels doodgere-
binnen
overschreden, terwijl er
om
In
2.000.000
jaar
echter
sterfte
jaagt. Op
Door
duidelijk
langs
in
Mergel-
het
van
oude, verdwenen, aan
rogge-akkers
september
per
den, hetgeen
In
strook
de
Zuid-Limburg-
van
terugkweken
Zuidlimburgse heide naar
de
naar
oorsprong
op,
voertuigen.
nen
In
even
verscheen
waarin
Reijnen,
men
verricht de
het
landschaap en
broedvogels duidelijk lager
aan
snelweg.
erg
en
wel
Onlangs
dat in een
in
verder
vogelnest
een
vogel kijkt
niet.
R.
van
aangetoond
dan
de
verder
de dichtheid
gen
bij De
kan
onderzoek
stinzenflora,
se
zich
vogels
hinderlijke geluiden,
door
zingen.
dat
gehad
schuilhut vlak
rustig
werd
heeft
verkeerslawaai
en
nooit de indruk
tijd meegemaakt
en
dat
de besturen
van
vogelbeschermingsorganisaties
uit
gezelschap van jagers en niet-jagers beston-
kaars
De
samenwerking
standpunten
was
werden
voortreffelijk
gerespecteerd.
Het
Vogeljaar
en
ei-
Dit is
45 (1997) 2
ook
ties
vele
van
vonden
de
oprichting
finan-
en
natuurbeschermingsorganisamet
destijds plaats
die in
jagers
van
want
wonder,
geen
ciering
vele
gevallen
medewerking
de
oprichters
wa-
advies
Mijn
is dan
jachtdiscussie
te
door
te
vrijkomt allen
tussen
de band
ook
Het is niet helaas
natuurbehoud
dat alle
zo
aanwezigheid durende
zich
kenstand andere
heeft
in aantallen
geldt
stand
tienmaal
Maar
ook niet
alle
te
ben
laten
van
heb
via
zijds
oordeel daar ik
gewijd
bestuursfuncties Internationale of
zegevieren
Mijn
wens
lijst
het
vogelbe-
zij
toevoegen
op te
jagen
en
mijn opvattingen
leven
mijn
bij
groot ge-
natuurbescherming eneronder
bij
andere
Na-
Land-
Overijssels
Stichting heb
voor een
mag
Vogelbeschermingsraad behartigd anderzijds
de
Jagersvereniging
door
en
de
verstand
gezond
nog
dat zal worden beseft dat
eens
zal
polarise-
dat
zijn
samenwerking de
natuur
in
zal
er
een ieder
het
die
sa-
de natuur lief-
is hard land
ons
worden
nodig, gezien ernstig
wordt
bedreigd.
zal
gemiddelde Nederlander
kunnen
opbrengen,
zal
die toleran-
de toekomst
weg
120.000
6, 7214 DL
Katerstede
Epse, (0575)
Landschapsbeheer coördineert
Stoevenbeld, 49
Bolmans-
14 35.
Nederland
beheer
het
project
het
ministerie
Visserij
loopt ruim het
sels
Landschapsbeheer
gezamenlijk
op
gecoördineerd.
Landschapsbeheer Nederland, kingsverband
de
van
Landschapsbeheer, bladzijden)
over
de
in
In totaal
agrariërs bij
vogelbescherming
Het
zij
in
het
Vogeljaar 45
zijn
meldt
stichtingen 1996
het
3.300
deze
vrijwillige
betrokken.
2
van
(32
Project
vrijwilligers weide-
Gezamenlijk meer
van
samenwer-
ruim
afgelopen jaar
(1997)
Dat
jaarverslag
voortgang
en ruim
4,800
het
provinciale het
Weidevogels.
ben
dan
meer
landbouwgrond de bescherming
weidevogellegsels
dan
het
en
De
legsels die
van
50%
door de
hebben
Natuurbeheer
legsels tegen
alle
van
risico
het
activiteiten.
Gemiddeld
daardoor
om
boeren
verloren
markeren
en
4%
en
daarmee
populaties
de
van
informatie:
land,
Aad
het
kunnen
verloren
in
het broedweide-
soorten
in stand
Hier-
1996 weer
houden
van
deze soorten.
Stichting
Gracht
Neder-
Landschapsbeheer
Paassen,
van
(Nieuwe fax
algemene
te
leg-
Daardoor is
legsels
vrijwilligers
en
aan
van
Meer
07 77,
de
makkelijker
ze
werkzaamheden.
de meer
be-
sneuvelen
legsels van weidevogels
zoeken
boeren
het
en het
belangrijke bijdrage geleverd aan
vogels
en
omvat
landbouwkunidge activiteiten.
van
van
Europese Unie,
weidevogels
van
slechts
nog door
Centrum
financiering
Landbouw,
tijdens hun
1996
coördine-
Landschaps-
provincies.
waardoor
Sjaak
15),
’t
van
Hof,
3501 AA Utrecht,
postbus
(030)
234
230 44 23.
(030)
Dikbekfuut
Op
19
het
Noordhollands
het
vogelreservaat
april
het
al zo’n
1996
Milieu.
plaats
voorjaar
sparen
Land-
LTO-Nederland,
met
samen
Vrijwilligers
gaan.
werkt
Nederland
landbouwkundige
door
project
minimaal
van
weidevogelbescherming
van
schermen
hut in
in
oppervlakte
een
van
de
en
het
van
Na-
Weidevo-
Project
Doel
het
op
provinciale stichtingen
en
vindt
Vrijwillige
De
100.000 ha
het
uitgezet.
Nederland
heb-
44.000
De
Deze
bekend Ze
Dikbekfuut.
halfnegen
van
De
werden
de observatie-
namelijk meegedeeld
Birding,
en was
wel
wat
hebben
zwarte
band
onder
in
tot
in
in
vogelaar
op
de
de kortst Neder-
gewaarschuwd. is een
dwaalgast uit
kort
voor
lerland
op een het
op de de
zodat binnen
fanatieke
was
geworden
lijken
een
van
Akersloot
Hempolder bij
mensen rond
was
elke
België
groter,
befje
de
zoetwatervogel
Amerika
beheerder
Hempolder gesignaleerd.
van Dutch
en
medewerker
een
Landschap,
driehonderd de
mogelijke tijd land
Nederland
omstreeks
morgen
ontdekking
06-lijn
in
ontdekte
1997
Alkmaardermeer
volgende
stichtingen
ontwikkeling
weidevogelbescherming
Landbouw
voor
aan
vrijwillige
provinciale
populaties van
Landbouw,
van
Om dit doel te realiseren
weidevogelbescherming
hebben
ha
in
Visserij
en
op
de
daarmee
en
de
ligt
ministerie
schapsbeheer
Eerste
Coldewey,
het
de
mee
vrij-
moe-
uitwijzen. C.J.
in
12048,
Maar of de
ten
dat
een
de
van
1996
van
1994 heeft
resultaat
advies
houden
en
weidevo-
algemene soorten
stand
dat
gegaan
heeft. Deze
tie
in
ren.
suc-
het broed-
aan
Grutto en Tureluur
1998
in
meer boeren
Kievit,
tuurbeheer
in
hebben 80%
vrijwillige weidevogelbescherming
schema
is
steeds
de resultaten
gels
in de
soorten.
zoeken
leidt.
en
dat
hei-
soms, als
willen
broedvogel
aan
mengewerkt tussen
feit
de
waarvan
Jachtraad.
en
tot niets
ren
hun
Internationale
weet
en
zich
misdragen
bestuursfuncties
jachtbelangen
Wie
havi-
Buizerd
zich fanatieke
dat Ik
tuurmonumenten,
schap,
de
verstoren.
horen,
deelte
ge-
in
als Van
vrijwillige weidevogelbe-
belangrijke bijdrage
Vogelbescherming
die
dan een zeldzame
hierdoor
de
is.
aan
soort
van
vogeltjesliefhebbers zijn
schermers noemen,
het
aan
Met
de meer
van
gemar-
project.
is circa
activiteiten,
leveren
een
zoals
Met
en
Reeën,
de
voor
groter
gels,
zijn
geworden
zoals
succes
niet
winter-ganzen-
is
groot
willigers
en
zoveel
daadwerkelijk
boeren hun
het
van
aanvang
uitgekomen.
scherming
Er
spectaculair zijn gestegen.
lig. Veldornithologen
nieuwe
de
cesvol
deze
ondanks
vervijfvoudigd, zo
het
jachtaktehouders,
stootvogelsoorten,
Datzelfde
én
de
gevonden
viermaal
ongeveer
die
legsels
dienst.
wet
de
is
Zo-
en
een
zo dat
vijftig jaar,
veertigmaal
Sperwer,
bezig
die
is het
33.000
van
de laatste
populatie
enkelen
Maar wel
respecteren.
Dit
nastreven.
hiermee
wij
hier-
moeten binden.
tolerant
en
die
tijd
samenwerking
jagers heiligen zijn.
steeds
nog
de
en
aan
partijen zou
verlenen
de anti-
eindelijk
nu
besteden
zijn wij positief
natuurbehoud
een
om
beëindigen
die
die alle
doende
Ik
is
vóór
1993,
weidevogels
van
Dat
gespaard bij
ren.
om
legsels keerd.
uit
alleen
en Groot-Brittannië.
Dodaars
zomerkleed
dikke
Noord-
Europa
snavel
maar
een en
zijn
iets
verticale
een
zwart
grijsachtige kop.
73
Het is
worden
nen
hoe
verbazingwekkend
Nederland
voor
Bron:
21
steeds
er nog
kun-
soorten
ontdekt. Wuis
Marga
maandag
vaak
nieuwe
België
en
Noordhollands
(GPD),
Dagblad,
len
vogelbeschermingsnieuws die
zijn geïnteresseerd in vogelbe-
schermingskwesties
'World
Birdwatch’
Birdwatch’
is een
sinds
nal,
1992
1994 de
'World
voortzetting
tiende
goed
Een
akkoord en
slecht
en
de
waar 20.000
richt
dat in
het
ook
kader
internationaal Het
kelorganisatie. boete
dien De
op van
met
zich
smokkel
ten
niet
jaar
noorden
zijn
te
herontdekt, te lezen
in
Tevens is
het
er
de
op het
als hoofd
de man
andere
Brazilië
Rio
de
de En
Bolivia
Noord-Amerika,
is
de
en
zestig
San
op.
Een
eind
1996
het
de
Kokmeeuwen,
uit op 4.387
voor
Russische
zaken
Het
tanker in
was
Japanse
zesduizend
de
een
met
ramp
ook
voor
rond.
Vorig
broedplaatsen
kel
op over
practische nuttige
74
uit
het
van
Op
3
het
inhoud
Mindoreservaat
informatie
adressen
voor
voor
Noord-Holland
april
1997 werd
wandjes
worden
Aan
het
eind
in
worden
vogeltjes sen
is
de kwaliteit
verbeterd.
op
Buiten
te creëren is er
de
de
de gang
veel
plaatsen
tot
dat de
hoop
oppervlak-
regelmatig
nieuwe
IJs-
nestplaatop nieu-
Ijsvogel
broeden.
provincie gaat
in
Jong 2
vijftig
van
het broedseizoen al
Door
waargenomen.
in
van
het
van
waterrijke biotopen
plaatsen
vin-
oever-
gelegd.
Noord-Holland
tewater flink
kan
in
graven
lengte
met een
steile
zandige,
aan
Volgens Landschapsbeheer in
het
broed-
het Gooi en
bijvoorbeeld
Ijsvogels
centimeter. eieren
die
je
beken.
de
nieuwe
regio's
in de
de voorkeur
zoals
een gang
honderd
De
Kennemerland.
geven
langs
terreinen
op
Landgoed Marquette
op
plaatsen zijn gesitueerd
Ijsvogels
Staatsbosbe-
drie
Landschap.
afgesloten.
Vechtstreek en
gerealiseerd:
van
en
van
nieuwe
bij particulie-
negen
natuurgebieden
officieel
32
Ijsvogels
voor
afge-
medewerkers
Noordhol-
Dagblad Zaanstreek, 1997.
april
valt er
Is-
de overwinteChinese
van
de
olie
Havik
geschatte On-
in
een
januari zee
Valkenier Simon in
de
Dat er dan
vliegt,
Smit laat
valt
natuurlijk
omzeilt Smit
gen,
Sinds
niet
van
het
Door
in
de meeuw kraaien te op
ja-
te
voorkomen.
'Waf moet
de wet.
van
1995
de meeuwen
verjaagt uit
bete
Je
anders?
meeuw wordt gevan-
de valkenier.
voorjaar
zijn stootvogel
op kraaien
ook een meeuw weg-
wèl voor dat geen
er
Havik Kekker deze
zijn
jachthaven
af en toe
het broedseizoen
Ik zorg
op kraaien
IJmuidense
jagen.
niet op
broedtijd
voorkomen
dat
de
Smit
met
Seaport Marina,
zeevogels
continu
de
zeevo-
een
Ecuador,
daar
in
maar
gen,’ reageert van
in
vogelaars
jaagt
meeuwen
Meeuw,
levert
degenen die
0044
is
IJsvogelproject hebben
jaar
Noordhollands
project
Klapekster,
averij
in
Fax
IJsvogelproject
provinciegrond
op
Dagblad,
bedreigde
overwinterende
overige
in
vier
heer,
Bert
omgekomen bedreigde Japanse
de
CB3
Cambridge
©birdlife.org.uk.
gemeentegrond,
op
vier
ren,
steigers angst
tijdje
greep
dit
Landschapsbeheer
lands
Alken.
Een
en
Bron:
150
Clemente
wateren
ton
Een kost
BirdLife Interna-
bij
Road,
0044 1223 277318.
Noord-Hollandse
kilo-
met de
toenemen.
deed
Fin-
en
terug.
Birdwatch'
verkrijgen Girton
Noord-Hollandse
om
landde, gels
50%
tien
er
Kuifcalyptura
Saunders
vogels, hetgeen
zeevogels
waardoor
1997,
op
Oosten
bekende
met
wereldpopulatie gelukkig
Verre
Tel.
we
vogelsoorten.
gehouden telling in
ringsplaatsen
kwam
wilde
vijftien
nog
broedsei-
afloop
na
van
negentig
de
GLO.
zomer
met
voorziene
oorzaak
Scandinavië
1996
Email birdlife
zeer
na
verder
de meest
en
met
boven-
bezigge-
Janeiro,
van
gang
Silva
service’
bekende
de
ondersoort van de Amerikaanse
land
van
strafte hem
-,
cotinga.
de slechte
over
van
soort
het be-
Chicago legde
waargenomen,
een
Blauwkeelara
vogel
In
van
1223 277200.
den
onder
van
Britain.
ONA,
in
legde
u
Wellbrook Court,
tional,
losgelaten
’community
bedreigde Hyacinthara. meter
die
Van
lotgeval-
£ 25.-. Nadere informatie kunt
oeverkanten,
autoriteit
grote
'World
op
en
de
over
soort.
voorjaar
jaarabonnement
Staten
ontmaskerd
en
keerden
de
uit
wegtrokken
Verenigde
een
100.000
uur
had
organisatie
houden
er
herintroductie
de
van
jaar gevangenis
tweehonderd
wereldpopulatie)
opererende vogelsmok-
Hof
$
Noord-
Argentinië,
in
in Arizona.
Canyongebied
vergiftiging
Voorts is
de
van
Condor in
gebied van papegaaien, is
zeven
de
van
Conser-
Deze
overwintert
mededeling dat Tony Silva,
een
afwisse-
Bird
moet
exemplaren zijn
zes
en
noodlottige bestrij-
omkwamen.
de Californische
een
wereld, jaar
land,
twaalf
van
vogels (s°/o
vergiftiging
van
de
voorkomen.
soort
door
Grand
in
Argentinië
Prairiebuizerds
Amerikaanse
vieren negen-
overeenstemming
American
fabrikant in
te
de
aan
1995
rijk
jaar
nieuws.
tussen
een
dingsmiddelen
nu
in
vogelbescherming
lend
van
bezig
zoen
wij
zendertjes
van
blijkt
deze
van
een
Eilanden
Com-
zodat dit
Birds,
in het eerste nummer van dit
brengt
vancy
is
geheel
jaargang,
de
met
of
juni
de op 20
van
International
opgerichte
Birdwatch’
'World
Birdüfe Internatio-
van
vijfenzeventigjarig jubileum
het
dus
is het
grenzen,
onmisbaar.
eigenlijk
mittee for the Preservation
valt.
onze
verschijnende tijdschrift
uitgave
Londen
in
buiten
drie maanden
eens per
verdwijnen
Cook
relaas
juveniele Dwergganzen
Internationaal
degenen
Jacht
vinden
de
over
Noorwegen
Dwergganzen. het
Voor
artikel
verruimend
inzicht van in
Ook
nemen.
gaan
geïllustreerd een
1997.
april
willen
je
artimet
en
aan
te
de
jagen
met
een
hele
jaar
door
meeuwen afsturen.
inclusief
en
half
kijk-
de
periode
een
onderpoepen. Havik
Door
blijven
ze
ze een
weg.
Praktisch het op
schepen
juli
is
het
dat
mag
Smit
Alleen tussen
verboden
te
de meeuwen
Het
jagen,
zijn vogel half
want
broeden.
Vogetjaar
april
dat is
Smit
zou
45 (1997)
2
de
bij
ligt heel
daarmee
streng.
wordt
broedtijd
Als
ook
alleen
die
heeft besloten
meeuwen
Havik
zijn
te
hij
de
Volgens
jagen,
in
Elf
dode
dag
van
naar
de
de
de
van
straal
steiger
letter
Zo
laten
niet
op
kan
hij
vliegen
er niet.
Wat ik
daken
met
dat
met
hij
richting bebouwing Vossen de
zijn
in
de
vertrokken.
stelt
Nog
steeds
gel
in
de
alleen
maar
de
aan
hoe
veelal
die
het
op
sluiten
het
leeghalen,
die
meeuw meer
hem boeien
Buizerden,
met
om
werken.
die er ’s nachts
wen
dag weggejaagd, tend
toch
veel
ik ook
ben
gelmatig elkaar
'Deze
op de
zijn
hun
steekt,
dan
maar
is
De
onderzoek.
Ook de
Dienst
Inspectie
hield
vogelwacht een
zoekactie
lend
veel
den
de wachters
Bron:
politie
dode
De
Gooi-
die
de
en
in
dag
Alge-
de bossen
de
al
er
dan
meer
rond
tijd opval-
Dit
vogels zijn gevonden.
tel-
jaar
twintig (ANP).
Eemlander 25 februari 1997.
en
watervogels slachtoffer
Weinig
bekend
Aland
Eilanden
is dat op de tot Finland
Eilanden
in
de
voorjaar grote
aantallen
behoren-
Golf
Botnische
ieder
worden
watervogels
4.000
-
25 mei
len
1996 onder
vogelsoorten
in
jagers
de
ge-
periode
meer de
Re-
geweest.
4.433
exemplaren exemplaren
11.711
exemplaren
6.388
exemplaren
12.939
exemplaren
Kuifeend Eidereend
in Ijseend
meeuwen net
Dagblad.
280-281.
aantal-
6.319
Zaagbek
Dus
volgende
om:
Grote Zeeëend
in Haarlems
Een
onderzoeken
(AID)
bij voorjaarsjacht op Aland
Middelste
de
uit.
laboratori-
omdat er de laatste
Tienduizenden
1
och-
steigers,
keer
doen
Vogeljaar 44 (6):
Zie ook Het
naar het
opgestuurd
ik ze over-
anders.’
Ellen de Boer
doodsoorzaak
natuurlijke
een
In het
zijn gekomen.
gif gevonden. De vogelwachters
geen
vogels
en
niet
nog
meeu-
weet ik hoe het allemaal
Nu,
eind
weten
vo-
winter
volgende
de
op
paar
van
had
de
lag
vogelpoep een
gehad Dan
sliepen.
maar er
's nachts
denk ik:
weer iets Bron:
last
wij bijvoorbeeld
de
een
Haviken
twee
vogelwachters
schoten. Zo brachten hebben
in
binnen
lagen
Door de vele
hoger gelegen plaatsen
te
is
voor
de
blijft
dieren
een
meeuwen
nesten
de
afgelo-
meter.
acht
om
vogels
gebied
Smit.
jachthaven
honderd
De
Mill
Smit is al
verjaagd.
die
naar
'Er is geen
grond broedt,’
Havik
heeft
duinen
meeuwen
doen,
tegenwoordig
zijn
hebben
zaak. er
ze
De
Sperwer.
um
dat
Uden
stootvogels gevonden
zitten.’
gebouwen. Volgens
van
Mill.
een
voedsel
er geen
mijn vogel
broeden
rond
van
de meeuwen
hij
enige
anders
ergens
meeuwen
fabeltje
Het
elf dode
ging
mene
De
1996.
gevonden
Vogelwacht
Het
aantal berokkent
schade. 'Ze hebben in de haven hele-
zeg
slaap.
januari
stootvogels
de wet.
van
te zoeken. Ze vinden
is: Ga
even-
gekwet-
af-
maal niets
is uitrusten.
aanhoudende
kunt
Je
broedperiode
jachthaven
de
valkenier
ze broeden
gebied kregen
uit hun 17
Dagblad,
de
van
zondag
pen
niet zoveel
en
het
en
de bewoners
Gelders
bossen 'Want
maar op kraaien.
toch over
handelt
en
ter hield
laag
uitwerpse-
plakkaten
het
meeu-
vegen.’ Smit
eens de volle
Bron:
dikke
fietsers in
zitten,
zwaar-
om
zittende
reden.
toch ook elke
schelpen
meeuwen
Dat bezoekers
schelpjes
is geen
trappen,
wenpoep
wijze
te
Leden
in de vol
jachthaven
en
roept
je bij
ben
verjagen van
dan
wegende redenen afgegeven. de
'boe'
je
na-
len
onder
dagelijks
men
overtreding.’
vergunning voor het
de
weel
Nederlandse
wegjaagt,
meeuw
al in
spreken
Een in
een
vergunning
een
krijg je niet,’
De
gevoelig.
heel
zijn
tuurwetten
van
'Maar die
aanvragen.
'Dat
hij.
Noord-Holland
provincie
kunnen
Brilduiker
3.191
exemplaren
Grote
1.571
exemplaren
1.046
exemplaren
Zaagbek
Houtsnip Deze 'officiële’
Stootvogels Op
acht
Haviken
voor
het
landende
De
De
duiven
en
op
Canaria meer
stoofvogels die
af, een
de motoren
in
Gran
arend voor
en een
vliegtuigen
ze niet
zonsopgang dan
en
door
nemen ze
rand
van
de
startbaan
Bron:
Frankfurter
seksen
schrikken
vooral
en
opleveren,
zo-
1997 ten
worden
de
dage-
losgela-
palen
de
aan
hadden
7.000 Grote
waarop de verse
Allgemeine Zeitung,
15
mei
geschoten.
Aland
behulp
van
Spreeuwen waren
in hun Eerst
buurt
ging
als
het
een
kolossale van
vogels
met
groep
een
wijk
de bomen
nachtverblijf hadden uitgekozen. enige
groeide
vogels.
Vogeljaar 45 (1997)
2
honderden uit
tot
Spreeuwen
tachtig-
Geparkeerde
tot
auto’s
honkwa-
aantal
Zeeëenden. uit
schrift van
de
kunnen
Aland
53-55
1997,
stuks
behoren
zijn,
maar
di-
die
C
Box
69,
willen de
Parli-
FIN-22101
Finland.
Een
af-
Tapani Veistola,
11, 00560, Finland, droevige
ken-
op
Aland bij:
dit doen
naar:
die
mogen wor-
watervogeljacht
graag
de
Eilanden
Birding World
te schie-
de eenden
Bij
wetgeving
Lagting, PO Aland Islands,
tegen
zijn
voorjaar
57.000
Vogelbeschermers
de brief
Limingantie campagne de
locale
Alands
Mariehamn,
Voor
tot
beide
op
soorten
ingevolge Europese richtlijnen
tegen
Eilanden,
ament,
geprobeerd
Bewoners
raad omdat de
om
groep
derdduizend
valkenier
verjagen.
te
ten einde
maar de
Het
een
heeft
het
volledige bescherming genieten,
1996.
verjaagt Spreeuwen
slachtoffer.
watervogeljagers
soorten, die
het
jagers
de andere
de autoriteiten
nelijk ingevolge de
bezit.
gemeente Hoogeveen
het
de
bij
watervogels gemaximeerd
den
De
maar
mannetjes
protesteren
Valkenier
hebben
gemunt,
waarvan
valkenier
meteen
Ijseenden
Bij
veiligheid
raken.
een
in
autoriteiten zorgen
startende
voor
gevaar
speciaal getrainde stootvogels
lijks bij ten
luchthavenpolitie
luchtverkeer.
meeuwen
dat
als
vliegveld Gando
het
cijfers, vrijgegeven door de locale van de Aland Eilanden, verbijsteren.
die
een
gang van zaken
op
organiseert.
jaargang
10,
nummer
2,
bladzijde
80. GLO.
75
’Windenergie
Brochure
bied
Vogels’
en
Op
Vogels’ uigereikt
en
lid
de vaste
van
het
'Windenergie
brochure
aan
J. Jorritsma
mevr.
donker
grootst
is.
trek.
Meestal
Voorafgaand schillende land
u
in
bij windenergie
Esther Smit
samenvatting
onderzoek
presentaties. &
(eindredactie); Windenergie 10
bladzijden,
de
van
gie (postbus
1
figuur,
Bureau
Landelijk
Vogels,
met
14
kaartje (1997).
grote,
zoute
dijk
-
en in
het
-
Vliegbewegingen
Er
zijn
in
het
Met
donker
verschillen
en
dan -
het
bij
in
in
late
hebben
gen
realisatie
van een windturbine
partijen
vergunningverlener,
schillende gen van
is
te
een
worden
lijken
donkere
en lichte
nieuws
en
de
ver-
belan-
maar in
redenen
moeten helder
bezwaren het
altijd
zijn.
aanwezigheid van vogels
als te
onoverkomelijk
argumenten tastbaar te
dat
zijn een
maar
om
steekhoudende
geen
manier
gebruikt
een windturbine
om de
bezwaren
in
saties
de feilen
melijk steeds,
op een
gelijke
meestal een
heeft
Windenergie
samenwerking
dat
met de
rij
te
belangenorgani-
krijgen.
als de diverse
informatie
om
goedeoplossing
gepro-
Het
blijkt
partijen
de tafel de
voor
na-
de
met
zitten,
er
problemen
komt. Met
in
de
nieuwe
samenwerking
gefinancierd re
van
door
met
NOVEM,
vergunningverleners
vergaren, matie
de
Mevr.
zodat
ze
belangen
M.M.
van
op
kunnen
de
gereali-
partijen
onder
van
de
tijdens
de
trek van
infor-
afwegen.
terug (seizoentrek) afstanden
en
over
der
onderzoek
grote
afstanden
wintergebied
regelmatig
voedselgebieden
en
ook
leiden
verstoring
tot
is
de
enkele
ordegrootte
verstoring
van
waar
de ver-
meters.
honderden
de
naar
Daar
van
devogels Het
is nog
huidige
onderzoek
en
zoek
(IBN-DLO)
door
wei-
voorzien. door
het Instituut voor
burg
Na-
foerage-
rende ganzen en zwanen en van broedende
vindt
Bureau
Bos- en in
plaats
Windturbines’.
Het
Waarden-
Natuuronder-
het kader
onderzoekprogramma
opdracht
ministerie
van het
’Vogelhinder
onderzoek
wordt
ver-
van
NOVEM die het namens het
van
VROM
en
energiebedrijven
Ook is onderzoek
Drs.
S.
en
met
medefinanciering
provincies
uitgevoerd
over
in
en
van
voor
voor
begeleidt.
Energie Noord
standpunten
op een
In dit verband
een
van windturbines
Waardenburg
Bos-
en
&
dr.
is het op
A.L.
Natuuronderzoek.
Vogelbescherming
en
Vogelbescherming
kleinere ge-
Bureau
Dirksen,
DLO-Instituut
Standpunt
tijdens langduriger verblijf
kunnen
gaan werken
West. Bureau
en
naar
lijnopstelling
foeragerende vogels.
windturbines
broed-
barrières
rust-
kunnen en
aangetoond,
richt in
windenergie!
76
dit is
Spaans,
Vogels vliegen regelmatig
ontwijken,
te
Lange lijnopstellingen
vliegroutes tussen
van rustende
van
Aggelen, manager Landelijk
helpt vogels
eenden
en
ande-
juiste
grotendeels
goed
ze
de
tegelijk:
nachten vormt de
ecologische
Windturbines
kennis
benodigde
grond
kunnen
brochure, diverse
Windenergie.
Onderzoek
als
IJs-
afsluiten.
Landelijk
behulp
seerd
dus
storingsafstand
Bureau
beerd
en
wordt vaak
maken.
Landelijk
juiste
bezwaar
Vaak
plaatsen.
Het
barrière.
dan
het
Als deze
te bestaan.
nieuws
turbines
donkere
Dat
geval. en
De
de
weten
in
vliegroutes tussen
betekenen
zijn,
slecht
af.
water
nachten
tot
akkers
op
Windpark Lely in
nachts
hoogwa-
tegenstelling
nauwelijks
verschillen
soorten
’s
water de
In
in
soort.
Deltagebied
van
al
De aan-
twee
laatste
nabij
ze dan
reëel
en
de
brengen.
verder
selmeer
een
eventuele
echter niet
te
donker, terwijl
en
plaatsvinden.
het
in en
tussen
vliegen
Toppereenden
van
voor
bestaande
exploitant,
Alle
en
het
verschillen
energiebedrijf
afgewogen
door
grasland
Rond
park, krijgt
De
belangengroeperingen.
moeten
de
Megawatt. Bij of
maken.
het
vermo-
meter vin-
vliegen
voor de eerste
in
Steltlopers lijken terperiode
1100 windtur-
gezamenlijk
ongeveer 300
van
met veel
men
de
er meer dan
die een
Nederland,
steltlo-
windturbi-
op
Tafeleend
schemer
dan
groter
overdag verblijven
-
in
zijn:
en
zestig
van
en
schemer
vroege
ook
en moment staan
dit
bines
(IJ-
Afsluit-
voorbereiding.
nu toe
plaats
tijdstip
Kuif-
binnendijks vooral
telefoon (030) 691 30 19.
in Nederland
Windenergie Op
in
beneden
name
varingsrisico’s zijn
Landelijk
de
op
duikeenden
van
vliegbewegingen
licht
op te vragen
Onderzoek
Daar-
kust
vliegbewegingenplaats.
voornamelijk veel
zijn
landschapstypen:
conclusies tot
eendensoorten:
onderzoeken
tus-
thans
(IJsselmeergebied)
Waddengebiedis
belangrijkste
den veel
Bureau Windenergie,
wordt
de Hollandse
langs
bestudeerd.
nehoogte.
verrichte
twee
in
zoetwatermeren
pers vinden
Arnhem.
N.B. De
Er
sa-
IBN-DLO,
het
en
locale
en
getijdengebieden (Deltagebied).
muiden)
De
Vogelbescherming
verricht
open
naast is seizoentrek
Windener-
voor
3700 AE Zeist, (030) 691 77 60), in
233,
menwerking
1
kleurenfoto’s,
door het
Gerealiseerd
het
verricht
ver-
en
een
om
komen
om vluchten
voedselgebieden.
en
te
windturbines
daarbij
Neder-
Hieronder
inleiding.
een
vijf
hielden
uitreiking
die
betrokken,
zijn
vindt
de
aan
partijen
rust-
sen
het
risico
het
onderzoek
wordt
tussen
gaat
Zaken.
wanneer
aanvaring
Momenteel
de interactie
aan
in
vinden
trekbewegingen
plaats,
windturbines
(D66),
Economische
kamercommissie
het
Bureau
Landelijk
met eerste
de
Windenergie
heeft
Beide
(locale trek).
ook in 1997
januari
14
over
vogels Nederland
baseert
gedegen kennis
van
onderzoek
naar
vogels
belang.
van
Het
haar
vogels.
de effecten Door
Vogeljaar 45 (1997)
dit
2
onderzoek is ook de
van
invloed
nes
van
heeft
tot het
vogelbelang
wordt geen
oordeel
effecten.
Daarvoor
de lokale
situatie
1.
bekend
komt
de
om
beoordeliing schaal.
Op
is
die
den.
is
die ter
bij
plaat-
Beleidslijnen
-
door
het
van
Gebruik
benutten
windenergie.
van
is
windenergie
van
het
ook
en
het
opstoken
voor
beter
dan
fossiele
van
gebruik
opstoken
fossiele
van
of laat tot nadelen
vroeg
brandstof
vogels
voor
optreden
'broeikaseffecten’
van
in
geen
tegen
het
In
kwetsbare
bij
en
buiten
Windturbines
aantallen
grote wel
is
eens
gelslachtoffers lens,
is
het
gebieden ligt meter
windpark
zelfde
orde
In
jaar.
per
aantal
als
3. Windturbines
horen
Hoofdstructuur het
door
beleidsplan sche ze
de is
wordt
deze
tionaal ziens die
opgezet
ten deze
zigheid
en
een
op
en
is
zo’n
vorm
horen
de
binnen
de
daarom
Windturbines
in
de
voor
er
in
zorgen
pleisterende vogels
en
dit
is echter wel
gebleken.
Daarenboven
zijn
gebieden
concentraties
van
vogels,
sterk
Belangrijge-
nagenoeg
beginsel worden
bied.
Dit levert een
Verstoring
Hel
en
len
daarbij
moet
schap
2
van
is. de
meter
vijfhonderd
windturbines. Zeist.
De
het
op
pleisterende
vo-
met veel
het
groot aanvaringsrisico een
de
enthousiast,
op
eigen van
ingeheel heel
Sommigen
om.
buitengewoon terughou-
zich niets
mis mee,
geconstateerd besluit
een
onderbouwd,
voor
de hand
die
is dan
in
relatie
deze
ook
meer
op.
Een
belangrijke
nog
dat
gemeentebesturen
lemmeringen die
de
wordt
de
con-
dat behoort beleids-
en
gemeentebesturen.
ge-
aan-
start
een
vervolgens
verantwoordelijkheid
worden
Maar er is
dat
gaan
aanvragen
zoals over de
schaft,
land-
gemeentebesturen
er
anderen
Daar is
brochure
verzet-
andere
gemeentebestuur
mentatie waarmee
veel
windmolens
Vaak
met
heid,
belangen
moment
divers
ligt
bestem-
andere
onder
veel
Gemeentebesturen
Het
of
spe-
bestem-
het
problematiek.
het
het
plan bij
kan
van
de
van
diend.
Er
de be-
windproject
gemeentelijke
kader
dat
pas
ject
deze
leert
discussie
ruimte
Een
rol.
bekeken
deze
de
de reali-
van
Gemeentebesturen
het
het
met
dend,
verkrijgen
belangen zijn
ervaring
gezet.
van
in
In
worstelen
creet
planologie
vogels.
en
verstoring
soortafhankelijk
vormen
afhankelijk
en
centrale
een
passen
wordt
naar en binnen
aanvaringen
Vogeljaar 45 (1997)
geen
langstrekkende
in veel
en
mogelijk
plaatselijk omstandigheden
windparken is
de komst
opwekking
gels aanwezig hetgeen gaat gepaard vliegbewegingen van,
van
Andere
bui-
staan,
voor
kan
vogels
tegen
in-
vogelrijke
gebieden
vogels
niet
regio
dat
aangeloond voor
grootste belemmeringen bij
zich
in
Hoofdstructuur.
Ecologische
kunnen
de
ten.
duur-
gebruik.
van
andere
moeten
deze
van
satie
tot
windturbines
van
Windturbines,
wordt
van
Onzes
Belangrijke Vogelgebieden liggen alle
de
Nederland,
mingsplan
productiefuncties, voet
zijn
de buitenste
van
wa-
interna-
en
zeker niet in
Vogelgebieden en
grote
voor
zorgen
van windturbines
maximaal
mingsplan.
bieden.
Alleen
en
op
De-
te vinden. De aanwe-
plaats
windturbines
energie
Ecologi-
ontwikkeling
gespannen
structuur van
tot
Vogelbescherming
Een
Natuur-
komen.
nationaal
gelegen
gebruiks-
Windturbines ke
te
om
herstel
er
belangrijke ecosystemen. dienen
hiermede
van
dat
zoals
goede weide-
de-
Ecologische
(inclusief
structuur
structuur
in
km).
per
moeten
zou
op
per kilo-
regering vastgestelde
behoud,
zaam
in
nodige vergunningen.
aangegeven
ruimtelijke
de
effecten
seizoen
afstand
bij verkeerswegen in
Lijst
vo-
thuis.
Hoofdstructuur
teren)
niet
en in
kan worden
mo-
vogelrijke
slachtoffers
Rode
enkele
(middelgrote molens) grootte
van
wel
om
hoogspanningsleidingen (ook
en
4.
het
In
plaat-
Vogelgebieden,
verstoring
verleden
optreden
gemiddeld gaat
maar
het
vallen
de
van
plaatsing
elders
Aantoonbare soort,
Er
ter
er
voor
aanvaringen legen
door
slachtoffers per turbine
In
in
zoals
vogels,
geopperd.
be-
van windturbines.
grote wateren
nauwelijks
plaatsing
'gehaktmolens'
geen
nog
geen
frequente verplaatsingen
Belangrijke en
belangrijke vogelgebieden.
zijn
of
soorten
ongewenst, tenzij
van wind-
er
turbines
bestaat
de
heeft op zich
plaatsen
dergelijke,
geconcentreerde vliegbewegin-
vogels
vogelgebieden bezwaar
en
verlichting nauwelijks
legen het plaatsen
wetlands
VogelbeschermingNederland
op
van
duisternis,
van
atmosfeer. 2.
op
kans
rotorhoogte plaatsvinden.
natuur
en
de
leidt
-
door het
is
van
gen van
Het
plaatsing
voor
frequent
brandstof
kernenergie.
van
verstoring
en
landbouwgebiedenook niet, tenzij
milieu
se
beter dan
treedt
van
gehou-
groter.
continue
voorstanzwaar
der
plaatsen
worden
industrie- en haventerreinen
Op
sprake
is
trek-
lopen
windturbines.
waar
Nederland
gebied.
van
vliegintensiteit
het
bij
mee
locaties
slachtoffers is
zijn.
Vogelbescherming
zulke
Op
moet
rekening
langstrekkende vogels
van
land
ons
hogere
met
Daar
vogels.
van
in
plaatsen
banen
van
nodig
aanwezig
deskundigen
en
of
windturbines
regio-
kennis
goede
zoals
aantal
een
Het
Hiermee
lokale of
het
van
vliegroutes
op
vogels.
te
Vogelbescher-
over
gegeven
over
goed
effecten
nodig
volgende standpunt.
nale
se
de
ook
Aanvaringsrisico’s
routes
landelijke
op
vogelwerkgroepen
het
van de natuurwaarden
tasting 5.
voorkomen.
gaat hierbij uitdrukkelijk het
is
dit onderzoek
Nederland
Naast
vogels.
wijze
windturbi-
van
groep
vogels
op
vogels
Op grond van ming
een
op
van windturbines weten waar
dat de
duidelijk geworden
opstelling
dat
al eens
nodig
taak is
wat schort.
specifieke deskundig-
niet
voorhanden
overbodige om
zich nu
argu-
windpro-
vogels-windmolens, bij
problematiek
geen
de
aan
over een
de
is. Een
inzicht
ver-
luxe.
planologisch
voordoen, op
daarbij weggelegd
provinciebesturen. Uiteindelijk
be-
te heffen.
hebben
voor
juist
77
met
het convenant
zij
in
het
MW
2000
jaar
hebben
te
trokken
dat
doen
be-
aan
provinciale ruimtelijke
het
streekplan.
in
is
kous
niet
nog
beleid
opstellen
door
dat
dringen
actief
ciliteiten
als
het
het
gebied
Het streven
de
beperkt
dat
en
behoren
dat
dragen.
Dat
tot
er
te in
Fa-
deskundigheid maar
tot
een
ook
van een
minimum
een
goede belangengemeentelijk
op
ni-
veau.
over
behoeven
geval
vogels
windmolens
en
meer voor te komen.
samenstellers
in
het
discussies
vervolg
Dat is de verdienste
deze
van
niet
van
de
brochure.
De
windenergie
de effecten
voorbeeld
ook
en
de
Nederlandse
Novem. 32
TWIN-2 clusief
energiebedrijf nadrukkelijk voorop-
lopen bij
het
vandaar
haar in
energie schillend -
-
-
2000.
De
duurzame
van
doelstelling
5%
van
redenen
energie:
duurzame
hiervoor
zijn
behoeften
niet
in
Malta’s
de
laatste milieu
manier
zijn
wind,
zon,
Wat
van
plaats, in
het
veel
in
bleem.
het
milieuwaarden De
kunst
doen een
dat
socialistische
maken
mogelijk
laatste week
een
sing
situaties
voor
te
maar
alle
directe
te
etc.
energiebronnen
meteen
sparen,
dit
een
op
op korte
een
pro-
je
soms
moet
is het
Niet
in
zodanige
als op
te
erg
Utrecht,
(in-
Deze
postbus
het
van
drastisch
1
vanaf
nu
wordt
wordt
te kort
vogelaars
en
dingen
te
dat al
nu
in
trekt een
eilanden.
vogels
Bovan-
mogen
Dit is een
periode
wij
roepen te
alle
schrijven Maltese
de
de
bezorgde
naar
toeristenbewoor-
scherpst mogelijke
protesteren tegen
jagers minste
op ten
Omdat ons
jaar.
per
toegestaan.
Maltese
geschat
naar het
en
de
door
brieven
op om
zo
één
met
periode de
mei.
schieten,
regering
bureau
die
slechts twee weken
miljoen exemplaren
zes
woorden
de
betekent
Tot nu toe was het vangen van
trekvogels
gedood,
Dit
aantal slachtoffers
over
Malta
op
het
vanaf
jachtseizoen
maart tot 22
Malta
op
aantal
mei.
zal het
stootvogels
zal men
22
want in
verhogen,
aantal
groot
wil
regering schieten
te
maart tot
van
uitbreiding
minst
naar
omdat
uitsluitend in
een
plaats
Gibraltar
van is
al
veel
nieuwe
maatre-
om tot
partijen naar het
van
geza-
compromis
de Straat
aan
bezighouden trek
op
wordt
met
informele
Gibraltar.
scherming nog
sterk
terd
door
Er
de
overheid
en
er
ter
de
fondsen
proberen
en
voor
daarvoor
steun
andere
organisaties,
brieven
te
schrijven
die
waarin
de be-
en
verbe-
te
richten.
dergelijk
grens)
door
plaatselijke
de
gesteld
projectgroep
project
jarenlang
observatie-
een
de
van
door
beschikbaar
Een dit
vast
zich
vogel-
kwalitatief
zou
centrum in
dat
de
voor
uitgebreid
Spaanse kant
regering
het
een
ornithologisch verondersteld
belang
maar
worden
van
dat daar al
vitaal
plaatse
die
ornithologen
observeren
vogels,
worden.
zoekt
van
tussen
samenwerking
Het werk
is
van
Spaanse
kunnen
het
kunnen
en
wordt
gaan
met
verricht
station
gewenst
bezoekende
plaatselijke en
project (aan
moeilijk
belangen goede oplos-
het
zijn geneigd
zoeken
manier
langere termijn
overhoudt.
helaas
eigenbelang te kijken
meerwaarde.
78
dit
te
betrokken
komen.
al te vaak
menlijk
levert
milieusaldo
positief
In veel
aardwarmte,
duurzame
milieu
zowel
vogels
op
week. Deze extra week
Er
energie:
aantasten.
is om
je
2’
kli-
maken.
duurzame
van
de
en
een andere
is dat ze veel ruimte kosten. Ze-
Nederland Om
bijzonder
biomassa,
deze
van
hebben
gemeen ker
bronnen
water,
-
bladzijden.
Novem
Vogelobservatiestation
algemeen
het
energie-opwekken nodig
allerlei
Nederland
12
gelen.
maatsproblematiek in
Er
meerjarenprogramma
Malta verslechtert
nieuwe
Maltese
klanten;
het
het
over
zijn verkrijgbaar bij
Situatie op
de
leveringszekerheid; omdat
van
milieu
en
bladzijden.
Engelstalige samenvatting),
aard:
van
energie
voor
8242, 3503 RE Utrecht.
ver-
liberalisering energiemarkt;
en
-
toepassen
(1996):
Nederland 2'. TWIN-2. Meer-
'Toepassing Windenergie in
brochures
Het als
een
NÜON.
Henk Bouwmeester
onderneming
Informatie
Bijlage:
vogels
milieu NUON wil
milieu.
en
is daar
vogels
en
steeds
een
jarenprogrammawindenergie 1996-2000. Publicatie
gen
energie
tussen
de &
Toepassing windenergie in
van twaalf weken.
Wisselwerking
door
natuur
op
van.
Irene
Jong,
vendien
Zeeuwse Milieufederatie.
Kramer,
Thijs
Ingewikkelde
maar ook
in
goed
door
daarbij geholpen
wij
beter inzicht brochure
mogelijk
compenseren.
technologie: bijvoorbeeld geluids-
windturbines,
arme
een
In ieder
betere
te
nodig
waar
windparken
zoveel
geluid.
en
de realisatie
gekomen
aan
op
goede wijze
ashoogte
bij
om
steeds
en
worden
Overigens
Zie
technische vernieu-
in
beperken
werken
oplossingen.
van
milieuschade
en
natuur heb-
moeten
het bouwen
probeert bij
land
door onze
de
opgenomen.
om
proceduretijd
wordt
afweging
zijn
moet
windproject wordt
de snelle
van
te
al zoveel
duurzame
goede,
klein
een
allen
zijn
hard
gaan,
Annemarie Goedmakers,
landschap,
en
windmolens
van
te
een
op
gaat
bijvoorbeeld vogels
wingen
provincia-
gemeentebesturen
windenergie
bieden
de
de
voor
streekplan is
uit
bestemmingsplannen wordt
kwalitatief
NUON
voldoen.
te
van een
ook
de
bij
er
aan
af. Provinciebesturen
vervolgens
streekplan-
opgenomen om
inspanningsverplichting
Maar met het
toe
nu
ontwikkeling hebben,
windmolens,
van
die
provincies
ruimte
voldoende
plaatsing
moeten
het
gemaakt of
verloren
directe natuur-
in
maar drie
hebben
waarin
op
ontwikkeling
met de con-
Tot
met
wij
waar
ben
aan
neergelegd
er nog
van
wel
zeker in
zijn allen,
met
Nederland,
als
economische
niet
bestemmingsplannen
getoetst
beleid
de
convenant
zullen
Wij
Ge-
1000
van
Nederland.
maar worden
geweest,
worden
kan
in
om
gaan
windvermogen
een
zijn bij
Gemeentelijke
le
aan te
plannen geconfronteerd.
crete
zijn
rijksoverheid getekend
gerealiseerd
meentebesturen
nen
de
inspanningsverplichting
de
om
in
zouden
Spanje
van
de
van
universiteiten
kunnen het
Het
grond
helpen
belang
Vogeljaar
wil
te tillen en
door
van nader
45 (1997)
2
onderzoek
studie
en
wordt
benadrukt.
wordt
verzocht
Estacion
brieven
de
de
bij
lezers
verwekken.
ties waarin
je
lang
erg
in
de
op
is
En
had
ik
handpennen
In
was
meer,
Grote
bewuste
in
op,
de
team
een
John
Gooders
Britain
and
in
in
hier
zijn
den’
edities
geen
verband
De
De
vermelding
als
Bruijn
nogal
een
tijden,
maar
litteratuur fen
Bruine
gevolgd.
en
108), in
1970
in
de
Ook
het
400
steeds
nog
jaren gele-
in
welis-
want
in
jaren
is
in
de
uitgaik
1975-1985.
mij bijgebleven uit
die
Nederlandse
de
heb
aangetrof-
populatie
van
anticlimax
treurige
Handbook
1975
of
de die
the The
(deel 3, bladzijde toename, als
van en
60-90 paren
650
paren
in
1976-1977’. Het ten
lijkt van
niet
beheersingreep historisch
delt, greep
Het
zou
niet
zinvol
alsnog in
perspectief echter
met de kennis
een
jaren zeventig. dat Onno
verwijzing
mogen ontbreken.
Vogeljaar 45
(1997)
2
de
Ik
over
Binnen
Bruijn
naar
neem
inzich-
en
een oordeel te vellen
de
afgesloten.
Turf berg 28, 2716 LV Zoetermeer,
(079)
8911
Natuurmuseum
tot
EM
de
de
vogels
deze
vogels.
groep
geving
bestaan
voor de
de
van
leven
het
weidevogels
en
van Nederland
te
zien.
Bond
deze
deel
weidevogels, tuurhistorie beslaat
is
bestaat
de
rondom
Het
van
vijftigja-
Vogelbe-
aanleiding
uit
deel
delen.
historie
gaat
Het de
van
de
over
Dit
weidevogels. kunstwerken
er
zich
die
cul-
gedeelte
hebben
getoond
laten
tekeningen
schilderijen
en
van
inspireren
met name de Kievit.
weidevogels
treft zowel
twee
stukje geschiedenis.
worden
kunstenaars door de
van
grote belang
is mede
natuurlijke
kleiner
een
ook een
slot
die
leefom-
tentoonstelling.
tentoonstelling
grootste
op
zaken de
samengaan
weidevogels.
Friese
in
aspecten
en
het
en
schermingswachten (BFVW) voor
de ten-
85,
gras’
het
Belangrijke het
zijn
weidevogels,
van
landbouw
rig
212 90
en
cultuurhistorische
en
de orde komen
aan
is in
tentoonstelling over weidevogels gaat
natuurlijke
van
1997
september
Leeuwarden, (058)
toonstelling ’Wij, Deze
28
met
en
Natuurmuseum, Schoenmakersperk 2,
Het be-
als
allerlei
gebrui ksvoorwerpen. de
Op
tistieken vorm
kaarten
zien
het
natuurhistorische
deel
over
sta-
deel
de cultuurhistorie
foto’s, oorkonden, boeken, fopei-
schilderijen de
te
zien. behoort
expositie
bestaat
ving
die
In het
en
postzegels, tegeltjes, beeldjes, tekeningen
eren, en
te
geven.
historische
zijn
fo-
tentoonstelling zijn opgezette vogels,
to’s, geluidsbanden, maquettes,
uit
de
van
inleiding
een
getoonde
die
catalogus
een
en
korte
een
beschrij-
voorwerpen.
Beheer akkerreservaten Wim de Veen den
de
van
historisch gen
maakt
een
het
behan-
deze
aan
in-
dat de
zich,
Genootschap het
over
in
in
om
deze zorg
brengen trokken
Op
de
bestaande
plaats
akkerreservaten
wordt
aankoop
van
speciaal
met
Het
wordt
de aandacht en
andere
het
belang
waarbij moeten
gepleit
te
be-
voorstellen
van
moeten
worden
ge-
opbrengsten
het beheersdoel.
aan
voor een
bedoeling
ge-
beheer
eventuele
zijn
van
toegelicht.
het
zou
meer
verspreid liggende de
kort
twee concrete
eerste
ondergeschikt
als
notitie
akkerreservaten
Bovendien worden
Verder
Hij
tot een actie
partijen.
beheerde
daan.
onder
terreinbeheerders
In de onderstaande
goed
zor-
akker-
Nederland.
genomen
nadrukkelijk
van
le-
Natuur-
typische
van
plantengemeenschappen het initiatief
het
van
Limburg, ernstige
voortbestaan
heeft daarom
met andere
samen
Plantenstudiegroep
optimaliseerd,
me nu
mijn
1974 versche-
veldmuizenplagen
de
in
maar
tijdsbepaling kan
polders,
paren
een
april
het Fries
Bij
'een recente
de nieuwe
tot
Bruine
aantal
beheersmaatregel
vermeldt slechts van
500
verschenen,
Birds of the Western Palearctic
gevolg
met uitzon-
dan
vermelding
een
ge-
laatste
tot wanneer de
omdat ik
in
jaren geleden
bepalen,
1978
voor
explosie
Kiekendief
is
erop
nooit deze
over
De
'enkele
met de
extreme
vooral
op
vertoont
zij zijn
Gooders
van
1978
in
L).
Met deze
vermeldt
tel-
gebiedscheiden
1970 en
leggen
die
de
duidelijk
zijn bijgewerkt.
de
herin-
zijn
Ltd.,
Enkele
mij
voor
14.
26
Tot
omdat hun
te
in
in
zijn
het is niet
nen en
oude
in
gedraineerde laag
meer
B.
jaartal
exact
paperback
in Hel
stootvogels
Books
aanduiding
is de
eerdere
ven
de
de
hebben.
te vormen, maar
geen
waar
de
Lange,
het Fries
Van
De
Flevoland
geschoten,
is met
Helaas
Na
toen
Bruijn
uit rietbedden
talrijk' (mijn vertaling,
met
Where fo watch birds
één seizoen
plaag begon
dat ik
de moerassen.
hoofdzaak
in
witte
Zoeler-
de auteur en
derlijk aantallen rietvogels.
Kiekendieven
met
waargenomen.
de meren die het en
de
de A4 een
boven
zeker
zouden
'Oostelijk
vasteland
bestaan
dat
Europe (Pan
legen velden,
in
gezien.
drie habitats: de
beginsel
geduld wel
boven
soortgelijke
een
schrijft
145:
een vo-
Trappen
van Onno de
hoop
antwoord
bladzijde
van het
had
1996 over
Flevopolders, riep nering
Trap
artikel
(6)
44
Vogeljaar
tot
situa-
Ongeveer twintig
omgeving,
eindelijk
Trap
Het uitstekende
de
krachtige vleugelslag,
de
ik
op-
vliegen, groot,
Grote
een
wist
twintig jaar
het:
’s winters
zien
en een
vleugels.
ik
weinig
In oktober 1996 zag
eerst Grote
wist
Bob de
over
gegevens
stellen;
openstaande post
oude
worden
geheugen
nadere
zouden
prijs
op
opnieuw een
zou
in ge-
kent
het
Vogeljaar
bericht
Weidevogels van
tot een identifica-
je
proef gesteld.
oostwaarts
holle
ledereen
Maar soms wordt
meteen
jaar geleden vogel
blad
Het
van
dit oude
352 01
zaak
een
dit
van
lezers
Barrios, Cadiz,
62).
51
toont en
voor het
Spanje
vlucht.
Proyecto
aan:
eindeloos moet wachten
gel eindelijk zijn kop tie kunt komen.
locatie
werken,
kiekendieven?
schudding
ik
68
bewering ’vogelstudle zal
wil
el Estrecho de Gibral-
en
11370 Los
+34(56)
Doodgeschoten
duld’
unieke
mee
zenden
te
Vega 6,
Spanje (tel./fax.
De
hieraan
Ornithologica
C/Lope
tar.
deze
op
Wie
om
plantmatige
kleine die
terreinen,
in
te
richten
akkerreservaat. bestuur
van
het
Natuurhistorisch
Genoot-
79
in
schap
deelt
Limburg
besloten
deze
zienswijze
Het
dersteunen.
wil
de
onder
der) schriftelijk
voorstellen
de aandacht
kunnen
Wim
tiefnemer 6101
recht
de
HM Echt.
deze
actie
Natuurhistorisch &
(voorzitter)
hem kunt
initia-
naar
Margrietstraat te-
zonodig ook
u
Schmitz
in
T.
Limburg,
(secretaris),
Lenders
6,
Vinkenberg
Juist
Het is
gemaakt
In het
dat
bied de
bestaat
te verwerven
grotere
schaal
te
die
gedaan
ertoe
doelstellingen schappen
in
thans de
herstellen.
beheersvoorstel
gende
in
staat
reservaatsge-
mogelijkheid
levensgemeenschappen
karakteristieke
wat
als
laatste
door het
organisaties
akkergronden
om
is de
Mede
gegaan.
terreinbeherende
zijn gesteld
akkers
van onze
sterk achteruit
decennia feit
fauna
voorlig-
dat
dragen
de
akkerlevensgemeen-
de
de meest
het
aanbevelingen
worden moeten
bij
voor
In
op
optimale
vorm worden be-
reikt. De
Akkers
als
biotoop
herbergen
soorten
maken met
lange perioden
dium wordt zich
waardoor
van het
heid
min
of meer
geteelde
dierenwereld
leeuwerik,
gaat
belang
der de
van
akkers.
als
zoals beurt
Kerkuil
en
beheer
80
Hamster
in
akkers.
kans om tot
niet
tot
die
ver-
voedselbron
ontwikkeling de
van
normaal
dat
zijn
plantensoorten
echte
agrarisch
ge-
ten
doelstelling
behoeve
financiële
ondergeschikt voor
te
zijn
fauna van
van
beheer
de akker-
specifieke
de
van
het
van
optimaal ontwikkelen
flora en
consequenties dit
aan
optimaal
die-
doel.
beheer
(Winterannuellen)
en
ontwikkeling
te
volgende beheerscyclus
te
wintergraanakkers
tot
Veld-
komen,
worden 1.
dient de
toegepast. oktober
begin
ploegen
en
met
cultivator
ver-
kleinen 2. niet
inzaaien
3. geen
mechanische
chemische
en
onkruid-
bestrijding 4.
begin
oktober
ploegen
en
cultivator
met
ver-
kleinen Om de karakteristieke flora fauna
van
laten den 1.
(Zomerannuellen) en
zomergraanakkers
komen,
dient
het
ontwikkeling
tot
volgende
beheer
te
te
wor-
toegepast.
begin
maart/april ploegen
en
met
cultivator
verkleinen
akkers
2. niet
inzaaien
On3.
van de
muizen-
mechanische
geen
en
chemische
onkruid-
bestrijding 4.
begin maart/april
ploegen
en
met
cultivator
verkleinen
inseclen-
en
Indien
Zij
in
dicht
of Haver
kan
belangrijke
Om de karakteristieke flora
wellicht
dieren
verscheidene
vormen
voedselbron
voor
op de
dient
bijvoorbeeld
dit in
bestreden
beide door
Financiële
zoals
dat in
de
regel
terreinbeherende
(Staatsbosbeheer,
de
vooral
zich,
de
Natuurmonu-
Landschappen)
richtte
op de
door
organisaties
Vereniging
de Provinciale
uitgevoerd,
is,
de
Veldmuis,
en
zijn
Maïs
gevolg
aan
die
te
akker
alle wor-
Geel-
tot dusver
belangrijkste
is
Kneu, Patrijs, soorten
en
vogels,
om
foerageerbiotoop.
belangrijke
akkerbeheer
bekend
name
we-
Kweek
gevallen middel
de
overhand
mechanisch
krijgt,
te worden
optrekken.
van
de Torenvalk.
Het
heden
op le-
Binnen
gronden.
de
gelijk
Eventuele
Voorstellen
aard
Spiegelklokje
spectaculaire
spitsmuizen een
met
deze of
leven
Woelrat
Het
menten en
met
behoort
de meest
Daarnaast
soorten,
hun
Voor
hun
aanwezig-
Gors, Kuifleeuwerik,
broed-
tijd
gewor-
de
Ruige Klaproos
Kwikstaart,
zoogdieren
tot een
eters
als
tot de
wordt
doelstelling
het
zijn
laten
in
met
Het
zoogdieren
belangrijkste
biotoop
ontwikkeld
dieren
en vernie-
over
de
van
akkerplan-
zijn.
moet
plantengemeenschap-
het
Grauwe
Gele
gors en Ortolaan. van
loop
en
op kalkhoudende
Kwartel,
zodat
afhankelijk zijn
zand en de associatie
zoals
de
leidde
gewas,
kenmerkende
Leeuwenbek de
In
Dit, gecombineerd
akkers.
heeft
gronden (vrij-
levensgemeenschap
pen als de associaties van
mig
Dit
'permanent' pioniersta-
een
bepaalde planten
van
karakteristieke
omgeploegd,
gehandhaafd. een
voortbestaan van
en
het feit dat de
worden
wel) jaarlijks
heeft
eigen
zeer
het
geploegd.
en
enkele
geen
zeldzame
komt
en
staat
Gewenste
nen
levensgemeenschappen.
en
vooral te
den
deze
of
de
nog
bijvoorbeeld
komen.
te
’productie-akkers’
fauna.
akker
zeer
vogels
bruik
ook
met
akkerplanten
Ook
dwijnen.
De
opgetrokken
on-
in
volgt:
zodat voor de tweede maal
Als
ingezaaid
zeldzame
voor
en
als
akkerplanten (Zomerannuellen)
ontwikkeling zeer
beheers-
mechanische
van
daarop volgende voorjaar
vernietigd.
de
orga-
op het twee
zeer veel ontkiemde
geploegd,
krijgen
flora en
een
(Winterannuellen)ondergeploegd
den
De
wijzen wij
geschiedde
de akker
Hierdoor worden
wordt
Inleiding
Dit
kruidbestrijding.
ontkiemde
het beheer
voor
situaties.
dat
(financiële)
voorbeeld
jaar toepassen
per
zijn.
te
natuurbe-
vanuit
ongewenste
de
aan
doelstelling. Als maal
oogsten
dienen
natuurdoelstellingen ondergeschikt
van
Nederlandse akkerreservaten
leidt
tot
uitgangspunt
zaaien en
kostendekkend
uitgangspunt
de
heeft
ten
het
hierbij
bewerken,
herhaaidelijk voorgekomen
derom
Voorstellen
wordt
het
gewas
dit
tigd.
DL Melick.
6074
het
van
najaar wordt
toelichting.
Genootschap
H.
ondersteunen
zenden
Prinses
Veen,
Bij
nadere
voor een
gehanteerd dat
schermingsoogpunt
andere
en
Meestal
wassen.
nisatie
adhesiebetuiging te
door een
van
partijen.
Organisaties
65,
brengen
Stichting Limburgs Landschap
betrokken
hieron-
(zie
Natuurmonumen-
Staatsbosbeheer, Vereniging ten,
heeft
en
het initiatief van Wim de Veen te on-
om
voor
productie
van
tot op
zover ons
graange-
consequenties
Zoals reeds kozen voor
ten
om
te
uit bovenstaande
een
stellen.
dage
zeer
Naar wel
onze
te
handhaven,
te
akkerbeheer
mening
mogelijk
schermingsorganisatie punt
is er voor ge-
blijkt
niet-kostendekkend
een
om
het
als
heden
natuurbe-
dergelijk uitgangs-
midden
Het
is
van
een
agrari-
Vogeljaar 45 (1997)
2
sche
wereld
die met
toepassing
middelen, beregening tracht
winstgevend de
voor
houding
de Provinciale
en
voldoende
financiën
tot de rest
luttele
-
te
optimaal
lijk
moet worden
te
is
gekeken
hogere prioriteit
vaten
dan
moge
duidelijk zijn
de verschillende
over
de biodiversiteit
Moge-
is
niet
mening
akkerreser-
voor
in
sub-
subsidie
Het
geweest.
wij pleiten voor
dat
ver-
natuurter-
naar onze
geval
om
akkerreserva-
deze
akkerreservaten
oppervlakte
in
-
aanvullende
gelden
het
de
beheren.
en
naar
dient
te
tot heden
en par-
Natuurmo-
beheren
Indien
zijn,
zaak
een
om
hectaren
ontwikkelen
te
mogelijk blijkt
kunnen
de te
van
sidiemogelijkheden.
de
onder
Landschappen)
genereren
aantallen
ten
deeld
De
bemesting
organisaties (de Vereniging
numenten
een
chemische
Rijksoverheid (Staatsbosbeheer)
ticuliere
reinen
Het
blijven.
te
van
maximale
en
voldoende
land,
ons
ver-
bodemtypen, tenein-
ook op dit
vlak
duurzaam
te
Naast
het
reeds
bestaande
optimaliseren
beeld te
in
de
om
de
onze
nere akkerreservaten
resterende
lijkheden
met de
afsluiten of
testroken voldoende
in
kan
beter
mening
klei-
een è twee
(van
Ook
dienen
in
de
moge-
ruig-
van
de
dat door
voorgestelde maatregelen Ko-
Handjesereprijs, Vroegeling, Spiegelklokje, renbloem,
Klaproos de
met
de
en
daaraan
onze akkers nog
vele
vele
andere
verbonden
bonte
fauna
van
generaties lang aanwezig
zijn.
(0475)
Prinses
Margrietstraat 65,
6101
HM
48 14 75.
ming
ties
Steenuil
8 maart 1997 is in Arnhem Nederland
in
De reden
voor
der
het
meer
van
de
populatie
oprichting
ontbreken
van
deze
te stellen.
nog
te
landse
situatie
ten
Voor
van
land idee
een
is
er
beslaan
van
Het Vogeljaar
over
is.
van
plannen
dal
er
de Neder-
Naast
tot
aan
monito-
aantallen
en
onderzoeksge-
en
en
het
met
plaatsen
wordt
komen
45 (1997) 2
on-
broedbiologie, popula-
hierop
Steenuilonderzoek
voorts
kennis
behoefte
te
is
goed landelijk
probleem
nestplaatskeuze
om
overleg
soortbeschermingsplan
op verschillende
ontstaan
Over-
achteruitgang
betrekking
nestkasten. Gelet dat
het
het
van
de
populatie
de
manier
Nederland wordt die
een
het
De
drie
nemers
het
wil
het
houdt
voorts
onderzoekers
met
aanmelding
Hein
te
(zie
onder-
en een
in
door
gevormd
op de
De
deel-
jaarlijks
De
te
in
gever-
organise-
te
onder-
kerngroep
met Sovon
Vogel-
en
contacten
reeds
het
hoogte
halfjaarlijks
meer een
gelegd
buitenland.
als deelnemer kan
Rusthoven
Bloem,
25
kerngroep.
Voor informatie over het Steenuil en
op
activiteiten, voortgang
heeft
en
in
ieder
een
zijn
wordt
de contacten
bescherming
die
verricht,
overleg aangesloten.
landelijke contactdag.
ren
aan
konwaar-
Nederland
Overleg
dergelijke
onder
alle
benaderd
gedaan
tellende
nieuwsbrief
waren
de één
deelnemen, contact
worden van de
door
is
overleg
en
op
naar
Momenteel
het
personen
schijnen
Vo-
en
1997
die
de Steenuil
naar
Steenuil
onderzoek
houden
Omdat
oproep
hieronder).
motor van
een
sa-
Organisa-
de initiatiefnemers
iedereen
overleg
het
worden
maart
8
van
onderzoek
hierbij
aan
bescher-
(Sovon)
uitgenodigd
door
niet
schijnlijkheid
zal
Nederland
onder-
en
de
van
Daartoe
getraceerd.
worden
plaatsvindt
kennis
Nederland.
bijeenkomst
andere
den
Nederland
van
Samenwerkende
met de
amateuronderzoekers of
in
behoeve
Vogelonderzoek
Overleg
7,
Nederland
zich wenden tot:
men
9301
TD
Roden,
(050)
501 60 44,
De
richt
zich
op
de
weten-
in
Neder-
verricht,
tot het
succes
is
overleg.
het
het
milieu
tuurlijk
Duinbehoud de
behoud
van
heeft
het
de
een
vernieuwende,
zoals
en te
is
verstuiving
natuurlijk
bestaande
te
tot
toege-
komen. naam
Duinbehoud
organisatie.
de
van
haar
wat
dynamische
aan
geven
duinen
karakteristieke
door
processen,
sluftervorming, zijn daarbij
en
Daarnaast
inzetten
voor
Duinbehoud
blijft
veiligstellen
het
recreatieve
bieden
worden
ontwikkelingen
door
de
stichting
in
natuurge-
kritisch
volgd, Terreinfietsen, zeilvliegen, golfen,
zijn
volgen zijn men
zijn
delaars
komen, teerd
en
Veel ook
en
de
wijze
aan
de
die,
van
buiten
fietsers
worden
met
die niet
de kwetsbare
dragen bij
de duinen. teiten
activiteiten
voor
vrije tijd
besteed
van
natuurwaarden.
Nieuwe
men: het
na-
die in toenemende
Stichting
ontwikkeling
uitgangspunt.
zich
de
aan
recreant
tegenstelling
vermoeden,
het
van
duingebied.
belangenbehartiging
nu
verdrukking dreigt in
doet
ruimte
Nederlandse
hier
doelstelling
en herstel
natuurvriendelijke
in
haar doelstellin-
bestaande
Een groep recreanten
voegd.
het
heeft
geactualiseerd. Haar
gen
recreanten
voor
Duinbehoud
Stichting
Herstel
een
c.q.
voorhanden met
aanzien
tie-onderzoek,
schap
van
weinig praktische
verspreiding gevens
van
Hierbij speelt
ringsgegevens
Steenuil
Rode-Lijstsoort. Bij Vogel-
Nederland
voor de Steenuil
om
het
geroepen,
verandering
bescherming
op
leven
Nederland
Overleg
leg
de
ten
gelbescherming
mate
Op
beeld
dat
de Steenuil.
van
mengewerkt
Misschien
Oprichting
Nederlandse
samenbrengen
zoeksresultaten
voor
Wim de Veen,
Echt,
onderzoek
het
Duinbehoud ook
Wij hopen
kunnen
de
Overleg zijn
monitoren
en
blijven.
te
Tot slot
kruiden
het
van en
het
overeenkomsten
van
ontwikkeling beeld
de
geschievele
om
akkers.
grote
bo-
en
Dit betekent dat
gericht
zeer
agrarische gebied
voor het
regionale
te hebben
enkele
randenbeheer
voor
eind-
structu-
den. Het is naar
dan
de
naar
provinciale ecologische
van terreinen
hectare)
van
het
duidelijk
een
demkundigeeigenschappen.
aankoop
is
akkerre-
van
houdend
rekening
beheer
nageslreefde
scheppen
servaten
ren.
het
van
akkerreservaten,
Steenuil
(aantalsontwikkeling, verspreiding), afstemming
zoeksgroepen bij
mening wenselijk
onze
in
veranderingen
adres
verspreid liggende
van
akkerreservaten
het
van
het vaststellen
meer
nemen met
garanderen.
Aankoop
doelstellingen
de
die
die
zonder
natuur.
waarop
die
vooral
tijd
duinen
mogelijk. voor
mate
de duinen
wordt
druk
sportieve,
speciaal
ge-
Toegeno-
toegenomen
in toenemende
mensen
altijd
getrim-
op
activiWan-
de natuur
geconfron-
gebruiken
als
81
of
sportzaal
raken
stadspark. Zij met
zelfs
in
conflict
Voor
deze, op de natuur
de Nederlandse
zo
ATB-berijders gerichte,
duinen een
nu
dan
en
trimmers.
en
recreanten
zijn
bestem-
belangrijke
ming. zal
voor de
opkomen
natuurgerichte duinbezoeker.
de
sterking
haar
dat
heeft
zijn eigen
kiezen
natuurwaarden.
hebben:
Die
Het
kunnen’,
bestaat
de
keuze
vrije
tot trimmers,
niet
van
de
mag niet
bezoekers
groep
alternatie-
geen
natuurvriendelijke
gege-
vrijetijds-
van
moet
grens
grote
van een
gaan
die, in tegenstelling ven
Die
en ver-
is daar-
dreigende achteruitgang
een
koste
vorm
'alles
en
bereikt.
grens
uit
huidige ten
ieder
mag
een
alleen
'Behoud
doelstelling toegevoegd.
een
besteding
belangen van
natuurvriendelijke recreatie’
van
toe aan ven
vormen
letten
moest
recreant.
Gijs
onverwacht
Gijsbertus
het
dan
beheerde. het
haald.
de
die
hij
KA verkocht. is
bezig
gehad
ook Wie
Gijs
met
op
ren.
In 1944 trad
met
Greet
eerste
In te
in
zoon
beid.
hij Ee.
haast
vakman rieën re
1914
door
werd
zich
ze
Hij
was
werd
met
veelal
in
het
1945
gebo-
huwelijk ook
Driebergen
hun
vooral
Dat
houten
met
hij
zeer
houten
maakte
zijn
zogenaamde
het
essenhout
in
hij Hij
een
carrosse-
ande-
getrokken
was een vir-
trekmes.
figuren
zijn
geïnte-
was
onder
wagens
wielen.
het
en werk-
in Zeist. Vanuit
was
en
hem
Hiermee bochten
oktober
wekt
was
ook
je
op be-
een
voor
bij
houten
te
Zo
kast
’R'
scholen school
met mid-
de handenar-
werkzaam,
te
zo-
'Be-
op kasteel
Zinzendorf
Zeist
hij
geen
verwondering
tot
hij ge-
en
zijn pensionering
1979.
ook
zich
timmerclubs
en
Rode
Kruis.
het
Als
van het
colonne-lid
Jeugd-Rode Kruis
dat
zette cursussen
leven
voor
op
jeugd-EHBO-diploma, Zijn
de eerste
prijs
behalen
te
jeugd. Neder-
maar
hij
in
in
hij
het ker-
de
voor
actief lid
zeer
dat
met
houden
bezig ging
meer
jeugdclubs nestkasten
werden
ja,
tot en
in
geven
bij
had
zijn onderwijsakte
maakte
die in
de
later heeft
jeugd
team wist
het
dan werden
voorzien.
de
Als lid
in
hij
ons
met
de
Ze werden
of ze
jongen de
van
Veluwe ontdekte
die
hij
verscheidene
opgehangen.
gelmatig gecontroleerd
ring
1969
Jeugd-
Kruis-toernooi.
de
Op
1955
functie
deed
onder
1961
in
tot
hij
hij
volledige
bevoegdheid
Odijk,
dan
voor het
Rode
dat
voorafgaande jaren
diverse
op
ingeblazen. Hij
in
kocht
toen een
hij
land
kinderen bosterrei-
daarna
werden
re-
bewoond. aluminium
van een
Vogelwerkgroep
de houtbetonnen
importeerde.
Zo
De
nest-
begon
zijn hobbyhandel. Ook had ke
hij
veel contacten
instellingen
betrokken de
bij
en
een
wetenschappelij-
met
ministeries.
Jarenlang
wetenschappelijk
betrof
den
van
een
onderzoek
te
de
naar
was
hij
onderzoek in
proefboomgaard ’Schuilenburg’
Het
Lienden.
mogelijkhe-
natuurlijke insectenbestrijding in
boom-
gaarden. Jarenlang
was
hij
actief
zeer
Gijs
te
dak
van
met
Hans
presentatie
cementen het
lid
Waversveld
van
gesprek dens de
de
vogel-
(rechts)
van
de eerste
gierzwaluwdakpan
van
de
in
Hartemink tij-
op
dakpannenfabriek
Montfoort, 6 oktober
Foto:
82
natuurlijke waar
dat
opmerkelijk
les
Dit werk
dergelijke.
Hoge naar
niet
Internationale
te
verwijk'
nen
Rhenen
houtbewerking. Hij
jannen’.
paarden met
tuoos
te
geboren.
bezighield. Vroeger
de 'malle
ook contact
te Amsterdam in
Daar
hout en
die
nestkasten
met
zeker
WAVE-
Waversveld.
oorspronkelijke vakrichting in
met nest-
zocht
In de
gaf
MAVO,
als
en
dag bezig
en
als carrosseriebouwer
resseerd
woonplaats
de handelsnaam
oktober
1947 verhuisden
Gijs
zijn
Nederland
heeft
van
20
van
jaar
onder
geweest,
werd
Gijs
in
1996
hout
onderwijs
landse
16 december
men
avonduren
Dit
delbaar
Hij
82-jarige leeftijd.
zich sinds
hield
kasten
op
stierf op
precies
Hij kreeg
onderwijs.
tijdens
in
ook
kelijk jeugdwerk
1996
de
voor
oog
wist
Driebergse Hobbyhuis
Het
overleden
Waversveld
van
Driebergen
Gijs
DECEMBER
16
-
Waversveld
van
Geheel
1914
als
hij
Hij
paalde bestemming.
Driebergen 20 OKTOBER
had
hout.
van
Het was
Duinbehoud
Ook
gesneden.
1983.
Jaap Taapken.
Het
Vogeljaar 45 (1997)
2
die
werkgroep Veluwe'
het
tuurlijk
veel
de
had.
kasten
firma
na-
onderzoek
en
met
nestkasten
tonnen
nestkast
in
zoals kunstnesten
len,
dertig jaar
geTot
deze
voor Boeren-
Later raakte wen
hij
in
Hartemink
termeer, Paul
Voorhaar
en
ook
92-93,1986). Thans zijn tonnen
dakpannen
en
verscheidene
in
34
tien soorten
volgden
Niet
alleen
vrienden
Gijs
fabriceren
van
van
Met
niet
al-
bestemde
dakpan,
worden
ze
ge-
kasten
al
maar ook
node
Gijs
metselen,
te
voor Gierzwaluwen.
zijn vogel-
missen.
moeten
WAVEKA worden
bij
Waversveld
afgehandeld
worden voortgezet. Gort
Waversveld,
door de
werd
leving
de
en
adres is
Zijn
zaak
A.L.
zal
gaat
bestuur
gaf
lectief de
’Fledder’
de leden
(Alex)
Op
19
ne
Huis’,
het
1997
ook in
zich thuisvoelen.
zal
niet
Het
Donkergroene vanaf
gankelijk
tot
gericht
ook
De
20
waarin
Huis
kinderen andere
velen,
is
jon-
weten,
zitten.
het
voor
De
tot
is
vooral
veertien zullen
leeftijdsgroepen
toe-
publiek
installatie
tien
van
toch
speelt
voor
Ook wie méér wil
april.
boei-
noemen,
installatie
zijn honger blijven
op
ver-
muzikale
aanpak waarbij
gegeven.
de beeldcultuur
op
oud
en
aan toe
ongetwijfeld
amusante
wordt
informatie
beleven.
aan
terecht in eerst
te
draagt
'Het
Frieda
Huis’
van 'Het Groene
in
volgende stap
een
tien
Donkergroe-
als open
huis
in de
voor
Het
voor
(Bfr.
betaalt
jaar,
er veel
men
22
45
74).
Donkergroene
slechts
Het
telefoon
kundie-
groepen
Bfr.
Huis
be-
veer-
60. terecht
altijd
Groene
(011)
van
Het toe-
bij vermindering), tot
Natuurcentrum,
B-3600 Genk,
Bokrijk,
90
bezoekers
zelf,
het infocentrum
via
informatie wenst, kan
meer
Provinciaal
Huis
Bokrijk (tel. (011)
Bfr. 100
jaar
Wie
Individuele
Het Groene
reserveren
Domein
gangsgeld
dit centrum
van
een heuse
en
en
prettige
een
jong
'Vers-
op een ludie-
’infotainment’ kunnen
zou
kind.
origineel decor,
zeer
videobeelden
in
opende Gedeputeerde
Genk,
Belgische
vernieuwing
nacht
Huis’
de installatie
onderdeel
een
die
’s nachts
het er
de
van
een
de stemmen van
het
nen
kennismaking
officieel
Een
door
Walkman,
(met
Snaar)
hoe
Col-
installa-
door vader
zullen
plezier
natuur in de
april
met
Alibi
een
wereld
wordt
'Muins'
De Nieuwe
de
onze
89 65.
Donkergroene
Brepoels
in
dag,
het
en
Men
het
’Het
de
compositie
nen
met de
Hemelrijck
beleefd
de natuur.
be-
de nacht.
Het Provincie-
De bezoekers wordt
en
Huis
Donkergroene
rond dit gegeven
vertellen
rassende
maar
Spannende
van
manier
documentatie.
en
er kennismaken
kan
Het
met ten-
als invalshoek
binnengeleid deze
vijver nieuw
Kortom,
parten spelen.
Pat Van
aan-
toegevoegd, namelijk
met
opdracht
zoals
is heel
anders beleefd dan
ons
tie uit te werken.
in
luik
fantasie,
ruim
ontwikkeld.
educatieve
waard.
Het
van
extra
fantasie
gaat
een
en
terecht
er
informatiecentrum
is een
een
en
der Lindenstraat 95, 3332 CG
van
619
Zwijndrecht, (078)
vermelden
het
De nacht wordt
ke
in
vijverbiotoop
de
realisatie
er
geren,
kleinzoon
die
speciale
van een
Huis
de
Bokrijk
kunnen
toonstellingen, publicaties
man',
dakpanfabrie-
Noorwegen
zijn familie,
zaken
hem
zeker
en
Men
soorten keramische
Nu
ook neststenen om in
zullen
Lopende
door
inrichting
Groene
in
het
Belgische
het
natuur
projecten
voor de studie van
be-
J.T.
van
De
ook
het Natuurcentrum werden
door
en.
houten en eternieten
educatieve
voor
bod
(2):
fabriceerd. Later
voor
Scholen
nacht
Vogeljaar’
de thuisbasis van
naast
Midden-Limburg.
gier-
’Het
is,
bezoekerscentrum
de
Jaap Taapken
zeven
en
Natuurcentrum,
'walkman'
Nederlandse
België
Huis
Provinciaal
Zoe-
ken deze voor de Gierzwaluw maar ook
J.B.
met
Het Groene
Vogelwerkgroep
daarvan
dakpannen verkrijgbaar. leen
in Gierzwalu-
samenwerking de
oor-
zaken.
andere
van
zwaluwdakpan (zie
voor
horzelkasten,
geïnteresseerd
ontwierp
en
(Hans)
vele
en
erg
hommels,
voor
insectennestruimten,
vleermuiskasten
artike-
Huiszwa-
en
slaapkastjes
gaasvliegennestkasten, wormen,
houtbe-
aanverwante
nestkasten
luwen, egelkoepels,
voor
Duitsland.
ongeveer
vele
en
Er en
en houtbeton.
zijn overlijden importeerde hij
aan
rol.
selectieve
duurzame
hij
modellen
grote
een
Schwegler
Hoge
zich
Alle
hout
van
en
Deze vond
de
bij
goede
’De
hield
met
daarin
speelden
wilde een
vogels.
Park
Hij
geëxperimenteerd
superselectieve
leden
Nationaal
nestgelegenheden.
van
nestkasten
Gijs
het
hoofdzakelijk bezig
controle
werd
in
werkterrein
bij
het
Huis, Domein
23 27 66, fax
(011)
23 52 85.
natuureducatie. De
installatie ’Het
hand Alibi
van
Collectief,
Huis’
Donkergroene Pat
kunstenaar
voert
en
de natuur zoals die
zich
van
de
is van
Hemelrijck
bezoeker
’s nachts
en
cie
zijn
binnen
aan ons
in
voor-
doet. In
toespraak
Brepoels
dat
Provinciebestuur wen tot een
opdracht te
de
bedoeling
om Het Groene
door
vervullen,
Het
gerenoveerd voor
en
Huis
en
het
er
het
is van
gebouw
wordt
een
het
uit te bou-
in
wordt
nieuwe
haar
om
platform
milieu-educatie
bestaande
deraccommodatie vinciale
het
Gedeputeerde
volwaardig Natuurcentrum,
voor natuurstudie
voorzien
benadrukte
inzake natuur- en milieu-educatie
kunnen
Limburg.
Hel
De en
haar
Frieda
Club
voluit te
onderdak
natuurverenigingen.
Vogeljaar 45 (1997) 2
voor
de
-
pro-
met
die
vereniging
en
uit
de
daardoor de
natuur,
met
in
en
het haar
belangstelling
vervoor
vergroten. in
de Benelux
hobby. per
jaar
een
belangrijke
deze
Twee keer eenkomst midden
amateurs
in clubverband
enige Nederlandstalige club deze
van
geïnteresseerd zijn
belangstellenden
helpen
Registratie
jaar (1987-1997)
geluiden
van
Vier keer vol
-
kleine
een
natuur te
De
voor
vleugel
enkele
is
is om
der te
hiervoor
documentatiecentrum, vergaen
CNR
professionals
doel
zijn
Belgisch
bestaat tien
opnemen
-
Natuurgeluiden
voor
(CNR)
in
hobby
prachtig
informatie
heeft
per
jaar een
op
een
te
en
dik
over
clubblad alles
min
of meer officiële
bijzonder geschikte
de Veluwse
wat
maken.
bij-
locatie
bossen.
83
-
Het
kennis
doorgeven van
oplossen
en het
ervaringen
en
technische of
van
praktische proble-
Het
onderhouden
met
contacten
van
andere
gelijkgerichte organisaties. -
Op bestelling eigen parabolen de twee
Actieve
leden
geluiden
worden
land
ons
vast
insecten
gels, amfibieën, luiden
in
leggen
maar ook
vleermuizen.
vo-
De
ge-
radio
lezingen,
voor
ver
zoogdieren,
van
en
gebruikt
glasvezel
van
formaten.
gevraagde
meest
daarbuiten
en
tv.
overblijven,
gels,
Ook
evenals
gels
namen reeds
Zij
de door
van
zagen
hen
geluiden
verdwijnen
uit ons land
rende
landschap.
Veel
Wulp,
Stormmeeuw
Mede
hierom
omdat
belang, aantal
dieren de hun
vanwege hun
nieuwe
10
meer te horen
beluisteren
waard
initiatief
van
vooral
elektronische
onze
Engelse (internationale)
gen
naar
luid
mag zich
verheugen
een
op
op het
over en
over
Flevopolders Stormmeeuw
internationale
studie is al
ook
opnamen
direct
bijzonder belangrijk de
en
voor
wereldwijde
informatie-uitwisseling. Onze weblocatie is: Vanuit de
deze
andere
het
bladzijden
(bijna) alle
voor
in
eventueel
geraadpleegd.
direct
En wat
elektronische media in
en
gaat ook op
voor
onze
komst.
CNR,
43
(0341)
Weblocatie CNR:
idee
hoe
wij
zijn
Wim
Hofdijkstraat
Rougoor, E-mail:
62,
17 32,
[email protected],
af wat
kunnen
doen
unieke
zou
Club tien
als club.
Plannen
die
Onze
zijn
Als er een
daartoe
zeker
daartoe
meer
in
zullen
worden
eenkomsten
de
Jan
staat
de
veel
VBIJ Dit
Onderdelen al
en
en
tenschappelijke tijdschriften putten. al
opnamen
natuur
84
In de
wij, toe-
de
op-
heeft
het
geen
maken
van
zitten! De
beter.
Putten
bij-
zijn
van
van
ge-
technieken.
Speenkruidstraat
HA As43, 9404
10.
loop
van
gemaakt
aangeven
die
na een
maar
le-
hebben omdat
waaruit
een
reeks
aan
voor-
worden in
vastgelegd
de laatste tien
zich al
tot Behoud
25
kwart
een
beheer
en
deze
kers
wij
en is
behartigd
Hoogtepunt
was
gentig
de
ijskast
verdwenen.
daar
voor
Om
Op
22
op we-
ook weer
jaren zijn
verarming opnamen
in
in
er
de het-
op
22 maart
1972
maart
meerliefhebbers’, de
dat
jubileum
snel
uit tot
meenten van
en
en
de VBIJ de
ling
de
van
hier
waarden
tegen
de
de
25
vormen
is
de
in
en
'lJssel-
aanleg
sleutelbegrippen.
gaan,
zoals
ge-
doelstelling
jaar nauwelijks
van
Van
vereniging
evenwichtige
behoud
is
serie
ver-
verde-
recreatie, openheid, verbetering
de waterkwaliteit sche
Toch
afgelopen
Nog altijd
met een
opgericht.
groeide
de
vieren
bezorgde
VBIJ
ne-
in
gesprekspartnervoor
overheden.
anderd.
te
strijd tegen
actieclub
serieuze
gestart
de
te-
geslaagd.
begin jaren
Markerwaard
door
hun
Markerwaard,
eigentijdse
een
1997
werd
in
in
behoorlijk
dit
de vaak
IJsselmeergebrui-
alle
een
IJs-
actief in
IJsselmeerge-
de VBIJ
uiteraard
plannen
van het
eeuw(!)
het
van
heeft
jaar
IJsselmeer
voor
Vereniging
(VBIJ)
behoud In
actief
jaar
zet de
bijzondere jubileumprojecten.
opnemen
wijzigingen
bestudeerd
25
jaar
van
constateren waar een ander
punten
56
opnamen
uitwisselen
mogelijk-
met veel
daarentegen wetenschappelijke waarde,
bijgaat.
/ CNR,
31
Men
en
de VBIJ
is.
aantekeningen tijdens
wij dingen
Ivangh
(0592)
sen,
de
kortgeleden
ook
gaan
voor het
ervaringen
op
(goede)
onze
van
spe-
(zoals
was
voor
ook steeds
bossen
zeker
omtrent
gevens
kan
opname
in
een
moeten
Die
in
er
CD’s met
er heus wel...
Vogelbescherming wel
wij
grote financiële
één van
zijn
Re-
vragen
opnamen
dan waren één of
club is geen
onze
wij
zoals
genstrijdige belangen van
Natuurgeluiden
voor
jaar bezig
met de mooie
wij
zijn
opnamen?
onze
klankbeelden
heden.
den
al
(CNR)
onszelf
reserve
dat
geld
en
en
randmeren).
leggen
veronderstelde.
tijd
Onze opnamen
selmeer
http://www.hacorn.nl/-birdy.
de
met
gistratie
veel
geslaagde
voor
Nu
te
door
Knardijk
het waarom
de
het-
plaatsen.
al waardevolle
weggeven
vereniging
een
bied. Waarvoor
gratis
veel
de
belangrijke.
Soms denkt men
namen
op
lezingen
over
vast
ziet
De
naar het
pagina's:
Harderwijk.
Tel. spraak;
de CNR
ook
of in de
ontwikkeling, verbetering en wijziging.
Contactadres 3842 ZM
worden
Internet-sites
algemeen geldt,
voortdurend
dan
Kleine
begroeiing.
bij
de
van
NOU
historisch
grote waarde,
http://www.com.nl/~birdy.
openingspagina kunnen
bezit
zelfs al
en
Klei-
van.
Limburg
rietlandschap
gemaakt over
de
van
in
deed
verdween het
van
dit ook een onderdeel
een
contacten
Scholekster
verandering
dui-
daken van fabrieken
platte
naar
en
ook de
land-
de
voor de
de duinen
van
verwijzin-
(natuurge-
net.
Internet-aansluiting is
verhuisde
begon,
Het
opname
door
weg
De Grote Karekiet
hoe
de club,
gelui-
van het Fochtelooër-
grintgaten
zijn
1954
stierf uit in
de laatste
er
Maar
stijgende belangstel-
ook diverse Nederlandse
nu
te beluisteren De
samenvatting
andere interessante locaties
ling. Er zijn
Aller-
(
[email protected]).
website met nadere informatie
een
onze
Internet bereikbaar.
post
de
wij regelmatig
meer.
geëigende, plekken
verlaten
bij
de Griel
en
verdween
ik nam
en
veen
ne, toen nog
themadag
1996 is de club ook op via
eerst
broedvo-
met
in
ik
niet
landschap
nen, het Korhoen
Daarom Sinds
die
toen
opnam,
dat
veranderde
schap
ciale
dit
voor
in
geen
jaar geleden.
ik
wat
van
bestaat
noorden
komen.
wij
beeld vormen van de
de terreinen
veranderingen in
van
landschappen
reëel
een
geluid vastge-
terugkerende
Vandaar dat
land.
nog
reeks trekvo-
bezoeken.
zijn
achtergrondmu-
Het is
rust te
felicitatie
wordend
in
zullen
land
ons
door een hele ons
alleen
nog
Benden
dat
niet
de steeds
den in onze club
Plevier
groot
van
groter
diverse
van
plekke.
de
Karekiet.
het
Bij
zoals
zoals
de CNR
niet
geluiden
tot
verdwenen
steeds
een
cassettes
ermee
Zeker een
van
uitsterven.
voelt men zich ter ziek om
Grote
werk
van
geluiden
of verhuisden
en
is het
1953.
door het verande-
vogels
Steltkluut
op in
opgenomen
dieren
Korhoen,
het
huis.
bij
er
en Wilde
die worden door
van ons
dat
bang
eens
ware
legd
Veel
Enkele leden
de
wel
je
steeds wordt bezocht in
vlak
kleinschalige landschap
maar meeuwen, kraaien
men. -
zelfde
Soms word
van
cultuurhistoriPlannen
die
woningbouwplannen of
Het
Vogeljaar
45 (1997)
2
de
aanleg
van
het
oprichting, ging
te Edam
Spaander
burgemeesters ten. In
de
aan de
22 maart
Op zaterdag
loop
kaak
was
er
de
hel
25
25
met
unieke
en in
het
tentoonstelling
wordt
in
Hotel met
verder de volin
de
zomer-
Edams Museum de
van
Het
jubi-
met
afgesloten
de toekomst
over
originele
Verkade.
van
november
groot symposium
In
tentoonstellingsschip langs
een
Zuiderzee-aquarellen leumjaar
de
na
bijeenkomst
jaar vinden
IJsselmeerhavens
een
jaar
IJsselmeergemeen-
gende jubileumactiviteiten plaats: maanden
de
een
het IJs-
van
selmeer. zich
dit
vereniging die
voor het De
'Natte
wil bevorderen verantwoord
en
dat het
worden
in de toekomst
het
van
IJsselmeer
beheerd
de
van
behalve
(kantooruren,
ac-
opkomt
z’n
op
te
minst
als
groot
en
in
naaste
(V.8.1J.)
omgeving
landschappelijk,
na-
cultuur-historisch,
re-
750
los
van
den
juist
om
de
len.
Nu
pensatiemaatregel de
van
komen
IJburg
verstoring
enorme
rond
daar
in hun
echt
trekt het water
ken
sportvelden
voor
zeldzame
Weg
37 13 51
vereniging, (0299)
bied
PEN-eiland, nu
rijkste
vogelge-
Martin Melchers
deling)
RIZA
Zoetwaterbeheer
Integraal
nergens
Futen in
meer
het
van
slaat.
op
voor
Afvalwaterbehankomen
'Natuurlijk
net zoals katten
IJburg,
den. Maar schaarse
menen dat
(Rijksinsituut
en
lazen
broedvogels
aanleg
zoals
leg
IJburg
de
aan
draagt
niet
Sommige van
Als
tot een
zijn
Dat haal thuis
in
wordt
dan
gen als
nu
katten,
geval
honden
mens meekomen.
al
meer
het
zouden
over
dan
RIZA
volgens
heeft
gaan, behet
Als
en
is.
zich
prima
rond
van
ratten
Ook
allemaal
genoeg
zijn
in
met
de
aanleg
de
volgebouwde
IJburg verdwijnen
die het
herbergen. Amsterdam
Met
Krakeend,
RIZA
jaar
het
gebied
om
verdere tocht.
er
Van
tot tiendui-
duizenden
ze
meer
zien trek-
voorbeeld
Brilduikers.
en...
in
Smien-
van
1995
Vreemd
Brilduikers
geen
dat
dus,
heeft
gesig-
naleerd. het
Volgens
artikel
aantrekkelijk zijn eten,
omdat er
Alweer
niet
Fonteinkruid de
van
Kortom:
ken,
het
IJmeer die
vogels
gekeken:
langs
de strekdam
reden
betreft
om
de
kan
haar meest waardevolle
het
te tasten.
is
bouwen
op
trek-
te De
ge-
zonder
natuurgebieden
Dat er een referendum
stadsbestuur
wijzen,
woningen
genoeg
IJburg.
van
de oe-
PEN-eiland.
de noodrem
aan
aanleg
velden
langs
en
het
een van
aan
voorkomen.
groeien
er
en
nauwelijks
waterplanten
weinig waterplanten
goed
Diemerzeedijk
alle
wat
zou
voor
meente
Arja
nodig
is om
zijn verantwoordelijkheid te
eigenlijk 'bij Hagendoorn,
en
&
Martin
Drijfsijsjes.
de beesten
af’.
Natuurmonumenten,
district
mederedacteur
Melchers, De
vogels
van
van
Amsterdam’.
Aanvulling: Onderstaande 38
van
het
tekst
vorige
'Schatting
van
zijn
is
weggevallen
nummer
onder
van responsen
op
de
bladzijde
bespreking
planten
van
op mi-
PM.
oevers
zijn rijkste vogelge-
G.W.W. Wamelink & H.F. Dobben: sies
als
Ijsvogel, Havik,
Blauwborst,
Bruine
Nachtegaal,
Kie-
Rietzanger,
Snor, Sprinkhaanrietzanger
vogel.
Hel
IJmeer en
raakt
Waterral, Buidelmees, Baardmannetje,
Buizerd,
twaalf
de
de vele
kwijt. broedvogels
kendief,
Vogeloverleg
lieufactoren'. van
bijzondere vogels bied
gaat
Het
zwij-
Nederland. Door
Slobeenden
'Sijsjes te
in
voor hun
met
dat
Wintertalingen, Pijlstaarten,
dieren
soorten waarvan
het
doen
IJmeer,
binnenlandse
ook
stedelijke
die
en
te
exemplaren. Bij
Amsterdam
maar
aan een
aangepast
parkje.
het
van
vogels langs
rusten
vogels
op
oever
soorten
Krakeenden,
ten,
rondvlie-
andere
nog
zich
in
is aange-
Spreeuwen
Om
de
ma-
rustgebied
weg
afgelopen
de
er
soorten telden
diverse
artikel.
ook
IJburg
Veel
krachten
vers
genoemd.
De Fuut voelt
die
En
eens.
de aan-
na
er
natuur
gebied ongetwijfeld
en
dieren
hebben
omgeving
er
het
mussen
het
Allemaal
gen.
partijen
grachten.
in
er
duiven,
meer
IJburg gaat
zwemt tenslotte
die
stad,
zullen
besluitvorming over
de Fuut
de koekoek.
je de
vo-
onzinnige bewering
van
vogels
Rijksinstituut
de Amsterdamse
legd
alle
het
'Aan-
voor
zelfs op vooruit kunnen
voorbeeld
in
december
gevolgen
zuiver
aanleg
soorten
IJburg
weert het
weinig
dergelijke
de
daar
verloren,
leg
bij
Met
IJburg.
heeft
30
van
traditioneel
verloren.
IJburg
van
zenden
de Ijsvo-
merkwaardige kop
Stadsblad
Een
gelstand’.
ken,
het
uiterst
een
Amsterdams
te
er
hon-
en
gel verdwijnen.’ Wij
wordt
plaats
om
als een van de beste
nog
Diemen
onderzoek
en surfers
Diemerzeedijk
en een
rijden
broedvogelge-
bootjes
broedvogels,
dan tweehonderd
het
mensen
Ze
watervogels.
voor
Het
kwijt
Arja Hagendoorn en
Die
en uit over au-
de beste
vogelobservatiepunten.
zijn
mensen
Nadere informatie
woensdags).
raakt
in
IJburg
de
Op
aan-
dat dat een
zitten.
binnen
gehele begroeiing verwijderd
geldt
Amsterdam
natellen
armada van
op.
com-
de
veertigduizend
door
dwars
als
om
beperken.
Gaan
gaan. Een
lang dien-
en
te ontwikke-
teweegbrengt.
niet
auto’s.
die
towegen
verder
IJburg,
te
zo’n
al
waren
opgevoerd
je vingers
op
zo
schandalig
IJburg,
van
nog
voor
natuur
wonen. Je kunt
Het is
gebieden
ineens
ze
van
oppervlakte
een
aanleg
natuur
worden
rustgebied
vogels ’nieuwe leefgebie-
Die
de
Kuif-
Tafeleend,
een
hectare,
dat voor die
gepland,
Op
als
verliezen
zijn gepland’.
tasting
water
open
1500 voetbalvelden.
zeggen
den
van
Brilduiker
en
bieden
IJsselmeer
milieuhygiënisch opzicht.
en
een
Nederland’.
van
Behoud
hel secretariaat
bij
nu
waterhuishoudkundig,
creatief
als
jaar presenteren
hart
tot
Vereniging
tuurlijk,
vogels
blijven
De VBIJ wil tieve
De
eend
start.
van
een
25
door
gesteld.
exact
1997,
jubileum
van
van
worden
vliegveld,
een
VBIJ voortdurend
Vogeljaar 45
en
Spot-
van
(1996).
Te
tuuronderzoek
ving
dingvan
(1997) 2
een
aanzet tot calibratie
indicaliegetallen. 109 bladzijden,
van
van
soorten op de milieufactoren vocht,
cronutriënten:
lagen
Schatting
f
bestellen
bij
tabellen,
Instituut
50,- op en
girorekening
pH
en ma-
Ellenberg’s
figuren, 6 bij-
voor
(IBN-DLO), Wageningen
de titel
van
respon-
Bos-
en
Na-
door overschrij-
948 540 onder vermel-
het rapportnummer
IBN-rapport
233.
85
Oostvaardersplassen
op
voering
van
de
de
de
ecologische
artikel wordt
in
tot
echter in
en de
is
Dit
liggen.
het
met
ders-
opheffen
en
Vaart. Door
van
het
tot
in
het
het
moeras
2,5
plaatsen
waterpeil
hoog kan
den
Oostvaarzal
geweest
in
verbindingszone
een
den in
De
men.
bedrijven
voor
1995
langs
zone
voor
het
de
van
en
250
van
buitendijkse meer
dier werd
bereikt
meter brede
de
grond
van
zeker niet
plant
overeenstemming
van een
aanvan-
aanleg
gaan
aan
dan
plek
gelijk zijn. Gelukkig nuari
zou
gekoppeld
water zou op deze
realisatie
koste
te ne-
op
glastuinbouw. Vestiging
en
industrie
zware
ten
kerngebie-
zich
stelde
omdat de
kelijk terughoudend op, verbindingszone
beide
Hoofdstructuur
Almere
gemeente
natuurbeleidsplan
tussen
Ecologische
de
aanleiding
mo-
in
beheerders
verbindings-
Oostvaardersdijk.
de
verbindingszone doel
geen
zal de strook
afvoer van de
leg
ligging langs
voor natuurrecreatie.
elkaar
worden
ook in
de
richting afvoer naar
ken.
twee
de
als een
wordt de
de dieren
die
diersoort
er
hebben
scharrelt
moeten
gekeken
bijvoorbeeld
een
gebruik
zijn
voor
zijn.
86
van
een
dient
soorten die reeds
Maar
ook
van
eigen
graag
bosrand
verbindingszone
voor
een
de inwater-
maar ook
moeten ma-
eisen
langs
ka-
natuurlijk
naar de
aan
Een
verbindingszone.
terwijl bepaalde vlindersoorten luwte
zowel
met
halfopen bosachtig
stelt z’n
van
De
mogelijkheden
landschappelijkeopbouw,
karakter
en
en de aan-
natuurgebieden die
componenten
niet alleen
water-
Tevens ont-
dijk
verbindingszone terugkomen. Bij
en
Elke
De
verbonden,
moeraskarakter rakter. Die
voor de
uitstekende
fietspaden
van
rol vervullen
Oostvaardersplassen.
er door de
staan
natuurgebieden
van
de
het
Otter
oeverlijn,
de variatie
graag
in de
soorten
die
geschikt
te
polder aanwezig nog
niet
in
kan
te kunnen
men dan
als
aantreffen.
gewenste
afwisselende
naar
is
voor
de
land-
met
grazige vegetaties
van
in
Begrazing
het
om
zo-
Edelhert
instrument
leidelijke overgangen
ge-
en bosran-
rietruigten
den.
Netwerk De
verbindingszone
dat
Op
deze
diersoorten
die
nu
voorkomen,
de
komen. De
Ringslang. slangen
die
wachten
is,
Dat
de
poelen Poort
en
kunnen en
en
ten westen
zal
nu
de
te
ver-
van het
kunnen
nog
een
andere dan
verstedelijkt,
ontstaan.
aanzet
aan
gebonden reeks
een
in
oevers
kwelstrook
Lepelaarplassen
voor
'binnendoor’.
water
langs
Daarom
gegeven
Pampushout verplaatsen.
van
Ook
de
de
dijk
langs
doet
van
Almere-
mee in
dit
netwerk.
aaneengesloten moeraslint
zeventig krijgt
weer
John Lucassen Bron:
migratie
verder
barrières
kortgeleden ingerichte
ecologisch
kracht
voor
populatie Ring-
er
natuurvriendelijke
het
het een
dijk.
toekomst
zich
van
is in
eigen
op
ecologische verbinding
Ringslang
soorten
dat
Migratie
de
deze route
natte
een
in
niet
nog
zich aan de overkant
Rijkswaterstaat
heeft
De
op
is
groot
zo
bevindt
IJmeer en Gooimeer.
zullen
er
manier
geldt bijvoorbeeld
dichtstbijzijnde
plaatsvinden langs Als Almere
onderdeel
een
vormt
netwerk.
ecologisch
kunnen
Het
opzoeken. uiteraard
functioneren
gras
Het is een
krijgen;
te
de
van
geven. Om deze
Ree
Konikpaard,
Stichting
verbindingszo-
laten
te
verbindings-
zich.
natuurgebied
verbinding
ook een
op
beheerder
schap
de
nabije toekomst
Heckrund,
een
functies
Behalve voor de
de
wor-
beheers-
grazers
voldoende
gebied
wel
mogelijk Verscheidene
het
In
groeien.
de
tot
goed
beheer
dient er in
ge-
hoog
de
en
overwegen ook
de
van
Wilgenbos toegang te
van
te
niet
jade
over
wijze
echter
Staatsbosbeheer
het
karakter
worden
graafwerk
kan
worden
gedrang komt, namelijk begra-
in het
De nieuwe
ne en het
nationaal
het
de
stuwen
van
omdat anders de andere
gestuwd,
zing.
hoofdstructuur
om
Lage(!)
kan
moerasachtige
veel
Het water
de zomer van
is voldoende
de
niveauverschil
grote
Het voordeel
Het
zonder
component
zone,
isolatie
dit
in
lang mogelijk
zo
gehouden. dan
Flevolandschap,
genoemde
dan
enkele stuwen in
van
wordt
Oostvaardersplassen
De
van
Oostvaar-
de
van
hoger
m
trapsgewijs overbrugd.
1997 duren.
Ecologische
profi-
soorten
kritische
-
voor-
verwachting
Naar
werk
Bij-
dit dier wordt
Bovendien
uitgezet.
minder
staat
verbindingszone
kenmerkend
van
rekening gehou-
de Noordse Woelmuis.
-
begin gemaakt
de isolatie
van
Lepelaarplassen.
uitvoering
een
in
waterpeil
creëerd. 1996
wordt
van
eigen
op
Beheer
is dat het
helaas
Toch van
andere,
mui-
dergelijke inrichting.
natuur.
heeft in
Rijkswaterstaat
de
te
komen
de Nederlandse
voor
betekenis
internationale
ook
deze
nooit
er
eilandjes te maken;
door
dersplassen
1997
Lepelaarplassen/Wilgenbos
van
versnippering
van
wij
Kijken
een
Het
de voort-
anno
komen.
soort
De
Woelmuis.
waar
de van
dan valt op dat de Oostvaar-
geïsoleerd zijn
beeld
door
zal
natuurge-
vormen.
zijn zodanig geïsoleerd
dat deze
de toekomst wellicht
teren
Het moeraslint
doorbroken
Flevopolder
wetlands
kracht
Noordse
Nederland
leeft,
Flevopolder
voorbeeld
Oost-
uitgestrekt moeras
Lelystad.
aan
1978
huidige
verbinding. Langs
een
schrijdende ontginning.
dersplassen
de
in
den met de eisen
Lepelaarplassen/Wilgen-
onderlinge
Pampushaven
sterk
on-
verbin-
in
Oostvaardersdijk lag
beide
In
die
is de
apart
nog
de
maar waarvoor
geschikt leefgebied
een
verhaal
zensoort
de
het werk
van
wat
uitgelegd
en de
vaardersplassen
naar de
Lepelaar-
Landinrichting.
stonden
Begin jaren zeventig
werd
de
en
wel
weinige plekken
inhoudt.
dingszone
nog
de uit-
aan
verbindingszone
'nasleep'
een
nog
hoofdafdeling
derstaand
bos
gewerkt
Oostvaardersplassen
Dat is
plassen. van
bieden Een
dit moment hard
Er wordt
tussen
polder voorkomen,
Lepelaar-
en
met elkaar verbonden
weer
plassen
&
Cultuurwijzer,
van
begin jaren
gestalte.
Jetze maart
Kamerling. 1997,
bladzijden
Hel
Vogeljaar
283.
45 (1997)
2
