Handreiking Versie:
2013.03
D-pupillen
Voorwoord Welkom in het Oefeningenboek -Jeugd- van de Sportvereniging Ulicoten (SVU)! Via dit oefeningenboek wordt gehoor gegeven aan de oproep van een aantal jeugdtrainers en -leiders om over een naslagwerk te beschikken, op basis waarvan men gericht een aantal trainingen zou kunnen inkleden en vormgeven. Dit dient meerdere doelen, waaronder: Het aanleren van echte basisvaardigheden zoals het op een juiste manier trappen en passen van een bal, het afstoppen ervan, dribbelen, drijven, etc.! Aandacht voor deze basisvaardigheden wordt nogal eens ‘vergeten’; Het creëren van een leeftijdsgerichte rode draad in de oefenstof. Meer dan eens bestaan de trainingen uit losse elementen die onderling niet samenhangen, die nooit herhaald worden c.q. die niet een specifiek doel dienen; Het genereren van nieuwe ideeën en oefeningen voor de trainingen van de SVU jeugdelftallen. Let wel, papier is geduldig en een beeld zegt meer dan duizend woorden. Clichés misschien, maar daarom nog niet minder waar. Het best leren kinderen door het vooral zelf te doen en door het af en toe op de juiste wijze voorgedaan te zien worden. De invloed en meerwaarde daarvan is niet op papier te vervatten. Dit oefenboek dient dan ook primair als inspiratie en als steuntje in de rug en is ook niet meer dan een handreiking! Een oefenboek als dit kan natuurlijk ook nooit alomvattend zijn. Dat hoeft ook helemaal niet. Het geeft slecht een aantal handvatten voor het invullen van een aantal trainingen. Het is aan iedere trainer zelf om er een eigen draai aan te geven, variant op te maken en er eigen inzichten aan toe te voegen. Ook voor de echte rode draad in de trainingen gedurende het seizoen is de trainer zelf verantwoordelijk. Wel biedt dit oefeningenboek een aantal uitgangspunten wat aan te leren c.q. te beheersen vaardigheden per leeftijdscategorie betreft. Zo zijn dan ook handreikingen beschikbaar voor Mini’s & F-pupillen, Epupillen, D-pupillen, C-junioren, B-junioren en een voor A-junioren. Het oefeningenboek is vooral ook een oproep aan jullie, trainers! Een oproep om succesvolle trainingen en oefeningen aan ons toe te sturen/met ons te delen en zo dit oefenboek verder te laten groeien.
SV Ulicoten, november 2013 Namens de Technische Commissie Jeugd, Walter Wildhagen E-mail:
[email protected]
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 2
Voorwoord ..................................................................................................................................................................................... 2 1
Inleiding ................................................................................................................................................................................. 5 1.1 Indeling in fasen ............................................................................................................................................................ 5 1.2 Uitgangspunten trainingen en oefenstof ...................................................................................................................... 6 1.3 Praktische aandachtspunten trainingen en oefeningen ............................................................................................... 7
2
D-pupillen: ‘Leren door spelen’ ............................................................................................................................................. 9 2.1 Kenmerken .................................................................................................................................................................... 9 2.2 Trainingsdoelstellingen ............................................................................................................................................... 10 2.3 Te beheersen vaardigheden en coaching ................................................................................................................... 10
3
Oefenvormen ....................................................................................................................................................................... 12 3.1 Inleiding ...................................................................................................................................................................... 12 3.2 Verklaring van de gebruikte symbolen ....................................................................................................................... 12 3.3 Oefeningen ................................................................................................................................................................. 13 3.3.1 Trappen en passen van een bal ........................................................................................................................ 13 3.3.2 Dribbelen en drijven ......................................................................................................................................... 16 3.3.3 Voorbeeldoefeningen ...................................................................................................................................... 17 3.3.3.1 Warming up: ‘Diversen’ .................................................................................................................... 17 3.3.3.2 Techniek ............................................................................................................................................ 18 ‘Estafette 1’ ..................................................................................................................................... 18 ‘Estafette 2’ ..................................................................................................................................... 19 ‘Aannemen’ ..................................................................................................................................... 20 ‘Traptechniek’ ................................................................................................................................. 21 ‘Kopspel’ .......................................................................................................................................... 22 ‘Oversteekspel 1: Door de douane’ ................................................................................................. 23 ‘Oversteekspel 2: Tolpoortjes’ ........................................................................................................ 24 ‘Vakkenspel’ .................................................................................................................................... 25 ‘Smokkelaars’ .................................................................................................................................. 26 ‘Mikvorm 1: Hoedjes mikken’ ......................................................................................................... 27 ‘Mikvorm 2: Schiettent’ ................................................................................................................... 28 ‘Mikvorm 3: Oorlog’ ........................................................................................................................ 29 ‘Mikvorm 4: Vakkentrap’ ................................................................................................................. 30 3.3.3.3 Partijspelen ....................................................................................................................................... 31 ‘Partijenavond’ ................................................................................................................................ 31 ‘Aansluitpartij I’ ............................................................................................................................... 32 ‘Aansluitpartij II’ .............................................................................................................................. 33 ‘Aansluitpartij III’ ............................................................................................................................. 34 ‘Aansluitpartij IV’ ............................................................................................................................. 35 ‘Flankenspel’.................................................................................................................................... 36 ‘Neutrale vakkenspel’ ...................................................................................................................... 37 ‘Dubbele kansen’ ............................................................................................................................. 38 ‘Aanvalsvakken’ ............................................................................................................................... 39 ‘Overtalpartij’ .................................................................................................................................. 40 ‘Spitsendoelen’ ................................................................................................................................ 41
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 3
3.3.3.4
3.3.3.5
3.3.3.6
4
‘Voorzetten verdedigen’.................................................................................................................. 42 ‘Samenwerking tussen de linies’ ..................................................................................................... 43 ‘Samenwerking tussen de linies’ ..................................................................................................... 44 Afwerkoefeningen ............................................................................................................................ 45 ‘Passen, trappen en afwerken 1’ ..................................................................................................... 45 ‘Passen, trappen en afwerken 2’ ..................................................................................................... 46 ‘Passen, trappen en afwerken 2’ ..................................................................................................... 46 ‘Passen, trappen en afwerken 3’ ..................................................................................................... 47 ‘Passen, trappen en afwerken 4’ ..................................................................................................... 48 ‘Passen, trappen en afwerken 5’ ..................................................................................................... 49 ‘Passen, trappen en afwerken 6’ ..................................................................................................... 50 ‘Passen, trappen en afwerken onder weerstand’ ........................................................................... 51 ‘Circuits en afwerken’ ...................................................................................................................... 52 Positiespelen ..................................................................................................................................... 53 ‘Rondo’ ............................................................................................................................................ 53 ‘Kaatsers’ ......................................................................................................................................... 54 ‘Overtal’ ........................................................................................................................................... 55 ‘Duels en overtal’ ............................................................................................................................ 56 ‘Overtal met afwerken’ ................................................................................................................... 57 Tactiek............................................................................................................................................... 58 ‘Jagen/pressie/druk zetten’............................................................................................................. 58 ‘Van flank veranderen’ .................................................................................................................... 59
Websites met oefenstof ...................................................................................................................................................... 60
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 4
1
Inleiding
1.1
Indeling in fasen
Dit oefeningenboek komt natuurlijk niet zomaar uit de lucht vallen en is vooral gebaseerd op de visie van de KNVB op jeugdvoetbal en het daaraan gerelateerde jeugdvoetbalbeleidsplan van SVU. De KNVB onderscheid ten aanzien van het leren voetballen grofweg drie verschillende fasen, te weten: 1. Mini-, F-en E-pupillen; Naast het doelpunten maken zijn kinderen in deze fase vooral gericht op het in het bezit houden van de bal, het pingelen, het spelen van de bal naar een medespeler en het schieten op doel. In de trainingen ligt het accent op het leren omgaan met de bal in basisvormen, waarbij er veel met kleine aantallen wordt geoefend. Het partijspel is een belangrijk element. Naarmate de kinderen wat ouder worden, neemt ook langzaam het taakbewustzijn toe en komen voorkeuren voor posities meer tot uiting, de één vindt het prettiger om meer verdediger te zijn, de ander is meer een aanvallend type. Alle posities een keer uitproberen is het devies! 2. D-pupillen en C-junioren Vanaf de D-pupillen wordt (doorgaans) 11 tegen 11 gespeeld. Kinderen beheersen hun eigen bewegingen en willen samen met hun teamgenoten wedijveren met anderen. Ze ontwikkelen inzicht in het spel 11 tegen 11, leren omgaan met een groot speelveld, spelregels en het spelen in een opstelling. Dit betekent voor de training dat er meer aandacht komt voor de veldbezetting, spelen met linies en de verschillende taken die er per linie en per positie zijn. 3. B- en A-junioren In de derde fase wordt toegewerkt naar het spelen van wedstrijden als doel. De afgelopen en de eerstkomende wedstrijd worden belangrijker als uitgangspunt van de training. Spelers moeten leren het rendement van hun taakuitvoering te verbeteren, sneller te handelen en zich te specialiseren in de teamtaken waarin ze het best zijn. Daar hoort ook bij het ondergeschikt maken aan het teambelang en het leren omgaan met spanning en de druk van de wedstrijd. Over de verschillen in aanpak, accenten en andere benaderingswijzen zijn boeken vol geschreven. Dat doel heeft dit oefeningenboek niet. Bovenstaande KNVB-indeling naar fasen vormt echter wel ook de indeling voor de navolgende hoofdstukken. Een en ander is door de KNVB samengevat in de navolgende figuur die het jeugdvoetballeerproces visualiseert:
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 5
Figuur 1
1.2
Jeugdvoetballeerproces – Ontwikkelen van voetbalhandelingen (KNVB, 2013)
Uitgangspunten trainingen en oefenstof
Wat beweegt een kind om achter een bal aan te hollen om zoveel mogelijk doelpunten te maken en hoe kunnen we als vereniging kinderen hiertoe stimuleren? Voor wat betreft de trainingen en oefenstof hanteert SVU daarbij een aantal primaire uitgangspunten: Essentieel van het voetbalspel is, en dat zal niemand verbazen, de aanwezigheid van een bal (naast tegenstanders/scoormogelijkheden). SVU gaat er vanuit dat dus zoveel mogelijk wordt getraind met een bal; Alle leeftijdsgroepen zijn, naarmate de spelers ouder worden op een andere wijze, gefocust op het scoren. Of dit nu het maken van doelpunt, het omschieten van een pyloontje, het tikken van zoveel mogelijk medespelers, of het behalen van de snelste tijd is, maakt niet uit. Het competitieve element draagt substantieel bij aan zowel de spelvreugde, inzet als motivatie; Door het inbrengen van trainingsvormen die voortborduren op eerdere oefenstof, is het gemakkelijker de trainingsvormen zelfstandig uit te laten voeren. Dit geeft de trainer(s) de mogelijkheden zich meer te richten op de
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 6
individuele begeleiding en ondersteuning van jeugdspelers. De mogelijkheden hiertoe worden vergroot op het moment dat er meerdere trainers zijn per jeugdteam; Probeer zo veel mogelijk gedoseerd de leeraspecten in de oefenstof te verwerken. Dit geldt het meest voor de jongste pupillenteams, maar gaat ook op voor de overige jeugdteams. Daarbij is het belangrijk om de oefenstof niet alleen in verschillende vormen aan te bieden, maar deze ook vooral te herhalen. Een van de valkuilen waar je als jeugdtrainer in terecht kunt komen is dat je te veel in een keer wilt overbrengen; Stel je als trainer bij de oefenstof altijd de volgende vragen: loopt het? Lukt het? Leert het? Wordt er plezier aan beleefd?
1.3
Praktische aandachtspunten trainingen en oefeningen
Het is van groot belang dat een training gedegen wordt voorbereid. Een veelvuldig improviserende trainer zorgt voor stilstaande momenten, waarbij de concentratie van de jeugd afneemt. Het is dan ook aan te bevelen vóór de training de benodigde 'veldjes' voor de diverse oefenvormen uit te zetten. In relatie tot de diverse oefenvormen worden drie hoofdvormen onderscheiden: 1. basistechnieken; 2. positiespelen; 3. partijspelen. Deze drie hoofdvormen hebben doorgaans aandacht voor de volgende voetbalhandelingen op basis waarvan vele oefenvormen te bedenken zijn. Uiteraard zijn ze onderling sterk verweven en dient daarbij rekening gehouden te worden met de leeftijdscategorie.
Ondersteunend Spelinzicht: - individuele voetballer - keuzes - waarnemen - koppeling teamtaak/-functie
-
Voetbalhandelingen Met balcontact Zonder balcontact (techniek) aannemen - vrijlopen passen - knijpen dribbelen/drijven - jagen schieten - dekken koppen
Ondersteunend Communicatie: - spelinzicht op teamniveau - afstemmen voetbalhandelingen - waarnemen
Bron: KNVB, 2013 Dit oefenboek voorziet niet in volledig uitgewerkte trainingen maar gaat uit van oefenvormen. Het is aan de trainer zelf om hieruit de vormen en elementen te pikken die voor zijn/haar team zinvol zijn, die aandacht vragen en die passen in de lijn die -als het goed is- voor hen uitgestippeld is en de fase waarin zij zich bevinden. Uiteraard is een oefening die voor de D-pupillen geschikt is, in beginsel ook geschikt voor de andere jeugd. Doorgaans wordt zo’n oefening dan net wat moeilijker en/of zwaarder gemaakt, gaat het tempo omhoog of worden er elementen aan toegevoegd.
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 7
Hanteer bij het samenstellen van een training de volgende handvatten: A. Hanteer voetbaleigen bedoelingen
C. Rekening houden met de groep
alles draait om doelpunten maken/voorkomen; samenwerkingdoelgerichtheid; omschakeling balbezit/balverlies; spelen om te winnen; iedere oefening moet een doel hebben om te verbeteren: a. van eenvoudig naar moeilijk (bijv. van groot naar klein veld); b. van langzaam naar snel; c. van bekend naar onbekend; d. van weinig naar meer (tegenstand).
met leeftijd, vaardigheid en niveau, beleving en spelvreugde; met weersomstandigheden’; goede arbeid/rustverhouding; voldoende variatie.
B. Zorg voor veel herhalingen
D. Juiste coaching/beïnvloeding
veel beurten geven; geen lange wachttijden/meerdere groepen maken; goede organisatiegoede techniek en tactiek door veel te herhalen met gelijksoortige aanwijzingen; voorwaarde nummer 1 is voldoende materiaal meenemen.
spelbedoelingen duidelijk maken; spelers beïnvloeden, laten leren door: - vragen stellen en oplossingen aan te laten dragen; - in te grijpen; - voorbeeld te geven of voordoen; - het spel stop te zetten: praatje, plaatje en daadje!
De KNVB heeft het vaak zo ingewikkelde voetbalspel teruggebracht tot drie teamfuncties: aanvallen, verdedigen en omschakelen. Deze resulteren in twee teamtaken: opbouwen en scoren versus doelpunten voorkomen en storen.
Figuur 2
Teamfuncties en taken (KNVB, 2013)
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 8
2
D-pupillen: ‘Leren door spelen’
2.1
Kenmerken
Bij de D-pupillen zien we voor het eerst samenspel in de vorm van echte, bewust uitgevoerde, combinaties. Dekken en vrijlopen gaan ze al beter begrijpen. De balbehandeling begint er hier ook al aardig op te lijken. De D-pupil heeft de ideale leeftijd om het voetballen tactisch en technisch onder de knie te krijgen. Het oefenen van vaardigheden gebeurt hier veel bewuster en doelgerichter dan op jongere leeftijd. Deze categorie kan hier ook meer concentratie voor opbrengen. In de Dpupillen vindt (doorgaans) de overgang plaats van een half naar een groot speelveld; van 7 tegen 7 naar 11 tegen 11. Extra aandacht hiervoor is bij deze groep een vereiste. D-pupillen Lichamelijke kenmerken * Ideale lichaamsverhoudingen * coördinatie van bewegingen wordt beter * kracht/uithoudingsvermogen veelal aanwezig
Geestelijke kenmerken * leergierig * toename sociaal besef * enthousiast en goed aanspreekbaar * prestatiedrang, meer competitief ingesteld. * kan het aan om in teamverband doel na te streven. * bewust bezig zijn prestaties op te vijzelen. * het begin van de puberteit kondigt zich aan. * kritiek op eigen prestaties en van anderen * navolging van idolen
Het gericht trainen van conditie is in ieder geval bij de pupillen niet zinvol. Door het ontbreken van het hormoon testosteron bij spelers tot aan hun 14e jaar (richtlijn) is er geen sprake van conditieopbouw. De D-pupil moet aan het eind van deze pupillenfase op een volwaardige manier een partijspel 11 tegen 11 kunnen spelen. Een D-pupil is in staat om veel meer wedstrijdgericht te trainen en complexere voetbalsituaties te overzien. Vanwege deze reden spreken partijvormen enorm aan in deze leeftijdscategorie. De kritiek op de eigen prestaties en die van anderen neemt toe. Bij D-pupillen wordt gespeeld met een bal nummer 5 met een maximaal gewicht van 370 gram. D-ers spelen 2 x 30 minuten. Voor alle klassen D-pupillen veldvoetbal waarin 11 tegen 11 wordt gespeeld, gelden de volgende aangepaste regels: De hoekschop wordt genomen op het snijpunt van de doellijn en het zogenaamde 10.15-meterstreep (gemeten vanaf de hoekvlag); Een vrije schop voor de verdedigende partij in het eigen strafschopgebied wordt vanaf de rand van het strafschopgebied genomen; Doeltrap mogen genomen worden vanaf de rand van het strafschopgebied; Een foutieve inworp mag opnieuw; Bij een D-elftal mag 5 keer (door-)gewisseld worden; Vanaf de D moet een volledig wedstrijdformulier worden ingevuld; Een aanvoerdersband is verplicht.
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 9
2.2
Trainingsdoelstellingen
Technisch • Gericht oefenen op volmaakte uitvoering van de technische grondvormen (aan- en meenemen, trappen, dribbelen, passen, koppen, afwerken, etc.) in eenvoudige oefenvormen, individueel, met partner en tijdens partij- en positie spelen; • Techniek leren toepassen door kleine partijvormen. Conditioneel • Voetbalconditie opdoen door kleine partijspelen met arbeid/rustverhouding (partij afgewisseld met bepaalde oefenvormen als 'rust'); • Geen conditionele vorming zonder bal. Tactisch • Aanleren van algemene tactische principes, taken en functies binnen opbouwen, aanvallen, verdedigen en omschakelen; • Het leren van 'buitenspel'; • Aandacht voor posities en taken; niet te plaatsgebonden laten ontwikkelen (niet te snel specialiseren); • Veldbezetting, positiespel met en zonder bal; • Diepte in het spel, openen op de andere flank; • Opengedraaid staan om de bal te ontvangen; • In wedstrijden niet te veel opdrachten meegeven. Mentaal • Prestatievergelijking van individuele verrichtingen vindt plaats. Accenten in de training • Basis- en baltechnieken staan voorop (zoveel mogelijk met bal); • Voordoen is essentieel; • Veel spelsituaties trainen; • Schaven aan techniek (afwisselend programma); • Techniek verbeteren onder weerstand (wedstrijdsituaties); • Creativiteit van spelers niet (teveel) inperken.
2.3
Te beheersen vaardigheden en coaching
Het gehele jaar door trainen (afwisselend en herhalend): • individuele baltechniek, schijnbewegingen; • dribbelen/drijven met de bal; • druk zetten (pressie); • opbouw van achteruit (ook door keeper); • passen en trappen (links en rechts); • positiespel 2:1 ('1-2 combinatie'), positiespel 5:2, 3:1, 4:2 en 4:3; • aan- en meenemen van de bal, opendraaien; • koppen; • duel 1:1 (aanvallend en verdedigend); • afwerken op doel; Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 10
• • • •
uitspelen van overtalsituatie, verdedigen in ondertal situatie; omschakeling bij in balbezit komen en omschakeling bij balverlies; 'achterlangs komen' bij aanval; spelverplaatsing/openen op de andere zijde.
Coaching • Ruimte laten voor eigen ontdekkingen; • Extra aandacht voor vrijlopen bij balbezit en dekken bij balverlies (omschakeling); • Extra aandacht voor bezetting van de posities en voor openen op de andere flank; • Gebruik maken van eenvoudige coachtermen; • Positieve waardering is erg belangrijk, stimuleren van de teamgeest (voetbal is teamsport); • Mee laten denken door vraag en antwoord spel; • Helpend gedrag voor, tijdens en na de wedstrijd; • Benaderen en bespreken van de wedstrijd (voor- en nabespreking).
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 11
3
Oefenvormen
3.1
Inleiding
Hierna volgt een groot aantal voorbeeldoefeningen. Iedere trainer kan ze uiteraard naar eigen inzicht aanpassen en vervolmaken c.q. de moeilijkheidsgraad vergroten. Doorgaans gaat het hierbij om het minimaliseren van het aantal balcontacten en/of het tempo en daarmee vergroten van de handelingssnelheid. Bij de oefeningen wordt ervan uitgegaan dat vanaf de mini’s tot en met de A-jeugd continu aandacht is voor: het strak inspelen van de bal (in principe geldt: hoe harder, hoe beter!); balsnelheid, handelingssnelheid en tempo; het zoveel mogelijk spelen van de bal op de goede voet van medespelers.
3.2
Verklaring van de gebruikte symbolen
In de navolgende oefeningen worden de volgende symbolen gebruikt:
Trainer
klein doel
Spelers
Keeper
groot doel
Kameleon
pion
Looplijn
hoedje
Passlijn
dribbel
LET OP: er wordt soms een verschil gehanteerd tussen een ‘hoedje’ als vertrekpunt/afbakening en een pion. De pion symboliseert dan een tegenstander of richtpunt.
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 12
3.3
Oefeningen
3.3.1
Trappen en passen van een bal
In het algemeen worden er bij het trappen en passen van een bal drie hoofdvormen onderscheiden: A. B. C.
de wreeftrap; de trap/pass met binnenkant voet; de trap/pass met buitenkant voet.
Het trappen/passen van een heeft vele elementen en verschillende accenten in zich. Deze zijn nooit allemaal uit te leggen en dienen vooral op gevoel aangeleerd te worden. De uitleg hierna betreft de uitleg zowel rechts- als linksbenige spelers. De uitleg voor beiden is uiteraard hetzelfde maar dient bij de uitvoering ervan van gespiegeld plaats te vinden. Een stelregel is hanteerbaar voor alle trapvormen en aan de kinderen mee te geven: de bal (technisch) goed raken, is belangrijker dan de bal hard raken!!! Een goed geraakte bal is niet alleen controleerbaar, maar gaat vaak ook juist harder.
Ad. A.
Wreeftrap
Uitleg De wreeftrap wordt meestal gebruikt om een grotere afstand te overbruggen en/of meer kracht en snelheid aan een trap mee te geven. Ook wordt vaak met een wreeftrap op doel geschoten. Hoe raken we de bal? De wreef is het hoogste deel van de bovenkant van de voet. Bij de meeste voetbalschoenen beslaat de wreef voor rechtsbenige spelers de linkerhelft van de veters. De wreef is ook duidelijk te voelen (bot)! Controle op een juiste uitvoering Bij een goed uitgevoerde wreeftrap zit het totale gewicht op het standbeen, hang je dus opzij en achterover, én zijn de tenen van het schiet/pass been lichtelijk naar buiten toegedraaid. Bij een goede wreeftrap draait de bal niet zijwaarts maar lichtjes achter-/voorwaarts of helemaal niet!
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 13
Aanwijzingen - Aanloop iets schuin inzetten - De bal in het hart raken, aankomend vanaf de onderkant - Krachtiger schot door de hak naar billen toe te bewegen - Iets achterover hangen - Gewicht op standbeen - Been goed doorzwaaien - Armen uit elkaar voor de balans
Ad. B. Trap/pass met binnenkant voet Uitleg De trap met de binnenkant van de voet wordt meestal gebruikt om een kleine(re) afstand te overbruggen en/of gericht een bal te plaatsen. De controle over de bal is groot. Bij een schot op doel met de binnenkant is de plaatsing van de bal belangrijker dan de snelheid ervan, ook al kan ook deze hoog zijn. Hoe raken we de bal? De bal wordt geraakt met de binnenkant van de voet. Hiertoe wordt de voet bij het trappen van de bal (iets) naar buiten gedraaid en wordt feitelijk het grootste oppervlakte gebruikt. Controle op een juiste uitvoering Bij een goede (korte) pass met binnenkant voet rolt de horizontaal bal om zijn as. De balsnelheid dient te worden afgestemd op de te overbruggen afstand. Bij een langere pass of vooral bij een schot met de binnenkant van de voet zal de bal ook meer en meer verticaal om zijn as gaan draaien (voor rechtsbenige spelers tegen de klok in, voor linksbenige met de klok mee). Aanwijzingen - Recht achter de bal (korte pass) of iets schuin aanzetten (lange pass/schot) - De bal in het hart raken - Schouder indraaien - Standbeen naast de bal, gewicht op het standbeen - Tenen iets naar boven, raak de bal met de binnenkant van je voet - Lichaam iets gebogen Naarmate een bal harder getrapt wordt, neemt de aanloopafstand wat verder toe. Desgewenst kan meer effect aan een bal gegeven worden door de bal niet in het hart, maar steeds verder voorlangs (‘schampen’) te raken.
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 14
Ad. C. Trap/pass met buitenkant voet Uitleg De trap met de buitenkant van de voet wordt eveneens meestal gebruikt om een kleine(re) afstand te overbruggen en/of gericht een bal te plaatsen. De controle over de bal is groot. Er wordt dan ook nogal eens beweerd dat zij die de buitenkant gebruiken eigenlijk onvoldoende tweebenig zijn en de bal dus met de binnenkant van de andere voet hadden moeten schieten. Een trap met de buitenkant van de voet is echter ook gewoon een valide variant. Schoten op doel met de buitenkant zijn relatief zeldzaam. Dit heeft ermee te maken dat het wat lastiger is om heel veel kracht aan de bal mee te geven. Hoe raken we de bal? De bal wordt geraakt met de buitenkant van de voet. Hiertoe wordt de voet bij het trappen van de bal (iets) naar binnen gedraaid. Controle op een juiste uitvoering Bij een goede (korte) pass met buitenkant voet rolt de horizontaal bal om zijn as. De balsnelheid dient te worden afgestemd op de te overbruggen afstand. Bij een langere pass of vooral bij een schot met de buitenkant van de voet zal de bal ook meer en meer verticaal om zijn as gaan draaien (voor rechtsbenige spelers met de klok mee, voor linksbenige tegen de klok in). Aanwijzingen - Recht achter de bal (korte pass) of iets schuin aanzetten (lange pass/schot) - De bal in het hart raken - Schouder indraaien - Standbeen ‘over’ en naast de bal, gewicht op het standbeen - Voet naar binnen draaien, tenen wijzen naar je standbeen - Lichaam iets gebogen Naarmate een bal harder getrapt wordt, neemt de aanloopafstand wat verder toe. Desgewenst kan meer effect aan een bal gegeven worden door de bal niet in het hart, maar steeds verder voorlangs (‘schampen’) te raken. Naast deze hoofdvarianten kennen we nog vele bijzondere vormen van trappen en passen. Een ervan is het ‘puntertje’ die we vaak bij de jongste jeugd proberen af te leren, maar die in sommige gevallen heel functioneel kan zijn. We kunnen de bal ook nog met de hak spelen en er zijn spelers die hun traptechniek dusdanig verfijnd hebben dat er bijzondere trapvormen uit ontstaan. We kunnen zelfs achter het standbeen langs trappen. Aangezien een ‘gewone’ pass/trap al moeilijk genoeg is, beperken we ons hier tot de hoofdvarianten.
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 15
3.3.2
Dribbelen en drijven
Dribbelen en drijven zijn twee technieken waarbij spelers afstanden overbruggen met de bal. Ondanks dat dit doel hetzelfde is, verschillen ze wezenlijk van elkaar. Dribbelen Bij het dribbelen hebben we veel controle over de bal en raken we de bal (ongeveer) bij iedere pas aan. Dribbelen doen we meestal bij kleine(re) afstanden. Het is de kunst om zo ritmisch mogelijk te dribbelen. We geven de bal kleine tikjes terwijl we voorwaarts bewegen. Drijven Bij drijven spelen we de bal een aantal meters voor ons uit en raken we de bal pas weer na een aantal passen. Drijven leent zich uitstekend voor het zo snel mogelijk overbruggen van relatief lange(re) afstanden. Ook hier raken we de bal maar kort aan. Belangrijk is zoveel mogelijk snelheid te maken om bij tegenstanders uit de buurt te blijven.
LET OP: MISVATTING!!! Dribbelen wordt vaak aangeleerd door de spelers de bal eerst (overdreven) met de binnenkant mee te laten nemen, vervolgens (overdreven) met de buitenkant en dit patroon steeds maar te herhalen. En dit zowel met de linker- als met de rechtervoet. Dit is een prima oefening voor het balgevoel maar niet zoals we in wedstrijden dribbelen!!! Bij wedstrijden gaat het bij dribbelen om de controle over de bal, het dichtbij houden van de bal, lichtvoetigheid en het snelheid maken met de bal. In de regel spelen we dan ook de bal met de voorvoet! Of dit dan afwisselend met de binnen- en buitenkant gebeurd en de bal bij iedere pas geraakt wordt, is veel minder van belang! Het gebruik van de binnen- respectievelijk de buitenkant is voornamelijk van belang voor het sturen van de bal in de gewenste richting! Bij voldoende snelheid zullen beide voeten tegelijkertijd in de lucht zijn.
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 16
3.3.3
Voorbeeldoefeningen
3.3.3.1
Warming up: ‘Diversen’
Doel:
het klaarmaken van spelers voor een wedstrijd/training (warming up) door een geleidelijke verhoging van de lichamelijke activiteit, zodat de spieren warm worden en de hartslag omhoog gaat.
Vaardigheden:
een aantal basiselementen komt terug in een aantal standaardoefeningen zoals hieronder afgebeeld en die zich prima lenen voor de warming up.
Materialen:
ballen, hoedjes
Speelwijze:
(A) Trainer aanspelen en de gekaatste bal op doel afwerken (B) Trainer speelt/gooit bal tussen twee spelers die duelleren om de bal en afwerken; (C) Slalom door de pionnen en afwerken.
Varianten:
-
Alles met links, alles met rechts; bij (B): stuiterende bal, hoge bal, snelle bal.
A
B
C spelers keeper kameleon trainer hoedje pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 17
3.3.3.2
Techniek
‘Estafette 1’ Doel:
het aanleren en verbeteren van het dribbelen en drijven en het verschil hiertussen door middel van een oefening waarbij men zo snel mogelijk dribbelt en drijft.
Vaardigheden:
dribbelen, drijven, handelingssnelheid
Materialen:
ballen, 16 hoedjes
Speelwijze:
-
Tussen de hoedjes dribbelen, op de terugweg drijven; Spelers starten op teken, leggen parcours af en tikken volgende speler aan; De groep die het eerst reglementair binnen is, heeft gewonnen; Verliezers drukken op/lopen rondje.
Varianten:
-
Volledig rondje rond de hoedjes, met bal zonder bal; Alles met links, alles met rechts; Iedereen twee keer, bal wegbrengen, bal halen
spelers keeper kameleon trainer hoedje pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 18
‘Estafette 2’ Doel:
het aanleren en verbeteren van het dribbelen, drijven en ook bij vermoeidheid concentreren bij het scoren op een klein doel.
Vaardigheden:
dribbelen, handelingssnelheid, nauwkeurig passen/trappen
Materialen:
ballen, 16 hoedjes
Speelwijze:
-
Vertrek dribbelen bij A, slalom naar B; Vanaf B tot C drijven; Bij C bal in het doeltje plaatsen (bal in doel geeft tijdwinst)! Bal niet in doel? Halen en alsnog in het doeltje leggen.
Varianten:
-
Bal brengen (in doel), bal halen (uit doel);
spelers
C
keeper kameleon trainer
B
hoedje pion
A
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 19
‘Aannemen’ Doel:
het aanleren en verbeteren van aannemen en passen van de bal.
Vaardigheden:
nauwkeurig passen, aannemen
Materialen:
4 pionnen per spel
Speelwijze:
-
(A) Viertal: bal strak inspelen, goed aannemen, opendraaien en doorspelen; Zowel linksom als rechtsom; (B) Vijftal: bal inspelen en volgen in dezelfde richting; Zowel linksom als rechtsom.
Varianten:
-
Zelfde spel andere kant op draaien; Direct spelen zonder te stoppen; Afstand vergroten.
12 meter
12 meter
A
B
spelers keeper kameleon trainer hoedje pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 20
‘Traptechniek’ Doel:
Het verbeten van de traptechniek en aannemen van de bal.
Vaardigheden:
passen/trappen, aannemen
Materialen:
ballen, 10 hoedjes, 4 pionnen
Speelwijze:
-
Spelers (rood) spelen de bal naar elkaar over speler geel; Wreeftrap / binnenkant voet; Speler geel probeert de bal te onderscheppen (niet met de handen!); Speler rood aan de andere kant stopt de bal.
Varianten:
-
Ook met andere been; Afstanden verkleinen en vergroten.
spelers keeper kameleon
30 meter
trainer hoedje pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 21
‘Kopspel’ Doel:
Het verbeten van de koptechniek.
Vaardigheden:
vrijlopen, koppen
Materialen:
4 pionnen, hesjes, doelen
Speelwijze:
-
Spelers spelen handbalspel waarbij niet met de bal gelopen mag worden; In kansrijke positie gooien ze de bal voor; Scoren kan alleen koppend; Veld klein houden! (ca. 15 x 15m / 20 x 20m)
Varianten:
-
Als het te moeilijk is, zonder keepers spelen; Maar 1 keer gooien toegestaan om afstand te overbruggen, daarna verplicht koppen!
spelers keeper kameleon trainer hoedje pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 22
‘Oversteekspel 1: Door de douane’ Doel:
het aanleren en verbeteren van het dribbelen en drijven en het verschil hiertussen door middel van een oefening waarbij men zo snel mogelijk dribbelt en drijft door over te steken zonder getikt te worden c.q. de bal te verliezen.
Vaardigheden:
dribbelen, drijven, handelingssnelheid, bal afschermen
Materialen:
ballen, 2 hoedjes, 2 hesjes, 8 pionnen
Speelwijze: dit te
-
Varianten:
-
Spelers met bal steken over door 1 van de 2 doeltjes (‘douane’), spelers in het vak proberen voorkomen (‘politie’); Voorkomen kan door tikken; Buiten het speelveld lopen is ook af; Spelers starten op teken en proberen zo snel mogelijk over te steken; Moment kiezen en snelheid maken en snelheid houden!
-
Niet tikken, maar bal uit het vierkant spelen.
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 23
‘Oversteekspel 2: Tolpoortjes’ Doel:
het aanleren en verbeteren van het dribbelen en drijven door middel van een oefening waarbij men zo snel mogelijk dribbelt en drijft door over te steken zonder getikt te worden c.q. de bal te verliezen.
Vaardigheden:
dribbelen, drijven, handelingssnelheid, bal afschermen
Materialen:
ballen, 12 hoedjes, 1 of 2 hesjes, 6 pionnen
Speelwijze:
-
Spelers met bal steken over vanaf A; Speler (geel) voorkomt dit door tikken (B); Spelers moeten door een van de doeltjes dribbelen (C), de ‘tolpoortjes’; Als dat lukt, krijgen ze een vrije doortocht door de strook (D); Lukt het niet? Opnieuw beginnen. Wie steekt het vaakst over?
Varianten:
-
Niet tikken, maar bal uit het vierkant spelen.
D C
B
A
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 24
‘Vakkenspel’ Doel
het aanleren en verbeteren van het dribbelen en drijven en het verschil hiertussen door middel van een oefening waarbij men door elkaar heen dribbelt en op teken zo snel mogelijk naar het desbetreffende vak drijft/dribbelt.
Vaardigheden:
dribbelen, drijven, overzicht houden, handelingssnelheid
Materialen:
ballen, 16 hoedjes, eventueel hesjes
Speelwijze:
-
Trainer benoemd de vier vakken (zie voorbeeld, naar eigen inzicht aan te passen); Spelers dribbelen door elkaar, op teken van de trainer z.s.m. naar het juiste vak.
Varianten:
-
Spelers indelen in groepen, deze een verschillende kleur geven en dan combinatie van kleur en vak benoemen (stimuleren nadenken!); In plaats van de club de plaatsnaam noemen, etc.; Als laatste in het vak = aantal keer opdrukken/rondje lopen.
-
spelers keeper kameleon trainer hoedje pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 25
‘Smokkelaars’ Doel
het aanleren en verbeteren van het dribbelen en drijven door middel van een oefening waarbij men probeert om een pion te dribbelen in een door verdedigers afgeschermd vak.
Vaardigheden:
dribbelen, drijven, overzicht houden, handelingssnelheid
Materialen:
ballen, 16 hoedjes, 4 pionnen, 2 hesjes
Speelwijze:
-
Twee douaniers beschermen een vierkant vak; De pingelaars (‘smokkelaars’) proberen om de dichtstbijzijnde pion heen te dribbelen; Als dat lukt dribbelen ze terug naar hun eigen vierkant; Welke verdedigers laten dit het minst gebeuren?
Varianten:
-
2 verdedigers in plaats van 1.
20 meter spelers keeper kameleon trainer hoedje
20 meter
B
pion
A
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 26
‘Mikvorm 1: Hoedjes mikken’ Doel
het aanleren en verbeteren van het dribbelen en mikken door middel van een oefening waarbij men door elkaar heen dribbelt en tracht zo snel mogelijk de hoedjes van pionnen te schieten.
Vaardigheden:
dribbelen, overzicht houden, handelingssnelheid, mikken
Materialen:
ballen, 10 hoedjes, 14 pionnen
Speelwijze:
-
Twee ploegen, iedereen heeft een bal; Een ploeg schiet de gele hoedjes van de pionnen, de andere de rode; De ploeg die het eerst klaar is, heeft gewonnen.
Varianten:
-
Een verdediger per ploeg die voorkomt dat de andere ploeg hoedjes van de pionnen afschiet.
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 27
‘Mikvorm 2: Schiettent’ Doel
het aanleren en verbeteren van het mikken door middel van een oefening waarbij men tracht zo snel mogelijk de hoedjes van pionnen te schieten.
Vaardigheden:
handelingssnelheid, mikken, trappen
Materialen:
ballen, 12 hoedjes, 16 pionnen
Speelwijze:
-
Twee ploegen, iedereen heeft een bal; Een ploeg schiet de gele hoedjes van de pionnen, de andere de rode; De ploeg die het eerst klaar is, heeft gewonnen; Er wordt geschoten vanaf de zijlijn.
Varianten:
-
Een verdediger per ploeg die voorkomt dat de andere ploeg hoedjes van de pionnen afschiet en de ballen z.s.m. naar zijn teamgenoten terugspeelt.
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 28
‘Mikvorm 3: Oorlog’ Doel
het aanleren en verbeteren van het mikken door middel van een oefening waarbij men tracht de pionnen van de tegenstander om te schieten.
Vaardigheden:
mikken, trappen
Materialen:
ballen, 3 hoedjes, 14 pionnen
Speelwijze:
-
Twee ploegen van 3 personen per veld, iedereen heeft een bal; Trachten zo snel mogelijk de pionnen van de tegenstander om te schieten; Het is niet toegestaan om aan de kant van de tegenstander te komen, ook niet om de bal te pakken.
Varianten:
-
Blokkeren schot tegenspelers toegestaan; Afstand vergroten, meer pionnen.
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 29
‘Mikvorm 4: Vakkentrap’ Doel
het aanleren en verbeteren van het mikken en trappen door middel van een oefening waarbij men tracht de bal in een vierkant te schieten.
Vaardigheden:
mikken, trappen, passen
Materialen:
ballen, 12 hoedjes, 8 pionnen
Speelwijze:
-
Iedereen heeft een bal en start op 10 meter; Als de bal in het vierkant blijft liggen, mag de speler het vanaf 15 meter proberen; Lukt het niet, dan een pion terug; De eerste die het lukt vanaf 25 meter is de winnaar.
Varianten:
-
Met zwakke(re) been schieten; Alles met een wreeftrap; Afstanden vergroten.
spelers
10m 25m
20m
15m keeper kameleon trainer hoedje pion
10m
15m
20m
25m
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 30
3.3.3.3
Partijspelen
‘Partijenavond’ Doel:
diverse vormen van partijtjes: van pingelen tot samen spelen tot het gebruiken van de ruimte. Hoe groter het veld, hoe groter de noodzaak tot samenspelen!
Vaardigheden:
wedstrijd spelen, omschakelen, pingelen, overspelen
Materialen:
ballen, 2 grote doelen, 4 minidoelen, 16 pionnen, 8 hesjes, 6 hoedjes
Speelwijze:
Beginnen met 1 tegen 1 voor iedereen en eindigen met een grote partij. Veld wordt steeds groter! Partij 1: 1 tegen 1 pionnenvoetbal Partij 2: 2 tegen 2 met kleine doeltjes gemaakt van de zojuist gebruikte pionnen (dichter bij elkaar) Partij 3: 4 tegen 4 op minidoeltjes (alle pionnen worden opgeruimd!) Partij 4: 8 tegen 8 op een half veld en grote doelen
spelers keeper kameleon trainer hoedje pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 31
‘Aansluitpartij I’ Doel:
het (zo snel mogelijk) leren aansluiten bij een partijspel voor m.n. verdedigers.
Vaardigheden:
wedstrijd spelen, aansluiten, omschakelen
Materialen:
bal, 2 doelen, pionnen, hesjes
Speelwijze:
-
Varianten:
-
Partijspel (A) waarbij alleen gescoord kan worden als iedereen van de aanvallende ploeg voorbij de pionnen is; Partijspel (B) waarbij alleen gescoord kan worden als iedereen van de aanvallende ploeg voorbij de pionnen is, inclusief de keeper voorbij diens eigen pionnen. Indien met keepers gespeeld, ook pionnen voor de keepers (zie B); Maximaal 2 keer raken van de bal.
A
B
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 32
‘Aansluitpartij II’ Doel:
het (zo snel mogelijk) leren aansluiten bij een partijspel voor aanvaller/middenvelders.
Vaardigheden:
wedstrijd spelen, aansluiten, omschakelen
Materialen:
bal, 2 doelen, 4 pionnen, hesjes
Speelwijze:
-
Partijspel 4 tegen 4 op een veld van circa 30m x 30m; 4 neutrale kaatsers op de achterlijn, geen keepers; Score telt alleen als een kaatser gebruikt is in de opzet, aansluiten is dus geboden!
Varianten:
-
Direct spelen, kaatsers mogen bal niet afstoppen; Keepers aan het spel toevoegen.
spelers keeper kameleon trainer hoedje pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 33
‘Aansluitpartij III’ Doel:
het (zo snel mogelijk) leren aansluiten bij een partij-/positiespel.
Vaardigheden:
aansluiten, omschakelen
Materialen:
8 pionnen, hesjes
Speelwijze:
-
Varianten:
-
Positiespel 5 (rood) tegen 2 (geel); Vijftal speelt zo snel mogelijk iemand van het drietal (rood) in het andere vak aan; Dan sluiten twee medespelers (rood) aan om in het andere vak de verhouding weer op 5 tegen 2 te brengen; Geel scoort door bal af te pakken en gele teamgenoot in het andere vak aan te spelen.
-
Direct spelen; 6 tegen 3 / 4 tegen 2.
20 meter
20 meter spelers
5 meter
20 meter
20 meter
keeper kameleon trainer hoedje pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 34
‘Aansluitpartij IV’ Doel:
het (zo snel mogelijk) leren aansluiten bij een partij-/positiespel.
Vaardigheden:
aansluiten, omschakelen
Materialen:
8 pionnen, hesjes, 1 doel
Speelwijze:
-
-
Positiespel 5 (rood) tegen 2 (geel); Vijftal speelt na vijf succesvolle onderlinge passes zo snel mogelijk iemand van het tweetal (rood) in het andere vak aan; Dan sluiten twee medespelers (rood) aan om in het andere vak de verhouding op 4 tegen 2 te brengen; Vietal (rood) speelt overtal-situatie uit en scoort op doel; Geel scoort door bal af te pakken en gele teamgenoot in het andere vak aan te spelen.
-
Direct spelen; 6 tegen 3 / 4 tegen 2.
-
Varianten:
spelers keeper kameleon trainer hoedje pion
25 meter
15 meter
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 35
‘Flankenspel’ Doel:
het creëren van ruimte en benutten van de flanken bij een partijspel.
Vaardigheden:
flanken gebruiken, wedstrijd spelen, omschakelen
Materialen:
bal, 2 doelen, 12 hoedjes, hesjes
Speelwijze:
-
Partijspel met twee zones (flanken) waarin slechts twee spelers per flank mogen komen. Zij vertegenwoordigen allebei een team en spelen op de flank een 1 tegen 1 duel; Alle andere spelers mogen niet in de flankvakken komen; Er kan alleen gescoord worden als de flank minimaal 1 keer goed is gebruikt.
Varianten:
-
Allebei de flanken moeten gebruikt zijn alvorens te kunnen scoren; Twee keer raken, een keer raken.
spelers keeper kameleon trainer hoedje pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 36
‘Neutrale vakkenspel’ Doel:
het creëren van ruimte, inlopen van de ruimte en benutten van de hoeken bij een partijspel.
Vaardigheden:
hoek inlopen, wedstrijd spelen, omschakelen, moment kiezen
Materialen:
bal, 2 doelen, 16 hoedjes, hesjes
Speelwijze:
-
Varianten:
-
Partijvorm waarbij 2 aangewezen spitsen per team vrij kunnen lopen in neutrale vakken; In het voorbeeld hieronder speelt zwart van rechts naar links en mogen de spitsen dus gebruik maken van aanvalsvakken A en C (zie bovenste helft van de illustratie); Alle andere spelers mogen niet in deze vakken komen; In het vak controleert de spits de bal en kiest hij/zij voor een zo snel mogelijke spelhervatting; Er kan alleen gescoord worden als een neutraal vak gebruikt is in een aanval. Aangewezen verdedigers mogen ook in de ‘eigen’ vakken komen (in het voorbeeld B en D) op het moment dat zij in balbezit zijn/ten aanval gaan (zie onderste helft van de illustratie).
C
D
A
B
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 37
‘Dubbele kansen’ Doel:
het benutten van ruimte, inlopen van de ruimte en snel (om)schakelen bij een partijspel.
Vaardigheden:
vrij lopen, wedstrijd spelen, omschakelen, moment kiezen, passen
Materialen:
bal, 4 doeltjes, 4 hoedjes, hesjes
Speelwijze:
-
Partijvorm van 4 tegen 4 met voor ieder ploeg 2 doelen om te verdedigen en scoren;
Varianten:
-
Alleen scoren uit de pass van een medespeler; Maximaal 3 (of 2) keer raken per speler.
40 meter spelers keeper kameleon
30 meter
trainer hoedje pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 38
‘Aanvalsvakken’ Doel:
het benutten van ruimte, inlopen van de ruimte positie kiezen van een spits in een partijspel.
Vaardigheden:
vrij lopen, wedstrijd spelen, omschakelen, moment kiezen, passen
Materialen:
bal, 4 doeltjes, 14 hoedjes, hesjes
Speelwijze:
-
Partijvorm van 3 tegen 3 met voor ieder ploeg 2 doelen om te verdedigen en scoren; Het aanvalsvak mag alleen door een aangewezen spits gebruikt worden; Binnen dit vak, moet de spits zo snel mogelijk afspelen; Er kan alleen gescoord worden door middel van een pass van de spits vanuit het aanvalsvak.
Varianten:
-
Maximaal 3 (of 2) keer raken per speler; Alle spelers dienen de bal geraakt te hebben alvorens gescoord kan worden.
20 meter spelers keeper kameleon
30 meter
trainer hoedje pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 39
‘Overtalpartij’ Doel:
het benutten van ruimte, inlopen van de ruimte, positie kiezen in een partijspel.
Vaardigheden:
vrij lopen, wedstrijd spelen, omschakelen, moment kiezen, passen
Materialen:
bal, 3 doeltjes, 4 hoedjes, hesjes
Speelwijze:
-
Partijvorm van 3 tegen 2; Tweetal verdedigt 2 doelen, drietal verdedigt 1 doel; Drietal kan op 2 doelen scoren uit de pass van een medespeler; Tweetal mag vrij scoren.
Varianten:
-
Maximaal 3 (of 2) keer raken per speler; Alle spelers dienen de bal geraakt te hebben alvorens gescoord kan worden.
20 meter spelers keeper kameleon
20 meter
trainer hoedje pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 40
‘Spitsendoelen’ Doel:
het benutten van ruimte, inlopen van de ruimte, positie kiezen in een partijspel.
Vaardigheden:
vrij lopen, wedstrijd spelen, omschakelen, moment kiezen, positie kiezen, passen
Materialen:
bal, 8 pionnen, hesjes
Speelwijze:
-
Partijvorm van 3 tegen 3, ieder neutraal vak wordt bezet door 1 spits; Tussen de vakken wordt 2 tegen 2 gespeelt; Gescoord kan worden door de spits aan te spelen in het vak; Score telt alleen als de spits de bal in het vak onder controle heeft.
Varianten:
-
Score vermoeilijken door kaats van spits erin te verwerken; Maximaal 3 (of 2) keer raken per speler; Alle spelers dienen de bal geraakt te hebben alvorens gescoord kan worden.
20 meter spelers keeper kameleon trainer hoedje
30 meter
pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 41
‘Voorzetten verdedigen’ Doel:
het benutten van ruimte, inlopen van de ruimte, positie kiezen in een partijspel en verdedigen van voorzetten.
Vaardigheden:
vrij lopen, wedstrijd spelen, omschakelen, moment kiezen, positie kiezen, passen, voorzetten
Materialen:
bal, 4 pionnen, 6 hoedjes, hesjes, 2 doelen
Speelwijze:
-
Partijvorm van 4 tegen 4 met twee neutrale flanken voorzien van kameleon; Aanspelen van de kameleon die vanuit de flanken voorzetten geeft; Er kan alleen vanuit een voorzet gescoord worden.
Varianten:
-
Eventueel zonder keepers (vraagt nog betere verdediging!); Ook verdediger in de neutrale zone toestaan, bemoeilijkt voorzetten.
5 meter spelers keeper kameleon trainer hoedje
25 meter
pion
20 meter
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 42
‘Samenwerking tussen de linies’ Doel:
het benutten van ruimte, inlopen van de ruimte, positie kiezen in een partijspel en samenwerking tussen de diverse linies.
Vaardigheden:
vrij lopen, wedstrijd spelen, omschakelen, moment kiezen, positie kiezen, passen
Materialen:
bal, 4 pionnen, 8 hoedjes, hesjes
Speelwijze:
-
Varianten:
-
Partijvorm van 6 tegen 6 waarbij beide partijen proberen hun spits in het eindvak aan te spelen; Eindvak (A) is een neutrale zone en alleen voor de spits bedoeld; Het partijspel vindt in de vakken B en C plaats; De diepe pass moet komen vanuit vak C en door de spits gecontroleerd worden in A.
-
Veld smaller/breder maken; Alleen score bij kaats door de spits op eigen teamgenoot.
10 meter
A
B
15 meter
25 meter
5 meter
C
B
A
spelers keeper kameleon trainer hoedje pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 43
‘Samenwerking tussen de linies’ Doel:
het benutten van ruimte, inlopen van de ruimte, positie kiezen in een partijspel en bevorderen van de diepe pass.
Vaardigheden:
vrij lopen, wedstrijd spelen, moment kiezen, positie kiezen, passen, diepte zoeken
Materialen:
bal, 4 pionnen, 4 hoedjes, hesjes
Speelwijze:
-
Varianten:
-
Partijvorm van 7 tegen 7 waarbij gescoord kan worden door een medespeler aan te spelen van vak A naar C of van C naar A; Binnen het gehele veld wordt verder vrij gespeeld.
-
Veld smaller/breder maken; Alleen score bij kaats door de spits op eigen teamgenoot.
spelers keeper
25 meter
kameleon trainer hoedje pion
A 15 meter
B
C
20 meter
15 meter
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 44
3.3.3.4
Afwerkoefeningen
‘Passen, trappen en afwerken 1’ Doel:
afwerkoefening met elementen zoals dribbelen, slalommen en afwerken.
Vaardigheden:
dribbelen, slalommen en trappen
Materialen:
groot doel, 2 hoedjes, 12 pionnen
Speelwijze:
-
A zo snel mogelijk dribbelen/slalommen door de pionnen; Drijven naar B; Kort draaien richting C; Bij C afwerken op doel.
Varianten:
-
Links en rechts afwerken; Niet trappen, maar keeper uitspelen;
A
C
spelers keeper kameleon trainer hoedje
B
pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 45
‘Passen, trappen en afwerken 2’ Doel:
afwerkoefening met elementen zoals dribbelen, slalommen, passen en afwerken.
Vaardigheden:
dribbelen, slalommen, passen en trappen
Materialen:
groot doel, 4 hoedjes, 11 pionnen
Speelwijze:
-
A zo snel mogelijk dribbelen/slalommen door de pionnen; Bij de middelste pion aangekomen, pass op B (strak inspelen); B draait naar binnen en werkt af; Idem voor C en D.
Varianten:
-
Links en rechts afwerken; Keeper uitspelen; Niet naar binnen, maar naar buiten draaien door B en D.
D
A
B
C
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 46
‘Passen, trappen en afwerken 3’ Doel:
afwerkoefening met elementen zoals korte en lange passen en afwerken.
Vaardigheden:
passen (strak inspelen!), trappen
Materialen:
groot doel, 4 pionnen
Speelwijze:
-
A lange pass op B B komt in de bal, en speelt kort op C; C draait open en passt op D; D kaatst op de inlopende C die afwerkt; Spelers lopen van A naar B, naar C, naar D en die met opgehaalde bal weer naar A.
Varianten:
-
Direct spelen (zonder aannames); Gespiegelde opzet; Tempo verhogen.
D
C B
A
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 47
‘Passen, trappen en afwerken 4’ Doel:
afwerkoefening met elementen zoals korte en lange passen, voorzet en afwerken.
Vaardigheden:
passen (strak inspelen!), trappen, kaatsen, voorzetten
Materialen:
groot doel, 6 pionnen, 2 hoedjes
Speelwijze:
-
A speelt in op B die de bal kort zijwaarts kaatst op de inlopende A; A speelt een lange bal op C (voor de man!); C loopt met de bal richting achterlijn en zorgt voor een voorzet op inlopende B (of E); Spelers lopen door van A naar B. B werkt af en loopt naar F. Speler D loopt naar E. Speler E werkt af en loopt naar C; Spelers F en C die de voorzet hebben gegeven, pakken de bal en sluiten aan bij A respectievelijk D.
-
Varianten:
-
Direct spelen (zonder aannames); Hoge voorzet om af te werken.
B/E
C
F
B
A
E
D
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 48
‘Passen, trappen en afwerken 5’ Doel:
afwerkoefening met korte en lange trap.
Vaardigheden:
trappen, dribbelen
Materialen:
groot doel, 1 pion, 12 hoedjes
Speelwijze:
-
Speler dribbelt naar 5 meterlijn en schiet vanaf dat punt op doel; Als er gescoord wordt, mag speler het de volgende keer vanaf 10 meter proberen; Wie scoort het eerst vanaf 20 meter?
Varianten:
-
Afstanden vergroten; Schieten met het zwakke(re) been.
spelers keeper
5m
kameleon trainer
10m hoedje
15m
pion
20m
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 49
‘Passen, trappen en afwerken 6’ Doel:
Afwerkoefening met korte passes, kaatsen, lange passes en trappen op doel.
Vaardigheden:
trappen, passen, kaatsen
Materialen:
groot doel, 6 hoedjes, ballen
Speelwijze:
-
Speler speelt vanaf A in op speler bij B; Speler bij B kaatst de bal terug op de doorgelopen speler A; Speler A speelt de bal in de hoek richting C; Speler C speelt de bal voor doel (D) alwaar speler A afwerkt; Speler A neemt de positie in van C; Speler C pakt de bal mee en neemt de positie in van B; Speler B sluit na de kaats achteraan bij A.
Varianten:
-
Afstanden vergroten/tempo opschroeven; Schieten met het zwakke(re) been.
spelers keeper
C
kameleon trainer
D
hoedje pion
B
A Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 50
‘Passen, trappen en afwerken onder weerstand’ Doel:
A: afwerkoefening met weerstand. B: afwerkoefening met weerstand en samenspel.
Vaardigheden:
trappen, dribbelen, pingelen, drijven
Materialen:
groot doel, 1 pion,
Speelwijze:
A -
Speler dribbelt op tegenstander af en speelt deze uit; Daarna werkt speler zo snel mogelijk af op doel.
B -
Speler 1 dribbelt op tegenstander af; Tegelijkertijd start ook een medespeler vanaf de andere kant; Samen spelen zij deze uit en speler 1 werkt af.
-
Afstanden vergroten; Schieten met het zwakke(re) been.
Varianten:
A
B
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 51
‘Circuits en afwerken’ (Gebruikt op donderdagavond 3 oktober 2013 met uitnodiging van de selectiekeeper SVU 1) Doel:
afwerkoefening met circuitelementen zoals dribbelen en drijven, sprint.
Vaardigheden:
passen (strak inspelen!), trappen,
Materialen:
3 grote doelen, 14 pionnen, 14 hoedjes, 5 poortjes, circa 15 ballen
Speelwijze:
* A = vertrekpunt, zo snel mogelijk over 5 poortjes (bal onderdoor, zelf erover heen) naar B * Van B slalommen naar C, van C drijven naar D, bij D: schot op doel (keeper 1) * Bal meenemen en via E, F en G naar H (achter doel langs!) * Van H slalom naar I, van I drijven naar J, daar bal achterlaten voor starters A * Van J kort sprintje naar K, temporiseren en klaarmaken van aanrollende bal bij L * Trainer rolt bal aan (bij N), 16m schot op doel (selectiekeeper 2) bij L * Bal meenemen, via M en N achter doel langs lopen, bal wegleggen bij (N) en doorlopen naar O * Bij O bal meenemen, indribbelen tot P, bij P korte pass op Trainer (Q) * Trainer kaatst de bal, schot op doel (keeper 3) * Via R en S achter doel langslopen en de bal meenemen * Bal deponeren bij T voor spelers die de bal bij O oppikken * Sprintje van T naar U en opnieuw vanaf A.
Donderdagavondtraining Marco van der Kaa Varianten: - met Tempo
G
M
Trainer
N
F
Selectiekeeper 2
Keeper 1
E
L
R O
Trainer Keeper 3
S
D
Q
P
Trainer
H C
T K
J U A
I B
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 52
3.3.3.5
Positiespelen
‘Rondo’ Doel:
positiespel om goed vrij te leren lopen.
Vaardigheden:
passen (strak inspelen!), positie kiezen
Materialen:
4 hoedjes per rondo, 1 hesje per rondo, 1 bal per rondo
Speelwijze:
-
4 tegen 1, speler in het midden moet de bal zien te pakken;
Varianten:
-
Twee maal raken; Direct spelen (een keer raken, zonder aannames); 3 tegen 1, 4 tegen 2, 5 tegen 2 (zie een aantal voorbeeldopstellingen hieronder) Let op: zonder aanwijzing zullen jeugdspelers bij aanvang van het positiespel ‘automatisch’ een plaats bij het hoedje innemen in plaats van ertussen te gaan staan. Door zo te gaan staan, zullen ze bij het spel in de praktijk een relatief kleiner oppervlak gebruiken om vrij te lopen (zie de oranje stippellijnen). Als ze ertussen gaan staan, gebruiken ze deze ruimte automatisch beter. De ruimte is natuurlijk wel hetzelfde.
4 tegen 1
3 tegen 1
5 tegen 2
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 53
‘Kaatsers’
Doel:
positiespel om goed vrij te leren lopen en gebruik te maken van een vrije speler en de beschikbare ruimte.
Vaardigheden:
passen (strak inspelen!), positie kiezen
Materialen:
4 hoedjes per spel, 4 hesjes (indien 4 tegen 4 gespeeld wordt)
Speelwijze:
-
Varianten:
-
4 tegen 4, met op iedere lijn een kaatser die niet aangevallen mag worden; Veld circa 20m x 20m (bij 4 tegen 4); Spelers spelen een positiespel waarbij 1 team de kaatsers mogen gebruiken; Afspreken of kaatser bal terug mag spelen naar de speler waarvan de bal kwam, of juist niet! 10 x overspelen met gebruik van 1 kaats is een punt.
-
Kaatsers direct spelen (een keer raken, zonder aannames); 10 x overspelen met gebruik van 2 kaatsers, etc.; 2 keer raken door de spelende teams.
spelers keeper kameleon trainer hoedje pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 54
‘Overtal’ Doel:
positiespel om ‘overtal’ situaties uit te spelen en de beschikbare ruimte te leren benutten.
Vaardigheden:
passen, positie kiezen, veldbezetting
Materialen:
9 hoedjes, hesjes, doeltjes
Speelwijze:
-
Veld A (groen): 3 tegen 2 (of 3 tegen 1), Veld B (hele veld): 5 tegen 3, 6 tegen 3 Veld A circa 15m x 15m, Veld B circa 30m x 15m Overtal uitspelen (z.s.m.) en scoren!
Varianten:
-
4 tegen 2, 5 tegen 2, 6 tegen 4, etc.
A B Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 55
‘Duels en overtal’ Doel:
positiespel om duels te oefenen en ‘overtal’ situaties uit te spelen en de beschikbare ruimte te leren benutten.
Vaardigheden:
passen, positie kiezen, veldbezetting, duelkracht
Materialen:
4 hoedjes per spel, hesjes, 2 minidoeltjes
Speelwijze:
-
Klein veld: circa 15m x 10m Trainer speelt bal in 2 spelers duelleren om de bal en werken z.s.m. af
Varianten:
-
2 tegen 2, 3 tegen 3 3 tegen 1, 2 tegen 1, 4 tegen 2, 4 tegen 3 Bal hoog inspelen, in de hoek inspelen, etc.
spelers keeper kameleon trainer hoedje pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 56
‘Overtal met afwerken’ Doel:
positiespel om duels te oefenen en ‘overtal’ situaties uit te spelen, de beschikbare ruimte te leren benutten en af te werken op doel.
Vaardigheden:
passen, positie kiezen, veldbezetting, duelkracht
Materialen:
6 hoedjes per spel, hesje, 1 doel
Speelwijze:
-
Lang, smal veld: circa 30m x 10m 2 spelers gaan op 1 verdediger af en werken z.s.m. af
Varianten:
-
2 tegen 2, 3 tegen 1
spelers keeper kameleon trainer hoedje pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 57
3.3.3.6
Tactiek
‘Jagen/pressie/druk zetten’ Doel:
bal zo snel mogelijk veroveren door met het team druk te zetten c.q. pressie te geven en af te jagen.
Vaardigheden:
duelkracht, druk zetten
Materialen:
6 hoedjes per spel, hesjes, 1 doel, 4 pionnen
Speelwijze:
-
Veld: circa 30m x 20m, groot doel; 4 (rood) tegen 2 + keeper (geel + blauw); Op teken start de keeper het spel, door de bal te spelennaar een van zijn 2 medespelers; Tweetal (+keeper) scoren door bal in afgebakend vak te dribbelen; Viertal voorkomt dit en jaagt spelers af, door zo veel mogelijk vooruit te lopen; Bal veroveren en zo snel mogelijk scoren!
Varianten:
-
4 tegen 3 + keeper.
20 meter spelers keeper kameleon trainer hoedje
30 meter
pion
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 58
‘Van flank veranderen’ Doel:
Het leren gebruiken van de (term) flanken en vooral ook de wisseling ervan om het spel te openen c.q. de ruimte te leren benutten.
Vaardigheden:
duelkracht, passen, trappen, flanken gebruiken
Materialen:
14 hoedjes, hesjes, 1 doel, 4 pionnen
Speelwijze:
-
Varianten:
-
Veld: 50m x 30m, twee afgebakende flanken (5 meter) en vierkanten van 10 meter; Bij A en D wordt 2 tegen 2 gespeeld. Op teken (in dit voorbeeld bij D) speelt rood zo snel mogelijk de speler op de tegenover liggende flank aan (B); Speler op flank B haalt de achterlijn en zet voor; Spelers rood uit vak D zijn gevolgd en werken af op groot doel; Vervolgens start het spel bij A; Na enige tijd spelers geel afwisselen.
-
Afstanden vergroten; Niet de tegenoverliggende, maar de eigen flank gebruiken.
30 meter 5 meter
B
E
C
spelers keeper kameleon trainer hoedje
50 meter
pion
10 meter
D
10 meter
A
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 59
4
Websites met oefenstof
www.voetbaloefenstof.com
Website met aandacht voor techniektrainingen, pass en trapvormen, positiespel, afwerkvormen, partijvormen, passeerbewegingen en keeperstrainingen, inclusief voorbeeld beeldmateriaal.
www.knvb.nl > Trainingsplanner
Overzicht met ruim 700 verschillende losse oefeningen tot en met complete trainingen en trainingsopbouw. Tool om zelf trainingen samen te stellen.
www.123voetbaltraining.nl
Tool om zelf trainingen te maken (uit te tekenen) en te printen aan de hand van voorbeelden en zelf verzonnen trainingen. Registreren noodzakelijk.
www.voetbalhuiswerk.be
Meer dan 600 filmpjes met voorbeeld (techniek)oefeningen.
www.voetbaltrainingonline.nl
Overzicht met oefenstof naar leeftijdscategorie, inclusief keeperstrainingen.
www.voetbaltrainingen.net
Diverse oefenstof, registreren noodzakelijk.
www.oefenstof.nl
Talloze (ook te printen) oefeningen, ingedeeld naar vaardigheden.
www.voetbaltrainer.be
Beperkt gratis voetbaloefeningen en –trainingen te downloaden.
Oefeningenboek SV Ulicoten - jeugd 60