Handleiding voor de Digitale studiezaal van het Centraal Bureau voor Genealogie

Handleiding voor de Digitale studiezaal van het Centraal Bureau voor Genealogie Versie 1 - 7 april 2008

In de Digitale studiezaal van het Centraal Bureau voor Genealogie hebt u toegang tot een groeiend aantal gedigitaliseerde verzamelingen en naslagwerken. In de komende jaren zullen steeds meer bronnen aan de Digitale studiezaal worden toegevoegd. Om bronnen in de Digitale studiezaal te kunnen raadplegen hebt u een gebruikersaccount nodig.Voor de meeste informatie betaalt u een gebruiksvergoeding (zogenaamde ‘eenheden’).

Toegang tot de Digitale studiezaal De Digitale studiezaal is een aparte website van het Centraal Bureau voor Genealogie die gekoppeld is aan de online catalogus. NB. In de Digitale studiezaal wijkt het menu af van dat van de gewone website. In deze handleiding heeft iedere menuverwijzing betrekking op het menu van de Digitale studiezaal. De toegang tot de Digitale studiezaal loopt via een zoekactie in de online catalogus. De online catalogus vindt u in het kader in de rechterbovenhoek van de CBG-internetpagina. • Typ in het zoekveld een zoekterm (bijvoorbeeld de familienaam, waar u belangstelling voor heeft). • Klik op ‘zoeken’. U komt in het scherm met zoekresultaten. Groene knoppen geven aan in welke deelcollecties er gegevens zijn. Een ‘document’-icoontje op een groene knop geeft aan dat er digitale afbeeldingen zijn. Die kunt u online raadplegen in onze Digitale Studiezaal en downloaden op uw computer. De D igitale stu dieza al laat sle chts ee n klein deel va n onz e om vangr ijke colle cties zie n. Naa st gedig italiseerde collecties zijn er ook veel niet-gedigitaliseerde gegevens. Daarvoor kunt u een bezoek brengen aan onze studiezaal in Den Haag.

• Klik op een groene knop om de treffers in de betreffende collectie te raadplegen. 1

• Klik op ‘afbeelding’. U komt nu in het scherm voor de ‘Bezoekregistratie’ van de Digitale studiezaal, waar u een account kunt aanmaken en waar u vervolgens kunt inloggen.

Account aanmaken Om toegang te krijgen tot de Digitale studiezaal en gegevens te kunnen raadplegen moet u eerst een account aanmaken met uw e-mail adres en een wachtwoord. Een account aanmaken (Vrienden/donateurs van het CBG) Bent u Vriend en bezoekt u voor de eerste keer de Digitale studiezaal, volg dan de volgende stappen om een account aan te maken: • Klik op het keuzerondje bij ‘Ik ben Vriend en bezoek voor de eerste keer de Digitale studiezaal’. U komt nu in een formulier ‘Account aanmaken’. • Vul uw Vriendnummer en postcode in. NB. Vrienden die voor de eerste keer de digitale studiezaal bezoekt maken zich als Vriend kenbaar met hun Vriendnummer en postcode, zoals deze bekend zijn in onze administratie. Uw Vriendnummer is de 6-cijf erige c ode o p uw Vriend enpa s; u vind t die oo k op d e adre ssticke r van h et kw artaalblad Genealo gie. Weet u uw Vriendnummer niet meer, dan kunnen wij u op verzoek het Vriendnummer to ezend en. Dat d oen w ij uitsluitend schriftelijk naar h et adr es dat in onz e Vrien dena dmin istratie bekend is.

• Klik op ‘registreren’. Uw naam en adresgegevens zoals die voorkomen in ons relatiebestand verschijnen nu in een nieuw scherm. (Mochten deze gegevens niet helemaal juist zijn, dan kunt u deze wijzigen nádat u bent ingelogd.) • Vul uw e-mailadres in. • Kies zelf een wachtwoord en bevestig dit wachtwoord door het nogmaals in te typen. • Klik op ‘doorgaan’. Uw account wordt nu aangemaakt. Een activeringscode wordt direct opgestuurd naar het opgegeven e-mailadres in een automatisch gegenereerde e-mail. Houd er rekening mee dat sommige spamfilters zodanig zijn ingesteld dat automatisch gegenereerde e-mails als spam worden aangemerkt en een waarschuwingsmededeling oproepen of in de map met ongewenste e-mail belanden. Hebt u helemaal geen bericht ontvangen, neem dan contact op met de webmaster ( [email protected]).

2

Bij volgende bezoeken aan de Digitale studiezaal volstaat het om in te loggen met uw e-mailadres en wachtwoord. Uw Vriendnummer en postcode zijn dan niet meer nodig. Een account aanmaken (overige bezoekers) Ook wanneer u geen Vriend van het CBG bent, kunt u gebruik maken van de Digitale studiezaal. Ga als volgt te werk om een account aan te maken: • Klik op het keuzerondje bij ‘Ik ben geen Vriend en bezoek voor de eerste keer de Digitale studiezaal’. U komt nu in een formulier ‘Account aanmaken’. • Vul het formulier in. Velden met een * zijn verplicht. • Kies zelf een wachtwoord en bevestig dit wachtwoord door het nogmaals in te typen. • Klik op ‘doorgaan’. Uw account wordt nu aangemaakt. Een activeringscode wordt direct opgestuurd naar het opgegeven e-mailadres in een automatisch gegenereerde e-mail. Houd er rekening mee dat sommige spamfilters zodanig zijn ingesteld dat automatisch gegenereerde e-mails als spam worden aangemerkt en een waarschuwingsmededeling oproepen of in de map met ongewenste e-mail belanden. Hebt u helemaal geen bericht ontvangen, neem dan contact op met de webmaster ( [email protected]).

Inloggen Als u een account hebt aangemaakt, kunt u inloggen in de Digitale studiezaal. Om in te loggen, neem de volgende stappen: • Klik op het keuzerondje bij ‘Inloggen’. • Vul uw e-mailadres en wachtwoord in. U komt nu in een viewer, waarmee u de afbeeldingen die u via de online catalogus hebt gevonden kunt raadplegen. (Zie verder: ‘Bekijken en downloaden van de afbeelding’.) Wachtwoord vergeten? Wanneer u uw wachtwoord vergeten bent, ga dan als volgt te werk: • Klik op de hyperlink ‘Wachtwoord vergeten? Klik hier’. • Vul uw e-mailadres in en klik op ‘verzenden’.

3

U ontvangt binnen enkele ogenblikken een nieuw wachtwoord op het aangegeven e-mailadres. Daarmee kunt u inloggen in onze Digitale studiezaal volgens de eerder beschreven procedure. Onder ‘Uw gegevens’ kunt u het automatisch gegenereerde wachtwoord zelf veranderen in een makkelijker te onthouden wachtwoord.

Gebruiksvergoeding De Digitale studiezaal van het CBG maakt gebruik van een pay-per-view systeem, waarbij wordt gerekend in ‘eenheden’. Een gedeelte van de afbeeldingen is gratis in te zien, voor een ander deel moet betaald worden. De gebruiksvergoeding bestaat uit een bepaald aantal ‘eenheden’ per afbeelding. Daartoe moet eerst een tegoed aan ‘eenheden’ worden aangeschaft. Dit kan alleen online via deze website. Eenheden zijn geldig gedurende een jaar na verkrijging of aanschaf. Na dat jaar worden de eenheden die verlopen zijn van uw tegoed afgehaald. De hoogte van d e gebruiksvergoeding is onder ande re afhankelijk van de aard van de geb oden informatie, de m ate waarin d eze ontsloten is en of er behalve tekst ook be eld aanwe zig is.

Nadat u bent ingelogd ziet u in het kader rechtsboven uw naam en het aantal ‘eenheden’ dat u tegoed hebt. Het tegoed is zichtbaar zolang u ingelogd blijft. Vriendentegoed Vrienden van het Centraal Bureau voor Genealogie hebben aanzienlijke voordelen, waaronder per contributiejaar 500 gratis eenheden ter waarde van i 20,00 om gegevens in de Digitale studiezaal te kunnen raadplegen. Zij ontvangen bovendien 100 extra eenheden bij het eerste bezoek aan de Digitale studiezaal, als kennismakingsbonus om de Digitale studiezaal te verkennen. (Huisgenoot- en Jeugd-Vrienden krijgen elk 250 gratis eenheden per contributiejaar.) NB. Het Vriend/donateurschap kan elke eerste dag van de maand ingaan. Afhankelijk van het aantal maa nden dat de contr ibutiep eriod e nog loopt, krijgt ee n Vrien d naa r rato e en aan tal een hede n. Als de lopend e contributiep eriode van e en Vriend n og 6 maan den is, dan ontv angt deze V riend de he lft van het jaartegoed: 250 eenheden. Voor meer informatie over uw contributieperiode zie ‘uw gegevens’.

Bent u geen Vriend van het Centraal Bureau voor Genealogie en wilt u ook gebruik maken van de voordelen die Vrienden hebben, word dan Vriend van het Centraal Bureau voor Genealogie. Klik daarvoor op ‘vriend worden’ in het menu van de Digitale studiezaal. (Huisgenoot- en jeugd-Vrienden kunnen zich niet online, maar alleen schriftelijk aanmelden.)

4

Meer informatie over het Vriend/donateurschap vindt u op onze website, www.cbg.nl > vrienden. Eenheden kopen (Extra) eenheden kunt u uitsluitend online, via de webwinkel van het CBG, kopen. Tegoeden kunt u per 100, 200 of 500 eenheden kopen, waarbij de prijs aantrekkelijker wordt wanneer men meer eenheden in één keer koopt. Na aanschaf van eenheden wordt uw tegoed met het aangeschafte aantal verhoogd. Eenheden voor gebruik in de digitale studiezaal: • i 5,00 (Vrienden i 4,50) per 100. • i 9,00 (Vrienden i 8,10) per 200. • i 20,00 (Vrienden i 18,00) per 500. Alle prijzen zijn inclusief BTW. Om eenheden te kopen, ga als volgt te werk: • Log in zoals hierboven beschreven. • Kies na inlog de optie ‘eenheden kopen’. • Maak een keuze uit het aantal eenheden dat u wilt aanschaffen en klik op ‘bestellen’. • Klik desgewenst op ‘+1' of ‘–1' om het aantal sets van 100, 200 of 500 eenheden te verhogen. Wilt u bijvoorbeeld 400 eenheden, kies dan voor bestellen van 200 eenheden en klik op ‘+1'. U bestelt dan 2 x 200 ee nhede n. Let op bij het gebruik van de ‘+1' of ‘–1' knoppen! Wilt u bijvoorbee ld 200 eenh eden, bestel da n 200 in plaats van 2 x 100 een heden. U bent dan vo ordeliger uit. Om 600 eenheden aan te schaffen kunt u beter 1x 100 plus 1 x 500 eenheden kiezen dan 3 x 200. Met enig rekenwerk kiest u zo de voordeligste optie bij aanschaf van uw eenheden.

• Klik op ‘betalen’. U komt nu in het scherm Betaalwijze, waar u eenheden kunt betalen via iDeal of creditcard. Betalen via iDeal iDEAL is de meest toegepaste methode om veilig en gemakkelijk uw online aankopen af te rekenen. Het systeem is direct gekoppeld aan het internetbankieren bij ABN AMRO, Fortis, Postbank, Rabobank of SNS Bank. Voor meer informatie over iDeal zie de website www.ideal.nl waar u ook een demo kunt bekijken. • Klik op ‘betalen via iDeal’.

5

U komt nu op de Pictura Webwinkel-pagina van Pictura Database Publishing BV, die in samenwerking met TWYP (The Way You Pay - de internetkassa van de ING Bank) de betaling namens het Centraal Bureau voor Genealogie afhandelt. • Kies uw bank in het keuzemenu. U komt nu op de thuisbankierpagina van uw bank waar u de betaling verder kunt afhandelen. Na betaling keert u automatisch terug in onze Digitale studiezaal en kunt u meteen gebruik maken van de bijgeschreven eenheden. In uw mailbox vindt u een automatisch gegenereerde e-mail met een bevestiging van uw aankoop. Betalen met creditcard Om eenheden aan te schaffen met een creditcard, ga als volgt te werk: • Klik op ‘betalen via creditcard’. U komt nu op de Pictura Webwinkel-pagina van Pictura Database Publishing BV, die in samenwerking met TWYP (The Way You Pay - de internetkassa van de ING Bank) de betaling namens het Centraal Bureau voor Genealogie afhandelt. • Kies in het keuzevak het type creditcard. • Vul in het formulier uw creditcard-gegevens in. • Vul de Card Verification Code (of CVC) in. De C ard Ve rificatio n Cod e (of C VC) is sa men gesteld uit de la atste d rie cijfer s van d e cijferc ode d ie achterop u w creditcard staat.

• Bevestig uw betaling. Na betaling keert u automatisch terug in onze Digitale studiezaal en kunt u meteen gebruik maken van de bijgeschreven eenheden. In uw mailbox vindt u een automatisch gegenereerde e-mail met een bevestiging van uw aankoop. Annuleren Zolang u geen gebruik hebt gemaakt van het aangeschafte tegoed, hebt u gedurende veertien werkdagen de gelegenheid de aankoop ervan ongedaan te maken. Daartoe kunt u met ons contact opnemen per e-mail [email protected]. Aanschafhistorie U kunt zelf zien hoeveel eenheden u hebt gekocht en wanneer. Klik hiervoor op ‘aanschafhistorie’ in het menu van de Digitale studiezaal.

6

Bekijken en downloaden van de afbeelding Nadat u bent ingelogd komt u in een welkomsscherm. Vandaaruit kunt u doorklikken naar de viewer. Met de viewer kunt u de afbeelding bekijken en downloaden. In eerste instantie ziet u maar een deel van de afbeelding. • Navigeer desgewenst met ‘begin | -100 | -10 | -1 | 119 | +1 | +10 | +100 | eind’ om de juiste pagina te vinden. • Zet het ‘vinkje’ aan, waarmee u aangeeft akkoord te gaan met het afschrijven van eenheden. Dat geldt voor de hele sessie totdat u bent uitgelogd. • Klik op ‘Volledige beeld bekijken’ wanneer u de hele pagina wilt raadplegen. Het aantal eenheden dat raadpleging kost staat achter de hyperlink vermeld. Let op! Bekijkt u de volledige afbeelding en u bladert vervolgens met ‘volgende pagina’ langs de digitale documenten, dan worden telkens eenheden afgeschreven.

Om de afbeelding zo optimaal mogelijk te bekijken en te downloaden heeft de viewer een aantal functies die u links van de viewer aantreft: Verschuiven van (een deel van) de afbeelding Met de ‘hand tool’ kunt u de afbeelding op uw scherm verschuiven. Klik op het ‘handje’, hou de linkermuisknop ingedrukt en versleep de afbeelding over uw scherm. In- en uitzoomen Met de ‘zoom tool’ kunt u inzoomen op een gedeelte van de afbeelding. Klik op de ‘zoom tool’ en plaats de cursor ( in de vorm van een vergrootglas) op de plaats waar u wilt inzoomen. Gebruik de linkermuisknop om in te zoomen en – in combinatie met de ‘Ctrl’-toets (op de Mac: ‘Apple-toets) – uit te zoomen. U kunt ook in- en uitzoomen met de ‘zoom-in’ en ‘zoom-uit’ toetsen, de ‘+’ en ‘–‘ toetsen op uw numeriek toetsenbord of de schuifregelaar. Ga met de muis op de schuifregelaar staan en houdt de linkermuisknop ingedrukt. U kunt de schuifregelaar nu verplaatsen (naar links om uit te zoomen, naar rechts om in te zoomen). De schuifreglaar laat het zoom-percentage zien. Navigatie-tool Met de functie ‘toon /verberg navigator’ kunt u een navigatieschermpje in de rechterbovenhoek oproepen (en sluiten). Dit geeft aan op welk gedeelte van de afbeelding u bent ingezoomd. U kunt ermee over de afbeelding navigeren. Downloaden en opslaan van de afbeelding U kunt de hele afbeelding of een gedeelte ervan downloaden op uw computer als JPG of PDF. JPG’s kunt u bekijken in uw fotoprogramma en van daaruit printen. PDF’s kunt u bekijken met behulp van de Adobe Reader (dat u gratis kunt downloaden van www.acrobat.com) en van daaruit printen. 7

Afbeelding downloaden Wilt u om de afbeelding als geheel downloaden doe dan de volgende stappen: • Klik op ‘downloaden’. • Kies in het pop-upscherm voor ‘Openen met’ of ‘Opslaan op schijf’ en klik op ‘OK’. Selecteren en opslaan van een gedeelte van de afbeelding U kunt ook een gedeelte van een pagina selecteren en opslaan. • Klik op de ‘selectie tool’. • Plaats de cursor (in de vorm van een kruisje) linksboven het gedeelte van de pagina dat u wilt selecteren. • Houd de linkermuisknop ingedrukt en ‘sleep’ de cursor zodanig dat het te selecteren deel helder oplicht. • Kies voor ‘Genereer JPG’ of ‘Genereer PDF’. • Kies in het pop-upscherm voor ‘Openen met’ of ‘Opslaan op schijf’ en klik op ‘OK’. Terug naar de zoekresultaten Om andere zoekresultaten te bekijken klik op ‘zoekresultaat’. Vanaf die pagina kunt u ook opnieuw ‘zoeken in catalogus’. Let op! Wanneer u bent ingelogd in de Digitale studiezaal en opnieuw een zoekterm ingeeft, opent u opnieuw de online catalogus. Het kan voorkomen dat u daardoor twee resultaatvensters hebt openstaan: één met de resultaten van uw eerste zoekactie vanaf de gewone website, één als gevolg van een nieuwe zoekactie in de Digitale studiezaal. Eerder bekeken Van de door u geraadpleegde afbeeldingen wordt een logboek bijgehouden. De afbeeldingen die u eerder tegen betaling hebt bekeken kunt u gedurende één jaar gratis opnieuw raadplegen. In dat jaar worden geen eenheden afgeschreven. Daarna moet u voor de raadpleging ervan opnieuw betalen. Klik op ‘eerder bekeken’ in het menu van de Digitale studiezaal om een lijst op te vragen met de afbeeldingen die u eerder hebt geraadpleegd. U kunt de lijst sorteren op de datum waarop u ze hebt geraadpleegd of op de beschrijving van de afbeeldingen. Afbeelding niet zichtbaar Het is incidenteel mogelijk dat een opgeroepen pagina niet in beeld verschijnt. Dat kan verschillende oorzaken hebben: • U heeft Adobe Flash Player niet geïnstalleerd op uw computer. De e-mail met uw activeringscode bevat een link naar de plaats waar Flash Player gedownload kan worden. • De viewer toon de afbeelding niet, terwijl er wel eenheden zijn afgeschreven. Dit probleem doet zich voor wanneer u voor de allereerste keer de viewer gebruikt. 8

Klik in uw browser op ‘vorige’ (pagina achteruit) en daarna op ‘volgende’ (pagina vooruit) en schuif de schuifregelaar voor in- en uitzoomen even heen en weer. De afbeelding verschijnt in beeld. • Het kan zijn dat een afbeelding weliswaar is geïndiceerd, maar ontbreekt. U krijgt de mededeling ‘bestand niet gevonden’ in beeld. Er worden in dat geval geen eenheden afgeschreven. U hoeft geen actie te ondernemen. Een automatisch gegenereerde e-mail wordt verzonden naar onze webmaster, die ervoor zorg zal dragen dat de ontbrekende afbeelding zo spoedig mogelijk aan de beeldbank wordt toegevoegd. Houdt u rekening met een periode van ongeveer twee weken, voordat de afbeelding zichtbaar is.

Uw gegevens Persoonlijke gegevens Gebruikers van de Digitale studiezaal worden geacht hun persoonlijke informatie upto-date te houden. Klik op ‘uw gegevens’ in het menu van de Digitale studiezaal om deze te raadplegen en te wijzigen. Onze administratie zal deze wijzigingen binnen enkele werkdagen verwerken in ons relatiebestand. Houd u er rekening mee, dat uw aangepaste gegevens daarna pas online zichtbaar zullen zijn. Wachtwoord wijzigen U kunt op deze pagina ook uw wachtwoord wijzigen: • Kies een nieuw wachtwoord. • Bevestig dit wachtwoord door het nogmaals in te typen. • Klik op ‘wijzigingen opslaan’. U ontvangt binnen enkele ogenblikken een nieuw wachtwoord op het bij ons bekende e-mailadres. Daarmee kunt u inloggen in onze Digitale studiezaal volgens de eerder beschreven procedure.

Reglement Voor het gebruik van de Digitale studiezaal van het Centraal Bureau voor Genealogie geldt een ‘Reglement en voorwaarden gebruik website en Digitale studiezaal Centraal Bureau voor Genealogie’. Wanneer u voor de eerste keer inlogt, vraagt het CBG van u een akkoordverklaring met dit reglement. Vink het vakje aan en klik op ‘verzenden’. Het Centraal Bureau voor Genealogie kan dit reglement wijzigen. Na een wijziging zal het CBG u weer een een akkoord-verklaring vragen wanneer u opnieuw inlogt in de Digitale studiezaal.

9

Helpdesk Voor het gebruik van onze Digitale studiezaal hebben wij een helpdesk die tijdens kantooruren bereikbaar is (telefoon 070-3150513; per e-mail: [email protected]).

Misbruik van uw account Heeft u een verdenking van het ongeoorloofd gebruik van uw account, stel dan zo spoedig mogelijk het Centraal Bureau voor Genealogie hiervan op de hoogte. U kunt ons bereiken via ‘contact’ op de homepage.

Uitloggen Wanneer u de Digitale studiezaal wilt verlaten, klik dan op ‘uitloggen’. U komt terug op de homepage van het Centraal Bureau voor Genealogie. Let op! Wanneer u vanuit de Digitale studiezaal op ‘home’ klikt, dan komt u eveneens op de homepage van het CBG, maar bent op dat moment nog niet uitgelogd.

********

10