[HANDLEIDING I-CARE] Wat is dit product, hoe wordt het geïnstalleerd en hoe werkt het precies? Roan van der Veen 17-12-2014
Inhoudsopgave
1.
Inleiding ........................................................................................................................................... 2
2.
Installatie i-CARE ............................................................................................................................. 3
3.
Handleiding i-CARE .......................................................................................................................... 4 Stap 1: INLOGGEN ............................................................................................................................... 4 Stap 2: GROENE KNOP ......................................................................................................................... 5 Stap 3: OVERZICHT .............................................................................................................................. 5 Stap 4: VERBRUIK ................................................................................................................................ 7 Stap 5: PRODUCTIE .............................................................................................................................. 8 Stap 6: KLIMAAT .................................................................................................................................. 9 Stap 7: LOGBOEK ................................................................................................................................. 9 Stap 8: WEER ....................................................................................................................................... 9 Stap 9: INSTELLINGEN........................................................................................................................ 11
4.
Maatwerkadvies ............................................................................................................................ 12
Pagina 1 van 12
1. Inleiding Duurzaam bouwen is in. Overal ter wereld wordt tegenwoordig steeds meer rekening gehouden om duurzaam te bouwen of te renoveren. Passieve woningen zien we ook steeds meer. Maar wat nu als er geen geld is om grondig te verbouwen? Of wat moet er gebeuren als men vindt dat zijn of haar woning al duurzaam genoeg is maar er nog steeds te veel wordt verbruikt? Daarvoor is de i-CARE bedacht. Het is een energie monitoringsysteem dat helpt energie te besparen. Het verbruik van gas en elektriciteit kan overal op elk willekeurig moment via een beveiligde website worden bekeken. Hierbij zijn ook de kosten te zien. Daarbij houdt het systeem rekening met alle relevante weersomstandigheden en andere factoren die uw energieverbruik beïnvloeden. Na de installatie geeft de technologie, na een nulmeting van vier maanden, aan waar en wanneer er sprake is van overtollig energieverbruik. De oorzaak wordt dan gezocht bij het menselijk handelen of bij de apparatuur die niet optimaal functioneert. Maatregelen die het overtollig gebruik elimineren zijn dan ook operationeel van aard en kunnen direct worden genomen zonder te investeren. De technologie maakt ook meteen de besparingen zichtbaar. Het unieke van de i-CARE is de analyse en weergave van zowel besparingen als overtollig energieverbruik. Dat is mogelijk omdat het verbruik op elk moment vergeleken wordt met de historische gegevens die zijn gemeten bij vergelijkbare weersomstandigheden, op vergelijkbare weekdagen en tijdstippen. Tevens wordt hierbij rekening gehouden met andere relevante factoren, zoals het type woning. Dit wordt "normering" genoemd. Dankzij de normering is het mogelijk om in één oogopslag te zien wat het huidige verbruik is ten opzichte van het profiel. Dit wordt gedaan door vier kleuren te gebruiken: Blauw = grote besparing Groen = besparing Oranje = verwacht "normaal" verbruik Rood = verspilling De i-CARE is geschikt voor alle gebouwen met een kleinverbruik-aansluiting. Dat houdt in dat het gebouw een elektriciteitsaansluiting heeft van 3x80 Ampère of kleiner en dat het gebouw een gasmeter heeft van G-25 of kleiner. Hierdoor is dit apparaatje een heel geschikt systeem voor vele gebouwen om het verbruik inzichtelijk te maken.
Pagina 2 van 12
2. Installatie i-CARE Het begint allemaal bij de installatie. Er is een slimme meter benodigd om een i-CARE te kunnen plaatsen, daarom wordt deze normaal gesproken geïnstalleerd in de meterkast vlakbij de slimme meter. De slimme meter is een digitale meter waarmee men het verbruik op afstand kan uitlezen. Bij bestelling van een i-CARE krijgt men een pakket met de volgende onderdelen: -
Kabel met stekker die zorgt voor de voeding van het apparaat (figuur 1); Netwerkkabel (figuur 2); Kabel die van de i-CARE naar de slimme meter loopt (figuur 3).
De HBO’er van team techniek zal dit bij jullie komen installeren.
Figuur 1
Figuur 2
Figuur 3
Voordat de i-CARE wordt aangesloten op het stopcontact, is het noodzakelijk dat eerst de andere kabeltjes worden gelegd. - De netwerkkabel: voor deze kabel is er een internetaansluiting nodig. De leverancier gaat er vanuit dat deze zich in de meterkast bevindt. Zo niet, dan moet er een langere netwerkkabel gehaald worden om zo verbinding te krijgen met de router. - De datakabel: om data binnen te krijgen betreft het verbruik, is er een verbinding nodig met de slimme meter. Aangezien de slimme meter in ieder geval wel in de meterkast zit, is deze kabel vrij eenvoudig aan te sluiten. De kabelingang bij de slimme meter zit namelijk altijd onderin of onderaan de zijkant. - Nadat beide kabels zijn aangesloten kan de stekker in het stopcontact. Op het moment dat beide lampjes constant blijven branden, is er sprake van een werkende i-CARE. Het bovenste lampje brandt groen en staat voor verbinding met het netwerk, het blauwe lampje staat voor een verbinding met de slimme meter. Wanneer één van deze beide lampjes knippert, is er dus een probleem met één van bovengenoemde dingen. Oorzaak van het groene lampje kan zijn dat er UDP-poorten van de router dicht staan, zodat de leverancier dus geen verbinding heeft met de betreffende router en daardoor geen data kan uitlezen. Bij een knipperend blauw lampje is vaak de poort van de slimme meter kapot. Mocht er helemaal geen lampjes branden nadat de stroom erop is gegaan, is simpelweg de i-CARE kapot en moet er een nieuwe aangevraagd worden. De kapotte i-CARE kan dan gewoon worden geruild tegen een nieuwe. Team techniek zal namens de Energy Challenge ervoor zorgen dat dit zo goed mogelijk werkt. Bij bovengenoemde problemen kan men ook het beste dit team benaderen, dan zorgen zij ervoor dat het probleem zo snel mogelijk worden opgelost.
Pagina 3 van 12
3. Handleiding i-CARE Nu de i-CARE er daadwerkelijk hangt, kan het uitlezen van de monitoring beginnen. Probleem is dat men vaak niet weet hoe de gegevens moet worden uitgelezen, of nog erger, waar en hoe er moet worden ingelogd. In dit hoofdstuk zal het gebruik van dit apparaatje verder worden uitgelegd.
Stap 1: INLOGGEN
Figuur 4 Als men naar de website van EnergQ gaat (www.energq.com) krijgt men bovenstaande afbeelding (figuur 4) te zien. Rechtsboven (omringt met het groene vakje) staat: ‘Inloggen’. Als men daarop klikt, verschijnt het scherm wat te zien is op figuur 5. Na de registratie is er een mogelijkheid om een wachtwoord in te vullen, welke vervolgens hier weer gebruikt kan worden. Deze inloggegevens zijn naast de deelnemers van de Energy Challenges ook in handen van het techniekteam en EnergQ zelf.
Figuur 5
Pagina 4 van 12
Stap 2: GROENE KNOP Na het invullen van de gegevens komt het volgende scherm tevoorschijn wat terug te zien is in figuur zes. Door op de groene knop te drukken gaat men door naar het overzicht.
Figuur 6
Stap 3: OVERZICHT Na het klikken op de groene knop verschijnt er een groot overzicht waar van alles op staat. Om het wat gemakkelijker te maken is het scherm opgedeeld in zes vakken wat te zien is in figuur zeven.
Figuur 7
Pagina 5 van 12
Vakje 1: Hier verschijnt het verbruik op dit moment van elektriciteit in kW en gas in m3/uur. De kosten van het huidige verbruik van elektriciteit en gas opgeteld is weergegeven in euro’s, omgerekend per uur. De gegevens van gas worden één x per uur doorgegeven vanuit de slimme meter. Vakje 2: Hier is het verbruik zichtbaar van elektriciteit en gas van vandaag tot nu toe in euro’s. Een dag loopt van 00.00 uur t/m 23.59 uur. In dit vakje wordt het verbruik vergeleken van vandaag met het verbruik in het verleden onder vergelijkbare omstandigheden. De wijzer geeft aan of er vandaag een besparing is of niet. Vakje 3: Hier is het verbruik van elektriciteit en gas zichtbaar van deze maand tot nu toe in euro’s. De laatste drie maanden worden genormeerd weergegeven; men kan direct zien of er wordt bespaart in deze maanden. Vakje 4: Hier verschijnt het verbruik ten opzichte van het gemiddelde van andere vergelijkbare huishoudens of organisatie van de vorige maand. Vakje 5: Hier is de CO2-uitstoot van de betreffende woning op dit moment, omgerekend naar een maand. Ook is zichtbaar hoeveel bomen er nodig zijn om deze uitstoot te compenseren. Vakje 6: Hier zijn de maandelijkse energiekosten afgezet tegen het maandelijks voorschotbedrag. In euro’s is dan het totale verschil tussen het voorschot en het daadwerkelijk verbruik te zien. In de grafiek is per maand te zien wat het genormeerde verbruik is.
Pagina 6 van 12
Stap 4: VERBRUIK Als men doorklikt naar het volgende tabje, komt men terecht in het overzicht van figuur acht. Om het begrijpelijk te maken is dit ook weer onderverdeeld in meerdere vakjes.
Figuur 8 Vakje 1: Hier is het verbruik te zien op dit moment van elektriciteit in Watt. De kosten van het huidige verbruik van elektriciteit is weergegeven in euro’s, omgerekend per uur. Vakje 2: Hier is het verbruik te zien van elektriciteit van vandaag tot nu toe in euro en kWh. Een dag loopt van 00.00 uur t/m 23.59 uur. De normering, weergegeven in kleuren, vergelijkt het verbruik vandaag met het verbruik in het verleden onder vergelijkbare omstandigheden. De wijzer geeft aan of er vandaag bespaart wordt of niet. Vakje 3: Hier kan men de keuze maken om te kijken naar het verbruik van elektriciteit, gas of water. Ook kan men hier de dagen en maanden aanpassen op de gewenste periode, welke dan vervolgens wordt weergegeven in vakje vier. Op deze manier is het verbruik te vergelijken met andere dagen of maanden. Vakje 4: Deze grafiek laat het elektriciteitsverbruik zien. De normering, weergegeven in kleuren, vergelijkt het verbruik in het verleden onder vergelijkbare omstandigheden. Met behulp van de kalender is de periode te selecteren die men wil zien. In de grafiek zelf is het mogelijk door met de muis te slepen een periode te selecteren en om in te zoomen. De cumulatieve prestatie grafiek geeft de som van alle besparingen en verspillingen van het verbruik weer over de geselecteerde periode. Wanneer de gesommeerde prestatie boven 0 staat, dan is er over deze periode bovengemiddeld verbruikt, wanneer deze onder 0 staat is er sprake van een besparing.
Pagina 7 van 12
Een praktijkvoorbeeld: op school is het zojuist pauze geweest. Normaal gesproken zou dat betekenen dat de docenten ieder de verlichting van hun eigen lokaal uit doet om met iedereen te gaan eten in de personeelskamer. Als men dan niet op locatie is, is het onmogelijk te controleren of dit daadwerkelijk wordt gedaan. In deze grafiek kan men dat wel terugvinden: de lijn zal zichtbaar gedaald moeten zijn in de pauze om vervolgens bij het begin van de volgende les weer flink te gaan stijgen. Is dit niet gebeurd, dan kan men concluderen dat de verlichting gewoon constant heeft staan branden.
Stap 5: PRODUCTIE Voor deze stap is het noodzakelijk dat er zonnepanelen aanwezig zijn op de woning en dat deze door middel van een puls zijn aangesloten op de i-CARE. Men kan dan de productie van de zonnepanelen uitlezen zoals te zien is in figuur negen op de volgende pagina.
Figuur 9 Vakje 1: Hier is de productie te zien op dit moment van zonnepanelen in Watt. De opbrengst van de huidige productie van de panelen is weergegeven in euro’s, omgerekend per uur. Vakje 2: Hier is de productie te zien van de zonnepanelen van vandaag tot nu toe in euro en kWh. Een dag loopt van 00.00 uur t/m 23.59 uur. De normering, weergegeven in kleuren, vergelijkt de productie van vandaag met het verbruik in het verleden onder vergelijkbare omstandigheden. De wijzer geeft aan of er vandaag bespaart wordt of niet. Vakje 3: Hier kan men de dagen en maanden aanpassen op de gewenste periode, welke dan vervolgens wordt weergegeven in vakje vier. Op deze manier is de productie te vergelijken met andere dagen of maanden.
Pagina 8 van 12
Vakje 4: Deze grafiek laat de opbrengst zien. De normering, weergegeven in kleuren, vergelijkt de opbrengst in het verleden onder vergelijkbare omstandigheden. Met behulp van de kalender is de periode te selecteren die men wil zien. In de grafiek zelf is het mogelijk, door met de muis te slepen, een periode te selecteren en om in te zoomen. De cumulatieve prestatie grafiek geeft de som van alle besparingen en verspillingen van de productie weer over de geselecteerde periode. Wanneer de gesommeerde prestatie boven 0 staat, dan is er over deze periode bovengemiddeld geproduceerd, wanneer deze onder 0 staat is er sprake van een mindere productie.
Stap 6: KLIMAAT Onder dit tabje kan men de CO2 op de plek van de meter inzien. Dit is echter op dit moment nog in ontwikkeling waardoor deze nog niet zichtbaar zijn.
Stap 7: LOGBOEK Het tabje logboek geeft het volgende weer (zie figuur 10).
Figuur 10 Dit is een mogelijkheid om bijzonderheden voor jezelf te noteren. Mochten er opvallende zaken zijn waardoor de grafiek onder ‘verbruik’ een vreemde waarde gaf, kan men dat onder dit tabje bijhouden.
Stap 8: WEER Dit is het scherm waar het weer af is te lezen die gebaseerd is op het dichtstbijzijnde KNMIweerstation na aanleiding van de ingevulde postcode. Er worden in dit scherm (zie ook figuur 11) zeven verschillende aspecten weergeven. Deze ‘weer’-aspecten zie je rechts van het scherm en zijn van boven naar beneden: - Overzicht (weergegeven) - Temperatuur - Windkracht - Luchtdruk - Zonintensiteit - Neerslag - Luchtvochtigheid
Pagina 9 van 12
Figuur 11
Pagina 10 van 12
Stap 9: INSTELLINGEN Het laatste tabje bestaat uit de instellingen. Aangezien die ook weer bestaat uit veel verschillende informatie, is dit ook weer in vakjes aangegeven (zie figuur 12).
Figuur 12 Vakje 1: In dit vakje is het mogelijk om het bedrijf-type veranderen. Er zijn een aantal mogelijk: school, bedrijfspand, kantoorpand, winkel, melkveehouderij en overig. Ook kan hier de vloeroppervlakte van het pand veranderd worden en eventueel het energielabel. Vakje 2: Hier kan de netbeheerder ingevoegd worden. De netbeheerder kan teruggevonden worden op de energienota of via (zoeken). Het is mogelijk om voor elektriciteit een andere netbeheerder te hebben dan voor gas. Het gaat hier echter niet over de energieleverancier. Hier kan de capaciteit van de meters worden ingesteld. De capaciteit staat vermeld op de meters en in sommige gevallen op de energienota. Wanneer dit niet terug kan worden gevonden kan men de ingevulde waarden laten staan. Deze waarden zijn voor bijna alle scholen geldig. Vakje 3: Hier kunt u het vastrecht bedrag invullen van uw energie leverancier (niet van de netbeheerder). Het betreft het jaarbedrag vastrecht (in sommige gevallen wordt het maandbedrag genoemd op de nota). Ook kan hier het verwachte verbruik ingevuld worden van gas en elektriciteit. Het betreft het verwachte jaarverbruik. Vakje 4: Hier kunnen de tarieven ingevuld worden van gas en elektriciteit. Dit zijn de tarieven van de energieleverancier zonder belasting, btw of andere opslagen. Vakje 5: Dit is bestemd om het watergebruik af te lezen. Momenteel nog niet in gebruik. Pagina 11 van 12
4. Maatwerkadvies In het kader van de Energy Challenge is het de bedoeling dat iedere school een maatwerkadvies ontvangt. Dit houdt in dat we bij alle deelnemende scholen langs komen om een inventarisatie te doen en de school in bouwkundig- en installatietechnisch opzicht te beoordelen. Hieruit volgt dan een maatwerkadvies waar de school wat mee kan doen om op het gebied van energie zich te verbeteren. De taak is dus om een maatwerkadvies te maken. Maar wat zit er in grote lijnen nou precies in een maatwerkadvies? De bedoeling is dat elk advies eenzelfde indeling heeft. Daarmee wordt, na de inhoudsopgave en inleiding, begonnen met algemene informatie van het gebouw met aansluitend het bouwkundige deel. Vervolgens wordt er op installatietechnisch gebied het één en ander behandeld. Na deze informatie komen de thermische beelden aan bod met daaropvolgend een stuk over het kostenverhaal. Verder wordt de school geïnformeerd over de energieverdeling van hun gebouw met aansluitend een indicatie van het energielabel. Tenslotte wordt na aanleiding van al deze onderdelen een advies gegeven op drie onderdelen: technische-, gedrags- en organisatorische maatregelen. Uiteraard allemaal maatregelen om het verbruik van energie op deze school te verminderen. Voordat we kunnen beginnen met het advies, zijn we twee dagen op locatie om het verbruik inzichtelijk te maken en de bouwkundige staat van het gebouw te analyseren. Dit doen de MBO’ers van team techniek samen met de HBO’er. Elke ruimte van de school wordt bezocht en geanalyseerd op verbruik. De meterkast & gasmeter worden bekeken, er wordt gekeken in de kruipruimte & op het dak, diktes van muren worden opgemeten en er wordt iemand (meestal conciërge of directeur) gevraagd om ons iets te vertellen over de historie en de bedrijfstijden van het gebouw. Na aanleiding van deze inventarisatie kan er gestart worden met het maatwerkadvies. Dat advies wordt alleen door de HBO’er gemaakt. De algemene informatie, het bouwkundige en het installatietechnische deel kunnen meteen worden ingevuld. Ook de energieverdeling kan, na het ontvangen van tekeningen met info over de vloeroppervlakten per ruimte, meteen samen met het energielabel worden berekend. Om de kosten inzichtelijk te maken zijn er factuurgegevens nodig van de afgelopen drie jaar. Op deze manier kan dit via een rekenmodel in Excel (die automatisch de grafieken genereerd) worden opgemaakt en kan het worden overgenomen naar het advies. Voor de thermische foto’s hebben we een warmtebeeldcamera nodig en is het noodzakelijk dat het koud is buiten, zo rond de 5 graden Celsius voor zonsopgang. Op deze manier is het verschil groot genoeg om de koudebruggen van het gebouw goed op te merken. Na al deze gegevens te hebben verzameld kunnen we een advies uitgeven aan de hand van de eerder genoemde drie maatregelen. Met deze maatregelen wordt het rapport afgesloten.
Pagina 12 van 12
