Handleiding BRISbrando September 2011
Inhoudsopgave Inhoudsopgave ........................................................................................................................................ 2 Start ......................................................................................................................................................... 5 Uitleg onderdelen ................................................................................................................................. 6 Het aanmaken van een profiel ............................................................................................................. 7 Tijdelijke berekeningen ...................................................................................................................... 10 Project.................................................................................................................................................... 11 Instellingen ......................................................................................................................................... 11 Project exporteren .............................................................................................................................. 12 Nieuwe berekening ............................................................................................................................ 12 Beperkingen huidige versie BRISBRANDO ....................................................................................... 13 Berekening importeren ....................................................................................................................... 13 Berekening verwijderen ..................................................................................................................... 14 Project functies .................................................................................................................................. 14 Berekening aanmaken........................................................................................................................... 15 Instellingen ......................................................................................................................................... 15 Tekenen ............................................................................................................................................. 17 Berekenen .......................................................................................................................................... 17 Rapporteren ....................................................................................................................................... 18 Berekening exporteren ....................................................................................................................... 18 Berekening verwijderen ..................................................................................................................... 18 Tekenen met BRISBRANDO ................................................................................................................. 19 Rekening houden met de volgende punten ....................................................................................... 19 Overzicht van beschreven functionaliteiten ....................................................................................... 19 Navigatie ................................................................................................................................................ 20 Onderdelen ........................................................................................................................................ 20 Het paneel tekenen en de tekenlagen ................................................................................................... 21 Onderdelen ........................................................................................................................................ 21 Tekenlagen ........................................................................................................................................ 21 Onderlegger ........................................................................................................................................... 22 Onderdelen ........................................................................................................................................ 22 Importeren van onderlegger............................................................................................................... 22 Bouwlagen en onderlegger ................................................................................................................ 23 Plaatsen van een onderlegger ........................................................................................................... 23 Verschuiven en schalen van een onderlegger................................................................................... 24 Verwijderen van een bouwtekening ................................................................................................... 25 Onderlegger tonen/verbergen ............................................................................................................ 26 Gevels tekenen ...................................................................................................................................... 27 2 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Onderdelen ........................................................................................................................................ 27 Overtrekken van een bouwtekening .................................................................................................. 27 Tekenen van een ruimte met de muis ............................................................................................... 28 Verplaatsen van een gevel of hoekpunt ............................................................................................ 29 Verwijderen van een gevel................................................................................................................. 30 Eigenschappen gevel ............................................................................................................................ 31 Onderdelen ........................................................................................................................................ 31 Weergeven en ankeren van “A” en “B” hoekpunt .................................................................................. 32 Onderdelen ........................................................................................................................................ 32 Ankeren .............................................................................................................................................. 32 Cijfermatig tekenen en aanpassen van gevels...................................................................................... 34 Cijfermatig aanpassen van gevels ..................................................................................................... 34 Cijfermatig tekenen van gevels .......................................................................................................... 35 Het corrigeren van een gevel na verandering van de hoek van een aangrenzende gevel ............... 36 Voorbeelden ....................................................................................................................................... 36 Stappen herhalen / sneltekenen ............................................................................................................ 39 Ruimte kopiëren naar bovenliggende bouwlaag ................................................................................... 40 Onderdelen ........................................................................................................................................ 40 Rekening kopiëren naar bovenliggende bouwlaag ............................................................................ 40 Vervangen van een bestaand duplicaat ............................................................................................ 41 Gevels toevoegen en beheren .............................................................................................................. 42 Onderdelen ........................................................................................................................................ 42 Gevels toevoegen .............................................................................................................................. 42 Gevelopening verplaatsen ................................................................................................................. 43 Opening verwijderen .......................................................................................................................... 43 Eigenschappen van een gevel ........................................................................................................... 44 Observatiepunten beheren ................................................................................................................ 45 Maatlijnen .............................................................................................................................................. 46 Onderdelen ........................................................................................................................................ 46 Maatlijn tekenen ................................................................................................................................. 46 Maatlijn verwijderen ........................................................................................................................... 47 Bouwlagen ............................................................................................................................................. 48 Onderdelen ........................................................................................................................................ 48 Bouwlaag selecteren / tekenen van een bouwlaag ........................................................................... 48 Vloerdikte en hoogte binnenruimte .................................................................................................... 49 Stappen ongedaan maken / herstellen .................................................................................................. 50 Onderdelen ........................................................................................................................................ 50 Ongedaan maken .............................................................................................................................. 50
3 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Herstellen ........................................................................................................................................... 50 Het beginscherm van Rapporteren ....................................................................................................... 52 Bovenaanzicht van het grondvlak ......................................................................................................... 54 Uitleg camera’s plaatsen.................................................................................................................... 55 Overzicht van de gevels ........................................................................................................................ 58 Overzicht van de 3D weergave ............................................................................................................. 60 Aandachtspunten bij problemen met Rapporteren ................................................................................ 61 Bibliotheek ............................................................................................................................................. 62 Navigatie paneel ................................................................................................................................ 63 Documentleesdeel ............................................................................................................................. 67
4 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Start BRISbrando kent drie hoofdschermen, te weten: • • •
start projecten bibliotheek
U kunt deze hoofdschermen oproepen door middel van het tabbladensysteem bovenaan het scherm. Het actieve tabblad onderscheidt zich van de rest door een donkerblauwe achtergrondkleur. Alle applicatiefunctionaliteit is ondergebracht onder één van deze tabbladen.
Figuur 1 hoofdtabbladen
Het laatst geopende tabblad wordt opgeslagen, waardoor de applicatie niet noodzakelijkerwijs met het tabblad "start" geopend hoeft te worden. Het hoofdscherm 'start' wordt hier verder besproken, de beschrijving van de overige schermen is te vinden bij de onderdelen 'projecten' en 'bibliotheek'. Als u BRISbrando voor de eerste keer gebruikt, opent het programma met het start-scherm. In de welkom-tekst wordt kort het doel van BRISbrando uitgelegd. Rechtsonder in het scherm ziet u uw gebruikersnaam. Dit is de naam waarop de licentie waar u mee werkt door BRIS bv is uitgegeven. Naast bovenstaande informatie bevat de startpagina ook een aantal handige snelkoppelingen naar veelgebruikte mogelijkheden binnen het programma: • • • • • • •
Projecten Nieuw project Tijdelijke berekening Handleiding Colofon en disclaimer Instellingen en licentie Dataprofielen
5 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Figuur 2 startscherm
Uitleg onderdelen De kernfunctionaliteit van BRISbrando is het invoeren van uw situatie door middel van een tekening om vervolgens door het uitvoeren van een berekening vast te stellen of deze voldoet aan de door de norm voorgeschreven eisen. Binnen BRISbrando noemen we alle gegevens die bij een tekening verzameld worden een 'berekening'. De opbouw binnen BRISbrando is zo dat berekeningen altijd binnen een project gegroepeerd worden. Ieder project geeft een logische ordening van een verzameling afzonderlijke berekeningen. In het onderdeel 'Projecten' van deze handleiding leest u meer over projecten binnen BRISbrando. Het onderdeel 'Projecten' op het startscherm springt naar naar het tabblad met het overzicht van uw projecten. Het gebruik van deze snelkoppeling heeft het zelfde resultaat als het eerder beschreven tabblad 'Projecten'. 'Nieuw project' springt ook naar het tabblad 'projecten' maar zal op dit tabblad direct een nieuw project starten en toevoegen aan het projectenoverzicht. Binnen dit nieuwe project kunt u vervolgens nieuwe berekeningen aanmaken. Met het onderdeel 'Tijdelijke berekening' heeft u de mogelijkheid een berekening aan te maken die niet bij een project hoort. Deze tijdelijke berekeningen worden in het projectenoverzicht op het tabblad 'projecten' afgebeeld onder het fictieve project 'Tijdelijke berekeningen'. Door op het startscherm te kiezen voor 'Tijdelijke berekening' springt u direct naar een nieuwe tijdelijke berekening op het tabblad 'projecten'. Overigens worden tijdelijke berekeningen niet opgeslagen als u de applicatie afsluit! Het onderdeel 'Handleiding' op het startscherm springt direct naar de handleiding op het tabblad 'bibliotheek'. Bij 'Colofon en disclaimer' leest u de gebruikersvoorwaarden van de BRISbrando applicatie en kunt u meer informatie krijgen over de versie en ontwikkelaars van deze applicatie. Het laatste onderdeel op het startscherm is 'Instellingen en licentie'. De hier ondergebrachte functionaliteit kan verschillen afhankelijk van uw versie van BRISbrando. Gebruikers van de standalone (CD-ROM) versie van BRISbrando hebben hier de mogelijkheid een nieuw door BRIS bv uitgegeven licentiebestand in gebruik te nemen. Door te klikken op 'Wijzig uw licentie' kunt u het van BRIS bv ontvangen licentiebestand aanwijzen om het in gebruik te nemen. Na ingebruikname van uw nieuwe licentie kunt u het van BRIS bv verkregen licentiebestand verwijderen.
6 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Voor gebruikers van de Internetversie werkt het anders. Indien uw Internetlicentie aangepast wordt, hoeft u niets te doen. Eventuele wijzigingen aan uw licentie zullen werken zodra u de BRISbrando applicatie opnieuw start. Gebruikers van de Internetversie kunnen door te klikken op 'Wijzig uw wachtwoord' het wachtwoord wijzigen waarmee zij toegang verkrijgen tot de BRISbrando applicatie. Het is overigens afhankelijk van uw licentie of het wijzigen van het wachtwoord is toegestaan. WAARSCHUWING voor multi-user gebruikers: Maak eerst dataprofielen aan! Met een multi-user licentie kunnen meerdere gebruikers gelijktijdig in BRISbrando werken. Via de optie Dataprofielen maakt u eigen profielen aan. U kunt hiermee uw projecten beheren. Wij adviseren om direct nadat u voor het eerst inlogt, dataprofielen aan te maken voor alle gebruikers van het programma. Wanneer u met meerdere gebruikers zonder profielen werkt, loopt u het risico dat er informatie verloren gaan.
Het aanmaken van een profiel Kies op het startscherm de optie Dataprofielen. De eerste keer dat u het programma opent verschijnt onderstaand scherm:
Figuur 3 profielen
Er zijn momenteel nog geen profielen aangemaakt. Profielen zijn handig als meerdere personen gebruik maken van deze licentie. Iedere persoon kan een eigen profiel aanmaken waarbinnen zijn of haar projecten en berekeningen zullen worden opgeslagen. Kies: ‘Maak een nieuw profiel aan’ en vul de naam en de omschrijving in. Klik op de afbeelding en daarna op ‘Kiezen’. U heeft nu een nieuw persoonlijk profiel aangemaakt. U maakt op dezelfde wijze meerdere profielen aan. Projecten Als u voor het eerst op het tabblad 'projecten' klikt, opent onderstaand scherm.
7 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Figuur 4 projectenscherm
In deze schermafdruk zijn de afzonderlijke schermonderdelen met roodgekleurde letters weergegeven. Om snel vertrouwd te raken met de project- en berekeningenstructuur in BRISbrando, volgt hieronder een beschrijving van de verschillende schermonderdelen op het projectenscherm. A Projectenoverzicht Het projectenoverzicht geeft u een overzicht van al uw projecten met daarbinnen ondergebrachte berekeningen. Via dit overzicht is alle functionaliteit met betrekking tot projecten en berekeningen beschikbaar. U hoeft zich niet te bekommeren over het opslaan van projecten en berekeningen, dit zal BRISbrando automatisch voor u beheren. Als u de applicatie afsluit en op een later tijdstip opnieuw opstart, ziet u al uw eerder gemaakte projecten en berekeningen terug in dit overzicht. Uitzondering zijn de zogenaamde 'tijdelijke berekeningen'. Deze berekeningen worden ondergebracht in het fictieve project 'Tijdelijke berekeningen'. Dit project is te herkennen aan de afwijkende afbeelding. Berekeningen binnen het project tijdelijke berekeningen worden niet opgeslagen bij het afsluiten van de applicatie en gaan dus verloren. In tegenstelling tot normale projecten is het niet mogelijk het project 'Tijdelijke berekeningen' te verwijderen of exporteren. B Nieuw project Door te klikken op 'Nieuw project' onderaan het projectenoverzicht, maakt u een nieuw project aan. Het nieuwe project wordt direct afgebeeld in het overzicht met projecten (A). In de onderstaande afbeelding ziet u een project zoals afgebeeld in het projectenoverzicht.
Onder het project ziet u de verschillende functies die betrekking hebben op het desbetreffende project. Indien er ook berekeningen zijn opgenomen binnen het project, worden deze na de projectfuncties afgebeeld. In het onderdeel 'project' van deze handleiding volgt een uitvoerige beschrijving van deze functionaliteit, hieronder volgt een korte vooruitblik. 8 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Met de functie 'Instellingen' verschijnt in het schermonderdeel D een scherm met projectinstellingen. Hier kunt u voor uw eigen administratie eigenschappen van het project opgeven zoals de naam en een opmerking bij het project. De door u opgegeven projectnaam wordt vervolgens ook gebruikt in het projectenoverzicht (A). Kies voor 'Project exporteren' om het project met alle bijbehorende berekeningen op te slaan als een bestand. Dit bestand kunt u gebruiken om het uit te wisselen met andere gebruikers of op te slaan voor archivering. Met 'Project importeren' (C) onderaan het projectenoverzicht kunt u een project dat u eerder hebt opgeslagen met 'Project exporteren' weer toevoegen aan het projectenoverzicht (A). Op deze manier is het ook mogelijk een kopie te maken van bestaande projecten binnen het projectenoverzicht. Anders dan bij de meeste applicaties slaat BRISbrando automatisch projecten en berekeningen op. U hoeft dit niet zelf te doen. De im- en exporteer functionaliteit is geen synoniem voor 'Opslaan' en 'Openen', maar slechts bedoeld voor het uitwisselen of archiveren van de automatisch opgeslagen projecten en berekeningen. 'Nieuwe berekening' maakt een nieuwe berekening aan binnen het gekozen project. U springt direct naar het instellingenscherm van de nieuwe berekening. De functionaliteit bij een berekening is beschreven in het onderdeel 'berekening' van deze handleiding. Net als projecten kunt u ook berekeningen afzonderlijk exporteren. U kunt een eerder geëxporteerde berekening importeren binnen een project met de functie 'Berekening importeren'. Om een project met alle bijbehorende berekeningen te verwijderen uit het overzicht met projecten kiest u voor 'Project verwijderen'. Na het geven van een bevestiging zal het door u gekozen project met alle bijbehorende berekeningen definitief verwijderd worden. Deze actie kan niet ongedaan gemaakt worden! C Project importeren Hiermee kunt u een project dat u eerder hebt opgeslagen met de functie 'Project exporteren', binnen een project weer importeren. Het project wordt automatisch in het projectenoverzicht afgebeeld. D De inhoud van schermonderdeel D verschilt per gekozen functionaliteit in het projectenoverzicht (A). E Voor sommige functies uit het projectenoverzicht is context gevoelige hulp beschikbaar. Deze hulp is te herkennen aan het ?-teken boven in het schermonderdeel D als u een functie uit het projectenoverzicht hebt gekozen. Door te klikken op het ?-teken klapt het schermonderdeel E open met een beschrijving van het onderdeel. U kunt de afmetingen van het helpscherm aanpassen door de schuifbalk tussen de schermonderdelen D en E te verslepen.
9 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Figuur 5 infoscherm
Tijdelijke berekeningen Zoals eerder beschreven is er een apart project in het projectenoverzicht met de naam "Tijdelijke berekeningen". Binnen dit project vindt u alleen de optie "Nieuwe berekening". De normale mogelijkheden voor projecten zoals het maken van projectinstellingen of het importeren van berekeningen ontbreken.
Figuur 6 project "Tijdelijke berekeningen"
U kunt binnen het project "Tijdelijke berekeningen" alleen maar losstaande (niet project-gebonden) berekeningen aanmaken. Dit is handig als u snel een berekening wilt uitvoeren zonder eerst een project aan te maken of als u een losse berekening maakt en die vervolgens exporteert om door te geven aan een andere partij. Dit standaard aanwezige project is herkenbaar aan de afwijkende kleur van het boekje. Voor normale projecten is dit lichtbruin maar voor het project "Tijdelijke berekeningen" is dit lichtgrijs. Bij het afsluiten van BRISbrando worden eventuele berekeningen in het project "Tijdelijke berekeningen" verwijderd. Uitleg over berekeningen vindt u bij het onderdeel 'berekening'.
10 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Project Een project binnen BRISbrando bevat gegevens over het project zelf en een verzameling van bij elkaar horende berekeningen. Binnen BRISbrando kunt u zelf naar believen projecten aanmaken, beheren en vullen met berekeningen. Onder ieder project vindt u de volgende functionaliteit (de optie {Berekeningen} is gemarkeerd met accolades omdat er hiervan nul of meer aanwezig kunnen zijn): • • • • • •
Instellingen Project exporteren Nieuwe berekening Berekening importeren Project verwijderen Berekeningenen
Instellingen Bij ieder project (behalve bij 'Tijdelijke berekeningen', dit is een fictief project) kunt u bij de onder 'Instellingen' de volgende gegevens in vrije invoervelden kwijt: • • • • •
Naam project - vul hier een beschrijvende naam van het project in Referentie - vul hier het nummer van het project in (dit nummer wordt niet door brando gebruikt of bepaald) Opdrachtgever - vul hier de (organisatie)naam van de opdrachtgever in Datum start project - vul hier de startdatum van het project in Opmerkingen - vul hier aanvullende gegevens van het project in
Figuur 7 instellingen voor project aanpassen
Het is niet verplicht maar wel raadzaam om de project instellingen in te vullen om voor uzelf een duidelijk overzicht over de inhoud te hebben.
Om de ingevoerde gegevens op te slaan, gebruikt u de knop "Opslaan". Als er gegevens gewijzigd zijn, is deze knop beschikbaar. Dit is herkenbaar aan de kleur. Als er geen wijzigingen openstaan, is de knop niet beschikbaar, herkenbaar aan de grijze kleurstelling van de knop.
11 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Als u vergeet de gegevens op te slaan en u gaat naar een andere optie binnen of buiten het projectscherm dan wordt altijd automatisch gevraagd of u de gemaakte wijzigingen alsnog wel of niet wilt opslaan.
Figuur 8 dialoogscherm opslaan
Project exporteren Projecten met alle bijbehorende berekeningen kunt u exporteren. Op deze manier is het mogelijk om door u gemaakte projecten te kopiëren, uit te wisselen met andere BRISbrando gebruikers of te archiveren. Om een project te exporteren, maakt u eerst het project actief dat u wilt exporteren. Vervolgens kiest u binnen dit project voor "Project exporteren" en drukt u op "Opslaan als". Er opent nu een dialoog venster waarin u naar de lokatie bladert waar u het BRISbrando project-bestand op wilt slaan.
Nieuwe berekening Met de functie "Nieuwe berekening" voegt u een nieuwe, lege berekening toe aan het project waarin u aan het werk bent. Deze berekening verschijnt direct onderaan in het projectenoverzicht van het actieve project terwijl in het rechterpaneel het instellingenscherm voor de nieuwe berekening verschijnt.
Figuur 9 nieuwe berekening
Meer uitleg over de berekening zelf vindt u onder het onderwerp 'berekening' in deze handleiding. De berekeningen worden in de boomstructuur gesorteerd op de naam van de berekening. Berekeningen worden automatisch opgeslagen. Uitzondering hierop zijn de berekeningen in het standaardproject 'Tijdelijke berekeningen'.
12 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Beperkingen huidige versie BRISbrando BRISbrando is nog niet geschikt voor berekeningen buiten het toepassingsgebied van de norm. BRISbrando wordt naar verwachting in de toekomst uitgebreid om de mogelijkheden binnen het normblad optimaal te kunnen gebruiken. Momenteel is niet voorzien in berekeningen van brandoverslag: • • • •
met inachtneming van balkons/overstekken/overhangende of uitkragende verdiepingen zoals hierna toegelicht; voor brandcompartimenten van meer dan 3 bouwlagen hoog of van verschillende inwendige hoogte; voor hellende gevels (voorover hellend is volgens de norm niet toegestaan; achterover hellend is nog niet voorzien); voor een brandruimte met twee gevelopeningen op een bouwlaag die (deels) boven elkaar zijn gelegen.
Balkons/overstekken/overhangende/uitkragende verdiepingen Balkons, overstekken of andersoortige overhangende constructies die brandwerend, hittevast en voldoende breed zijn, hebben invloed op de vlamvorm: deze wijkt door het balkon van de gevel af. Omdat de vlam daarom minder hoog komt is verticale brandoverslag minder kritisch. In normblad NEN 6068 zijn de voorwaarden en de modellering nader uitgewerkt. In BRISbrando is deze aangepaste vlamvorm nog niet geïmplementeerd. Let dus op dat het buiten beschouwing laten van balkons, overstekken maar ook overhangende verdiepingen boven een lager gelegen brandruimte met gevelopeningen, in de regel tot onjuiste resultaten leidt.
Berekening importeren Met "Berekening importeren" kunt u eerder in BRISbrando opgeslagen berekeningen toevoegen aan het project waarin u aan het werk bent. Dit kunnen berekeningen zijn die u zelf uit een project geëxporteerd heeft of berekeningen die u door derden krijgt aangeleverd.
Figuur 10 berekening importeren
Om een berekening te importeren, maakt u eerst het project actief waarin u de berekening wilt importeren. Vervolgens kiest u binnen dit project voor "Berekening importeren" en drukt u op "Importeren". Er opent nu een dialoog venster waarin u kunt bladeren om het gewenste BRISbrando berekeningen-bestand te selecteren.
13 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Geïmporteerde berekeningen verschijnen direct in de boomstructuur van het actieve project. Als u berekeningen heeft gemaakt onder het fictieve project 'Tijdelijke berekeningen', kunt u deze later alsnog verplaatsen naar een ander project door de berekening te exporteren vanuit 'Tijdelijke berekeningen' en weer te importeren binnen het gewenste project.
Berekening verwijderen Projecten met alle bijbehorende berekeningen kunt u definitief verwijderen. Hiervoor kiest u de optie "Project verwijderen" van het actieve project dat u wilt verwijderen en vervolgens drukt u in het rechterschermdeel op "Verwijderen". Gebruik deze optie alleen als u zeker weet dat u het project en bijbehorende berekeningen niet meer gaat gebruiken en/of wanneer u backup kopieën van het project hebt gemaakt met de exporteren functionaliteit. Een eenmaal verwijderd project kan niet meer teruggehaald worden. Het standaard aanwezige project "Tijdelijke berekeningen" kan niet verwijderd worden.
Project functies Met de project functies maakt u nieuwe projecten aan of importeert u eerder opgeslagen projecten.
Nieuw project
Aanmaken van een nieuw leeg BRISbrando project: als u klikt op "Nieuw project" wordt er een nieuw leeg project toegevoegd aan de boomstructuur in het project paneel. Vervolgens kunt u op de eerder beschreven manier de project instellingen invoeren en berekeningen toevoegen. Projecten en bijbehorende berekeningen worden automatisch opgeslagen. Als u BRISbrando de volgende keer opnieuw start kunt u eerder gemaakte projecten opnieuw raadplegen.
Project importeren
Importeren van een bestaand BRISbrando project: klik op "Project importeren" en vervolgens op "Importeren." De dialoog "Onderdeel importeren" opent zich in het rechterschermdeel. Blader naar de juiste lokatie en selecteer het gewenste BRISbrando projectbestand.
Projecten archiveren
Projectarchief exporteren met BRISbrando: Maak een keuze tussen "Projecten uit huidige dataprofiel archiveren" of "Projecten uit alle dataprofielen archiveren". Klik daarna op "Archief exporteren" om de projecten te exporteren. Projectarchief importeren: Klik op "Archief importeren" om een projectarchief binnen het huidige dataprofiel te importeren.
14 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Berekening aanmaken Een berekening binnen BRISbrando bevat gegevens over de berekening en de calculaties voor de berekening van de wbdbo-eis volgens de norm. Een berekening valt altijd binnen een project. Dit kan het standaard aanwezige project "Tijdelijke berekeningen" zijn of een door uzelf aangemaakt project. Onder iedere berekening vindt u de volgende mogelijkheden: • • • • • •
Instellingen Tekenen Berekenen Rapporteren Berekening exporteren Berekening verwijderen
Instellingen Bij iedere berekening kunt u de volgende gegevens in vrije invoervelden opgeven (velden gemarkeerd met een * zijn verplichte keuzevelden): • • • • • • • • • •
Naam Referentie Auteur Datum aangemaakt Datum gewijzigd Opmerkingen Rekenmethode* (in de nieuwste versie van BRISbrando is de rekenmethode niet aankiesbaar) Industriefunctie* Eis* Gereduceerd*
Onder de vermelding "Onderlegger (Alleen JPG toegestaan)" kunt u drie plattegronden in JPG (of JPEG) formaat invoeren. Deze plattegronden kunt u vervolgens gebruiken als sjabloon bij het tekenen van de bouwlagen.
Figuur 11 berekening instellingen
15 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Figuur 12 berekening instellingen detail
Voor de velden 'Industriefunctie', 'Eis' en 'Gereduceerd' zijn de respectievelijke standaardwaarden 'Nee', '60' en 'Nee' ingevuld. Vergeet deze niet aan te passen indien nodig. Voor de overige velden geldt dat het niet verplicht maar wel raadzaam is om deze in te vullen. Op deze manier houdt u voor uzelf een duidelijk overzicht over de inhoud. Om de ingevoerde gegevens op te slaan, gebruikt u de knop "Opslaan". Als er gegevens gewijzigd zijn, is deze knop beschikbaar. Dit is herkenbaar aan de kleur.
Als er geen wijzigingen openstaan, is de knop niet beschikbaar, herkenbaar aan de grijze kleurstelling van de knop. Als u vergeet de gegevens op te slaan en u gaat naar een andere optie binnen of buiten het projectscherm dan wordt altijd automatisch gevraagd of u de gemaakte wijzigingen alsnog wel of niet wilt opslaan.
Figuur 13 dialoogscherm opslaan
16 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Tekenen Als u voor "Tekenen" kiest, komt u in de tekenmodule.
Figuur 14 tekenen
Hier kunt u het model tekenen op basis waarvan de berekening plaatsvindt. Verdere uitleg over het maken van het model vindt u bij het onderdeel 'Tekenen' van deze handleiding.
Berekenen Als u voor "Berekenen" kiest, wordt op basis van de tekening en de gekozen instellingen de berekening uitgevoerd. Het resultaat daarvan wordt teruggemeld in de vorm van de BRISbrando berekening rapportage.
Figuur 15 berekening
17 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Als u op basis van de rapportageresultaten wijzigingen wilt maken, kunt u eventueel weer terug naar "Tekenen" om het proces opnieuw te beginnen. Als u de wijziging niet binnen de actieve berekening wilt maken, kunt u de berekening eerst kopiëren met de exporteren-importeren functionaliteit.
Rapporteren Als u voor "Rapporteren" kiest, wordt op basis van de tekening en de gekozen instellingen de rapportage getoond.
Figuur 16 rapportage
De rapportage toont u een overzicht van de plattegronden van de verdiepingen die getekend heeft en alle relevante gevelaanzichten behorend bij een brandruimte. Tevens kunt u met behulp van camerastandpunten aangeven hoe u de tekening in 3d wilt laten zien.
Berekening exporteren Berekeningen in BRISbrando kunt u exporteren. Op deze manier is het mogelijk om door u gemaakte berekeningen over te dragen aan andere BRISbrando gebruikers, te archiveren of te importeren in andere projecten. Om een berekening te exporteren, kiest u binnen het gewenste project de berekening die u wilt exporteren. Vervolgens kiest u voor "Berekening exporteren" en drukt u op "Opslaan als" in het rechterschermdeel. Er opent nu een dialoogvenster waar u de lokatie en bestandsnaam invoert waaronder u de berekening op wilt slaan.
Berekening verwijderen Berekeningen binnen BRISbrando kunt u definitief verwijderen. Hiervoor kiest u de optie "Berekening verwijderen" van de actieve berekening die u wilt verwijderen en vervolgens drukt u op "Verwijderen". Gebruik deze optie alleen als u zeker weet dat u de berekening niet meer gaat gebruiken en/of wanneer u backup kopiëren van de berekening hebt gemaakt met de exporteren functionaliteit. Een eenmaal verwijderde berekening kan niet meer teruggehaald worden.
18 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Tekenen met BRISbrando Rekening houden met de volgende punten 1. 5 meter afstand tussen observatiepunten en openingen in brandruimtes: Observatiepunten kunnen volgens de NEN-norm in de meeste gevallen niet op een afstand kleiner dan 5 meter van openingen in de brandruimte staan. 2. Eén brandruimte / brandcompartiment per tekening: Houdt de tekening zo eenvoudig mogelijk. In principe wordt per tekening maar één brandruimte berekend. 3. Meer hoeken / gevels = meer rekentijd: De berekening word complexer en duurt langer naarmate er meer hoeken en gevels in een object / gebouw met brandruimte aanwezig zijn.
Overzicht van beschreven functionaliteiten Voor het tekenen van objecten en gebouwen is in het volgende voorzien: 1. Raster: Een raster met een afstand van 1000 millimeter tussen elke rasterlijn. 2. Navigatie en lagen: BRISbrando (versie 2.3) kent voor elk type object (openingen, gevels, maatlijnen) een eigen laag. Dit is vooral nuttig bij het verwijderen van objecten zoals openingen en gevels. 3. Importeren van onderlegger: Onderlegger in de vorm van JPG bestanden kunnen in Brando worden geïmporteerd en overgetrokken. 4. Lijntekentool: Een lijntekentool waarmee de gevels kunnen worden getekend. 5. Eigenschappen van gevel: Elke gevel heeft een verzameling van eigenschappen en instellingen waaronder: lengte, hoek, gespiegeld of niet. 6. Weergeven en ankeren van “A” en “B” hoekpunt: door aan te geven welke hoekpunt van een gevel “A” en “B” is kunnen manipulaties op lengte en breedte inzichtelijker worden uitgevoerd. 7. Cijfermatig tekenen en aanpassen van gevels via relatieve hoek en lengte: de mogelijkheid om gevels te tekenen door de lengte en de relatieve hoek van de nieuwe gevel in te geven ten aanzien van de op dat moment geselecteerde gevel. 8. Stappen herhalen: door de spatiebalk in de drukken kan een stap worden herhaald bij het cijfermatig tekenen. 9. Spiegelen van gehele objecten: Elk object in de tekening wordt in z’n geheel gespiegeld. Dit kan per gevel worden ingesteld. 10. Brandruimte beheren: Elk gesloten object/gebouw kan in principe een brandruimte zijn. Brandruimtes kunnen worden toegevoegd en verwijderd. 11. Dupliceren van een object naar de volgende bouwlaag: Elk object in de tekening wordt – inclusief openingen – naar de volgende etage gekopieërd. 12. Openingen toevoegen en beheren: Deuren en ramen van een object worden via “openingen” toegevoegd aan een gevel. Observatiepunten kunnen later worden toegevoegd. 13. Maatlijnen: Maatlijnen kunnen worden toegevoegd om afstanden tussen objecten te bepalen of het tekenproces te ondersteunen. 14. Bouwlagen: Voor gebouwen en objecten met meerdere etages. 15. Stappen ongedaan maken: Als er bij het tekenen iets fout gaat, of als er een fout wordt gemaakt, kan de voorgaande staat van de tekening weer hersteld worden.
19 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Navigatie Onderdelen
1. 2. 3. 4.
Inzoomen: Klik of houd de muisknop ingedrukt om in te zoomen Uitzoomen: Klik of houd de muisknop ingedrukt om uit te zoomen Alles tonen: Laat het gebruikte deel van het werkblad zien Aanzichten: Wisselt tussen het Bovenaanzicht of het Perspectief. Wanneer gevels getekend zijn worden ook deze in deze lijst opgenomen
Figuur 17 het paneel Navigatie
Het Bovenaanzicht is het standaard aanzicht waarin gewerkt wordt. Tekenen is mogelijk. Het aanzicht Perspectief is een driedimensionale (3D) weergave waarin geen tekenfuncties aanwezig zijn. Het paneel "Tekenen" verdwijnt dan ook in dit aanzicht. In de vervolgkeuzelijst Aanzicht ziet u ook de getekende gevels. Wanneer u een gevel uit de lijst kiest wordt deze in een tweedimensionale weergave getoond. Een gevelaanzicht kent beperkte tekenfuncties (aanpassen opening), zoomen is mogelijk. Naast de opties in het paneel "Navigatie" zijn enkele navigatiemogelijkheden met de muis of het toetsenbord mogelijk: • •
Verschuiven Klik op een leeg deel van de tekening en sleep om het werkblad te verschuiven Zoomen In de weergave Perspectief kunt u ook zoomen door middel van de toetscombinatiesShift+Pijltje omhoog (inzoomen) en Shift+Pijltje omlaag (uitzoomen)
20 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Het paneel tekenen en de tekenlagen Onderdelen
1. Opties voor onderlegger: Klik op dit icoon om bouwtekeningen die via de projectinstellingen aan deze berekening zijn gekoppeld in de tekening te plaatsen en om de geplaatste bouwtekeningen in de tekening te verschuiven en verwijderen. 2. Opties voor gevel: Gebruik dit icoon om gevels te tekenen en te manipuleren. Gevels klikken automatisch naar rechte hoeken. Voor het laatste geveldeel wordt contact gezocht met het beginpunt van het eerste geveldeel. U kunt het tekenen van gevels afbreken door op de spatiebalk te drukken. 3. Opties voor objecten/ruimtes: Klik op dit icoon om de opties voor ruimtes zichtbaar te maken. U kunt hiermee een ruimte kopiëren naar een volgende bouwlaag en de eigenschap "Brandruimte" aan- of uitzetten. 4. Opties voor gevelopeningen: Gebruik dit icoon om de opties te tonen waarmee een opening in een gevel opgenomen kan worden, kan worden verplaatst en verwijderd. Bij het plaatsen geeft een witte lijn de locatie van de opening aan. Klik eerst in een gevel om de opening te plaatsen. Hierna verschijnt een dialoogvenster met de eigenschappen van deze opening. Het icoon "Plaats opening" blijft actief totdat u buiten een gevel klikt. 5. Opties voor maatlijnen: Gebruik dit icoon om de opties voor maatlijnen zichtbaar te maken. Dit zijn er twee: plaatsen van maatlijnen en verwijderen van maatlijnen. Klik bij het tekenen van maatlijnen éénmaal om het beginpunt van de maatlijn te bepalen en nogmaals om het eindpunt te bepalen. Vergeet niet het icoon opnieuw aan te klikken om de functie uit te schakelen. 6. Handeling ongedaan maken / Handeling opnieuw uitvoeren: Gebruik deze iconen om tekenstappen ongedaan te maken of weer te herhalen. Handeling opnieuw uitvoeren werkt tot het punt waarop u weer gaat tekenen. Handeling ongedaan maken gaat terug tot staat waarin de tekening zich bevond toen u op "Tekenen" klikte in het projectoverzicht. 7. Project informatie: Klik op de 'i' om instellingen voor het huidige project te bekijken of te wijzigen. In een dialoogvenster worden de instellingen van raster, maatlijnen, gevelnamen en de 'snap' (magnetisme naar rechte hoeken) getoond.
Tekenlagen BRISbrando kent: bouwtekeningen, gevels, openingen en maatlijnen. Elk objecttype is op een eigen laag geplaatst. Standaard kan elk object worden aangeklikt. Als echter een van de items in het menublok “Tekenen” is aangeklikt dan worden alle lagen die niet van dat type (bijvoorbeeld “gevels”) zijn, geblokkeerd.
21 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Onderlegger Onderdelen
1. Opties voor Onderlegger: Door dit icoon aan te klikken worden de opties voor bouwtekeningen getoond. 2. Onderlegger verplaatsen: Gebruik dit icoon om een onderlegger die op het tekencanvas staat te verschuiven en juist te positioneren. 3. Onderlegger verwijderen: Klik op dit icoon en klik met de muis op de onderlegger. De onderlegger wordt dan van het canvas verwijderd. 4. Onderlegger vergroten/verkleinen: Om de bouwtekening op de juiste schaal te krijgen hebben we gekozen voor een handmatige instelling van de vergroting / verkleining. Lees voor tips met betrekking tot dit het onderwerp "Verschuiven en schalen van een onderlegger". 5. Onderlegger tonen/verbergen: Om een schoon overzicht te krijgen kan de onderlegger eenvoudig verborgen worden. Klik hiervoor het selectievakje naast het oogje aan.
Importeren van onderlegger
Figuur 18 Vanuit “Instellingen bij berekening” kan per laag een onderlegger worden geïmporteerd in Brando.
22 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Figuur 19 Detail “Instellingen bij berekening”
Stappen: 1. Klik op “Instellingen” van de huidige berekening in het projectoverzicht. 2. Kies in het Instellingen-formulier voor welke bouwlaag u de onderlegger in BRISbrando wil importeren. 3. Kies de onderlegger die u vanaf een opslagmedium, zoals een harde schijf, in BRISbrando wilt importeren. 4. Klik op “Opslaan”. 5. Ga terug naar “Tekenen”. Zie “Plaatsen van een onderlegger” voor meer informatie over hoe u een onderlegger op het canvas kunt plaatsen. Belangrijk: • • •
Onderlegger kan alleen als afbeelding worden ingeladen. Het bestandformaat is JPG. De onderlegger moet op uw locale computer staan om geïmporteerd te kunnen worden in BRISbrando.
Bouwlagen en onderlegger Op elke bouwlaag kan een aparte onderlegger worden geplaatst.
Plaatsen van een onderlegger
23 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Stappen: 1. Klik op “Opties voor Onderlegger” (Als deze nog niet is aangeklikt). 2. Klik op het selectievakje om de bouwtekening te tonen. De onderlegger wordt op het canvas geplaatst.
Verschuiven en schalen van een onderlegger Voor het overtrekken van een onderlegger is het noodzakelijk dat deze op de juiste schaal in BRISbrando wordt getoond.
Stappen: 1. Klik op “Opties voor Onderlegger” (Als deze nog niet is aangeklikt). 2. Verander het percentage / de schaalgrootte van de onderlegger tot deze het juiste formaat heeft. Om de onderlegger exact op schaal te krijgen raden wij de volgende hulpstappen aan. Hulpstappen:
1. Zoom in tot de maatlijnen in de geïmporteerde onderlegger goed zichtbaar zijn. 2. Plaats een maatlijn met een lengte die overeenkomt met een maatlijn of schaallijn in de bouwtekening. 3. Verschuif de onderlegger tot de maatlijn van een bepaalde lengte in de onderlegger samenvalt met de maatlijn die in stap 2 op het canvas is geplaatst. 4. Pas de schaalgrootte van de onderlegger aan tot de gekozen maatlijn in de onderlegger exact dezelfde lengte heeft als de maatlijn die in stap 2 op het canvas is geplaatst. 5. Herhaal stap 3 en 4 tot u tevreden bent over het resultaat.
24 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Handig om te weten: • • • •
Een JPG-afbeelding bestaat uit “pixels” of beeldpunten. BRISbrando kan uit een afbeelding niet aflezen welke verhoudingen er bestaan tussen de pixels en de lengte die een lijn in de onderlegger aan pixels vertegenwoordigt. U zult hierom in BRISbrando handmatig met het verschuiven en verkleinen / vergroten van de tekening een match moeten maken. BRISbrando accepteert getallen achter de komma.
Belangrijk: •
In sommige gevallen (door de instellingen van uw systeem) kan het programma vragen om een Engelse/Amerikaanse input. De komma moet dan vervangen worden door een punt. “3,95” wordt dan “3.95”
Voorbeeld
Items: 1. In het voorbeeld is de tekening op 37.8% gebracht. 2. Door met de loupe in te zoomen is het mogelijk om meer detail te zien. De maatlijn in de bouwtekening, die gekozen is om de tekening in BRISbrando op de juiste afmetingen te brengen geeft een waarde aan van 7500 millimeter. 3. Ter vergelijking is in BRISbrando een maatlijn van 7500 mm getekend . Met bovenstaande stappen is vervolgens de bouwtekening op schaal gebracht. Goed om te weten: •
Alle maatlijnen die in BRISbrando geplaatst kunnen worden hebben lange dunne haarlijnen waarmee dit soort handelingen met meer controle kunnen worden uitgevoerd.
Verwijderen van een bouwtekening Een onderlegger kan van het canvas worden verwijderd door eerst (2) aan te klikken en met het kruisje de onderlegger aan te klikken.
25 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Stappen: 1. Klik op “Opties voor Onderlegger” (Als deze nog niet is aangeklikt). 2. Klik op het icoon voor “Verwijder element”. 3. Klik op de onderlegger. De onderlegger wordt van het canvas verwijderd.
Onderlegger tonen/verbergen
Stappen: 1. Klik op “Opties voor Onderlegger” (Als deze nog niet is aangeklikt). 2. Klik op het selectievakje om de bouwtekening te tonen of verbergen. Als de bouwtekening zichtbaar was, wordt deze verborgen. En vice versa.
26 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Gevels tekenen Onderdelen
1. Opties voor gevels: Klik op dit icoon om de opties voor het tekenen van gevels op te roepen. 2. Teken gevel: Gebruik dit icoon om gevels te tekenen. Gevels klikken automatisch naar rechte hoeken. Voor het laatste geveldeel wordt contact gezocht met het beginpunt van het eerste geveldeel. U kunt het tekenen van gevels afbreken door op de spatiebalk te drukken. 3. Verplaats gevel: Klik op dit icoon en klik vervolgens op een gevel of op een hoekpunt van een gevel om deze te verplaatsen. U verplaatst de gevel door met de muis te slepen. Pijlen geven de mogelijke verplaatsingsrichtingen aan. 4. Verwijder element: Hiermee kunt u gevels verwijderen. Klik op het icoon zodat de muiscursor verandert in een rood kruis. Ga met deze cursor naar een element totdat dit rood oplicht. Klik om dit element te verwijderen. Handig om te weten: •
Met de introductie van lagen in versie 2.3 kunt u bij het verwijderen van gevels niet meer per ongeluk een opening of maatlijn verwijderen.
Overtrekken van een bouwtekening Uitgangspunten: • •
De stappen beschreven in hoofdstuk 3 zijn reeds gedaan. bouwtekening staat op het canvas.
Stappen:
27 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
1. Klik op “Opties voor gevels” (Als deze nog niet is aangeklikt). 2. Klik op “”Teken gevel”. 3. Volg de lijnen aan de BINNENZIJDE van de gevels. Handig om te weten: • •
Volgens de NEN-norm wordt de berekening van de brandoverslag gedaan op basis van de oppervlakte van de binnenruimte van een object. De makkelijkste manier om gevels sluitend op de bouwtekening te krijgen is door deze te verslepen met de “Verplaats gevel” optie van BRISbrando. Hierover meer in 4.d: Verplaatsen van een gevel of hoekpunt.
Tekenen van een ruimte met de muis Vanaf versie 2.4 is het mogelijk om ruimtes cijfermatig op te bouwen (Zie hoofdstuk 7: Cijfermatig tekenen en aanpassen van gevels). Dit hoofdstuk omschrijft de klassieke aanpak.
Stappen: 1. Klik op “Opties voor gevels” (Als deze nog niet is aangeklikt). 2. Klik op “”Teken gevel”. 3. Teken de lijnen van de ruimte, tot het figuur (de ruimte) gesloten is. Handig om te weten: • • • •
Gevels en hoekpunten kunnen altijd later worden aangepast door cijfermatig de lengte en hoek aan te geven of door deze te verplaatsen. BRISbrando tekent automatisch een vloer als de ruimte gesloten is. Deze vloer kan op elk moment worden veranderd in een brandruimte. De “richting” van een gevel (wat is “binnen” en “buiten”) kan via het formulier “Eigenschappen” van de gevel worden aangepast. De tekenrichting bepaalt of een gevel naar binnen of naar buiten wijst. Zie onderstaand voorbeeld.
28 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Voorbeeld tekenrichting
1. Tekenen met de klok mee: Door de tekening met de klok mee te maken komen de labels automatisch aan de buitenzijde te staan. Openingen met observatiepunten worden automatisch in de juiste richting geplaatst. 2. Tekenen tegen de klok in: De labels komen aan de binnenzijde van het object te staan. Observatiepunten in een opening wijzen automatisch naar binnen toe.
Verplaatsen van een gevel of hoekpunt
Stappen: 1. 2. 3. 4.
Klik op “Opties voor gevels” (Als deze nog niet is aangeklikt). Klik op “”Verplaats gevel”. Klik op een hoekpunt of middenstuk van een gevel. Verplaats een hoekpunt van de gevel, of de gevel als geheel.
Handig om te weten: • • •
Het muis-icoon geeft de bewegingsrichtingen aan en er uit zoals hierboven is weergegeven. BRISbrando zorgt ervoor dat de ruimte als geheel intact blijft Via het formulier “Eigenschappen” van de gevel kunnen de hoek en lengte van gevels cijfermatig worden aangepast zodat ze exact in de juiste hoek komen te staan als dat handmatig niet lukt.
29 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Verwijderen van een gevel
Stappen: 1. Klik op “Opties voor gevels” (Als deze nog niet is aangeklikt). 2. Klik op “”Verwijder element”. 3. Klik op de gevel die verwijderd moet worden. Handig om te weten: •
Als een gevel per abuis is verwijderd, kan de fout weer worden hersteld door op “Handeling ongedaan maken” te klikken. De gehele gevel, inclusief openingen wordt dan weer in de oude staat hersteld.
30 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Eigenschappen gevel Onderdelen
1. Hoekpunten “A” en “B”: Deze worden weergegeven als een gevel wordt aangeklikt. 2. Lengte van de gevel: Dit is de lengte van de gevel in millimeters. 3. Hoek van de geselecteerde gevel: Dit is de absolute hoek van de geselecteerde gevel vanuit het in (4) geselecteerde ankerpunt. De nullijn van waaruit de hoek wordt gemeten ligt op de horizontale as. 4. Ankerpunt van waaruit mutaties in lengte en hoek van gevel worden uitgevoerd: Aangezien elke gevel twee hoekpunten heeft, is er binnen BRISbrando gekozen om aanpassingen en relatieve eigenschappen zoals de hoek van een gevel op basis van ankerpunten te doen. Een ankerpunt is het hoekpunt van een gevel dat onveranderd blijft na een aanpassing in lengte of hoek van de gevel. Bijvoorbeeld: als ankerpunt “A” wordt gekozen en de lengte of de hoek wordt veranderd, dan verschuift hoekpunt “B”. 5. + Gevel (toevoegen):Het is vanaf versie 2.4 mogelijk om een object cijfermatig op te bouwen door de hoek en de lengte van een nieuwe gevel op te geven. Dit maakt het mogelijk om tekeningen met meer precisie op te zetten. 6. Aanzicht van gevel omdraaien: De richting waarin gevels getekend worden (met de klok mee, of tegen de klok in) bepaalt of het aanzicht zich binnen of buiten de getekende ruimte bevindt. Dit is met name relevant als u observatiepunten gaat toevoegen aan een opening. De oriëntatie van observatiepunten (de richting waarnaar een observatiepunt wijst) is direct gekoppeld aan de richting van het aanzicht van een gevel. Kort: zorg dat het label van de gevel naar buiten wijst. De richting van een gevel heeft geen invloed op de berekening. 7. Spiegelsymmetrie toepassen: In de NEN-norm is opgegeven dat als onbekend is welke objecten/gebouwen zich binnen de invloed van een brandhaard bevinden, een spiegeling van het object met de brandhaard als uitgangspunt mag worden genomen. De spiegellijn wordt gevormd door de perceelgrenzen van het object. 8. Loodrechte afstand van de spiegellijn ten aanzien van de gevel: De perceelgrens wordt in BRISbrando ingevoerd door de loodrechte afstand te meten vanaf de hoekpunten van de gevel naar de perceelgrens.
31 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Weergeven en ankeren van “A” en “B” hoekpunt Het weergeven en ankeren van “A” en “B” hoekpunten maakt het cijfermatig veranderen van eigenschappen van een gevel (lengte en hoek) meer inzichtelijk. De verandering wordt altijd uitgevoerd vanuit het geankerde hoekpunt.
Onderdelen Stappen:
1. Klik op het icoon “Opties voor gevels” (Als deze nog niet is aangeklikt). 2. Klik op een gevel. Automatisch worden hoekpunten “A” en “B” en het formulier “Eigenschappen Gevel” weergegeven.
Ankeren Stappen:
1. Klik op een gevel. 2. Klik het keuzerondje bij “A” of “B” aan. Het gekozen ankerpunt wordt lichtblauw.
32 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Handig om te weten: • • • • •
Standaard is hoekpunt “A” geankerd. De positie van het geankerde hoekpunt (“A” in het voorbeeld) blijft onveranderd. De positie van het niet geankerde hoekpunt (“B” in het voorbeeld) verandert. De cirkel van een geankerd hoekpunt wordt lichtblauw. Als de hoek of lengte van een gevel wordt veranderd, is het geankerde hoekpunt het uitgangspunt van de verandering.
In het hoofdstuk “Cijfermatig tekenen en aanpassen van gevels” wordt verder ingegaan op het werken met de ankerpunten.
33 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Cijfermatig tekenen en aanpassen van gevels Cijfermatig aanpassen van gevels Stappen:
1. 2. 3. 4. 5.
Klik op een gevel. Het formulier “Eigenschappen Gevel” verschijnt. Kies welk hoekpunt verankerd moet blijven. Pas de lengte en hoek van de gevel aan (3). Een blauwe lijn geeft de nieuwe situatie aan in de tekening. Klik op “Toepassen” om de verandering te bestendigen.
BELANGRIJK •
Bij het aanpassen van de hoek van een gevel, wordt de lengte van die gevel gehandhaafd. Hierdoor verschuift ook het hoekpunt van de aangrenzende muur.
Handig om te weten: De ankerpunten zijn een essentieel onderdeel om gericht veranderingen in een object aan te brengen. Door slim gebruik te maken van ankerpunten, de hoek en de lengte van een gevel, kan een handgetekend object gecorrigeerd worden zodat lengte en breedte van gevels voldoen aan de bouwtekening. •
Verderop kunt u informatie vinden over hoe u gevels kunt corrigeren als deze door het veranderen van een hoek van een aangrenzende gevel is verschoven.
34 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Cijfermatig tekenen van gevels Stappen:
1. 2. 3. 4. 5. 6.
Klik op een gevel. Kies welk hoekpunt (“A” of “B”) verankerd moet blijven (zie 5.b “Ankeren”). Klik op (3): “+ Gevel”. Vul de lengte en hoek in van de nieuwe gevel. Een blauwe lijn verschijnt, ter indicatie van de nieuwe gevel. Klik op “Maken”. De blauwe lijn wordt vervangen door een gevel.
Handig om te weten: De hoek van een nieuwe gevel is altijd relatief ten aanzien van de gevel die aangeklikt is. •
U kunt de laatste stap herhalen door op de spatiebalk te drukken. Mocht dit geen reactie opleveren klik dan kort met de muis op het canvas.
35 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Het corrigeren van een gevel na verandering van de hoek van een aangrenzende gevel Stappen:
1. 2. 3. 4.
Klik op “Opties voor gevels” (Als deze nog niet is aangeklikt). Klik op “Verplaats gevel”. Klik op het hoekpunt van de gevel die gecorrigeerd moet worden. Versleep het hoekpunt. Om de hoek van de schuinlopende gevel te handhaven zorgen we ervoor dat de hulplijn op de gevel blijft liggen.
Voorbeelden 1: Ankerpunt “A” is geselecteerd.
36 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Korte uitleg • •
Hoekpunt “A” is verankerd. Vanuit hoekpunt A zal de aanpassing in hoek of lengte worden uitgevoerd.
2: De hoek van de gevel wordt veranderd in 80 graden.
Korte uitleg •
Er wordt een indicatielijn getoond die aangeeft hoe de gevel zal lopen als de verandering wordt bestendigd.
3: Het eindresultaat
Korte uitleg •
De gevel heeft nu een hoek van 80 graden.
Als hoekpunt “B” wordt verankerd, zal hoekpunt “A” verschuiven. Hieronder drie screenshots die het proces tonen met “B” als ankerpunt. 37 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
38 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Stappen herhalen / sneltekenen Stappen:
1. 2. 3. 4. 5.
Klik een gevel aan. Klik op “+Gevel” in het formulier “Eigenschappen Gevel”. Voer de lengte en de hoek van de nieuwe gevel in. Klik op “Maken”. Druk het aantal benodigde keren op de spatiebalk om het gewenste resultaat te bereiken.
Handig om te weten: •
Het kan gebeuren dat de spatiebalk niet werkt. Klik dan op het canvas. Als dat niet helpt, klik dan opnieuw op “+ Gevel”
39 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Ruimte kopiëren naar bovenliggende bouwlaag Onderdelen
1. Icoon “Opties voor objecten/ruimtes”: Klik op dit icoon om de onderliggende opties voor ruimtes te verkrijgen. 2. Ruimte kopiëren naar bovenliggende bouwlaag: Klik op dit icoon om een ruimte te kunnen kopiëren naar een volgende bouwlaag.
Rekening kopiëren naar bovenliggende bouwlaag Stappen:
1. Klik op “Opties voor objecten/ruimtes” (als deze nog niet is aangeklikt). 2. Klik op “Ruimte kopiëren naar bovenliggende bouwlaag” . 3. Klik op de vloer van het object / de ruimte die naar de volgende bouwlaag moet worden gedupliceerd. 4. Klik op “OK” bij de vraag of u de ruimte naar de volgende bouwlaag wil kopiëren. Handig om te weten: • • •
Overlappende gevels van de vorige duplicaat worden verwijderd en overschreven. Gevels die in het origineel gewijzigd zijn blijven in het duplicaat staan. Deze gevels moeten handmatig worden verwijderd. Alle openingen worden bij het dupliceren ook overgenomen.
40 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Vervangen van een bestaand duplicaat Stappen: Herhaal de stappen bovenin dit onderwerp. Handig om te weten: •
Als er al een duplicaat aanwezig is, wordt deze vervangen door de nieuwe kopie.
41 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Gevels toevoegen en beheren Onderdelen
1. Icoon “Opties voor gevelopeningen”: Klik op dit icoon om de opties voor openingen te tonen. Zodra u op dit icoon heeft geklikt, wordt de tekenlaag voor openingen vrijgegeven voor manipulatie. Alle andere lagen (o.a. gevels en maatlijnen) worden geblokkeerd. 2. Gevelopeningen toevoegen: Klik op dit icoon om een opening aan een gevel toe te voegen. De opening zoekt automatisch de juiste hoek om op de gevel te passen. 3. Gevelopening verplaatsen: Klik op dit icoon om een opening te verplaatsen. Maatlijnen bij het verslepen geven aan waar de opening zich verhoudt tot de hoekpunten van een gevel. 4. Gevelopening verwijderen: Klik op dit icoon om een opening te verwijderen. Aangezien alleen de laag voor openingen actief is en alle andere tekenlagen zijn geblokkeerd, kunnen gevels niet per abuis ook worden verwijderd.
Gevels toevoegen Stappen:
1. Klik op het icoon “Opties voor gevelopeningen” (als deze nog niet is aangeklikt). 2. Klik op “Gevelopeningen toevoegen”. 3. Klik op een plaats op de gevel waar de gevelopening moet komen. Handig om te weten: • •
De gevelopening wordt automatisch juist gepositioneerd op de gevel. Deuren hebben een hoogte van “0” vanaf de vloer.
42 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Gevelopening verplaatsen Stappen:
1. Klik op het icoon “Opties voor gevelopeningen” (als deze nog niet is aangeklikt). 2. Klik op “Gevelopening verplaatsen”. 3. Klik op een gevelopeningen, houd de muisknop ingedrukt en sleep de opening.
Opening verwijderen Stappen:
1. Klik op het icoon “Opties voor gevelopeningen” (als deze nog niet is aangeklikt). 2. Klik op “Gevel opening verwijderen”. 3. Klik op een gevel. De gevel wordt verwijderd.
43 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Eigenschappen van een gevel Onderdelen:
Klik op een opening. Het venster “Eigenschappen Opening” verschijnt. Hierin kunnen de volgende zaken worden aangepast: 1. Observatiepunten kunnen aan en uit worden gezet door het selectievakje aan of uit te vinken. 2. Als het observatiepunt niet naar het object met de brandruimte wijst, kan de richting worden omgedraaid. 3. Het aantal gridlijnen bepaalt de hoeveelheid observatiepunten. 4. Een voorbeeld van de opening met observatiepunten. 5. Klik op “Toepassen” om de instellingen met betrekking tot observatiepunten te bestendigen.
44 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Observatiepunten beheren Stappen:
Klik op een opening. Het venster “Eigenschappen Opening” verschijnt. Hierin kunnen de volgende zaken worden aangepast: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
De hoogte, breedte en positionering van de opening Of de opening observatiepunten bevat. (Deze meten de brandoverslag) De richting van de opening (deze staat standaard in dezelfde richting als de gevel) Het aantal gridlijnen waarop de meetpunten worden geplaatst Of het een opgaande gevel betreft Een weergave van de opening zoals deze in de gevel is geplaatst.
45 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Maatlijnen Onderdelen
1. Icoon “Opties voor maatlijnen”: Klik op dit icoon om te opties voor maatlijnen te tonen. Door te klikken wordt de tekenlaag voor maatlijnen vrijgegeven en alle andere tekenlagen geblokkeerd. 2. Maatlijn tekenen: Klik op dit icoon om maatlijnen te kunnen tekenen. Tijdens het tekenen wordt de lengte en breedte van een maatlijn weergegeven. Maatlijnen kunnen nog niet gemanipuleerd worden nadat ze zijn getekend. 3. Maatlijn verwijderen: Klik op dit icoon om maatlijnen te kunnen verwijderen. Aangezien alle andere tekenlagen zijn geblokkeerd kunnen alleen maatlijnen worden verwijderd.
Maatlijn tekenen Stappen:
1. Klik op “Opties voor maatlijn” (als deze nog niet is aangeklikt). 2. Klik op “Maatlijn tekenen”. 3. Teken de maatlijn.
46 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Maatlijn verwijderen
Stappen: 1. Klik op “Opties voor maatlijn” (als deze nog niet is aangeklikt). 2. Klik op “Maatlijn verwijderen”. 3. Klik op de maatlijn. Deze wordt verwijderd.
47 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Bouwlagen Onderdelen
1. Bouwlaag selecteren: Klik op een bouwlaag om deze te selecteren. Alle objecten die zich op deze bouwlaag bevinden worden getoond aan de gebruiker. 2. Instellingen van bouwlaag tonen: Door op het plusteken te klikken worden de eigenschappen van een bouwlaag getoond. 3. Instellingen van plafondhoogte en hoogte binnenruimte van een bouwlaag: In dit dialoogvenster kunt u de eigenschappen van een bouwlaag invoeren. Dit betreft de hoogte van de binnenruimte en de hoogte van het plafond / de vloerdikte van de bovenliggende bouwlaag.
Bouwlaag selecteren / tekenen van een bouwlaag
1. 2. 3. 4.
Klik op een bouwlaag. Alle items op die bouwlaag worden getoond. Klik op “Opties voor gevels” (als deze nog niet is aangeklikt). Klik op “Teken gevel”. Teken een gevel.
Handig om te weten: Objecten op een onderliggende bouwlaag worden in lichtblauw getoond.
48 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Vloerdikte en hoogte binnenruimte Stappen:
1. Klik op een bouwlaag (als deze nog niet is aangeklikt). 2. Klik op het plusteken. 3. Verander de waarden in het dialoogvenster “Eigenschappen Bouwlaag” Handig om te weten: • •
Elke bouwlaag, of etage, kan een eigen hoogte voor de binnenruimte en vloerdikte krijgen. Deze instellingen kunnen gedurende het tekenproces veranderd worden.
49 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Stappen ongedaan maken / herstellen Onderdelen
1. Handeling ongedaan maken / vorige stap herstellen. 2. Handeling opnieuw uitvoeren / herstellen.
Ongedaan maken Stappen:
1. Klik op (1) om de vorige staat van de tekening op te roepen.
Herstellen Stappen:
1. Klik op (2) om weer terug te gaan naar de meest recente staat van de tekening, voordat “Handeling ongedaan maken” werd aangeklikt. Rapportage in BRISbrando
Met de rapportagemodule is het mogelijk om naast de berekeningen ook een document te maken van alle delen van de tekening waar mee gerekend wordt. De rapportage geeft: • • • •
De grondvlakken van elke verdieping; Een overzicht van alle relevante gevels; Een overzicht van alle gevels waar observatiepunten inzitten; De mogelijkheid om in het grondvlak camera’s te plaatsen, waarmee het gebouw in 3D van verschillende kanten kan worden getoond.
50 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
De module geeft de mogelijkheid de getekende data eenvoudiger te verwerken en in een rapport te gebruiken. Het getekende gebouw kan vanuit verschillende standpunten worden getoond. De volgorde van de gevels kan worden herschikt. De menustructuur is vereenvoudigd naar drie stappen: • • •
Tekenen Berekenen Rapporteren
Berekenen en rapporteren worden nu los van elkaar uitgevoerd. Daardoor kunnen geveltekeningen eenvoudig worden bekeken en geprint, zonder eerst alle waardes te moeten berekenen. Dit bespaart tijd, zeker bij complexe berekeningen. Door het loskoppelen van rekenen en rapporteren wordt er een melding getoond die waarschuwt dat de tekening mogelijk gewijzigd is sinds de laatste berekening. De berekening en de rapportage kunnen namelijk op verschillende momenten los van elkaar worden bekeken. Wanneer daar enige tijd tussen zit kan het zijn dat de tekening tussentijds is gewijzigd. Daarom wordt op die mogelijkheid geattendeerd. Om deze waarschuwing niet te krijgen moet eerst worden berekend alvorens te rapporteren.
51 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Het beginscherm van Rapporteren Bij het klikken op Rapporteren in het vereenvoudigde menu van een berekening wordt een overzicht getoond van alle pagina's die onderdeel zijn van de rapportage.
Figuur 20 Overzicht rapportage van BRISbrando
In figuur 20 is de rapportage van een voorbeeldtekening te zien. Elke pagina stelt een A4 voor en de tekening wordt automatisch in het juiste formaat geplaatst. Per pagina wordt informatie weergegeven over de tekening, zoals de titel en de informatie die is ingevuld bij de instellingen. De rapportage bestaat uit drie onderdelen: • • •
Bovenaanzicht van het grondvlak; Zijaanzichten van de gevels die onderdeel zijn van de berekening; 3D weergave vanuit de gekozen camerastandpunten.
De pagina’s kunnen individueel worden geprint door ze apart te openen met een muisklik. De pagina wordt hierbij volledig getoond met een printknop.
52 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Figuur 21 Overzicht rapportageonderdelen
In figuur 21 is te zien dat de Rapportagemodule uit drie onderdelen bestaat. Drie A4tjes voor de plattegronden, twee voor de zijaanzichten van de gevels en de laatste drie voor camerastandpunten. De volgorde waarin de zijaanzichten van de gevels in het rapport worden opgenomen is aan te passen via het menu dat rechtsonder in figuur 21 is geopend. Het herschikken van de zijaanzichten wordt toegelicht in paragraaf "Overzicht van de gevels".
53 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Bovenaanzicht van het grondvlak Het eerste deel is het bovenaanzicht van de tekening(en). Wanneer u op een bovenaanzicht klikt, zal deze pagina als enige getoond worden. Hier kunt u overheen bewegen door op een punt in de plattegrond te klikken, uw muisknop ingedrukt te houden en vervolgens de muis te verplaatsen. Het doel binnen deze uitvergrote pagina is het plaatsen van camera’s. Wanneer er op het icoon van de camera wordt geklikt opent zich een scherm dat het aanzicht door de camera laat zien. Standaard is er één camera geplaatst, deze kan desgewenst verplaatst of verwijderd worden. Er kunnen ook nieuwe camera’s toegevoegd worden, waarbij per camera het standpunt kan worden bepaald. Het kleine scherm dat het aanzicht via de camera weergeeft verandert van aanzicht door in de plattegrond op een andere camera te klikken. De camera’s worden chronologisch genummerd. In die volgorde worden ook de 3D weergaven getoond in de rapportage als u het scherm sluit.
Figuur 23 Overzicht nieuwe rapportage van BRISbrando
In figuur 23 wordt het scherm getoond waarin de camera’s kunnen worden geplaatst. 54 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Uitleg camera’s plaatsen In dit voorbeeld zal er een vierde camera worden toegevoegd. Er zal met behulp van drie schermafbeeldingen worden uitgelegd hoe de camera's kunnen worden ingesteld. 1. Standaard waarden van een nieuwe camera; 2. Camerahoogte en hoek instellen; 3. Camerarichting instellen.
Figuur 24 Nieuwe camera met laag standpunt
In figuur 24 is de camera te zien met nummer 4. De kegel gekoppeld aan het standpunt is het blikveld van de camera, waarbij het aanzicht wordt getoond in het camera-aanzichtscherm. Als in dit scherm de rode knoppen over de verticale assen worden gesleept, verandert het aanzicht van hoogte en hoek, zie figuur 25. De linker knop zorgt voor het stellen van de hoogte en de rechter voor de hoek.
55 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Figuur 25 Standpunt is omhoog verplaatst
In figuur 25 is te zien dat de rode knoppen zijn verschoven en dat door de nieuwe instellingen een gewijzigd aanzicht wordt getoond. De camera is hierin omhoog verplaatst en deels voorover gekanteld. Het kantelen kan tot 90 graden naar beneden. Door de linkermuisknop ingedrukt te houden binnen de kegel, kan de kegel gedraaid worden met het bewegen van de muis, zie figuur 26.
56 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Figuur 26 Het zichtgebied van de camera is gewijzigd.
In figuur 26 wijst de kegel nu naar links op de plattegrond. De camera kan in elke richting gedraaid worden en overal om het gebouw heen worden geplaatst. Op deze manier wordt bepaald wat wel en/of niet getoond wordt in 3D.
57 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Overzicht van de gevels De gevels worden vanaf de eerstvolgende pagina na de plattegrond(en) getoond. De gevels die getoond worden zijn: • •
Gevels die direct aan de brandruimte grenzen; Gevels waarin gevelopeningen met observatiepunten zitten.
De genoemde gevels worden standaard per soort gegroepeerd op een A4. Er is geredeneerd dat gevels die geen onderdeel uitmaken van de brandruimte niet relevant zijn om te tonen in de rapportage. Met de A-Z knop wordt een scherm geopend waarin de gevels kunnen worden herschikt. Door het klikken op een pagina met gevelaanzichten vult het scherm met een lijst van alle gevels gerelateerd aan de brandruimte. Deze staan standaard in de volgorde waarin ze zijn aangemaakt.
Figuur 27 Herschikkingscherm voor gevels
Figuur 27 toont het herschikking scherm dat geopend kan worden in het overzicht. Hierin is de volgorde gewijzigd van Links, Onder, Rechts, Boven naar de huidige lijst. Het resultaat van het herschikken wordt getoond in figuur 28.
58 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Figuur 28 Overzicht van alle gevels.
In het overzicht van de gevels zijn van de lengte en breedte zijaanzichten onder elkaar geplaatst met behulp van het herschikking scherm.
59 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Overzicht van de 3D weergave Als laatste zijn de 3D weergaven te zien van camera-aanzichten. Het aantal aanzichten is afhankelijk van het aantal camera’s dat is geplaatst. De pagina’s worden automatisch toegevoegd en verwijderd bij het aanpassen van de camera’s in de plattegrondweergave.
Figuur 29 Overzicht van alle gevels
Figuur 29 geeft een overzicht van een gebouw vanaf de rechterbovenhoek. Waar mogelijk is ter verduidelijking de gevelnaam vermeld.
60 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Aandachtspunten bij problemen met Rapporteren Bij het importeren of gebruiken van een bestaande tekening in een nieuwe BRISbrando versie, wordt aangeraden te controleren of de tekening juist is geïmporteerd. Mocht de tekening foutief worden weergeven of mocht de berekening niet lijken te kloppen, probeer dan eerst iets kleins te wijzigen in de tekening. Het toevoegen en/of verwijderen van een observatiepunt kan het probleem al verhelpen. De tekening wordt namelijk bij een kleine wijziging opnieuw opgeslagen in de achtergrond. Dit verhelpt eventuele problemen met nieuwe opslagmethodes als gevolg van een nieuwe programmaversie. Een opnieuw opgeslagen tekening vermindert de kans op fouten met nieuwe programmafunctionaliteit. Als de tekening correct is kan de rapportage direct worden bekeken. Hierbij zal rechtsboven een melding worden getoond dat de tekening nog niet is berekend. Deze melding verdwijnt als eerst een berekening wordt uitvoerd. Nadere uitleg over deze melding staat ook in het begin van het hoofdstuk over de rapportage.
61 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Bibliotheek In BRISbrando is een naslagwerk opgenomen in de vorm van deze handleiding en een aantal andere documenten met achtergrondinformatie. Dit naslagwerk is terug te vinden op het tabblad 'bibliotheek'.
Figuur 30 bibliotheekscherm
Het bibliotheekscherm bestaat uit verschillende onderdelen. De afzonderlijke onderdelen zijn met de roodgekleurde letter-cijfercombinaties in bovenstaande afbeelding weergegeven. De onderdelen met een A bieden toegang tot functionaliteit om een te zoeken en openen. Het onderdeel B is het leesgedeelte van het scherm, hierin kunt u de geopende documenten raadplegen. De onderdelen met een C geven toegang tot specifieke documenteigenschappen en functionaliteit. Alle afzonderlijke onderdelen worden hierna kort beschreven. A1 Inhoud geeft u het overzicht van alle beschikbare documenten in het BRISbrando naslag werk. Het kan gezien worden als een boekenkast waarin de titels van alle in BRISbrando opgenomen documenten teruggevonden kunnen worden. De werkwijze is dat u hier als het ware een boek uit de denkbeeldige boekenkast van de bibliotheek pakt. Het boek wordt vervolgens geopend en de inhoudsopgave van het boek verschijnt in het document-tabblad (zie A3 Document). A2 Zoeken bevat de overige manieren om documenten of gedeelten daarvan terug te vinden anders dan via een inhoudsopgave. Zo zijn op dit tabblad onder andere de zoekfunctionaliteit, de index en door de gebruiker geselecteerde favorieten terug te vinden. A3 Document bevat altijd de inhoudsopgave van het laatst uit de boekenkast (zie A1 inhoud) geopende document. Als u een nieuw document uit de denkbeeldige boekenkast (A1) kiest zal dit tabblad automatisch gekozen worden. B Documentleesdeel Toont het actieve document. In dit schermonderdeel kunt u het document of een onderdeel daarvan lezen. 62 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
C Werkbalk De werkbalk geeft informatie over het geopende documentonderdeel. Een afgekorte titel van het geopende boek zal altijd zichtbaar zijn. Daarnaast zullen afhankelijk van de situatie de onderstaande knoppen zichtbaar zijn:
C1
Extra informatie over document en documentonderdeel uitklappen
C2
Lijst met laatst geopende documenten uitklappen
C3
Lettertype vergroten of verkleinen
C4
Als geel dan kunt u het geopende document toevoegen aan uw favorieten. Als de ster grijs is, is het geopende document al onderdeel van uw favorieten. U kunt uw favorieten bewerken op het tabblad "zoeken", onderdeel "zoeken in favorieten".
C5
Zichtbaar documentonderdeel afdrukken
C6
Naar vorige gevonden treffer in geopende document (na zoekopdracht)
C7
Naar beste treffer in geopende document (na zoekopdracht)
C8
Naar volgende gevonden treffer in geopende document (na zoekopdracht)
C9
Naar vorige locatie in historie
C10
Naar volgende locatie in historie
Navigatie paneel Tabblad: inhoud
Figuur 31 tabblad inhoud
Het tabblad "inhoud" bevat als het ware de boekenkast van het systeem. Alle in BRISbrando opgenomen documenten waarop u licentie heeft, zijn via deze boekenkast bereikbaar. Alleen documenten waarop u licentie heeft, zijn zichtbaar in deze inhoudsopgave. Indien u documenten mist waarvan u zeker weet dat deze wel aangeboden worden, kunt u contact opnemen met BRIS bv om uw licentie desgewenst uit te breiden. In sommige gevallen kan het ook zo zijn dat enkele documenten grijs afgebeeld zijn in de inhoudsopgave. Dit zijn documenten waarop u geen licentie heeft, maar waar BRIS bv u op wil attenderen omdat deze documenten voor uw werkzaamheden wellicht nuttig kunnen zijn. Voor meer vragen over uw licentie kunt u contact opnemen met BRIS bv 63 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Als u een nieuw document opent, zal het derde tabblad "document" automatisch gekozen worden. Op dit tabblad "document" zal de inhoudsopgave van het zojuist geopende document zichtbaar zijn. De werking van deze inhoudsopgave is gelijk aan de werking van de bibliotheekinhoudsopgave op het tabblad "inhoud". Indien u op een documentonderdeel klikt, wordt dit onderdeel zichtbaar in het documentleesdeel. Tabblad: zoeken Door op het tabblad "zoeken" te klikken, opent u het zoekscherm. Op het zoekscherm heeft u twee hoofdkeuzes: 'zoeken op tekst' of 'zoeken in favorieten'.
Figuur 32 zoekscherm
De keuze 'zoeken op tekst' zoekt op ieder woord van alle documenten in het systeem. Indien één of meerdere woorden gevonden zijn, bepaalt de zoekmotor de score voor een treffer. Mochten er te weinig treffers gevonden zijn dan zal de zoekmotor zelfstandig zogenaamde jokers ("*") en synoniemen gaan invullen. U zoekt bijvoorbeeld op 'fiets'; u krijgt echter ook treffers als 'fietsbel' en 'fietstocht'. De zoekmotor kent deze treffers echter een lagere score toe dan treffers voor het woord "fiets" zelf. U kunt natuurlijk ook handmatig jokers opgeven door een "*' achter, voor of middenin het te vinden woord in te vullen. Op de plaats van het sterretje mogen één of meerdere willekeurige letters staan. Het teken '?' (de zogenaamde 'wildcard') wordt op dezelfde wijze gebruikt als de joker met als verschil dat op de plaats van het vraagteken slechts één willekeurige letter mag staan. Indien gezocht wordt op woorden met afwijkende symbolen zoals 'ministeriële' dan zal de zoekmotor deze gelijkwaardig behandelen als hetzelfde woord zonder de vreemde symbolen. Door de zoekmotor wordt geen onderscheid gemaakt tussen de woorden "ministeriële" en "ministeriele". Het gebruik van afwijkende symbolen bij het opgeven van zoekopdrachten is dus onnodig. Ook kan de zoekmotor zelfstandig naar beschikbare synoniemen gaan zoeken bij een onbevredigend aantal resultaten. Op dit moment is het echter nog geen synoniemenlijst opgenomen. U kunt de intelligentie van de zoekmachine uitschakelen, zodat u uitsluitend zuivere treffers vindt. Dit doet u onder het tabblad "instellingen" en daarna "voorkeuren". Bij het kopje "Zoeken" ziet u onder "Intelligentie" twee opties. Zet u deze op "Laag" dan zal de zoekmotor uw zoekopdracht waar mogelijk intact laten. Kiest u voor "Normaal" (aanbevolen) dan zal de zoekmotor uw zoekopdracht bij een onbevredigend aantal treffers optimaliseren om meer treffers te verkrijgen. De optimalisatie gebeurd bijvoorbeeld door het toevoegen van jokers of het zoeken op synoniemen van de door u opgegeven zoekterm. Uw zoekopdracht hoeft niet voorzien te zijn van de zogenaamde 'combinatie-operatoren' zoals "en" en/of "of". De zoekmotor combineert alle zoekwoorden en zal zelf bepalen welke treffer de meest waardevolle is. Indien u de zoekmotor wilt forceren alleen genoegen te nemen met treffers waarin alle door u opgegeven zoektermen voorkomen, kunt u de optie "Alle woorden vinden" aanvinken. 64 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
De zoekresultaten worden gesorteerd op behaalde score door de zoekmachine. De hoogte van de score is te herkennen aan de lengte van de score-indicator vóór iedere treffer.
De score wordt door een combinatie van factoren bepaald, te weten: • • •
De hoeveelheid treffers: In een zoekopdracht met twee woorden scoort het vinden van alle opgegeven woorden hoger dan het vinden van slechts één woord. De zuiverheid van de zoekwoorden: Zuivere treffers zullen een hogere score krijgen dan treffers op basis van een joker of een synoniem (geoptimaliseerde treffers). De herkomst van de treffer: Alle documenten in het systeem hebben een plaats gekregen in de rangorde. Een treffer in bijvoorbeeld een wet of besluit zal bij gelijke score hoger worden geplaatst dan een bouwverordening.
U bladert door de resultaatpagina's door de navigatiebalk onderaan aan het scherm te gebruiken. De figuur hieronder beschrijft de verschillende functies.
65 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Figuur 33 navigatieblak zoekresultaten
Als u alleen in het op dat moment geopende document zoals gekozen op het tabblad "inhoud" wilt zoeken, zet u een vinkje bij de optie "Alleen in huidige document". Als u kiest voor 'zoeken in favorieten' ziet u een overzicht van alle door u aangemaakte favorieten. U kunt bestaande favorieten hier verwijderen, opvragen of nieuwe favorieten toevoegen. Favorieten kunnen verwijzingen zijn naar in de BRANDO bibliotheek opgenomen documenten of documentlokaties, naar verwijzingen op het Internet of naar applicaties geinstalleerd op uw computer. De laatste optie is alleen beschikbaar voor gebruikers van de standalone (cd-rom) versie van BRISbrando. Tabblad: document U kunt op een aantal manieren van document wisselen. Als eerste kunt u met behulp van tabblad "inhoud" een document openen uit de denkbeeldige boekenkast, maar ook door de zoekmachine, de historielijst of één van de favorieten te gebruiken, navigeert u naar een ander document(onderdeel). Iedere keer als u van document wisselt, wordt er een andere inhoudsopgave getoond onder het tabblad "document". Onder het tabblad "document" bevindt zich altijd de inhoudsopgave van het actuele document, opengeklapt op de juiste paragraaf (of artikel). Het geselecteerde onderdeel herkent u doordat het lettertype vet is. U kunt onderdelen uit de inhoudsopgave openklappen zonder dat u het onderliggende document opent door op het +-teken te klikken. Hiermee vermijdt u een groot document (bijvoorbeeld een heel hoofdstuk) onnodig in te lezen. Door op de boekjes te klikken of op de titel, klapt u de inhoudsopgave open (indien mogelijk) en wordt het documentonderdeel afgebeeld.
Figuur 34 inhoudsopgave actieve document
66 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
Documentleesdeel In het documentleesdeel leest u de teksten. Het leesscherm vergroot of verkleint u door de verdeler tussen het navigatiepaneel en het documentleesdeel naar links of naar rechts te verschuiven. Indien u door middel van de zoekresultaten in een document terecht bent gekomen, verschijnen drie knoppen op de werkbalk. Met deze drie knoppen kunt u door de gevonden treffers navigeren. Door op de middelste knop te drukken, springt u meteen naar het beste treffer.
Figuur 35 navigeren door de treffers
67 Handleiding BRISbrando – BRIS bv
BRIS bv T (010) 413 8399 E
[email protected] I www.bris.nl
68 Handleiding BRISbrando – BRIS bv