HANDBOEK BESTUURDERS BETAALD VOETBAL HANDBOEK VOOR (NIEUWE) BESTUURDERS EN TOEZICHTHOUDERS IN HET BETAALDE VOETBAL Februari 2012
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
2
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
INHOUD VOORWOORD ................................................................................................ 5 LEESWIJZER .................................................................................................. 6 HOOFDSTUK 1 Structuur en Organisaties .................................................... 7 1.1
Betaaldvoetbalorganisaties (BVO’s).......................................................................................... 7
1.2 1.2.1 1.2.2 1.2.3
Koepelorganisaties..................................................................................................................... 7 Koninklijke Nederlandse Voetbalbond (KNVB) .................................................................................... 7 Eredivisie CV (ECV) ......................................................................................................................... 9 Coöperatie Eerste Divisie UA (CED) ................................................................................................ 11
1.3 1.3.1 1.3.2 1.3.3 1.3.4 1.3.5
Belangenbehartigers ................................................................................................................ 13 Federatie van Betaald voetbal Organisaties (FBO) ............................................................................ 13 Vereniging Van ContractSpelers (VVCS) .......................................................................................... 14 ProProf ........................................................................................................................................ 14 Coaches Betaald Voetbal (CBV) ...................................................................................................... 15 Pro Agent ..................................................................................................................................... 15
1.4 1.4.1 1.4.2 1.4.3 1.4.4
Internationale organisaties ..................................................................................................... 16 Fédération Internationale de Football Association (FIFA) .................................................................. 16 Union Européenne de Football Association (UEFA) ........................................................................... 17 Association of European Professional Football Leagues (EPFL) .......................................................... 18 European Club Association Board (ECA) .......................................................................................... 19
1.5 1.5.1 1.5.2
Overige organisaties ................................................................................................................ 19 Stichting Meer dan Voetbal ............................................................................................................ 20 KNVB Expertise ............................................................................................................................. 20
HOOFDSTUK 2 Besluitvorming.................................................................... 22 2.1
KNVB......................................................................................................................................... 22
2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3
Koepelorganisaties................................................................................................................... 23 Eredivisie CV (ECV) ....................................................................................................................... 24 Coöperatie Eerste Divisie (CED)...................................................................................................... 24 Federatie voor Betaal Voetbalorganisaties (FBO) .............................................................................. 25
HOOFDSTUK 3 Licentiesysteem .................................................................. 26 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.7.1 3.8 3.9 3.10 3.11 3.11.1 3.11.2 3.11.3
Doelstelling licentiesysteem .................................................................................................... 26 De licentie ................................................................................................................................ 26 Uitvoerend orgaan ................................................................................................................... 26 A- en B-eisen ............................................................................................................................ 27 Beoordelingsprocedure ............................................................................................................ 27 Licentie-eisen ........................................................................................................................... 27 Financieel Rating Systeem....................................................................................................... 28 Vangnetbepaling ........................................................................................................................... 29 Belangrijke data ....................................................................................................................... 29 Maatregelen en sancties .......................................................................................................... 29 Plan van aanpak ....................................................................................................................... 30 Internationaal perspectief ....................................................................................................... 30 UEFA Club Licensing ................................................................................................................. 30 Financial Fair Play ..................................................................................................................... 30 Break even rule ........................................................................................................................ 31
3
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
HOOFDSTUK 4 Competities, wedstrijden en organisatie ........................... 32 4.1 4.1.1 4.1.2
Competities .............................................................................................................................. 32 Play-offs ...................................................................................................................................... 32 Internationale competities ............................................................................................................. 32
4.2 4.2.1 4.2.2 4.2.3 4.2.4 4.2.5
Organisatie ............................................................................................................................... 33 KNVB Competitiezaken .................................................................................................................. 33 KNVB Wedstrijdzaken .................................................................................................................... 34 KNVB Scheidsrechterszaken ........................................................................................................... 34 KNVB Tuchtzaken ......................................................................................................................... 36 KNVB Veiligheidszaken .................................................................................................................. 36
HOOFDSTUK 5 Vergoedingen en afdrachten .............................................. 39 5.1
KNVB Rekening Courant .......................................................................................................... 39
5.2 5.2.1
Afdrachten en kosten BVO’s .................................................................................................... 39 Heffingen over tickets ................................................................................................................... 39
5.3 5.3.1
Vergoedingen BVO’s................................................................................................................. 40 Inkomsten uit Europees voetbal ..................................................................................................... 40
HOOFDSTUK 6 Transfers ............................................................................. 41 6.1 6.1.1 6.1.2 6.1.3 6.1.4
Overschrijvingen ...................................................................................................................... 41 International Transfer Certificate .................................................................................................... 41 FIFA TMS ..................................................................................................................................... 42 Overschrijving minderjarige spelers ................................................................................................ 42 Transfertermijnen ......................................................................................................................... 42
6.2 6.2.1 6.2.2 6.2.3
Spelersmakelaars ..................................................................................................................... 42 Regelgeving ................................................................................................................................. 42 Vergoeding voor makelaars............................................................................................................ 43 Ontwikkelingen ............................................................................................................................. 43
6.3
Opleidingsvergoeding .............................................................................................................. 43
6.4
Solidariteitsbijdrage ................................................................................................................ 44
HOOFDSTUK 7 Jeugdopleiding ................................................................... 46 7.1
Keurmerk Jeugdvoetbal ........................................................................................................... 46
7.2
Regionale Jeugdopleidingen.................................................................................................... 46
7.3
Stimulering jeugdopleidingen ................................................................................................. 48
DOCUMENTATIE .......................................................................................... 49 CONTACTGEGEVENS.................................................................................... 51 COLOFON ..................................................................................................... 54
4
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
VOORWOORD Geachte bestuurder, Voor u ligt het handboek bestuurders betaald voetbal. Dit document is bedoeld om u een helder overzicht te geven van de organisaties in en rond het betaalde voetbal en de belangrijkste reglementen, procedures en financiële stromen. Het handboek beantwoordt vragen waar u als bestuurder of toezichthouder tegenaan loopt. Waar de informatie in dit handboek niet volstaat, verwijst de tekst naar relevante documentatie, organisaties en/of personen. Het Nederlandse betaalde voetbal is een sector die er toe doet. Ze biedt werkgelegenheid die gelijk staat aan 2.728 fte. De totale omzet van de 36 BVO‟s bedraagt €474,8 miljoen. Elk jaar bezoeken ruim 7 miljoen mensen de Nederlandse stadions en elk weekend kijken circa 3 miljoen mensen naar de televisie-uitzendingen met samenvattingen van de wedstrijden in de Eredivisie en Jupiler League. De enorme aandacht van publiek en media maakt het besturen van een betaaldvoetbalorganisatie (BVO) zeer dynamisch, maar ook complex. De grote betrokkenheid van de vele „stakeholders‟ zorgt voor aanzienlijke druk op de wekelijkse sportieve prestatie; de korte termijn. Tegelijkertijd zijn bestuurders verantwoordelijk voor het succes en de continuïteit van de BVO op lange termijn. Een spanningsveld waar alle BVO-bestuurders mee te maken hebben. Nieuwe BVO-bestuurders en toezichthouders worden gedwongen zich deze unieke dynamiek snel eigen te maken en ondertussen wegwijs te raken in de wereld van het betaald voetbal. Een wereld met een complex krachtenveld en branchespecifieke regelgeving. Kennis van het licentiesysteem, bedoeld om de continuïteit van de bedrijfstak te waarborgen, is daarvan slechts een onderdeel. Kennis van regelgeving rond transfers, tuchtzaken en financiële stromen is onontbeerlijk voor het duurzaam besturen van een BVO. Met deze publicatie willen we u als (nieuwe) bestuurder en/of toezichthouder ondersteunen door op een efficiënte wijze kennis te verschaffen van de unieke sector waarin u aan het werk bent. Dit handboek is daarbij een startpunt. Onze medewerkers helpen u graag verder waar u behoefte heeft aan meer informatie. Schroom daarom niet contact op te nemen via de contactgegevens die in dit handboek zijn opgenomen. We hopen u snel in één van de Nederlandse stadions te ontmoeten! Frank Rutten & Alex Tielbeke
Serge Rossmeisl
Directie Eredivisie CV
Directeur Federatie van Betaald voetbal Organisaties
Patrick Brand
Bert van Oostveen
Directeur Coöperatie Eerste Divisie
Directeur KNVB Betaald Voetbal
5
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
LEESWIJZER Algemeen Het handboek bestuurders betaald voetbal is bedoeld voor managers, directieleden, bestuursleden en toezichthouders van Nederlandse BVO‟s. Het handboek heeft niet tot doel volledige en gedetailleerde informatie te verstrekken, noch juridisch sluitend geformuleerd te zijn. Nadruk is juist gelegd op het verschaffen van een eerste antwoord op veelgestelde vragen te geven in begrijpelijke taal. Waar mogelijk verwijst de tekst naar de relevante documentatie of organisatie.
Een levend document Een belangrijke eigenschap van de bedrijfstak is dat deze constant aan verandering onderhevig is. Voor een „levend‟ en waardevol document zijn we afhankelijk van uw feedback! We vragen u daarom vriendelijk uw suggesties, op- en aanmerkingen op het handboek aan ons door te geven. U kunt daarvoor contact opnemen met KNVB Expertise via de contactgegevens onderaan deze pagina. Via de website van KNVB Expertise is steeds de nieuwste versie van het handboek te downloaden. Jaarlijks ondergaat het handboek een grondige update. De beschikbaarheid van een nieuwe versie kondigen we uiteraard via de website aan.
Bestuurder of toezichthouder De structuren van BVO‟s verschillen nogal van elkaar. Hierdoor kan verwarring bestaan over de termen bestuurder en toezichthouder. Onder bestuurder wordt in deze publicatie verstaan „een persoon die verantwoordelijk is voor het dagelijks reilen en zeilen van de BVO‟. Hij/zij kan hierbij onderdeel uitmaken van een directie- of managementteam, maar dat hoeft niet. Gedacht kan ook worden aan bestuursleden. Een toezichthouder is „een persoon die verantwoordelijk is voor controle van de bestuurders van een BVO en is als zodanig niet betrokken bij de dagelijkse bedrijfsvoering‟. Hierbij moet gedacht worden aan leden van raden van commissarissen of raden van toezicht, maar ook aan bestuursleden die werken in een verenigings- of stichtingstructuur.
Extranet Betaald Voetbal Veel van de informatie in dit handboek en onderliggende documentatie is terug te vinden via het Extranet Betaald Voetbal (EBV). Met een inlogcode die u kunt aanvragen via
[email protected] kunt u een veelheid aan informatie opzoeken en downloaden. KNVB Expertise heeft op het EBV een eigen omgeving met een online kenniscentrum 1. Hier worden onderzoeksrapporten, verslagen van kennisbijeenkomsten en andere relevante documentatie geplaatst. Nieuwe versies van dit handboek zijn hier ook te downloaden.
Meer informatie? Regelmatig wordt in het handboek verwezen naar relevante documenten, reglementen, websites en/of organisaties. Achterin het handboek zijn contactgegevens en relevantie documentatie op een rij gezet. Mocht u toch meer informatie wensen dan kunt u contact opnemen met de betreffende organisatie of met KNVB Expertise via onderstaande contactgegevens. Telefoon E-mail
0343 499349
[email protected]
1
Het online kenniscentrum van KNVB Expertise zal vanaf het najaar van 2011 beschikbaar zijn via Extranet Betaald Voetbal. Tot die tijd is het kenniscentrum actief op www.knvbexpertise.nl. Ook hiervoor kunt u een inlogcode aanvragen via
[email protected].
6
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
HOOFDSTUK 1 Structuur en Organisaties In het betaalde voetbal acteren talloze organisaties. Hierdoor is het voor nieuwe mensen in de sector vaak lastig om te begrijpen wat welke partij nu precies doet. Daarom bevat dit hoofdstuk een overzicht van de belangrijkste organisaties en de rollen die zij vervullen. Globaal zijn vier verschillende soorten organisaties te onderscheiden die in dit hoofdstuk achtereenvolgens aan bod komen: -
Betaaldvoetbalorganisaties (BVO‟s)
-
Koepelorganisaties
-
Belangenbehartigers
-
Internationale organisaties
1.1 Betaaldvoetbalorganisaties (BVO’s) Betaaldvoetbalorganisaties zijn in het bezit van een KNVB-licentie voor het spelen van betaald voetbal in de Eredivisie of de Jupiler League. In totaal zijn 36 BVO‟s in het bezit van de licentie. Daaraan is een aantal eisen verbonden. Uiteraard moet een vereniging op basis van sportieve prestaties kunnen worden toegelaten. Daarnaast moet een BVO aan een aantal randvoorwaarden voldoen op financieel, juridisch, organisatorisch/administratief en infrastructureel gebied. Deze randvoorwaarden zijn omschreven in de licentieeisen waaraan in hoofdstuk 3 uitgebreid aandacht wordt besteed.
1.2 Koepelorganisaties Er is een aantal overkoepelende organisaties in het betaalde voetbal. Achtereenvolgens worden de belangrijkste doelstellingen en activiteiten van de KNVB, ECV en CED hier beschreven. In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op de besluitvormingsstructuur van deze organisaties.
1.2.1 Koninklijke Nederlandse Voetbalbond (KNVB) Voetbal is volkssport nummer één. De KNVB is met bijna 1,2 miljoen leden de grootste sportbond van Nederland. Wekelijks organiseert de voetbalbond, samen met 3.400 verenigingen, ongeveer 33.000 wedstrijden. Op velden en in zalen nemen mannen, vrouwen, jongens en meisjes het tegen elkaar op met een sportieve en sociale doelstelling. Daarnaast besteden nog eens honderdduizenden liefhebbers als vrijwilliger talloze uren aan de sport, bijvoorbeeld als scheidsrechter, jeugdleider, kantinebeheerder of bestuurslid. Denk ook aan de miljoenen fans van Oranje en de BVO‟s, die allen veel plezier beleven aan het voetbal. Voor al deze mensen speelt voetbal een belangrijke rol.
Activiteiten De kerntaken van de KNVB zijn het organiseren van competities en evenementen, de organisatie van het vertegenwoordigende voetbal (Nederlands elftal en de andere Nederlandse teams), het organiseren en ontwikkelen van de bedrijfstak voetbal en het participeren in maatschappelijke projecten. Voor de periode 2009-2014 heeft de KNVB de volgende twaalf ambities verwoord in het beleidsplan Samen Scoren: -
Spannende en herkenbare competities in het amateur- en betaalde voetbal;
-
Een voetbalklimaat als thuishaven voor alle vrijwilligers;
-
Het verankeren van de maatschappelijke verantwoordelijkheid in alle voetbalactiviteiten;
7
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
-
75% van de KNVB-leden beleeft meer sportiviteit en respect op en rond de Nederlandse voetbalvelden;
-
De doorstroming van de Nederlandse jeugdopleiding naar het betaalde voetbal verdubbelen;
-
100% van de KNVB-wedstrijden laten leiden door een gekwalificeerde scheidsrechter;
-
Ruim 20% meer voetballers door een scherper doelgroep- en vraaggericht voetbalaanbod;
-
Vernieuwde communicatiekanalen neerzetten als kern van de communicatie van alle betrokkenen;
-
Het WK 2011 CP organiseren;
-
Een Wereld- of Europees kampioenschap winnen en Europees topvoetbal met clubs spelen;
-
Invloed op (inter-)nationaal bestuurlijk niveau waarborgen.
Structuur De KNVB is een vereniging maar vertoont qua (arbeids)organisatie gelijkenissen met een bedrijf. De verenigingsorganisatie is opgebouwd uit twee secties; amateurvoetbal en betaald voetbal. Die secties worden in de bondsvergadering vertegenwoordigd door leden van de KNVB. De bondsvergadering is het hoogste orgaan. De verenigingsorganisatie wordt bestuurd door het bondsbestuur onder voorzitterschap van Michael van Praag 2.
Op het bondsbureau in Zeist en in de zes districtskantoren werken circa 430 medewerkers. De arbeidsorganisatie is ingericht in twee business units die beiden worden aangestuurd door een directie. Bij de business unit betaald voetbal zijn op het bondsbureau in Zeist ongeveer 110 medewerkers actief. Hun voornaamste taak is het organiseren van de competities betaald voetbal, het organiseren van vertegenwoordigend voetbal en het verlenen van ondersteuning in het verlengde hiervan. Het uiteindelijke doel is het bieden van voetbal als topsport in Nederland – en om dus recreatie te leveren aan een zo groot en breed mogelijk publiek. Om dit te bewerkstelligen werkt de KNVB nauw samen met de Eredivisie CV (ECV) en Coöperatie Eerste Divisie (CED).
2
Meer informatie over besluitvorming binnen de KNVB is te vinden in hoofdstuk 2 van dit handboek
8
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
De business unit betaald voetbal bestaat uit verschillende afdelingen, waaronder voetbaltechnische zaken (VTZ), commerciële zaken, competitiezaken en bureau licentiezaken. In het bondsbureau in Zeist is tevens een aantal afdelingen werkzaam die zowel voor amateur- als betaald voetbal werken, zoals de KNVB Academie, ICT en de financiële administratie. Later in het handboek wordt uitgebreider beschreven wat de taken en verantwoordelijkheden van de verschillende afdelingen zijn. Documentatie over de organisatie, bestuur en regelgeving van de KNVB is te vinden op de website van de KNVB. Daar zijn onder meer te vinden: -
KNVB Beleidsplan 2009-2014
-
KNVB Jaarverslag 2009/‟10
-
Reglementen en handboeken voor diverse onderwerpen
Meer informatie over relevante documentatie vindt u op pagina 49 en 50. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de KNVB via de contactgegevens op pagina 51.
1.2.2 Eredivisie CV (ECV) Sinds 1997 hebben de achttien Eredivisie clubs zich verenigd in een zelfstandige rechtsvorm. Oorspronkelijk was dit een Naamloze Vennootschap (NV), anno 2011 is het de Eredivisie CV. Het doel van de vennootschap is onder andere de commerciële exploitatie van mediarechten en sponsorrechten ten behoeve van én namens de achttien Eredivisieclubs. Anderzijds houdt de vennootschap zich bezig met belangenbehartiging van de Eredivisieclubs op zowel nationaal als internationaal niveau. In 2004 hebben de clubs er voor gekozen de rechtsvorm om te zetten in de Commanditaire Vennootschap Eredivisie CV (ECV), waarbij de achttien clubs ieder commandite zijn en Eredivisie NV beherend vennoot. Het hoofddoel van de ECV is het onder gemeenschappelijke naam en voor gemeenschappelijke rekening bevorderen van de kwaliteit van het voetbal in Nederland, onder meer door: -
het organiseren en verzorgen - of het laten organiseren en verzorgen - van de Eredivisie, zoals wordt georganiseerd door de KNVB;
-
het samenwerken met derden, waaronder derden die zich bezighouden met voetbal in al zijn verschijningsvormen, in de ruimste zin van het woord;
-
het met externe partijen aangaan van en deelnemen in Eredivisie Media & Marketing C.V. met het oogmerk om de Eredivisie Rechten optimaal te exploiteren;
-
het onderhouden van relaties met soortgelijken in het buitenland;
-
het bevorderen van de veiligheid in en rond de stadions;
-
het financieren van Eredivisie Media & Marketing C.V.
9
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
De ECV tracht namens de achttien BVO‟s zoveel mogelijk Nederlanders te verbinden met de Eredivisie, de hoogste voetbalcompetitie van Nederland. Door gebruik te maken van een gezonde exploitatie wordt getracht op sportief vlak een hoogwaardige en aantrekkelijke competitie te hebben én te houden in Nederland. Op nationaal gebied werkt de ECV nauw samen met de KNVB en de Coöperatie Eerste Divisie (CED). In principe organiseert de nationale voetbalbond de competitie op sportief vlak en neemt de ECV de commerciële exploitatie voor zijn rekening. Ook verzorgt de ECV jaarlijks een financiële solidariteitsondersteuning aan CED.
Eredivisie Media en Marketing CV In het kader van de exploitatie van collectieve live TV rechten besloten de Eredivisieclubs op 10 maart 2008 unaniem een nieuwe weg in te slaan. In december 2007 schreef de Eredivisie CV namens de clubs een 'Invitation To Tender' uit, waarbij partijen werden uitgenodigd een bieding te doen op de exploitatie van de mediarechten voor een periode van drie tot vijf jaar. Bij de toewijzing van de mediarechten werd vervolgens besloten de samenvatting- en radiorechten te gunnen aan de NOS voor een periode van vijf jaar. Voor de exploitatie van de live rechten werd gekozen voor het opzetten van een eigen voetbalkanaal: Eredivisie Live. In de ontwikkeling hiervan werd tevens gekeken naar mogelijke strategische partners die hierin zouden kunnen participeren. Zo kwam een nieuwe entiteit tot stand: Eredivisie Media en Marketing CV (EMM CV). Deze joint venture is opgezet door Eredivisie CV (80%) en Endemol Sports Investments BV (20%) als commandite en Eredivisie Beheer BV als beherend vennoot. In deze nieuwe entiteit worden vooral de collectieve media- en sponsorrechten namens de Eredivisie clubs geëxploiteerd. De onderneming is opgericht op 27 augustus 2008 en aangegaan voor onbepaalde tijd. In het seizoen 2010/‟11 heeft ook de KNVB een 10% belang genomen in EMM CV. Daarmee is de verhouding: -
Eredivisie CV
72%
-
Endemol Sports Investments BV
18%
-
KNVB
10%
Organisatie De directie van Eredivisie Media & Marketing CV bestaat - evenals de directie van ECV - uit twee directieleden. Gevestigd in Maarsbergen geven zij leiding aan een team van dertien mensen. Een directeur staat aan het hoofd van TV zender Eredivisie Live. Eredivisie Media & Marketing CV staat onder toezicht van een Raad van Commissarissen, bestaande uit vijf leden.
Exploitatie collectieve rechten De Eredivisieclubs verlenen aan de ECV en aan EMM CV het exclusieve recht om de collectieve Eredivisie Rechten voor de clubs te vermarkten en te exploiteren. Bekende voorbeelden daarvan zijn: 1.
Live TV rechten: Eredivisie Live
2.
Overige mediarechten
3.
Sponsoring, Gaming & Gambling
1. Eredivisie Live Eredivisie Live is het eigen live voetbalkanaal van de Eredivisie clubs. EMM CV heeft distributieovereenkomsten afgesloten met alle distributeurs wat een landelijke dekking van het kanaal waarborgt. De verschillende distributeurs stellen zelf de consumentenprijs vast, EMM CV is bij wet niet gerechtigd een uniforme of vaste consumentenprijs te handhaven. Het afgeven van een adviesprijs is hierin het vertrekpunt. Naast het afsluiten van een abonnement is het bij een aantal distributeurs ook mogelijk om tegen een vergoeding een losse wedstrijd te bekijken, het zogenaamde 'pay per view' (PPV) principe. In aanvulling op de diensten van de TV distributeurs biedt EMM CV bovenden zelf de mogelijkheid om tegen betaling wedstrijden live via internet te bekijken.
10
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
2. Overige media rechten Naast de live wedstrijden is er nog een aantal mediarechten beschikbaar voor centrale exploitatie. Hier wordt een onderscheid gemaakt in samenvattingen voor het open net, live radio rechten, rechten buitenland en mobiele rechten. De rechten voor de samenvattingen van alle Eredivisie wedstrijden worden periodiek aangeboden aan de markt, voor alle publieke en commerciële omroepen. Met ingang van het seizoen 2008/‟09 zijn de samenvattingrechten van de Eredivisie en de live radio rechten vergeven aan de NOS voor een periode van vijf jaar. Ook in het buitenland worden de rechten van de samenvattingen en live wedstrijden centraal geëxploiteerd. Deze beelden worden namens EMM CV in het buitenland aangeboden via sportmarketingbureau IMG. Per seizoen 2010/‟11 is met IMG een overeenkomst gesloten voor een periode van vier jaar, tegen een minimum gegarandeerd bedrag aan inkomsten. Tevens exploiteert EMM CV de mobiele portal www.eredivisie.mobi met onder meer (video) nieuws, interviews, samenvattingen en een 'goal alert' service, waarmee men binnen enkele minuten een gescoord doelpunt kan bekijken op de mobiele telefoon. 3. Sponsoring, Gaming & Gambling Centrale sponsoring is een bewezen concept van de clubs en EMM CV in de afgelopen jaren en levert een stevige financiële impuls op voor de clubs, additioneel aan hun eigen inkomsten. Centrale sponsoring is bij uitstek geschikt voor bedrijven die zich niet willen binden aan slechts één club, maar een landelijke (meer neutrale) benadering prefereren. De Eredivisie heeft daarom in de afgelopen jaren diverse partnerpakketten in de markt gezet en grote merken aan zich weten te binden. Ook worden er inkomsten gegenereerd uit spelsoftware licenties en vormen gok- en spelconcepten een potentiële inkomstenbron. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de ECV via de contactgegevens op pagina 52.
1.2.3 Coöperatie Eerste Divisie UA (CED) Sinds 1 oktober 1993 hebben alle Jupiler League clubs zich verenigd in de overkoepelende organisatie Coöperatie Eerste Divisie (CED). De CED behartigt de belangen van alle clubs uitkomend in de Jupiler League in het algemeen en de gemeenschappelijke commerciële belangen in het bijzonder, waaronder het sluiten van overeenkomsten met derden. De CED is eveneens de gesprekspartner van alle stakeholders rondom de achttien (individuele) clubs, zoals de KNVB, Eredivisie en de (lokale) overheid.
Organisatie Vanuit het CED kantoor in Zeist zijn vier medewerkers voor de achttien Jupiler League clubs actief; algemeen directeur, manager algemene zaken, databasemarketeer, medewerker PR & Communicatie. Buiten de vier medewerkers kent de CED een bestuur bestaande uit drie leden.
Beleid De CED creëert in samenwerking met alle achttien Jupiler League clubs een podium waarbij sportieve, maatschappelijke, financieel strategische en commerciële belangen bij elkaar komen om de voetballiefhebber te binden aan de voetbalclubs en de competitie. Het beleid van de CED is dan ook gebaseerd op vier verschillende pijlers. Hierna een greep uit de diverse activiteiten binnen de vier pijlers. Technisch Binnen deze beleidspijler is het waarborgen van een competitiestructuur die attractief voetbal bevordert een belangrijk uitgangspunt. Daarbij moet de Jupiler League voor voetbaltalent als ook voor (jeugd)trainers dé opstap zijn naar het hoogste niveau. Op technisch vlak ligt er een belangrijke relatie tussen de CED en KNVB Wedstrijdzaken, de laatste verzorgt uiteindelijk de competitieplanning. Hét unieke kenmerk van de Jupiler League competitiestructuur, de indeling in vier periodes, is hiervan een concreet resultaat. Aan het einde van iedere periode wint één club de periodetitel waarmee zij zich automatisch plaatst voor de Jupiler League Play-Offs.
11
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
Buiten de kampioen hebben zo twee extra Jupiler League clubs de mogelijkheid om te promoveren naar de Eredivisie. Na iedere periode, bestaande uit acht wedstrijden, worden er eveneens Bronzen Stieren uitgereikt aan de beste speler, beste trainer, beste talent, topscorer en het beste team van de periode. De winnaars (speler, talent en trainer) worden bepaald door de trainers en aanvoerders van alle achttien Jupiler League clubs. Het seizoen wordt afgesloten met de Gouden Stier uitreiking. De winnaars in de vijf categorieën worden beloond met een Gouden Stier. Financieel Strategisch De activiteiten binnen deze beleidspijler zijn gericht op het creëren van financieel gezond betaald voetbal middels professioneel georganiseerde BVO‟s in de Jupiler League. De CED is onder andere verantwoordelijk voor de verdeling van de mediagelden middels een door de leden vastgesteld financieel verdeelmodel. Buiten de financiële beloning voor de sportieve prestaties zijn er componenten benoemd die extra beloond worden, dit mede in het licht van de rol die de Jupiler League in het betaald voetbal moet spelen. Deze componenten (eigen verdien vermogen, betalende toeschouwers, jonge selecties en financieel gezonde organisaties) zijn met name terug te vinden in het bonusgedeelte van het verdeelmodel. Een concreet voorbeeld van een collectieve activiteit in deze beleidspijler is de samenwerking met Ooijendijk Financial Services (OFS) en de inzet van AFAS Profit online. Om beter zicht te krijgen op de gehele bedrijfsvoering en daarbij de financiële processen in het bijzonder hebben de achttien BVO‟s uit de Jupiler League sinds 1 juli 2010 met behulp van de CED op unieke wijze de handen ineen geslagen. De CED is allereerst een samenwerkingsovereenkomst aangegaan met OFS, waarmee de benodigde financiële kennis in huis is gehaald voor wat betreft collectieve financiële ondersteuning. Ten tweede is er de keuze gemaakt voor implementatie van het online boekhoud systeem AFAS Profit Online bij alle Jupiler League clubs. Een enorme stap voorwaarts in het meer uniform inrichten van het ondernemingsprocesbeheer bij alle clubs in de Jupiler League. Buiten het creëren van financieel gezond betaald voetbal wordt er binnen deze beleidspijler in samenwerking met KNVB Expertise middels diverse projecten bijgedragen aan de professionalisering van de Jupiler League cluborganisaties. Commercieel De belangrijkste beleidspijler voor de CED is commercieel van aard. Het versterken van het divisie-imago bij voetballiefhebbers, het vergroten van collectieve inkomsten, het maximaliseren van mediabereik en het vergroten van het stadionbezoek zijn de voornaamste speerpunten binnen deze beleidspijler. De CED vervult op commercieel vlak twee belangrijke functies voor de Jupiler League clubs. Allereerst richt de CED zich in nauwe samenwerking met partners Eyeworks Sport, RTL 7, de publieke regionale omroepen en Eredivisie Live op een complete invulling van de landelijke mediakanalen. Zo zijn er bijvoorbeeld vanaf het seizoen 2010/‟11 twee wedstrijden per week op Eredivisie Live te zien en zijn via de gezamenlijke website alle samenvattingen en interviews van en rondom de wedstrijden uit de Jupiler League terug te vinden. Daarnaast wordt er iedere vrijdagavond rond 22.00 uur een samenvattingenprogramma uitgezonden op RTL7. Een tweede belangrijke activiteit van de CED in deze pijler is en blijft het vergroten van collectieve gelden middels het binden van nieuwe commerciële partners aan de divisie. Maatschappelijk De CED wil met de achttien individuele Jupiler League clubs eveneens een belangrijke rol spelen in de (lokale) maatschappij, vooral richting overheid, onderwijs en bedrijfsleven. In het seizoen 2009/‟10 hebben alle Jupiler League clubs zich collectief geschaard achter het „Playing for Succes‟ project. Binnen vier seizoenen zal dit programma bij alle achttien Jupiler League clubs geïmplementeerd zijn. Verder ondersteunt de CED in samenwerking met alle clubs en onder andere de KNVB, Eredivisie, het amateurvoetbal en de Stichting meer dan
12
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
Voetbal het voetbalbrede programma Sportiviteit & Respect (S&R) en ligt er een samenwerking met het Fonds Gehandicaptensport. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de CED via de contactgegevens op pagina 52.
1.3 Belangenbehartigers Naast de koepelorganisaties is er ook een aantal organisaties dat de belangen behartigt van bepaalde groepen binnen het betaalde voetbal.
1.3.1 Federatie van Betaald voetbal Organisaties (FBO) De FBO is de werkgeversorganisatie in het Nederlandse betaald voetbal. Zij ondersteunt de clubs op sociaal economisch, P&O en juridisch gebied in de breedste zin. Hierbij kent de FBO drie kerntaken: belangenbehartiging, advisering en informatievoorziening. In dit verband begeleidt de FBO BVO‟s onder andere in arbitrage- en tuchtzaken en draagt zij zorg voor ondersteuning bij de totstandkoming van uiteenlopende contracten, zoals transfer-, sponsor- en arbeidsovereenkomsten. Daarnaast vertegenwoordigt zij haar leden bij de totstandkoming van de Collectieve Arbeidsovereenkomsten (CAO‟s) voor contractspelers en trainers. Tevens verzorgt de FBO juridische ondersteuning van andere (overkoepelende) organisaties in het betaald voetbal, te weten: de CED, de ECV en Eredivisie Live.
Activiteiten Clubs kunnen bij de FBO terecht voor allerhande juridische en P&O gerelateerde vraagstukken, zoals; -
het opstellen en/of controleren van (spelers)arbeids-, transfer- of spelersmakelaarsovereenkomsten;
-
het opstellen en/of controleren van sponsor- of suppliercontracten;
-
het begeleiden van en optreden als raadsman van clubs bij arbeidsgeschillen, contractuele geschillen, inbreuken op het gebied van het intellectuele eigendom, geschillen aangaande solidariteitsbijdrage of opleidingsvergoeding en (nationale en internationale) arbitrage- en tuchtzaken;
-
het aanvragen van tewerkstellings- en verblijfsvergunningen voor spelers;
-
het aanbieden van branchegerelateerde producten en diensten met collectief voordeel zoals de digitale RI&E, de arbocatalogus, verzekeringen, workshops en dergelijke;
-
advisering en bemiddeling bij stages, werving en selectie, langdurig zieken, oproepkrachten, arbeidsvoorwaarden en andere personeelgerelateerde vraagstukken;
-
informatie over de nieuwste, op de branche van toepassing zijnde, wetgeving;
-
het opmaken van functiebeschrijvingen, personeelsgidsen, modelbrieven, en dergelijke.
Organisatie De FBO is een vereniging met een raad van toezicht en een statutair directeur-bestuurder. De FBO heeft momenteel vijf medewerkers in dienst (5,2 fte). Naast de directeur-bestuurder bestaat de FBO uit twee juristen, een P&O adviseur en een secretaresse. De FBO is een onafhankelijke organisatie die niet gelieerd is aan andere entiteiten. De leden van de FBO zijn de clubs en hebben in de ledenvergadering allen één gelijke stem. De FBO komt enkel op voor de belangen van de clubs en werkt in die hoedanigheid nauw samen met de CED en ECV. De clubs betalen jaarlijks een door de ledenvergadering vastgestelde contributie. Op basis van deze contributie kunnen clubs onbeperkt gebruik maken van de dienstverlening van de FBO. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de FBO via de contactgegevens op pagina 52.
13
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
1.3.2 Vereniging Van ContractSpelers (VVCS) De VVCS (opgericht in 1961), de belangenorganisatie voor betaald voetballers, is aangesloten bij de Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV), en heeft als doel haar leden zowel op individuele als op collectieve basis bij te staan, zowel op arbeidsrechtelijk als op maatschappelijk gebied.
Activiteiten Het dienstenpakket van de VVCS behelst onder meer: -
individuele begeleiding voor haar leden bij het sluiten van contracten;
-
juridische advisering in de ruimste zin des woords;
-
spelers bijstaan bij het vinden van een nieuwe club (team-VVCS);
-
het sluiten van een CAO;
-
arbeidsrechtelijke ondersteuning;
-
spelers bijstaan bij het starten van een tweede carrière (VVCS Academy, Sollicitatieservice en VVCS re-integratieservice);
-
financiële hulpverlening (Stichting Schuldhulpverlening VVCS).
Organisatie De organisatie bestaat in totaal uit negen medewerkers, waarvan vier in de binnendienst en vijf in de buitendienst.
De VVCS en haar omgeving De VVCS is boardmember van de internationale spelersorganisatie FIFPro. VVCS voert het secretariaat van de Centrale Spelersraad (CSR), een orgaan van de KNVB. De VVCS voert regulier overleg met bestuur betaald voetbal KNVB, Eredivisie CV, CED en FBO. De VVCS benoemt twee werknemersvertegenwoordigers in het bestuur van het Contractspelersfonds KNVB (CFK). Hoewel de VVCS zich primair richt op de belangen van haar leden, doen ook veel clubs een beroep op de deskundigheid van de VVCS. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de VVCS via de contactgegevens op pagina 53.
1.3.3 ProProf ProProf is als vakvereniging opgericht in april 1999 en is een beroepsorganisatie voor voetballers in loondienst en stelt zich ten doel de sociaal economische en maatschappelijke belangen van haar leden te behartigen voor zover deze direct, danwel indirect voortvloeien uit hun (voormalige)arbeidsverhouding. ProProf is opgericht door vakbond De Unie die partij is bij meer dan 100 CAO‟s in de sectoren Industrie en Dienstverlening. ProProf hangt tevens onder de „paraplu‟ van de vakcentrale MHP (Middelbaar en Hoger Personeel). Deze vakcentrale is evenals de FNV en CNV vertegenwoordigd in de Sociaal Economische Raad. ProProf is als vakbond voor contractspelers de natuurlijke tegenhanger van de FBO. In het collectief overleg behartigen zij samen met de VVCS de belangen van de voetballers, terwijl de FBO opkomt voor de belangen van de aangesloten clubs. De insteek van ProProf is erop gericht om samen met de sociale partners te streven naar een gezonde bedrijfstak Betaald Voetbal. Bij dit streven spelen naast economische motieven ook de sociale en maatschappelijke belangen mee. De rechten en plichten van clubs komen terug in de naleving van de afspraken die gemaakt zijn tussen de sociale partners en die tussen ProProf en afzonderlijke clubs. Uiteraard geldt dit wederzijds.
Activiteiten ProProf behartigt de collectieve en individuele belangen van profvoetballers. Collectief is ProProf partij bij de CAO contractspelers betaald Voetbal en is zij vertegenwoordigd in het bestuur van het CFK, de overbruggingsregeling
14
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
voor na de actieve carrière. Via invloed bij de Centrale spelersraad wordt tevens medezeggenschap in de Algemene Vergadering van de KNVB bewerkstelligd. Daarnaast kunnen spelers ook met allerlei individuele kwesties bij ProProf aankloppen. Te denken valt hier aan problemen die direct voortkomen uit de arbeidsverhouding van de speler met de club, maar ook voor vragen over sociale zekerheidskwesties of fiscale zaken. Daarnaast kunnen spelers via ProProf allerlei opleidingstrajecten volgen, wordt hulp geboden bij schuldsaneringstrajecten en aanvragen voor een WW-uitkering.
Organisatie Op de loonlijst van ProProf staan drie personen doch voor allerlei arbeidsrechterlijke en sociaalzekerheidsrechtelijke kwesties wordt een beroep gedaan op de professionals van vakbond De Unie. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met ProProf via de contactgegevens op pagina 53.
1.3.4 Coaches Betaald Voetbal (CBV) Op 18 november 1990 richtten 21 trainer-coaches, allen werkzaam in het Betaald Voetbal, in Mierlo een eigen belangenvereniging op. Eerst als 16e afdeling van de VVON, vanaf 14 februari 1996 als zelfstandige vakvereniging. Bij de afsplitsing van de VVON telde de vereniging 123 leden. Op 1 november 2010 heeft Coaches Betaald Voetbal 448 leden.
Visie De CBV is de belangenvereniging van de trainer/coach, werkzaam in het Betaalde Voetbal en voor een club of voetbalbond in Nederland of daarbuiten. Het beleid van de CBV moet voor iedereen duidelijk herkenbaar zijn en initiërend voor de ontwikkeling van het voetbal. Het moet transparant zijn en kenmerkend voor de beroepsgroep van professionele coaches. De CBV wil zich manifesteren als een vaste en betrouwbare waarde in de wereld van het (betaalde) voetbal. Ze wil een volwaardig gesprekspartner zijn van de KNVB en van andere belangenorganisaties in het voetbal. Ze biedt zich aan als adviesorgaan voor overheid en bedrijfsleven en als goed belangenbehartiger van al haar leden en sponsors. Bovenal wil de CBV er voor zorgen dat voetbal een sport is en blijft voor iedereen en van iedereen. De CBV wil een vereniging zijn met oog voor maatschappij en medemens.
Activiteiten De CBV is een stabiele en sterke organisatie. Zij heeft aanzien en een groot draagvlak in het betaald voetbal. In het buitenland wordt de CBV gezien als hèt voorbeeld van een goede professionele belangenvereniging voor de professionele trainer/coach. Het is een gezamenlijke taak van de leden om deze status te handhaven en daar waar mogelijk te verbeteren. Het consequent naleven van statuten, huishoudelijk reglement en van de afgesproken gedragscode en erecode is daarbij van het grootste belang. De CBV richt zich op drie kerntaken: -
verhogen van de kwaliteit van het voetbal;
-
het goed behartigen van de belangen van al haar leden;
-
het naar een hoger plan tillen van het imago van product voetbal en het vak van trainer-coach.
Organisatie Het bestuur bestaat uit minimaal zeven en maximaal negen leden. Zij worden gekozen voor een periode van drie jaar en de voorzitter wordt in functie gekozen. Het dagelijks bestuur bestaat uit de voorzitter en vice-voorzitter. De professionele staf van de CBV bestaat uit een directeur en een officemanager. De taken die de CBV op zich heeft genomen worden door de professionele staf van de CBV uitgevoerd. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de CBV via de contactgegevens op pagina 53.
15
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
1.3.5 Pro Agent De organisatorische kant van de sector wordt gekenmerkt door een woud van regels. Denk hierbij aan Europees recht, nationaal recht en reglementen van (inter)nationale voetbalbonden. Deze versnippering leidt tot onduidelijkheden en conflicten. De huidige organisatie van het voetbal vraagt om een collectieve stem van de vertegenwoordigers van een beroepsgroep die het internationale voetbal in beweging houdt en als bindmiddel fungeert tussen clubs, spelers en bonden. Dit zijn de FIFA gelicentieerde spelersmakelaars. Pro Agent behartigt de belangen van de spelersmakelaars in de (inter)nationale “voetbalpolitiek”. Pro Agent is in juni 2006 opgericht door toonaangevende Nederlandse spelersmakelaars met een FIFA licentie uitgegeven door de KNVB. Pro Agent respecteert de organisatorische structuur in de sector en streeft naar efficiency, transparantie en rechtszekerheid in het (inter)nationale voetbal. Pro Agent staat voor transparantie en professionaliteit in de werkzaamheden van spelersmakelaars. Pro Agent assisteert haar leden in hun dagelijkse praktijk. De dienstverlening gaat van verregaand complex/juridisch tot de praktische aspecten van het beroep. Door middel van het samenwerken met partners wordt een uitgebreid palet van diensten aangeboden: verzekeringen, fiscaal, juridisch, verhuizingen, financieel en veiligheid van agenten en spelers/clubs. Pro Agent is het referentiepunt voor de georganiseerde makelaar en kan ook van clubs van dienst zijn, omdat de club via de aangesloten makelaar feitelijk van de Pro Agent diensten gebruik kan maken. Bovendien is dat voor de club een garantie dat de wederpartij op een gedegen back office kan terugvallen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Pro Agent via de contactgegevens op pagina 53.
1.4 Internationale organisaties Het betaalde voetbal heeft een sterk internationaal karakter. Op mondiaal niveau zijn er meerdere organisaties waarmee Nederlandse BVO‟s direct of indirect te maken hebben. De belangrijkste worden hier uitgelicht.
1.4.1 Fédération Internationale de Football Association (FIFA) De (FIFA) is de internationale organisatie voor de sport. De organisatie is opgericht op 21 mei 1904. Dit gebeurde door de nationale voetbalbonden van Frankrijk, België, Denemarken, Nederland, Spanje, Zweden en Zwitserland.
Activiteiten De FIFA organiseert en beheert grote internationale voetbaltoernooien, waaronder het Wereldkampioenschap voetbal (mannen en vrouwen). De FIFA wijst de organisatoren van de eindtoernooien aan tijdens een stemming onder de leden van het uitvoeringsorgaan. Meer op de achtergrond stimuleert de FIFA de ontwikkeling van het voetbal in minder vermogende landen. Daarnaast reikt ze ook op een jaarlijks gala een aantal onderscheidingen uit, zoals die van Wereldvoetballer van het jaar. De FIFA is een van de organisaties die meebeslist over de wijziging van de spelregels van het voetbal. Spelregels kunnen alleen door de International Football Association Board worden gewijzigd. Deze organisatie bestaat uit de FIFA (vier stemmen) en de voetbalbonden van Engeland, Noord-Ierland, Schotland en Wales met elk één stem. Voor een spelregelwijziging zijn tenminste zes stemmen nodig. Hierdoor kunnen wijzigingen alleen worden doorgevoerd met instemming van de FIFA.
Leden Behalve Monaco, Vaticaanstad, Kosovo, Micronesië, Kiribati, de Marshalleilanden, Nauru, Palau en Tuvalu, die alle wel een nationale ploeg hebben, zijn alle onafhankelijke landen lid van de FIFA. Daarnaast is een aantal afhankelijke gebieden ook lid van de organisatie, zoals Palestina. De vier landstreken van het Verenigd Koninkrijk hebben allen een aparte bond en spelen voor hun eigen land (Wales, Noord-Ierland, Engeland en Schotland).
16
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
De FIFA heeft zes continentale bonden als lid: -
Asian Football Confederation (AFC)
-
Confédération Africaine de Football (CAF)
-
Confederación Sudamericana de Fútbol (CONMEBOL)
-
Confederation of North and Central American and Caribbean Association Football (CONCACAF)
-
Oceania Football Confederation (OFC)
-
Union of European Football Associations (UEFA)
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de FIFA via de contactgegevens op pagina 53.
1.4.2 Union Européenne de Football Association (UEFA) De Union of European Football Associations of Union Européenne de Football Association, waarvan UEFA de afkorting is, is het controlerend orgaan voor voetbal tussen Europese voetbalteams. Het vertegenwoordigt de nationale voetbalbonden van Europa, organiseert landencompetities en clubcompetities in Europa (Champions League, Europa League etc.) en beheert het prijzengeld, regels en mediarechten voor deze competities. De UEFA is opgericht op 15 juni, 1954 in Basel, Zwitserland. Het hoofdkantoor van de UEFA is gehuisvest in Nyon, Zwitserland. De organisatie bestond oorspronkelijk uit 25 voetbalbonden. Tegenwoordig zijn er 53 aangesloten bonden. De UEFA organiseert een aantal competities op landen- en clubniveau. De belangrijkste competitie op landenniveau is uiteraard het Europees kampioenschap voor landenteams dat elke vier jaar wordt gehouden. Buiten deze competitie zijn er ook competities voor nationale jeugdteams tot 21, 19 en 17 jaar. Ook organiseert de UEFA de kampioenschappen voor vrouwen (inclusief tot 19 en 17 jaar).
Bestuur en organisatie De UEFA is net als de KNVB opgebouwd als een ledenorganisatie met een bestuur (Executive Committee) en een voorzitter (Michel Platini). Het bestuur legt verantwoording af aan de ledenvergadering (congress) die jaarlijks bijeenkomt voor de ledenvergadering en waarin alle aangesloten bonden vertegenwoordigd zijn. Daarnaast kunnen buitengewone vergaderingen plaatsvinden op verzoek van het bestuur of een vijfde van de leden. In de ledenvergadering kan onder andere worden besloten over: -
het jaarverslag van de organisatie;
-
budgetten;
-
verkiezingen van voorzitter, leden van Executive Committee, Europese leden in het FIFA Executive Committee;
-
mogelijke deelname van nieuwe leden of verlenging van deelname van bestaande leden;
-
benoeming van ere-leden.
Het bestuur van UEFA bestaat uit vijftien leden (inclusief president) en komt iedere twee maanden bij elkaar. In deze vergadering worden besluiten genomen waartoe het bestuur gerechtigd is. Voor verschillende onderwerpen en projecten kunnen commissies in het leven worden geroepen. Ze worden samengesteld uit leden uit de algemene vergadering. Daarnaast zijn er expert panels, samengesteld uit experts op de betreffende onderwerpen. Deze commissies en expert panels hebben een adviserende functie richting het bestuur. De uitvoering van activiteiten vindt plaats in de kantoororganisatie die het bestuur ondersteund. Deze organisatie wordt aangestuurd door de „General Secretary‟, benoemd door het bestuur. De taken van de general secretary behelsen onder andere: -
het vertegenwoordigen van UEFA;
-
benoemen van directie en staf in de kantoororganisatie;
17
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
-
indienen van een jaarlijks businessplan;
-
financieel management.
Werkzaamheden De belangrijkste werkzaamheden van UEFA behelsen de organisatie van de verschillende competities en evenementen, vertegenwoordiging van het Europese voetbal in mondiale aangelegenheden en Europese regelgeving en tucht. Daarbuiten investeert UEFA in de groei en professionalisering en van het voetbal op top- en amateurniveau. De organisatie zet zich in voor waarden en normen in en rondom het voetbal en professionalisering van het management. Dat doet het door het organiseren van opleidingsprogramma‟s, congressen, publicaties, publiekscampagnes en regelgeving. Een in het oog springende ontwikkeling is de ontwikkeling van strengere financiële kaders binnen het licentiesysteem voor deelnemers aan de Europese clubcompetities onder de noemer Financial Fair Play (FFP). Hier wordt uitgebreider op ingegaan in hoofdstuk 3 – Licentiesysteem. UEFA werkt op basis van elf kernwaarden die de werkzaamheden en taken kernachtig samenvatten: 1.
Football first; Het voetbal staat altijd voorop; voetbal is een sport en geen markt of business.
2.
Pyramid structure and subsidiarity; UEFA speelt een cruciale rol in de internationale voetbalpiramide.
3.
Unity and leadership; UEFA is een democratische organisatie met sterk leiderschap op basis van consensus. Daarin worden leden gehoord, maar ook andere stakeholders (competities, clubs, spelers, fans).
4.
Good governance and autonomy; UEFA staat voor openheid, transparantie en verantwoordelijkheid.
5.
Grassroots football and solidarity; Breedte- en topsport kunnen niet zonder elkaar en moeten elkaar daarom ondersteunen.
6.
Youth protection and education; Bescherming van kwetsbare groepen, vooral in ontwikkelingslanden.
7.
Sporting integrity and betting; UEFA zet zich in voor het beschermen van de integriteit van de sport en de competities.
8.
Financial fair play and regularity of competitions; Financial Fair Play zorgt ervoor dat BVO‟s verantwoordelijk financieel beleid voeren en op eerlijke gronden met elkaar concurreren.
9.
National teams and clubs; UEFA zet zich in voor een goede balans tussen nationale teams en BVO‟s.
10. Respect; UEFA gaat voor „zero tolerance‟ op het gebied van racisme, geweld en doping, op het veld en op de tribunes. 11. European sports model and specificity of sport; UEFA zet zich in voor bescherming van de waarden van het Europese sportmodel waarin promotie/degradatie, solidariteit en open competities centraal staan. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de UEFA via de contactgegevens op pagina 53.
1.4.3 Association of European Professional Football Leagues (EPFL) De EPFL is gezeteld in Nyon en fungeert als de belangenbehartiger van dertig professionele voetbalcompetities in Europa. De organisatie is in 2005 opgericht, toen nog door twaalf leden. Toen heette de organisatie nog EUPPFL (Association of European Union Premier Professional Football Leagues).
Activiteiten De EPFL stelt zichzelf ten doel de leagues te vertegenwoordigden bij alle kwesties die spelen in de ontwikkeling van het betaalde voetbal in Europa. De missie van de EPFL luidt: “To foster cooperation, friendly relations and unity between the European Professional Football Leagues, exploring common synergies with football authorities and relevant stakeholders in order to positively transform and add significant value to the football landscape”. Deze missie vertaalt zich in de volgende ambities: -
De strategische voorloper in het Europese professionele voetbal.
-
Het bevorderen van onderlinge relaties en samenwerking tussen leden.
18
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
-
Het herkennen van internationale kwesties die de leden aangaan en waar nodig een rol spelen in de discussie.
-
Het vertegenwoordigen en beschermen van de specificiteit, identiteit en autonomie van het betaalde voetbal in Europa en de wereld.
-
Het faciliteren van kennisdeling tussen leden.
-
Het organiseren van tentoonstellingen, conferenties, opleidingen en andere collectieve activiteiten ter promotie van het professionele voetbal.
Organisatie De EPFL wordt bestuurd door een algemene ledenvergadering (general assembly) die een algemeen bestuur (board of directors) aanstuurt. Er zijn enkele medewerkers in dienst die de algemene zaken behandelen. Speciale projecten worden uitgevoerd door daartoe opgerichte commissies waarin vertegenwoordigers van de leden plaatsnemen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de EPFL via de contactgegevens op pagina 53.
1.4.4 European Club Association Board (ECA) De European Club Association (ECA) is een onafhankelijk orgaan dat Europese professionele voetbalclubs vertegenwoordigd op Europees niveau. Sinds 2008 heeft dit orgaan de rol overgenomen van twee organisaties; de G14 en de European Club Forum. De ECA wordt door UEFA en FIFA gezien als volwaardig gesprekspartner. Dat is vastgelegd in een „memorandum of understanding‟ dat in januari 2008 is ondertekend. De ECA vertegenwoordigt 197 voetbalclubs uitkomend in alle 53 landen met een bij UEFA aangesloten bond en stelt zichzelf ten doel de belangen van het Europese clubvoetbal te behartigen. Daarbij kan worden gedacht aan de internationale wedstrijdkalender en regelgeving. In juni 2011 waren de Nederlandse leden Ajax, AZ, FC Twente, FC Utrecht, Feyenoord, PSV en Heerenveen. De missie van de ECA luidt: “ECA exists to protect and promote European club football. Its aim is to create a new, more democratic governance model that truly reflects the key role of the clubs. ECA will act to strengthen each of the clubs for the benefit of all and to ensure that club football is recognised by decision makers as the most direct link to the fans and their communities”. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de ECA via de contactgegevens op pagina 53.
19
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
1.5 Overige organisaties Tot slot zijn er nog twee relevante organisaties die in geen van genoemde categorieën vallen, maar wel de moeite waard zijn te vermelden.
1.5.1 Stichting Meer dan Voetbal Visie Voetbal is er voor iedereen. En voetbal is ván iedereen. Dat maakt voetbal bij uitstek geschikt om mensen te verbinden, jong en oud, zwart en wit, arm en rijk. In 2004 werd door de KNVB, de Eredivisie en de Eerste Divisie, de Stichting Meer dan Voetbal opgericht om de kracht van het voetbal in te zetten voor een betere samenleving. Voetbal is meer dan een spelletje. En een BVO is meer dan een club. De voetbalclubs zijn zich hier steeds meer van bewust. Ook zij realiseren zich dat ze geen doodgewone onderneming zijn, maar een trefpunt van mensen met een gedeelde passie. Hoezeer die mensen ook van elkaar verschillen, aan voetbal beleven ze allemaal plezier. Of ze nu zelf spelen of supporter zijn. Door de plek die een club inneemt in de harten van supporters, kunnen zij vanuit de club effectiever worden aangesproken op hun gedrag en gemotiveerd dat te veranderen.
Activiteiten Stichting Meer dan Voetbal zet de verbindende kracht van het voetbal in voor een betere samenleving. De Stichting heeft hierin een stimulerende rol: aanjager en spelverdeler. De Stichting adviseert clubs en verenigingen over hoe zij de maatschappelijke inzet van hun organisatie kunnen vergroten, verbindt partijen in het veld aan elkaar, deelt kennis op het gebied van betrokken voetbal en maakt de inzet van het voetbal voor de samenleving zichtbaar door: -
-
-
het aanjagen van kansrijke maatschappelijke voetbalprojecten, door onder andere: o
ontwikkelen van programma‟s
o
clubs adviseren bij het opzetten en vergroten van maatschappelijk beleid
het kenniscentrum te zijn op het gebied van maatschappelijk voetbal, door onder andere: o
onderzoek
o
delen van „good practices‟ (goed voorbeeld doet volgen)
het Meer dan Voetbal gedachtegoed zichtbaar maken, door onder andere: o
organiseren van congressen/geven van presentaties
o
Meer dan Voetbal label & award
Stichting Meer dan Voetbal wordt gesteund door de KNVB, de BVO‟s, de overheid en door enkele fondsen. De Stichting is het kenniscentrum voor maatschappelijk voetbal, partijen kunnen bij de Stichting terecht voor vragen en advies over succesvolle projecten, samenwerkingsvormen en organisatiestructuur.
Organisatie De Stichting Meer dan Voetbal bestaat uit acht vaste werknemers, ondersteund door een aantal stagiaires. De organisatie wordt aangestuurd door een directeur. In het bestuur van de Stichting hebben zitting: Map Nihom, Hans van der Wind, Jet Bussemaker, Mohammed Allach, Paul Verweel, Z.H. Prins Pieter-Christiaan van OranjeNassau van Vollenhoven en Paul Smits. Het team van ambassadeurs bestaat onder andere uit Erica Terpstra, Loek Hermans, Jack van Gelder, Hein Verbruggen, Hans de Boer en Ruud Vreeman. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de Stichting Meer dan Voetbal via de contactgegevens op pagina 52.
20
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
1.5.2 KNVB Expertise In het voorjaar van 2008 namen de KNVB, ECV, CED en FBO het initiatief voor de oprichting van een kenniscentrum voor het Nederlandse betaalde voetbal: KNVB Expertise, Centrum voor Onderzoek en Kennismanagement Betaald Voetbal. KNVB Expertise is - in tegenstelling tot alle andere genoemde organisaties geen afzonderlijke entiteit, maar een samenwerkingsverband tussen ECV, CED, FBO en KNVB. Doel van het kenniscentrum is BVO‟s te ondersteunen in hun bedrijfsvoering. Dit gebeurt door het faciliteren van kennisdeling tussen entiteiten in de bedrijfstak en het vraaggestuurd aanbieden van kennisproducten zoals onderzoeken, handboeken en nieuwsbrieven. Daarnaast ondersteunt KNVB Expertise bij de vertaling van deze kennisproducten naar de operationele context van de BVO‟s. Op het Extranet Betaald Voetbal (http://ebv.knvb.nl) is een online kenniscentrum ingericht waarin tal van kennisproducten beschikbaar zijn. Deze online omgeving is uitsluitend toegankelijk voor medewerkers van BVO‟s, door middel van door KNVB Expertise verstrekte inloggegevens.
Dienstverlening Het merendeel van de activiteiten van KNVB Expertise vindt plaats in het kader van het “Programma Bedrijfstakontwikkeling”. Dit programma heeft als doel de strategische bedrijfsvoering van BVO‟s structureel te ondersteunen. Dit wordt gedaan door het opleveren van strategische (onderzoeks)informatie en het organiseren van verdiepende workshops, kennis- en opleidingsbijeenkomsten. De dienstverlening binnen het programma is opgebouwd uit vier pijlers: onderzoek en informatie, kennisdeling, opleiding en advies. KNVB Expertise werkt in zijn projecten nauw samen met specialisten vanuit de KNVB, ECV, CED en FBO om de inbreng van specifieke kennis te borgen.
Onderzoek en informatie Binnen deze pijler worden onderzoeken uitgevoerd, nieuwsbrieven uitgegeven en handboeken ter beschikking gesteld. Deze informatie biedt waardevolle input voor BVO‟s en is beschikbaar via het online kenniscentrum van KNVB Expertise. Verschillende onderzoeken worden jaarlijks herhaald om trends te identificeren en ontwikkelingen bij BVO‟s te monitoren.
Kennisdeling Kennisbijeenkomsten bieden clubmedewerkers de mogelijkheid kennis en ervaringen met elkaar te delen rondom hun specifieke vakgebied. Uitgangspunt hierbij is: vóór BVO‟s, dóór BVO‟s. Voorbeelden zijn bijeenkomsten voor financieel specialisten, commercieel medewerkers of stadionmanagers. Bij deze bijeenkomsten worden regelmatig ook experts van binnen en buiten de bedrijfstak uitgenodigd om hun kennis te delen.
Opleiding KNVB Expertise organiseert sinds 2010 een opleiding voor medewerkers van BVO‟s: de Leergang Management Betaald Voetbal. Deze opleiding is ontwikkeld in samenwerking met de KNVB Academie. De opleiding bestaat uit verschillende modules met ieder een eigen thema. Deze modules zijn per stuk of achtereenvolgend te volgen. In de toekomst wordt het opleidingsaanbod wellicht uitgebreid met programma‟s voor directieleden, bestuurders en toezichthouders.
Advies De pijler “Advies” focust zich op de vertaling van kennisproducten naar de praktijk van een BVO. Deze clubspecifieke trajecten komen vaak voort uit een onderzoeksproject, maar kunnen ook vanuit een BVO worden geïnitieerd. Voorbeelden hiervan zijn de vertaling van het jaarlijkse Fan Onderzoek naar de clubsituatie door middel van workshops met clubmedewerkers, of ondersteuning in het ontwikkelen van een nieuw stadion. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met KNVB Expertise via de contactgegevens op pagina 52.
21
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
HOOFDSTUK 2 Besluitvorming Zoals uit hoofdstuk 1 duidelijk is geworden zijn er veel organisaties die vanuit een collectieve gedachte een bijdrage willen leveren aan de ontwikkeling van het professionele voetbal in de wereld, Europa en in Nederland. In dit hoofdstuk wordt duidelijk hoe de twee professionele competities in Nederland worden georganiseerd en hoe besluitvorming tot stand komt. Hierin spelen de BVO‟s een cruciale rol.
2.1 KNVB De KNVB (business unit betaald voetbal) heeft als kerntaak het organiseren van de vaderlandse professionele competities, Eredivisie, Jupiler League, KNVB-beker en de wedstrijd om de Johan Cruijff-schaal. Hierbij moet niet alleen worden gedacht aan de wedstrijdorganisatie en -planning, maar ook bijvoorbeeld aan tuchtzaken, stadionverboden en licenties voor spelersmakelaars. Dit doet de KNVB namens haar leden die in deze competities uitkomen, de BVO‟s. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen de KNVB als vereniging (met twee secties) en de arbeidsorganisatie (met twee businessunits). Zie daarvoor ook pagina 8. De besluitvormingsstructuur is vastgelegd in het Reglement Betaald Voetbal. In dit reglement zijn naast het de algemene (sportieve) reglementen ook reglementen opgenomen rond de thema‟s bestuur, tuchtrechtspraak, sponsoring, de licentie en overschrijvingen/transfers. Besluitvorming binnen de business unit betaald voetbal geschiedt in de algemene vergadering betaald voetbal die tweemaal per jaar in Zeist wordt gehouden. Hierin legt het bestuur betaald voetbal verantwoording af aan de vergadering (waarin alle BVO‟s zijn vertegenwoordigd) en wordt gestemd over voorstellen of wijzigingen. Een aantal belangrijke artikelen en passages uit het reglement betaald voetbal is hierna opgenomen om de verschillende organen en besluitvorming binnen het betaalde voetbal te illustreren. We raden bestuurders aan het Reglement Betaald Voetbal te raadplegen als op basis van dit handboek nog onduidelijkheden bestaan. Zie voor meer informatie en de laatste versie van het reglement het hoofdstuk documentatie achterin dit handboek.
Leden van de sectie betaald voetbal De belangrijkste leden van de sectie betaald voetbal zijn de rechtspersonen die gerechtigd zijn uit te komen in de eredivisie danwel eerste divisie van het betaald voetbal, beter bekend als de BVO‟s.
Organen van de sectie betaald voetbal De organen van de sectie betaald voetbal zijn het bestuur betaald voetbal, de algemene vergadering betaald voetbal (hierna: AVBV), de raad van toezicht betaald voetbal, de Eredivisie CV, de Coöperatie Eerste Divisie, de centrale spelersraad (hierna: CSR), de commissies met een rechtsprekende taak, de overige tuchtrechtelijke organen en alle overige personen en commissies die krachtens de statuten of reglementen zijn belast met een taak en waarbij aan hen beslissingsbevoegdheid is toegekend.
Bestuur betaald voetbal Het bestuur betaald voetbal (benoemd door de raad van toezicht) geeft leiding aan de sectie betaald voetbal en houdt toezicht op de naleving van de statuten, reglementen, uitvoeringsbesluiten en besluiten van organen van de sectie betaald voetbal. Het bestuur betaald voetbal is verantwoording verschuldigd aan de AVBV en tevens belast met de uitvoering van de door de AVBV genomen besluiten. Ook is het bestuur betaald voetbal belast met de vaststelling van en het toezicht op de onder verantwoordelijkheid van de sectie betaald voetbal te spelen
22
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
wedstrijden. Het bestuur betaald voetbal bestaat uit twee directieleden onder leiding van een bestuursvoorzitter (tevens directeur betaald voetbal). De actuele bestuursleden zijn te raadplegen op de website van de KNVB.
Raad van toezicht betaald voetbal De raad van toezicht toetst het beleid van het bestuur betaald voetbal en houdt toezicht op de algemene gang van zaken in de sectie betaald voetbal. De leden van de raad van toezicht worden benoemd door de AVBV.
Algemene vergadering betaald voetbal (AVBV) De AVBV wordt gevormd door de BVO‟s die uitkomen in de eredivisie en de eerste divisie van het betaald voetbal (wijzen elk een gemachtigde aan) alsmede door twee door de centrale spelersraad (CSR) aan te wijzen stemgerechtigden. De gemachtigden uit de eredivisie hebben evenveel stemmen als er BVO‟s zijn in de eerste divisie en vice versa. De stem van elk van de door de CSR aangewezen stemgerechtigden is gelijk aan het aantal BVO‟s die uitkomen in de eerste divisie, danwel gelijk aan het aantal BVO‟s die uitkomen in de eredivisie indien dit aantal hoger is. Aan de AVBV komen de haar expliciet toegekende bevoegdheden toe alsmede alle bevoegdheden die niet door de wet, de statuten of reglementen aan andere organen zijn opgedragen. Ook is de AVBV bevoegd om reglementen of onderdelen daarvan vast te stellen voor zover deze betrekking hebben op het betaald voetbal. De stemming op de AVBV geschiedt door de gemachtigden en de door de CSR aangewezen stemgerechtigden. Naast de normale AVBV die ieder voor- en najaar plaats heeft kan er ook een buitengewone vergadering worden belegd. Dit als het bestuur betaald voetbal, de raad van toezicht betaald voetbal of een aantal afgevaardigden dat gerechtigd is tot het uitbrengen van een tiende van het aantal stemmen in de AVBV dit nodig oordeelt.
Centrale spelersraad De CSR vertegenwoordigt de spelers van de BVO‟s. In dit kader heeft de CSR, zoals hiervoor vermeld, een belangrijke stem binnen de AVBV. Ook heeft de CSR een adviesrecht daar waar het voorgenomen besluiten betreft die belangrijke wijzigingen binnen de sectie betaald voetbal tot gevolg hebben of beogen. Verder heeft de CSR een instemmingsrecht ten aanzien van voorgenomen besluiten tot vaststelling, wijziging of intrekking van reglementsbepalingen die betrekking hebben op de spelerscontracten en transferovereenkomsten, danwel direct van toepassing zijn op de individuele arbeidsverhouding tussen speler en BVO. Dit instemmingsrecht heeft eveneens betrekking op reglementsbepalingen die van toepassing zijn op de samenstelling, werkwijze en bevoegdheden van de CSR en de positie van de spelersafvaardiging in de AVBV.
Bondsvergadering De bondsvergadering is de vergadering waar amateurvoetbal en betaald voetbal besluiten nemen over de koers van de KNVB als geheel. Uit de door de BVO‟s aangewezen gemachtigden worden dertig afgevaardigden betaald voetbal gekozen die samen met dertig afgevaardigden vanuit de algemene vergadering amateurvoetbal alle leden van de KNVB in de bondsvergadering vertegenwoordigen. Aan de bondsvergadering komen in de KNVB alle bevoegdheden toe die niet door wet of statuten aan andere organen zijn opgedragen. Ook heeft de bondsvergadering de bevoegdheid om de statuten en een aantal reglementen die betrekking hebben op zowel amateurvoetbal als betaald voetbal te wijzigen en/of aan te vullen.
Bondsbestuur Het bondsbestuur is het bestuur van de vereniging KNVB en als zodanig verantwoordelijk voor de uitvoering van het KNVB-brede beleid zoals dat in de bondsvergadering wordt besloten. De huidige bondsvoorzitter is Michael van Praag. Documentatie over de besluitvorming bij de KNVB (o.a. statuten en reglementen betaald voetbal) zijn op te vragen bij de afdeling Juridische Zaken van de KNVB. Contactgegevens zijn te vinden op pagina 51.
23
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
2.2 Koepelorganisaties Ook binnen de koepelorganisaties (entiteiten) is sprake van statuten en reglementen die besluitvorming in goede banen leiden. Het besluitvormingsproces van de belangrijkste organisaties wordt hier beknopt toegelicht.
2.2.1 Eredivisie CV (ECV) Besluitvorming binnen de ECV vindt plaats tijdens vergaderingen van de vennoten, die zo vaak worden gehouden als één van de vennoten dit nodig acht, echter tenminste tweemaal per jaar en bij voorkeur in combinatie met de vergadering van certificaathouders in de naamloze Vennootschap Eredivisie N.V. en het bestuur van de Stichting Administratiekantoor Eredivisie N.V. De vennoten behoeven niet in vergadering bijeen geroepen te worden indien alle Vennoten schriftelijk met het te nemen besluit hebben ingestemd. In de vergadering heeft ieder van de vennoten het recht het woord te voeren en één stem uit te brengen. Besluiten worden genomen bij meerderheid van tenminste twee/derde van de geldig uitgebrachte stemmen, in een vergadering waar tenminste twee/derde van de commanditaire vennoten aanwezig zijn, tenzij krachtens de overeenkomst behorende bij de commanditaire vennootschap of de wet een grotere meerderheid is vereist. Een blanco stem wordt geacht niet te zijn uitgebracht. Bij een gelijk aantal voor en tegen stemmen vindt herstemming plaats, tenzij alle vennoten besluiten het betreffende onderwerp van de agenda af te voeren. Indien de stemmen ook in geval van de herstemming gelijk zijn, wordt het betreffende onderwerp verworpen. Besluiten met betrekking tot de Competitiestructuur, Mediastrategie, de Sponsorpiramide en de Financiering worden genomen bij meerderheid van tenminste vijf/zesde van de geldig uitgebrachte stemmen, in een vergadering waar tenminste vijf/zesde van de commanditaire vennoten aanwezig zijn. Waar het gaat om de inbreng van clubrechten moeten de vennoten (clubs) individueel instemmen. Documentatie over de besluitvorming bij de ECV en haar rechtspersonen (o.a. statuten) zijn op te vragen bij de ECV. Contactgegevens zijn te vinden op pagina 52.
2.2.2 Coöperatie Eerste Divisie (CED) Besluitvorming binnen de CED vindt plaats tijdens de Algemene Leden Vergadering (ALV) van de CED. De ALV van de CED wordt in principe twee maal per jaar (voorjaar / najaar) gehouden. Uiteraard is er op verzoek van 1 of meer leden altijd de mogelijkheid om een buitengewone ledenvergadering te beleggen. De leden behoeven overigens niet altijd fysiek in vergadering bijeen geroepen te worden. Indien alle leden schriftelijk instemmen met een te nemen besluit is dit eveneens rechtsgeldig. Alle stemmingen tijdens een Algemene Leden Vergadering geschieden mondeling, tenzij de voorzitter een schriftelijke stemming gewenst acht of één der stemgerechtigden dat voor de stemming vraagt. Schriftelijke stemming geschiedt bij ongetekende, gesloten briefjes. In de vergadering heeft ieder van de leden het recht het woord te voeren en één stem uit te brengen. Besluiten worden genomen bij meerderheid van tenminste twee/derde van de geldig uitgebrachte stemmen. Bij afwezigheid van 1 of meerdere leden dienen de betreffende leden een ander lid van de CED te machtigen voor hen te stemmen. Een blanco stem wordt geacht niet te zijn uitgebracht. Het ter algemene vergadering uitgesproken oordeel van de Voorzitter over de uitslag van een stemming is beslissend. Hetzelfde geldt voor de inhoud van een genomen besluit voor zover gestemd wordt over een niet schriftelijk vastgelegd voorstel. Documentatie over de besluitvorming bij de CED (o.a. statuten) zijn op te vragen bij de CED. Contactgegevens zijn te vinden op pagina 52.
24
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
2.2.3 Federatie voor Betaal Voetbalorganisaties (FBO) De FBO bestaat uit een Raad van toezicht met vijf leden en een bestuur bestaande uit een directeur-bestuurder. De Raad van Toezicht toetst het beleid van het bestuur en houdt toezicht op de algemene gang van zaken binnen de vereniging. De directeur-bestuurder geeft leiding aan en vertegenwoordigt de vereniging FBO. Besluitvorming vindt plaats via de algemene ledenvergadering van de FBO waarin iedere club één stem heeft. Besluiten van de algemene vergadering worden genomen met volstrekte meerderheid van de uitgebrachte stemmen. Documentatie over de besluitvorming bij de FBO (o.a. statuten) zijn te vinden op de website van de FBO of bij de FBO op te vragen. Contactgegevens zijn te vinden op pagina 52.
25
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
HOOFDSTUK 3 Licentiesysteem Een BVO en haar bestuurders dienen vanzelfsprekend aan wet- en regelgeving te voldoen die te doen gebruikelijk is in Nederland en Europa. Daarnaast geldt voor BVO‟s echter een aanvullend systeem van regelgeving en handhaving. De regelgeving voor de nationale competitie betaald voetbal wordt door de BVO‟s gezamenlijk opgesteld in de algemene vergadering betaald voetbal en staat bekend als het licentiesysteem. Voor deelname aan de UEFA competities gelden aanvullende (licentie)regels. De KNVB is als lid van de UEFA verantwoordelijk ervoor te zorgen (en moet aan de UEFA aantonen) dat alle toepasselijke bepalingen uit de geldende UEFA Club Licensing and Financial Fair Play Regulations zijn geïntegreerd in de regelgeving van het licentiesysteem. De regelgeving rond BVO‟s in het licentiesysteem is complex, maar is essentieel voor bestuurders van BVO‟s. De impact van het overtreden van deze regels kan namelijk zeer groot zijn. In dit hoofdstuk wordt het systeem in grote lijnen toegelicht. Deze informatie is herleid uit het reglement betaald voetbal, het licentiereglement en de verschillende richtlijnen die gebundeld zijn in het „Handboek Licentiesysteem Betaald Voetbal‟. Dit handboek is beschikbaar voor alle BVO‟s en bevat alle relevante reglementen, richtlijnen en overige documentatie rondom het licentiesysteem. Bij vragen kunnen BVO‟s contact opnemen met bureau Licentiezaken van de KNVB via de contactgegevens op pagina 51.
3.1
Doelstelling licentiesysteem
De doelstelling van het licentiesysteem is het waarborgen van een eerlijk verloop en de continuïteit van de competities betaald voetbal en in het verlengde daarvan de continuïteit van de BVO‟s. Teneinde deze doelstelling te realiseren wordt de toestand van BVO‟s zo transparant mogelijk gemaakt op het gebied van: -
financiën (door middel van het financieel ratingsysteem);
-
veiligheid (door middel van de jaarlijkse veiligheidsaudit);
-
de organisatie; en in meer specifieke zin
-
de kwaliteit van de jeugdopleiding (door middel van het keurmerk jeugdopleiding en RJO‟s);
-
de juridische structuur en de invulling van de arbeidsorganisatie en administratie.
Voorts wordt voornoemde doelstelling gerealiseerd door consequent toe te zien, dat BVO‟s niet onder het vastgestelde minimum kwaliteitsniveau, zoals deze volgt uit de licentie-eisen, komen. Het licentiesysteem is van toepassing op alle BVO‟s die deelnemen aan de competities betaald voetbal.
3.2
De licentie
De licentie voor het deelnemen aan de competities betaald voetbal wordt verleend aan BVO‟s die aan de eisen en verplichtingen van het licentiesysteem voldoen. Het licentiesysteem kent vijf kaders: sportief, organisatie en administratief, juridisch, infrastructureel en financieel. De licentie wordt aan de BVO voor onbepaalde tijd verstrekt en is in beginsel niet overdraagbaar. Met het verkrijgen van de licentie conformeert de BVO zich aan het licentiesysteem en heeft zich als zodanig ook aan de regels te houden die in de algemene vergadering betaald voetbal zijn vastgesteld. De licentie dient te zijn gekoppeld aan de rechtspersoon waarbinnen de betaaldvoetbalactiviteiten plaatsvinden.
3.3
Uitvoerend orgaan
Voor de uitvoering van het licentiesysteem heeft de KNVB een licentiecommissie en beroepscommissie licentiezaken geïnstalleerd. De licentiecommissie is onafhankelijk en bestaat uit ten minste vijf leden met
26
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
verschillende expertise, vooral op juridisch en financieel vlak. De licentiecommissie wordt in haar werkzaamheden ondersteund door het bureau licentiezaken van de KNVB. Het bureau is tevens aanspreekpunt voor de BVO‟s met betrekking tot licentiezaken. Tegen besluiten van de licentiecommissie is beroep mogelijk. Dit beroep wordt beoordeeld door de beroepscommissie die eveneens onafhankelijk is. De beroepscommissie bestaat ook uit ten minste vijf leden met relevante expertise, vooral op juridisch gebied. De beroepscommissie licentiezaken wordt ondersteund door de afdeling juridische zaken van de KNVB. De KNVB garandeert de BVO‟s (licentiehouders) volledige geheimhouding van informatie die in het kader van het licentiesysteem wordt overgelegd.
3.4
A- en B-eisen
De licentie-eisen kunnen worden onderverdeeld in twee categorieën, te weten categorie A en B. Iedere licentiehouder dient - behoudens dispensatie - te allen tijde te voldoen aan alle A-en B-licentie-eisen. Het onderscheid heeft alleen betrekking op de gevolgen indien niet aan de eisen wordt voldaan. In het licentiereglement wordt per licentie-eis aangegeven tot welke categorie deze behoort. De verschillen zijn als volgt samen te vatten: -
Categorie A: De BVO dient een plan van aanpak in te dienen ter goedkeuring van de licentiecommissie. In dit plan van aanpak wordt beschreven hoe de BVO en binnen welke termijn aan de betreffende eis zal gaan voldoen. Naast het opleggen van een geldelijke boete bestaat bij deze categorie licentie-eis de mogelijkheid tot het opleggen van een zogenaamd „sanctietraject‟, bestaande uit het opleggen van één of meer van de volgende sancties: publieke waarschuwing, aftrek van wedstrijdpunten en mogelijk intrekking van de licentie.
-
Categorie B: De BVO kan een geldelijke boete opgelegd krijgen.
Ingeval een licentiehouder specifiek een betalingsachterstand heeft bij een andere betaaldvoetbalorganisatie, het CFK of de eigen werknemers geldt bovendien dat er door de licentiecommissie eveneens wedstrijdpunten in mindering kunnen worden gebracht.
3.5
Beoordelingsprocedure
De beoordeling of een licentiehouder voldoet aan de licentie-eisen geschiedt door de licentiecommissie die daarbij wordt ondersteund door bureau licentiezaken van de KNVB. Die maken daarvoor gebruik van de expertise van andere afdelingen van de KNVB. Voor de aan te leveren informatie bestaan verschillende standaarddocumenten (modelstaten) die door het bureau licentiezaken ter beschikking worden gesteld. Dit geldt voor zowel financiële als niet-financiële informatie. Deze documenten worden minimaal vier weken voor de uiterlijke inleverdatum ter beschikking gesteld. Immers de beoordeling geschiedt door de licentiecommissie die daarbij wordt ondersteund door het bureau.
3.6
Licentie-eisen
De eisen aan de licentie zijn ingedeeld naar vijf deelgebieden: -
-
-
Sportief kader; o
Zeven criteria.
o
Onder andere: beoordeling jeugdopleiding, aantal jeugdteams, aantal contractspelers.
Organisatorisch en administratief kader; o
Achttien criteria.
o
Onder andere: aanwezigheid directie/management, veiligheidscoördinator, hoofd jeugdopleidingen.
Juridisch kader; o
Vier criteria.
o
Onder andere: voldoende waarborgen in statuten voor onafhankelijkheid en continuïteit licentiehouder.
27
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
Infrastructureel kader;
-
o
23 criteria (waarvan 1 alleen voor Europese spelende BVO‟s).
o
Onder andere: aanwezigheid commandoruimte, minimum capaciteit stadion, sterkte lichtinstallatie.
o
Wordt getoetst in jaarlijks (voor 1 maart) uitgevoerde veiligheidsaudit door KNVB auditor.
Financieel kader;
-
o
Dertien criteria (waarvan 1 alleen voor Europees spelende BVO‟s).
o
Onder andere: aanleveren gecontroleerde jaarstukken, financiële positie BVO, betalingsachterstanden.
o
Financiële positie BVO wordt getoetst via het financieel rating systeem (FRS).
Deze deelgebieden zijn in detail uitgewerkt in de richtlijn licentie-eisen (onderdeel van het Handboek licentiesysteem betaald voetbal). De meeste uitgebreide richtlijn/beoordeling is opgesteld rondom het deelgebied financiën. Dit is het „financieel rating systeem‟ aan de hand waarvan de financiële gezondheid van BVO‟s door middel van een complex beoordelingssysteem wordt ingedeeld in verschillende categorieën.
3.7
Financieel Rating Systeem
De waardering van de financiële positie vindt plaats op basis van de diverse financiële rapportages (jaarcijfers/prognose, halfjaarcijfers/prognose en begroting) die door iedere licentiehouder bij de licentiecommissie worden ingediend. Met behulp van deze financiële rapportages wordt het financieel ratingsysteem (FRS) van input voorzien. Het FRS is opgebouwd uit tien kernvariabelen. De informatie uit genoemde rapportages leidt via de financiële kernvariabelen uiteindelijk tot een resultaat/score per kernvariabele. Het aantal punten per variabele wordt uiteindelijk bepaald door het gewicht (de multiplier) van de variabele en de schaal (de bandbreedte) waarin de uitkomst van de variabele wordt geplaatst. Het puntentotaal per variabele wordt vervolgens berekend door het gewicht/de multiplier te vermenigvuldigen met de schaal/de bandbreedte 3. Variabele
Multiplier
Omschrijving
1
6
Buffer liquide middelen obv historie
2
6
Buffer liquide middelen obv toekomst
3
8
Werkkapitaalpositie
4
8
Solvabiliteit
5
4
Historische netto marge
6
6
Historische bruto marge
7
2
Toekomstige netto marge
8
4
Toekomstige bruto marge
9
8
Personeelskostenratio
10
8
Begrotingsdiscipline
Een voorbeeld:
Indien op basis van een financiële rapportage (bijvoorbeeld: de jaarcijfers) wordt vastgesteld dat een licentiehouder een werkkapitaalpositie (variabele 3) heeft van 65% (uitkomst definitie), wordt de werkkapitaalpositie van de licentiehouder bij die uitkomst ingedeeld in schaal 2 (werkkapitaalpositie van 50% tot 70%). De multiplier van variabele 3 is 8. De puntenscore van desbetreffende licentiehouder ten aanzien van de werkkapitaalpositie is dan: 2 (schaal) x 8 (multiplier) = 16 punten.
3
Een uitgebreide omschrijving van de variabelen en een rekenmodel zijn opgenomen in de richtlijn Financieel Ratingsysteem, onderdeel van het Handboek Licentiesysteem Betaald Voetbal. Meer informatie over de inhoud van dit handboek is te vinden op pagina 49.
28
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
Uiteindelijk worden de punten, die een licentiehouder heeft behaald op de tien kernvariabelen, opgeteld en wordt de financiële positie van de club op basis van dat puntentotaal ingedeeld in een van de drie categorieën. De grenzen van desbetreffende categorieën zijn daarbij als volgt vastgesteld: -
Categorie I - van -16 tot en met 64 punten
-
Categorie II - van 65 tot en met 129 punten
-
Categorie III - van 130 tot en met 240 punten
Ten minste drie keer per kalenderjaar wordt de categorie-indeling van de licentiehouders inclusief een toelichting openbaar gemaakt, waarbij onder andere wordt bekendgemaakt hoe lang een licentiehouder in een bepaalde categorie is ingedeeld. Indien een licentiehouder volgens het FRS is ingedeeld in categorie I, kan een licentiehouder op zijn vroegst ingedeeld worden in categorie II of categorie III indien sprake is van een structurele verbetering (met in achtneming van de vangnetbepaling ter zake van de sanering van negatief weerstandsvermogen - zie hieronder). Van een structurele verbetering is sprake indien op twee opeenvolgende meetmomenten meer dan 64 punten behaald zijn.
3.7.1 Vangnetbepaling Buiten de categorie-indeling - zoals hierboven beschreven - zijn er enkele vangnetbepalingen opgenomen die, ongeacht het aantal behaalde punten in FRS, kunnen leiden tot indeling in categorie I: -
Indien, naar het oordeel van de licentiecommissie blijkt dat een BVO op enig moment een achterstand heeft (gehad) in de nakoming van zijn betalingen aan zijn werknemers, het CFK, de Belastingdienst, andere BVO‟s of de KNVB wordt de licentiehouder in categorie I ingedeeld.
-
Een licentiehouder die op uiterlijk 1 november geen sluitende liquiditeitsprognose heeft overgelegd, wordt ingedeeld in categorie I.
-
Een licentiehouder die (na 1 januari 2015) een groter negatief weerstandsvermogen heeft dan eenmaal de netto (jaar)omzet, wordt ingedeeld in categorie I.
-
Zolang een licentiehouder die vanuit Categorie II of III is ingedeeld in Categorie I zijn negatief weerstandsvermogen niet heeft gesaneerd tot ten hoogste eenmaal zijn netto (jaar)omzet wordt die licentiehouder niet ingedeeld in Categorie II of III.
3.8
Belangrijke data
De beoordeling van de licentie-eisen vindt plaats op basis van aangeleverde cijfers en documenten door de BVO‟s. Hiervoor zijn enkele data belangrijk: Datum
Aan te leveren
1 november
-
jaarstukken van voorafgaande boekjaar
-
prognose over het lopende seizoen
-
controledocument ten behoeve van sportief en organisatie/administratief kader
-
halfjaar-/prognosecijfers over het lopende seizoen
-
controledocument ten behoeve van sportief, organisatie/administratief en juridisch kader
-
ondertekende veiligheidsverklaring door burgemeester van speelstad
-
begroting voor het komende boekjaar
1 maart
15 juni
3.9
Maatregelen en sancties
Voor het niet voldoen aan verplichtingen kan de licentiecommissie sancties aan BVO‟s opleggen. Sancties kunnen bestaan uit het verplicht opstellen van een plan van aanpak of een boete (tot een maximum van € 45.250,-). De sanctie is afhankelijk van het soort overtreding (A- of B-eis). Overtredingen van een A-eis kunnen het verplicht indienen van een plan van aanpak tot gevolg hebben met daaraan gekoppeld een geldelijke boete en de mogelijkheid tot het opleggen van een zogenaamd „sanctietraject‟, bestaande uit het opleggen van één of meer
29
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
van de volgende sancties: publieke waarschuwing, aftrek van wedstrijdpunten en mogelijk intrekking van de licentie. Overtredingen van een B-eis kunnen tot een boete leiden.
3.10 Plan van aanpak Een maatregel bij een overtreding van een licentie-eis kan zijn dat een plan van aanpak moet worden opgesteld. Daarin wordt beschreven hoe een overtreding van het licentiereglement binnen een gestelde termijn wordt opgelost. Het plan van aanpak komt het meest voor bij indeling van een BVO in categorie I van het FRS. Voor het opstellen ervan is de „richtlijn opmaak plan van aanpak‟ beschikbaar. Deze is opgenomen in het „handboek licentiesysteem betaald voetbal‟. In deze richtlijn wordt gedetailleerd omschreven aan welke eisen het plan van aanpak moet voldoen. Voor het opstellen van een plan van aanpak is een subsidie beschikbaar als tegemoetkoming in de kosten voor extern advies. Het financieel plan van aanpak is er op gericht de BVO binnen negen meetmomenten structureel naar categorie II of III te brengen. Slaagt de BVO er niet in om binnen negen meetmomenten categorie I te verlaten dan vervalt de licentie. De BVO kan als gevolg daarvan niet meer uitkomen in het betaalde voetbal. Binnen het plan van aanpak-traject is een belangrijke beperking dat uitgaven in immateriële en materiële vaste activa welke niet zijn opgenomen in de saneringsbegroting en welke meer dan € 50.000,- bedragen, dienen te worden goedgekeurd door de licentiecommissie. Deze maatregel vervalt zodra een BVO de doelstelling in het plan van aanpak realiseert en structureel in categorie II of III wordt ingedeeld.
3.11 Internationaal perspectief Voor deelname aan Europese competities dient een BVO te voldoen aan de licentie-eisen die door UEFA zijn opgesteld - de UEFA Club Licensing and Financial Fair Play Regulations. Deze houden in grote lijnen gelijke tred met het Nederlandse licentiesysteem, er zijn echter enkele verschillen en belangrijke ontwikkelingen.
3.11.1 UEFA Club Licensing Het belangrijkste verschil met de licentie voor onbepaalde tijd zoals afgegeven door de KNVB is dat een UEFAlicentie voor deelname aan Europese competities voor een jaar wordt verstrekt. In de Nederlandse situatie is er ruimte voor BVO‟s om binnen bepaalde tijd via een plan van aanpak een overtreding van de licentie-eisen te herstellen zonder gevolgen voor de licentie. In de UEFA regels bestaat deze optie niet. Een gevolg van het niet voldoen aan een UEFA licentie-eis is daarom geen deelname aan de Europese competitie.
3.11.2 Financial Fair Play In september 2009 heeft UEFA nieuwe regels aangenomen onder de titel Financial Fair Play. De bedoeling van deze regels is om het de financiële situatie van BVO‟s in Europa te verbeteren en zorg te dragen voor eerlijkere en duurzame Europese voetbalcompetities. De belangrijkste doelstellingen worden als volgt omschreven: -
het brengen van meer ratio en discipline in financiën van BVO‟s;
-
het verminderen van druk op salarissen en transferbedragen en het tegengaan van inflatoire effecten;
-
het stimuleren van BVO‟s om te concurreren op basis van hun maximale omzet;
-
het stimuleren van lange termijn investeringen in jeugdopleidingen en infrastructuur;
-
het beschermen van de duurzaamheid van het Europese clubvoetbal op lange termijn;
-
het verzekeren dat BVO‟s op tijd aan hun verplichtingen kunnen voldoen.
De regels zijn het gevolg van de oplopende verliezen van BVO‟s in Europa. Het gevolg hiervan zijn liquiditeitsproblemen bij BVO‟s die daardoor niet kunnen voldoen aan hun verplichtingen ten opzichte van andere BVO‟s, medewerkers of andere instanties. De Financial Fair Play reglementen bestaan uit meerdere onderdelen en voorzien onder andere in een meerjarige meting van financiële resultaten. Afhankelijk van het onderdeel wordt tot drie jaar teruggekeken en beoordeeld of een BVO aan de criteria voldoet. Dit in tegenstelling tot het originele UEFA licentiesysteem dat slechts ziet op de
30
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
korte termijn. Behalve de zogenaamde „break even rule‟, welke in effect zal treden in het seizoen 2013/‟14, zijn de andere onderdelen effectief met ingang van het seizoen 2011/‟12. Voor de monitoring en handhaving van deze reglementen is de Club Financial Control Panel opgericht.
3.11.3 Break even rule De meest in het oog springende regel in het Financial Fair Play reglement is de Break Even Rule. Deze regel gaat ervan uit dat een BVO niet meer uit geeft dan er omzet wordt gemaakt. De regel is erop gericht dat met eigen omzet wordt gehandeld en niet op basis van injecties van externe partijen of een eigenaar. De definities welke inkomsten en uitgaven hiermee precies worden bedoeld zijn te vinden in de UEFA Club Licensing and Financial Fair Play Regulations die zijn op te vragen bij bureau licentiezaken van de KNVB. Onderstaande figuur is hiervan een samenvatting.
Voor het Nederlandse licentiesysteem is besloten dat de Europese regelgeving hierin zoveel mogelijk wordt verwerkt. Deze regels gelden dus vanaf juni 2013 voor alle Nederlandse BVO‟s. Meer informatie over de regelgeving is te vinden in het Handboek Licentiesysteem betaald voetbal. Alle relevante documentatie met betrekking tot het licentiesysteem is gebundeld in het Handboek Licentiesysteem Betaald Voetbal en is voor BVO‟s te verkrijgen bij bureau Licentiezaken van de KNVB. De contactgegevens van het bureau licentiezaken staan vermeld op pagina 51. De documenten die in het Handboek Licentiesysteem zijn opgenomen, zijn: -
Licentiereglement
-
Richtlijn licentie-eisen
-
Controledocumenten per kader
-
Richtlijn medische controle A-selectie
-
Richtlijn anti-racisme beleid
-
Richtlijn licentie-eisen coaches
-
Richtlijn waarborgen onafhankelijkheid en continuïteit licentiehouder
-
Richtlijn verslaglegging KNVB modelstaten
-
Richtlijn financieel ratingsysteem
-
Richtlijn opmaak plan van aanpak
-
Richtlijn betalingsachterstanden CFK
-
Toelichting break-even regel KNVB
31
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
HOOFDSTUK 4 Competities, wedstrijden en organisatie Voetbal draait om competitie. De essentie van sport is dat teams het tegen elkaar opnemen om te meten wie de sterkste is. In dit hoofdstuk komen de verschillende competities aan bod in het Nederlandse en Europese betaalde voetbal en wordt beschreven hoe deze competities worden georganiseerd. Uit hoofdstuk 2 is al gebleken dat dit om meer gaat dan alleen het plannen van de wedstrijden. Ook tuchtzaken, transfers, scheidsrechterszaken en licentiezaken zijn voorbeelden van werkzaamheden die door de medewerkers van de KNVB worden uitgevoerd.
4.1 Competities Nederlandse BVO‟s kunnen in meerdere nationale en internationale competities uitkomen. In Nederland zijn dat de Eredivisie, de Jupiler League en het KNVB bekertoernooi. Daarnaast organiseert de KNVB jaarlijks de wedstrijd om de Johan Cruijff-schaal. Deze traditionele seizoensopening gaat tussen de kampioen en KNVB-bekerwinnaar van het seizoen daarvoor.
4.1.1 Play-offs Tussen de Eredivisie en de Jupiler League bestaat een promotie-degradatie systeem. De nummer laatst (18) van de Eredivisie degradeert direct naar de Jupiler League. De kampioen van de Jupiler League neemt de plek van de degradant in en promoveert naar de Eredivisie. De nummer 16 en 17 uit de Eredivisie strijden om behoud van hun plek in de Eredivisie met acht BVO‟s uit de Jupiler League die zich hebben gekwalificeerd op basis van de eindstand in deze competitie of door de winst van een periodetitel 4. De strijd tussen de ploegen uit de Eredivisie en Jupiler League worden de „play-offs promotie/degradatie‟ genoemd en is te zien als een afzonderlijke competitie die in het voorjaar plaatsvindt na afloop van de reguliere competities. Er wordt volgens het zogenaamde knock-out systeem gespeeld, waarbij een ronde bestaat uit een uit- en thuiswedstrijd. Een andere competitie na de reguliere competitie zijn de play-offs om Europees voetbal. Hierbij strijden vier ploegen uit de Eredivisie om een ticket dat recht geeft op deelname aan voorronde van de UEFA Europa League. Deze play-offs zijn de laatste jaren verscheidene malen van opzet veranderd en worden deels beïnvloed door de resultaten in het bekertoernooi en de competitie. Sinds het seizoen 2009/‟10 is ook degradatie uit en promotie naar de Jupiler League mogelijk. De nummer 18 uit deze competitie degradeert naar de Topklasse (hoogste amateurcompetitie) en verliest zijn licentie voor betaald voetbal ten koste van de algeheel kampioen van de amateurs in de Topklasse. Deze vereniging heeft het recht om naar de Jupiler League te promoveren. Wil de kampioen niet van dit recht gebruik maken, dan krijgt de verliezende finalist van het algeheel amateur kampioenschap dit recht. In het geval beide verenigingen geen gebruik maken van dit recht, dan behoudt de degradant uit de Jupiler League haar positie in het betaald voetbal.
4.1.2 Internationale competities Op basis van de resultaten in de Nederlandse Eredivisie en het KNVB-beker toernooi kunnen BVO‟s zich kwalificeren voor deelname aan de UEFA clubcompetities; de Champions League en Europa League. Hoeveel en welke ploegen zich voor deze competities kwalificeren kan jaarlijks verschillen en wordt grotendeels bepaald door de plaats die Nederland inneemt op de Europese coëfficiënten lijst. Deze ranglijst komt tot stand door de 4
Een Jupiler League seizoen bestaat uit vier periodes van elk 8 wedstrijden, de laatste 2 speelrondes tellen niet mee voor een periode.
32
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
resultaten van de BVO‟s in Europese competities over vijf jaar te waarderen met punten. De ranglijst bepaalt het aantal BVO‟s dat uit mag komen in de Champions League en Europa League. Welke Nederlandse ploegen deelnemen, wordt grotendeels bepaald door de plaats die BVO‟s innemen op de Eredivisie-ranglijst na afloop van de reguliere competitie. Echter, sinds enkele jaren wordt om het laatste Europa League ticket gestreden in de play-offs om Europees voetbal (zie vorige paragraaf).
4.2 Organisatie De organisatie van de Nederlandse competities en de Johan Cruijff-schaal wordt verzorgd door de KNVB. Meerdere afdelingen houden zich bezig met wedstrijdorganisatie, scheidsrechterszaken, tuchtzaken en public affairs. De belangrijkste taken en verantwoordelijkheden van deze afdelingen komen op de volgende pagina‟s aan bod.
4.2.1 KNVB Competitiezaken De afdeling competitiezaken van de KNVB heeft als hoofdtaak het organiseren van competities. De belangrijkste zijn de Eredivisie, de Jupiler League, de KNVB beker en de Johan Cruijff-schaal. Echter, ook de Eredivisie Vrouwen, de beloftencompetitie en de hoogste klassen van de landelijke jeugdcompetities worden door competitiezaken georganiseerd. Sinds seizoen 2010/„11 is ook de organisatie van de landelijke competities voor het hoogste amateurvoetbal bij de afdeling competitiezaken ondergebracht. Zoals vermeld is de hoofdtaak het organiseren van competities. Het uitgangspunt daarbij is dat de competities sportief, eerlijk en spannend zijn, ongestoord verlopen en dat miljoenen mensen er in de stadions maar ook via de televisie van kunnen genieten. Daarnaast is het streven om BVO‟s zo goed mogelijk te ondersteunen. Om de organisatie zo goed mogelijk te structureren is er een opdeling gemaakt in vier bureaus: -
Bureau wedstrijdzaken;
-
Bureau scheidsrechterszaken;
-
Bureau veiligheidszaken;
-
Bureau tuchtzaken.
Bij bureau wedstrijdzaken ligt de nadruk op een goede competitieplanning, ongestoord verloop en het snel verwerken van alle (digitale) wedstrijdgegevens. Bureau scheidsrechterszaken draagt zorg voor een professionele arbitrage door middel van een strenge selectie en een hoogstaand trainings- en opleidingsprogramma. Bij bureau veiligheidszaken wordt de kwaliteit van de veiligheidsorganisaties gemeten en middels een management development programma naar permanente verbetering gestreefd. Bureau tuchtzaken geldt voor spelerszaken en wanordelijkheden als slot op de deur, maar verzorgt daarbij ook veel processen op het gebied van transfers, licenties van trainers en diverse andere zaken. Elk bureau wordt aangestuurd door een coördinator met daarboven een manager competitiezaken die als competitieleider fungeert. De manager competitiezaken rapporteert rechtstreeks aan de directeur (het bestuur) betaald voetbal. In totaal zijn er circa 25/30 fte werkzaam op de afdeling. De taken en verantwoordelijkheden van de verschillende bureaus worden in de volgende paragrafen nader uiteengezet. Ter ondersteuning van de BVO zijn er diverse documenten die meer inzicht kunnen verschaffen in de regelgeving en procedures. Deze documenten variëren van reglementen tot een handboek veiligheid en van bekerhandboeken tot en met een handboek werving en selectie voor stewards. Deze documenten zijn te verkrijgen via de afdeling competitiezaken en de betreffende bureaus die daaronder vallen. Contactgegevens van de afdeling en bureaus zijn te vinden op pagina 51.
33
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
4.2.2 KNVB Wedstrijdzaken Het bureau wedstrijdzaken is verantwoordelijk voor het vervaardigen en het verwerken van alle competities georganiseerd door de business unit betaald voetbal van de KNVB.
Doelstelling De doelstelling van de afdeling is het realiseren van een competitieprogramma dat voor alle betrokkenen acceptabel is en dusdanige voorwaarden biedt, waardoor betrokkenen een zo optimaal mogelijke prestatie kunnen leveren. Daarnaast het zorgdragen voor een herkenbaar, ordentelijk en ongestoord verloop van de competities, onder andere door het tijdens het seizoen tot een minimum terugbrengen van het aantal verschuivingen. BVO‟s, gemeenten en politie wordt gevraagd voor aanvang van het planningproces hun wensen voor het competitieprogramma door te geven. Het vervaardigen van een competitieprogramma dat aan al deze eisen en wensen voldoet is een complex en langdurig proces. De KNVB gaat hier zorgvuldig mee om en probeert de belangen van alle partijen zo goed mogelijk te behartigen.
Structuur Het bureau wedstrijdzaken wordt aangestuurd door de competitieplanner/coördinator, die leiding geeft aan drie medewerkers. De competitieplanner/coördinator legt verantwoording af aan de manager competitiezaken, die de totale afdeling competitiezaken aanstuurt. De drie medewerkers (2,4 fte‟s) op het bureau wedstrijdzaken zijn allen administratief medewerkers. In principe verrichten ze dezelfde werkzaamheden, echter kan er vanuit de deelgebieden soms sprake zijn van enig specialisme.
Werkzaamheden Bureau wedstrijdzaken organiseert ook de ere- en 1e divisies van de Landelijke A-, B- en C-jeugd en de eredivisie vrouwen en heeft, vanwege de hiervoor geldende regelgeving amateurvoetbal, contact met de collega‟s op wedstrijdzaken amateurvoetbal in Zeist en in de KNVB districten. Met betrekking tot het verloop van de jeugd- en vrouwencompetitie onderhoudt wedstrijdzaken ook contact met de afdeling voetbaltechnische zaken van de KNVB, vanwege afstemming over het inpassen van diverse interlands en/of stagemomenten in de speeldagenkalenders. Wedstrijdzaken is dagelijks tijdens kantooruren bereikbaar. Wanneer er buiten kantooruren problemen ontstaan rond een competitiewedstrijd - bijvoorbeeld als er twijfel is over de oplevering van een speelklaar veld - is het meldpunt van de KNVB competitiezaken te bereiken via een mobiel nummer. Raadpleeg voor de relevante contactgegevens pagina 51. Voortdurend staat het bureau wedstrijdzaken in contact met de afdeling persvoorlichting betaald voetbal, om de laatste informatie te verschaffen en vragen aangaande het wedstrijdprogramma te beantwoorden. De contactgegevens van bureau Wedstrijdzaken zijn te vinden op pagina 51.
4.2.3 KNVB Scheidsrechterszaken De afdeling scheidsrechterszaken betaald voetbal is verantwoordelijk voor de aanstellingen, opleiding, begeleiding en beoordeling van (assistent-)scheidsrechters betaald voetbal.
Doelstelling In het bedrijfsplan 2010-2012 zijn de vier volgende doelstellingen opgenomen voor de afdeling scheidsrechterszaken betaald voetbal: -
continueren van de kwaliteit van de arbitrage op nationaal en internationaal niveau;
-
continueren van de kwantiteit van de Nederlandse arbitrage;
-
het verder professionaliseren van de begeleiding van de arbitrage;
34
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
-
middels het inzichtelijk maken van de werkzaamheden van de afdeling, meer begrip krijgen voor beslissingen van de arbitrage.
Structuur De afdeling scheidsrechterszaken betaald voetbal is één van de vier subafdelingen van de afdeling competitiezaken betaald voetbal en legt verantwoording af aan de manager competitiezaken. De afdeling staat onder leiding van de coördinator scheidsrechterszaken betaald voetbal en bestaat uit 159 medewerkers verdeeld over de navolgende groepen. Tussen haakjes staat het aantal medewerkers per 1 juli 2011 vermeld: -
Technische staf (3)
-
Secretariaat (2)
-
Ondersteuning technische staf (4)
-
Scheidsrechters betaald voetbal (33)
-
Assistent-scheidsrechters betaald voetbal (53)
-
Coaches (32)
-
Waarnemers (32)
Werkzaamheden De afdeling scheidsrechterszaken betaald voetbal verzorgt de scheidsrechtersaanstellingen bij wedstrijden in de competities die door de afdeling competitiezaken worden georganiseerd (Eredivisie, Jupiler League, Eredivisie, Play-Offs, Beloftencompetitie, KNVB Beker 1e elftallen, KNVB Beker Beloften, Johan Cruijff schaal, (Inter)nationale (jeugd)toernooien, (Inter)nationale oefenwedstrijden). BVO‟s worden te allen tijde door de afdeling scheidsrechterszaken betaald voetbal geïnformeerd over de scheidsrechtersaanstellingen, onder andere via het Extranet Betaald Voetbal (EBV). Ten behoeve van de beoordeling en opleiding van (assistent-)scheidsrechters worden waarnemers en coaches aangesteld bij wedstrijden in de genoemde competities. De thuisspelende clubs stellen toegangsbewijzen (inclusief parkeerkaart en toegang bestuurskamer) ter beschikking aan deze waarnemende officials en het arbitrale team. De ontvangst en begeleiding van het arbitrale team rondom wedstrijden wordt verzorgd door een te benoemen scheidsrechtersbegeleider van de thuisspelende club. Bij Champions League en Europa League wedstrijden verzorgt de thuisspelende club toegangsbewijzen voor de Referee Liaison Officer (RLO), de Referee Observer en de UEFA delegate. Laatstgenoemde wordt gedurende zijn verblijf begeleid door de thuisspelende club. Sinds 2010 geldt vanuit de UEFA de verplichting om naast bovengenoemde officials een toegangsbewijs ter beschikking te stellen voor de fysiotherapeut van het arbitrale team. Als onderdeel van de licentie-eisen vindt jaarlijks bij iedere club een S.06-licentiebijeenkomst plaats, waarbij in aanwezigheid van minimaal de trainer en aanvoerder van de betreffende club de aandachtspunten met betrekking tot de spelregels worden gepresenteerd door de afdeling scheidsrechterszaken betaald voetbal. De contactgegevens van bureau Scheidsrechterszaken zijn te vinden op pagina 51.
35
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
4.2.4 KNVB Tuchtzaken De afdeling tuchtzaken betaald voetbal behartigt de belangen van de KNVB organisatie en de bedrijfstak betaald voetbal (waaronder de leden van de KNVB - BVO‟s) door (ondermeer) op tuchtrechtelijk gebied voorbereidende en uitvoerende handelingen te verrichten ten behoeve van verscheidene commissies en colleges.
Structuur De afdeling tuchtzaken betaald voetbal is een van de vier subafdelingen van de afdeling competitiezaken betaald voetbal, onderdeel van de Businessunit Betaald voetbal en legt verantwoording af aan de manager competitiezaken. De afdeling tuchtzaken betaald voetbal staat onder leiding van de coördinator tuchtzaken betaald voetbal.
Organisatie -
Coördinator tuchtzaken
-
1 medewerker tuchtzaken fulltime
-
2 medewerkers tuchtzaken parttime
-
1 secretarieel ondersteuner
Werkzaamheden De werkzaamheden van het bureau tuchtzaken behelzen niet alleen het verwerken van rode en gele kaarten. Hierna volgt puntsgewijs een opsomming van de werkzaamheden. Tucht: -
Secretaris aanklager betaald voetbal, tuchtcommissie betaald voetbal, commissie van beroep betaald voetbal, adviescommissie tuchtrecht
-
Verwerken gele/rode kaarten
-
Straffen publiceren en bijhouden
Spelerszaken: -
Overschrijvingen, inclusief vragen over relevante KNVB- UEFA en FIFA-regelgeving (zie hoofdstuk 6, pagina 41).
-
Poolvergoeding afdoen.
-
FIFA Transfer Matching System (zie pagina 42).
-
Vragen over spelers vertegenwoordigend elftal (dubbele nationaliteit, gele kaarten etc.).
-
Straffen UEFA/FIFA betreffende spelers en BVO‟s communiceren en archiveren.
-
FIFA- en UEFA regelgeving onder aandacht BVO‟s en spelersmakelaars brengen.
Trainers: -
Internationale procedures trainers (geschillen tussen trainers en clubs over bijvoorbeeld ontslagvergoeding)
-
Verzoeken voor afgifte trainerslicenties beoordelen en licenties afgeven.
Spelersmakelaars: -
Organiseren FIFA-examen.
-
Afgifte licenties.
-
Registratie spelersmakelaarsovereenkomsten.
-
Verzekeringspolissen beoordelen.
-
Vragen over regelgeving beantwoorden.
-
Onderzoeksteam spelersmakelaars.
De contactgegevens van bureau Tuchtzaken zijn te vinden op pagina 51.
36
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
4.2.5 KNVB Veiligheidszaken Voor de KNVB staat een veilig sportklimaat voor zowel actieve als passieve deelnemers voorop. Bureau veiligheidszaken zet zich in om dit te realiseren en het continue proces van kwaliteitsverbetering van de veiligheidsorganisaties in het betaald voetbal te stimuleren. Op het bureau, dat valt onder de afdeling competitiezaken betaald voetbal, werken drie fulltime medewerkers. De werkzaamheden van dit bureau zijn onder te verdelen in landelijke beleidsvertegenwoordiging, controle en advies op het gebied van veiligheid- en wedstrijdorganisatie en de handhaving en uitvoering van het stadionverbodenbeleid. Per onderwerp volgt een nadere toelichting.
Landelijke beleidsvertegenwoordiging Bureau veiligheidszaken behartigt in diverse landelijke overlegvormen de belangen van het betaald voetbal. Het belangrijkste overlegorgaan is de Regiegroep Voetbal en Veiligheid. Hierin worden landelijke besluiten genomen om het aantal incidenten terug te dringen en randvoorwaarden te scheppen om voetbal (weer) een feest te laten zijn. Leden van dit overleg zijn vertegenwoordigers van gemeenten, politie (portefeuillehouder voetbal), Openbaar Ministerie, KNVB, het Auditteam en het ministerie van Veiligheid en Justitie. De regiegroep wordt bijgestaan door een expertgroep. Deze expertgroep bereidt de vergaderingen van de regiegroep voor. In de expertgroep hebben onder andere vertegenwoordigers van de organisaties uit de regiegroep en een afgevaardigde van het centraal informatiepunt voetbalvandalisme (CIV) zitting. Op diverse manieren kunnen BVO‟s hier input voor leveren aan de KNVB. Belangrijke organen zijn: de werkgroep veiligheid (ECV, CED, afvaardiging clubs en KNVB), de klankbordgroep veiligheid (afvaardiging clubs en KNVB) en diverse bijeenkomsten tussen veiligheidscoördinatoren in het door bureau veiligheidzaken georganiseerde management development traject.
Controle en advies veiligheid- en wedstrijdorganisatie BVO‟s zijn gehouden aan de voorschriften uit het Handboek Veiligheid, hierin staan voorschriften voor de veiligheid- en wedstrijdorganisatie voor wedstrijden in het betaalde voetbal. Tevens zijn in de KNVB licentie-eisen voorwaarden gesteld op het gebied van infrastructuur en veiligheid. De KNVB heeft negen auditoren in dienst, die belast zijn met de controle op genoemde voorwaarden. Dit geschiedt op wedstrijddagen door middel van wedstrijdaudits en éénmaal per jaar in de kwaliteitsmeting voetbal & veiligheid. Daarnaast zijn er ter advisering en ondersteuning van de clubs zes KNVB-veiligheidsadviseurs, die ieder aan een aantal clubs zijn toegewezen. Deze zes parttime-medewerkers hebben allen een gedegen veiligheidsachtergrond. De taak van de veiligheidsadviseur is om de BVO gevraagd en ongevraagd advies te geven over, en te ondersteunen bij het verbeteren van de kwaliteit van de veiligheid- en wedstrijdorganisatie. Een ander instrument om uitvoering te geven aan ons streven naar een beter veiligheidsklimaat is het management development traject. Dit traject is bestemd voor het veiligheidsmanagement van de BVO‟s en heeft tot doel om goede voorbeelden op diverse deelgebieden van veiligheid met elkaar te delen en er van te leren. Dit traject bestaat jaarlijks uit een landelijk veiligheidscongres en drie interactieve praktijkbijeenkomsten die door de KNVB worden georganiseerd en gefaciliteerd.
Stadionverboden Tot slot geeft bureau veiligheidszaken met zijn stadionverbodenbeleid uitvoering aan de landelijke verantwoordelijkheid in het bestrijden van voetbalgerelateerd wangedrag. Voor de sanctionering van voetbalgerelateerd wangedrag hanteert de KNVB in samenspraak met de BVO‟s de richtlijn termijn Stadionverbod.
37
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
Overige In het hernieuwde kader voor beleid Voetbal en Veiligheid van 23 mei 2011 zijn gezamenlijke landelijke ambities, afspraken en verantwoordelijkheden vastgelegd om enerzijds voetbalvandalisme te bestrijden en anderzijds om de voetbalbeleving weer tot een feest laten worden. BVO‟s kunnen meer te weten komen over veiligheidszaken via het handboek veiligheid dat jaarlijks wordt geactualiseerd. Hierin staan de voorschriften veiligheid- en wedstrijdorganisatie met daarbij handige documenten als een conceptdraaiboek, de richtlijn stadionverbod, een checklist vooroverleg en meer. Op het gebied van veiligheid is voor BVO´s veel relevante documentatie beschikbaar. De belangrijkste zijn: -
Handboek Veiligheid (jaarlijks geactualiseerd)
-
Licentie-eisen Infrastructuur en Veiligheid (onderdeel van licentiereglement)
-
Beleidskader bestrijding voetbalvandalisme en voetbalgeweld 2005
U kunt de documentatie opvragen bij bureau Veiligheidszaken. De contactgegevens van bureau Veiilgheidszaken zijn te vinden op pagina 51.
38
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
HOOFDSTUK 5 Vergoedingen en afdrachten Uit eerdere hoofdstukken is gebleken dat de onderlinge samenwerking en afhankelijkheid tussen BVO‟s onderling, maar ook met en tussen koepelorganisaties, groot is. Dit gaat gepaard met een aantal onderlinge financiële stromen. In dit hoofdstuk is getracht de belangrijkste financiële stromen voor de BVO in kaart te brengen.
5.1 KNVB Rekening Courant Alle BVO‟s hebben bij de KNVB een rekening courant waarop maandelijks onderlinge financiële posten worden verrekend. Deze afrekening vindt plaats rond de 15e dag van de maand. Als een BVO een tegoed heeft, dan wordt dit bedrag overgemaakt. Bij een vordering van de KNVB op een BVO wordt de BVO schriftelijk verzocht dit saldo te voldoen, bij gebreke waarvan een rente verschuldigd is.
5.2 Afdrachten en kosten BVO’s BVO‟s worden geconfronteerd met een aantal afdrachten die aan de KNVB dienen te worden gedaan. De belangrijkste worden hier opgesomd, waarbij onderscheid is gemaakt tussen jaarlijkse kosten (eenmaal per seizoen), maandelijkse kosten en incidentele kosten: -
-
-
Jaarlijkse kosten: o
Inleggelden competitie en beker.
o
Vaste bijdrage ClubSupport.
o
Variabele bijdrage ClubSupport.
Maandelijkse kosten: o
Heffingen over tickets ter compensatie organisatiekosten (zie volgende paragraaf voor toelichting).
o
Doorbelasting kosten officials (scheidsrechters) bij wedstrijden buiten de reguliere competitie.
o
Tuchtkosten.
o
Registratie contracten.
Incidentele kosten: o
Aflossing uitstaande leningen en rente (indien van toepassing).
o
Kosten arbitragecommissie.
o
Boetes vanuit licentiezaken.
o
Afrekening pool-reglement/opleidingsvergoeding (kunnen ook opbrengsten zijn).
Voor de BVO‟s uitkomend in de Jupiler League gelden nog enkele kostenposten die het gevolg zijn van collectieve projecten binnen de league. Deze kosten worden eenmalig via de rekening courant verrekend: -
Databasemarketing bijdrage Jupiler League
-
Bijdrage AFAS/OFS (collectief boekhoudsysteem met ondersteuning van adviseurs)
-
Bijdrage TV-exploitatie
-
Bijdrage collectief LED-boarding project
5.2.1 Heffingen over tickets BVO‟s betalen de KNVB een vergoeding voor de organisatie voor de competitie en stimulering van het jeugdvoetbal. Deze vergoeding uit zich in heffingen van 2,5% en 4,9% over door BVO‟s verkochte toegangskaarten. De heffing van 2,5% is vastgelegd in de reglementen en tevens in een regeling die is overeengekomen met de belastingdienst. De afdracht varieert tussen de circa €2.000,- en €500.000,- per BVO per jaar, afhankelijk van de
39
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
kaartverkoopomzet. In totaal brengt dit ruim €2 miljoen per jaar op. De kosten van de organisatie van de competitie zijn echter veel hoger, alleen de scheidsrechterskosten bedragen al circa €3 miljoen per jaar. De KNVB is de enige bond ter wereld die de kosten van wedstrijdarbitrage voor wat betreft de reguliere competitie niet afzonderlijk bij de deelnemende BVO‟s in rekening brengt. De heffing als percentage van de kaartverkoopomzet zorgt daarmee voor financiële solidariteit tussen BVO‟s. De dekking van de kosten van het organiseren van de competitie worden verder gedekt uit de commerciële inkomsten die de KNVB heeft vanuit sponsoring, evenementen en overige inkomsten. In het geval dat de KNVB een overwinst heeft, wordt de 2,5% afdracht van de BVO‟s daarnaast terugbetaald. Sinds 2005/‟06 zijn deze overwinsten toegevoegd aan een reserve, waaruit in de toekomstige jaren zal worden gerestitueerd. Over de seizoenen 2008/‟09, 2009/‟10 en 2010/‟11 zijn de volledige afdrachten naar rato van inleg aan de BVO‟s gerestitueerd en ook in 2011/‟12 zal sprake zijn van restitutie. Daarnaast wordt op eenzelfde wijze 4,9% geheven ten behoeve van de bestemmingsreserve Fonds Stimulering Jeugdvoetbal (FSJ) die zijn oorsprong vindt in het convenant jeugdvoetbal. Kaartverkoop van BVO‟s vindt sinds het midden van de jaren ‟90 op basis van dat convenant plaats tegen het lage BTW-tarief. Het voordeel van deze regeling wordt door de consument en het voetbal gedeeld. Van het voordeel voor de BVO‟s wordt 4,9% afgedragen ter stimulering van jeugdvoetbalprojecten, zowel in amateur- als het betaald voetbal. Ook de KNVB doet overigens een bijdrage vanuit de kaartverkoopinkomsten van het Nederlands Elftal en Jong Oranje.
5.3 Vergoedingen BVO’s BVO‟s ontvangen ook regelmatig vergoedingen van de KNVB. Deze zijn hierna puntsgewijs weergegeven en onderverdeeld in de categorieën jaarlijks, maandelijks en incidenteel. -
Eenmalige/jaarlijkse vergoedingen: o
Bijdrage jeugdopleiding vanuit UEFA (alleen Eredivisie-clubs niet deelnemend aan Champions League).
o -
-
Deelnamevergoeding KNVB beker.
Maandelijkse vergoedingen: o
Ticketboxgelden (inkomsten uit kaartverkoop via Ticketbox).
o
TV-gelden (Jupiler League via rekening courant KNVB, Eredivisie rechtstreeks via ECV).
Incidentele vergoedingen: o
Vergoeding voor het afstaan spelers aan Jong Oranje of het Nederlands Elftal.
o
Rondevergoedingen en prijzengeld KNVB Beker.
o
Afrekening pool-reglement/opleidingsvergoeding (kunnen ook kosten zijn).
5.3.1 Inkomsten uit Europees voetbal BVO‟s die deelnemen aan één van de Europese competities ontvangen vanuit de UEFA regelmatig deelname-/rondevergoedingen. Deze vergoedingen worden via de KNVB uitgekeerd. Als deze meer dan €25.000,bedragen, dan worden deze direct naar de BVO overgemaakt. Bij een debetsaldo van de rekening courant wordt deze met de Europese gelden verrekend. Meer informatie of relevante documentatie kunt u verkrijgen door contact op te nemen met de afdeling Finance & Control van de KNVB via de contactgegevens die vermeld staan op pagina 51.
40
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
HOOFDSTUK 6 Transfers Het samenstellen van de selectie is een van de belangrijkste processen binnen een BVO, waarbij ook bestuurders en toezichthouders niet zelden een rol spelen. Vaak zijn transfers (overschrijvingen) van spelers een onderdeel van dit proces. Rondom transfers is de nodige regelgeving aan de orde die in dit hoofdstuk in grote lijnen aan de orde komt.
6.1 Overschrijvingen Als een speler uit wil komen voor een BVO, dient deze speler eerst speelgerechtigd te worden verklaard voor de betreffende BVO door de KNVB. Overschrijving moet door een speler bij het bestuur betaald voetbal worden aangevraagd. Een aanvraag kan slechts in behandeling worden genomen indien: -
een volledig ingevuld en ondertekend overschrijvingsformulier wordt ingediend;
-
het contract tussen de speler en zijn nieuwe BVO wordt ingediend, indien het een contractspeler betreft;
-
de transferovereenkomst tussen de te verlaten BVO en de nieuwe BVO, indien aanwezig, is ingediend;
-
de modelverklaring wordt ingediend;
-
de speler voldaan heeft aan zijn (financiële) verplichtingen tegenover de te verlaten BVO;
-
voldaan is aan de toepasselijke reglementaire en wettelijke eisen, waaronder de eisen met betrekking tot de tewerkstellingsvergunning.
Een aantal (dikgedrukte) termen in deze eisen verdient een toelichting: -
Een overschrijvingsformulier is een document waarop een aantal gegevens staan betreffende de speler en zijn historie. De speler moet bijvoorbeeld aangeven bij welke BVO‟s hij de afgelopen vijf jaar heeft gevoetbald, of hij bij de nieuwe BVO als amateurspeler of als contractspeler gaat spelen en of hij nog een straf heeft openstaan.
-
De transferovereenkomst bevat de afspraken tussen de beide betrokken bvo's over de betaling van de transfervergoeding.
-
De modelverklaring is een formulier waarop wordt aangegeven welke personen namens de BVO en/of speler betrokken zijn geweest bij de totstandkoming van de overschrijving en of er een vergoeding is betaald. Indien er een vergoeding is betaald, moet worden aangegeven hoe hoog deze vergoeding is en of deze in termijnen wordt betaald.
-
Indien een speler een nationaliteit heeft van buiten de Europese Unie, dient de BVO waarvoor de speler gaat uitkomen, te beschikken over een geldige tewerkstellingsvergunning. Deze vergunning wordt verleend door de overheid en wordt slechts verleend als aan een aantal criteria is voldaan. De belangrijkste zijn het kwaliteitscriterium (gespeeld in land in FIFA top 40) en het inkomenscriterium (minimale salaris: 150% van het gemiddelde). De FBO kan BVO‟s bij deze aanvraag ondersteunen.
6.1.1 International Transfer Certificate Een speler kan maar bij één nationale bond geregistreerd staan. Dit betekent dat als een speler van een buitenlandse BVO naar een Nederlandse BVO overschrijving verzoekt, de speler eerst bij de betreffende buitenlandse bond uitgeschreven moet worden voordat hij bij de KNVB kan worden ingeschreven. Hiertoe moet de KNVB een International Transfer Certificate (hierna ITC) ontvangen. De KNVB dient hiertoe een verzoek bij de buitenlandse bond in, nadat de KNVB het verzoek tot overschrijving van de Nederlandse BVO heeft ontvangen. Op grond van FIFA-regelgeving geeft de buitenlandse bond binnen zeven dagen na ontvangst van het verzoek antwoord. Als er een geschil is over de overschrijving, kan de buitenlandse bond het verzoek van de KNVB weigeren. Dit kan echter alleen maar in het geval waarin de speler zijn financiële verplichtingen ten opzichte van zijn oude BVO niet is nagekomen.
41
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
6.1.2 FIFA TMS Op het FIFA Congres van 30 en 31 mei 2007 is besloten dat het zogenaamde FIFA transfer matching system (hierna: FIFA TMS) wordt ingevoerd. FIFA TMS is een centrale database waar alle internationale transfers van contractspelers worden ingevoerd. Door middel van het FIFA TMS wenst FIFA meer transparantie ten aanzien van transfers te bewerkstelligen alsmede te waarborgen dat de diverse voetbalautoriteiten meer informatie verkrijgen over de transfers. De BVO‟s die bij een internationale transfer zijn betrokken dienen elk, afzonderlijk van elkaar, bepaalde informatie over de betreffende transfer in het FIFA TMS in te voeren. Het FIFA TMS zal nagaan of de informatie die beide BVO‟s hebben ingevoerd overeenkomt. Daarna dienen de nationale bonden informatie over het ITC in het FIFA TMS in te voeren. Uiteindelijk zal de afgifte van het International Transfer Certificate elektronisch plaatsvinden. Per BVO is één Club TMS Manager aangewezen. Deze persoon is verantwoordelijk voor het invoeren van de juiste gegevens in FIFA TMS.
6.1.3 Overschrijving minderjarige spelers Voor minderjarige spelers geldt dat voor een internationale transfer vooraf toestemming aan de FIFA (via FIFA TMS) dient te worden gevraagd. Teneinde deze toestemming van de FIFA voor een dergelijke overschrijving of een eerste registratie van een speler te verkrijgen, dient de beoogde nieuwe BVO van de speler verscheidene documenten, opgesteld in één van de officiële FIFA talen, te verstrekken aan de verzoekende bond.
6.1.4 Transfertermijnen Een speler kan niet op ieder gewenst moment overstappen naar een andere BVO. Hiervoor zijn diverse zogenaamde overschrijvingstermijnen („transfer windows‟) van kracht. Deze termijnen zijn voor nationale en internationale transfers tussen BVO‟s gelijk en duren van 8 juni tot en met 31 augustus en van 2 januari tot en met 31 januari. Meer informatie of relevante documentatie kunt u verkrijgen door contact op te nemen met bureau Tuchtzaken van de KNVB via de contactgegevens die vermeld staan op pagina 51.
6.2 Spelersmakelaars Een spelersmakelaar (hierna: makelaar) is de persoon die in het bezit is van een door de KNVB afgegeven spelersmakelaarslicentie die hem of haar de bevoegdheid geeft voor spelers en BVO‟s op te treden in het kader van arbeidsovereenkomsten en/of de overschrijving van spelers binnen de KNVB alsmede van en naar buitenlandse bonden. Vanaf september 2001 heeft de FIFA een vernieuwde procedure ingesteld ter verkrijging van deze licentie. De afgifte van de licenties werd neergelegd bij de nationale bonden. Voordat een persoon een licentie kan verkrijgen dient hij deel te nemen aan een schriftelijk examen. Dit examen wordt door de FIFA uitgeschreven in maart en september van ieder jaar. De nationale bond verzorgt de organisatie hiervan.
6.2.1 Regelgeving In het KNVB Reglement Spelersmakelaars staat omschreven welke personen als makelaar mogen optreden, hoe personen een licentie kunnen verkrijgen, wat de rechten en plichten van een makelaar zijn en wat de gevolgen kunnen zijn als een makelaar zich niet houdt aan de regelgeving. De spelersmakelaar dient te voldoen aan een aantal verplichtingen. De makelaar is verplicht: -
zich te onthouden van activiteiten en werkzaamheden voor zover het spelers jonger dan 16 jaar betreft;
-
zich ervan te onthouden een speler te bewegen zijn spelerscontract vroegtijdig te beëindigen of zijn verplichtingen uit dat contract niet na te komen;
-
ervoor te zorgen dat zijn naam en handtekening in elk contract voorkomen dat middels zijn activiteiten tot stand komt;
-
te voldoen aan de toepasselijke wetgeving (waaronder de wetgeving betreffende arbeidsbemiddeling);
42
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
-
voor 1 juli van enig jaar aan het bondsbestuur schriftelijk opgave te doen: o
van de namen van de spelers die de spelersmakelaar vertegenwoordigt, onder overlegging van een origineel formulier met hun handtekeningen en, indien van toepassing, de handtekeningen van hun wettelijke vertegenwoordigers;
o
van de periode waarvoor de spelersmakelaar gerechtigd is de speler te vertegenwoordigen;
-
of de relatie tussen de spelersmakelaar en de speler exclusief is;
-
wijziging van enig gegeven genoemd als hiervoor genoemd na 1 juli van enig jaar onmiddellijk schriftelijk aan het bondsbestuur door te geven;
-
schriftelijk opgave te doen aan het bondsbestuur van personen die voor, in naam van of in opdracht van de spelersmakelaar werkzaamheden verrichten of activiteiten ontplooien;
-
geen personen in dienst te nemen of te hebben, die: o
werkzaamheden verrichten voor, namens of in opdracht van andere spelersmakelaars;
o
in dienst zijn van, of enige andere functie bekleden bij de FIFA, de UEFA, de KNVB, een BVO of enige andere organisatie die aan een van de genoemde organisaties gelieerd is;
-
zorg te dragen voor vermelding in het spelerscontract van: o
de vergoeding die de spelersmakelaar zal ontvangen in verband met de totstandkoming van dit contract en wie hem deze vergoeding is verschuldigd.
Een spelersmakelaar kan alleen de belangen van een speler behartigen als beiden hiertoe een contract hebben gesloten, het spelersmakelaarscontract. Dit contract mag niet langer duren dan twee jaar en niet automatisch worden verlengd. Zoals in genoemde verplichtingen al is vermeld, is de spelersmakelaar verplicht dit contract aan te melden bij de KNVB.
6.2.2 Vergoeding voor makelaars Als een speler zich laat vertegenwoordigen door een makelaar, lijkt het logisch dat de speler de makelaar vergoedt voor zijn diensten. Echter, binnen Nederland geldt dat indien een BVO een spelerscontract heeft gesloten met een speler als gevolg van arbeidsbemiddeling zoals genoemd in de Wet Allocatie Arbeidskrachten door Intermediairs (WAADI) door de spelersmakelaar van de speler, de BVO deze spelersmakelaar dient te vergoeden voor deze arbeidsbemiddeling.
6.2.3 Ontwikkelingen Op het moment van uitkomen van dit handboek zijn er geruchten dat FIFA het licentie-systeem voor de makelaars wenst af te schaffen. Dit zou betekenen dat een persoon die als makelaar voor een speler of een BVO op wenst te treden, geen licentie meer hoeft te bezitten om zich als makelaar te presenteren. Wat de voorstellen van FIFA precies inhouden en wat voor gevolgen dit zal hebben is onduidelijk. Het wachten is op een officiële mededeling van FIFA hieromtrent. In de tussentijd gaat de KNVB op de huidige voet door. Meer informatie of relevante documentatie kunt u verkrijgen door contact op te nemen met bureau Tuchtzaken van de KNVB via de contactgegevens die vermeld staan op pagina 51.
43
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
6.3
Opleidingsvergoedingen
Het onderwerp ‘opleidingsvergoedingen’ wordt in dit handboek slechts summier behandeld met als doel de basis van de regelgeving toe te lichten. In de praktijk is er sprake van vele uitzonderingen op de algemene regels zoals hier omschreven. Bovendien zijn er verschillen tussen de internationale en nationale regelgeving. Meer informatie over de exacte regelgeving staat omschreven in de betreffende reglementen die zijn te verkrijgen bij de afdeling Juridische zaken van de KNVB via de contactgegevens op pagina 51. De internationale opleidingsvergoeding (ofwel „training compensation‟) vloeit voort uit artikel 21 van de FIFA Regulations for the Status and Transfers of Players (Regulations). De FIFA heeft een systeem voor opleidingsvergoedingen in haar regulations opgenomen teneinde de opleiding van jonge spelers te stimuleren en te zorgen voor een bepaalde mate van solidariteit ten opzichte van de clubs die hebben geïnvesteerd in de opleiding van jonge spelers, door deze clubs voor deze opleiding financieel te compenseren. Het internationale systeem voor opleidingsvergoedingen is in 2001 (mede) voortgekomen uit het Bosman-arrest uit 1995. Op grond van het Bosman-arrest kunnen spelers die geen of een aflopend contract hebben met een club worden overgeschreven naar een andere club zonder dat hier een vergoeding voor hoeft te worden betaald. In het bijzonder ten aanzien van jeugdspelers, zou dit kunnen betekenen dat kapitaalkrachtige clubs deze spelers zonder enige compensatie bij de clubs weg kunnen „kapen‟ die deze spelers hebben opgeleid, en zodoende kunnen profiteren van de investeringen die de opleidende clubs in de desbetreffende spelers hebben gedaan. De opleidingsvergoeding is een regeling die deze gang van zaken moet beperken en mogelijk voorkomen. De FIFA Regulations zijn slechts van toepassing indien sprake is van een internationale transfer, dus indien de speler wordt overgeschreven tussen clubs uit twee verschillende landen. Als sprake is van een nationale transfer is de regelgeving van de KNVB van toepassing. De regeling van de KNVB sluit aan op die van de FIFA, maar er zijn verschillen. Het grootste verschil zit in de hoogte van de vergoedingen die internationaal hoger liggen. Het voert in dit handboek te ver om alle verschillen te benoemen. Hieronder wordt de regeling zoals die door FIFA is ingesteld behandeld. Ingevolge de Regulations ontstaat een recht op de internationale opleidingsvergoeding indien een speler voor het einde van het seizoen waarin hij 23 jaar is geworden zijn eerste professionele contract heeft getekend. In dat geval is de BVO waar de speler zijn eerste professionele contract heeft getekend, opleidingsvergoeding verschuldigd aan alle clubs (BVO‟s en amateurs) die de speler vanaf zijn 12e jaar tot en met zijn 21e jaar hebben opgeleid. De BVO dient zelf het initiatief te nemen tot het betalen van die opleidingsvergoeding. De opleidingsvergoeding dient binnen 30 dagen nadat de speler bij de desbetreffende club zijn professionele contract heeft getekend te zijn voldaan aan de rechthebbende clubs. Als een speler een tweede contract tekent bij dezelfde club is over dat contract opnieuw een opleidingsvergoeding verschuldigd. Aanvankelijk is de hoogte van de opleidingsvergoeding waar een opleidingsclub recht op heeft, gebaseerd op de daadwerkelijke opleidingskosten die de opleidingsclub voor de speler heeft gemaakt en/of de kosten die de nieuwe club zelf gemaakt zou hebben om de speler op te leiden. Omdat het zo goed als onmogelijk is om per geval de daadwerkelijk gemaakte opleidingskosten voor een speler te berekenen, worden de opleidingskosten door de FIFA vastgesteld volgens gefixeerde bedragen per categorie. De hoogte van het te betalen bedrag is daarom doorgaans afhankelijk van de categorie waar de clubs zijn ingedeeld. De internationale en nationale regelgeving (Reglement Overschrijvingsbepalingen Algemeen, Opleidingsvergoeding en Solidariteitsbijdrage) is op te vragen bij de afdeling Juridische zaken van de KNVB via de contactgegevens op pagina 51.
44
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
6.4
Solidariteitsbijdrage
Het onderwerp ‘solidariteitsbijdrage’ wordt in dit handboek slechts summier behandeld met als doel de basis van de regelgeving toe te lichten. In de praktijk is er sprake van vele uitzonderingen op de algemene regels zoals hier omschreven. Bovendien zijn er verschillen tussen de internationale en nationale regelgeving. Meer informatie over de exacte regelgeving staat omschreven in de betreffende reglementen die zijn te verkrijgen bij de afdeling Juridische zaken van de KNVB via de contactgegevens op pagina 51. De solidariteitsbijdrage dient te worden onderscheiden van de in het vorige hoofdstuk behandelde opleidingsvergoeding. Het recht op een solidariteitsbijdrage is namelijk niet gekoppeld aan het tekenen van een professioneel contract door een jeugdspeler, maar treedt in op het moment dat een speler gedurende de looptijd van zijn contract wordt overgeschreven naar een andere club waarbij door de kopende club een vergoeding wordt betaald ter compensatie van de voortijdige beëindiging van het contract met de speler. De clubs waar de speler in zijn opleidingsperiode (12 tot en met 23 jaar) heeft gespeeld, hebben vervolgens gezamenlijk recht op 5% van de betaalde vergoeding. Dit bedrag wordt onder de rechthebbende clubs verdeeld volgens een van te voren vastgestelde verdeelsleutel. Indien een speler (internationaal) wordt verhuurd aan een andere club en de club bij wie de speler een contract heeft een huursom ontvangt, is bovenstaande regel ingevolge de Regulations ook van toepassing. Van de huursom dient derhalve ook 5% te worden ingehouden en verdeeld over de clubs die de speler hebben opgeleid. De hoogte van de vergoeding is voor de betalende BVO altijd 5% van de transfersom. De betalende BVO mag 5% inhouden van de transfersom teneinde dit bedrag af te dragen aan de clubs die recht hebben op solidariteitsbijdrage. Wat de ontvangende clubs ontvangen is afhankelijk van de leeftijd die de speler had toen hij bij de betreffende club geregistreerd stond (12-15 jaar of 16-23 jaar). De eerste leeftijdsfase geeft recht op 5% van de totale solidariteitsvergoeding, de tweede fase 10%. De internationale en nationale regelgeving (Reglement Overschrijvingsbepalingen Algemeen, Opleidingsvergoeding en Solidariteitsbijdrage) is op te vragen bij de afdeling Juridische zaken van de KNVB via de contactgegevens op pagina 51.
45
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
HOOFDSTUK 7 Jeugdopleiding Het Nederlandse voetbal staat internationaal zeer goed bekend om zijn infrastructuur en voetbalinnovatie. De jeugdopleidingen in Nederland vervullen hierin een cruciale rol. De KNVB en BVO‟s trekken gezamenlijk op om te komen tot de meest effectieve, efficiënte en verantwoorde strategie voor het organiseren van de jeugdopleidingen in Nederland. In dit hoofdstuk in een notendop hoe deze samenwerking wordt vormgegeven.
7.1 Keurmerk Jeugdvoetbal Om de kwaliteit van de opleidingen van BVO‟s in kaart te brengen, heeft de KNVB in 2001 het Keurmerk Jeugdvoetbal in het leven geroepen dat door middel van een sterrensysteem een waarde toekent aan de kwaliteit van de opleiding van een BVO. Jeugdopleidingen kunnen op grond van hun kwaliteit zoals beoordeeld in een scoresysteem maximaal vier sterren behalen. Deze „certificering‟ van jeugdopleidingen is een uitvloeisel van het Masterplan Jeugdvoetbal uit 2001. Dit plan werd mede mogelijk door de opbrengsten uit EURO2000, het Europees kampioenschap dat België en Nederland destijds samen organiseerden. Naast vele activiteiten op amateurniveau werd in het plan ook veel aandacht geschonken aan de ontwikkeling van de infrastructuur op topniveau.
7.1.1 Doel De doelstelling van het certificeringsysteem is om de kwaliteit van de opleidingen te waarborgen en te verbeteren. Door het systeem wordt de kwaliteit meetbaar en zichtbaar. Hierdoor kan het keurmerk bovendien een belangrijke rol spelen in de communicatie richting (jeugd)spelers, ouders, gemeente, sponsoren en fans.
7.1.2 Inhoud Het KNVB keurmerk opleidingen is een kwaliteitskeurmerk voor jeugdopleidingen, vergelijkbaar met KEMA-keur. De kwaliteit van een jeugdopleiding wordt op 83 aspecten meetbaar en objectief in kaart gebracht. Het keurmerk jeugdopleidingen is niet verplicht. Zowel BVO‟s als amateurverenigingen kunnen vrijwillig een certificaat aanvragen. De kwaliteit van een jeugdopleiding wordt beoordeeld op aspecten die samenhangen met de categorieën visie en beleid, scouting, opleiding, ondersteuning en resultaat. De verschillende categorieën aspecten worden ten opzichte van elkaar gewogen waarna een eindscore ontstaat. Een gewogen puntentotaal van 2.000 tot 3.000 punten is goed voor een ster, van 3.000 tot 4.000 punten voor twee sterren, van 4.000 tot 5.000 voor drie sterren en 5.000 punten of meer voor vier sterren. In de periode 2002-2011 hebben vele jeugdopleidingen van zowel BVO‟s als top-amateurverenigingen dit proces doorlopen. De kennis en ervaring met het Keurmerk Jeugdvoetbal heeft geleidt tot een grote toename van de kennis over de factoren voor succesvolle jeugdopleidingen. Vanuit die inzichten en op basis van het veranderende voetballandschap, is in 2006 gestart met het stimuleren van regionale jeugdopleidingen (RJO). Meer informatie of relevante documentatie kunt u verkrijgen door contact op te nemen met de afdeling Voetbaltechnische zaken van de KNVB via de contactgegevens die vermeld staan op pagina 51.
7.2 Regionale Jeugdopleidingen RJO‟s zijn in de meeste gevallen samenvoegingen van bestaande jeugdopleidingen van verschillende BVO‟s. Anno 2011 zijn 13 RJO‟s actief. De verwachting is dat de 14e RJO in Limburg ontstaat en dat enkele BVO‟s zich nog aansluiten bij al bestaande RJO‟s. Daarnaast is er een aantal BVO‟s die in aanmerking kunnen komen om in de toekomst de status van RJO aan te nemen.
46
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
Om de kwaliteit van deze nieuwe groep RJO‟s te waarborgen heeft het bondsbestuur eind 2006 ingestemd met een aantal eisen die aan RJO‟s worden gesteld. Deze eisen richten zich vooral op organisatorische zaken rondom het samenvoegen van jeugdopleidingen en op samenwerkingsverbanden met de KNVB en amateurverenigingen. De verbetering van de kwaliteit van de opleidingen heeft tot gevolg dat de vier sterren van het keurmerk jeugdopleidingen niet meer toereikend zijn. Er is behoefte aan een vijfde ster waarin nieuwe kwaliteitseisen worden opgenomen. RJO‟s kunnen zich met een vijfde ster kwalitatief onderscheiden van de rest. In 2011 is daarom een werkgroep samengesteld waarin KNVB, RJO‟s en BVO‟s deelnamen om een nieuw beoordelingskader voor de top van de Nederlandse jeugdopleidingen te ontwikkelen. Ook zijn samenwerkingspartners als NOC*NSF, CED, ECV en CBV betrokken bij het proces. Dit heeft geresulteerd in de ontwikkeling van het Visitatiemodel Regionale Jeugdopleidingen.
7.2.1 Visitatiemodel Het Visitatiemodel Regionale Jeugdopleidingen beoordeelt de kwaliteit van de jeugdopleidingen aan de hand van een nieuw beoordelingskader Dit bestaat uit drie delen: -
Certificering - het oorspronkelijke Keurmerk Jeugdopleidingen.
-
Voorwaarden RJO‟s - zoals besloten door de bondsvergadering in 2006.
-
Kwaliteits en prestatienormen RJO‟s - opgesteld in 2011.
Hierbij moet worden gedacht aan voorwaarden op het gebied van het aantal teams, een goedgekeurd businessplan, kwaliteitszorgsysteem, personele bezetting, etc. De lat is hiermee aanzienlijk hoger gelegd. Daarnaast is de manier waarop een jeugdopleiding wordt beoordeeld aangepast in een nieuw protocol en worden er topcoaches betrokken in het beoordelingsproces onder het motto „topcoaches beoordelen topopleidingen‟. Dit nieuwe kwaliteitssysteem is daarmee een opvolging van de activiteiten die in het Masterplan Jeugdvoetbal 2001-2011 zijn ingezet. Tegelijkertijd luidt het een nieuw hoofdstuk in ten aanzien van de kwaliteit en performance van de Nederlandse jeugdopleidingen. Onder leiding van een nieuwe Raad van Advies waarin alle samenwerkingspartners vertegenwoordigd zijn, wordt er gezamenlijk verantwoording genomen én afgelegd voor het continu verbeteren van de kwaliteit in het opleiden van talentvolle voetballers in Nederland.
7.2.2 Rol van de KNVB De KNVB is aanjager van de RJO‟s en is daarbij zelf ook op meerdere manieren betrokken. De kernactiviteiten die de KNVB samen met de RJO‟s ontwikkelen zijn gericht op voetbalontwikkeling, het ontwikkelen van (amateur)verenigingen, het ontwikkelen van voetbaltechnisch kader en het ontwikkelen van talentvolle voetballers (jongens en meisjes). Binnen de RJO‟s wordt daarom in gezamenlijkheid de volgende activiteiten ontplooid: -
Regionale Voetbal Trainingen;
-
Internetsite (kennisplatform) voor medewerkers van KNVB en RJO‟s;
-
Opleiding tot profvoetballer;
-
Opleiding tot Hoofd Jeugdopleiding vanaf augustus 2011;
-
Competities aanpassen / verbeteren;
-
Programma‟s nationale jeugdteams aanpassen / verbeteren;
-
Licentie-eisen voor functionarissen binnen jeugdopleidingen opschroeven.
Meer informatie of relevante documentatie kunt u verkrijgen door contact op te nemen met de afdeling Voetbaltechnische zaken van de KNVB via de contactgegevens die vermeld staan op pagina 51.
47
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
7.3 Stimulering jeugdopleidingen Sinds 1996 kent de KNVB een bestemmingsreserve Fonds Stimulering Jeugdvoetbal (voor meer info zie hoofdstuk 5 - Vergoedingen en Afdrachten). Dit fonds vindt zijn oorsprong in het Convenant Jeugdvoetbal, zoals dat sinds die tijd van kracht is. De kern van het convenant is dat BVO‟s (en de KNVB zelf) kaarten tegen het lage BTW tarief mogen verkopen. Destijds is vastgelegd dat 4,9% van de bruto kaartverkoopopbrengst in een Fonds dient te worden afgedragen, van waaruit jeugdvoetbalprojecten worden gestimuleerd/bekostigd. Het betaald voetbal kan uit dit fonds jaarlijks ruim €2 miljoen uitkeren ten gunste van het jeugdvoetbal. Zo was de uitkering aan de BVO‟s in 2010/‟11 circa €2,4 miljoen. Van dit bedrag werd in 2010/‟11 €500.000 beschikbaar gesteld aan de Regionale Jeugdopleidingen. Uitgaande van het aantal Regionale Jeugdopleidingen dat Nederland anno 2011 telt (dertien), kwam dat per RJO neer op een bedrag van ruim €38.000,-. Bij uitbreiding naar veertien zal het bedrag per RJO lager worden. Aan de KNVB Regionale Voetbaltrainingen wordt ook jaarlijks een bedrag toegekend, in 2010/‟11 was dat €300.000,-. Het restant van het fonds wordt gelijkelijk verdeeld over de 36 BVO‟s. Voor het seizoen 2010/‟11 kwam deze bijdrage per BVO neer op circa €45.000,-. Een RJO waaraan meerdere BVO‟s deelnemen krijgt meerdere keren deze uitkering en kan deze dus bij elkaar optellen. Meer informatie of relevante documentatie kunt u verkrijgen door contact op te nemen met de afdeling Finance & Control van de KNVB via de contactgegevens die vermeld staan op pagina 51.
48
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
DOCUMENTATIE Voor medewerkers en bestuurders van BVO‟s is veel informatie beschikbaar op verschillende plaatsen. Dit handboek verwijst daar op meerdere plekken naar. Hieronder is een lijst opgesteld van de belangrijkste documenten. Bij elk document is toegevoegd waar dit document is op te vragen. Onderaan de lijst zijn enkele relevante websites opgenomen waar eveneens documentatie beschikbaar is. Let op! Deze lijst bevat de belangrijkste documenten en heeft niet het doel om compleet te zijn. Vraag altijd bij de relevante organisatie of KNVB afdelingen naar de meest actuele versie of aanvullende documenten. Medewerkers zullen u van dienst zijn.
Statuten Document
Op te vragen bij:
Statuten KNVB
KNVB - afdeling Juridische Zaken
Statuten Eredivisie CV
Eredivisie CV
Statuten Coöperatie Eerste Divisie
Coöperatie Eerste Divisie
Reglementen Document
Op te vragen bij:
Reglement Betaald Voetbal
KNVB - afdeling Competitiezaken
Licentiereglement
KNVB - afdeling Licentiezaken
Reglement KNVB Beker
KNVB - afdeling Competitiezaken
Reglement Europese Clubcompetities en
KNVB - afdeling Competitiezaken
Play-Off voor Europees Ticket Reglement Periodekampioenen Jupiler League
KNVB - afdeling Competitiezaken
Handboeken Document
Op te vragen bij:
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal
KNVB Expertise
Handboek Licentiezaken
KNVB - afdeling Licentiezaken
Handboek KNVB Beker
KNVB - afdeling Competitiezaken
Handboek Veiligheid
KNVB - bureau Veiligheidszaken
49
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
Websites Op de websites van de verschillende organisaties is allerhande informatie over deze organisaties en hun activiteiten te vinden. De internetadressen van deze organisaties staan vermeld in het volgende hoofdstuk Contactgegevens. Er zijn echter ook websites actief die specifiek bedoeld zijn voor het delen van nieuws, informatie en documentatie die het betaald voetbal raken. Deze websites worden hieronder kort omschreven.
KNVB Downloadcentrum - http://www.knvb.nl/kennisenservices/onlinebibliotheek Op deze website is alle openbare documentatie van de KNVB te downloaden. Onder andere zijn hier te vinden: -
Reglement Betaald Voetbal
-
Reglement KNVB Beker
-
Reglement Europese Clubcompetities en Play-Off voor Europees Ticket
-
Reglement Periodekampioenen Jupiler League
-
Promotie- en Degradatieregeling
-
Handboek KNVB Beker
-
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal
-
Rekenmodel KNVB Jeugdopleidingen
-
Certificeringsysteem KNVB Jeugdopleidingen
-
KNVB Beleidsplan Samen Scoren 2009-2014
-
KNVB Jaarverslag 2009/‟10
Extranet Betaald Voetbal - http://ebv.nl Het Extranet Betaald Voetbal (EBV) is hét online platform voor medewerkers van BVO‟s. Onder andere worden hier scheidsrechtersaanstellingen en uitsluitingen bekend gemaakt, maar zijn er ook contactgegevens van alle BVO‟s en koepels te vinden. Het platform zal zich de komende tijd nog verder ontwikkelen tot het verzamelpunt van nieuws, documentatie en contactgegevens. In het najaar van 2011 wordt bijvoorbeeld het online kenniscentrum van KNVB Expertise geïntegreerd met het EBV. Om van alle voorzieningen die het EBV biedt gebruik te maken is een persoonlijke inlogcode vereist. Die is op te vragen door een e-mail te sturen naar
[email protected].
Online Kenniscentrum - http://www.knvbexpertise.nl Het online kenniscentrum op deze website bevat een schat aan informatie over de bedrijfstak betaald voetbal. De ambitie van het kenniscentrum is de kennis die beschikbaar is, overzichtelijk voor BVO‟s beschikbaar te maken. Ook worden hier clubspecifieke rapportages geplaatst van de onderzoeken de KNVB Expertise zelf doet. In het najaar van 2011 wordt het online kenniscentrum geïntegreerd met het Extranet Betaald Voetbal. Om van alle voorzieningen die het online kenniscentrum biedt gebruik te maken is een persoonlijke inlogcode vereist. Die is op te vragen door een e-mail te sturen naar
[email protected].
Online Benchmarktool - http://www.uefa-tep-ced.com De Jupiler League clubs hebben samen met het UEFA en KNVB Expertise een online benchmarktool ontwikkeld. Dit online platform is te zien als de online variant van de Benchmark Betaald Voetbal die elk jaar door KNVB Expertise wordt samengesteld. Met deze innovatieve tool worden bestuurders van BVO‟s voorzien van de benodigde strategische informatie voor het besturen van hun organisatie. In de online tool is een groot aantal (financiële) gegevens opgenomen van alle BVO's in de Jupiler League. Via een veilige en gebruiksvriendelijke tool kunnen bestuurders en specialisten binnen de BVO vergelijkingen maken. De ambitie is de tool te ontwikkelen tot een plaats waar 24 uur per dag op vele onderwerpen (dus niet alleen financieel) relevantie en actuele benchmarkinformatie te vinden is. In het najaar van 2011 zal de Online Benchmarktool geïntegreerd worden met het Extranet Betaald Voetbal en het Online Kenniscentrum van KNVB Expertise. Om van de Online Benchmarktool gebruik te maken is een persoonlijke inlogcode vereist. Die is op te vragen door een e-mail te sturen naar
[email protected].
50
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
CONTACTGEGEVENS KNVB Algemeen Bezoekadres:
Woudenbergseweg 56-58 3707 HX Zeist
Postadres:
Postbus 515 3700 AM Zeist
Telefoon:
0343 499211
Website:
http://www.knvb.nl
KNVB Afdelingen Directie betaald voetbal
Bureau Tuchtzaken
Telefoon:
0343 499281
Telefoon:
0343 499263
E-mail:
[email protected]
Fax:
0343 499190
E-mail:
[email protected] (coördinator)
Persvoorlichting
Aanklager
Telefoon:
0343 499224
Telefoon:
0343 499263
E-mail:
[email protected]
Fax:
0343 499190
E-mail:
[email protected]
Afdeling Competitiezaken Telefoon:
0343 499222
Bureau Licentiezaken
E-mail:
[email protected]
Telefoon:
0343 499246
Fax:
0343 499198
E-mail:
[email protected]
Bureau Wedstrijdzaken Telefoon:
0343 499220
Mobiel:
06 53746062 (buiten kantooruren)
Afdeling Voetbaltechnische zaken
E-mail:
[email protected]
Telefoon:
0343 499145
E-mail:
[email protected]
Bureau Scheidsrechterszaken Telefoon:
0343 499377
Afdeling Finance & Control
E-mail:
[email protected]
Telefoon:
0343 499349
E-mail:
[email protected]
Bureau Veiligheidszaken Telefoon:
0343 499222
Afdeling Juridische zaken
E-mail:
[email protected]
Telefoon:
0343 4991518
E-mail:
[email protected]
51
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
Koepelorganisaties Eredivisie CV Bezoekadres:
FBO Woudenbergseweg 21
Bezoekadres:
Woudenbergseweg 21
Postadres:
Postbus 96
3707 HW Zeist Postadres:
3707 HW Zeist
Postbus 45 3700 AA Zeist
3700 AB Zeist
Telefoon:
0343 438480
Telefoon:
0343 438430
Fax:
0343 438489
Fax:
0343 438489
E-mail:
[email protected]
E-mail:
[email protected]
Website:
http://www.eredivisie.nl
Website:
http://www.fbo.nl
Coöperatie Eerste Divisie Bezoekadres:
Woudenbergseweg 21 3707 HW Zeist
Postadres:
Postbus 515 3700 AM Zeist
Telefoon:
0343 492080
Fax:
0343 492089
E-mail:
[email protected]
Website:
http://www.jupilerleague.nl
Overige organisaties KNVB Expertise Bezoekadres:
Woudenbergseweg 56-58 3707 HX Zeist
Postadres:
Postbus 515 3700 AM Zeist
Telefoon:
0343 499349
Email:
[email protected]
Website:
http://www.knvbexpertise.nl (openbare website) http://ebv.knvb.nl (online kenniscentrum)
Stichting Meer dan Voetbal Adres:
Woudenbergseweg 21 3707 HW Zeist
Telefoon :
0343 493242
E-mail:
[email protected]
Website:
http://www.meerdanvoetbal.nl
52
Handboek Bestuurders Betaald Voetbal – Februari 2012
Belangenorganisaties VVCS Adres:
Coaches Betaald Voetbal Taurusavenue 35
Bezoekadres:
2132 LS Hoofddorp
Hogeland 10 8024 AZ Zwolle
Telefoon:
023 5546930
Postadres:
Fax:
023 5546931
E-mail:
[email protected]
Telefoon:
088 8508610
Website:
http://www.vvcs.nl
Fax:
088 8508613
E-mail:
[email protected]
Website:
http://www.coachesbv.nl
8000 AA Zwolle
ProProf Bezoekadres: Postadres:
Postbus 1
Multatulilaan 12 4103 NM Culemborg
Pro Agent
Postbus 400
Adres:
4100 AK Culemborg
Nieuwe Uitleg 28 2514 BR Den Haag
Telefoon:
0345 851432
Telefoon:
070 3926738
Fax:
0345 851650
Mobiel:
06 41273859
E-mail:
[email protected]
E-mail:
[email protected]
Website:
http://www.proprof.nl
Website:
http://www.pro-agent.nl
(Roberto Branco Martins)
Internationale organisaties FIFA Adres:
EPFL FIFA-Strasse 20
Adres:
Le Martinet
P.O. Box 8044
Chemin du Canal 1
Zurich
CH-1260 Nyon
Switzerland
Switzerland
Telefoon:
+41 (0) 43 222 7777
Telefoon:
+41 (0) 22 308 5111
Fax:
+41 (0) 43 222 7878
Fax:
+41 (0) 22 308 5101
Website:
http://www.fifa.com
E-mail:
[email protected]
Website:
http://www.epfl-europeanleagues.com
UEFA Adres:
ECA Route de Genève 46
Adres:
Case postale
Rte de St-Cergue 9 1260 Nyon
CH-1260 Nyon 2
Switzerland
Switzerland
E-mail:
[email protected]
Telefoon:
+41 (0) 848 00 2727
Website:
http://www.ecaeurope.com
Fax:
+41 (0) 848 01 2727
E-mail:
[email protected]
Website:
http://uefa.com
53
COLOFON Uitgave KNVB Expertise
KNVB Expertise is een initiatief van: Coöperatie Eerste Divisie Eredivisie CV Federatie van Betaald Voetbal Organisaties Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond
Projectcoördinatie Jurrie Groenendijk
Redactie Henk Hoekstra Giel Kirkels René Ebens
Disclaimer Dit is een uitgave van KNVB Expertise. Alle rechten met betrekking tot de intellectuele eigendomsrechten (waaronder het auteursrecht) van deze uitgave berusten bij de KNVB. Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van KNVB Expertise worden gekopieerd, gedownload, verveelvuldigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze. Indien er enige discrepantie bestaat tussen de tekst in deze uitgave en een officiële KNVB uiting (waaronder maar niet uitsluitend statuten, reglementen, richtlijnen en besluiten) dan prevaleert de tekst van deze officiële uiting te allen tijde boven hetgeen is opgenomen in deze uitgave. Hoewel deze uitgave met grote zorgvuldigheid is samengesteld, is de KNVB niet aansprakelijk voor de gevolgen van eventuele omissies of onjuistheden, danwel andere gevolgen door het gebruik van in deze uitgave voorkomende gegevens of wijzigingen.