BÉLGÍÉ _rBE LG10UE
L 'ge r erivijciu^ W101
tw
1LÏ eirite &. v„; h et 1ana aan Iti t en c1e th e van
van
█████████ Van Doorne - Frechier Odetta █████ Guido Gezellelaarl 54 █████████ 9800 DE1NZE █████████ █████ █████
KONTA KTBLAD Verschijnt tenminste 4 maal per jaar
Verantwoordelijke uitgever :
Uitgiftekantoor : Deinze
Herman
11' jaargang nr. 7
Kapellestraat 104
MAES
9800 Deinze
OKTOBER 1991
Tel. 091 /86.24.53
Twee uitnodigingen * 6 oktober : Oostvlaamse Genealogische Ontmoetingsdag in ons Museum l' - 10 u. : opening boekenstands geschiedkundige, heemkundige en genealogische verenigingen
- 11 u. : geleid bezoek aan het museum - 12 u. : receptie 2° - 14 u 30 : verwelkoming - 14 u 45 : Luc Stockman - referaat - 15 u 30 : Herman Maes - referaat
details : zie ons vorig nummer Kontaktblad. * 12 oktober : tweejaarlijks Colloquium van het Oostvlaams Verbond van Kringen voor Geschiedenis - in ons museum - 10 u. : referaat Lic. Veerle Van Doorne - 11 u 10 : referaat Dr. med. Luc Goeminne
details : zie speciale uitnodiging.
1471.
1137. Koning Boudewijn In Vlaamse Stam, het tijdschrift van de
VVF (Vlaamse Vereniging voor
Familiekunde) publiceerde men, naar aanleiding van de koningsfeesten, de stamreeks van Koning Boudewijn, teruggaand van Boudewijns geboorte in 1930 tot Burchard 1 die, als "comes" (= graaf) van 858 tot 866, opgevolgd werd door Burchard II "dux Thuringorum", dus hertog der Thuringers. De stamvaders zitten daar voortdurend in Thuringen, Hessen, Saksen en Noord Beieren.
Leopold 1 was de eerste die "uitbrak".
Saksen-Koburg.
Saalfeld -
Gotha
Zijn vader was hertog van
- Weimar zijn plaatsnamen die in de
familiegeschiedenis een rol speelden. Koning Boudewijn behoort dan tot de 33e generatie ! (33 x 30 jaar gemiddeld per generatie = 1000 jaar) De naam van graaf Burchard 1 = Burghart = Burchart - Burkhard - Borchard Borchert
- Buggo - Bosso - Busso
Butz - Bosse - Busse - Boes
- Burt
- Bjdrge,
- Birk - Borg - Bork - Burk -
een voornaam waarvan heel
wat
familienamen afgeleid werden.
Twee oergermaanse namen : Burkhard = burg + hard = dapper, koen
Boudewijn = bald - win (Latijnse afleiding : Baldvinus) 4 y dappere vriend Í Boud = bald jvgl.
Ndl. Dts. Eng. ---- ----oud alt old koud kalt
cold
zout salz
salt (maar met uitspraak [D] = bijno o)
afgekort en roepnaam : Bouden
vandaar de familienaam : Bouden, Bouders, Bauters, Boudewijns, etc. Ik bezocht ooit het stadje
Koburg
en was aangenaam verrast door de
typische "Beierse lieftalligheid, vrolijkheid, netheid en kleurigheid".
Berichtjes :
- Het speciaal KOK-Boek Opstellen is volledig gezet en bijna drukkaar. Het verschijnt op 13 december 1991. - Het KOK-Boek 1992 wordt gezet en de drukproeven worden al verbeterd. Het wordt het 59ste Jaarboek en verschijnt in februari 1992.
1472.
1138. Notarissen te Deinze In het Kanton Deinze waren er in de Franse
Tijd,
toen met de Code
Napoleon ons rechtsapparaat werd geherstruktureerd, zes notarissen. Op 22 Floreal van het jaar 5 (= 11 mei 1797) werd genotuleerd dat hier volgende notarissen ambtelijk- erkend gevestigd waren : Constantin Beyens - ancien notaire - notaris te Deinze Charles Benoit D'Haveloose - agent municipal - notaris te Olsene Francois Adrien Moerman - agent municipal - notaris te Deurle 3. Francois Van Damme - agent municipal en ancien notaire - notaris te Machelen
Albert Van de Keere - ex procureur - notaris te Deinze Adr. Fr. Van Wontergem - ancien notaire - notaris te Vinkt Wie zoekt eens op wie de opvolgers waren tot op de dag van vandaag ? Deinze heeft nu drie notarissen : - Jacques van Cauwenberghe die zijn vader opvolgde (die Lowie opvolgde) - Rudy Pauwels die notaris Voet opvolgde (die Blanchard opvolgde) - Patrick Maere die notaris Vermeersch opvolgde
1139. Het Frans van Deinze In ons K.O.K.-archief hebben we een bevolkingslijst van 1817.
Het was toen
wel al de Hollandse Tijd, maar die lijst was in het Frans opgesteld.
En in
welk Frans !
Voor dochter schreef men "fielle" (soms ook "fille"), een zoon was "fles", een bakker was een "bollange", een beenhouwer "bouche" (bedoelde men op de laatste letter een accent : -é ?),
een schilder was een "ginter", een knecht was een "domestick", voor "haar vader" schreef men "sa père" (soms ook "son père), voor "haar broer" schreef men "sa frère" ; zuster was "seur" ; naysterigge, landsman, onderpastoor, werkman, winckelier, rentenier, coopman, dat wordt allemaal niet vertaald. Wie herberg hield was hobergiste of cabertier (voor cabaretier).
Er bestaat een zegswijze : "Hij kent zijn Frans gelijk zijn Vlaams". "zijn" Frans ... niet dat van de Fransen ...!
Jaja,
14 73.
1140. Deinzenaars die Oudenaards Poorter werden (1551 - 1767) In het "Poortersboek van verzitten" van Oudenaarde (1), recent uitgegeven door de Ronsenaar Paul van Butsele (2), komen een tiental poorters voor van Deinse herkomst, ni. een
drietal omstreeks het midden van de 16e
eeuw, een tweetal in de 17e eeuw en de overige vijf in de 18e eeuw. is dit niet, maar voor familievorsers kunnen deze inlichtingen zijn.
Veel
belangrijk
De paginering bij de hieronder vermelde gegevens verwijst telkens
naar de desbetreffende bladzijde in Van Butseles inventaris. Het gaat om de volgende tien personen : - Mattheeus VANDER ROEST fs. Heyndricx, "gheboren van Deynse " (p. 4). Consentement (=
C : datum
van voorlopige inschrijving) : 26 lauwe
(januari) 1550. Voldoening (= V : datum van definitieve aanvaarding) : laatste sporkel (28 februari) 1551.
- Lieven DE PICKERE fs. Heyndricx (3), "gheboren te Deynse" (p. 6). C. : 10 november 1551. V : 15 augustus 1554. - Hercules FIERS fs. Jans , "gheboren in Deynse" (p. 24). C. : 16 september 1560. - Gillis VANDEN BUSSCHE fs. Joos, "gheboren van Deynse" (p. 92). C. : 14 juni 1607.
V : 14 maart 1609.
- Jan VANDER VENNET fs. Guillame, "gheboren tot Deynse " (p. 179). Borg : Sieur Gabriël van Rekendaele d'audde. C. : 15 januari 1675 (4). - Isabelle BOURDEAU fa. Louys (5), "gheboren tot Deynse ende alsnu woonachtich binnen deser stede" (p. 226). Borgstelling (400 guldens) door Meester Guilliaume van Schauwenbrouck, chirurgien.
C.: 22 december 1706. V.: 24 januari 1708. - Pieter -Francois
DUPREZ fs.
Carolus
(6), "gheboren tot Deynse ende
jeghenwoordigh woonachtigh deser stede" (p. 276). Borgstelling
(400 guldens, "tot desinteressement vande aermen") door
Joannes Stappaer, meester-chirurgien te Oudenaarde.
C. : 16 februari 1757. - Heer ende meester Jacobus Martinus PRIEELS fs. Francois (7), "presbyter, cappellaen van Sinte Walburghekercke binnen deler stede, gheboren binnen
14 74.
der
stede van Deynse ende jeghenwordigh woonachtigh binnen dese
voorseide stadt" (p. 287). C. : 24 oktober 1766. V.: 30 oktober 1767. - Sleur Martinus-iosephus PRIEELS, "gheboren binnen de stede van Deynse ende jeghenwordigh woonachtigh binnen dese stadt" (p. 288). Broer van de voorgaande ? C.: 24 oktober 1766.
V.: 30 oktober 1767.
- Jouffrouw Anne-Catharine PRIEELS fa. Frangois, "gheboren binnen der stede van Deynse ende
jeghenwordigh
woonachtigh binnen dese stadt"
(p. 288). C.: 24 oktober 1766. V.: 30 oktober 1767.
(1) Stadsarchief Oudenaarde, nr. 1161/156. Het "verzitten" was de oudste manier om het poorterschap te verwerven. "Men liet zich op een bepaalde datum inschrijven in het poortersboek. Na een verblijf van één jaar en één dag in diezelfde stad kwam de aspirant-poorter zich opnieuw aanmelden, vergezeld van zijn buren, meestal twee, die (dit) moeten bevestigen. Hij legt dan de eed van trouw aan de stad af en heeft aldus voldaan aan de vereisten." (Geciteerd uit Paul Van Butsele, "Het Groot Poortersboek van Oudenaarde", Handzame, Familia et Patria, 1977, p. VII). Als de kandidaat-poorter evenwel te lang wachtte om terug te komen, nl. langer dan een jaar en zes weken, dan verviel automatisch zijn kandidatuur en moest de procedure herbegonnen worden. In de hierbijgaande lijst zijn die beide procedurefasen resp. met C(onsentement) en V(oldoening) aangeduid. De personen, bij wie de V-vermelding onbreekt, zijn dus niet teruggekomen binnen een jaar en zes weken en dus niet werkelijk poorter geworden. (2) "Poortersboek van verzitten van Oudenaarde A° 1550-1795, bewerkt door Paul Van Butsele" (Oudenaarde, Stadsarchief, 1990), 337 blz., met klapper op de familienamen. Er is geen klapper op de plaatsnamen ! (3) Een Franchois de Pickere fs. Heyndrickx uit Deinze kocht het Oudenaards poorterschap tien jaar eerder, nl. op 13 november 1544 (Stadsarchief Oudenaarde, nr. 1159/154 : Poortersboek 1288-1550, f° 332 v°). Zie daarover ons artikel "Van Deinzenaars die elders het poorterschap verwierven", in K.O.K.-Kontaktblad V, 6 (aug. 1985), p. 514. De familie de Pickere was een belangrijke Deinse familie. Zie daarover K.O.K.-Jaarboek IL (1982), p. 119-120. Franchois en Lieven de Pickere (allebei fi. Heyndrickx) blijken dus ook broers te zijn van Jan en Arend. (4) Een Jan van de Vennet werd poorter van Deinze op 2 december 1649. Zie Vlaamse Stam, XIX, 3-4 (mrt.-april 1983), p. 176.
14 75.
(5)
Louis Bourdeau werd poorter Vlaamse Stam , l.c., p. 157.
van
Deinze
op
30
april
1679.
Zie
(6)
Charles Duprez werd poorter Vlaamse Stam , 1.c., p. 162.
van
Deinze
op
17
juli
1714.
Zie
(7) Francoys Prieels fs . Pieter werd poorter van Deinze op 10 december 1720. Zie Vlaamse Stam , l.c., p. 171.
Paul HUYS.
1141. 'Waar komen we vandaan ? Wat zijn we ?
Waar gaan we naartoe ? (1)
Deze bedenking kan in elke tijd gemaakt worden omtrent Kunst en Cultuur. Een wegdromen uit dit tijdstip en deze plaats brengt me aan de bakermat van onze cultuur : Griekenland. Vorm aannemend in een tem p el
Daar ontmoet je harmonie in schoonheid. merk je hoe deze aangepast
wordt
aan het landschap en tot heel
indrukwekkende structuren kan evolueren (2). Goden stonden er centraal, de mens keek er naar op en hakte een bovenaards evenbeeld uit marmer. Een kosmische gedachte met heel menselijke trekjes. De betekenis die
erin
werd gelegd evolueerde in meer realistische zin. Emotie kreeg gestalte ; hier keek de Barok (1600-1750) naar op.
Zij dweepte met een verfijning
van lichtspel, in schilderijen als plastische vormen. De Renaissance (1400-1600) greep naar de zuiver ideale vorm en betekenis van de Klassieke Oudheid (4e eeuw voor Xus.) terug. 'Een herboren worden van de Oudheid' met
eigen beeldvorming : de mens, antropos, stond centraal, zowel in
wetenschap als kunst. Hij noemde zich Uomo Universalis, da Vinci (1452-1519), Michelangelo (1475-1564) waren er enkelen uit. Ideeën werden omgevormd tot unieke, volplastische beelden. stonden ruiterstandbeelden, een nieuw symbool
Midden
op marktpleinen
voor machtige rijken (basis
van staatvorming). In Vlaanderen vatte men die Italiaanse Renaissance heel kalm op. De eigen culturele en artistieke Zij blijken
tradities
werden met die vernieuwingen vermengd.
uit een unieke en ongewone vormgeving van Brueghel
(1525-1569) en Bosch (1450-1516). Zij kunnen terug gevoerd worden naar de rijkdom en inhoud van 'Lam Gods' van Van Eyck (1390-1441). Een harmonie van landschap, architectuur, figuur, natuur, flora, fauna en godsdienst.
1476.
Wat kwam daarvoor ? Een duistere periode ?!
De Middeleeuwen (500-1500)
zijn een smeltkroes van Oosterse, Arabische en Westers - Germaanse elementen .
Een nieuwe opbloei kwam na 1000 : de mens geloofde in het
vergaan van de wereld, in de magiek van dat getal .
Dit uitte zich in een
enorme kerkenbouw , de Romaanse kunst. Introvert noem ik haar wegens het afgesloten zijn van de wereld
Dikke muren, kleine venstertjes
errond.
waarlangs het licht gefilterd binnendringt , sobere muurschilderingen ; een vroomheid en ontzag voor goddelijke waarden. Daar hield men zich na 1200 minder aan : elke stad wou pronken met haar eigen kathedraal .
Slanke spitse torens,
kantwerk
in steen uitgehouwen,
prachtige opengewerkte ruimtes opgevuld met het kleurenspel van gebrandschilderd glas. Gotiek is extrovert, pronkt om een
goddelijke
boodschap op mensenmaat uit te dragen. En hier pikte de Renaissance op in om symmetrie en vaste maatverhoudingen te verkrijgen.
Koepels bekroonden de kerken ; de adel en burgerij lieten
zich verwennen in indrukwekkende
paleizen. Het Grieks
grondplan en
koepelbouw werd met meer luister en gevoel doorgezet tijdens de Barok, volledig gestimuleerd door vorst en Kerk. De Hervormers hadden met hun kritiek de verloedering en rijkdom van het pausdom veroordeeld en daarmee een afslanking bij de gelovigen veroorzaakt. Emotie en extase diende de boodschap te zijn. Na de 18de eeuw schiepen de Impressionisten ( 1870) een herschepping in de schilderkunst .
Een spel van
kleur en licht rechtstreeks op het doek aangebracht. De Renaissance met haar
teveel aan regels verstikte de vrijheid en creativiteit van de
kunstenaar. Nu
was directheid troef.
Daar lagen de wortels van alle 20e
eeuwse stromingen : expressionisme, fauvisme, futurisme, abstracte kunst tot nihilisme
toe.
Van
Gogh
(1853-1890),
Gauguin (1848-1903), Ensor
(1860-1949), Cézanne (1839-1906) waren de sleutelfiguren. De een met zijn dramatiek, van het
de ander met
wilde,
zijn
uitgestreken kleurvlakken en
de derde met zijn
vatte het doek
als
een
vergoddelijking
sarcasme en ironie. Cézanne tenslotte
structuur op waarin
andere structuren via kleur
geplaatst werden. Kleuren
werden
de vorm van
het doek ;
dat alles
uiteindelijk tot het niets te komen : Mondriaan
werd
vervormd om
(1872-1944)
tekende
vierkanten en rechthoeken in een afgebakende ruimte. De wereldoorlogen ontzielden de kunst. En zo splitste alles zich verder op. Vlaanderen met zijn
kern rond de Latemse school verwierf internationale bekendheid.
1477.
Het met de aarde gebonden zijn, de tragiek en soberheid van het bestaan dat voelden wij sterk aan.
Thans bestaat er geen gelijkvormigheid over wat kunst is. De mens denkt en handelt volgens toekomst en verleden.
Elk zoekt en tracht uiting te
geven. De een met organisch-vergankelijk materiaal (zorgt voor conservatieproblemen), de ander met verf en borstel, figuratief of ontkleed van elk herkenbaar / erkenbaar symbool of vorm. Dominik T'Hooft.
(1) Schilderij Paul Gauguin, 1897 (2) ook bij Etrusken
1142.
Amateur amare = beminnen (- Frans aimer) amatus amata amatum = bemind (-> voornaam Amaat / Aimé(e) + Amedee --> Amadeus = Godelieve = Gottlieb = Theofilus) amor = liefde Amateurisme kan verwoestend zijn. Amateurisme kan bevruchtend zijn.
Wij
kennen toch allemaal het verhaal van de oorlog van
Troje :
Priamos - Helene - Agamemnoon - Aeneas - Hector - Achilles - Odysseus enz. Een boeiende geschiedenis ; duizenden verzen, meer
dan
2500 jaar oud.
We hebben er honderden verzen van vertaald uit het Grieks toen we 17-18 jaar oud waren en die hele Grieks-kulturele wereld voor ons open ging. Maar het was een verhaal. Een schatrijk stond.
Hij
geworden Duits
zakenman geloofde alles wat in de Ilias
interpreteerde alles
letterlijk,
ook de lokaliserende
aanduidingen. En hij dreef dat geloof in de waarheid van Homeros zo ver dat
hij
meende te weten
waar Troje
gelegen had. Hij liet opgraven,
meters diep, en vond Troje.
Het leven van Heinrich Schliemann (1822-1890) is een roman van geloof in de archeologie.
1478.
En het opgravingswerk gaat nu,
1991,
verder. Nieuw is
wel dat grote
bedrijven archeologische opgravingen financieel steunen. Zo maakt Daimler-Benz (Mercedes) verdere opgravingen naar Troje mogelijk. Het amateuristisch vertrouwen van Schliemann wordt bewaarheid, nog 100 jaar na zijn dood. (Mercedes is de naam van een model van een wagen + 1910) De automobielbouwer Daimler en de automobielbouwer Benz hadden elk een firma.
Beide
firma's
De fabricatie gebeurt van Stuttgart,
fusioneerden en hebben hun hoofdzetel in Stuttgart. in Uenterti rckheim
die stad waar
Manfred
en in Sindelfingen - voorsteden Rommel (zoon van de gekende
generaal-veldmaarschalk) burgemeester is.
Er is
daar een Daimler-Benz
museum - beiden bouwden eigenlijk eerst motoren. Een rally- en snelheids firma
autorenner van de
was in de jaren
ooit
Ferdinand Porsche,
later
aandeelhouder en direktielid.
Ferdinand Porche was begonnen met zoeken naar de produktie van elektrisch aangedreven auto's voor hij bij Daimler-Benz kwam. In 1929
scheidde Porsche van
ingenieursbureau.
Daimler-Benz
en bestuurde
hij
een eigen
Hij kreeg in 1936 van Hitler de opdracht een "wagen voor
het volk" te ontwerpen die niet meer mocht kosten dan 1000 DM, zodat elke arbeider zich een auto zou kunnen kopen.
Dat werd de Volkswagen-Kever
met Porsches "uitvinding" : de motor achteraan.
Weldra kreeg Ferdinand Porsche de opdracht Panzers / Tanks te ontwerpen. Dat is een geschiedenis op zichzelf - zoals de VW fabriek en de stad Wolfsburg (in 1936 : 350 inwoners ; nu een groene stad met
meer dan
100.000 inwoners) hun eigen geschiedenis hebben. En de Porsche-auto na
WO!! is ook wel iets speciaals ... tot op de dag van
vandaag (veel automerken hebben hun naam aan één persoon te danken).
Stuttgart -* Stute (= merrie) + garf (en) vgl. stoeterij
+ -gaard als in
boomgaard (Engels garden,
Duits
garten,
middelndl. gaarde(n).
Bibliotheek Gaston Pieter Baert was 31 jaar ouder dan ik - een generatie.
Een paar
keer bezocht ik hem in Hasselt en tussendoor kreeg ik van hem heel wat brieven, want Baert schreef graag. Toen ik op
bezoek was zei hij plots : gij moogt in mijn bibliotheek eens
1479.
kijken.
Hij liet dat niet gemakkelijk toe want hij voegde er aan toe : in
iemands bibliotheek kijken
zonder toelating is onbeleefd want wie in zijn
bibliotheek laat kijken stelt zich in zijn hemd.
En inderdaad :
men haalt
er de man
(de vrouw) zijn persoonlijke
belangstellingspunten uit, zijn mening, overtuiging ... misschien zelfs zijn verborgen zwakke punten.
In het woord bibliotheek zit het Griekse woord bublos (= boek) dat ook in "bijbel"zit, het boek der boeken.
1143.
Gouden en zilveren medaille voor Deinze
en prijzen
voor
"deftige
uitgal ming " (knipsels uit de "Gazette van Gend", 1827)
Uit de "Gazette van Gend" van het jaar 1827 enkele gevarieerde "kulturele" berichten uit Deinze en Petegem. Kommentaar overbodig ... Gaey-schietinge bij het Oud Gilde van S. Sebastiaen te Deynze , op den 27 Mey 1827. Den Opper-Vogel
zal bestaen in
fl(orijn)
20-00
Neder].,
en ideren der
Zijde-Vogelen in fl. 13,50 cents Neder].
Voor
!deren op te stellen Vogel zal men betaelen fl. 6-50 cents
Nederlandsch, en voor !deren afgeschoten weder ontfangen fl. 6-00 dito. Elk peloton zal bestaen uyt vier mannen ... Des anderdags zal'er eene tweede schietinge plaetse hebben, te beginnen om acht uren 's morgens, aen fl. 2-50 cents per vogel, zonder aftrek nochte voordeel des beschrijvers. T'oorkonde als Greffier, van Autreve.
(Gazette van Gend nr. 1601 van 27 april en aanvullend ook op 3 mei, 10 en 14 juni 1827).
Koey-pok-inentingen Bij besluyt van den 28 der voorledene maend heeft Z.M. de Koning de goude medalien, ter weirde van vyftig guldens, vergunt wordende ingevolge de schikkingen van Z.M.s besluyt van den 18 april 1818 aen de genees- en
1480.
heel-meesters des koninkryks, die geduerende het jaer het grootst aental koey-pok-inentingen
verricht
hebben, aen de
volgende
persoonen
toegewezen (...) :
Voor
het
jaar 1823
aan den doctor
Bouvy, tot Deynze, in
W.E.
Oost-Vlaenderen. (Gazette van Gend nr. 1617 van 21 juni 1827). Toonkundigen kampstryd tot Eyne Den 24 dezer heeft eenen toonkundigen kampstryd tot Eyne plaetse gehad ; (...) zes toonkundige maetschappyen hebben den wedstryd bygewoond ; eenen derden prys van beste uytvoeringe, bestaende in eene zilvere medalie, ter weirde van 10 guldens,
is vergund aen de maetschappy
van Petegem bij
Deynze. (De eerste prijs ging naar de maatschappij van Huise en de tweede prijs naar die van Ename ; Avelgem kreeg de
prijs
van de verst-komende ;
Zingem en Kruishoutem vielen buiten de prijzen.)
(Gazette van Gend nr. 1619 van 28 juni 1827). Concours van rhetorica Uytslag van het concours van rhetorica, het welk den zondag 11 dezer tot Deynze plaetse heeft gehad : Helden-dicht : Eersten Prys - den heer Charles Ledeganck (1) Tweeden Prijs - den heer F. Rens (2) Lier-dicht : Eersten
Prys :
den heer
Prudent
van Duyse, geneesheer
tot
Dendermonde, maar afwezig op de prys-deelinge - prys verdeeld onder de heren Ch. Ledeganck en d'Huygelaere, van Audenaerde (3). Deftige Uytgalminge : Eersten, tweeden en
derden prys - de heeren de
Nobele, vader, Risseeuw, oudsten, en A. van Parys, leden der koninglyke maetschappye
dezer
stad
(Deynze).
(Gazette van Gend nr. 1626 van 22 juli 1827). P. HUYS.
(1) Karel-Lodewijk Ledeganck, de dichter der "Drie Zustersteden" (2) Frans Rens uit Geraardsbergen
(3) Augustijn d' H uygelaere (° D einze, 1774)
1481.
1144. Roose in Rusland .. .
Sebastopol - Deinze te voet !
Robert Roose woont in de August Pienstraat nr. 4.
Hij werd te Machelen
geboren op 1-4-1914, dus nog voor WO!. Zijn vader was Gentil Cornelius Roose, geboren te Machelen op 17-3-1879 en gestorven in Petegem op 9 juni 1952. Hij was toen weduwnaar van Marie Zulma Chanterie. Gentil was de zoon van Florentinus Roose, te Gottem geboren op 20-1-1835
als jongste van 6 zoons. Zijn 5 broers waren : 1. Petrus
° 16-04-1822
2. Leo
° 30-06-1824
3. 3oannes Baptist
° 29-11-1826
4. 5.
Ivo
° 26-05-1829
Florentin
° 10-05-1832
Die zes zoons waren van Karel Francies Roose en van Catherine Goemaere. Catherine Goemare
werd
te Gottem geboren
in 1793
en huwde Karel
Francies te Gottern op 23 juni 1819. Karel Francies Roose werd te Olsene geboren op 11-9-1788 ; hij was knecht, nadien tapper. Zijn vader was Pierre Antoine - sedert 1791 verdwenen en nooit meer in de streek te zien geweest. Zijn moeder was Marie-Engele de Scheemaeker, die reeds in 1790 overleed. Geboren in
1788,
behoorde Karel Roose tot de conscrits van 1808. In de
mondelinge familiegeschiedenis weet men te vertellen dat Charles Roose in 1812 mee naar Moskou moest optrekken.
Hij overleefde het avontuur.
Bij
de terugtocht van Moskou geraakte hij niet meer over de Beresina, maar werd krijgsgevangen genomen. Als krijgsgevangene kwam hij in Sebastopol terecht. Daar kon (of mocht ?) hij ontsnappen en trok te voet naar huis. Onderweg moest
hij zijn
kost verdienen. Hij deed er
2 jaar over. Een oor was
afgevrozen en zijn neus was kapotgevroren. Bij de geboorte van Leo in 1824,
vader was toen .35 jaar, was een Thomas
Roose, 61 jaar, arbeider, die te Olsene woonde, getuige ; maar niemand kon schrijven. Bij de geboorte van Florentin in 1835 was Francies Cluyse, de veldwachter, getuige.
Leo Roose huwde Sophie Lammerteyn.
Hij stierf te Machelen op 20-7-1900.
Petrus Roose huwde Rosa Claus en ze hadden een dochter Lucia die op 4-12-1858 te Machelen geboren werd en er op 27-1-1948 stierf.
1482.
Robert
0 1914
Gentil
° 1879
Florentinus
° 1835
Karel ° 1788
-4 naar Rusland - krijgsgevangen
Pierre in 1791 verdwenen. Gentil had een broer Hippoliet die
met Reinilde
Van de Waetere uit
Lichtervelde was gehuwd en zeven dochters en een zoon had. De jongste van die zeven Roose-jes , Simonne Marie, geboren te Machelen 13-10-1910 huwde Michel Samijn in 1932. Mevrouw Samijn is de moeder van Martien Samijn en haar zussen. Martien Samijn is nu Mevrouw Gelaude. Gehuwde vrouwen "verliezen" hun familienaam.
1145.
Westaarde mei 1940 Naar aanleiding van nota 1225 "Geschiedenis van Westaarde" van Dr. Luc Goeminne willen we een kleine aanvulling en rechtzetting
brengen. De
informatie halen we uit de voorbereiding van onze studie over ME! 1940 in Deinze. Op vrijdagnamiddag 24 mei 1940 is er onmiddellijk ten westen van Westaarde een hevig vuurgevecht geweest tussen een versterkt bataljon van de Duitse 56e Infanteriedivisie en het tegenoverliggend lile bataljon van het Belgische 17e Linie. Die eenheden van het 17e Linie stonden grosso modo tussen de spoorwegbrug van Grammene en Noorderwal opgesteld en dienden het 6e Regiment Ardense dagers (Grammene-Gottem) te versterken. Het 17e Linie was in hoofdzaak een Antwerps regiment,
dat zich hier langs de Leie onbetrouwbaar toonde -
bepaalde secties waren ondermijnd door V.N.V.-propaganda. Bij het minste vuurcontact vluchtten ze weg, vaak werden ze door hun officieren of de verderopliggende Ardense dagers met de revolver in de rug naar het
front
teruggebracht.
De aanvaller, het lle bataljon van IR 171, rukte vanuit Petegem langs de spoorweglijn op met de bedoeling de spoorwegbrug in Grammene te veroveren. Bij een aanval gelanceerd vanuit het Goed ter Hamme (Machelen) werden de Duitsers met verliezen teruggeslagen , o.a. verloor de 6e compagnie er haar commandant Oberleutnant Holzmuller, toen hij op één van de kazematten van het 17e Linie afging, waar men met de witte vlag had gezwaaid.
1483.
Voorlopig hadden de Duitsers nog geen rubberboten ter beschikking, omdat de vrachtwagens van de genie tussen Gavere en Petegem pech had gehad en pas een uur na het begin van de aanval Pioniere zouden
er niet
meer in
ter
plaatse
kwam, maar
hun
slagen de rubberboten in het water te
krijgen, in de Belgische linies had men zich na paniek opnieuw weten te organiseren.
Niet alle secties van het 17e Linie waren weggevlucht, de overige beten hard van zich af,
waardoor de Duitsers onmogelijk de Leieoever konden
bereiken. Het terrein was te vlak en de Belgische liniesoldaten namen hen vanop de kouterruggen onder vuur.
Rond Westaarde lag de 11e Cie van het
17e Linie opgesteld, onder het bevel van commandant Six. Later zouden de Duitsers nog teruggedreven worden tot ongeveer ter hoogte van Machelenbinnenweg
(Petegem), toen het 6e Regiment Ardense Jagers
vanuit Grammene een uitval over de Leie deed.
Het Duitse IR 171 verloor op 24 mei zeker 14 manschappen, waaronder een officier. Tony VANHEE.
1146.
Sp ion Het woord spion is veel jonger dan de bedrijvigheid (het ambacht) die er onder verstaan wordt. Men beweerde
wel
eens dat het "beroep" van spion het tweede-oudste
beroep is, juist na dat andere beroep dat als het "oudste beroep ter wereld" doorgaat. Spionnen bestonden er reeds in het oude Egypte, maar men noemde ze dan "bespieders" - "verkenners". Iemand
beweerde ooit dat,
indien Julius
Caesar zijn omgeving
had laten
bespieden zoals hij als militair in zijn veldtochten in Gallië de onbekende terreinen liet
verkennen door
zou vermoord zijn geworden,
verkenners (spionnen), maar Brutus door
hij nooit door Brutus
Caesars mannen vermoord
zou zijn geweest. Het woord spion zou pas voor het eerst gebruikt zijn in een ordonantie van de Franse koning Karel espion.
VII (1422-1461).
Het was dan het Franse woord
1484.
In het Duits zou het
woord Spion pas in 1813 voor het eerst gebruikt zijn
geweest (in ,het strafwetboek voor Beieren).
In 1874 werd het begrip in het Volkerenrecht ingeschreven en omschreven door een Konferentie te Brussel. Het woord espion zou komen van een Germaans woord waarvan ook spieden en het Duitse spahen afkomstig zijn (spdh
troep) ; espion - espier - spieden -
spahen, in het middelnederlands spien, verleden tijd spiede - spieden ; in het oudhoogduits spehon - van spahl (i en dus Uemlaut -i + ee) Dat zou komen van een stam waarvan het Latijn * pag en specio specere en het Grieks spektesthai (en dan metathesis) skeptesthai -,t skeptikos en skepsis = beschouwing / onderzoek. sanskriet * pag = zien / uitkijken indisch : pasyati (= hij ziet) vgl. Latijn : speculum = spiegel (speculari = spioneren) - spectrum spectare ook spieken is van dezelfde stam (afkijken)
Eng. to spy = van dichterbij bezien, in het zicht krijgen / a spy = een spion, een bespieder.
1147.
Ronsse Augustinus Ronsse werd in Gottem geboren op 28-8-1784 als zoon van Pieter en van Maria 3ozefa Sarlet.
Pieter Ronsse stierf te Deinze op 8-1-1820 ; zijn echtgenote was toen al gestorven te Gottem (op 17-5-1815). Augustinus Ronsse is soldaat geweest in het Frans leger (cf. KOK .7b. 1985 p. 144). Op 21 mei 1823 huwt
hij te Gottem
Kruishoutem geboren was.
Caroline
De Buck
die
in 1793 te
Op 1-10-1823 sterft Caroline.
Augustinus Ronsse hertrouwt op 22-5-1833
met Coleta Naessens die in 1788
of 1789 geboren was.
1148. Barnsteen De oude Germanen hadden geen koper en geen tin en dus geen brons ; dat moesten ze van zuiderlingen ruilen. Ze boden er barnsteen voor en voor barnsteen hadden de Grieken brons en goud over.
1485.
Herodotos (6e
eeuw
vbór
Chr.)
wist al
van die ruil.
De eerste Griekse
aardrijkskundige en ontdekkingsreiziger die naar West en Noord Europa voer, Pytheas van Massilia, kende die ruilhandel ook.
De Germanen noemden barnsteen "glaesum" (verwant met glas) en de Grieken noemden het "elektron"
(dezelfde
als
stam
het latere woord
elektriciteit). Pytheas van Massilia behoorde in de 4e E. vbór Chr. tot de Griekse kolonie te Massilia, (later Marseille). Over de noorderlanden vertelde hij dat het er altijd koud was, dat er geen kostelijke vruchten groeiden (appelen, druiven, e.a.), dat men er leefde van haver, gerst, wortelen ;
dat
onkruid,
wilde vruchten en
ze uit gerst en honing drank maakten .
Hij vertelde over
zomernachten waarbij het niet helemaal donker werd en over zeeën die tot ijs verstijfden. Zijn
jongere volgelingen inzake geografische beschrijvingen
geloofden hem
niet. Strabo noemde Pytheas een aartsleugenaar en sprookjesverzinder. Pytheas sprak van het
"Ultima Thule" het
einde van de wereld.
Scandinavië, een van de schiereilanden, of zelfs
Ijsland ?
Was het
Alleszins moet
deze Pytheas een waaghalzige ontdekkingsreiziger zijn geweest die langs de kusten van Noorwegen en Denemarken voer.
Normalerwijze
lieten de
Griekse zeevaarders de kusten niet uit het oog. (Ijsland zal het dus wel niet geweest zijn) maar hij geldt als de "ontdekker" der Germanen + 330 v.Chr.
1149.
Gegevens over de familie Callier Dorothea Sophia Roels overleed op 23-6-1824. Ze was toen koopvrouw 66 j. 10 m. en 27 d. oud.
Ze was te Deinze geboren op 26 juli 1757 als dochter
van Francies Roels en van Joanne Therese Oste. Ze was de weduwe van Engelbert Callier (gehuwd 7-2-1784). Haar overlijden werd aangegeven door Francies Bernard Callier, haar zoon, 33 j. oud en Pieter Francies Semeese, 43 jaar, beiden "particulier". Ze had 5 dochtersen 2 zoons 11 Karel Lodewijk Callier - grondeigenaar ° 7-7-1789
+ 13-9-1877 Wr v. Isabella Rosa Van Wambeke woonde in Schaeve getuige : kozijn Engelbertus De Vuyst
1486.
2° Franciscus Bernardus Callier - grondeigenaar - ongehuwd ° 7-3-1791 + 30-11 - 1885
woonde Kerkstraat aangifte Vita] Callebaut
3° Victoria Callier - zonder beroep ° 21-7-1792 + 20-3-1873 WWe v. Jacobus De Vuyst woonde op de markt getuige Vita] Callebaut 4° Julia Sophia Callier - kruidenierster op de markt 0 27-9-1795 echtenote van Petrus Jacobus Verpoest + 20-12-1869 overlijdensgetuigen :
Vita]
Callebaut
- 40 jaar - kommiesgriffier
vredegerecht en Victor Tevels 48 jaar meesterkleermaker. 5° Antonia Ludovica Callier - winkelierster 0 1796
+ 20-1-1854 We van Charles
Casimir
Minnens (de eerste verzekeringsmakelaar in
Deinze ?)
61 Coleta Antonia Callier - bijzondere 0 17-3-1798 + 28-8-1873 woonde in de Kerkstraat getuige Engelbertus De Vuyst 71 Carolina Callier - bijzondere 0 1802
+ 11-11-1865 63 j. en 8 m. oud overlijden aangegeven
door Dr.
Coppez,
51
oud en door Engelbert
De Verst, kozijn van de overledene. N.B. Zie ook : KOK 86 blz. 146 + 148 + 179 - ev. + 214 nota 17 en 22 KOK 82 blz. 121 nota 42 + blz. 24 + blz. 44 Kontaktblad 1990 blz. 1231. Wie maakt een studie over Bernard Callier ?
Een speciaal geval !
1487.
1150. Talenten Die man heeft het talent van schilderen. Wat is een talent ?
Hij heeft veel talenten.
Een begaafdheid ; met talent is men begiftigd.
Maar oorspronkelijk is talent ofwel een Griekse maat voor een gewicht van 26,2 kg ofwel een munt ter waarde van 2.700 gulden van vóór W O lI. Demosthenes erfde als 7 jarige knaap 15 talenten van zijn pas overleden vader ; dat zou nu
+ 30 miljoen zijn. Die
vader had een smederij
(wapensmederij) waarin 18 mensen werkten en een schrijnwerkerij waarin 12 mensen werkten (hoofdzakelijk om stoelen te maken). Dat waren natuurlijk slaven - dus zeer goedkope houden en
liefst
werkkrachten : men moest ze maar in leven
gezond houden zodanig dat ze konden werken en niet
moesten vervangen worden door machines. Machines - indien die er waren - waren duurder dan slaven. Demosthenes heeft van zijn rijke erfenis niet te veel kunnen genieten. Zijn voogden hadden er te flink van genoten. Je weet toch wie Demosthenes was ? Die beroemde redenaar die leefde van 384 tot 322 v.C. dus een tijdgenoot van Plato, van Xenofoon en van Filips van Macedonië.
Tegen
laatstgenoemde hield Demosthenes scherpe redevoeringen die nadien de naam "filippica" kregen : een filippica tegen iemand houden = een scherpe aanval, een strafrede.
De
parabel
Filips bedreigde de autonomie van Athene.
van de talenten
ken je
toch ? Of ben je
niet alleen
niet-bijbelvast maar ook bijbelonkundig ? Zoek het eens op in het evangelie : Mattheus 25 vers 14 e.v.
1151. Sint-Helena Er zijn twee eilanden waarop Napoleon als banneling moest leven : Elba, en dat weet iedereen liggen (denk ik ten minste) en Sint-Helena, en dat weet bijna niemand liggen. Merkwaardig : in 1804 heeft Napoleon eventjes overwogen dat
eiland te
gaan bezetten om de Engelsen een hakje te zetten in hun Oost-Indië-vaart. Hij dacht die klus te kunnen klaren met 1500 man. Het bleef bij een plan. In 1502
hadden de Portugezen dat eiland ontdekt.
In 1800
was het in
1488.
Engels bezit, via de Oost-Indische Compagnie. Het lag (en ligt nog altijd) 3000 km van Kaapstad, van Londen.
Zuid-Afrika, 3000 km van Zuid-Amerika ; 7000 km
Het dichtst bijzijnde land is het eiland Ascencion, op 1200 km.
De tocht van Plymouth naar Sint-Helena duurde destijds 71 dagen. En het zicht op die rots was niet uitnodigend-mooi. Het eiland was (en is) 16 km lang en
12 km breed ; er woonden in 1815 zowat 4000 mensen.
Napoleon te bewaken kwamen er evenveel mensen naar
dat
Maar om
eiland, zelfs
meer : vijfduizend Engelse soldaten. De bevoorrading van het eiland kwam in hoofdzaak van Zuid-Afrika ; zelfs de wijn
die Napoleon er het liefst
dronk
kwam uit Zuid-Afrika,
Constance". Maar Napoleon dronk nooit meer dan drinken
de "vin de
twee glazen. Eten en
was een noodzaak voor hem. Gastronomie interesseerde hem niet.
Hij stierf er in 1821.
Over die dood wordt vee! vermoed.
Toen nadien de Engelsen ooit overwogen een aantal van hun gevangenen naar Sint-Helena over te brengen (zoals ze naar Australië gevangenen vervoerden) waren de Fransen zeer verontwaardigd : majesteitsschennis ! In 1857 gaf Napoleon III aan alle toen nog levende Napoleonsoldaten die ten minste één veldslag hadden meegevochten, een herinneringsmedaille die de naam kreeg "Medaille St Helene". De jongsten van die soldaten waren die van de lichting 1813-1814, dus in principe twintig jaar vroeger geboren, dat wil dus zeggen mensen van 63-64 jaar in 1857.
In ons land kregen toen
zowat 13.500 oudgedienden de herinneringsmedaille Sint-Helena. De bewaarde lijsten (per gemeente) bevinden zich in het Belgisch legerarchief : Koninklijk Museum van het leger en van de Krijgsgeschiedenis, Jubelpark te Brussel ; de Groot-Deinzenaars vind je in ons jaarboek 1985.
Over Napoleons verblijf op Sint-Helena (1815-1821) en over zijn persoonlijke oorlog met de gouverneur, is er een hele bibliotheek te lezen.
1152.
Voornamen Margareta is een vorstelijke naam, niet alleen in onze Bourgondische tijd met Margareta van Bourgondië en
Margareta
van Oostenrijk, maar ook in
Scandinavië. Er
is
ooit
een Margareta geweest die koningin was van Denemarken,
1489.
Noorwegen en Zweden samen. Olaf,
haar zuster
Ingeborg,
Haar vader heette
Waldemar,
haar zoon
haar echtgenoot Haakon. Een van haar
legerleiders heette Sven Sture.
Iemand die haar de troon betwistte heette
Albrecht en diens zoon heette Erik. Wie ook in die strijd betrokken was heette Konrad, van
de Duitse orde. Te dien tijde was er een bekende
zeerover in de Oost- en de Noordzee. den Beker -- omwille van
Hij heette Klaus Stortebeker (Stort
zijn uitzonderlijke drinkkapaciteiten ?). De
zeerovers van Klaus noemden zich "likedeelers" (gelijke delen ?) omdat de buit in gelijke delen moest verdeeld worden en niet eerst een groot deel voor de vorst en een tweede groot deel voor de kapitein, de rest voor de officieren en de overschot voor de manschappen.
In 1982 kreeg die zeerover-drinkebroer (zijn drinkvermogen ligt historisch vast) te Hamburg een gedenkteken, een standbeeld (ja, hij staat daar te staan). Een vooraanstaande geestelijke steunde de piraten ; hij heette Hisko. Rijke families deden ook mee : een Edo Wimmeken en een Keno ten Broke (Oost friezen). Stortebeker
en zeventig van zijn kompanen werden in oktober 1401 te
Hamburg onthoofd door beul Rosenfeld (wat een naam voor een beul) die, volgens de balladen
uit die tijd na eenenzeventig onthoofdingen op één
dag - een groots volksfeest - tot aan zijn knoesels in het bloed stond. en het verhaal vertelt verder in een volkslied : een van de raadsheren maakte de opmerking dat Rosenfeld er na eenenzeventig onthoofdingen nog kiplekker
en onvermoeid uitzag.
dat hij zich
Rosenfeld antwoordde op die opmerking
nog in staat voelde om zelfs ook de hele stadsraad nog te
onthoofden.
Die brutale opmerking zou hem het hoofd hebben gekost. wel
een andere beul voor
nodig.
Daar was dan
Hoe die heette vertelt het verhaal
niet. Er is in onze bloedeigen
tijd nog
een bekende Margarets.
Of vergat je
Thatcher ?
En hoe heet de koningin van Denemarken ?
^6 oktober 12 oktober 13 december
Bijlage : Historische studie over het Bisdom Gent
Jaarboek 1991 reeds in orde ? Opstellen extra uitgave K.O.K.
