Grondverzet zonder grenzen Vlaams – Brussels – Waals Gewest Learnshop Industrie & Milieu, Antwerpen, 31/03/2011 In samenwerking met VEB – BIM – CCW OVB
Grondbank – uw partner voor grondverzet
Inhoud q q
q q
Afgegraven gronden in Brussel - Wouter François (BIM) Grondverzet in Wallonië – Grensoverschrijdende transporten - Andy Heurckmans (Grondbank) 3 gewesten, 1 technisch verslag – Glein Roggeman (VEB) Slotwoord – Dirk Ponnet (OVB)
1
Grondverzet in Wallonië Grensoverschrijdend transport Learnshop Industrie & Milieu, Antwerpen, 31/03/2011 In samenwerking met VEB – BIM – CCW OVB
Grondbank – uw partner voor grondverzet
Inhoud q
q q q
Bodemdecreet vs gebruik van uitgegraven bodem Cases Toekomstige grondverzetsregeling Grensoverschrijdend transport
2
Bodemdecreet vs gebruik van uitgegraven bodem Décret relatif à la gestion des sols vs AGW favorisant la valorisation de certains déchets
Learnshop Industrie & Milieu, Antwerpen, 31/03/2011 In samenwerking met VEB – BIM – CCW - OVB
Grondbank – uw partner voor grondverzet
Bodemdecreet (décret relatif à la gestion de sol) Décret relatif à la gestion des sols (5 décembre 2008) q Doelstelling : via bodemonderzoek de bodemkwaliteit en eventuele saneringsnoodzaak (en saneringsmodaliteiten) bepalen q Verplicht ? q q
q
q
Terreinen met risico-activiteiten Overdracht, stopzetting, milieuvergunningsaanvraag,… Op beslissing van de administratie : aanwijzingen voor milieuschade, achterlaten afvalstoffen,… Vrijwillig
3
Bodemdecreet (décret relatif à la gestion de sol) q
Analogie met Vlaamse bodemdecreet: indien een aannemer (zonder het te weten) verontreinigde bodem op een terrein toepast, is hij verantwoordelijk voor het veroorzaken van een nieuwe verontreiniging en zal hij bijgevolg instaan voor de sanering
Nog geen uitvoeringsbesluit
Bodemdecreet (décret relatif à la gestion de sol) q
Bodemonderzoek q
q
q
q
Oriënterend bodemonderzoek : eerste beeld van de verontreiniging/omvang (CWBP*/CWEA**) i.g.v. overschrijding drempelwaarden è beschrijvend bodemonderzoek (étude de caractérisation): natuur, ernst en omvang van de verontreiniging bepalen (+ eventueel de saneringsurgentie) (CWBP*/CWEA**) Geen overschrijding : controlecertificaat van de admin.
Historisch/nieuw q q
Historisch : vóór 30 april 2007 Nieuw : ná 30 april 2007
CWBP nog niet beschikbaar è administratie kan voorlopig geen oriënterende bodemonderzoeken conform verklaren ** CWEA: beschikbaar sinds 1 februari 2010 *
4
Bodemdecreet (décret relatif à la gestion de sol) q
Saneringsplicht q
Historische verontreiniging n
n
n
q
> drempelwaarde – géén ernstige bedreiging è geen sanering > drempelwaarde - mét ernstige bedreiging è saneringsplicht > interventiewaarde – géén ernstige bedreiging è veiligheidsmaatregelen / opvolging (toegangs- of gebruiksbeperkingen)
Nieuwe verontreiniging n
> drempelwaarde è saneringsplicht
Goedkeuring saneringsproject è start saneringswerken
Terrein verdacht voor bodemverontreiniging
Oriënterend bodemonderzoek
Verontreinigd terrein
Niet verontreinigd terrein
controlecertificaat Beschrijvend bodemonderzoek étude de caractérisation Graad v/d verontreiniging, datum
Nieuwe verontreiniging
Historische Verontreiniging
> 30 april 2007
< 30 april 2007
Overschrijding drempelwaarde (valeur seuil)
sanering
controlecertificaat
Overschrijding drempelwaarde en ernstige bedreiging
sanering
controlecertificaat
Overschrijding interventiewaarde (valeur d’intervention) zonder ernstige bedreiging
Veiligheidsmaatregelen/ opvoging controlecertificaat
5
Gebruik van uitgegraven bodem q q q q
q
q
q
Geregeld door het afvalstoffendecreet Décret du 27/06/1996 relatif aux déchets AGW du 10/07/1997 – catalogue des déchets AGW du 14/06/2001 favorisant la valorisation de certains déchets Iedere afvalstof blijft afvalstof tot op het moment van valorisatie Analyses enkel verplicht voor gereinigde bodem (teste de conformité) 3 types q q q
Niet-verontreinigde grond (terres non-polluées) Verontreinigde grond (terres polluées) Gereinigde grond (terres décontaminées)
Gebruik van uitgegraven bodem A traiter Normes terres décontaminées
Terre décontaminée Terre polluée Normes terres non polluées
Terre non polluée
6
Gebruik van uitgegraven bodem Uitgegraven bodem
Niet verontreinigde bodem
Verontreinigde bodem
Conc > veront. Bodem bodem*
bodem Conc Conc << veront. veront. * bodem
CGR CGR (CTA)
Gebruikscertificaat
Procedure Art 13
Valorisatie op Valorisatie opde dewerf werf
Afvoer van de werf
Aanvulling, ophoging,
Valorisatie Valorisatie
nivellering Geen formaliteiten, Geen formaliteiten, Stedenbouwkundige
op andere een andere werf werf
vergunning naleven Stedenbouwkundige vergunning
vergunning) Stedenbouwk. vergunning
TOP/CGR TOP/CGR
Klasse III Klasse III stortplaats stortplaats
(stedenbouwk. MilieuMilieuvergunning vergunning + stedenb. + stedenb.
Uitloogproef = Aanvaardingscriterium
* Normes terres décontaminées
Gebruiksmogelijkheden q
Niet-verontreinigde bodem (proper) conc < terres non-contaminées q q q q q
Binnen de werf (niet beschouwd als afvalstof) Buiten de werf (nieuwe bestemming) Vergelijkbaar met vrij gebruik 17.05.04 (identificatiebon) Registratie voor valorisatie van afvalstoffen
Andere mogelijkheden: q
q q
Tussentijds stockeren (één enkele vergunning: milieu + stedenbouw) Afvoer naar CGR (Centre de Traitement Autorisé) Storten op klasse 3 stortplaats – CET (uitzondering op uitvoeren van uitloogproeven)
Opmerking: geen verplichte analyses, geen toelating
7
Gebruiksmogelijkheden q
Verontreinigde bodem > normes terres décontaminées q
q q
Verplichte afvoer naar en reiniging in CGR (CTA) 17.05.03 (identificatiebon) Na reiniging: n
Gebruik in industriegebied (art 30 van het CWATUPE)
n
19.13.02 (identificatiebon) Teste de conformité (bijlage II van het AGW van 2001) Gebruikscertificaat verplicht Registratie voor valorisatie van afvalstoffen
n
n n
Gebruiksmogelijkheden q
Verontreinigde bodem terres non-contaminées < conc < terres décontaminées q
Afvoer naar CTA (CGR) OF
q
Aanvraag tot valorisatie cfr. Art 13 van het AGW (uitzondering) n Gebruik in industriegebied (art 30 van het CWATUPE) n Registratie voor valorisatie van afvalstoffen n Verplichte analyse
8
Stenen en afval ? q
q
q
Bodem die buiten de werf worden afgevoerd = altijd afvalstof Niet-verontreinigde bodem (17.05.04) grond met stenen, ongeacht het gehalte ervan Voor valorisatie (nuttig gebruik): max. gehaltes (vol/massa %): q
q q
q
1 % niet steenachtige materialen (bvb pleisterwerk, rubber, isolatie, dakbedekking,…) 5 % organische materialen (bvb hout, plantenresten,…) 5 % steenachtige materialen (bvb natuurlijke stenen, puinresten,…
Zoniet afzeving verplicht
Cases
Learnshop Industrie & Milieu, Antwerpen, 31/03/2011 In samenwerking met VEB – BIM – CCW - OVB
Grondbank – uw partner voor grondverzet
9
Case 1 : ontdekken stookolietank Situatie Tijdens de werken stoot de aannemer op een stookolietank, met zintuiglijke verontreiniging Vandaag q q
Aannemer meldt aan eigenaar/exploitant (bouwheer) Eigenaar of exploitant meldt dit onmiddellijk aan: q q
q q
Département de la Police et des Contrôles College van burg & schepen
Deze melden dit op hun beurt aan de DPS De DPS maant bouwheer aan tot opmaak oriënterend bodemonderzoek – 3 tot 6 maand na publicatie van de CvGP (CWBP)
Case 1 : ontdekken stookolietank (vervolg) Vandaag (vervolg) q
q q
De bouwheer mag in geval van historische veront. – en dit vóór de publicatie van de CWBP en ten laatste op 31 dec 2011 – een saneringsproject indienen Werken moeten niet worden stilgelegd Aan te raden: q q q q
Tank verwijderen Grond afvoeren naar grondreinigingscentrum Afvoerbonnen bewaren Bodem van de ontgraving laten analyseren
Eens decreet in werking q
mogelijk wordt een urgentieprocedure opgenomen
10
Case 2 : bouwproject op verontreinigd terrein Situatie: q q
q
Terrein niet opgenomen in BDES Bouwheer voert (vrijwillig) een bodemonderzoek uit : overschrijding van interventiewaarden Historische verontreiniging (< 30 april 2007)
Vandaag: q
Eigenaar of exploitant dient dit te melden aan q q
q q
Département de la Police et des Contrôles College van burg & schepen
Deze melden dit op hun beurt aan de DPS De DPS maant bouwheer aan tot opmaak oriënterend bodemonderzoek – 3 tot 6 maand na publicatie van de CvGP (CWBP)
Case 2 : bouwproject op verontreinigd terrein Vandaag (vervolg): q q
Bouwheer kan werken starten * Aan te raden: q q q
Verontr. grond afvoeren naar CGR Afvoerbonnen bewaren Bodem/wanden van de ontgraving laten analyseren
* Opmerking: a. DPS kan uitzonderlijk beslissen om werken tegen te houden b. later kan een verdere saneringsplicht gelden
11
Case 2 : bouwproject op verontreinigd terrein (vervolg) Eens decreet in werking: q
Eigenaar of exploitant dient dit te melden aan q q
q q
q
Département de la Police et des Contrôles College van burg & schepen
Deze melden dit op hun beurt aan de DPS De DPS maant bouwheer aan tot opmaak oriënterend bodemonderzoek > Drempelwaarde è Beschrijvend bodemonderzoek
Case 2 : bouwproject op verontreinigd terrein (vervolg) Eens decreet in werking (vervolg) q Saneringsnoodzaak afhankelijk van verontreinigingsgraad (val. seuil / val. intervention) en aard van de verontreiniging (historisch/nieuw) q Sanering kan pas starten nadat saneringsproject werd goedgekeurd q Het bodemattest (certificat de contrôle du sol) kan eventueel opvolging of gebruiksbeperkingen opleggen
12
Toekomstige grondverzetsregeling
Learnshop Industrie & Milieu, Antwerpen, 31/03/2011 In samenwerking met VEB – BIM – CCW - OVB
Grondbank – uw partner voor grondverzet
Toekomstige grondverzetsregeling Principes AGW terres excavées NIET DEFINITIEF q
q q
q
Rapport Préalable, enkel verplichting analyses voor verdachte terreinen Registratie ontvangende terrein Traceerbaarheid voor alle grondverzet vanaf 250 m³ (totale uitgraving), tenzij verdacht Normen voor hergebruik gebaseerd op de drempelwaarde (afhank. bestemmingstype)
13
Toekomstige grondverzetsregeling Terrein van herkomst q
Rapport préalable door opdrachtgever, behalve < 250m³, indien: q q q
q
q q q
Terrein niet in BDES opgenomen Geen risicoactiviteiten Geen indicaties voor verontreiniging
Geen rapport indien grond binnen de werf wordt hergebruikt Meestal beperkt tot administratieve gegevens Indienen bij erkend organisme Erkend organisme levert een grondverzetsattest af
Toekomstige grondverzetsregeling Terrein van herkomst q
Verplichting voor monstername/analyses indien : q
q q
q q
Opgenomen in BDES (verontreinigd, potentieel veront., gesaneerd) Activiteit van bijlage III décret sols Verhoogde achtergrondwaarden (> drempelwaarden) volgens regionale kaarten Openbare weg, oude (spoor)wegbedding, bermen Indicaties voor verontreiniging
q
Analyses : volgens bodemdecreet (CWEA)
q
Afvoer naar TOP: overname verplichting analyses en rapport
14
Toekomstige grondverzetsregeling Ontvangende terrein q
q q
q
Voorafgaandelijke valorisatieverklaring bij erkend organisme (déclaration de valorisation) Erkend organisme kent een referentienummer toe Indienen ontvangstverklaring bij erkend organisme (notification de réception) Uitzondering voor < 10m³
Toekomstige grondverzetsregeling Transporteur q
q
q
Meldt de grondverplaatsing bij het erkende organisme (notification du mouvement) Erkend organisme kent een referentie toe – te vermelden op de vrachtbon Verwijzing naar de valorisatieverklaring (déclaration de valorisation)
15
Grensoverschrijdend transport
Learnshop Industrie & Milieu, Antwerpen, 31/03/2011 In samenwerking met VEB – BIM – CCW - OVB
Grondbank – uw partner voor grondverzet
Grensoverschrijdend transport q
q q
De in- en uitvoer van uitgegraven bodem van of naar Wallonië of Brussel is niet onderworpen aan de EEG richtlijn voor de overbrenging van afvalstoffen Identificatieformulier De plaats van bestemming bepaalt: q q
te volgen administratieve procedure monstername en analyses
16
Grensoverschrijdend transport Vlaanderen
Brussel
Wallonië
Vrachtbon identificatieformulier Identificatieformulier + verwijzing GTT
Euralcode
Verontreinigde bodem : 17.05.03 Niet-verontreinigde bodem : 17.05.04 Gereinigde bodem : 19.13.02
Verplichtingen
Technisch verslag, bodembeheerrapport
Geen verplichtingen
Enkel indien afgevoerd vanaf CGR
Contactgegevens Wallonië q q
q
http://environnement.wallonie.be/ Département de la Police et des Contrôles : Tél. : 081/ 33 58 89 Département du sol et des déchets : q
q
q
Direction de la Protection des Sols - DPS Responsable : Jacques DEFOUX, Directeur Tél. : 081/33.63.20 Direction de la Politique des Déchets – DPD (ancien owd) Responsable : Alain GHODSI, Directeur Tél. : 081/33.65.31
Conféderation de la Construction Wallonne Marie-Julie Dalle Tél.: 02/ 545.56.48
[email protected]
17
afkortingen AGW BDES CET CGR CTA CWATUPE CWBP CWEA DPC DPS
Arrêté du Gouvernement Wallonne Banc de Données de l’État des Sols Centre d’Enfouissement Technique Centrum voor grondreiniging Centre de Traitement Autorisé Code Wallon de l’Aménagement du territoire, de l’Urbanisme, du Patromoine et de l’Energie Code Wallon de Bonnes Pratiques Compendium Wallon de Méthodes d’Échantillonage et d’Analyse Département de la Police et des Contrôles Direction de la Protection des Sols
Terminologie Étude d’orientation Étude de caractérisation Certificat d’utilisation Valeurs d’intervention Valeurs seuils
Oriënterend bodemonderzoek Beschrijvend bodemonderzoek Gebruikscertificaat Interventiewaarden Drempelwaarden
18
Vzw Grondbank Vragen over Brussel en Wallonië ? q
q
Steven Jonckheere Tel. 02 545 58 57
[email protected] Andy Heurckmans Tel. 02 545 58 52
[email protected]
19