GRIP OP KLIMAAT GEMEENTE GAAT VOOR EEN PUUR HOORN. PAGINA 5 GROENER WONEN GOED VOOR MILIEU EN PORTEMONNEE. PAGINA 9

Klimaatkrant GRIP OP KLIMAAT GEMEENTE GAAT VOOR EEN PUUR HOORN. PAGINA 5 GROENER WONEN GOED VOOR MILIEU EN PORTEMONNEE. PAGINA 9

NATUURLIJK DEEN DUURZAAM ONDERNEMEN IS KEUZES MAKEN. PAGINA 12

.

Klimaatkrant

GEMEENTE GAAT VOOR PUUR HOORN

Hoe groen ben ik? Het is een vraag die wij ons allemaal zouden moeten stellen. De wereld is aan het veranderen. We kunnen er niet omheen: groen en duurzaamheid staan hoog op alle agenda’s. Zo ook bij de gemeente Hoorn. De gemeente Hoorn wil een klimaatneutrale stad worden. Dat betekent dat ons energieverbruik niet meer mag leiden tot de uitstoot van broeikasgassen (CO2). Dit op initiatief van de gemeenteraad.

zo snel als in de afgelopen 20 jaren. We verbruiken minder gas doordat wij onze huizen beter isoleren, maar ons elektriciteitsverbruik loopt alleen nog maar meer op. Dat moet en kan anders.

Deze ambitie hebben wij omgezet in de Hoornse Klimaatvisie. Het is een omvangrijk plan van aanpak om samen met inwoners en ondernemers tot een ‘Puur Hoorn’ te komen. Waarom willen we dat? We móeten veranderen. De aarde warmt op en onze CO2 uitstoot steeg nog nooit

Natuurlijk rijst dan de vraag hoe wij als stad en als individu kunnen bijdragen aan de oplossing. Het antwoord ligt in samenwerking en in alle kleine beetjes helpen. Allereerst moeten we de uitstoot voorkomen, door bepaalde dingen niet of minder te doen. Daarvoor is een

ECOFEITEN •N ederland produceert jaarlijks zo’n 220 megaton CO2. • O ngeveer 20 tot 25% van de totale uitstoot is afkomstig van huishoudens. • Wereldwijd moet de uitstoot van CO2 met meer dan 50 % omlaag.

gedragsverandering nodig. Elke Nederlander is goed voor de uitstoot van zo’n 10 ton CO2 per jaar. Daar kunnen wij zelf wat aan doen. De verwarming een graadje lager, het huis goed isoleren, minder vlees eten, vaker de fiets nemen, en ga zo maar door. Allemaal kleine beetjes die echt verschil maken. Ook moeten we meer energie halen uit duurzame energiebronnen, door zelf energie op te wekken, of door groene stroom in te kopen. Daarom helpt de

gemeente Hoorn, net als het Rijk, met subsidies voor duurzame initiatieven en aanpassingen. Denk aan zonnepanelen, biocentrales, warmte terugwinsystemen en windmolens. En als we alles hebben gedaan, dan kunnen we nog compenseren. Bijvoorbeeld door het planten van bomen die CO2 juist nodig hebben om te groeien. Maar het gaat ook om investeringen in duurzame energie en energiebesparing. Bedenk goed: dit is niet de zoveelste groene hype. Het onder-

werp is vroeger wel vaker opgenoemd en weer op de achtergrond verdwenen, maar deze keer ‘it’s here to stay’. In deze Puur Hoorn Klimaatkrant komen bedrijven, bestuurders en inwoners aan het woord. Ik hoop dat u, net als ik, geïnspireerd raakt van hoe zij hun steentje bijdragen aan een Puur Hoorn. Onno van Veldhuizen Burgemeester gemeente Hoorn en vader van twee kinderen

Colofon Uitgave in opdracht van de gemeente Hoorn, verzorgd door: ETT Media Postbus 70112, 9704 AC Groningen. Telefoon 050 - 313 76 00 E-mail [email protected], Internet www.ettmedia.nl Teksten gemeente Hoorn Foto’s gemeente Hoorn Concept en realisatie ETT Media en Geografisch BV Drukker Hoekstra Boom Offset Rotatie BV, Emmeloord Oplage 34.860 exemplaren Overname van artikelen is toegestaan als vooraf toestemming van ETT Media of de gemeente Hoorn wordt verkregen. Deze krant is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Zowel ETT Media als de gemeente Hoorn zijn niet aansprakelijk voor fouten en/of omissies in deze krant. Gemeente Hoorn, Nieuwe Steen 1, 1625 HV Hoorn Telefoon 0229 252200 Fax 0229 252040 E-mail [email protected] Internet www.puurhoorn.nl

PUUR HOORN KLIMAATKRANT PAGINA 3

.

Klimaatvisie

MEER GRIP OP HET KLIMAAT Op vrijdag 13 februari, Warme Truiendag, riep wethouder Jan de Boer 2009 uit tot ‘het Jaar van het Klimaat’. Onder het motto ‘Puur Hoorn’ heeft de gemeente Hoorn het hele jaar aandacht gevraagd voor het groen denken en doen. Waarom zet de gemeente Hoorn zich in voor milieu en energiebesparing? ‘Heel simpel: we moeten als gemeente zelf het goede voorbeeld geven. De klimaatverandering is een feit en dat kunnen we alleen samen oplossen. Wij zetten acties in om wat wij doen groener te doen en om inwoners en bedrijven te helpen en te stimuleren om zelf ook een bijdrage te leveren.’ Hoe reageren bewoners en bedrijven? ‘Heel enthousiast. Je merkt dat het onderwerp mensen bezighoudt en dat mensen zeker ook bereid zijn om daar wat mee te doen. We bezoeken met ‘Puur Hoorn on tour in de wijk’ ook alle wijkoverleggen om daar informatie te geven over wat bewoners zelf of met onze hulp kunnen.’ Daarnaast ontstaan goede initiatieven als de duurzaamheidscoach voor bedrijven en spontane opschoonacties in de wijken. Als gemeente helpen wij hen waar mogelijk.

Maar dit zijn maar een paar voorbeelden. Belangrijk is dat wij proberen duurzaamheid structureel in al onze plannen op te nemen.’

Noem eens voorbeelden van acties die snel resultaat boeken? ‘Sinds september kunnen alle inwoners van Hoorn gratis een energiecursus volgen. Hier leer je wat je in en om je huis met kleine inspanning ‘groener’ kunt doen en hoe je daardoor ook geld kunt besparen. We zijn ook bezig met een nieuw plan voor openbare verlichting. Dat is natuurlijk ook een energievreter.

‘WE MOETEN ZELF HET GOEDE VOORBEELD GEVEN’

Hoe weet u of de inspanningen ook effect hebben gehad? ‘We zijn bezig met het maken van een ecologische voetafdruk. Dat is eigenlijk een meting van hoe wij het als gemeente op dit moment doen. Dit wordt de basis, het startpunt van het beleid voor de komende jaren waarmee wij aan de slag gaan. Aan de hand van die voetafdruk blijven we peilen of we vooruitgang boeken en wat we nog moeten doen.’ Wat wilt u de inwoners van Hoorn zeggen? ‘Duurzaam is niet altijd duurder. Het vergt vaak maar een kleine inspanning om dingen groener te doen, maar het levert vaak wel veel winst op, zowel voor het milieu als voor uw portemonnee. Doe daar uw voordeel mee.’

KLIMAAT TOP-12 Begin 2009 stelde de gemeente Hoorn een actielijst op die vóór maart 2010 moet zijn uitgevoerd. Dat werd de Klimaat Top-12. 1. Programmamanager Duurzaamheid Er komt een programmamanager Duurzaamheid om de Hoornse Klimaatvisie uit te voeren en ervoor te zorgen dat het ‘groene denken en doen’ in alle plannen en het beleid van de gemeente komt. 2. Ecologische voetafdruk Een meting van hoe duurzaam de gemeente Hoorn op dit moment is. 3. Uitvoering communicatieplan Puur Hoorn Bewoners en bedrijven onder het motto ‘Puur Hoorn’ met informatie en acties bewust maken van de noodzaak en de mogelijkheden van het groen denken en doen. Voorbeelden: de Groene Kermis, de Warme Truiendag en de energietips in het WestfriesWeekblad. 4. Energiebesparing gemeentelijke gebouwen Eigen gebouwen doorlichten op energiewinst. Hier wordt doorlopend naar gekeken. 5. Beleidsplan openbare verlichting Nieuw plan voor duurzamer (gebruik van) straatverlichting. 6. Energiecursus voor bewoners Alle inwoners kunnen in 2009 en 2010 gratis een energiecursus volgen. Kijk op www.puurhoorn.nl voor meer informatie en om u aan te melden. 7. Prestatieafspraken met IntermarisHoeksteen Afspraken maken over duurzame renovatie van bestaande huurwoningen. 8. Duurzaam bedrijventerrein ’t Zevenhuis Ambitieuze duurzaamheidsdoelstelling opnemen in de ontwikkeling van dit nieuwe bedrijventerrein. 9. Groenfinanciering Projecten met duurzaamheidsdoelstellingen financieren met groenfinanciering. Een aantal lopende projecten doen mee, zoals de nieuwe hockeyvelden en multifunctionele accommodatie Bangert en Oosterpolder. 10. Gescheiden inzameling plastic Plastic huisafval gescheiden inzamelen in samen werking met HVC. Sinds 1 september 2009. 11. Uitrol groene energie Gunstig energiecontract van de gemeente aanbieden aan instellingen die gelieerd zijn aan de gemeente, bijvoorbeeld via een subsidierelatie. Diverse instellingen gaan meedoen. 12. Duurzaamheid bij bouw gemeentelijke gebouwen Voorbeeld: de multifunctionele accommodatie in Bangert en Oosterpolder wordt duurzaam.

ECOFEITEN •H oorn telt ruim 42.000 bomen, waaronder 670 monumentale bomen. • E en Google-opdracht kost ongeveer evenveel energie als het verwarmen van een volle waterkoker.


.

Groene stroom

EERLIJK OVER GROENE STROOM

Groene stopcontacten, nieuwe bedrading, geen elektriciteit als het niet waait, niet genoeg voor iedereen… Redenen om geen groene stroom te nemen? Fabeltjes natuurlijk! Maar wat is groene stroom eigenlijk? Waar komt het vandaan? En als u er niets van merkt, hoe weet u dan dat u groene stroom heeft? Groen of grijs? Groene stroom wordt opgewekt uit duurzame bronnen zoals wind, water, zon en biomassa. Er is ook grijze stroom. Dit wordt gemaakt met fossiele brandstoffen (gas, steenkool) en kernenergie. Aan grijze stroom kleven nadelen: fossiele brandstoffen raken uiteindelijk op en bovendien levert de productie van grijze stroom veel CO2 op, een belangrijk broeikasgas. Het grote nadeel van kernenergie is dat het afval erg gevaarlijk is en ergens veilig opgeborgen moet worden. Wat wil de overheid? De Nederlandse overheid wil de uitstoot van broeikasgassen met 30% verminderen. Om dat te bereiken, moet in 2020 20% van onze energie duurzaam opgewekt worden. Op dit moment is ruim 14% van ons totaalverbruik aan elektriciteit duurzaam geproduceerd: 51% uit windenergie, 47% uit biomassa en 2% uit zon- en waterenergie.

Meer groene huishoudens? Het aantal huishoudens dat overstapt naar groene stroom groeit ieder jaar flink. In 2008 maakten 2,7 van de 17 miljoen Nederlandse huishoudens gebruik van groene stroom, een stijging van 12% vergeleken met 2007. Hoe meer klanten kiezen voor groene stroom, hoe meer groene stroom gemaakt en geleverd moet worden door de energiebedrijven. Zo dragen groene huishoudens gezamenlijk bij aan de ontwikkeling van duurzame energie. Groene stopcontacten? Groene en grijze stroom kunnen allebei zonder aanpassingen aan de meterkast, stopcontacten of bedrading geleverd worden door uw energieleverancier. Alleen de bronnen, waarvan de stroom wordt gemaakt, verschillen. Groene stroom is bij de meeste leveranciers even duur als grijze stroom. Bovendien kunt u in de meeste gevallen gratis overstappen naar grijze stroom wanneer de groene stroom toch duurder wordt. Dus waarom niet?

Is groen ècht groen? Als aan de stroom niet te zien is of deze grijs is of groen, hoe weet u dan of u groene stroom afneemt? En is deze stroom ook echt duurzaam gemaakt? Op uw jaarnota of uw persoonlijke pagina op de website van uw energieleverancier kunt u zien wat voor soort stroom u heeft. Energiebe drijven moeten aantonen waar de groene stroom vandaan komt. Er kan dus niet meer groene stroom verkocht worden dan er gemaakt wordt, omdat de bron van groene stroom altijd is terug te vinden. De elektriciteitsproducent krijgt een certificaat voor de productie van groene stroom. Als deze stroom via de energieleverancier wordt verkocht aan de consument, dan vervalt het certificaat. Er kan dus niet meer groene stroom verkocht worden dan er gemaakt wordt. En de bron van groene stroom is altijd terug te vinden. Hoe groen is Bio? Biomassa is een belangrijke bron van duurzame stroom.

Het is de verzamelnaam voor alle elektriciteit die gemaakt wordt met organisch materiaal. In het begin werden gewassen speciaal verbouwd voor biomassa. Hier is veel commentaar op, omdat het schade toe brengt aan de natuur en de voedselproductie in gevaar brengt. Daarom worden er nieuwe bronnen ontwikkeld die steeds duurzamer zijn, bijvoorbeeld algen. Biomassa kan ook bestaan uit groenafval, mest of

afvalslib van de waterzuivering. Bij Holland Collect wordt bijvoorbeeld elektriciteit opgewekt bij de verbranding van het GFT-afval. Te veel of te weinig? In een aantal Europese landen wordt meer groene stroom geproduceerd dan ze gebruiken. In Nederland is dat juist niet het geval. Daarom wordt ongeveer de helft van onze groene stroom uit het buitenland gehaald, vooral uit waterkracht uit Scandinavië.

Voor meer informatie over groene stroom kunt u terecht op de volgende websites: • Op www.consuwijzer.nl kunt u het aanbod van verschillende energieleveranciers vergelijken. • Kijk en vergelijk de energieleveranciers. Kijk op www.groenestroomjagraag.nl om te zien wie er groen is en wie niet, en waarom dit zo is. • En verder: www.energieprijzen.nl , www.energievergelijken.nl, www.energieleveranciers.nl. Over bio-branstoffen: • VROM Dossier Biobrandstoffen www.vrom.nl/pagina.html?id=31399 • GAVE van SenterNovem www.senternovem.nl/gave Bronnen: www.milieucentraal.nl www.minvrom.nl www.hvcgroep.nl Bron: SME Advies


.

Vervoer

RIJDEN OP RIOOLGAS Uit rioolwater kun je gas winnen. Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier heeft onlangs in Beverwijk de mijlpaal van één miljoen kubieke meter geproduceerd gas gehaald. Dat gas wordt geleverd aan het gasnet, zodat woningen ervan verwarmd worden. Bovendien tankt het Hoogheemraadschap met 7 dienstauto’s met het rioolgas. Biogas in opkomst In Beverwijk staat 1 van de grootste 20 zuiveringsinstallaties van het hoogheemraadschap. Hier komt jaarlijks zo’n 4.000 ton slib uit afvalwater vrij. Al sinds de jaren ’70 wordt het slib omgezet in gas, om vervolgens elektriciteit en warmte te produceren. In de loop der jaren heeft deze techniek een enorme sprong gemaakt. Fred Duineveld, hoofd zui-

vering Beverwijk: ‘Vroeger verdween ongeveer een derde van de energie in de lucht. Zonde.’ Daar moest iets op bedacht worden. De oude warmtekrachtcentrale werd vervangen door een installatie die het gas opwerkt tot aardgaskwaliteit. Duineveld: ‘De installatie draait uitstekend. We produceren 2.000 m3 per dag. De installatie verwijdert de overmaat aan CO2 en de zwavelwaterstof uit het biogas en voegt het bekende aardgasluchtje toe, zodat het biogas voldoet aan de aardgaskwaliteit.’ Poep en plas: een bron van energie? Menselijke uitwerpselen zijn meer dan afval. Gas en stroom uit rioolslib halen is misschien nog maar het begin van een milieuvriendelijke toekomst van de rioolwaterzuivering. De waterschappen hebben hun krachten gebundeld

in het project ’De Energiefabriek’. Ze willen meer energie halen uit ontlasting en ander organisch materiaal dat in afvalwater te vinden is.

AL ÉÉN MILJOEN M3 AARDGAS GEPRODUCEERD

Rioolwaterzuiveringsinstallaties moeten in de toekomst draaien op de zelf opgewekte energie. De eerste energiefabriek moet binnen vijf jaar kunnen starten. Ons afvalwater bevat acht keer zoveel energie als nodig is om een rioolwaterzuiveringsinstallatie te laten functioneren. In theorie is dat genoeg om honderdduizenden huishoudens van rioolstroom te voorzien. Hiervoor moeten grote investeringen in nieuwe installaties worden gedaan. De waterschappen hebben de ontwerpen voor nieuwe installaties begin 2010 klaar.

DE OV-FIETS, VOOR HET LAATSTE STUKJE VAN DE REIS betaalt dit achteraf, via een automatische incasso. Meer informatie vindt u op de website www.ov-fiets.nl

HET NIEUWE RIJDEN Schoon rijden? Volg dan deze tips: 1. Schakel op tussen 2000 en 2500 toeren 2. Bij rood licht gas los en de auto laten uitrollen in de versnelling 3. Rij 80 in z’n 5 4. Let op de juiste bandenspanning

De OV-fiets is een landelijk formule met zo’n 200 huurlocaties. Hoorn heeft een verhuurlocatie bij het station. Met de OV-fiets kunt u makkelijk gaan en staan waar u wilt. De fietsen zijn eenvoudig te huren. Op vertoon van de NS-pas of de OV-fietspas kunt u op alle huurlocaties een OV-fiets huren. En dit zonder wachttijd, zonder borg en zonder formulieren in te vullen! Wat kost de OV-fiets? Om OV-fietsen te kunnen huren, heeft u een abonnement nodig. Een abonnement kost 9,50 euro per jaar. Een OV-fiets huren kost 2,85 euro per keer (tot twintig uur). U

OV-fiets samengevat • snelle en gemakkelijke huurfiets • vrijheid om te gaan en staan waar u wilt • landelijke formule met ca. 200 huurlocaties • 2,85 euro per keer (tot twintig uur) • achteraf betalen per automatische incasso • 9,50 euro per jaar abonnementsgeld Informatie OV-fiets in Hoorn Station Hoorn Ruiter Rijwielshop NS Stationsplein 1 1621 HX HOORN Openingstijden maandag - vrijdag: 5.45 - 23.30 uur zaterdag: 6.30 - 23.30 uur zondag: 8.30 - 22.30 uur

AUTODELEN? DOEN! Heeft u af en toe een auto nodig? Denk dan eens aan autodelen. Door een auto te delen belast u het milieu minder en kunt u ook nog eens veel geld besparen. Er zijn veel verschillende manieren om een auto te delen. Carpoolen met collega’s is met ongeveer 483.000 deelnemers het meest populair. Zouden deze carpoolers in een eigen auto naar het werk gaan dan zouden er in de spits zo’n 249.000 auto’s extra op de weg rijden. Dat scheelt op een werkdag ruim 1 miljoen liter brandstof en 2,44 kiloton broeikasgassen (Co2)!

ders van deelauto’s. Het is vooral geschikt voor mensen die minder dan 12.000 kilometer per jaar rijden in maximaal 4 keer per week. De deelauto’s staan op vaste gereserveerde parkeerplaatsen in de stad. Heeft u een auto nodig, dan kunt u 24 uur per dag een deelauto reserveren en met uw persoonlijke pincode rijdt u zo weg. U betaalt aan het einde van de maand naast een vast abonnement een bedrag per uur en per kilometer. Voor meer info over autodaten in Hoorn: www.greenwheels.nl www.wheels4all.nl

Maar u kunt natuurlijk ook een auto delen met bekenden of meedoen aan een autodate project. Autodaten wordt gebruikt door commerciële aanbie-

WIN LEDFIETSVERLICHTING! Wil jij kans maken op een set LED-fietsverlichting? Stuur dan de leukste foto van jou en je fiets naar [email protected], of stuur je foto naar de gemeente Hoorn, t.a.v. Puur Hoorn Fietsverlichting, Antwoordnummer 98, 1620 VB Hoorn. Een postzegel is niet nodig. De winnaar ontvangt automatisch bericht.


.

Wonen

GROEN EN COMFORTABEL WONEN Duurzaam en comfortabel wonen gaan goed samen. Een goed geïsoleerd huis voelt meteen comfortabel aan. Door goed te isoleren kunt u jaarlijks veel geld besparen. De investering die nodig is voor isolatie, verdient u vaak terug via een lagere energierekening. Naden en kieren Door naden en kieren te dichten blijft de warmte binnen. Met tochtstrips en ander materiaal kunt u kieren gemakkelijk en structureel dichtmaken. Dat levert een fijn verwarmd huis op, en kan gasverbruik verminderen met zo’n 80 m3, of 49 euro per jaar. Dubbel glas Dubbel glas isoleert veel beter dan enkel glas, en het verbetert uw comfort. U bespaart ermee bovendien op uw stookkosten, waardoor de investering zichzelf terugverdient. HR++ glas is wel iets duur-

der dan standaard dubbel glas, maar dit verschil verdient u wel binnen ruim 1 jaar terug. Met dubbel glas kunt u jaarlijks zo’n 275 euro op uw gasrekening besparen. Vloer- of bodemisolatie Het isoleren van de vloer of kruipruimte is meestal niet ingrijpend, maar wel effectief. Als de vloer op de begane grond niet geïsoleerd is, kunt u jaarlijks 190 m3 gas besparen op uw stookkosten door isolatiemateriaal aan te brengen. Dat komt neer op 116 euro. Dat is best veel, op een gemiddeld jaarverbruik van 1200 m3 gas voor woningverwarming. Dakisolatie Dakisolatie levert een grote besparing op, zeker wanneer de zolder als leefruimte in gebruik is én verwarmd wordt. Als u handig bent, kunt u de binnenzijde van een schuin dak zelf isoleren. De investering verdient u heel snel terug. Het isoleren van platte daken en schuine daken van buitenaf, kunt u beter overlaten aan een

professioneel bedrijf. Door verkeerd isoleren kan uw dakconstructie namelijk gaan rotten. Gevelisolatie Het isoleren van de gevel levert een behoorlijke energiebesparing op. Huizen gebouwd na 1975 zijn meestal al voorzien van gevelisolatie. Met gevelisolatie kunt u gemiddeld per jaar 225 m3 gas besparen (uitgaande van een geveloppervlakte van 25 m2). Dat is omgerekend 137 euro. Advies bij verbetering woning Als u gaat klussen of verbouwen moet u vaak veel zaken tegelijkertijd op elkaar afstemmen. Voor advies en inspiratie kunt u eens kijken op www.verbouwwijzer.nl. Daar vindt u per type klus, maar ook voor grote verbouwingen, een compleet overzicht van de mogelijkheden, inclusief een korte toelichting. Wilt u advies op maat? Kijk dan op www.milieucentraal.nl.

Huren? Toch verbetering mogelijk! Ook bewoners van een huurwoning kunnen hun huis verbeteren. In sommige gevallen kunt u zelfs vergoeding ontvangen voor woningverbeteringen. U heeft wel toestemming van de verhuurder nodig, dus laat u goed informeren over de voorwaarden voor u aan de slag gaat. Kijk voor meer informatie op www. verbeteruwhuurwoning.nl of op www.beterpeter.nl.

Bron: Milieu Centraal is een landelijke voorlichtingsorganisatie die consumenten praktische informatie biedt over milieu en energie in het dagelijkse leven. Dit varieert van afval tot zonnepanelen. De informatie wordt vooraf getoetst door een forum van onafhankelijke deskundigen.

SUBSIDIE ENERGIEBESPARING BESTAANDE BOUW De gemeente Hoorn heeft nog voor 32.000 aan subsidiegeld in kas voor energiebesparende maatregelen. Wilt u uw woning isoleren? Of duurzame energie opwekken? Dan kunt u naast de landelijke subsidie voor isolatieglas ook gebruik maken van de gemeentelijke subsidie. De subsidie is bedoeld voor bestaande bouw en loopt tot 31 december 2009. Voor 2010 wordt opnieuw subsidiebudget verwacht. Erik Tebbes woont in de Kersenboogerd en had al plannen om wat aan energiebesparing te doen toen hij hoorde van de

subsidieregeling van de gemeente Hoorn. ‘Ik was al bezig met een nieuwe HR-ketel en zonnepanelen. Ik wilde graag een lagere energierekening en vind het ook belangrijk om het beter te doen voor het milieu. Alle beetjes helpen. De zonnepanelen zijn zonder de subsidies economisch gezien eigenlijk nog niet interessant. Daarom heb ik deze kans gepakt. Energie wordt steeds duurder, dus die investering verdien ik wel terug. Als de panelen op het dak gemonteerd zijn hoop ik dat andere mensen ook geïnteresseerd raken. We moeten toch allemaal ons steentje bijdragen.’

Ook Ray en Ilona Hessels uit Blokker dienden een subsidieaanvraag in. ‘We zijn ons huis grondig aan het verbouwen,’ legt Ilona uit. ‘Het huis is in 1977 gebouwd en daarna is er niets meer aan gedaan. En tsja, als je dan toch bezig bent, dan kun je het beter meteen goed doen.’ Daarom gingen Ray en Ilona aan de slag met vloer-, daken spouwmuurisolatie. Ook wordt al het glas vervangen door HR++ glas. Toen bleek dat ook de buren met vloerisolatie aan de slag gingen, hebben zij samen een specialist benaderd. ‘Door samen op te trekken, kregen we een interessante

staffelkorting. Samen met de subsidie scheelt dat behoorlijk in de kosten.’ Kijk op www.hoorn.nl voor


meer informatie over de subsidie voor energiebesparende maatregelen, of surf naar www.energiesubsidiewijzer.nl.

.

Kinderen

KOM IN ACTIE! Je hoeft niet oud te zijn om iets voor het milieu te doen. 75% van de kinderen vindt het belangrijk om zelf iets te doen om beter voor het milieu te zorgen. Ook jij kunt in actie komen. Wat doe jij voor het milieu? Heb jij ook goede ideeën over wat jij en je vriendjes zelf kunnen doen om het milieu beter en schoner te maken? Stuur jouw idee dan naar [email protected]. De winnaar maakt kans op een hug-a-planet (een knuffel wereldbol) of een

bouwpakket op zonneenergie. Websites Wil je meer weten over hoe jij het milieu een handje kunt helpen? Surf dan naar een van deze websites: www.greenpeacekids.nl. Informatie over onze wereld.

www.speurennaarsporen.nl. Ontdek de natuur via een speurtocht op de computer. Om daarna buiten verder te speuren.

www.bamboeclub.nl. Maak kennis met wilde dieren. www.natuurlijkduurzaam.nl. Alles over groene energie,

speciaal voor kinderen. www.waterwizz.nl. Een filmpje over hoe het riool werkt.

WAT WEET JIJ OVER KLIMAATVERANDERING? Iedereen heeft het maar over klimaatveranderingen, maar wat is dat nu eigenlijk? Wat verandert er en wat kunnen wij eraan doen? Wat is het klimaat? Het weer is elke dag anders, maar het klimaat niet. In Nederland hebben we een zeeklimaat. Onze winters zijn niet heel koud en de zomers niet heel warm. Dat verandert nu langzaam. Onze winters worden nog minder koud en de zomers een stuk warmer. Ook vallen er meer heftige regenbuien.

kasgassen. Maar de meeste wetenschappers zeggen nu dat het allemaal komt door milieuvervuiling. Dat komt bijvoorbeeld doordat wij teveel energie gebruiken, in auto’s rijden en fabrieken bouwen. Dat zorgt voor teveel broeikasgassen.

Hoe verandert het klimaat? Om de aarde zit een laag lucht. Dat is de atmosfeer. De atmosfeer werkt als een soort deken. Het zorgt ervoor dat de temperatuur voor alle mensen, dieren en planten precies goed is. In de atmosfeer zitten broeikasgassen. CO2 is een voorbeeld van een broeikasgas. Zonder deze gassen zou onze aarde een stuk kouder zijn. Maar als er teveel CO2 in de lucht zit, dan wordt het te warm op aarde. De natuur en de mens zorgen allebei voor broei-

Wat gebeurt er door klimaatverandering? De aarde en de lucht om de aarde worden warmer. En warme lucht zorgt voor meer regen. Door de warmte smelten ook gletsjers en ijskappen op Groenland en Antarctica. Er komt dan meer water in oceanen en zeeën. En daardoor ontstaan overstromingen. Door de klimaatverandering verdwijnen veel planten en dieren, ook in Nederland. Meer landen krijgen door de droogte te maken met een tekort aan drinkwater. Vooral kinderen in de armste landen krijgen het zwaar. Over 10 jaar zullen 75 tot 250 miljoen mensen in

VOORAL (ARME) KINDEREN KRIJGEN HET ZWAAR Afrika door de klimaatverandering een groot tekort aan water hebben. Door de droogte is het ook nog eens moeilijk om planten te laten groeien. De grond is dan te droog en oogsten kunnen mislukken. Daardoor krijgen meer landen een voedseltekort. En omdat warmte ook

slecht is voor de gezondheid worden meer mensen ziek of gaan ze zelfs dood. Wat kan ik doen aan de klimaatverandering? We moeten zorgen dat er zo weinig mogelijk broeikasgassen in de lucht komen. Daar kan jij zelf


ook mee helpen. Gooi afval altijd in een prullenbak. Koop of vraag zo min mogelijk speelgoed waar batterijen in zitten. Laat de kraan niet zomaar aanstaan. Zet apparaten uit als je ze niet gebruikt (zoals tv en computer). En als je vader of moeder je met de auto weg wil brengen, vraag dan of het op de fiets kan. Dit zijn maar een paar voorbeelden. Zo kan iedereen een handje helpen voor een beter milieu. Doe jij ook mee?

.

Groene wijk

GROEN IN DE WIJK

en grondwater. Goede dosering voorkomt onnodige milieubelasting.

Tuininrichting Plaatst u een schutting of een haag om uw tuin te omheinen? Een haag geeft uw tuin in één keer een groene uitstraling en is een aantrekkelijke plek voor vogels en andere tuindieren. Toch liever een schutting? Dan kunt u kiezen uit diverse milieuvriendelijke houtsoorten. U kunt ook kiezen voor ijzeren rasters waar u klimplanten tegenaan kunt laten groeien.

Plagen in de tuin Beestjes horen bij een tuin. Ze dragen bij aan het natuurlijke evenwicht. Als u tijdig de juiste maatregelen neemt, kunt u plagen in de kiem smoren. Dat kan vaak met milieuvriendelijke middelen. Tegen bladluis, spint, trips en witte vlieg kunt u selectieve spuitmiddelen gebruiken op basis van organische vetzuren. Niet-giftige middelen (bijvoorbeeld tegen slakken) voorkomen bovendien dat huisdieren, vogels of egels ziek raken

Natuurlijk is zoveel moge-

lijk groen het beste. Maar ook bij Bestrating en Tuinmeubels heeft u keuze te over. Vergeet tweedehands materialen niet, die zijn veel goedkoper en milieuvriendelijker dan nieuwe. Een tuinvijver of alleen maar een vogelbadje geeft leven in de tuin. De plantkeuze is natuurlijk ook van groot belang in de tuin. Kijk voor meer informatie op www. milieucentraal. Tuinonderhoud Een tuin onderhouden

betekent water geven, mesten, afval verwijderen, noem maar op. Natuurlijke meststoffen en compost houden de bodem van uw tuin in goede conditie. Ze leveren voedingsstoffen en verbeteren de structuur van de bodem. Bedenk dat ook een te veel aan natuurlijke voedingsstoffen niet goed is voor uw planten. Kijk daarom goed op de voorschriften op de verpakking. Voedingsstoffen die een plant niet kan opnemen, vervuilen het oppervlakte-

door het eten van vergiftigde prooidiertjes. Meer informatie Inspiratie voor tuininrichting kunt u ook opdoen in het tuinvoorbeeldenpark Tuinen van Appeltern. Op www.allesduurzaam.nl/ tuin staat een uitgebreide lijst van verkoopadressen van duurzame producten en informatie over duurzame alternatieven. Veel algemene informatie over tuinen, kweken, onderhoud, tuininrichting en vijvers staat op www.tuinen.info. U vindt hier ook links naar andere, meer gespecialiseerde tuinsites.

PUUR HOORN ON TOUR IN DE WIJK Sinds september gaat Puur Hoorn ook de wijken in. Wethouder Jan de Boer bezoekt alle wijkoverleggen om met bewoners te praten over de Hoornse klimaatvisie. Het doel is ook om van bewoners te horen wat zij zelf kunnen en willen doen voor een beter leefmilieu. De Puur Hoorn redactie geeft alvast wat ideeën. Uw Woning

1. Energiebesparende maatregelen aanbrengen. Kijk op www.hoorn.nl/ energiebesparing voor subsidiemogelijkheden. 2. Wilt u meer weten over uw energierekening en hoe u kunt besparen? U kunt zich gratis opgeven voor de cursus energie besparen. Meld u aan bij ROC Horizoncollege in Hoorn, telefoon (0229) 287316 of e-mail [email protected]

Uw tuin

3. Ga voor groen! Groen werkt geluiddempend en zorgt voor een

betere luchtkwaliteit. Platte of schuine daken op schuren zijn goed te bekleden met sedum of grassen. Meer informatie vindt u op www.groendak.info, of www.groendak.net.

tuinen zorgen voor minder wateroverlast bij hevige buien.

Uw Straat

Adoptiegroen: U kunt ook samen met de buren een strook openbaar groen inrichten en beheren. Meer informatie vindt u op de website van de gemeente: www.hoorn.nl en via de afdeling Veiligheid, Vergunningen en Handhaving T (0229) 25 23 76.

5. Duurzame energie opwekken met uw buren Als lid van een vereniging voor eigenaren kunt u gebruik maken van Eneco New Energy. ENE levert en beheert zonnestroom-systemen. Contactpersoon: Ronald Dikstaal, T (088) 8953861. Huurt u? Neem dan eerst contact op met de verhuurder.

4. Wateroverlast na een zware regenbui? Extra perkjes en groene

6. Ruilmarkt & rommelmarkt Geef spullen een 2e leven!

Organiseer een rommelmarkt of ruilmarkt of breng spullen naar de kringloopwinkel. 7. Opschoondag Organiseer samen af en toe een opschoondag. Meld dit op tijd bij de gemeente ([email protected]), dan levert de gemeente o.a. veiligheidsvestjes en vuilniszakken. 8. Decemberverlichting Feestverlichting op straat en in huis kan tegenwoordig ook duurzaam. Denk bijvoorbeeld aan LEDverlichting. Meer informatie? Kijk op www.milieucentraal.nl

Uw Wijk

9. Nationale Boomplantdag 17 maart 2010 De wijk kan locaties voor de boomplantdag aanleve-

ren bij de gemeente, de dag feestelijk aankleden en de scholen in de buurt stimuleren mee te doen. Scholen die meedoen ontvangen gratis een educatief programma van de gemeente. De gemeente levert de bomen. 10. Samen leren! U kunt zich ook samen met uw buren opgeven voor de gratis cursus energie besparen. De cursus kan zelfs bij u in de wijk worden gegeven. Meld u zich dan als groep aan bij [email protected]. De gemeente Hoorn kan ook een lezing of een workshop geven over een specifiek milieuthema. Voor meer informatie kunt u terecht bij Barbara Harskamp, Milieudienst Westfriesland, T (0229) 284653.

ECOFEITEN • I n een groene woonomgeving wonen 15% minder kinderen met overgewicht. • I n een groene woonomgeving is onroerend goed tot 15% meer waard. • I n een groene woonomgeving zijn mensen gezonder en minder gestresst.


.

Ondernemen

NATUURLIJK DEEN Wie in West-Friesland woont, kent Deen. Dit van oorsprong Hoornse familiebedrijf is in 75 jaar uitgegroeid tot een supermarktketen met maarliefst 57 winkels en ruim 5.500 medewerkers en is daarmee de grootste werkgever in West-Friesland. De afgelopen jaren nam Deen diverse initiatieven om een bijdrage te leveren aan een gezonde en duurzame samenleving. ‘Wij zijn diepgeworteld in West-Friesland en staan als supermarkt midden in de samenleving. Dat brengt ook een verantwoordelijkheid met zich mee,’ aldus algemeen directeur Fons Deen. ‘Daarom zetten wij ons in voor een beter leefmilieu.’ Maar ook bij het samenstellen van het assortiment heeft Deen milieu en dier-

vriendelijke maatregelen genomen. De supermarkt verkoopt vlees van dieren die een ‘dierwaardig bestaan’ hebben geleid en ook de vis heeft een duurzaamheidslabel. ‘We verkopen ook bewust een aantal Rainforest Alliance keurmerkproducten. Deze producten hebben een keurmerk van een onafhankelijke milieuorganisa-

GEEN HULP MAAR HANDEL

tie die wereldwijd werkt aan de bescherming van het tropisch regenwoud en andere ecosystemen.’ ‘Maar duurzaamheid gaat verder dan alleen het verkopen van LEDlampen,’legt Fons Deen uit. ‘Het gaat ook om keuzes in bedrijfsvoering.’ Zo hebben de nieuwe winkels standaard een energiezuinig koelsysteem,

waarvan de restwarmte wordt gebruikt voor de vloerverwarming van de winkel. ‘Dat levert niet alleen milieuwinst op, maar scheelt ook zo’n 20% in onze energiekosten.’ Het wagenpark werd grotendeels vervangen door de zuinige Toyota Prius en de vrachtwagens hebben een schone norm 5 dieselmotor en een roetfilter. De vrachtwagenchauffeurs kregen ook nog eens een cursus zuinig en bewust rijden. Met al deze keuzes hoopt Deen zijn steentje bij te dragen: ‘Wij proberen het zelf beter te doen, ook door onze klanten een eerlijk alternatief te bieden.’

Geen hulp, maar handel. Dat is het motto van de Hoornse Wereldwinkel. José Wiemann startte 2,5 jaar geleden als vrijwilliger bij de Wereldwinkel. Dit om het belang van eerlijke handel in Hoorn onder de aandacht te brengen. De meeste producten die wij kopen worden buiten Europa gemaakt. Vaak hebben de mensen die deze producten maken een zwaar leven en moeten zij van weinig geld rondkomen. ‘Soms hebben ze hulp nodig, maar we moeten ze vooral ook de kans geven om zichzelf te bedruipen,’ legt José uit. ‘Door deze mensen een eerlijk bedrag te geven voor hun werk verbeter je direct hun leven en draag je ook bij aan de oplossing voor andere problemen, zoals kinderarbeid en te weinig scholing.’

De Wereldwinkel is meer dan alleen een winkel. Zij wil ook het belang van eerlijke handel aan de man te brengen. ‘We geven regelmatig presentaties over eerlijke handel,’aldus José. ‘Zo hebben wij een lesprogramma voor basisscholen en geven wij regelmatig presentaties aan bedrijven. Alles wat we kunnen om mensen te laten zien dat er een eerlijk alternatief is. De 3e wereld is geen andere planeet. We hebben maar 1 wereld. Het is belangrijk dat iedereen in

DUURZAAMHEIDSCOACH VOOR BEDRIJVEN De Hoornse Ondernemers Compagnie (HOC) heeft samen met de Westfriese Bedrijven Groep (WBG) het initiatief genomen om een ‘Duurzaamheidscoach’ beschikbaar te stellen aan West-Friese productiebedrijven. Het doel: West-Friese bedrijven helpen duurzamer te ondernemen. ‘We merken dat ondernemers wel duurzamer wíllen ondernemen, maar dat ze vaak simpelweg niet

weten hoe,’ aldus Gerard Fit, voorzitter van de HOC. ‘Met de Duurzaamheidscoach krijgen deze

ECOFEITEN •1 op de 3 Nederlandse bedrijven vindt zichzelf innovatief. • R uim 30% van de bedrijven zegt dat zij maatschappelijk verantwoord onderneemt. • 1 3% zegt ook duurzame ontwikkeling hoog in het vaandel te hebben.

bedrijven een deskundig en heel praktisch gericht hulpmiddel om duurzamer te kunnen ondernemen. We kijken echt naar alle aspecten van het bedrijf, van energieverbruik tot grondstoffenverbruik en van productieprocessen tot mobiliteit.’ Hoe gaat dat in zijn werk? De Duurzaamheidscoach maakt samen met de ondernemer een uitgebreide duurzaamheidsscan en CO2 voetafdruk van het bedrijf, stelt de mogelijke prioriteiten, doet praktische

die wereld dezelfde kansen krijgt.’ In 30 jaar is de Wereldwinkel uitgegroeid tot een kleurrijke en volwaardige winkel aan de Kruisstraat in de Hoornse binnenstad. ‘Mensen denken vaak dat het een geitenwollen sokkenwinkeltje is. Je kunt vaak de verbazing van de gezichten lezen,’ lacht José. ‘Maar ons aanbod is gegroeid en veel diverser dan vroeger. Het is echt de moeite waard om eens langs te komen.’

‘BEDRIJVEN HELPEN DUURZAMER TE ONDERNEMEN’

voorstellen en geeft inzicht in de kosten en baten daarvan. ‘Voor de ondernemer is het natuurlijk wel van belang dat zijn investeringen ook geld opleveren,’ legt Gerard Fit uit. De HOC en WBG hopen ook dat er uit dit initiatief


ook een aantal collectieve duurzaamheidsprojecten zullen komen. ‘Zeker op bedrijventerreinen is het heel goed mogelijk om initiatieven te bundelen. Denk aan collectieve levering van duurzame energie en de koppeling van afvalcollectie met energielevering.’ Het project is in oktober van start gegaan. Het doel is om binnen 2 jaar zo’n 60 West-Friese bedrijven te helpen met het groen denken en doen. Gerard Fit is positief over de toekomst van het project: ‘Ik ben ervan overtuigd dat we duurzaamheid, samen met de deelnemende bedrijven, kunnen verankeren in het West-Friese ondernemen.’

.

Afval

HOORN SCHEIDT PLASTIC AFVAL

AFVAL HEB JE ZELF IN DE HAND De helft van het huishoudelijk afval wordt opnieuw gebruikt. Dat scheelt vervuiling, grondstoffen en energie. Vooral verpakkingen leveren veel afval op, maar ze voorkomen ook verspilling. Dat een huishouden afval produceert is onvermijdelijk. Denk aan verpakkingen, etensrestjes en versleten spullen. Afval ontstaat dus elke dag en overal.

Sinds september 2009 is de gemeente Hoorn gestart met de gescheiden inzameling van plastic verpakkingen. In oktober werd al 21 ton plastic opgehaald in Hoorn. Wat levert het op voor het milieu? WELK PLASTIC VERPAKKINGSAFVAL WORDT INGEZAMELD?

• • • • • • • • • • • • • • • • • •

WAT WEL...

WAT NIET...

plastic tassen en broodzakken pasta- en rijstzakken snoepzakken verpakking van vleeswaren en kaas folies van tijdschriften en reclamefolders blisters van o.a. tandenborstels, snoeren en schroeven boterkuipjes, sausbakjes, smeerkaas-, paté- of koffiemelkkuipjes groente-, fruit- en saladebakjes of -zakjes, patatbakjes bekers van yoghurt, vla, slagroom en ijs deksels van potten pindakaas, chocopasta etc. knijpflessen van sauzen zoals ketchup en mayonaise flacons van wasmiddelen en schoonmaakmiddelen flacons van bijvoorbeeld shampoo, douchegel, badschuim en zeep tubes van bijvoorbeeld gel, crème, bodylotion en tandpasta flessen van olie en azijn flessen van frisdrank, water en zuivel potjes van gel, medicijnen en vitamines plantenpotten

Verpakkingen met inhoud

Verpakkingen van chemisch afval make-upverpakkingen, terpentineflessen en kitkokers Piepschuim fastfoodverpakkingen, vleesschaaltjes en verpakkingsvulmateriaal Resten papier, karton of foliemix afdekmaterialen, chipsverpakkingen en doordrukstrips (pillen of kauwgom) Kartonnen (drank)verpakkingen melk- en sappakken

Andere plastic producten en gebruiksvoorwerpen tuinstoelen en speelgoed

Zorg dat alles leeg is en verwijder papier, karton of aluminium (folie)resten. Houd u a.u.b. aan deze aanwijzingen, zodat het recycle-proces niet verstoord wordt.

PLASTIC AFVAL KUN JE BETER SCHEIDEN

ECOFEITEN

Hoe lang duurt het voordat iets is afgebroken door de natuur? • Sigarettenpeuk met filter 1 – 5 jaar • Bananenschil 3 jaar • Kauwgom 20 – 25 jaar • Patatbakje 90 jaar • Glazen fles 1 miljoen jaar

Hoeveel plastic gebruiken wij? Een huishouden heeft ongeveer 60 kilo plastic verpakkingsafval per jaar. Het huishoudelijk afval bestaat voor ongeveer 40 tot 50 procent uit plastic verpakkingen. U spaart dus ruimte in de grijze container. Landelijk wordt gestreefd naar 42 procent terugwinning van plastic voor recycling in 2012. HVCinzameling hoopt in Hoorn in 2009 zo’n 15 kilo plastic per woonhuis op te kunnen halen.

Waarom wordt nu ook plastic apart ingezameld? Plastic verpakkingen worden gerecycled. Er worden nieuwe producten van gemaakt. Daarnaast draagt het bij aan het verminderen van CO2-uitstoot. Het plastic wordt immers niet verbrand. Van de energiebesparing door het recyclen van een plastic flesje kan een lamp van 60 Watt zes uur branden. Wat wordt van het gerecyclede plastic gemaakt? Het plastic wordt gesorteerd, gereinigd en vermalen tot granulaat (korrels). Hiervan worden nieuwe plastic verpakkingen gemaakt, evenals artikelen zoals tassen, fleecetruien, behuizing van gsm’s en laptops, muis en toetsenbord, autodashboards, speelgoed en tennisballen.

Tips voor afval • Zorg voor minder afval, bijvoorbeeld door spullen te kopen die lang meegaan. • Lever zoveel mogelijk afval gescheiden in. Veel mensen bieden hun dagelijkse afval gescheiden aan, maar kennen nog niet alle mogelijkheden. Denk bijvoorbeeld ook eens aan kringloopwinkels. • Let op de scheidingsregels. Zo voorkomt u vervuiling van de gescheiden afvalstromen en zijn deze afvalstromen beter te recyclen. Let er bijvoorbeeld op dat er bij het oud papier geen plastic komt. Als u twijfelt over wat in welke bak hoort, surf dan naar www.afvalscheidingswijzer.nl. • Maak, als u een tuin heeft, zelf compost van uw afval.

WIN EEN FLEECE-DEKEN! Bijna alles wat we aanraken is van kunststof. Fleece-dekens worden bijvoorbeeld gemaakt van plastic flessen. Wil jij kans maken op een fleece deken voor bij de televisie? Stuur dan jouw beste energie bespaartip naar [email protected], of naar de gemeente Hoorn, t.a.v. Puur Hoorn Plastic, Antwoordnummer 98, 1620 VB Hoorn. Een postzegel is niet nodig. De winnaar ontvangt automatisch bericht.


.

Cadeautje

Energieverbruik

WAT KOST VEEL ENERGIE?

van puur Hoorn 1x cursus energie besparen En maak daarbij kans op een energie pakket! t.w.v € 20,-

Meld u aan voor een gratis cursus energie besparen en maak kans op 1 van de energieboxen t.w.v. €20,-!

Puur Hoorn

De gemeente Hoorn gaat voor een ‘Puur Hoorn’. Dat betekent dat de gemeente zich inzet om het milieu te verbeteren en investeert in duurzame, ‘groene’ ontwikkelingen in Hoorn. Dat doen wij niet alleen, maar samen met bewoners en ondernemers. Daarom biedt de gemeente Hoorn alle inwoners van Hoorn een cursus energie besparen aan.

Gratis cursus energie besparen

Tijdens de cursus komen veel onderwerpen aan bod, zoals ‘Hoe kan ik energie besparen?’, ‘Hoe kies ik de goede energieleverancier?’ en ‘Hoe lees ik mijn energierekening?’.

Er is alle ruimte om uw persoonlijke situatie te bekijken. U leert wat u kunt doen om energie, maar ook geld te besparen. En zo draagt u ook nog eens bij aan een beter milieu. Typisch geval van een win-win situatie!

Waar en wanneer?

Met ingang van 1 september 2009 kunnen alle inwoners een cursus energie besparen volgen. De cursus bestaat uit 1, 3 of 6 dagdelen en wordt gehouden in de wijkcentra en bij het ROC Horizon College. In overleg kunnen wij de cursus ook op andere locaties geven.

Meld u aan!

Altijd al willen weten hoe uw energierekening in elkaar zit? Benieuwd naar hoe u jaarlijks zo’n 200 euro kunt besparen? Meld u dan aan voor de cursus via [email protected]., of neem contact op met het ROC Horizon College via (0229) 28 73 16. Groepen kunnen zich aanmelden via [email protected]

Verwarming 750 euro per jaar Isoleren, thermostaat een graadje lager. Warm water 265 euro per jaar Waterbesparende kranen en douchekop, korter douchen. Koelen en vriezen 165 euro per jaar Koelkast niet in de zon, tegen een radiotor of bij een oven. Vriezer niet kouder dan 18 graden. Verlichting 150 euro per jaar Zet lampen uit, of gebruik spaar- of LEDlampen. Audio/TV/DVD/PC 150 euro per jaar Helemaal uitzetten in plaats van stand-by, gebruik stand-by killer

DE 1000STE CURSIST! Sinds september 2009 kunnen alle inwoners van Hoorn gratis een energie cursus volgen. De gratis cursus energie besparen is een schot in de roos. Inmiddels hebben ruim 1000 inwoners van Hoorn de cursus gevolgd. De redactie van de Klimaatkrant is benieuwd naar de mensen achter deze inschrijvingen en nam contact op met de 1000ste cursist. Profiel van een nuchtere moeder Jet Bijvoet (32 jaar) gaf zich al weer even geleden op voor de cursus. Heel eenvoudig via de e-mail. Jet is getrouwd met Dave, hebben samen een zoontje van 2 jaar en er is een tweede op komst. Het gezin woont in een appartement. Op de vraag of het gezin een grootverbruiker is, antwoordt Jet: ,,Dat denk ik eigenlijk niet. Als ik om

me heen kijk wat anderen verbruiken, dan vind ik dat we het redelijk doen. We hebben al LED verlichting en spaarlampen. En het helpt misschien ook dat we in een appartement wonen.’’ Wat verwacht je van

de cursus? ,,Ik hoop op nuttige besparingstips om geld te besparen. Zeker straks met twee kinderen kunnen we het geld wel beter besteden. Dat het ook goed is voor het milieu is mooi meegenomen.’’

WIN EEN ENERGIEBOX! Wilt u kans maken op een energiebox waarmee u zo’n 70 euro kunt besparen? Meld u dan vóór 31 december 2009 aan voor de Puur Hoorn Energiecursus! U kunt zich aanmelden via [email protected], of neem contact op met het ROC Horizon College via (0229) 28 73 16. Groepen kunnen zich aanmelden via [email protected].


.

Water Alles wat je in de gootsteen of door de wc spoelt, komt in het riool terecht. In de

Al dat afvalwater moet namelijk weer gezuiverd worden, zodat het veilig kan

meeste gevallen is het riool daar ook voor bedoeld, maar in sommige gevallen juist

terugkeren in het oppervlaktewater: onze rivieren, meren, sloten en vijvers. En als er

niet. En dan is dat schadelijker dan je denkt. Vet stolt en doekjes hopen op. Dit leidt

een keer heel veel regen valt (dat ook met het riool wordt afgevoerd) kan het zelfs

tot verstoppingen bij je thuis die vaak alleen door een ontstoppingsbedrijf verwijderd

gebeuren dat er schadelijke stoffen in datzelfde oppervlaktewater terechtkomen.

kunnen worden. Ook verderop in het riool kunnen problemen ontstaan, zoals

En daar zit natuurlijk niemand op te wachten. Wat wel en niet in het riool kan, en wat

vastgelopen pompen en verstopte roosters. En sommige chemische stoffen, zoals

je wel met je afval kunt doen lees je hieronder en op www.nederlandleeftmetwater.nl

medicijnen en verf, zijn niet of nauwelijks uit het water te verwijderen.

Afval

Doen

Niet doen

Waarom

Vet, (vloeibaar) frituurvet, olie

Teruggieten in de verpakking en in de afvalbak Gestold in de afvalbak

Door de gootsteen of het toilet spoelen

Het riool kan verstopt raken en extra kosten zuivering

Etensresten, zoals koffieprut, theeblaadjes etc.

In de GFT-bak, rest in de gewone afvalbak


Het riool kan verstopt raken en extra kosten zuivering

Vast afval als schoonmaakdoekjes (ook wegwerp!), kattenbakkorrels etc.

Scheiden volgens de gemeentelijke regels en deponeren in de daarvoor bestemde afvalbak

Door het toilet spoelen

Rioolverstopping, vastlopen pompen, niet afbreekbaar

Vochtig toiletpapier, maandverband, tampons, condooms

In de afvalbak (naast het toilet)

Door het toilet spoelen

Rioolverstopping, vastlopen pompen, niet afbreekbaar

Oude medicijnen

Inleveren bij de apotheek of als chemisch afval (kca)


Verontreiniging oppervlaktewater, verstoring zuivering

Verf (ook waterverdunbare)

Resten inleveren als chemisch afval (kca)


Verontreiniging oppervlaktewater, verstoring zuivering

Spoelwater en gebruikte kwastreiniger van verfkwasten

Opvangen en inleveren als chemisch afval; kwasten afgesloten met een beetje water of oplosmiddel bewaren

Door de gootsteen, het toilet of het putje in de straat spoelen

Ontploffingsgevaar, verontreiniging oppervlaktewater, verstoring zuivering

Chemicaliën, zoals terpentine, lampolie, petroleum, insecticiden, fotofixeervloeistof etc.

Inleveren als chemisch afval (kca)

Door de gootsteen spoelen

Ontploffingsgevaar, verontreiniging oppervlaktewater, verstoring zuivering

Cement-, gipsresten en ander afval na klussen

Laten drogen en gescheiden inleveren

Resten door de gootsteen of het putje in de straat spoelen

Rioolverstopping en vervuiling van de grond en het oppervlaktewater

Autowaswater

Auto wassen op autowasplaats of in wasserette

Olie/koelvloeistof op straat/in putjes, auto wassen met niet of slecht afbreekbare zeep

Vuil, vet, olie en moeilijk afbreekbare zeep verontreinigen de bodem en het oppervlaktewater

Vuurwerkresten

Direct opvegen en in de afvalbak

Vuurwerk in een wadi, bij water of rietkragen afsteken. Vuurwerkafval laten liggen

Vuurwerk bevat kruit en chemische stoffen; vooral de zware metalen uit siervuurwerk zijn schadelijk voor plant en dier

Vuil van stoep en terras

Vegen of borstelen en in de afvalbak

Gebruik van agressieve middelen, bijvoorbeeld chloor

Via droge reiniging wordt alle vuil afgevoerd, schoonmaakmiddelen en vuil komen in water en riool

Onkruid in voegen

Met de hand verwijderen, wegbranden of -borstelen of bestrijden met milieuvriendelijke middelen (organische vetzuren)

Chemische bestrijding

Chemische bestrijdingsmiddelen verdwijnen in de bodem en zijn schadelijk voor mens, plant en dier

Regenwater in de tuin

De hele tuin waterdoorlatend, terras en paden van bijvoorbeeld grind, gravel, cacaodoppen etc.

Paden en terras op het riool aansluiten, tenzij noodzakelijk

Regenwater kan beter niet in het riool; het zorgt voor vervuiling van oppervlaktewater en draagt bij aan wateroverlast

Weten waar je welk afval kwijt kunt in jouw gemeente? Kijk in de huisvuilkalender die je gemeente jaarlijks verspreidt of neem contact op met de gemeente.

Meer algemene informatie vind je op www.nederlandleeftmetwater.nl

ECOFEITEN Als iedere Nederlander elke keer 1 minuut korter zou douchen, zou dit 27 miljard liter water per jaar besparen

WIN EEN REGENTON! Wil jij kans maken op een regenton? Geef dan antwoord op de volgende vraag: Hoeveel liter water gebruik je gemiddeld bij het wassen van je auto? Stuur jouw vraag naar [email protected], of stuur je foto naar de gemeente Hoorn, t.a.v. Puur Hoorn Regenton, Antwoordnummer 98, 1620 VB Hoorn. Een postzegel is niet nodig. De winnaar ontvangt automatisch bericht.

Help ook mee ons water schoon te houden. Troep in het riool is schadelijker dan je denkt. Wat je met je afval doet, en wat je wel en niet kan doorspoelen, lees je op nederland leeftmet water.nl


.

Energietips

Verwarming lager Je bespaart € 100 per jaar als je de verwarming op 20 graden zet, in plaats van op 22 graden. Het verwarmen van je huis kost veel energie. Zorg er daarom voor dat de thermostaat niet onnodig hoog staat. Elke graad lager bespaart zo’n 7 procent aan gas en CO² uitstoot! Spaarlampen Een spaarlamp is zuinig met energie. Een spaarlamp van 15 Watt geeft evenveel licht als een gloeilamp van 60 Watt. Stel er branden bij u in huis vijf lampen gemiddeld drie uur per dag. Wanneer u spaarlampen van 15 Watt gebruikt in plaats van gloeilampen van 60 Watt, dan bespaart u per jaar 250 kWh. Dat is ongeveer de helft van het totale jaarlijkse elektriciteitsverbruik voor verlichting. En u bespaart zo’n 55 euro per jaar op uw energierekening. Een spaarlamp kost gemiddeld 7 euro en een gloeilamp 90 cent. Een spaarlamp is in aanschaf dus duurder dan een gloeilamp. Maar die extra kosten verdient u in één jaar al terug. Op de lange duur zijn spaarlampen veel voordeliger. Dat komt door de lagere energiekosten en de langere levensduur.

Bandenspanning Zorg dat de bandenspanning van je auto op peil blijft. Een goede bandenspanning zorgt voor meer grip op de weg, meer stabiliteit, minder slijtage én een lager brandstofverbruik! Zorg dus dat je de banden regelmatig controleert of laat controleren. Hiermee bespaar je jaarlijks zo’n 50 liter brandstof. Daarmee bespaar je zo’n € 75,- en 120 kg aan broeikasgassen!

Waterbesparende douchekop Met een waterbesparende douchekop bespaar je jaarlijks maar liefst 10.000 liter drinkwater ter waarde van € 14,-, en nog eens zo’n € 26,- aan gas om het water te verwarmen. En dit zonder dat je wat merkt aan de waterstraal! Trakteer jezelf dus op een waterbesparende douchekop. Ze zijn er al vanaf € 9,-, dus dat betaalt zichzelf snel terug!

Was op 30°C Wasmiddelen zijn tegenwoordig zo goed, dat je de wasmachine helemaal niet meer op 60°C of 95°C hoeft te zetten om een schone was te krijgen. Vaak is 30°C al genoeg. Dit bespaart niet alleen ongeveer 84 kg aan CO²-uitstoot, maar het komt ook de kwaliteit van je kleding nog eens ten goede. En, niet onbelangrijk, je bespaart jaarlijks zo’n € 30,-!

Stand-by Gebruik een stekkerdoos met een schakelaar, zodat je alle apparaten met één knop kunt uitzetten en bespaar tot € 50 aan een stand-by functie. Je doet jezelf en het klimaat een groot plezier als je de apparaten die je niet gebruikt ook écht uitzet. Voor computers en bijbehorende apparaten, zoals printers en scanners, kun je gebruik maken van een zogenaamde stand-by killer. Je zet hiermee met één druk op de knop alle apparaten uit. Je bespaart dan jaarlijks zo’n130 kg CO²

Het Nieuwe Rijden Als je een auto hebt, rij dan zo energiezuinig mogelijk. Dit kan met behulp van de adviezen die je vindt op www. hetnieuwerijden.nl. Rij bijvoorbeeld 80 in de vijfde versnelling. En kijk goed vooruit en schakel zo vroeg mogelijk op naar een volgende versnelling. Door de tips van Het Nieuwe Rijden toe te passen, kun je jaarlijks zo’n € 200 besparen.

Laptop Een laptop is ontworpen om zo lang mogelijk op batterijen te werken. Dat zorgt voor een laag energieverbruik. Moderne laptops hebben daarnaast ook nog eens allemaal een energiezuinig LCD-scherm. Een laptop is daardoor 30% energiezuiniger dan een desktop PC. Je kunt hierdoor jaarlijks zo’n 10 euro en 28 kg aan CO² besparen!

Was drogen De meest energiezuinige manier om je was te drogen is natuurlijk het drogen aan de waslijn. Als je je kleding bij mooi weer buiten ophangt bespaart dit € 5,- tot € 20,- per maand. Kies je toch voor een wasdroger, koop er dan een met een A-label. Dit scheelt soms wel tot 50% aan elektriciteitsverbruik! De besparing kan dan oplopen tot € 80,- per jaar. Zoek je een nieuwe droger? Kijk dan op www.top10.hier.nu voor de zuinigste wasdrogers. Nieuwe auto Ook auto’s zijn tegenwoordig verdeeld in categorieën. Een auto met AA-label is het meest zuinig. Ga je binnenkort een auto kopen? Kies dan voor een bolide met A-label en bespaar tot € 1.350,- en 2025 kg aan broeikasgassen per jaar! Je krijgt ook nog tot € 6.400,- belastingkorting. Kijk op www.top10.hier.nu voor alle zuinige auto’s. Het meest energiezuinig is natuurlijk het openbaar vervoer of de fiets. Vloerisolatie Goede vloerisolatie zorgt niet alleen voor minder elektriciteitsverbruik, maar je hebt ook nog eens minder vocht in je huis. De kruipruimte onder je huis bepaalt welke soort isolatiemateriaal je het beste kunt gebruiken. Laat je daarom, als je gaat isoleren, goed adviseren door een specialist. Een vloerisolatie levert een jaarlijkse besparing op van € 220,- per 50 m². U kunt bij de gemeente Hoorn in aanmerking komen voor een subsidie voor vloerisolatie. Voor meer informatie: www.hoorn.nl/ energiebesparing.


Groene potgrond Als de lente in de lucht zit, duiken wij weer en masse onze tuintjes in met parmantige perkplantjes, kleurige klimmers en dichte bodemdekkers. En dan hebben wij natuurlijk potgrond nodig. De meeste potgrond bestaat voornamelijk uit natuurlijke veengrond, wat niet goed voor het milieu is. Het bestaat uit verrotte plantenresten, waardoor het broeikasgas CO2 ontstaat. Ook is de ontginning van veengebieden desastreus voor een aantal bijzondere dieren en planten. Kies daarom voor potgrond met een RHP-keurmerk, dat staat voor een milieuvriendelijke potgrond. Zoekt u een ‘veenvrij’ alternatief, kies dan voor kokospotgrond, zoals Cocopeat van het merk Ecostyle. Zo kunnen wij met een gerust hart genieten van onze tuinen.

Elke week staat een nieuwe energietip op de informatiepagina van de gemeente Hoorn in het Westfries Weekblad

GRIP OP KLIMAAT GEMEENTE GAAT VOOR EEN PUUR HOORN. PAGINA 5 GROENER WONEN GOED VOOR MILIEU EN PORTEMONNEE. PAGINA 9

Recommend Documents