Grensoverschrijdende stedelijke netwerken
Gerard Marlet Abdella Oumer Roderik Ponds Clemens van Woerkens Sittard - 14 april 2014
Grensregio’s Ontwikkeling aantal inwoners tussen 2005 en 2010 als percentage van het aantal inwoners in 2005
Huizenprijzen als afwijking van het landelijk gemiddelde
> 5,3%
> 59,3%
3,3% - 5,3% 2,2% - 3,3%
33,4% - 59,3%
1,4% - 2,2%
22,4% - 33,4% 16,6% - 22,4%
0,8% - 1,4%
10,9% - 16,6%
0,5% - 0,8%
7,6% - 10,9%
0,2% - 0,5% 0,0% - 0,2%
4,2% - 7,6%
0,0% - 0,0%
-0,3% - 0,0%
-0,6% - 0,0% -1,2% - - 0,6% -1,7% - -1,2% -2,2% - -1,7% -2,8% - -2,2% -3,9% - -2,8%
0,0% - 4,2% -8,6% - -0,3% -14,3% - -8,6% -18,3% - -14,3% -21,4% - -18,3% -24,7% - -21,4% -29,5% - -24,7% < -29,5%
< -3,9%
Bron: R. Ponds, G. Marlet, C. van Woerkens, 2013: Atlas van kansen voor de regio Zuid-Limburg (Atlas voor gemeenten)
2
Grensregio’s
Bron: R. Ponds, G. Marlet, C. van Woerkens, 2013: Atlas van kansen voor de regio Zuid-Limburg (Atlas voor gemeenten)
3
Grenzeloze nabijheid
Aandeel van de bevolking/ Ant eil der Bevölkerung
100%
80%
60% Werk/Arbeit splät ze Voorzieningen/Einricht ungen
40%
20%
0% 0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Reist ijd in minut en/Fahrt zeit in M inut en Bron: G. Marlet, 2009: De aantrekkelijke stad (VOC uitgevers, Nijmegen))
4
Begrensde nabijheid
Aandeel van de bevolking/ Ant eil der Bevölkerung
100%
80%
60% Werk/Arbeit splät ze Voorzieningen/Einricht ungen
40%
20%
0% 0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Reist ijd in minut en/Fahrt zeit in M inut en Bron: G. Marlet, 2009: De aantrekkelijke stad (VOC uitgevers, Nijmegen))
5
Grensbarrières op de arbeidsmarkt 6% percent age werkenden werkzaam in het buit enland 5%
ZeeuwsVlaanderen
4%
Duit sland België
3%
2%
Zuid-Limburg West -NoordBrabant
1%
Noord-Limburg
M idden-Limburg
banen in het buit enland als percent age van t ot aal aant al banen
Twent e Acht erhoek 0% 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Bron: G. Marlet, C. van Woerkens, 2008: Een begrensde markt (Atlas voor gemeenten)
70%
80%
6
Nabijheid/bereikbaarheid van banen bereikbaarheid van banen Nederland
bereikbaarheid van banen Nederland en buit enland
1.501 of meer
1.501 of meer
1.401 t ot 1.501
1.401 t ot 1.501
1.301 t ot 1.401
1.301 t ot 1.401
1.201 t ot 1.301
1.201 t ot 1.301
1.101 t ot 1.201
1.101 t ot 1.201
1.001 t ot 1.101 901 t ot 1.001 801 t ot 901 701 t ot 801 601 t ot 701 501 t ot 601 401 t ot 501
1.001 t ot 1.101 901 t ot 1.001 801 t ot 901 701 t ot 801 601 t ot 701 501 t ot 601 401 t ot 501 301 t ot 401
301 t ot 401 201 t ot 301 100 t ot 201
201 t ot 301 100 t ot 201 0 t ot 100
0 t ot 100
© At las voor gemeent en
© Atlas voor gemeenten
Bron: G. Marlet, C. van Woerkens, 2008: Een begrensde markt (Atlas voor gemeenten)
7
Nabijheid/bereikbaarheid van banen Banen binnen acceptabele reistijd (met grensbarrières)
Toename banen binnen acceptabele reistijd (zonder grensbarrières)
Bron: R. Ponds, G. Marlet, C. van Woerkens, 2013: Atlas van kansen voor de regio Zuid-Limburg (Atlas voor gemeenten)
8
Simulaties
Bron: A. Oumer, The role of European integration for European Cities and border regions (PhD Thesis RUG: nog te verschijnen)
9
Twinning
City
twin country
year
type
Wiesbaden Klagenfurt
Austria
1930
partner
Wiesbaden Montreux
Switzerland
1953
friend
Wiesbaden Gent
Belgium
1969
partner
Wiesbaden Fondettes
France
1975
partner
Slovenia
1977
partner
Wiesbaden San Sebastian Spain
1981
partner
Wiesbaden Kfar Saba
Israel
1981
partner
Poland
1987
partner
1989
partner
1990
partner
2012
partner
Wiesbaden
twin city
Ljubljana (Laibach)
Wiesbaden
Wroclaw (Breslau)
Wiesbaden
Royal Tunbridge UK Wells
Wiesbaden Ocotal
Nicaragua
Wiesbaden Istanbul - Fatih Türkey
Bron: A. Oumer, The role of European integration for European Cities and border regions (PhD Thesis RUG: nog te verschijnen)
10
Potentie grenzenloze Eurregio Duizenden banen > 2.260 1.690 - 2.260
Genk
1.410 - 1.690 1.180 - 1.410
Heerlen 1.010 - 1.180
Maastricht
880 - 1.010 770 - 880
Tongeren
670 - 770
Aken
590 - 670 520 - 590 460 - 520 420 - 460
Luik
360 - 420 280 - 360 190 - 280 0 - 190
Bron: R. Ponds, G. Marlet, C. van Woerkens, 2013: Atlas van kansen voor de regio Zuid-Limburg (Atlas voor gemeenten)
11
Potentie grenzenloze Eurregio Groot -Amst erdam
Groot -Amst erdam Agglomerat ie Haarlem
Zuid-Limburg
Het Gooi en Vecht st reek
Agglomerat ie Haarlem
Agglomerat ie Leiden en Bollenst reek
Het Gooi en Vecht st reek
Ut recht
Noord-Limburg
Delf t en West land
M idden-Limburg
Veluw e
Ut recht
Alkmaar en omgeving
Zuidoost -Noord-Brabant
Zuidw est -Gelderland
Agglomerat ie Leiden en Bollenst reek
IJmond
West -Noord-Brabant
Noordoost -Noord-Brabant
Acht erhoek
Oost -Zuid-Holland
Zeeuw s-Vlaanderen
Zaanst reek
Noordoost -Noord-Brabant
Agglomerat ie 's-Gravenhage
Veluw e
Zuidoost -Noord-Brabant
M idden-Noord-Brabant
West -Noord-Brabant
Delf t en West land
M idden-Noord-Brabant
Zuidw est -Gelderland
Arnhem/Nijmegen
Arnhem/Nijmegen
Zuidoost -Zuid-Holland
Alkmaar en omgeving
Acht erhoek
IJmond
Zuidw est -Overijssel
Oost -Zuid-Holland
Noord-Overijssel
Agglomerat ie 's-Gravenhage
Groot -Rijnmond
Overig Zeeland
Kop van Noord-Holland
Zaanst reek
Overig Zeeland
Tw ent e
Zuidw est -Friesland
Zuidoost -Zuid-Holland
Zuidw est -Drent he
Zuidw est -Overijssel
Noord-Drent he
Noord-Overijssel
Zuidoost -Friesland
Groot -Rijnmond
Overig Groningen
Kop van Noord-Holland
Noord-Limburg
Zuidw est -Drent he
Tw ent e
Zuidoost -Drent he
Flevoland
Zuidw est -Friesland
Noord-Friesland
Noord-Drent he
M idden-Limburg
Overig Groningen
Zuid-Limburg
Zuidoost -Friesland
Zeeuw s-Vlaanderen
Flevoland
Zuidoost -Drent he
Noord-Friesland
Delf zijl en omgeving
Oost -Groningen
Oost -Groningen
Delf zijl en omgeving 0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
Bron: G. Marlet, R. Ponds, C. van Woerkens, 2014: Kansen voor grensregio’s (VOC Uitgevers: nog te verschijnen)
3500
12