GRATIS ontdekkingsgids Limburg

HASPENGOUW

Limburg GRATIS ontdekkingsgids 2010

Welkom in Limburg, de groenste provincie van Vlaanderen. Limburg 2 3

bevolking van België. Een provincie om in alle rust te ontdekken: met de fiets, te voet, te paard en met De

Limburg

Haspengouw, dé fruitstreek van België. In april staan de bloesems in volle bloei, in de herfst hangen er

­landschap met het grootste kasteelcomplex tussen Rijn en Loire. Met burchten, religieuze monumenten in Tongeren, de oudste stad van België. En vooral: met gulle inwoners die je graag verwennen met de vele lokale schatten bloot. Zoveel schatten dat je er best een verblijf aan koppelt. Wil je de hele provincie verkennen? Vraag altijd en overal. Veel plezier op je ontdekkingstocht. Sylvain Sleypen, gedeputeerde van Toerisme

is een provincie met een afwisselend landschap, boeiende steden en dorpjes en misschien wel de meest gastvrije

Bus. En dat het hele jaar door. Elk seizoen heeft hier immers zijn eigen charme. Deze ontdekkingsgids loodst je door miljoenen appels en peren aan de takken. Maar Haspengouw is meer dan fruit alleen. Het is ook een kastelenen mergelgrotten die je ver terugbrengen in de tijd. Met Romeinse ruïnes en middeleeuwse restanten specialiteiten die het vruchtbare landschap voortbrengt. Met deze gids leg je alle Haspengouwse dan ook de ontdekkingsgidsen van het Maasland, de Limburgse Kempen en de Voerstreek aan. Want Limburg verrast

Inhoud

4 5

• Intro Limburg...................................................................pag. 6 • Intro Haspengouw............................................................pag. 8 • Het landschap beleven: te voet........................................pag. 10 Wandelingen in greenspots ..........................................pag. 11 Wandelgebieden .........................................................pag. 14 • Het landschap beleven: met de fiets.................................pag. 16 Fietsparadijs Limburg in de prijzen................................pag. 17 Fietsen in heuvelachtig Haspengouw..............................pag. 17 • Het landschap beleven: met de auto, moto of vespa..........pag. 20 Snorren door Haspengouw ...........................................pag. 21 • Het landschap beleven: met De Limburg Bus ...................pag. 24 • Fruit ..............................................................................pag. 26 Bloesem- en oogstfeesten ............................................pag. 27 Tussen fruitboomgaarden.............................................pag. 27 Veilingen.....................................................................pag. 29 Openfruitbedrijven.......................................................pag. 30 Bloesemterrassen........................................................pag. 31 Overige fruitige locaties ...............................................pag. 32 Fruitige streekproducten ..............................................pag. 33 Fruitige evenementen ..................................................pag. 34 • Rijk verleden..................................................................pag. 36 Het kastelenlandschap.................................................pag. 37 Tongeren, oudste stad..................................................pag. 42 Religieus erfgoed ........................................................pag. 47 Het mergelland............................................................pag. 53

• Slapen, eten en drinken in Haspengouw..........................pag. 56 Logeren in gastvrij Limburg ..........................................pag. 57 Logeren in Haspengouw...............................................pag. 58 Streekproducten..........................................................pag. 58 Leisure in Haspengouw.................................................pag. 59 • Eropuit..........................................................................pag. 60 Toeristische infokantoren .............................................pag. 61 Haspengouw: hoe geraak je er ?.....................................pag. 61 • Hasselt...........................................................................pag. 62 • Trefwoorden . ................................................................pag. 64 • Overzichtskaart...................................................................flap

Deze gids is een praktische reisgezel. Achteraan vind je een overzicht van de toeristische diensten van Haspengouw. Zij helpen je graag verder als je bijkomende info wenst. Via de trefwoordenlijst achteraan vind je snel de juiste pagina met alle informatie. De gele nummertjes die doorheen de hele gids staan, vind je terug op het overzichtskaartje. Dit kaartje staat aan de binnenkant van de achterflap. Je kan ze uitplooien terwijl je de gids leest. Zo weet je op elk moment waar je bent in Haspengouw.

NL

Dat.merk.je.ook.in.de.logies..Gasten.zijn.altijd. verbaasd.over.het.enthousiasme.van.hun.gastheer.en.gastvrouw:.welkomstgeschenkjes,.tips. over.bezienswaardigheden,.....Een.hartelijkheid.die.elk.verblijf.onvergetelijk.maakt..Niet. toevallig.werden.eind.2008.twee.Limburgse. uitbaters.verkozen.tot.favoriete.gastheer/gastvrouw.van.een.restaurant.en.een.logies..Dat. gebeurde.in.de.blog.van.‘Vlaanderen.Lekker. Land’..Het.beste.bewijs.dat.Limburgers.je.niet. alleen.welkom.heten,.maar.je.ook.welkom. doen.voelen.

Eindhoven Antwerpen Brugge

Gent Keulen

Brussel

Hasselt

B

Maastricht Aken

Luik

Charleroi

F

6 7

D

L

Limburg

Limburg, een gedeeld verleden

Limburg.grenst.in.het.noorden.aan.de. Nederlandse.provincie.Noord-Brabant,.in. het.oosten.aan.de.Nederlandse.provincie. Limburg,.in.het.zuiden.aan.Luik.en.in.het. westen.aan.Vlaams-Brabant.en.Antwerpen.. De.hoofdstad.is.Hasselt..Limburg.heeft.met. Remersdaal.in.de.Voerstreek.het.hoogste.punt. van.Vlaanderen:.287,50.m.boven.de.zeespiegel.. De.Maas,.Demer,.Jeker.en.Dommel.zijn.de. belangrijkste.waterlopen..Limburg.heeft.een. oppervlakte.van.2422.km2.en.telde.in.2009. 827.000.inwoners.

171.jaar.geleden.vormden.Belgisch-.en.Nederlands-Limburg.samen.nog.het.verenigde.Limburg. met.Maastricht.als.hoofdstad..In.1839.werden.beide.Limburgen.gescheiden.en.werd.de.Maas.als. natuurlijk.barrière.de.landsgrens.tussen.Oost-.en.West-Limburg..Toch.zijn.de.inwoners.nog.met. elkaar.verbonden..Ze.hebben.dezelfde.tongval.en.eenzelfde.cultuurhistorische.achtergrond..De. Limburgse.identiteit.kenmerkt.zich.door.de.streektaal,.het.Limburgs..Maar.ook.door.de.vele.harmonieorkesten,.fanfares,.de.voorliefde.voor.carnaval.en.culinaire.specialiteiten.zoals.de.Limburgse. vlaai.en.de.Limburgse.kaas..De.Nederlandse.en.Belgische.schutterijen.meten.zich.nog.elk.jaar.in. het.Oud.Limburgs.Schuttersfeest..

Gastvrij Limburg ‘De.Limburgers.heten.u.welkom’:.het.zijn.geen.loze.woorden..Limburgers.zijn.gastvrije.mensen.. Of.je.nu.een.café,.restaurant.of.infokantoor.binnenstapt:.de.glimlach.die.je.krijgt.is.authentiek..

Afwisselende landschappen Limburg.is.de.groenste.provincie.en.heeft.het. enige.nationale.park.van.Vlaanderen..In.het. noorden.en.oosten.is.het.landschap.vlak..In.het. noorden.ligt.de.Limburgse.Kempen.met.zijn. purperen.heide,.gouden.zandvlaktes,.vijvers,. bossen.en.Nationaal.Park.Hoge.Kempen..In. het.oosten.vormt.de.Maas.de.natuurlijke.grens. tussen.Belgisch-.en.Nederlands-Limburg..De. regenrivier.baant.zich.een.weg.door.groene. vlaktes.en.creëert.rivierarmen.en.uiterwaarden. met.kleurrijke.planten,.kruiden.en.watervogels..Langs.de.Maas.ligt.een.snoer.van.gezellige.Maasdorpjes.

In.het.zuiden.krijgt.Limburg.een.glooiend. karakter..Haspengouw.kenmerkt.zich.door. zijn.heuvels.met.boomgaarden,.kastelen,.vierkantshoeves,.kerkdorpjes,.holle.wegen,.hagen. en.fruitbomen..Die.toveren.in.het.voorjaar. de.regio.om.tot.één.grote.bloesemzee..In.het. najaar.torsen.de.takken.dan.weer.miljoenen. plukverse.appelen.en.peren..Ook.heuvelachtig.is.de.Voerstreek,.een.van.de.best. bewaarde.geheimen.van.België..Hier. vind.je.het.hoogste.punt.van.Vlaanderen..Deze.regio.is.één.groot.natuur-.en. monumentenpark.en.telt.zes.dorpjes. die.volledig.opgaan.in.het.betoverende. glooiende.landschap.

Haspengouw Limburgse.Kempen Maasland Voerstreek Hasselt.en.omgeving

Limburg: écht niet ver Het.‘verre.Limburg’.is.een.mythe..BrusselHasselt.rij.je.in.een.uurtje,.van.Antwerpen. naar.Hasselt.heb.je.maar.50.minuten.nodig.. De.rijtijden.naar.Hasselt.vanuit.Maastricht.en. Eindhoven.bedragen.respectievelijk.35.en.70. minuten.

Vochtig-Haspengouw

8 9

Haspengouw in kaart

Droog-Haspengouw

Het landelijke Haspengouw ligt in het zuiden van Limburg. De streek kenmerkt zich door een zacht glooiend landschap met vruchtbare gronden. Tussen de akkers, boomgaarden en weilanden liggen kleine dorpen met historische kerken, vierkantshoeven en romantische kastelen. Haspengouw leent zich uitstekend voor fiets- en wandeltochten en is erkend als topwandelregio!

Droog-Haspengouw ligt ten zuiden van de lijn Sint-Truiden, Borgloon en Tongeren. Het is een open landschap met uitgestrekte graanakkers en suikerbietvelden, droogdalen en koepelbosjes op de toppen van de heuvels. Hier zijn nauwelijks rivieren. De dikke krijtlagen onder de vruchtbare leemgronden zorgen ervoor dat het regenwater snel in de ondergrond verdwijnt. In Droog-Haspengouw tref je veel landbouw op grote schaal aan.

In het noorden vanaf de lijn Sint-Truiden, Borgloon en Tongeren ligt Vochtig-Haspengouw. Onder de leemlaag bevindt zich hier een dikke kleilaag die nauwelijks water doorlaat. Vochtig-Haspengouw is dan ook rijk aan rivieren en beken. Hier ontspringen de Demer, de Herk en de Kleine en Grote Nete. Het vochtige landschap maakt de grond vruchtbaar. Grootschalige landbouw is hier niet overal mogelijk omdat het terrein vaak door waterlopen en landschapselementen wordt doorbroken. Vochtig-Haspengouw behoudt hierdoor op veel plaatsen zijn kleinschalige en afwisselende karakter. Opvallend is de verwevenheid met het cultuurhistorisch patrimonium. Vochtig-Haspengouw telt veel kastelen met bijhorende parken en boomgaarden. De fruitteelt wordt gedomineerd door laagstamplantages en klein fruit. Toch zijn er ook nog veel oude hoogstamboomgaarden te vinden.

Fruitstreek en mergelland

Haspengouw en zijn steden

Geschiedenis van Haspengouw

Haspengouw staat in voor de helft van de Belgische fruitproductie. Het westen van Haspengouw is dé fruitstreek van België. Naast appels (vooral jonagold) en peren (vooral conférence) wordt ook zacht fruit zoals aardbeien en kersen geteeld. In april bezoeken duizenden toeristen deze streek voor de lentebloesems. In het oosten van Haspengouw ligt het mergelland. Hier komt de eeuwenoude witte en zachtgele kalksteen tot aan de oppervlakte. Onder de grond strekt zich een 300 kilometer lang netwerk uit van onderaardse gangen en mergelgrotten.

De belangrijkste steden in Haspengouw zijn Tongeren, Sint-Truiden, Bilzen en Borgloon. Tongeren is de oudste stad van België. Deze vroegere Romeinse nederzetting bevat het grootste aaneengesloten archeologische complex van de Lage Landen. Sint-Truiden is de gemeente met de grootste oppervlakte van Limburg en zesde monumentenstad van Vlaanderen. Samen met Borgloon vormt ze het hart van de Haspengouwse fruitstreek. Ook Borgloon heeft een rijk verleden. Jarenlang was het de hoofdstad van het Graafschap Loon. Bilzen is dan weer vooral bekend als thuishaven van de Landcommanderij Alden Biesen, het grootste kasteelcomplex tussen Loire en Rijn.

Haspengouw heeft een rijk verleden. Tot de oudste archeologische vondsten behoren silex voorwerpen die onze voorouders 120.000 jaar geleden maakten. De eerste lokale sporen van landbouw en pottenbakken dateren uit 5300 tot 2200 jaar voor Christus. Tot aan de Romeinse overheersing bevolkten de Kelten de regio. Goudschatten en metalen voorwerpen getuigen vandaag nog van hun edelsmeedkunst. Vanaf de derde eeuw na Christus drukten de kloosterordes hun stempel op Haspengouw, in de vroege middeleeuwen maakten de Merovingers de dienst uit. Hun ambachtslieden lieten een rijke erfenis na. Vanaf de middeleeuwen bouwde de adel grote kastelen, gefinancierd met de opbrengst van de omringende gronden en het harde labeur van de vele lijfeigenen. Ook nu sieren meer dan honderd kastelen, vierkantshoeven en burchten het landschap.

Het landschap beleven: te voet 10 11

Haspengouw is een echte topwandelregio. De goed onderhouden en duidelijk bewegwijzerde paden voeren je tot in het hart van de natuur. Verwacht je aan een glooiend landschap met hoogstamboomgaarden, kastelen, holle wegen, fruit, bloesems, kerkdorpjes, weilanden, mergelvalleien en zelfs moerassen.

Wande­len in greenspots

Alden Biesen - Bilzen

‘Geschiedenis tussen akker en beemd’

‘Parels in ’t groen’

Deze eersteklas wandelgebieden van het Regionaal lanschap Haspengouw en Voeren voeren je tot in het groene hart van Haspengouw en loodsen je langs fruitlandschappen, kastelen, holle wegen en vierkantshoeven. Elke greenspotwandeling heeft een vast startpunt met parking, overzichtsbord en horeca. Je hebt telkens de keuze uit korte, middellange en lange wandelingen. De routes zijn duidelijk bewegwijzerd en voorzien van rust- en picknickplaatsen. In sommige wandelgebieden voeren knuppelpaden en draaihekjes je tot in het groene hart van Haspengouw.

Je wandelt tussen akker en beemd. De Demer zorgt onderweg voor grote reliëfverschillen en een bijzonder gevarieerd landschap. Hoogtepunten zijn de Landcommanderij Alden Biesen en het Wijnkasteel Genoels-Elderen.

Deze wandeling start aan het kasteel van Rullingen en voert je door het gevarieerde landschap van de vallei van de Herk en de Rullingenbeek. Je bent hier in het hart van de fruitstreek met hoog- en laagstamboomgaarden, een fructuarium en een fruitspoor.

5

Start: Parking Alden Biesen, Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven) • Routes: geel: 16 km, duur 4 uur • oranje: 8,5 km, duur 2 uur • blauw: 4 km, duur 1 uur • groen: 4 km, duur 1 uur

Munsterbos - Bilzen

1

‘Blik over de plassen’ Je wandelt door moerassen, bossen en graslanden op de grens van Haspengouw met de Limburgse Kempen. Tussen de oude eikenbossen ligt een vijvergebied met zeldzame water- en moerasvogels. Je bekijkt hen ongestoord van op de vogelkijktoren. Vergeet je verrekijker niet! Start: Bezoekerscentrum De Renise, Leroyplein 2, 3740 Bilzen (Munsterbilzen) • Routes: rood: 8 km, duur 2 uur • blauw: 5 km, duur 1,5 uur

Rullingen - Borgloon

21

Start: Kasteeldomein, Rullingen 1, 3840 Borgloon (Rullingen) • Routes: oranje: 7,5 km, duur: 2 uur • rood: 6 km, duur: 1,5 uur • groen: 4 km, duur: 1 uur • rode + oranje wandeling: 12 km. • rode + groene wandeling: 8,5 km. Deze wandelingen zijn niet geschikt voor rolstoelgebruikers. Voor buggy’s is alleen de groene wandeling aanbevolen.

Grootloon - Borgloon

Zammelen - Kortessem

19

‘Via heuvels en boom gaarden’

‘Groene schatkamer’

Je.start.in.Borgloon,.historisch.hart.van. Graafschap.Loon,.en.wandelt.een.eeuwenoud. landschap.binnen.met.beboste.heuveltoppen. en.uitgestrekte.hoogstamboomgaarden..Een. aantal.hoogstamboomgaarden.is.toegankelijk.. Ideaal.voor.een.picknick.

Vanuit.het.mooie.dorpje.Zammelen.starten. drie.wandelingen.door.Vochtig-Haspengouw.. Historische.paden.en.kerkwegels.leiden.je.door. een.sterk.glooiend.landschap..De.Mombeek. kronkelt.langs.je.door.de.vallei..

Start: Klappoel, Centrum, 3840 Borgloon • Routes: geel: 12,5 km, duur 3,5 uur • oranje: 8,5 km, duur 2 uur • blauw: 5,5 km, duur 1,5 uur • groen: 4 km, duur 1 uur

Heks - Heers

12 13

15

22

Vrijhern - Hoeselt

‘Natuur rond de kluis’ Mettekoven - Heers

23

‘Langs boerenerven’

‘Grand-Cru landschap’

Je.start.aan.een.authentieke.herberg.en.ontdekt.vervolgens.Droog-Haspengouw.met.zijn. oude.dorpskernen,.monumentale.vierkantshoeven,.holle.wegen,.kastelen.en.koepelbosjes. op.de.heuveltoppen.met.eindeloze.panorama’s.

Het.piepkleine.dorp.Mettekoven.staat.model. voor.het.fruitige.Haspengouw..Je.wandelt. langs.bloeiende.hoogstamboomgaarden,.door. uitgestrekte.heuvellanden.en.kerkdorpjes..Aan. de.Tjenneboom,.op.de.grens.tussen.Borgloon. en.Heers,.heb.je.een.prachtig.zicht.op.het. golvende.Haspengouwse.landschap.

Start: Herberg De Horne, Brugstraat 30, 3870 Heers (Vechmaal) • Routes: geel: 12 km, duur 3,5 uur • rood: 9 km, duur 2,5 uur • oranje: 6 km, duur 1,5 uur

14

Start: centrum, Mettekovenstraat 2, 3870 Heers (Mettekoven) • Routes: rood: 7 km, duur 1 uur 45’ • oranje: 4 km, duur 1 uur • blauw: 3 km, duur 45’ • groen: mindervalidenpad, 1,5 km.

Je.start.in.de.bronrijke.omgeving.van.de.Kluis. van.Vrijhern.en.wandelt.door.een.gevarieerd. landschap.van.bronnen,.bossen.en.weilanden.. Dit.is.op.en.top.Vochtig-Haspengouw..Op. verschillende.plekken.word.je.beloond.met. prachtige.panorama’s. Start: Kluis van Vrijhern, Kluisstraat, 3730 Hoeselt (Vrijhern) • Routes: rood: 8 km, duur 2 uur • oranje: 6 km, duur 1,5 uur • blauw: 4 km, duur 1 uur

Tip! De.mooiste.fruitwandelingen.vind.je.op. pag..27

Start: Kerk Zammelen, Keipoelstraat, 3724 Kortessem (Zammelen) • Routes: rood: 7 km, duur 2 uur • oranje: 6 km, duur 1,5 uur • blauw: 4 km, duur 1 uur • groen (combinatie routes): 11 km, duur 3 uur

Nieuwenhoven Sint-Truiden 31

‘Bos vol verrassingen’ De.wandelingen.voeren.je.door.de.vallei.van. de.Kelsbeek.en.het.grootste.aaneengesloten. bosgebied.van.Zuid-Limburg..Onderweg. ontdek.je.sporen.van.het.kasteelverleden.en. een.opmerkelijk.bomenbestand. Start: Bezoekerscentrum Nieuwenhoven, Hasseltsesteenweg, 3800 Sint-Truiden (Nieuwenhoven) • Routes: oranje: 4 km, duur 1 uur • blauw: 2 km, duur 30’ • groen: mindervalidenpad, 1 km.

Heks:.©.RLH/Eddy.Daniels,..Alden.Biesen:. ©.RLH/Vildaphoto,..Grootloon:.©.RLH/Eddy.Daniels.

Kaarten greenspotwandelingen Voor.€.1,50.te.koop.in.alle.toeristische. informatiekantoren.van.Haspengouw,. www.rlh.be.of..www.toerismelimburg.be,. +.32.11.30.55.00 Info over de wandelingen: www.rlh.be

Wande­lgebieden De goed onderhouden en duidelijk bewegwijzerde paden voeren je door het glooiend landschap met boomgaarden, kastelen, holle wegen, fruit, bloesems, kerkdorpjes en weilanden.

De Dauteweyers

Diepenbeek 11 ha groot natuurgebied met sierlijke vijvers, die in de 18de eeuw ontstonden door ontginning van ijzererts. Je wandelt langs hooilanden, elzenbroekbosjes, een vijver en een knotelzenhaag. Er zijn 3 bewegwijzerde wandelroutes tussen 8 en 20 km. Start: het Demerstrand, 3570 Diepenbeek Info en gratis folder: Toerisme Diepenbeek, + 32 11 35 02 28

14 15

Sint-Pietersberg Kanne

7

‘Wandelen tussen Jeker en Maas’ Riemst Dit wandelgebied voert je door het grensoverschrijdende mergelland tussen Jeker en Maas. Hier werden eeuwenlang mergelblokken uit de ondergrond gewonnen. Het resultaat is een uitgesleten vallei met hellingen en vol met grotten en holen. Vandaag worden er grotchampignons geteeld. Het Vlaamse startpunt van vier wandelingen bevindt zich in Kanne (Riemst) waar veel huizen opgetrokken werden uit de gewonnen mergelsteen. Start: Statieplein, 3770 Riemst (Kanne) • Routes: geel: 12,7 km • rood: 11,3 km • oranje: 7,2 km • groen: 5,2 km. Kaarten: voor € 1,50 te koop bij Toerisme Riemst, via www.rlh.be of www.toerismelimburg.be

Wandelgebied Kerkom

Wandelgebied Gelmen

Sint-Truiden

Sint-Truiden

Wandelroutenetwerk Bokkenrijders

Op deze wandeling ontdek je alle facetten van fruitig Haspengouw. Je wandelt langs een oude sentier (smalle weg) richting Muizen en komt via de holle weg terug naar het kasteeldorp Kerkom.

Dit wandelgebied voert je langs kerkdorpen zoals Engelmanshoven, Gelinden, GrootGelmen en Klein-Gelmen. Hier is het rijke Haspengouwse erfgoed manifest aanwezig: holle wegen, boomgaarden, geologische sites, Romeinse geschiedenis, de kapel van Helshoven, kasteel de la Motte en het beschermd natuurlandschap Gelinden.

Wellen Zeven wandelroutes van 3,5 km tot 10 km, die onderling combineerbaar zijn. Je schakelt dus vlot over van de ene op de andere route. Zo bepaal je zelf de lengte van je wandeling. De routes lopen grotendeels over veldwegen en zijn niet geschikt voor rolstoelen. Stevig, waterdicht schoeisel is aanbevolen.

Start rode route - 9 km: school, Gelinden-Dorp 53, 3800 Sint-Truiden (Gelinden) Start blauwe route - 6 km: Sint-Martinuskerk, 3800 Sint-Truiden (Groot-Gelmen) Prijs wandelkaart: € 2,50 Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, [email protected]

Start: Dorpsplein Wellen (5 routes) of historisch Dorpsplein Ulbeek (2 routes) Gratis kaart: verkrijgbaar bij Toeristische dienst, in de krantenwinkels en horecazaken. Ook online via www.wellen.be Info: Toerisme Wellen, + 32 12 67 07 10, [email protected]

Start: kerk van Kerkom, 3800 Sint-Truiden Prijs wandelkaart Cicindria: € 2,50 Route blauw: 4,5 km Info: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt 44, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, [email protected]

Fietsparadijs Limburg in de prijzen

Fietsen in heuvelachtig Haspengouw

Het.fietsroutenetwerk.Limburg.wordt.trouwens. goed.gesmaakt..Eind.2009.verkozen.Belgen. en.Nederlanders.Limburg.voor.de.vierde.keer. op.rij.tot.populairste.fietsprovincie.van.België.. Op.1.december.kreeg.het.fietsroutenetwerk. Limburg.bovendien.de.prestigieuze.Vlaamse. Prijs.voor.Sportverdienste.omdat.het.sport.en. toerisme.zo.perfect.weet.te.combineren.

Haspengouw.heeft.een.heuvelachtig.landschap. met.heel.wat.kuitenbijters..Ben.je.niet.zo’n. geoefende.fietser?.Dan.kun.je.een.elektrische. fiets.huren.in.de.fietsonthaal-.en.servicepunten.van.Sint-Truiden.en.Alden.Biesen..Je.kunt. in.Haspengouw.ook.verschillende.themaroutes. fietsen..Van.fietsen.langs.kastelen.en.vierkantshoeves.tot.fruitfiets-.en.bloesemroutes.

Tip! 15 jaar Fietsparadijs! Mis er niets van

Het landschap beleven: met de fiets 16 17

In.fietsparadijs.Limburg.loodsen.meer.dan.2000.km.goed.onderhouden,. veilige.en.hoofdzakelijk.autovrije.fietspaden.je.door.het.afwisselende. landschap..Het.fietsroutenetwerk.zorgt.ervoor.dat.je.vlot.zelf.je.eigen. route.uitstippelt..Langs.de.routes.liggen.fietsvriendelijke.cafés.en.logies. waar.je.alle.fietscomfort.bij.de.hand.hebt..Starten.doe.je.best.in.één.

van.de.fietsonthaal-.en.servicepunten..De.blauwe.fietsbordjes.en.de. fietskaart.houden.je.op.het.juiste.pad..In.2010.bestaat.het.fietsroutenetwerk.15.jaar..Daarom.leggen.we.fietsers.extra.in.de.watten.met.heel.wat. nieuwe.fietsinitiatieven.

Het.fietsroutenetwerk.bestaat.in.2010. 15.jaar..Om.dat.te.vieren.verwent.Limburg. haar.fietsers.dit.jaar.met.nog.meer.originele. fietsactiviteiten..Wil.je.er.niets.van.missen?. Schrijf.je.dan.in.op.onze.nieuwsbrief.via. www.toerismelimburg.be..We.geven.ook. regelmatig.mooie.prijzen.weg.

Fietsroutenetwerk Alle.fietsroutes.van.het.fietsroutenetwerk.zijn. met.elkaar.verbonden.via.een.systeem.van. knooppunten..Elk.knooppunt.heeft.een.apart. nummer..De.weg.naar.een.knooppunt.wordt. duidelijk.aangegeven.door.blauwe.rechthoekige.fietsbordjes.die.langs.de.fietsroutes.staan. opgesteld..Verloren.rijden.kan.niet..Je.volgt.gewoon.het.juiste.nummer.en.maakt.je.fietstocht. precies.zo.lang.als.je.zelf.wilt..Alle.routes.zijn.in. twee.richtingen.bewegwijzerd..Met.behulp.van. de.fietskaart.van.het.fietsroutenetwerk. Limburg.stippel.je.gemakkelijk.op.voorhand. je.parcours.uit..Het.fietsroutenetwerk.werd. bedacht.door.Limburger.Hugo.Bollen.en.het.

Regionaal.Landschap.Kempen.&.Maasland.. Intussen.is.het.overal.in.Vlaanderen.en.grote. delen.van.Nederland.gekopieerd.

Fietskaart Deze.kaart.op.schaal.1:65.000.geeft.een.volledig.overzicht.van.het.Limburgse.fietsroutenetwerk..De.kaart.vermeldt.alle.routes,. de.knooppunten.met.onderlinge.afstanden,. straatnamen,.sta.tions,.parkings,.fietsonthaal-.en.servicepunten,.centrumverbindingen,. bezienswaardigheden,.wandelstartplaatsen,. picknickplaatsen,.hellingen,.veerponten.en. onverharde.wegen..Bij.de.kaart.zit.ook.een. fietsinfoboekje.met.info.over.de.faciliteiten.van. het.fietsroutenetwerk.en.een.overzicht.van.de. fietsvriendelijke.cafés.en.logies.. Info: de fietskaart mét fietsinfoboekje kost € 9,50. Vanaf eind maart kun je ze bestellen via www.toerismelimburg.be, + 32 11 30 55 00 of kopen in alle toeristische infokantoren en fietscafé Infopunten.

Fietsvriendelijke cafés en logies De.fietscafés.zijn.fietsvriendelijke.horecazaken. gelegen.op.maximaal.1.km.van.het.fietsroutenetwerk..Je.herkent.ze.aan.het.fietslabel..Naast. drankjes.en.een.kleine.snackkaart.bieden.deze. cafés.speciale.faciliteiten.voor.fietsers..Je.vindt. er.een.fietsenstalling,.propere.toiletten,.een. EHBO-kit.en.een.fietsreparatieset..In.de.fietscafé.Infopunten.kun.je.bovendien.terecht.voor. toeristische.informatie.en.kun.je.kaartmateriaal.kopen..Naast.de.fietscafés.zijn.er.ook.heel. wat.fietslogies.in.Haspengouw..Op.pagina.58. lees.je.er.meer.over.

Fietsonthaal- en servicepunten: de ideale startplaatsen Starten.aan.een.fietstocht?.Dat.doe.je.best.in. een.fietsonthaal-.en.servicepunt.(FOS)..Hier. parkeer.je.veilig.je.auto.en.zit.je.meteen.op. het.fietsroutenetwerk..Je.vindt.hier.ook.alle. fietscomfort:.van.een.fietsenstalling,.picknickplaats,.fietscafé.en.sanitaire.voorziening.tot.een. volledige.fietsherstelplaats.en.fietsverhuur..Het. centrale.punt.is.de.fietskiosk.met.weerstation,. digitaal.infoscherm,.fietskaarten,.fietsmateri-

aal,.brochures.en.een.compressor..Van.1.april. tot.30.september.zijn.de.Limburgse.fietsonthaal-.en.servicepunten.dagelijks.open.van.10.-. 18.u..Ook.in.de.weekends.en.op.feestdagen.

Fietsonthaal- en servicepunt Recreatiedomein De Alk 32 Laagdorpstraat.z/n,.3570.Alken +.32.11.59.99.76

Fietsonthaal- en servicepunt Landcommanderij Alden Biesen 4 Kasteelstraat.6,.3740.Bilzen.(Rijkhoven) +.32.89.51.56.54 Gesloten op zondag 4 juli 2010 (Land- en tuinbouwdag) en vrijdag 10, zaterdag 11 en zondag 12 september 2009 (Schots Weekend).

18

Fietsonthaal- en servicepunt Sint-Truiden 29

19

Stationsplein.65,.3800.Sint-Truiden +.32.11.69.64.29 fi[email protected] Weekdagen van 7 - 19 u. Van 15 maart tot 15 oktober ook in het weekend van 9 - 17 u. Tevens extra toeristisch onthaalpunt van 10 - 13 u.

Tip! Fruitige fi etsroutes

Reserveren aangewezen

Zie.pag..27

Reserveer.je.fiets.best.op.voorhand.. Vanuit.België.via.het.gratis.nummer. 0800.96.96.7.(optie.2),.van.buiten.België.op. +.32.495.52.42.26.of.+.32.11.33.27.56.

Tip! Fietsen langs kastelen Zie.pag..40

Fietsverhuur De.kwaliteitsvolle.Fietsparadijs.Limburg-fiets. huur.je.in.de.fietsonthaal-.en.servicepunten. van.Alken,.Alden.Biesen.en.Sint-Truiden..De. groene.Fietsparadijs.Limburg-fiets.heeft.zeven. versnellingen..Je.kiest.uit.drie.maten..Voor. kinderen.zijn.er.kinderzitjes..Elektrische.fietsen.zijn.verkrijgbaar.in.de.fietsonthaal-.en.servicepunten.van.Sint-Truiden.en.Alden.Biesen.. Je.krijgt.ook.altijd.een.herstelkit.mee.waarmee. je.kleine.fietsongemakken.zoals.een.lekke. band.zelf.kunt.oplossen..Heb.je.onderweg.een. ernstig.defect.aan.je.Fietsparadijs.Limburghuurfiets?.Dan.kun.je.terecht.op.het.gratis. Servicenummer.0800.96.96.7.(optie.1)..Vergeet. ook.niet.om.je.fietshelm.mee.te.brengen!

Prijs per fi ets voor een hele dag: Groene.fietsparadijs.Limburg-fiets:.€.9 Fiets.+.kinderzitje:.€.10 Kinderfiets:.€.5 Tandem:.€.18. Elektrische.fiets:.€.20.(€.12.voor.halve.dag) Korting.voor.groepen.–.reservatie.verplicht: Vanaf.15.fietsen:.10%.korting 30.fietsen.en.meer:.25%.korting

20 21

Het landschap beleven: met de auto, moto of vespa Heb.je.geen.zin.om.de.Haspengouwse.heuvels.te.voet.of.met.de.fiets.te. bedwingen,.maar.wil.je.toch.niets.van.het.landschap.missen?.Dan.zijn. er.mogelijkheden.zat..Volg.met.de.auto.of.moto.een.van.de.Haspengouwautoroutes,.huur.een.Vespa.voor.een.tocht.door.de.Haspengouwse. heuvels,.laat.je.rijden.met.een.fietstaxi,.stap.op.een.retro.VW-bus.of.kies. voor.ecologisch.toeren.

Snorren door Haspengouw

Haspengouwautoroute

Toerisme.Limburg.stippelde.vier.Haspengouwroutes.uit.voor.auto,.moto.of.vespa.die.je.langs. tal.van.bezienswaardigheden.loodsen..De. volledig.bewegwijzerde.routes.zijn.van.70.tot. 102.km.lang.en.brengen.je.aan.het.eind.weer. naar.je.vertrekpunt.terug..Er.is.een.brochure. beschikbaar.met.een.gedetailleerde.routebeschrijving,.een.handige.overzichtskaart,. achtergrondinformatie.over.lokale.bezienswaardigheden,.natuurgebieden.en.bezoek-.en. wandeltips...

Je.verkent.de.gemeenten.Sint-Truiden,.Gingelom,.Heers,.Borgloon.en.Wellen..Onderweg. zie.je.romantische.kastelen,.vierkantshoeven. en.prachtige.laagstamboomgaarden..In.de. bloesemperiode.(april).is.deze.route.helemaal. onvergetelijk.

Ze is te koop voor € 5 bij alle toeristische diensten in Haspengouw of via www.toerismelimburg.be

Lus 1 (blauwe lus): 70 km

Start: Grote markt, 3800 Sint-Truiden

Lus 2 (gele lus): 102 km Deze.route.voert.je.dwars.door.tal.van.kerkdorpen. en.Haspengouwse.decors.met.kastelen,.kapelletjes.en.vierkantshoeven..Op.het.program.ma. staan.de.gemeenten.Sint-Truiden,.Nieuwerkerken,. Hasselt,.Alken,.Kortessem,.Wellen.en.Borgloon. Start: Grote Markt, 3800 Sint-Truiden

Lus 3 (groene lus): 100 km Romeinse.en.middeleeuwse.invloeden,. waterburchten,.een.wijnkasteel,.een.artdecofabriek,.kasteelhoeven,.imposante. mergelgrotten,.molens,….Je.komt.het.allemaal.tegen..Zoals.altijd.afgewisseld.met. mooie.natuurtaferelen..Onderweg.bezoek.je. de.gemeenten.Tongeren,.Riemst,.Eben-Emael,. Bilzen,.Hoeselt,.Diepenbeek.en.Kortessem. Start: Vrijthof, 3700 Tongeren

Lus 4 (oranje lus): 74 km Je.rijdt.door.holle.wegen,.heuvels.op.en.af,. door.boomgaarden,.langs.akkers.en.weidse. velden.....Deze.tocht.door.Borgloon,.SintTruiden,.Heers,.Tongeren.en.Kortessem.geeft. je.een.mooi.beeld.van.alles.wat.het.landelijke. Haspengouw.te.bieden.heeft. Start: Speelhof 10, 3840 Borgloon

Tip! De mooiste fruitautoroutes? Zie.pag..27

Ecologisch toeren - Bilzen Vanuit Bilzen kun je de streek verkennen met elektrisch aangedreven wagentjes. Deze witte karretjes bieden plaats aan vier personen. Je kunt ze ook huren voor activiteiten en evenementen. Info en reservering: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54

Toeren door Haspengouw in de retro VW-bus Borgloon

Fietstaxi - Sint-Truiden

De Retro VW-bus mét chauffeur brengt je naar de mooiste plekjes in Haspengouw. Onderweg krijg je de nodige uitleg. Er is plaats voor 6 passagiers. De uitgestippelde rit duurt 1,5 uur.

Routes: stadsrondrit: 1 uur • kastelenrondrit: 2 uur • bloesemfruitrondrit: 2 uur Prijs: € 10/uur (volw.) Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18 Open: maandag t.e.m. vrijdag van 7 - 19 u. Van 15 maart tot 15 oktober ook in het weekend van 9 - 17 u. en extra toeristische onthaalpunt tussen 10 - 13 u. Reservering: 0800 96 96 7 (optie 2)

Start: Tongersesteenweg 100A, 3840 Borgloon (gratis parkeergelegenheid) Prijs: € 130 per groep Info en reservering: Toerisme Borgloon, + 32 12 67 36 53 of 54

De fietstaxi brengt je naar de mooiste plekjes in en rond Sint-Truiden.

Ecologisch toeren Sint-Truiden Huur een elektrische auto en verken het mooie Haspengouw. Er is plaats voor 4 personen. . Diverse gastronomische arrangementen mogelijk. Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

22 23

Toeren met tripy Sint-Truiden Ontdek nog meer van Haspengouw dankzij de tripy. Dit toestel heeft een elektronisch ‘roadbook’ met tal van uitgewerkte routes en interessante stopplaatsen. Met opgeladen batterij werkt het 30 uur volledig autonoom.

Een vlugge blik op het scherm vertelt je meteen waar je moet afslaan. Zoveel meer dan een gps!

Haspengouwtoerbus Sint-Truiden

Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Een tocht van ongeveer drie uur brengt je langs kastelen, kerken en kloosters, grootse vierkantshoeves, boomgaarden en velden. Onderweg geniet je van een aperitief op een bijzondere locatie.

Met de Vespa door de heuvels Haspengouw wordt ook wel eens het Toscane van Vlaanderen genoemd. De heuvels, kastelen, kerkdorpjes, wijndomeinen ... Hoe kun je zo’n decor beter verkennen dan met een Vespa die het Italië-gevoel helemaal oproept. In Haspengouw zijn er verschillende Vespa-formules mogelijk. Kies, stap op en geniet mateloos. Info en reservering: Vesparoutes (routes in Riemst, Sint-Truiden en Tongeren), + 32 474 09 61 66, [email protected], www.vesparoute.com Verhuur Vespa-modellen (Sint-Truiden): [email protected], www.poms.be Vespa Fun (routes in Haspengouw): + 32 89 51 11 63, [email protected], www.vespafun.be De Vroling Vespa (Wellen): + 32 12 24 16 06, [email protected]

Start: Grote Markt, 3800 Sint-Truiden Prijs: € 10 Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Professionele begeleiding De Limburg Bus voert je een dag lang rond in een van de Limburgse regio’s. Een professionele gids begeleidt je van begin tot einde. Je bezoekt culturele en historische plekjes die voor individuele bezoekers niet, of maar beperkt toegankelijk zijn. Onderweg bekijk je in de bus filmpjes over de regio en glijdt het mooie landschap aan je voorbij.

Wat vonden zij ervan? In 2009 kende De Limburg Bus al een groot succes. De reacties achteraf waren heel lovend. We laten jong en oud aan het woord: “Een dikke pluim voor de begeleider.” “Het zijn plekken waar je anders nooit komt.”

Vier ritten, drie regio’s

24 25

Het landschap beleven: met De Limburg Bus Proeven van de hoogtepunten uit de Limburgse regio’s en toeristische locaties bezoeken die voor individuele bezoekers niet toegankelijk zijn: dat zijn de succesvolle ingrediënten van De Limburg Bus. Een ideale smaakmaker om de Limburgse regio’s te ontdekken.

Je kiest uit vier verschillende rondritten in drie regio’s: het Maasland, Haspengouw en de Limburgse Kempen. De Limburg Bus rijdt alleen in mei, juni en september op woensdag, donderdag, zaterdag en zondag. Busrit inclusief gids, toegang tot toplocaties én een streeklunch.

“Het was een heel boeiend en leerrijke daguitstap. Bedankt en tot ziens.” “Ik heb ervan genoten.” “Het was héél aangenaam en voor herhaling vatbaar.”

Boeken via het internet Vanaf april 2010 kun je je rondrit online boeken in de Limburgse toeristische infokantoren of via www.toerismelimburg.be. Een handige onlinemodule toont je meteen op welke ritten er nog plaatsen beschikbaar zijn. Een flyer met alle informatie vind je in je logies of in de toeristische infokantoren.

“‘t Was superleuk en leerrijk, bedankt!” “Prachtige dag.” “Zeer mooi, zeer goed, voor herhaling . vatbaar, zeer goede gids en chauffeurs.”

Bloesem- en oogstfeesten

Fruit 26 27

Fruit.is.niet.weg.te.denken.uit.het.Haspengouwse.landschap..Overal. waar.je.kijkt.zie.je.fruitboomgaarden,.zowel.hoogstam.als.laagstam.. Jaarlijks.vinden.hier.miljoenen.kilo’s.appelen,.peren.en.kersen.de.weg. naar.de.veilingen.in.Borgloon.en.Sint-Truiden..Maar.ook.de.bramen,. bessen.en.aardbeien.uit.Haspengouw.staan.bekend.voor.hun.lekkere. smaak..De.jongste.jaren.ontpopt.Haspengouw.zich.als.een.gerenommeerde.wijnregio..Verschillende.lokale.wijndomeinen.gingen.al.met. prestigieuze.prijzen.aan.de.haal..

Feesten,.in.Haspengouw.kunnen.ze.er.wat.van.. In.de.bloesemmaand.april.zetten.veilingen.en. fruitbedrijven.hun.deuren.open..In.het.najaar,. wanneer.boeren.en.telers.hun.fruit.oogsten,. breekt.het.fruitfeest.helemaal.los..Je.kunt.een. kijkje.nemen.achter.de.schermen.van.veilingen. en.fruitbedrijven,.wijn.proeven.in.de.wijngaarden,.romantisch.picknicken.of.rondwandelen. op.een.streekproductenmarkt.. Bij.sommige.fruitboeren.mag.je.tijdens.de. bloesemperiode.zelfs.je.persoonlijke.appelboom.reserveren.om.in.de.oogsttijd.de.appels. van.je.eigen.boom.te.plukken. In de programmaboekjes ‘Bloesemfeesten’ en ‘Oogstfeesten’ vind je een overzicht van alle fruitactiviteiten in Alken, Bilzen, Borgloon, Diepenbeek, Gingelom, Heers, Hoeselt, Nieuwerkerken, Sint-Truiden en Wellen. Je vindt ze gratis in alle toeristische infokantoren van Haspengouw. Of surf naar www.bloesemfeesten-haspengouw.be Info: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt 44, + 32 11 70 18 18, [email protected], www.toerisme-sint-truiden.be

Tussen fruitboomgaarden Fruitroutes

Zes.fietslussen.leiden.je.langs.de.mooiste. plekjes.van.de.fruitstreek..Je.start.in.Alken,.Bilzen,.Borgloon.of.Sint-Truiden..Er.zijn.ook.vier. wandelroutes.van.4.tot.7,5.km.met.startplaatsen.in.Bilzen,.Borgloon,.Heers.en.Sint-Truiden. én.twee.autoroutes..Of.je.nu.fietst,.wandelt.of. rijdt:.onderweg.ontdek.je.prachtige.kastelen,. vierkantshoeven,.vredige.dorpjes,.fruitplantages.en.mooie.vergezichten..Respecteer.het. werk.van.de.fruitteler..Pluk.daarom.geen.fruit. Info: de fruitroutekaarten zijn te koop in de toeristische infokantoren van Haspengouw. Prijs: € 2 per kaart

Tip! Toeren in Haspengouw in een retro VW-bus Zie.pag..22

Audiowandelroute Borgloon Huur.bij.de.toeristische.dienst.een.mp3-speler. en.maak.een.audiowandeling.van.zo’n.6.km. door.het.fruitstadje.Borgloon..De.wandeling.is. geplaveid.met.verhalen.en.sappige.anekdotes. die.teruggaan.tot.de.11de.eeuw. Start: Toerisme Borgloon, Stadhuis, Markt, 3840 Borgloon Huurprijs mp3-speler: € 5 Info en reservering: Toerisme Borgloon, + 32 12 67 36 53 of 54

Bloesemimpressies Borgloon

Fruittoerbus – Sint-Truiden Maak een rit met de fruittoerbus en breng een begeleid bezoek aan een fruitbedrijf. Je proeft ambachtelijk geperst appelsap en krijgt een appelpakket mee.

Wandelen langs b(l)oeiende kunst 11 april t.e.m. 23 mei Start: Stadhuis, Markt z/n, 3840 Borgloon Afstand: ± 5 km Prijs wandelbrochure: € 2 (niet verplicht) Info: [email protected]

Elke dag in april om 14 u. Prijs: € 10 Vooraf reserveren Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

De hoogstamboomgaard Den Bodem of Keizelboomgaard Diepenbeek

28 29

Een 9 ha grote boomgaard waar oude hoogstamfruitrassen gekweekt en in stand gehouden worden. De genenbank van streekeigen fruitrassen bevat nu al zo’n 2500 soorten en variëteiten. Je kunt door de boomgaard fietsen via het fietsroutenetwerk. Er is ook een bodemwandeling van 8 km. De wandelkaart is gratis. Ingang: Keizelstraat, ter hoogte van nr. 40 Start: café-brasserie De Ploeg, Steenweg 184, 3590 Diepenbeek

Romantisch picknicken Sint-Truiden Bestel een fruitige picknickzak en ga zelf op ontdekkingstocht. De luxueuze en handige rugzak bevat al het lekkers voor onderweg, een fiets-, wandel- en autogids en een geheime tip voor de meest romantische picknickplek van Haspengouw.

Van april t.e.m. september Prijs: € 40 voor 2 pers. / promotie: € 52 (2 huurfietsen inbegrepen) Minstens 2 dagen vooraf reserveren Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Veilingen De Haspengouwse appels, peren, aardbeien, kersen en bessen behoren tot de wereldtop. In de drie Haspengouwse veilingen ontdek je tijdens een gratis rondleiding in april alles over de sortering, opslag, verpakking, verkoop en distributie van het fruit.

Veiling Borgloon

16

Nocturnes – Sint-Truiden

Kernielerweg 59, 3840 Borgloon, . www.veilingborgloon.be

Avondwandeling tussen de vuurpotten in de boomgaard. Luisteren naar oude en nieuwe fruitverhalen.

Gratis rondleiding elke dinsdag in april om 10 u. Info en reservering: Toerisme Borgloon, + 32 12 67 36 53 of 54

Elke woensdag in april om 19 u. of 20 u. Prijs: € 6 Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Gratis kamperen onder de bloesems – Sint-Truiden Met je eigen tent kamperen in een oude boomgaard in het Speelhof, basic maar uniek. Van 5 april t.e.m. 2 mei Prijs: gratis Info: vóór 18 u. aanmelden bij Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt 44, + 32 11 70 18 18

Veiling Haspengouw

28

Tongersesteenweg 152, 3800 Sint-Truiden Gratis rondleiding elke dinsdag in april om 10 u. Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Belgische Fruitveiling

26

Montenakenweg 82, 3800 Sint-Truiden, . www.bfv.be Gratis rondleiding elke donderdag in april om 10 u. Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Openfruitbedrijven

Borgloon

Gingelom

Sint-Truiden

In bloesemmaand april en tijdens de oogstmaanden openen heel wat fruitbedrijven de deuren voor een gratis rondleiding en een blik achter de schermen. De bloesemactiviteiten zijn nu al bekend. De fruitactiviteiten in de oogstmaanden vind je terug in het boekje ‘Oogstfeesten’.

Elke woensdag in april om 15 u. Fruitbedrijf Derwael Neremstraat 2, 3840 Borgloon

Elke dinsdag in april om 14 u., 15 u. en 16 u. Fruitbedrijf Bex Houtstraat 2, 3890 Gingelom

Elke maandag in april om 14 u., 15 u. en 16 u. Fruitbedrijf Bels Brustem-dorp 8, 3800 Sint-Truiden (Brustem)

Elke donderdag in april om 15 u. Fruitbedrijf Hellingenfort Helshovenstraat 16A, 3840 Borgloon (Helshoven)

Elke zondag in april om 14 u., 15 u. en 16 u. Regalys, teelt van groene asperges Kamerijckhoeve, Kamerijckstraat 11, 3890 Gingelom

Elke dinsdag in april om 14 u., 15 u. en 16 u. Fruitbedrijf Jacobs Heide 114, 3800 Sint-Truiden

Elke vrijdag in april om 15 u. Fruitbedrijf Groven Heuvelstraat 3, 3840 Borgloon (Kerniel)

Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, [email protected],

Elke woensdag in april om 14 u., 15 u. en 16 u. Fruitbedrijf Porrey Truilingenstraat 2, 3800 Sint-Truiden (Kerkom)

Elke zaterdag in april om 15 u. Fruitbedrijf Neven Alfonsstraat 66, 3840 Borgloon (Bommershoven) Info: Toerisme Borgloon, + 32 12 67 36 53 of 54, [email protected]

Heers Elke woensdag in april om 14 u. Fruitbedrijf Libert - Monard Gelindenstraat 75, 3870 Heers (Mechelen-Bovelingen) Info: Toerisme Heers, + 32 11 48 01 22

Diepenbeek zondag 25 april van 10 - 18 u. Fruitbedrijf Geerdens Kalverstraat 45, 3590 Diepenbeek

30 31

zondag 25 april van 10 - 18 u. Fruitbedrijf Cornelissen Zavelstraat 67, 3690 Diepenbeek Info: Dienst vrije tijd Diepenbeek, + 32 11 35 02 28, [email protected]

Riemst zondag 30 mei van 11 - 18 u. Uitzonderlijke openstelling aardbeienkwekerij Meyers Allewijstraat 3, 3770 Riemst (Vlijtingen) Info: Toerisme Riemst, Tongersesteenweg 8, 3770 Riemst, + 32 12 44 03 75, [email protected]

Elke donderdag in april om 14 u., 15 u. en 16 u. Tuinbouwschool Diestersteenweg 146, 3800 Sint-Truiden Elke vrijdag in april om 14 u., 15 u. en 16 u. Fruitbedrijf Jovi Tramstraat 115, 3800 Sint-Truiden Elke zaterdag in april om 14 u., 15 u. en 16 u. Fruitbedrijf Lousbergh Nachtegaalstraat 101, 3800 Sint-Truiden (Kortenbos) Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, [email protected],

Bloesemterrassen Gratis rondleiding met professionele gids in een fruitbedrijf. Je krijgt fruitige hapjes, drankjes, fruittaart of een Bloesembink-biertje. Tussen de boomgaarden weerklinkt live muziek of zijn er verhalenvertellers.

Borgloon Zondag 25 april van 10 - 18 u. Fruitbedrijf Neven Alfonsstraat 66, 3840 Borgloon (Bommershoven) Elke vrijdag, zaterdag en zondag in april van 14 - 18 u. Wijnterras – Wijndomein Cohlenberg Leemzaal 35, 3840 Borgloon (Kerniel) + 32 12 74 26 68 Prijs: gratis, tenzij degustatie Zondag 11 en 18 april van 10 - 18 u. Fruitbedrijf Hellingenfort Helshovenstraat 16A, 3840 Borgloon (Helshoven) Info: Toerisme Borgloon, + 32 12 67 36 53 of 54, [email protected]

Gingelom Zondag 18 april van 10 - 18 u. Bloesemterras - Fruitbedrijf Bex Houtstraat 2, 3890 Gingelom Info: Toerisme Gingelom, + 32 88 10 31, [email protected]

Heers Paasmaandag 5 april en zondag 11 en 18 april van 10 - 17 u. Fruitbedrijf Libert-Monard Gelindenstraat 75, 3870 Mechelen-Bovelingen (Heers) Info: Toerisme Heers, + 32 11 48 01 22

Tip! Adopteer een boom Reserveer.in.april.een.appelboom.in.de. Tuinbouwschool.en.pluk.de.vruchten.ervan. tijdens.de.oogst..Je.krijgt.professionele.hulp. van.de.fruitteler.en.er.is.leuke.en.lekkere. animatie..Beperkt.aantal.bomen.beschikbaar,.max..1.boom.per.gezin. Prijs: € 10 per boom. Voor het geplukte fruit betaal je de dagprijs. Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

32 33

Overige fruitige locaties

Stoomstroopfabriek Borgloon 18

Mousserende wijn van Schorpion - Kortessem

Stroopstokerij Vrolingen Wellen 33

In.het.Fruitstreekmuseum.en.de.Fruitsite.Colen. duik.je.terug.in.de.geschiedenis.van.de.fruitteelt.in.Haspengouw..Je.krijgt.ook.zicht.op.alle. nevenactiviteiten.van.de.fruitteelt..Fascinerend. zijn.het.grote.aantal.relicten.waaronder.de. oudste.sorteermachine.uit.Europa.en.de.oudste. veilingklok.van.België. Het.museum.bevindt.zich.in.een.zijgebouw.op. het.binnenplein.van.abdij.Mariënlof.(zie.ook. pagina.50).

De.oude.stoomstroopfabriek.is.één.van.de. laatste.restanten.van.de.industriële.verwerking. van.fruit.tot.stroop..Begin.vorige.eeuw.was. Borgloon.de.bakermat.van.de.stroopfabricatie.. Hierdoor.kregen.de.inwoners.van.Borgloon. de.bijnaam.‘strooplekkers’..De.stoomstroopfabriek.werd.opgericht.in.1878..In.1988.werd. de.bedrijvigheid.stopgezet..In.2005.kocht.het. stadsbestuur.van.Borgloon.de.fabriek.op..In. 2007.won.het.gebouw.de.eerste.editie.van.De. Monumentenstrijd.op.de.Vlaamse.tv-zender. één..Vandaag.wordt.er.opnieuw.stroop.gemaakt:.op.ambachtelijke.wijze.en.volgens.het. oude.recept.

Schorpion.is.een.mousserende.kwaliteitswijn.. De.wijngaard.ligt.in.Vliermaal,.het.hart.van.de. Zuid-Limburgse.fruitstreek,.en.is.uitsluitend. beplant.met.Chardonnay.en.Pinot-Noir..Van. deze.druivenvariëteiten.worden.alleen.de.beste. Champagnes.gemaakt..De.druiven.worden. met.de.hand.geplukt.en.het.persen.gebeurt. in.een.verticale.korfpers..Verkozen.tot.beste. Belgische.wijn.van.2009.en.2010..

Deze.ambachtelijke.stroopstokerij.werd. opgericht.in.1843.en.is.een.van.de.laatste.in. Vlaanderen..De.stokerij.bevindt.zich.in.een. geklasseerd.gebouw.en.maakt.nog.altijd. gebruik.van.de.authentieke.apparatuur.. Vandaag.staat.de.vijfde.generatie.aan.het.roer.. Het.productieproces.duurt.24.uur.en.gebeurt. nog.grotendeels.manueel..Het.resultaat.is.een. authentieke.appel-.en.perenstroop.zonder. kleurstoffen.of.additieven.

Fruitstreekmuseum Borgloon

Colenstraat 1, 3840 Borgloon (Kerniel), www.vzw-fruitstreekmuseum.be Open: van 1 april t.e.m. 31 oktober: dinsdag t.e.m. zondag van 13 - 17 u. Gesloten op maandag en paaszondag Prijs: € 1,25; groepen: € 1 p.p. Reservering verplicht voor grote groepen Info en reservering: Toerisme Borgloon, + 32 12 67 36 53 of 54

Stationsstraat 54, 3840 Borgloon Gratis rondleiding: op maandag 5, 12, 19, 26 april om 15 u. Info en reservering: Toerisme Borgloon, + 32 12 67 36 53 of 54

©.Bertrand.Brughmans

Kersendaelstraat 37, 3724 Kortessem (Vliermaal), www.schorpion.be Bezoek domein na reservering Info en reservering: + 32 477 58 12 08, [email protected]

Steenweg naar Vrolingen 45, 3830 Wellen, [email protected], www.stroopvanvrolingen.be Gratis rondleidingen: hele jaar Info en reservering (verplicht voor rondleidingen): + 32 12 74 29 57 of + 32 472 57 17 65

Fruitige streekproducten

Streekproductenwinkel Borgloon 18

In.de.voormalige.portierswoning.van.de. Stoomstroopfabriek.vind.je.een.streekproductenwinkel.boordevol.Haspengouwse.streekproducten.en.fruit. Stationsstraat 54, 3840 Borgloon Open: van april t.e.m. oktober elke vrijdag van 12 18 u. en elke zaterdag en zondag van 11 - 18 u. Info: Toerisme Borgloon, + 32 12 67 36 53 of 54, [email protected]

De Wroeter – Kortessem De.Wroeter.maakt.ambachtelijke,.duurzame. en.milieuvriendelijke.producten.binnen.een. sociaal.tewerkstellingsproject..In.de.boerderij. vind.je.een.ruim.aanbod.aan.streekproducten. zoals.confituren,.geleien,.siroop.en.appelsap.. St. Rochusstraat 6, 3720 Kortessem, + 32 11 37 64 47, [email protected], www.dewroeter.be Open: maandag, woensdag en donderdag van 14 18 u. en vrijdag van 14 - 18.30 u. Reservering verplicht voor rondleiding grote groepen in het dagcentrum.

Tip! Streekproducten te koop bij Toerisme Bilzen en Toerisme SintTruiden Tip! Haspengouw Hapje Een.fruit-.of.streekgerecht.van.plukverse. Haspengouwse.ingrediënten.opgediend.op. een.bord.ontworpen.door.kunstenares.Julia. Berger.

Confrerie Kortessems Fruit Deze.vzw.promoot.het.Haspengouwse.fruit.en. lokale.streekgerechten.zoals.de.Haspengouwse. Sudderpotten.en.de.Croque.Haspengouw.. Je.vindt.ze.op.heel.wat.menukaarten.in.de. Haspengouwse.horecazaken. 34 35

Commanderie van de Edele Haspengouwse Fruyteniers en hun Gastronomie De.Commanderie.promoot.het.Haspengouwse. fruit.en.bijproducten.zoals.fruitsappen.en.confituren.in.het.buitenland..Jaarlijks.organiseert. de.Commanderie.de.culinaire.wedstrijd.‘Beste. Fruittob’.

De fruittob Een.alcoholische.fruitdrank.van.inlands.fruit,. inlandse.jenever.en.suiker..De.bereiding.van.de. fruittob.is.in.Haspengouw.een.eeuwenoud.gebruik.dat.in.ere.werd.hersteld.met.de.jaarlijkse. wedstrijd.‘Beste.Fruittob’.

Croque Haspengouw Deze.variant.op.de.Croque.Monsieur.bevat. ham,.een.schijf.Grottenkaas.en.een.dikke.schijf. appel.van.Haspengouw..De.Croque.wordt. goudbruin.geserveerd.op.een.bord.met.waterkers.of.veldsla.en.versierd.met.peer.en.appel.. Heerlijk.samen.met.een.Haspengouws.biertje. Gedetailleerde bereidingswijze: zie www.streekproductenhaspengouw.be

Fruitige evenementen

Info en degustatie streekproducten – Alken Paasmaandag 5 april 2010 van 10 - 18 u. ‘Zoe was Alken’, Alkenstraat 93A, 3570 Alken Prijs: gratis Info: Toerisme Alken, + 32 11 59 99 76, [email protected]

Bloesemwandeling Alden Biesen Elke zondag in april 2010 om 14 u. Start en info: Toeristisch Onthaal Alden Biesen - Bilzen, Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), + 32 89 51 56 54 Prijs: € 2; kind <12 jaar: gratis

Stroopfeesten Borgloon en opening toeristisch seizoen - Borgloon

Proevertjesroute (fi etstocht) - Hoeselt

Binkfeesten - Sint-Truiden

Zondag 2 mei 2010 om 13.30 u.

Zaterdag 21 en zondag 22 augustus 2010

Paasmaandag 5 april 2010 van 10 - 18 u.

Start: Gemeentehuis, Dorpsstraat 17, 3730 Hoeselt Prijs: € 3 Info: Toerisme Hoeselt, + 32 89 51 03 35

Brouwerij van Kerkom, Naamsesteenweg 469, 3800 Sint-Truiden, + 32 495 38 12 14, [email protected]

13de Dag van de Druif - Sint-Truiden

Fruit- en cultuurmarkt - Sint-Truiden

zondag 15 augustus 2010

Zondag 26 september 2010 van 13 - 18 u.

Info: Jean-Paul Broos, + 32 11 68 58 72, www.sint-truiden-wijn.net

Grote Markt, 3800 Sint-Truiden Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Stationsstraat 54, 3840 Borgloon Prijs: gratis Info: Toerisme Borgloon, + 32 12 67 36 53 of 54

Wijnfeesten Borgloon 19 september 2010 van 13 – 18 u. Centrum Borgloon Info: Toerisme Borgloon, + 32 12 67 36 53 of 54

Bloesemwandeling, -fi etstocht en -oldtimertocht – Diepenbeek zondag 25 april 2010

Zondag 11 juli 2010 Info: + 32 12 39 11 88, www.boomgaardenstichting.be

Start: café-brasserie De Ploeg, Steenweg 184, 3590 Diepenbeek In de namiddag ook kinderworkshop fruittaartjes maken Info en reservering: Dienst vrije tijd Diepenbeek, + 32 11 35 02 28, [email protected]

Dag van de kers - Borgloon

Bloesemwandeling - Hoeselt

Zondag 11 juli 2010 van 14 - 18 u.

Zondag 25 april 2010 om 13.30 u.

Kasteel van Rijkel, D. Van Leeuwenstraat 23, 3840 Borgloon (Rijkel) Info: W. Vandormael, + 32 475 47 57 98

Start: Sint-Hubertuszaal, Hernerweg 139, 3730 Hoeselt (Sint-Huibrechts-Hern) Prijs: € 3 Info: Toerisme Hoeselt, + 32 89 51 03 35

Kersenhappening Alden Biesen - Bilzen

60ste bloesemwijding – Sint-Truiden zondag 25 april 2010 Start: 13 u. aan Kerkje van Guvelingen, Diestersteenweg, 3800 Sint-Truiden Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

6de Haspengouwse Oogstfeesten Sint-Truiden Zondag 15 augustus 2010 Sint-Niklaashoeve, 3800 Sint-Truiden (Metsteren) Info: www.halfoogstfeesten.be

Rijk verleden 36 37

Haspengouw heeft een rijk historisch verleden. Dat merk je aan het grote kastelenlandschap met als kroonjuweel Alden Biesen, het grootste kasteelcomplex tussen Loire en Rijn. Andere historische getuigen zijn Tongeren, oudste stad van België, Sint-Truiden, de zesde monumentenstad van Vlaanderen en het mergelland van Riemst met zijn onderaardse gangenstelsels en grotten.

Het kastelen­ landschap

Landcommanderij Alden Biesen 2

Meer dan 100 kastelen, vierkantshoeven en burchten sieren het landschap in Haspengouw. De graven van Loon waren de eerste bouwmeesters. Zij richtten op negen strategische plaatsen een burcht op om hun grondgebied te verdedigen. In de 16de en 17de eeuw verloren de kastelen hun defensieve functie en kregen ze meer het uiterlijk van landhuizen. Vaak maten ze zich eerst een Maaslandse stijl aan, maar werden ze na vele jaren grondig verbouwd. De derde generatie kastelen dateert uit de 18de en 19de eeuw en heeft een barok-, rococo- of classicistische stijl. Sommige dorpen zijn ontstaan rond een kasteel, andere kastelen liggen nog altijd in een park of op een heuvelrug. De meeste Limburgse kastelen zijn niet open voor bezoekers.

De imposante landcommanderij van Alden Biesen is het grootste kasteelcomplex tussen de Loire en de Rijn. Het domein behoorde toe aan de Duitse Orde. Die ontstond in de tijd van de kruistochten. Alden Biesen bleef tot aan het einde van de 18de eeuw de hoofdzetel van de balije Biesen, één van de twaalf provincies van de Duitse Orde. Een zware brand in de vorige eeuw legde het kasteel bijna volledig in de as. Gelukkig restaureerde de Vlaamse overheid het complex. Vandaag is het een cultuurcentrum met tal van evenementen en tentoonstellingen. Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), + 32 89 51 93 93, [email protected], www.alden-biesen.be Open: 1 april t.e.m 30 september: alle dagen van 9 - 17 u. 1 oktober t.e.m. 31 maart: alle dagen van 10 - 17 u. Gesloten op 1 januari en 25 december Prijs: het domein is gratis toegankelijk (uitgezonderd tijdens evenementen) Waterburcht: enkel toegankelijk tijdens tentoonstellingen Tentoonstelling + tuin: € 3 Indien geen tentoonstelling inkom Franse tuin: € 1 Rondleidingen met gids op voorhand reserveren Info en reservering: Alden Biesen, + 32 89 51 93 44

38 39

Toeristisch Onthaal Alden Biesen - Bilzen 3

Natuureducatief centrum Apostelhuis

Evenement

Het allereerste Toeristisch Onthaal van de regio Haspengouw. Je vindt er info over de rijke geschiedenis van de Landcommanderij Alden Biesen en het ontstaan, de bloei en het verval van de Duitse Orde. De documentaire ‘Op weg naar Bilzen’ licht het wel en wee van negen historische figuren toe. In de Kasteelzaal stelt een tien meter lange tafel interactief de rijke Haspengouwse regio voor. Verder krijg je in het Toeristisch Onthaal achtergrondinformatie over de site Alden Biesen, Bilzen, Haspengouw, Limburg en Vlaanderen en over Limburgse streekproducten. Je kan er ook fiets- en wandelkaarten kopen.

De vroegere hoofdingang van Alden Biesen is ingericht als natuureducatief centrum. Via de hedendaagse audiovisuele inrichting maak je kennis met alle aspecten van het Haspengouwse landschap. Interactiviteit en verrassingen vormen de rode draad.

zondag 22 augustus 2010 van 11 - 18 u.

Toeristisch Onthaal Alden Biesen, Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), + 32 89 51 56 54, www.alden-biesen.be Open: 1 april t.e.m. 30 september: alle dagen van 9 - 17 u. • 1 oktober t.e.m. 31 maart: alle dagen van 10 - 17 u. Gesloten: 25 december en 1 januari

Bosselaar 11, 3740 Bilzen (Rijkhoven) Open: van Pasen t.e.m. 31 oktober: donderdag t.e.m. dinsdag: van 10 - 18 u. (van 1 november t.e.m. Pasen open vanaf 11 u.) Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54

Toeristische shuttle Bilzen De shuttle voert je in groep door Groot-Bilzen of neemt je mee op een culinaire rit in de omgeving. Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven) Open: het hele jaar Alleen voor groepen (max. 49 personen) Reservering verplicht Info en reservering: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54

Streekproductenmarkt Bilzen Bilzerse, Haspengouwse en Limburgse streekproducten. Locatie: centrum Bilzen Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54

Stadswandeling - Bilzen Deze stadswandeling van 3 km loodst je naar de mooiste plekken en monumenten in het centrum van leisurestad Bilzen. Je volgt de koperen spijkers op het trottoir en passeert tal van bezienswaardigheden en groene plekjes. Je kunt ook een audiogids huren die je informeert over de geschiedenis van Bilzen. Je krijgt 12 leuke historische verhalen over het Demerstadje te horen. De audiogids vertelt ook het verhaal van Landcommanderij Alden Biesen. Start: markt Bilzen Prijs wandelkaart: € 1; te koop bij Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54

Waterburcht Millen Riemst 9

Wijnkasteel Genoels-Elderen - Riemst

6

Deze waterburcht is één van de vier Euregionale Bezoekerscentra. Zij vormen de uitvalsbasis van het fiets– en autoroutenetwerk rond het thema ‘Burchten en versterkingen in de Euregio Maas-Rijn’. In het toeristisch eetcafé krijg je uitgebreide info over de Euregio Maas-Rijn terwijl je geniet van een hapje en drankje. Kattestraat 22, 3770 Riemst (Millen), + 32 12 44 03 75 Open: 1 april t.e.m. 30 september: dinsdag t.e.m. zondag van 10 - 18 u. • 1 oktober t.e.m 31 maart: woensdag t.e.m. zondag van 10 - 18 u. Prijs: gratis; gids (groepen): € 50 (max. 2 uur) Rondleidingen: individueel en in groep Info en reservering: Toerisme Riemst, + 32 12 44 03 75

Alsof je je in de Bordeauxstreek bevindt. Het kasteel van Genoels-Elderen heeft niet alleen het uiterlijk van een Frans kasteel, het produceert ook wijn die moeiteloos concurreert met de Franse topwijnen. Dit komt door de bodem. De mergelondergrond in Riemst is vergelijkbaar met die van de klassieke Franse wijnstreken. Bovendien stemt het lokale klimaat overeen met het klimaat in de Bourgognestreek van zo’n 100 jaar geleden. De familie Van Rennes combineert dit met wijnranken van de hoogste kwaliteit. Het resultaat zijn topwijnen die in de beste Belgische restaurants op de kaart staat.

Kasteelstraat 9, 3770 Riemst (Genoelselderen) Open: 4 januari t.e.m. 24 december van 9 - 18 u. Laatste rondleiding start om 16 u. Gesloten op zon- en feestdagen. Reservering verplicht Rondleiding individuen: elke zaterdag in april, mei, juni, september en oktober om 14 u. Rondleiding met gids door park, rozentuin, proeftuin, koetshuis en meest moderne druivenpers, stokerij, wijnkelders inclusief glaasje kasteelwijn Rondleiding groepen: hele jaar door, mits reservering Prijs: € 8; groep: € 5 p.p.; kind <14 jaar: € 2,50; + € 50 per gids (max. 30 personen per gids) Info en reservering: Toerisme Riemst, + 32 12 44 03 75, [email protected]

Tip! De.gele.route.van.de.Landschapswandeling. Alden.Biesen.loodst.je.langs.de.Landcommanderij.Alden.Biesen.en.het.Wijnkasteel. (zie.pag..11)

40 41

Kasteel Nieuwenhoven Sint-Truiden

Kastelenfietsroutes Vier.fietslussen.voeren.je.langs.Haspengouwse. kastelen..Deze.routes.staan.gebundeld.op.een. routekaart.die.je.kunt.kopen.bij.alle.toeristische.infokantoren.van.Haspengouw..Ze.kost. €.2.

Lus 1: ‘In het hart van de fruitstreek’ (33 km) Je.ontdekt.de.kleine.dorpjes.en.gehuchten.rond Sint-Truiden.–.zesde.monumentenstad.van. Vlaanderen..Je.fietst.door.het.glooiende. land.schap,.langs.kastelen,.holle.wegen.en.. boomgaarden. Start: Grote Markt 44, 3800 Sint-Truiden

Lus 2: ‘Kastelen à gogo’ (28 km) Borgloon.was.jarenlang.de.hoofdstad.van.het. Graafschap.Loon..Hier.fiets.je.door.het.groene. centrum.van.de.fruitstreek.met.zijn.glooiende. akkers,.prachtige.kasteelparken.en.geurende. boomgaarden. Start: Stadhuis, Markt, 3840 Borgloon

Lus 3: ‘Van Romeinen tot Ridders’ (42 km) Deze.fietslus.voert.je.langs.de.middeleeuwse. restanten.van.de.oudste.stad.van.België..Je. kunt.een.kleine.omweg.maken.naar.Gors-Opleeuw,.in.2008.verkozen.tot.één.van.de.mooiste. dorpjes.van.Vlaanderen.. Start: Grote Markt, 3700 Tongeren

Lus 4: ‘Streek van kastelen en topwijnen’ (29,5 km)

Dit.kasteel.was.al.in.de.13de.eeuw.het. zomerverblijf.van.de.abdij.van.Sint-Truiden.. Er.zijn.geregeld.tentoonstellingen,.begeleide. bezoeken.en.workshops...

Je.vertrekt.aan.de.Landcommanderij.Alden. Biesen,.de.vroegere.thuishaven.van.de.Duitse. Orde..Onderweg.ontdek.je.het.rijke.verleden. van.de.streek.en.één.van.de.heerlijkste.wijnen. van.het.land.

Engelbamp 55-57, 3800 Sint-Truiden Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Start: Alden Biesen, Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven)

Evenementen in Alden Biesen

Internationaal Vertelfestival

Zomeropera

19 t.e.m. 27 april 2010

25 mei tot 23 juni 2010

Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), [email protected], www.alden-biesen.be Open: voor individuele bezoekers: 23, 24 en 25 april 2010. Reservering verplicht voor 23, 24 en 25 (middag) april, niet voor het namiddagprogramma van zondag 25 april. Info en reservering: Alden Biesen, + 32 89 51 93 43

Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), [email protected], www.zomeropera.be Reservering verplicht. Info: www.zomeropera.be

Sage van de Biesenburcht zondag 23 mei 2010 Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), [email protected], www.sagebiesenburcht.be Info en reservering: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, [email protected]

Schots Weekend 10 t.e.m. 12 september 2010 Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), [email protected], www.scottish-weekend.be Info: + 32 478 98 23 03, [email protected]

Evenementen in andere kastelen

Planten-, rozen- en moestuinfestival Heers (Heks)

Festival van Vlaanderen – Basilica concerten Tongeren

12 en 13 juni en 11 en 12 september 2010

Exacte data op www.basilica.be

Info: Kasteel van Hex, Kasteel 1, 3870 Heers (Heks), + 32 12 74 73 41

Info: Festival van Vlaanderen, + 32 12 23 57 19, www.festival.be

Tongeren: oudste stad van België

Ontstaansgeschiedenis Tongeren werd gesticht in 10 voor Christus door de Romeinen die haar Atuatuca Tungrorum noemden. In die tijd was Tongeren het centrum van een gebied dat bijna tweederde van het huidige België omvatte. Van de tweede tot de vierde eeuw na Christus groeide de stad uit tot een bloeiend handelscentrum. Een logisch gevolg van haar ligging: op de kruising van de wegen naar Maastricht, Keulen, Bavay,

HA

BILZERSTEENWEG

Tongeren is de oudste stad van België. Ze ligt in het oosten van Limburg, op zo’n 25 minuten rijden van Maastricht en in het zuiden van de Euregio Maas-Rijn, dichtbij Heerlen en Aken. Vandaag wonen er in Tongeren ruim 30.000 inwoners.

TS

EL

SS

ST RA

AA

AT

T

AT TR A

AT

ER RV

IN

L WA WFE

UN TS

A TR

CO

STR RD

AT

STRA

RINA

ATHA

ST.-C

IL OLKU

TR

P

AA

T

4 BEGIJNHOF

M

EG NW ST

P

T AA

EM

TR

RA AT

NWEG

AT

TRA

ERS

LUIK

LUIKERSTEE

NK S

SS

EE

AN

T ERS

KO NI

P

.-J

JEK

P

P

AL

JEW

TAN

KAS

STADSPARK "DE MOTTEN"

C.C. “DE VELINX”

DIJK

5 MOERENPOORT

ST

P

6

L

F

8

NS

BREDESTRAAT BROUWERSTRAAT ST.-URSULASTRAAT ONDER DE LINDE

Stadhuis 2 Onze-Lieve-Vrouwebasiliek en Romaanse kloostergang 3 Gallo-Romeins Museum 4 Begijnhofkerk 5 Moerenpoort 6 Middeleeuwse stadsomwalling 7 Standbeeld Ambiorix 8 Agnetenklooster 9 Julianus Shoppingcenter 10 Station 1

LDWA

T

AA TR

NS LE

. KO

STR

DER

ROE

ERB

D MIN

KIE

NS

HO

AA

PLE

AAT

STR

PUT

EL

PE RE

IJT

PIE

T

AA

TR

RS

DE

RID

LPO

PE

VR

NG

T

A TRA

S

ND

HO

WIJ

P

1

GROTE MARKT

T

RE

T AA

AA

3

OE

TR

2

M

TR

NS

T

AA

P

43

NS

LEOPO

GE

STR

42

P

LE

STADHUISPLEIN

ST.-TR

9

T

LIN

UW

RS

UIDE

R ST.-T

KIE

GROENDREEF

7 AT

STRA

UIDER

T TRAA

Tongeren vandaag Vandaag vind je in Tongeren nog overal sporen van de Romeinse aanwezigheid. Ze liggen verspreid over een oppervlakte van 2 km2 en vormen het grootst aaneengesloten archeologisch complex van de Lage Landen. In mei 2009 opende het vernieuwde Gallo-Ro-

meins Museum de deuren. Het lokale boeiende verleden komt hier nu meer dan ooit tot leven. Tot 13 juni 2010 kun je er ook terecht voor de thematentoonstelling ‘Ambiorix: Koning van de Eburonen’ van wie het standbeeld nog altijd op de Grote Markt pronkt. In 2010 is de Oudste Stad van België trouwens extra sfeervol. Je wordt ondergedompeld in de sfeer van Ambiorix, de Romeinen en de tv-reeks Dag & Nacht. Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 39 02 55, [email protected], www.tongeren.be

Tv-serie Dag & Nacht Hotel Eburon

10

AAN

STATIONSL VEEMARKT

TERS

STRICH

MAA

ME

E ST

AA STR

HE

NIE

P

P

TW.

G SGAN

LEN

G

IUS

PLIN

TTER SCHU

MEU

WE

EN

L WA

11 NOVEMBERWAL

P

VER

TE

ES EEU

AL

ERNUSW

ST.-MAT

P

Nijmegen en Doornik. In diezelfde periode werd Tongeren ommuurd.

In het voorjaar van 2010 start de Vlaamse commerciële zender VTM met de nieuwe reeks ‘Dag & nacht Hotel Eburon’. Gefilmd in het Tongerse boutique-Hotel Eburon, dringt de spannende fictiereeks binnen in het turbulente leven van het personeel. Dag & Nacht voert je mee achter de schermen van het hotel, waar het personeel de klok rond werkt om aan de verwachtingen van de gasten te voldoen. Het personeel glimlacht onder zware druk, werkt en leeft hard én ... wordt blootgesteld aan de verlokkingen die via de lobby of de dienstingang binnensluipen.

Het Gallo-Romeins Museum 12 Het vernieuwde Gallo-Romeins Museum opende in mei 2009 de deuren na een ingrijpende verbouwing die drie jaar duurde. Het museum geeft een compleet overzicht van de menselijke bewoning in de provincie Limburg. Van de prehistorie tot en met de Merovingers. Vooral de Gallo-Romeinse collectie is uitzonderlijk. Het vernieuwde museum hecht veel belang aan beleving. Dat uit zich in verrassende displays, multimediale presentaties en boeiende objecten zoals de geheimzinnige dodecaëder waarvan niemand tot nog toe de ware beteke-

nis kent. Naast de permanente collecties pakt het museum ook regelmatig uit met tijdelijke tentoonstellingen van internationaal allure. Zoals ‘Ambiorix: Koning van de Eburonen’.

Ambiorix, Koning van de Eburonen

5 december 2009 tot en met 13 juni 2010 Deze tentoonstelling neemt je mee op zoektocht naar de wortels van de Keltische cultuur en de oorsprong van de stam der Eburonen. Ruim 600 topstukken uit Europese musea geven inzicht in het leven van de Kelten: zwaarden, dolken, rijke goudschatten, bijzondere gezichtsmaskers, ... Levensgrote reconstructies van Romeinse en Keltische helden onder wie Ambiorix maken de tentoonstelling extra levendig.

Museum én tentoonstelling Kielenstraat 15, 3700 Tongeren, + 32 12 67 03 30, [email protected], www.galloromeinsmuseum.be Open: dinsdag t.e.m. vrijdag van 9 - 17 u. zaterdag, zon- en feestdagen van 10 - 18 u. Prijs: volwassene: € 7; 55+, andersvaliden, groepen (vanaf 20 p.): € 5 p.p.; kinderen, jongeren (4 - 26 jaar) en scholen: € 1 p.p.; gezinnen: € 15 Rondleidingen: individueel en in groep na reservering

Antiekmarkt Tongeren

13

Al.meer.dan.30.jaar.vindt.in.Tongeren.elke. zondagmorgen.de.grootste.antiek-.en. brocantemarkt.van.de.Benelux.plaats..Meer. dan.350.standhouders.en.een.veertigtal. antiekzaken.stallen.hun.beste.waar.uit..Hoe. vroeger.je.komt,.hoe.meer.kans.je.maakt.om. waardevolle.schatten.tegen.een.goede.prijs.op. de.kop.te.tikken..De.antiekmarkt.trekt.steeds. meer.internationale.bezoekers.aan.zoals. Nederlanders,.Duitsers,.Fransen,.Britten.en. Amerikanen. Leopoldwal, Veemarkt, Hospitaalplein, Maastrichterstraat, de Schiervelstraat, Clarissenstraat, parking Julianus en Eburonenhal, 3700 Tongeren Open: elke zondagvoormiddag van 6 - 13 u. Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 39 02 55

Onze-Lieve-Vrouwebasiliek 10 De.Onze-Lieve-Vrouwebasiliek.is.een.van.de. mooiste.gotische.religieuze.bouwwerken.van. België..Aan.dit.monument.werd.meer.dan.300. jaar.gebouwd..De.toren.domineert.de.wijde. omgeving.en.de.schatkamer.doet.zijn.naam. alle.eer.aan..Aan.de.oostkant.van.deze.unieke. kerk.bevindt.zich.de.12de-eeuwse.Romaanse. kloostergang,.een.van.de.zeldzame.getuigen. van.Romaanse.bouwkunst.in.België..(Gesloten. tot.eind.2010.wegens.werkzaamheden.)

Basilica Museum De.schatkamer.van.de.Onze-Lieve-.Vrouwebasiliek.herbergt.een.unieke.collectie.religieuze.kunstvoorwerpen.van.de.6de.eeuw.tot.en. met.de.19de.eeuw.. Vrijthof, 3700 Tongeren Open: basiliek: dagelijks van 9 - 17 u. Basilica Museum: dagelijks van 1 april t.e.m. 30 september (maandagvoormiddag gesloten) van 10 - 12 u. en van 13.30 - 17 u. Prijs: basiliek: toegang gratis. Basilica Museum: volwassenen: € 2,50; 55+ en studenten: € 2; groepen vanaf 10 personen: € 1,75; kind 6 - 12 jaar en mindervaliden: € 0,50; kind -6 jaar: gratis Rondleidingen voor groepen mogelijk na reservering. Info en reservering: Toerisme Tongeren, + 32 12 39 02 55

Begijnhof 44 45

11

Samen.met.de.Begijnhofkerk.in.Sint-Truiden. staat.het.Tongerse.Begijnhof.op.de.lijst.van.het. UNESCO-werelderfgoed..Het.is.het.oudste.begijnhof.van.de.Nederlanden..Dit.‘stadje.in.de. stad’.overleefde.de.Grote.Brand.van.Tongeren. in.1677..De.meeste.authentieke.begijnenhuizen.bleven.bewaard.en.werden.samen.met.de. oude.straatjes.fraai.gerestaureerd..Dat.geldt. ook.voor.de.prachtige.Sint-Ursulakapel..De.

bochtige.straatjes.voeren.je.ook.naar.de.SintCatherinakerk,.een.van.de.mooiste.hoekjes.van. Tongeren. Begijnhof, 3700 Tongeren Rondleidingen: mogelijk voor groepen Info en reservering: Toerisme Tongeren, + 32 12 39 02 55

Begijnhofmuseum ‘Beghina’ De.begijntjes,.wie.waren.ze?.Deze.vrouwen. lieten.hun.deur.naar.de.wereld.op.een.kiertje. staan..Ze.waren.non,.noch.leek..Wedden. ze.misschien.op.twee.paarden?.Of.waren. het.feministen.avant-la-lettre?.Ontdek.de. antwoorden.tijdens.een.bezoek.aan.Beghina,. het.gloednieuwe.begijnhofmuseum.in.een. authentieke.begijnenwoning.anno.1660.. Bekijk.de.thematentoonstelling.‘Schatten.van. de.Begijnen’.en.de.film.‘Begijnen.in.de.Lage. Landen’..Snuister.door.het.begijnenwinkeltje,. bezoek.het.kruidentuintje.en.snoep.van.een. begijnenbiertje.in.de.woonkelder.. Onder de Linde, 12, 3700 Tongeren, www.begijnhofmuseumtongeren.be Open: vanaf vrijdag 2 april: dinsdag t.e.m. zondag van 10 - 18 u. Groepen na afspraak. Prijs: € 4; groep: € 2,50 p.p.

Stadswandeling Ambiorixroute Deze.bewegwijzerde.wandelroute.van.4,5.km.voert. je.langs.de.belangrijkste. bezienswaardigheden.en. voornaamste.monumenten.in.de.Tongerse. binnenstad..Natuurlijk.is. ook.het.standbeeld.van. Ambiorix.op.het.appèl. Brochure met kaart: € 3, te koop bij Toerisme Tongeren Rondleiding met gids: mogelijk voor groepen na reservering. Info en reservering: Toerisme Tongeren, + 32 12 39 02 55

Romeinse gerechten

Ambiorix-treintje

Religieus erfgoed

Smullen.zoals.de.Galliërs.en.Romeinen.dat. vroeger.deden?.Het.kan.nu.in.Tongeren..Heel. wat.restaurants.en.cafés.serveren.namelijk. een.Ambiorix-menu:.een.combinatie.van. Gallo-Romeinse.ingrediënten.en.Limburgse. gezelligheid..Ontdek.zelf.deze.heerlijke. Gallo-Romeinse.mix.in.de.Oudste.Stad.van. België...Met.je.toegangsticket.tot.de.Ambiorixtentoonstelling.verover.je.tot.13.juni.2010.zelfs. €.4.korting.op.een.Ambiorix-menu.

Het.Ambiorixtreintje.rijdt.je.45.minuten.langs. de.voornaamste.historische.en.toeristische. bezienswaardigheden.van.Tongeren.

Heel.Haspengouw.ademt.religie.en.mystiek..In. het.golvende.landbouwlandschap.tref.je.overal. eeuwenoude.kerkdorpjes.aan.en.een.schat. aan.historisch.en.religieus.erfgoed..Dit.draagt. bij.tot.het.unieke.karakter.van.de.Haspengouwse.regio..Met.zijn.tientallen.religieuze. gebouwen.en.monumenten.is.Sint-Truiden. het.epicentrum.van.het.spirituele.erfgoed.in. Haspengouw.. T AA

AT

N

RA

EE

NT

O

V

H SC

AT

T

AA

AA

H S T R A AT

KA

ZE

LS

NI

TR

EU

. C A

T

W P OORT

U

RA

LR

IJS

NG

HE

TR

AA

T

JO

N AA

PEN

LR

I JL

HE

HE

AA

T

AA

TR

TR

ES

NS

NG

ER

SE

ST

W

.

W

© KAARTONTWERP: SMETS & RUPPOL

.T O

M

TR

.-

OS

O

S IN

LE

ID

IN

G

KA

TT

DE

JO

CA

.O

EVEST

N

R.

EL ST

T IENE SSENSTRAA

AMS

ST

S PI EG

N ST O LE

PUC

NA

ER

GM

R. ST ROE DERS

ST

TIC

6

IK

S LA

RKT

SC

4

MI ND ERB

5

R.

W.

MA

TR

H . H A RT PLEIN

CA

ST

PL

AN TR.

UT

ELS

RA

ST

EK

MS

IS

AT

RT AA

TR KS ERG

HU

DE

DI AB

IS B

AT

BROEKSTR.

W IL

O

LU

LAAN

TRA

RG

HT

TIC

URSULI

NN

E

GO O T S

E

EK NN T- A SIN

GS

A

T

S LU

BRU

BE

RI DDE R S T RA AT

GROTE MARKT

N

TR

A

MPIA

¡

3

T

1

SS

AC

RA

O LY

▲

T

M B R IN D OE ER PLE DER IN S -

AA

AT

ST

N SE

A

BE STR

ST R.

PEL

E

SPAA

AA T

S INT- MA ART E N P L EI N

TR .

S TA

AT

RT

Abdij

DO N EE

BR TR A

SE

N ES

S TR

AM

Z ER

UT

RA

CL

AA

T

AT

STEN

2

JS

.

A

DR IA CICINDRIA - S T R

A A W IJ K T

TR

T AA TR ES LD GI

TR.

TR

NKS

AT TR A O LS

CHO

ZO

NA

AT II STR A

POLD L EO

RS

EL

ER

LW

T

TE

YV

IK

AA

AA

ES

ST

LU

LM

TR

KA

T

TIENSESTEENWEG EG

SS

DE BAMP

STR AA

N

.

R I JS

MO LEN

IO

S TR

9

R. ST IN ME

GAZO MET ERST RA

AT

AT

R.

ST

H

T

EN NT

PLA R. ST EG RW OO SP

AT

RA ST EN RD A A G M O BO

ST

OM

C IN

H

S TAT I ON

EK

CI

AT

TO

AT

SL RA

LA

DI

EG

ST

RT

S T.-G A NG U LFU S P LEIN

R. ST N ZE S T RO HU IS S TR AA T

O

BE

GA

D

RIDDERS DE MENTEN DE HORNE PLEIN

SS

RU

L S A

VI

S TA D S PA R K

T -T

IN

AT

R

TRA

ST

R.

AT EN

TRA

KS

U

DS

SI

IE

-J A

ST

NS

ER

ST

ST

HO

HY

VE

AC

D

AR

S IN

PR

K ON .A S TRID ST

N

HA

AT

AN

7

A

RA

A

ST

. Abdijtoren,.academiezaal. en.crypte 2 . Stedelijk.museum 3 . Stadhuis 4 . Schatkamer.Onze-Lieve. Vrouwekerk 5 . Minderbroederskerk 6 . Museum.Vlaamse. . Minderbroeders 7 . Begijnhofkerk 8 . Festraetsuurwerk 9 . Kapucijnenklooster 10 . Domein.Speelhof ¡ . Infokantoor.Toerisme. . Sint-Truiden .

FL

CT

8

O

DU

1

BEGIJNHOF LH

N IE

W

G

EE

INT

10

WE

RS

TR

MEN

PA R

HA

Info: Toerisme Gingelom, + 32 11 88 10 31, [email protected]

RUM

Ontstaansgeschiedenis Sint-Truiden.ontstond.rond.655.na.Christus. toen.Sint.Trudo.hier.een.klooster.stichtte.. Dankzij.de.vele.bedevaarten.naar.Sint-Truiden. en.de.rijkdom.van.de.abdij.kende.de.stad.de.volgende.eeuwen.een.grote.welvaart..In.1100.telde. Sint-Truiden.al.elf.kerken..Het.plein.voor.de. abdij.–.de.huidige.Grote.Markt.–.ontwikkelde. zich.tot.een.groot.en.druk.bezocht.marktplein..

Sint-Truiden vandaag

S I N T- T R U D O ZIEKENHUIS

SP

V IA

Sint-Truiden.is.met.meer.dan.250.beschermde. gebouwen.de.grootste.monumentenstad. van.Limburg.en.de.zesde.van.Vlaanderen.. De.stad.telt.ruim.38.000.inwoners.en.is.met. haar.106,90.km².de.grootste.gemeente.van. Limburg..Sint-Truiden.ligt.in.het.zuiden.van.de. provincie.op.18.km.van.Hasselt.

N

CLOCK

Laat.tijdens.je.bezoek.aan.Tongeren.je.lichaam. verwennen.zoals.de.Romeinen.dat.deden..De. gezondheidscentra.in.Tongeren.en.omgeving. pakken.uit.met.speciale.Romeinse.kuren..Na. een.welkomstdrankje.geniet.je.van.massages,. baden.en.verzorgingen.‘à.la.Romana’..Je.voelt. je.als.herboren..

EG

47

Romeinen kunnen kuren

W EM RS

46

LA A

H S T R AAT

GO

Tip! Toeren tussen tumuli Gingelom Gallo-Romeinse.grafheuvels.of.tumuli. ontdekken,.doe.je.best.in.Gingelom..In.een. straal.van.anderhalve.kilometer.tref.je.hier. zes.exemplaren.–.de.grootste.collectie.van. België..Tussen.de.fietsknooppunten.181. en.183.vind.je.de.‘Twee.Tommen’,.de.‘Drie. Tommen’.en.de.imposante.‘Avernassetom’. op.je.weg..Die.laatste.is.met.zijn.hoogte. van.7,8.m.en.diameter.van.23.m.een.van.de. grootste.grafheuvels.van.Haspengouw.

ES E M

HAM

BL O

N I E U W - S I N T- T R U I D E N

EG

Start: Toerisme Tongeren, Stadhuisplein 9, 3700 Tongeren Wanneer: 1 april t.e.m. 30 september: dindsdag t.e.m. zondag: om 13, 14, 15 en 16 u. • Maart en oktober: elke zondag om 13, 14, 15 en 16 u. • Krokus- en herfstvakantie: dinsdag t.e.m. zondag om 13, 14, 15 en 16 u. Groepen na reservering en het hele jaar (min. 15 - max. 45 personen) Prijzen: € 4; 60+: € 3; 6-12 jaar: € 3; kind <6 jaar: gratis

Sint-Truiden monumentenstad

Vandaag.is.Sint-Truiden.nog.altijd.een.stad.van. kerken.en.monumenten..Drie.torens.bepalen. de.‘skyline’:.het.belfort.van.het.stadhuis,.de. abdijtoren.en.de.toren.van.de.Onze-LieveVrouwenkerk..Rond.de.Grote.Markt.–.de.op.één. na.grootste.van.België.–.staan.indrukwekkende. 19de-eeuwse.patriciërshuizen..Op.zonnige.dagen.veranderen.de.randen.van.het.plein.in.één. groot.terras..De.abdijsite,.vele.kerkjes,.kloosters.en.begijnhoven.maken.van.Sint-Truiden. een.uitzonderlijke.religieuze.erfgoedstad.

Begijnhofkerk

30

Deze.laat-romaanse,.vroeg-gotische.kerk. is.nu.een.museum.waar.vaak.boeiende. tentoonstellingen.lopen..De.kerk.zelf.bevat.een. schitterende.reeks.van.38.pijler-.en.muurschilderingen..De.oudste.schilderingen.dateren. uit.de.late.13de.eeuw,.de.jongste.stammen.uit. het.begin.van.de.17de.eeuw..Samen.geven.ze. een.gevarieerd.overzicht.van.de.middeleeuwse. geloofsbeleving.en.de.verschillende.schildertechnieken.en.-stijlen..De.kerk.bevat.ook.het. oudste.homogeen.bewaarde.orgel.van.België.

48 49

Speelhoflaan 1, 3800 Sint-Truiden Open: 1 april t.e.m. 30 september: dinsdag t.e.m. vrijdag van 10 - 12.30 u. en van 13.30 - 17 u. Zaterdag, zondag en feestdagen van 14 - 17 u. Toegang: gratis; behalve bij tentoonstellingen Rondleiding met gids na reservering: € 25 per uur met een minimum van 2 uur (max. 25 personen per gids) Info en reservering: Provinciaal centrum voor erfgoed, + 32 11 23 75 75

Tip! Festraetsuurwerk

Abdijsite met abdijtoren

De.oudste.toeristische.attractie.van.België.. Kamiel.Festraets.startte.in.1937.met.de. bouw.van.dit.astronomisch.uurwerk..Het. weegt.4.ton,.is.6.m.hoog,.4.m.lang,.2,5.m. breed.en.bevat.meer.dan.20.000.onderdelen.. Voorstellingen.duren.40.minuten..

De.abdijsite.van.Sint-Truiden.onderging.de. laatste.jaren.een.grondige.renovatie..De. crypte.is.nu.toegankelijk.voor.het.publiek.en.de. barokpoort.werd.gerestaureerd..De.Academiezaal.met.zijn.hemelse.akoestiek.is.vandaag.één. van.de.mooiste.zalen.van.België..Hoogtepunt. van.de.abdijsite.is.de.sobere.abdijtoren,.hét. historische.baken.van.de.stad..De.duizend.jaar. oude.torenruïne.van.de.voormalige.benedictijnenabdij.werd.na.een.zware.brand.opnieuw. volledig.opgeknapt..196.trappen.en.vijf.rust-.en. ervaringsplatforms.leiden.je.naar.een.adembenemend.panorama.over.de.stad.en.de.streek..

Begijnhof, 3800 Sint-Truiden Open: van 15 maart t.e.m. 31 oktober: voorstellingen om 9.45 u., 10.45 u., 11.45 u., 13.45 u., 14.45 u., 15.45 u.. In het weekend zijn er voorstellingen om 13.45 u., 14.45 u. en 15.45 u. Gesloten van 1 november tot 14 maart Prijs: gratis Bezoek met gids: alleen na afspraak Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Academiezaal in Abdijsite

25

Diesterstraat 1, 3800 Sint-Truiden Open: 15 maart t.e.m. 31 oktober: alle dagen van 10 - 18 u. • 1 november tot 14 maart: alle dagen van 10 16 u. Gesloten op 15/2, 29/8, 30/8, 1/11, 2/11, 11/11, 15/11 en 25/12 t.e.m. 2/1/2011 Prijs: torenticket: € 2; +55, studenten (-26 jaar), groepen: € 1 p.p.; kind <12 jaar: gratis mits begeleiding Voor groepen: € 1 p.p.; nocturne na openingsuren: € 3 p.p. + stadsgids verplicht Rondleiding met gids na reservering: € 25 per uur met een minimum van 2 uur (max. 25 personen per gids) Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

De.19de-eeuwse.Academiezaal.is.een.realisatie. van.Louis.Roelandt,.die.ook.de.Gentse.opera. bouwde..De.achthoekige.aula.is.volledig.gerestaureerd.en.staat.bekend.om.zijn.goede.akoestiek..Hij.wordt.vaak.gebruikt.voor.concerten.en. als.opnamestudio.. Diesterstraat 1, 3800 Sint-Truiden (wandel de barokpoort door, ga naar rechts en volg het pad tussen de foyer en de oude muur tot aan de zaal) Open: 15 maart tot 1 november: elke zon- en feestdag van 14 - 17 uur, behalve bij speciale tentoonstellingen of concerten. Prijs: € 2 (toegang met torenticket); kind <12 jaar: gratis mits begeleiding; groepen: € 1 p.p.; na openingsuren: € 3 p.p. Rondleiding met gids na reservering: € 25 per uur met een minimum van 2 uur (max. 25 personen per gids) Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Tip! Koop een Torenticket Met.een.Torenticket.(€.2).kun.je.tijdens.de. openingsuren.ook.de.crypte.en.de.kapucijnenkapel.bezoeken..Van.april.tot.einde. september.geeft.het.ticket.in.het.weekend. ook.recht.op.een.bezoek.aan.de.Academiezaal.en.de.Keizerszaal..

Abtsvleugel + Keizerszaal in abdijsite De.linkervleugel.van.de.bebloemde.erekoer..De. oorspronkelijk.middeleeuwse.gebouwen.werden.in.de.18de.eeuw.verbouwd.of.vervangen.. De.Keizerszaal.was.de.ontvangstzaal.van.de. abt..Ze.heeft.mooie.plafondschilderingen.van. de.Italiaanse.schilder.G.A..Caldelli. Diesterstraat 1, 3800 Sint-Truiden Open: 15 maart tot 1 november op zaterdagen, zon- en feestdagen van 14 - 17 u. Prijs: € 2 (toegang met torenticket); kind <12 jaar: gratis mits begeleiding; groepen: € 1 p.p.; na openingsuren: € 3 p.p. Rondleiding met gids na reservering: € 25 per uur met een minimum van 2 uur (max. 25 personen per gids) Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Museum Vlaamse Minderbroeders 24 Uniek.in.Vlaanderen..Dit.museum.beheert. het.religieus.erfgoed.van.de.Minderbroeders.. Van.schilderijen,.beelden.en.zilver.tot.grafisch. werk..Het.museum.geeft.informatie.over. de.figuur.Franciscus.van.Assisi..De.afdeling. ‘Zij.kwamen.op.blote.voeten...’.stelt.op.een. educatieve.manier.de.geschiedenis.van.de.orde. der.Minderbroeders.voor.

Capucienessenstraat 1, 3800 Sint-Truiden, [email protected], www.museum-minderbroeders.be Open: 1 oktober t.e.m. 31 maart: dinsdag t.e.m. zaterdag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 17 u. Zon- en feestdagen van 14 - 17 u. Prijs: gratis; groepen: € 2 p.p. inclusief koffie en taart of een Monnebruur-biertje. Rondleiding met gids na reservering: € 25 per uur met een minimum van 2 uur (max. 25 personen per gids) Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Stadswandeling Sint-Truiden Een twee uur durende stadswandeling met gids langs de belangrijkste gebouwen en monumenten. Vertrek aan Toerisme Sint-Truiden. Einde in de site van het begijnhof met een gezond appelsapje.

50 51

Wanneer: iedere zon- en feestdag van 15 maart tot eind oktober, om 14 u. Reserveren is niet nodig behalve voor grote groepen Start: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt Prijs: volwassene: € 4; kinderen: gratis Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Trudo-wandelgids Sint-Truiden telt meer dan 250 beschermde monumenten. Volg de klinknagels op het trottoir en je mist geen enkel hoogtepunt. Op de gevels lees je beknopte informatie, de gids bevat een plattegrond, wegbeschrijving, foto’s en informatie. Start: Grote Markt, 3800 Sint-Truiden Prijs wandelgids: € 3 Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18,

Schatkamer Onze-LieveVrouwekerk 27 De Onze-Lieve-Vrouwekerk is de eerste parochiekerk die abt Adelardus II in de 12de eeuw bouwde. In de kelder ontdek je uniek religieus erfgoed zoals schrijnen, reliekhouders, altaargerei en religieuze gewaden. Grote Markt, 3800 Sint-Truiden Open: weekends van 14 - 17 u. Van 1 november tot 14 maart gesloten op feestdagen. Rondleiding met gids na reservering: € 25 per uur met een minimum van 2 uur (max. 25 personen per gids) Prijs: gratis Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Nog meer religieus erfgoed in Haspengouw

Kapel van Helshoven Borgloon 20

Sint-Servaaskerk Diepenbeek

Abdij Mariënlof – Borgloon

Geklasseerde kapel en eeuwenoud gebedsoord. In de helft van de 13de eeuw gebouwd door de johannieters als kapel met gasthuis. Vanaf de 17de eeuw bevond er zich achter de kapel een kluis. De laatste broeder verbleef hier tot aan zijn dood in 1908. Zijn standbeeld staat buiten. In de kapel ontdek je een mooie preekstoel uit 1550. Ontdek ook het 16de-eeuwse schilderij ‘Het laatste avondmaal’.

Al eeuwen het centrale punt van Diepenbeek. De massieve kerktoren is 65 m hoog. Hij werd voltooid rond 1500 nadat de oorspronkelijke stenen romaanse kerk uit de 11de eeuw bij een burgeroorlog afbrandde. De huidige kerk met schip uit 1777 werd vergroot in 1862. Naar aanleiding van het 500-jarig bestaan van de toren volgde een mooie restauratie. Achteraan in de kerk ontdek je waardevolle beelden. Uitleg is ter plaatse beschikbaar.

17

In de volksmond ‘Abdij van Colen’ genoemd. Dit verwijst naar Maria van Colen die de abdij in 1438 stichtte voor de kruisheren. Vandaag wonen hier cisterciënzerzusters. In de sacristie bevindt zich het Sint-Odiliaschrijn dat sinds 1292 de relieken van de Heilige Odilia bewaart. In de abdij staat ook de 12de-eeuwse koorstoel van de H. Lutgart. Volgens de legende raakt elke vrouw die op deze stoel zit binnen het jaar zwanger. Colenstraat 1, 3840 Borgloon (Kerniel) Open: weekdagen van 14 - 17 u., zondag van 15 17 u. Gesloten op maandag en kerkelijke feestdagen. Prijs: € 1,25 p.p; groepen: € 1 p.p. Rondleidingen: individueel en in groep Reservering verplicht voor grote groepen Info en reservering: Toerisme Borgloon, + 32 12 67 36 53

Helshovenstraat, 3840 Borgloon (Hoepertingen) Open: alle dagen tot 18 u. Rondleiding met gids na reservering: € 25 per uur met een minimum van 2 uur (max. 25 personen per gids) Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Marktplein, Diepenbeek Open: dagelijks vrij toegankelijk Info: Toerisme Diepenbeek, + 32 11 35 02 28

Kerkje van Veulen - Heers Deze gotische kruiskerk is uniek omwille van de prachtig beschilderde zoldering. Gravin Marie d’Argentau liet ter ere van Maria een schitterend ensemble zolderschilderingen op paneel aanbrengen. Dat bestaat uit taferelen uit het leven van Onze-Lieve-Vrouw, heiligenfiguren en de zestien blazoenen van de geslachten van de familie d’Argentau. In de kerk hangt ook een zelfportret van de gravin, geknield voor Onze-Lieve-Vrouw en kind.

Kerkstraat, 3870 Heers (Veulen) Open: alleen na reservering Rondleiding mogelijk Prijs: gratis Info en reservering: Toerisme Heers, + 32 11 48 01 22

Romaans kerkje Wintershoven - Kortessem Dit Romaans kerkje is één van de eerste kersteningplekken in Haspengouw. De heilige Amandus stichtte hier in 647 een kerk en kloostergemeenschap. Binnen ontdek je er de relieken van de Wintershovense heiligen, een uniek Keltisch offeraltaar en een uitrolbare preekstoel. Sint Lambertusstraat, 3722 Kortessem (Wintershoven) Open: het hele jaar Reserveren verplicht Info: Toerisme Kortessem, + 32 11 37 93 30 Reservering: + 32 478 30 42 31

Kapellekesroute Nieuwerkerken

Sint-Severinuskapel Riemst

de.muren..De.kleurrijke.ramen.illustreren.de. glas-in-loodtechniek.

Deze.fietsroute.verbindt.de.kerken.en.talrijke. kapelletjes.van.de.vier.deelgemeenten.Nieuwerkerken,.Binderveld,.Wijer.en.Kozen..Volg. de.zwarte.pijlen.

In.1611.bouwde.graaf.de.Méan.een.gotisch. zaalkerkje..Dat.verving.het.oorspronkelijke. romaanse.kerkje..Alleen.de.toren.uit.1133. bleef.behouden..In.1856.werd.een.klooster. opgetrokken.tegen.de.oorspronkelijke.mergelstenen.kapel..De.vierkante.Westtoren.uit.mergelzandsteen.is.een.van.de.oudste.gebouwen. uit.de.regio..In.de.Sint-Serverinuskapel.vind. je.maar.enkele.heiligenbeelden..De.meeste. beelden.staan.vandaag.in.de.zolderkamer.van. de.vergaderzaal.

Dorpsplein z/n, 3830 Wellen Open: na reservering Rondleiding mogelijk Prijs: € 2 met een minimum van € 20 per bezoek (max. 25 pers.); € 50 per groep voor het eerste uur, € 25 per bijkomend uur (25-60 pers) Info en reservering: Jo Billen, + 32 12 67 07 11, [email protected], www.wellen.be

Bergstraat 3770 Riemst (Val-Meer) Open: na reservering Rondleiding: mogelijk na reservering Prijs rondleiding: € 50 (max. 2 uur) Info en reservering: Toerisme Riemst, + 32 12 44 03 75, [email protected]

1 mei 2010

Start: gemeenteplein, centrum van Nieuwerkerken Kaart en info: Toerisme Nieuwerkerken, Kerkstraat 113, 3850 Nieuwerkerken, + 32 11 48 03 60, [email protected], www.nieuwerkerken.be

Heilig Grafkapel – Riemst

52 53

Herman.Jekermans.bouwde.in.1647.deze.mergelzandstenen.kapel.naar.het.voorbeeld.van.de. Heilig-Grafkapel.in.Jeruzalem..Het.is.het.enige. barokke.gebedshuis.in.Riemst..De.bediening. van.de.kapel.werd.in.1653.toevertrouwd.aan.de. kanunniken.van.Hoogcruts..Zij.bouwden.in.1656. een.rectorshuis.tegenover.de.kapel,.volledig.in. mergelzandsteen..Vandaag.is.het.een.hotel. Muizenberg, 3770 Riemst (Kanne) In de buurt van het Statieplein, startpunt van wandeling Sint-Pietersberg Kanne (zie pag. 14) Open: dagelijks van 9 - 17 u. Rondleiding mogelijk na reservering Prijs: gratis; met gids: € 50 (max. 2 uur) Info en reservering: Toerisme Riemst, + 32 12 44 03 75, [email protected]

Neogotische kapel – Wellen De.gerestaureerde.kloosterkapel.van.het. voormalige.Ursulinenklooster.dateert.uit. 1899..Het.interieur.kenmerkt.zich.door.zijn. neogotische.stijl..Specialisten.typeren.het. als.‘een.totaalkunstwerk.van.architectuur.en. toegepaste.kunsten’..Waardevol.zijn.vooral.de. decoratieve.schilderingen.op.de.plafonds.en.

Evenementen met religieus thema

Evermarusfeesten Rutten Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 39 02 55

Tentoonstelling hedendaagse beeldende kunst (Bram Bogart) - Sint-Truiden Van 21 augustus t.e.m. 31 oktober 2010 Begijnhofkerk en de Abdijsite, 3800 Sint-Truiden Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Het Mergelland

Tip! Logeren in de Sint-Kwintensfi etskluis - Bilzen Logeren.in.de.ruïne.van.een.kerk:.het.kan.in. de.Sint-Kwintensfietskluis.in.Bilzen.(Hees).. De.toren.en.de.resten.van.de.kerkmuren. werden.gerestaureerd,.het.kerkschip.is.nog. altijd.een.ruïne..In.dit.kerkschip.werden. twee.moderne.trekkershutten.ondergebracht..Elke.hut.heeft.slaapgelegenheid. voor.vier.personen.en.een.basiskeukentje.. Het.voormalige.kerkhof.is.ingericht.als. tuin..Hier.is.ook.een.sanitaire.blok.en.een. fietsenberging.voorzien. Torenstraat 7, 3740 Bilzen (Hees) Reservering verplicht Info en reservering: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54

De.omgeving.van.Riemst.en.Maastricht.wordt. ook.wel.het.Mergelland.genoemd..Mergel.is. een.afzettingsgesteente.dat.bestaat.uit.een. mengsel.van.klei.en.fijn.verdeelde.kalk..In.deze. regio.komt.de.eeuwenoude.witte.en.zachtgele. kalksteen.tot.aan.de.oppervlakte..In.combinatie.met.de.vierkantshoeven.en.glooiende. heuvels.geeft.dit.een.uitzonderlijk.landschap.

Ondergrondse wereld Nóg.fascinerender.is.de.ondergrondse.wereld:. een.immens.labyrint.van.onderaardse.gangen. en.grotten..In.deze.doolhoven.vind.je.eeuwenoude.muurschilderingen.van.prehistorische. dieren.en.een.professionele.champignonkwekerij..De.gangen.en.grotten.zijn.voor.bezoekers. toegankelijk.

Mergelgrotten Kanne

8

Vóór.de.15de.eeuw.werd.hier.al.gestart.met.de. ontginning.van.mergelblokken.uit.de.ondergrond..De.stenen.dienden.voor.de.bouw.van.de. lokale.kerken.en.burchten..Het.resultaat.is.een. indrukwekkend.onderaards.gangen-.en.grottenstelsel.van.meer.dan.300.km..Een.tentoonstelling.van.blokwerkersmateriaal.toont.je.hoe.

de.blokken.werden.bovengehaald..Muurschilderingen.van.prehistorische.dieren.bekleden. de.wanden..In.de.ondergrondse.champignonkwekerij.krijg.je.informatie.over.de.kweek.van. champignons.en.proef.je.van.het.Grottenbier.. Avergat 14, 3770 Riemst (Kanne) Open: voor groepen: van 2 januari t.e.m. 23 december, alleen na reservering voor individuen: elke woensdag, vrijdag, zaterdag en zondag om 14 u. zonder reservering Prijs: individueel: € 3,50; kind <12 jaar: € 1,75; mindervalide: € 1,10 groep: € 3,50 p.p.; kind 12-18 jaar (in schoolverband): € 2,25; kind <12 jaar: € 1,75 Info en reservering: Toerisme Riemst, + 32 12 44 03 75

Mergelgrotten van Zichen-Zussen-Bolder

8

€ 2,25; kind <12 jaar: € 1,75; mindervalide: € 1,10; met een minimum van € 52,50 per groep Info en reservering: Toerisme Riemst, + 32 12 44 03 75

Grotchampignons

54 55

In.de.ondergrondse.ruimten.bevindt.zich.een. kunstgalerij.waar.cultuur,.archeologie.en. geschiedenis.samenkomen..Je.ontdekt.muurtekeningen.in.houtskool,.beeldhouwwerken. in.kalksteen,.100.miljoen.jaar.oude.fossielen. uit.de.Krijtzee.en.historische.tekeningen.en. inscripties.die.verwijzen.naar.de.onderaardse. werkomstandigheden..Je.verneemt.ook.hoe. champignons.en.witloof.worden.geteeld.en. hoe.de.Grottenkaas.hier.rijpt.. Gielenstraat, 3770 Riemst (Zichen-Zussen-Bolder) Open: van 2 januari t.e.m. 31 december (na reservering) Prijs: individueel: aansluiten bij groepen van de dag: € 3,50; kind <12 jaar: € 1,75; mindervalide: € 1,10 groep: € 3,50 p.p.; kind 12-18 jaar (in schoolverband):

Grotchampignons.zijn.steviger.en.droger.dan. gewone.champignons,.de.smaak.is.iets.vleziger. en.pittiger..Je.herkent.de.Belgische.en.Nederlandse.grotchampignons.aan.hun.grijsbruine. kleur..Onderaan.de.steeltjes.zit.altijd.nog.wat. mergel.of.aarde..De.mergelgrotten.vormen.een. ideaal.terrein.voor.champignonteelt..De.tem-

peratuur.(12.tot.14.°C).en.de.luchtvochtigheid. (95.tot.98%).blijven.er.constant..De.champignonteelt.in.de.grotten.is.volledig.biologisch.. Tijdens.je.bezoek.aan.de.mergelgrotten.van. Kanne.kom.je.alles.te.weten.over.de.kweek. Avergat 14, 3770 Riemst (Kanne)

Tip! Wandelen in het mergelland Vier.lusvormige.wandelroutes.van.SintPietersberg.loodsen.je.dwars.door.het. mooie.mergellandschap.(zie.pag..14)

Het Fort van Eben-Emael Tot.1963.maakte.het.fort.van.Eben-Emael. deel.uit.van.Limburg,.vandaag.ligt.het.net. buiten.de.gemeentegrenzen.van.Riemst..Het. Belgische.leger.bouwde.het.tussen.1932.en. 1935..In.de.mergelberg.onder.het.fort.werd. zelfs.een.ondergrondse.kazerne.uitgegraven.. De.locatie.was.strategisch.gekozen..Bij.een. Duitse.inval.zou.het.fort.de.invalswegen.in. de.buurt.van.Maastricht.beschermen.en.een. centrale.rol.spelen.in.de.bescherming.van.de. regio.Luik..Maar.....de.verwachte.grondaanval. kwam.er.niet..De.Duitse.legerleiding.koos.voor.

een.dropping.met.grote.transportzweefvliegtuigen..In.minder.dan.15.minuten.waren.de. meeste.Belgische.bunkers.uitgeschakeld.en. was.het.fort.omsingeld..Na.31.uur.strijd.gaf. het.Belgische.garnizoen.zich.over..Vandaag. kun.je.wandelen.in.het.tunnelstelsel.onder.de. berg.en.een.bezoek.brengen.aan.de.ondergrondse.ziekenboeg.en.douches. Rue du Fort 40, 4690 Bassenge (Eben-Emael) Rondleidingen individuen: 27-28 maart, 24-25 april, 15-16 mei, 12-13 juni, 3-4 en 21 juli, 28-29 augustus, 25-26 september, 23-24 oktober en 20-21 november Groepen alleen na reservering: maandag t.e.m. zondag van 9 - 16 u. (laatste rondleiding om 14 u.)

Gesloten op 1, 2, 3 en 4 januari; 6 en 20 maart; 4, 5 en 30 april; 1, 2, 3, 13, 23 en 24 mei; 19 juni; 20 juli; 15 augustus; 2 oktober; 1, 2 en 11 november; 24, 25, 26 en 31 december Prijs: € 6; onderwijzend personeel en 65+: € 5; kind 12-18 jaar: € 5; kind <12 jaar: € 3. (groepen met een minimum van € 90 per groep) Info en reservering: Toerisme Riemst, + 32 12 44 03 75, [email protected], www.riemst.be

Logeren in gastvrij Limburg Limburgers.hebben.een.goede.reputatie.in. hartelijkheid..Ze.worden.zelfs.als.de.meest. gastvrije.mensen.van.België.beschouwd..Dat. merk.je.ook.wanneer.je.hier.logeert..Maakt. niet.uit.of.je.kiest.voor.een.B&B,.hotel,.vakantiewoning,.camping.of.vakantiepark.

Volledig naar wens Logeren.in.een.B&B,.vakantiewoning,.in.een. historisch.kasteel,.een.vakwerkhuis,.boerderij,. gerestaureerde.vierkantshoeve,.authentieke. mijnwerkerswoning,.op.een.camping,.in.een. vakantiepark,.in.de.stad.of.op.het.platteland. ....In.Limburg.vind.je.altijd.wel.een.logies.dat. perfect.bij.je.wensen.past.

Hartelijke ontvangst

56 57

Slapen, eten en drinken in Haspengouw Jezelf.eens.uitgebreid.laten.verwennen?.Dan.ben.je.in.Limburg.aan.het. juiste.adres..Je.kleine.honger.stillen.met.een.streekgerecht,.uitgebreid. tafelen.in.een.toprestaurant.of.genieten.van.een.heerlijk.ontbijt.in.een. gastvrij.charmevol.logies.… De.Limburgers.leggen.je.altijd.in.de.watten.

Waar.je.ook.overnacht,.de.ontvangst.is. hartelijk..Zo.krijg.je.op.veel.plekken.al.meteen. een.welkomstdrankje.en/of.–geschenkje..Je. gastvrouw.en.gastheer.leggen.je.ook.tijdens. je.verblijf.in.de.watten..Met.toeristische. informatie,.een.korf.met.streekproducten.en. een.ontbijt.met.verse.eitjes.en.andere.lokale. oogsten..’s.Avonds.proef.je.van.de.typische. streekgerechten..Alles.om.je.een.onvergetelijk. verblijf.in.Limburg.te.bezorgen..

Welkom thuis Weet.je.niet.goed.welk.logies.je.moet.kiezen?. Wij.helpen.je.graag..Toerisme.Limburg.stelde. een.brochure.samen.met.een.zestigtal.kleinschalige.logies.die.gastvrijheid.centraal.zetten.. Je.ontdekt.het.verhaal.achter.het.gastenver-

blijf,.maakt. kennis.met.je. gastheer.en. gastvrouw. en.verneemt. welke.toeristische.bezienswaardigheden.in.de.buurt.liggen.. De.brochure.heet.toepasselijk.‘Welkom.thuis,. Limburgse.logies.met.een.verhaal…’..Je.bestelt. ze.gratis.via.www.toerismelimburg.be

Fietsvriendelijk logeren De.fietsvriendelijke.logies.herken.je.aan. het.label.tegen.de.buitenmuur..Hier.vinden. fietsers.alles.wat.ze.nodig.hebben:.een.gratis. overdekte.en.afgesloten.fietsenstalling,.een. EHBO-koffer,.een.fietsreparatieset.en.de.mogelijkheid.om.hun.kleren.te.drogen..Ook.aan. toeristische.informatie.is.gedacht..’s.Morgens. serveert.de.gastheer.of.gastvrouw.een.krachtig. fietsersontbijt. Een overzicht van alle fietsvriendelijke logies vind je op www.toerismelimburg.be en in het fietsinfoboekje bij de fietskaart. Voor € 9,50 te koop in alle toeristische infokantoren en op www.toerismelimburg.be

Logeren in Haspengouw Haspengouw.heeft.een.ruime.keuze.aan.logies,. zowel.in.de.steden.als.op.het.platteland..Je. kiest.uit.B&B’s,.kleine.hotels.en.zelfs.vierkantshoeven,.een.kasteel.of.een.fietskluis.(zie. p..53)..Erg.in.trek.is.het.hoeve-.en.plattelandstoerisme.waar.je.met.het.hele.gezin.overnacht. in.een.nog.actieve.boerderij..Of.de.logies.met. wellness.waar.je.een.appelmassage,.sauna.en. zuiverende.lichaamsverzorging.krijgt..Voor. fietsers.zijn.er.de.vele.fietsvriendelijke.logies. die.zich.langs.en.nabij.het.fietsroutenetwerk. bevinden.

Streekproducten

58 59

Dé.fruitstreek.van.België.levert.heerlijke.fruitproducten.op..De.plaatselijke.kersen,.appels. en.peren.worden.verwerkt.tot.ambachtelijke. fruitsappen.of.de.bekende.Haspengouwse. fruitvlaaien..Een.ander.afgeleid.product.is.de. stroop,.ambachtelijk.gemaakt.in.de.stroopstokerij.van.Vrolingen.(Wellen).of.de.oude. stoomstroopfabriek.van.Borgloon..Nog.een. aanrader.is.het.‘Haspengouws.Hapje’..De. meeste.horecazaken.in.Haspengouw.serveren. trouwens.streekproducten..Vraag.ernaar..

Het Haspengouws Hapje In.heel.wat.Haspengouwse.horecazaken.staat. het.‘Haspengouws.Hapje’.op.de.kaart..Dit. is.een.fruit-.of.streekgerecht.op.basis.van. plukverse.Haspengouwse.ingrediënten..De. chef-koks.bepalen.zelf.de.samenstelling.van. het.gerecht..Het.wordt.opgediend.op.een.Haspengouws.bord,.ontworpen.door.kunstenares. Julia.Berger.

Clos St-Denis (18/20) Grimmertingenstraat.24,.3724.Kortessem. (Vliermaal),.+.32.12.23.60.96,. www.closstdenis.be

Voor de deelnemende horecazaken zie: www.vlaanderenlekkerland.be, www.toerismelimburg.be

Aen de kerck van Melveren (15/20) Sint-Godfriedstraat.15,.3800.Sint-Truiden +.32.11.68.39.65,.www.aendekerck.be

Aanbevolen door GaultMillau

De Fakkels (15/20) Hasseltsesteenweg.61,.3800.Sint-Truiden +.32.11.68.76.34,.www.defakkels.be

Haspengouw.telt.verschillende.restaurants. die.goed.scoren.in.de.GaultMillau-gids.. Deze.onafhankelijke.gids.–.bekend.om.zijn. objectieve.beoordelingen.–.hecht.veel.belang. aan.de.authenticiteit.van.restaurants,.de. versheid.van.de.producten.en.de.combinatie. eten.en.drinken..De.volgende.restaurants.in. Haspengouw.kregen.van.GaultMillau.minstens. 2.koksmutsen..Dat.staat.gelijk.met.een.score. van.15.op.20. Info: www.gaultmillau.be

Leisure in Haspengouw

Kasteel van Rullingen (16/20) Rullingen.1,.3840.Borgloon,. +.32.12.74.31.46,.www.rullingen.com

Magis (16/20) Hemelingenstraat.23,.3700.Tongeren +.32.12.74.34.64,.www.restaurantmagis.be. De Mijlpaal (15/20) Sint-Truiderstraat.25,.3700.Tongeren +.32.12.26.42.77,.www.demijlpaal.org

Tip! Ontdek het authentieke Limburg Vanaf.het.voorjaar.gaat.Vlaanderen.Lekker. Land.op.zoek.naar.de.vijf.meest.culinaire. en.authentieke.toeristische.gemeenten.van. Vlaanderen..Ook.jouw.stem.telt.mee!.. Boek.vanaf.mei.één.van.de.unieke.verblijfsarrangementen.en.laat.je.volledig. onderdompelen.in.het.authentieke.Limburg.. Geniet.van.de.legendarische.Limburgse. gastvrijheid,.een.heerlijk.ontbijt.met.streekproducten.en.unieke.activiteiten. In.het.najaar.proef.je.in.verschillende.restaurants.van.Europese.streekgerechten.met. Vlaamse.streekproducten,.dit.in.het.kader. van.het.EU-voorzitterschap.van.België.. Info:.www.vlaanderenlekkerland.be.

Ongegeneerd.shoppen.met.vriendinnen.. Winkel.in,.winkel.uit..Haspengouw.heeft.heel. wat.aangename.shoppingsadresjes.zoals. Sint-Truiden,.Tongeren.of.Bilzen..Moe.van.al. dat.rondwandelen?.Geniet.dan.van.een.lekker. kopje.koffie.op.een.terras,.een.streekbiertje.of. lokaal.wijntje.in.een.van.de.typische.cafés.of. een.lekker.hapje.in.de.smaakvolle.eethuisjes.en. restaurantjes..De.Limburgers.zijn.niet.alleen. gastvrij,.maar.ook.gul..Dat.merk.je.aan.de. porties:.uitgebreid.maar.altijd.verfijnd..

Leisurestad Bilzen In.dit.historisch.stadje.aan.de.Demer.gaan. cultuur.en.natuur,.handel.en.wandel.hand. in.hand.met.een.boeiend.uitgaansleven.en. gezellige.zomerterrassen..Het.kloppend.hart. van.Bilzen.is.de.vernieuwde.markt.met.zijn. monumentale.stadhuis..Ook.de.omliggende. winkelstraten.en.het.aangrenzend.winkelcomplex.De.Klokke.boeien.kooplustigen.en. dagjestoeristen..Het.hele.jaar.door.vinden.er. in.Bilzen.sfeervolle.middenstandsacties.plaats:. de.wekelijkse.markt.op.woensdag,.de.jaarlijkse. foor,.de.avondmarkt,.de.gezellige.drukte.

tijdens.de.eindejaarsperiode.....In.Bilzen.valt. altijd.wel.iets.te.beleven. Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, [email protected], www.bilzen.be

Leisurestad Sint-Truiden In.het.historische.handelscentrum.van.SintTruiden.ligt.alles.op.wandelafstand..De.winkelstraten.monden.uit.op.de.gezellige.Grote. Markt.met.zijn.vele.cafés.en.restaurants..Extra. shoppingplezier.is.er.tijdens.de.zaterdagmarkt. en.de.jaarlijkse.Ladies.City.Day. Wekelijkse marktdag: zaterdagvoormiddag Info: www.trudor.be of Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Leisurestad Tongeren Tongeren.telt.veel.unieke.boetiekjes.en.stijlvolle.winkels..In.het.centrum.van.de.stad.ligt.de. gloednieuwe.Shopping.Julianus..Ontdekkingen. doe.je.ook.op.de.jaarmarkten,.de.wekelijkse. antiekmarkt.of.de.sfeervolle.boekenmarkt. Wekelijkse marktdag: donderdagvoormiddag Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 39 02 55

Toeristische infokantoren

¡

Toerisme Bilzen

Toeristisch Onthaal Alden Biesen - Bilzen Kasteelstraat 6 3740 Bilzen (Rijkhoven) + 32 89 51 56 54 [email protected] www.bilzen.be

Toerisme Borgloon

Eropuit 60 61

In Limburg word je altijd vriendelijk onthaald. In de volgende lokale toeristische infokantoren kun je meestal 7 dagen per week terecht. Voor de juiste openingsuren neem je best even op voorhand contact op met het infokantoor of kijk op www.toerismelimburg.be

Stadhuis, Markt 3840 Borgloon + 32 12 67 36 53 of 54 [email protected] www.borgloon.be

Toerisme Riemst Tongersesteenweg 8 3770 Riemst + 32 12 44 03 75 [email protected] www.riemst.be

Toerisme Sint Tuiden Grote Markt 3800 Sint-Truiden + 32 11 70 18 18 [email protected] www.toerisme-sint-truiden.be

Toerisme Tongeren Stadhuisplein 9 3700 Tongeren + 32 12 39 02 55 [email protected] www.tongeren.be Vanaf 1 maart 2010 verhuist Toerisme Tongeren naar het Julianus Shopping Centrum.

Haspengouw: hoe geraak je er? Met de wagen

Drie autosnelwegen voeren je snel naar Haspengouw: de E40 in het zuiden en de E313 en E314 in het noorden. Door Haspengouw lopen twee steenwegen als hoofdaders: de steenweg tussen Sint-Truiden en Tongeren (N 79) en de steenweg tussen Sint-Truiden en Luik (N 3). Deze wegen zijn het ideale oriëntatiepunt, maar je wijkt er best van af als je de echte charme van Haspengouw wil beleven. Het ware Haspengouw ontdek je pas op de kleine dorps- en veldwegen.

Met de trein of de bus Een overzicht van alle toeristische infokantoren in Haspengouw vind je terug op www.toerismelimburg.be

Meer info over lijnen en dienstregelingen: www.nmbs.be, www.delijn.be

Gezelligheid troef

Heerlijke citytrip

Hasselt is een gezellige stad. Leuke doorsteekjes leiden je naar verborgen pleintjes of trendy hoeken. Alles ligt hier op wandelafstand. Ook de talrijke smaakvolle eethuisjes, leuke terrasjes en restaurants. De Hasseltse speculaas geurt hier heerlijk en de jenever vloeit rijkelijk. De geschiedenis van deze drank ontdek je in het Nationaal Jenevermuseum. Waar je er natuurlijk naar believen van proeft.

Proeven doe je ook van het hedendaagse kunstgebeuren. Bijvoorbeeld op de Groene Boulevard met zijn fascinerende standbeelden. Of in een van de musea of kunstgalerijen. Tot rust kom je in de Japanse Tuin, een van de meest authentieke van Europa. Moet het nog gezegd? Hasselt is een ideale bestemming voor een korte citytrip. Info: Toerisme Hasselt, + 32 11 23 95 40, www.hasselt.be

Jouw mening is een overnachting waard Bezoekers en toeristen een zo leuk mogelijke tijd in Limburg bezorgen: dat is de opdracht van Toerisme Limburg. Daarom ontdekken we graag hoe jij Limburg ervaart. Hoe tevreden ben je over je verblijf? Wat moedig je aan? Wat mis je? Wat kan beter? Dankzij jouw feedback kunnen we Limburg nog leuker en aangenamer maken.

Win een vakantiecheque

Hasselt 62 63

Hasselt, Hoofdstad van de Smaak: de naam is zeker niet gestolen. Dat merk je meteen als je lekker ontspannen flaneert door de smalle steegjes of verkeersarme winkelstraten van deze stijlvolle stad. De vele originele boetiekjes, luxewinkels en speciaalzaken zijn vaak ondergebracht in prachtige oude panden en nodigen uit tot urenlang shoppen.

Surf daarom even naar onze website en vul de online-enquête in. Het duurt maar enkele minuutjes. Bovendien maak je kans op een gratis verblijf in Limburg. Maandelijks verloten we een Limburg Vakantiecheque ter waarde van . € 250 onder de deelnemers. Jouw mening telt dus niet alleen, ze brengt ook op. Snel naar www.toerismelimburg.be/jouwmeningtelt

Nieuwsbrief Wil je op de hoogte blijven van de laatste nieuwtjes uit onze provincie? . Schrijf je in op onze gratis e-nieuwsbrief via www.toerismelimburg.be. We geven ook regelmatig mooie prijzen weg. Doen!

Trefwoorden Alken

Diepenbeek

Nieuwerkerken

Fietsonthaal- en servicepunt Recreatiedomein De Alk.............. pag. 18

Hoogstamboomgaard Den Bodem of Keizelboomgaard........... pag. 28 Openfruitbedrijven.............................................................. pag. 30 Sint-Servaaskerk................................................................. pag. 50 Wandelgebied De Dauteweyers............................................. pag. 14

Kapellekesroute.................................................................. pag. 52

Bilzen Ecologisch toeren................................................................ pag. 22 Fietsonthaal- en servicepunt Landcommanderij Alden Biesen... pag. 18 Greenspot Alden Biesen en greenspot Munsterbos................... pag. 11 Landcommanderij Alden Biesen............................................ pag. 37 Natuureducatief centrum Apostelhuis.................................... pag. 38 Sint-Kwintensfietskluis........................................................ pag. 53 Stadswandeling................................................................... pag. 38 Toeristische shuttle.............................................................. pag. 38

Borgloon

64 65

Abdij Mariënlof................................................................... pag. 50 Audiowandeling.................................................................. pag. 27 Bloesemterrassen................................................................ pag. 31 Fruitstreekmuseum............................................................. pag. 32 Greenspot Rullingen en greenspot Grootloon..................... pag. 11-12 Kapel van Helshoven............................................................ pag. 50 Openfruitbedrijven.............................................................. pag. 30 Stoomstroopfabriek............................................................. pag. 32 Streekproductenwinkel......................................................... pag. 33 Toeren door Haspengouw in een retro VW-bus........................ pag. 22 Veiling Borgloon.................................................................. pag. 29

Gingelom Bloesemterrassen................................................................ pag. 31 Openfruitbedrijven.............................................................. pag. 30 Toeren tussen tumuli........................................................... pag. 46

Heers Greenspot Heks en greenspot Mettekoven.............................. pag. 12 Kerkje van Veulen................................................................ pag. 51 Openfruitbedrijven.............................................................. pag. 30

Hoeselt Greenspot Vrijhern.............................................................. pag. 12

Kortessem De Wroeter......................................................................... pag. 33 Greenspot Zammelen........................................................... pag. 13 Mousserende wijn Schorpion................................................. pag. 33 Romaans kerkje Wintershoven.............................................. pag. 51

Riemst Fort van Eben-Emael (Bassenge)........................................... pag. 55 Heilige grafkapel................................................................. pag. 52 Mergelgrotten Kanne en Zichen-Zussen-Bolder................. pag. 53-54 Openfruitbedrijven.............................................................. pag. 30 Sint-Severinuskapel............................................................. pag. 52 Wandelgebied Sint-Pietersberg Kanne................................... pag. 14 Waterburcht Millen.............................................................. pag. 39 Wijnkasteel Genoels-Elderen................................................ pag. 39

Sint-Truiden Abdijsite met toren, abtsvleugel, keizer- en academiezaal....pag. 48-49 Adopteer een boom.............................................................. pag. 32 Begijnhofkerk en Festraetsuurwerk....................................... pag. 48 Belgische Fruitveiling en Veiling Haspengouw........................ pag. 29 Fietsonthaal- en servicepunt................................................. pag. 18 Fietstaxi, ecologisch toeren, toeren met tripy.......................... pag. 22 Fruittoerbus........................................................................ pag. 28 Greenspot Nieuwenhoven..................................................... pag. 13 Haspengouwtoerbus............................................................ pag. 23 Kamperen onder de bloesems............................................... pag. 28 Kasteel Nieuwenhoven......................................................... pag. 40

Museum Vlaamse Minderbroeders......................................... pag. 49 Nocturnes........................................................................... pag. 28 Openfruitbedrijven.............................................................. pag. 31 Romantisch picknicken........................................................ pag. 29 Stadswandeling................................................................... pag. 50 Trudo wandelgids................................................................ pag. 50 Wandelgebied Gelmen......................................................... pag. 15 Wandelgebied Kerkom......................................................... pag. 14

Tongeren Ambiorix, Koning van de Eburonen........................................ pag. 43 Ambiorixroute (stadswandeling)........................................... pag. 45 Ambiorixtreintje.................................................................. pag. 46 Antiekmarkt........................................................................ pag. 44 Begijnhof en Begijnhofmuseum............................................ pag. 45 Gallo-Romeins Museum....................................................... pag. 43 Onze-Lieve-Vrouwebasiliek en Basilica Museum..................... pag. 44 Romeins genieten................................................................ pag. 46

Wellen Neogotische kapel............................................................... pag. 52 Stroopstokerij Vrolingen....................................................... pag. 33 Wandelroutenetwerk Bokkenrijders....................................... pag. 15

70 min

NL

Eindhoven Antwerpen Brugge

Gent Keulen

Brussel

Hasselt

B

Maastricht Aken

Luik

Charleroi

F

D

L

50 min

Limburg in de Euregio

HASSELT 60 min

Aken

66

Maastricht 35 min

67

Haspengouw in Limburg

Aken