r Steedsvakerstaat de huidige energieproblematiek in de schijnwerpers.Deolieprijzen breken alle records, de energievraag blijft toenemen met 1 à 2 % per jaar en de Kyotodoelstellingen worden niet gehaald. De EUis voor meer dan 50 % van haar ener-
,. ''tl
"]
~
giebehoeften afhankelijk van niet-EU-lidstaten en deze afhankelijkheid zal stijgen tot 70 % in 2030[41.
De energie-invoer betreft voornamelijk fossiele brandstoffen die rechtstreeks in verband staan met de opwarming van de aarde. Bovendien zullen de voorraden aardolie en aardgas naar schatting uitgeput zijn binnen respectievelijk40 en 60 jaar. De commerciële doorbraak van kernfusie zal waarschijnlijknog langer op zich laten wachten. Het belang van hernieuwbare energiebronnen zal dus zeker toenemen. De conversie van golfenergie biedt zeker interessante mogelijkheden.
Griet De Backer en Tina Mertens 3deKVIV-Ingenieursprijs,Promotie 2005
Golfenergie
Op het Belgisch
e laatste jaren is vooral veel aandacht uitgegaan naar windenergie. Nochtans biedt golfenergie een aantal voordelen ten opzichte van offshore windenergie (zie kaderstuk). De gemiddelde energiedichtheid van golven is groter en regelmatiger dan deze van wind. Golven zijn nagenoeg voortdurend aanwezig en ze zijn ook beter voorspelbaar dan wind. De visuele impact van golfenergieconversiesystemen (GEC's) is veel kleiner dan bij windmolenparken. Golfenergieconvertoren zetten de kinetische en/of potentiële energie in de golven om naar elektrische energie. De vraag die onmiddellijk rijst is of golfenergieconversie ook toepasbaar is op het Belgisch Continentaal Plat (BCP). Het beantwoorden van deze vraag vereist de berekening van het gemiddeld vermogen dat deze systemen kunnen leveren op het BCP. De gemiddelde vermogensoutput wordt beïnvloed door twee aspecten:
D
· Het beschikbaar
vermogen
in de golven: Een analyse
van het golfklimaat levert een zgn. "scatter diagram"
44
IHet Ingenieursblad
5/2006
CC
op, namelijk een tabel met voorkomingsfrequenties van significante golfhoogtes (Hs)en piekperiodes (Tp). Het rendement van de GEC: Dit rendement wordt bepaald door het systeem zelf en varieert bovendien met de golfparameters (Hs en Tp). In een vermogenmatrix wordt voor combinaties van golfhoogtes en piekperiodes weergegeven hoeveel kWeen bepaaldsysteemproduceert. De combinatie van beide resulteert in de gemiddelde vermogensoutput(figuur 2).
.
Analyse van het golfklimaat Reedslange
tijd is men in verschillende onderzoeks-
domeinen geïnteresseerdin het golfklimaat: havenbouw, kustbescherming,offshore constructies,enz. Op specifieke meetlocatiesin de Noordzeeis dit klimaat gekend dankzij de aanwezigheidvan boeien (golfdata), meetpalen (wind) en vlotters (waterstanden).
Figuur 1: Schaalmodel van de Wave Dragon, een drijvende golfenergieconvertor van het overtoppingstype, tijdens eenstorm.
ntinentaal Plat? Om het golfklimaat op een willekeurige plaats te bepalen, moet men beroep doen op een golfmodel, dat de relatie legt tussen opgemeten golfparameters in diep water en gewenste gegevens in ondiepe kustzones. Overbodig rekenwerk kan vermeden worden door enkel valabele exploitatiesites te beschouwen. Daarbij wordt gekeken naar de verschillende gebruiksfuncties die het Belgisch Continentaal Plat biedt, om mogelijke interferenties te minimaliseren. Het Belgisch Continentaal
Plat (BCP)
Het BelgischContinentaal Plat beslaat met zijn oppervlakte van 3600 km2 (d.i. vergelijkbaar met de oppervlakte van West-Vlaanderen) slechts een half procent van de ganse Noordzee. Het bodemprofiel vertoont verschillende onregelmatigheden, zijnde een opeenvolging van geulen en zandbanken, de Vlaamse Banken. Deze zullen belangrijk zijn bij de latere selectie van het convertortype, vermits vaak een minimumwaterdiepte vereist is. Tal van activiteiten zijn verspreid over het BCp,waardoor
de optimale locatie met betrekking tot energiewinning mogelijks niet meer beschikbaaris. Conflicten tussen de verschillendegebruiksgroepen en natuurgebieden moeten vermedenworden. Figuur3 geeft een overzicht van deze zones, nl. zand- en grindextractiezones, baggerzones, industriële afvalsites, stortplaats voor oorlogsmunitie, militaire oefenzones, scheepsroutes, kabelsen pijpleidingen,beschermdnatuurg~bied(habitat voor vogels),geplandewindmolenparken...(71. Ook andere factoren, zoals de bereikbaarheid, de beschikbare diepte, de afstand tot de kust en de beschikbareoppervlakte moeten mee in beschouwing genomenworden. Eenbeperktekeuzevanvijf mogelijke sites is voorhanden: Westhinder (1), Akkaert (2), NWenduinebank(3),Wenduinebank(4) en Wielingen(5). Het golfmodel Hetexactelocatiegebondengolfklimaatwordt verkregen door opmetingen van de verschillendegolfparameters ter plekke. Aangezienzo'n registratieveel tijd en geld
5/2006 Het Ingenieursblad
J
I 45
3de KVIV-Prijs:
Golfenergie
Figuur2:Werkwijze voor de berekening van de vermogensproductievan een golfenergieconversiesysteemof GEC.
beroep op de reeds aanwezige meetboeienverspreidoverhet BCP.We maaktengebruik van een numeriekegolfdatabankvoor de Vlaamsekust. opgemaaktdoor het WaterbouwkundigLaboratoriumte Borgerhout191. De golfconditiesin diep water vertaalden we naar ondiep water met het golfvoortplantingsmodel SWAN(ziekaderstuk).Hierinzijn de belangrijkstefysische processen,die golven ondergaantijdens hun weg naar de ondiepekustzones.geïmplementeerd. De condities op Westhinder deden dienst als referentiewaardenin diep water en werden vervolgens vertaald naar fictieve boeien over het hele Belgisch ContinentaalPlat(ziekaderstuk). vergt, doet men een
Vermogenmatrix van de GEC P(Hs,Tp)
Voorkomingsfrequentietabel VF(Hs, Tp)
Gemiddeld geleverd vermogen Gemiddelde energieproductie per jaar
Figuur3: : Gebruiksfuncties van het Belgisch ContinentaalPlat171.
460000
480000
500000
520000
-
o o o o
~
8 o
o ("ol .... IJ)
o Ui ~
-
Wm
UTM31N VVOS84 coadinates
.. _
Legend mainshippingroute anchoragearea
dredged zones
~
_
Easting(m)
RamsarArea
D D
HabitatDirectiveArea HabitatDirectiveAreaandbeachreserve
dumpingzones
DRamsar
aggregateextraction
~
windmillparkconcessionC-Power shipwrecks
461 Het IngenieursbladS12006
o
AreaandHabitatDirectiveArea
militarypracticearea munitiondumpingzone
-
-
pipelines
cableinuse cablein disuse futureelectricitycable 3 nmilezone 6 nmilezone 12nmilezone
- u__
3de KVIV-Prijs:
· ·
· ·
Voordelen van golfenergie t.o.V. windenergie
Grotere energiedichtheid: De energiedichtheid in golven is groter dan bij wind. Bijgevolg kunnen kleinere toestellen dezelfde hoeveelheid energie produceren in een fractie van de ruimte die zou nodig zijn voor een windmolenpark. Golven zijn voortdurend aanwezig: Ze worden gegenereerd door windvelden die soms honderden tot duizenden kilometers ver verwijderd zijn. Golven verplaatsen zich zonder significant energieverlies. Ze zijn bovendien ook beter voorspelbaar dan wind. Grotere capaciteitsfactor: Het vermogen in golven vertoont veel minder spreiding dan bij wind, wat resulteert in een hogere capaciteitsfactor van de systemen (De capaciteitsfactor is de verhouding van het vermogen dat de convertor gemiddeld produceert t.o.V. zijn nominaal vermogen). Beperkte visuele impact: Golfenergieconvertoren steken slechts enkele meters boven water uit, terwijl windmolens typisch 100 m hoog zijn. Opstellen van de voorkomingsfrequentietabellen
Indienhet procentueelvoorkomenvan elke significante golfhoogte over een bepaalde tijdsduur kan vastgelegd worden, krijgt men een idee van de gemiddelde energieinhoud op die plaats, gemeten over dat tijdsinterval. Een dergelijke voorkomingsfrequentietabel werd in de hydrometeoatlas 16]opgesteld voor alle boeien. Berekeningen te Westhinder en Akkaert kunnen bijgevolg steunen op deze gegevens. De transformatie van de tabel te Westhinder, uitgaande van gepaste omzettingen afgeleid uit de numerieke golfdatabank, zal een nieuwe voorkomingsfrequentietabel per uitvoerlocatie opleveren. De lokale golfenergie-inhoud isaldus gekend. Alleoverige parameters (piekperiode, golfrichting, windsnelheid en waterstand) worden gekoppeld aan de golfhoogte (figuur 4).
Golfenergie
Deze systemen kunnen gebaseerd zijn op de relatieve beweging tussen verschillende segmenten, zoals het geval bij de Pelamis. Daarnaast horen ook systemen die bewegen ten opzichte van een vaste referentie, bv. de zeebodem, thuis in deze categorie. Voorbeelden hiervan zijn de Archimedes Wave Swing en sommige puntabsorber systemen. Punt-absorbers zijn oscillerende energieconvertoren waarvan de horizontale dimensies duidelijk kleiner zijn dan de golflengte. Ten slotte onderscheidt men de oscillerende waterkolommen. Bijdeze systemen beweegt water op en neer in een holle kamer, als gevolg van de golfwerking. Boven het water bevindt zich een luchtkolom die samengeperst wordt en aldus een luchtturbine aandrijft. Dergelijke systemen worden reeds gebruikt op geïsoleerde eilanden (in de plaats van dure dieselgeneratoren). Voorbeelden zijn LlMPET(lslay,Schotland, 500 kW) en Pico Power Plant (de Azoren, Portugal, 400kW). Deze systemen kunnen slechts gebruikt worden in inhammen waar een zeer grote golfenergieconcentratie heerst. De Belgische kust met haar zachthellend zeebodemprofiel is bijgevolg niet geschikt voor dergelijke convertoren. Hierna bespreken we een viertal veelbelovende GEC's meer in detail, en we onderzoeken meer specifiek hun toepassings-mogelijkheid op het Belgisch Continentaal Plat. De Wave Dragon De Wave Dragon is een drijvende golfenergieconvertor van het overtoppingstype, ontwikkeld door het Deense energiebureau Loewenmarkt in samenwerking met de universiteit van Aalborg. Het systeem bestaat uit 3 elementen: - de golfreflectoren: zijfocusserende golvennaar de convertor; - de hoofdstructuur: bestaande uit een gekromd oploopvlak aansluitend op een reservoir; - een aantal laag-vervalturbines (Kaplanturbines) die het hydraulisch verval converteren naar elektriciteit. Het hellend vlak is kort en steil, waardoor de energieverliezen beperkt kunnen worden wanneer de golf tegen het hellend vlak aanloopt. Bovendien draagt ook de speciale ellipsvorm van het oploopvlak bij tot een grotere overtopping, zoals gebleken is uit modelproeven.
INPUT Tijdreeks
Enkele actuele convertoren Golfenergieconvertorenkunnen op verschillende
·· ·
maniereningedeeldworden(1),namelijk: overtoppingssystemen bewegende lichamen oscillerende waterkolommen.
Een eerste klasse van systemen, de zgn. overtoppingssystemen,makengebruikvan de potentiële energie in de golven. Overslaande golven worden opgevangen in een verhoogd reservoiren via laagvervalturbines terug in zee geloosd. Een gekende convertorvan dit type isde WaveDragon. Eentweede categorie behelstde bewegende lichamen.
-8INPUT Golfparameters
.
Transformatiematrix (SWAN)
OUTPuI' Golfparameters
=:Q: OUTPUT Tijdreeks
De numerieke golfdatabank geeft het verband tussen golfparameters in diep en in ondiep water. Dit verband kan vervolgens gebruikt worden om te voorspellen wat de uitkomst van reële opmetingen in diep water (INPUTTijdreeks)zal zijn op eender welke locatie in ondiepe kustzones (OUTPUTTijdreeks) Figuur 4: Numerieke golfdatabank.
5/2006Het Ingenieursblad I 47
3de KVIV-Prijs: Golfenergie In maart 2003 werd een prototype op schaal 1/4.5 in zeegebracht in een fjord ten noordenvan Denemarken (blikvangerfoto). Het prototype (ware grootte) heeft een nominaal vermogen van 4 MW in een gematigd zeeklimaat(24 kW/m). Hetweegt maarliefst 22.000 ton en de spanwijdtetussende reflectorenbedraagt230 m. De constructie kan vervaardigdworden uit staal of uit gewapendbeton. Indienvoor staalgekozenwordt, moet ballast toegevoegd worden om voldoende gewicht te bekomen. De Wave Dragon op ware grootte kan zich aanpassen aan de golfcondities op een bepaald ogenblik, om zo een beter rendementte verkrijgen.Dit gebeurt enerzijds door de luchtdruk in openluchtkamersaande onderzijde van de structuur te veranderenmet als gevolg dat de diepgang van het systeemgewijzigd wordt. Hierdoor kan men de hoogte van het hellend vlak dat aansluit op het reservoir afstemmen op de invallendegolven. Dezeaanpassingduurt enkeleuren. Anderzijdskan ook het aantal actieveturbines gewijzigd worden in enkele minuten of zelfsseconden. Hiermeebeïnvloedt men het waterpeil in het reservoir, wat een directe impact heeft op het rendementvan de turbines. De kostprijsvan het 4 MW model wordt geschattussen de € 7.5 en 9 miljoen,verankeringenniet inbegrepen131.
~ SWAN staat voor 'Simulating WAves Nearshore' en werd ontwikkeld aan de Technische Universiteit Delft. Als input vereist SWAN het bodemprofiel (bathymetrierooster) van een zone dat het interessegebied (rekenrooster) omvat. Tevens zal men gekende golfcondities hanteren om
één van de uitgangspuntenvan het Pelamisconcept.Dit aspectis minstenseven belangrijkals de efficiëntievan eenconvertor.In het verledenwerdenreedsverscheidene briljante conversiesystemenbedacht die sneuveldenbij de eerstestorm. Voor onderhouden grote herstellingenwordt de Pelamis naar een nabijgelegen aanlegplaats gesleept. Het systeem iszodanigontwikkeld dat het makkelijkvanzijn verankeringen kan worden losgekoppeld en met één sleepbootkan worden weggesleept. De recentsteschattingvoor de kostprijsvanéén PeIamiseenheid ligt tussen de € 1.5 miljoen en € 2.2 miljoen, verankeringskostenniet inbegrepen131. De F03
De F03is een punt-absorbersysteem,dat bestaatuit een drijvend, verankerdplatform met daarin 21 op en neer De Pelamisis op technologisch vlak reeds het verst bewegendevlotters (figuur 6). Zowel het platform alsde gevorderd. Het systeemwerd ontwikkeld door Ocean vlottersbestaanuit vezelversterktecomposietmaterialen. Power Deliveryen bestaat uit 4 cilindersegmentendie De converterop ware schaalis ca. 36 m x 36 m x 15 m scharnierend met elkaar verbonden zijn en drijven groot en heeft eennominaalvermogenvan2.5 MW (Hs= op het water. De conversie van mechanische naar 6 m, Tp = 9 s).De bewegingvande vlotterswordt via een elektrischeenergiegebeurt via een hydraulischsysteem hydraulischsysteem omgezet naar elektrischeenergie. met hoge-drukaccumulatoren.Die zorgen voor een Sinds begin januari 2005 wordt een 1:3 schaalmodel tijdelijke opslagen dragendus bij tot een gelijkmatigere getest in een fjord nabij Oslo. De constructie van een elektriciteitsproductie. prototype wordt aangevatin 2006. Erwerd reedseen prototype met een lengtevan 150 m, Het bedrijf FredOlsen,dat de F03ontwikkelt,heeft een een diametervan4.6 m en een nominaalvermogenvan jarenlangeervaringop het gebiedvanoffshoreplatformen 750 kW ontwikkeld (figuur 5). voor gasexploitatie. Het F03-platform is dan ook Controlevandeweerstandindeverbindingenlaatenerzijds geïnspireerd op een dergelijk platform. Gedurende toe om de resonantieresponsie te verhogenin een zwak het hele ontwerp werd gestreefd naar het gebruik van golfklimaat, waar de efficiëntie moet gemaximaliseerd mature technologieën,wat de bedrijfszekerheidvan het worden en biedt anderzijds de mogelijkheid om de systeemzekerten goedekomt. resonantieresponsie zo laag mogelijk te houden tijdens Net zoals bijde Pelamis wordtde convertoraangepastaan stormcondities,zodat de bewegingen op dat ogenblik de invallende golven door bijsturing van de hydraulische beperktworden.Eengoedeoverlevingscapaciteit isimmers demping. Bovendien kunnen de vlotters met water De Pelamis
Figuur5: DePelamis.het prototypevan 750kW.
48
I Het Ingenieursblad
5/2006
Figuur6: De FO]op schaal 1/20 in het .Ocean Basin Laboratory. van Sintef, Noorwegen.
3de KVIV-Prijs:
Golfenergie
Toepasbaarheid op het
Belgisch ContinentaalPlat randvoorwaarden in diep water op te stellen [21.Naast de drie golfkarakteristieken, Hs, Tp en golfrichting, zullen ook de waterstand en de windsnelheid invloed hebben op de golfvoortplanting. Zo ontstaat een klassenindeling van vijf parameters, waarbij elke combinatie een mogelijke randvoorwaarde inhoudt.
gevuld worden om hun massa en dus hun eigenperiode te vergroten, zodat deze beter overeenstemt met het invallend golfklimaat.
De Archimedes Wave Swing De Archimedes Wave Swing (AWS)werd ontwikkeld door Teamwork Technology (Nederland). Een uniek kenmerk is dat deze convertor volledig is ondergedompeld. De AWS bestaat uit twee cilinders: de onderste rust op de zeebodem; de bovenste, de vlotter, beweegt op en neer onder invloed van het bijkomend of afnemend gewicht ten gevolge van de golven. Aan de bovenste cilinder zijn magneten bevestigd die mee op en neer bewegen langs een spoel en aldus elektrische spanning induceren (figuur 7). Binnenin is de AWS gevuld met lucht. De lucht wil expanderen en zorgt voor een tegengestelde, dus opwaartse kracht op de bovenste cilinder. Wanneer de opwaartse beweging ten gevolge van deze kracht gelijktijdig plaatsvindt met een golfdal boven de AWS, treedt resonantie op. De amplitude van de cilinder wordt veel groter dan die van de golf zelf. Het is alsof men een schommel in beweging brengt door telkens op het gepaste ogenblik een kleine kracht toe te voegen, vandaar de naam 'Wave Swing'. Tot voor kort werd een prototype van 2 MW getest aan de Portugese kust. De AWSheeft als voordeel dat hijgeen enkele visuele impact heeft. De keerzijde van de medaille is dat men bij elke onderhouds- of reparatiebeurt het systeem van de zeebodem moet halen, aan land brengen en achteraf opnieuw dient te installeren. Dit zijn zeer delicate en dure operaties. Tot drie maal toe mislukte de installatie van het 2 MW-model, waardoor het project een vertraging van twee jaar opliep. De kostprijs voor een AWS-convertor wordt geschat tussen € 3 à 4 miljoen(3).
Voor elke convertor gingen we na hoe de dimensies konden aangepast worden aan het golfklimaat en de bathymetrie van de geschikte locaties op het Belgisch Continentaal Plat. Eenaantal convertoren werd herschaaid wegens de ontoereikende waterdiepte, voornamelijk op de locaties Noord-Wenduine en Wielingen. Daar bedraagt de waterdiepte bij laagtij respectievelijk7.5 m en 8 m. Ter plaatse van de boeien Akkaert en Westhinder treft men waterdieptes bij laagtij aan van 19 m en 30 m. De Wave Dragon werd herschaaid omdat de grote afmetingen van het ware-schaalmodel niet nuttig zijn in een weinig energetisch golfklimaat. Een oploopvlak van 4 m hoog is niet erg zinvol wanneer golfoploop in die grootteorde zich nauwelijks voordoet. De lengte van de Pelamisstemt idealiter overeen met twee golflengtes. Het korter maken van de convertor draagt dus rechtstreeks bij tot een verhoging van de resonantieresponsie in kleine golven. Hieruit blijkt dat in sommige gevallen (Pelamis, AWS) deze herschaling een verhoging van de rendementen in kleinere golven impliceert.
Aan de hand van voorkomingsfrequentietabellenen vermogen-matrices 15.10.11)berekenden we het gemiddeld vermogen dat elk (herschaaid) systeem zou leveren op het BCP (figuur 8). Voor sommige systemen (F03, Wave
Dragon, ...) zijn deze gegevens gebaseerd op een extrapolatievan resultatenvan golftanktesten.
Figuur 8: Vergelijking van het gemiddeld geproduceerd vermogen in kWvan een aantal actuele
Gemiddeld geproduceerd vermogen 250 200
conversiesystemen voor 4 verschillende
§' 150 ~ 100
locaties op het BCP, rekening houdend met herschaling.
50
o Westhinder
.
Wave
Dragon
Akkaert
.
Wielingen
N-Wenduine locatie
Pelamis
.
Archimedes
Wave
Swing
. FO'
Goede prestaties van de F03 Op deze grafiek springt in het oog dat de F03,het best scoort voor de vier locaties.Ter plaatsevan Westhinder heeft de F03 een nominaal vermogen van 600 kW en produceerthij gemiddeldongeveer200 kW. Verschillende convertoren zullen gegroepeerdworden tot een park. Uitgaande van een hartlijnafstand van 180 m tussen twee convertoren bedraagt het nominaal vermogen ca. 20 MW per km2.Dit is ongeveerhet dubbel van het windmolenpark dat voorzien is op de Thorntonbank. Het spreektvoor zich dat dit een belangrijkaspectis, wegens de beperkt beschikbareruimte op het BCP.
I
Figuur 7: Het AWS-prototypedat vanuit de haven naar zijn installatieplaats gesleept wordt.
5/2006Het Ingenieursblad 149
3de KVIV-Prijs:
Golfenergie Referenties
De numerieke
golfdatabank
De golfcondities te Westhinder werden als inputwaarden gehanteerd voor berekeningen met SWAN. Elke combinatie van golf-parameters bij de invoer levert een unieke output in elke plaats van het interessegebied. Zo wordt het BCP als het ware volledig bedekt met fictieve boeien, waarvan deze informatie kan worden opgevraagd.
Archimedes Wave Swing Uit de grafiek blijktde Archimedes Wave Swing in wezen niet geschikt te zijn voor het BCP. Het systeem, waarvan
het ware-schaalmodel zo'n 40 m hoog is, moest tot zeer kleine afmetingen herschaaid worden wegens de beperkte waterdiepte. Bovendien bleef het rendement, ondanks de optimalisatie, betrekkelijk laag in kleine golven (H, < 1.5 m). Dit doet zeker geen afbreuk aan de AWS-technologie; men kan louter concluderen dat dit systeem niet geschikt is voor het golfklimaat en de bathymetrie van het BCP. Verder valt op dat er aanzienlijk meer energie geleverd wordt in de gebieden die het verst van de kust verwijderd zijn (Westhinder en Akkaert). Aangezien de kabelkosten enorm kunnen oplopen kan niet a priori besloten worden dat deze twee locaties uit economisch standpunt het meest aangewezen zijn. Toch wijst een eerste kostprijsberekening uit dat deze energetische locaties wel degelijk de meest gunstige zijn. Bovendien brengt de kostprijsberekening aan het licht dat de exploitatie van golfenergie op het BCPmomenteel nog ongeveer een factor 2 tot 3 duurder is dan offshore windenergie.
Besluit Golfenergieconversie biedt toch gunstige perspectieven voor de toekomst, aangezien deze technologie zich nog volop in het ontwikkelingsstadium bevindt en dus nog een steile leercurve voor de boeg heeft. Bij windenergie duurde het 25 jaar om het nominaal vermogen van een windmolen van 15 kW naar 5 MW op te krikken. Het onderzoek naar golfenergieconversie startte heel wat later. In ca. 10 jaar tijd heeft men reeds een prototype convertor met een nominaal vermogen van 2 MW.De kostprijs per kWhwordt op dit moment voor de energierijkere locaties geschat tussen de 10 à 25 €centI81. Het zou wenselijk zijn indien België zijn aandeel in hernieuwbare energie in het algemeen flink zou opvijzelen. Nieuwe technologieën brengen bovendien steeds nieuwe werkgelegenheid met zich mee. In Denemarken geloofden experts in de jaren '70 helemaal niet in windenergie. Op
dit ogenblik zijner ca. 25.000 mensen tewerkgesteld in de windenergiesector ... Golfenergieconversie is een explosief groeiende technologie waarvan de mogelijkheden voor België beslist in overweging moeten genomen worden. Wie weet wordt de droom morgen werkelijkheid!
50 I Het Ingenieursblad
5/2006
1. DeBacker, G.(2005).Golfenergie op hetBelgischContinentaal Plat: droomofwerkelijkheid? Analyse vandebestaande energieconvertoren. Scriptie, Gent,FaculteitIngenieurswetenschappen, UGent,129p. 2. Defevere, W.&Keppers, C.(2000).Gebruik vanSWANbijdebepaling van het golfklimaatdicht bij de kust. Scriptie,leuven,Faculteit Toegepaste Wetenschappen, KUleuven, 99p. 3. Epri(2004)Offshore WaveEnergyConversion Devices, E21EPRI WP004-US-Rev 1,VS,juni 2004,52p. 4. EuropeanCommunities(2002): Energy,let us overomeour dependence, ISBN92-894-1349-2, 39p. 5. Hald,T.(2001):Strategyfor regulatingthe crestfree boardof a floatingwaveenergyconvertor, MAREC 2001,9p. 6. Hydro-MeteoAtlas BelgischeKustgebied1977-1986(1990). MinisterievanOpenbare Werken- BestuurderWaterwegen - Dienst derkust,Haecon, Oostende. 7. Maes,E,Cliquet,A.,Seys, l, Meire,P.&Offringa,H.(2000).limited AtlasoftheBelgianPartof theNorthSea.Federal OfficeforScientific, 30p. Technical, andCulturalAffairs,Brussels, 8. Thorpe,T (2000):TheWaveEnergyProgramme in the UKandthe European WaveEnergyNetwork;proceedings of thefourthEuropean WaveEnergy conference (Aalborg), sessie A3. 9. Veiligheidsniveau Vlaanderen - Kustverdediging - Opmaakvaneen numerieke golfdatabank voordeVlaamsekust,in opdrachtvande AfdelingWaterwegen Kust(besteknr. 16EB/00111) (2004).WlH afdelingWaterbouwkundig laboratorium enHydrologisch OnderlOek, Borgerhout, 31p. 10.www.oceanpd.com l1.www.waveswing.com
Deauteurs Griet DE BACKER en lina MERTENS studeerdenin juni 2005 af als burgerlijkbouwkundigingenieuraan de UniversiteitGent.Zij behaalden hundiplomamethuneindwerk:"Golfenergie ophetBelgisch Continentaal Plat:Droomof werkelijkheid? AnalysevanhetGolfklimaat - Analysevande bestaande golfenergieconvertoren onderleidingvan prof.dr.ir.l DeRouck.Metdit werkbehaalden zij de3dePrijsvandeK VIV-Ingenieursprijzen, Promotie2005,afgelopen maart. GrietDeBacker werktsindsseptember 2005aaneendoctoraatmetals thema:"Optimalisatie vaneengolfenergieconvertor voordeZuidelijkeNoordzeecondities .
.
.
lina Mertenswerkt sindsoktober2005 als projectingenieur bij het MinisterievandeVlaamseGemeenschap - AfdelingKustte Oostende metvoornaamste taakdekustveiligheid. E-mail:
[email protected] E-mail:
[email protected]
Dankwoord Deauteursdankenhunpromotorprof.dr.ir.DeRouck,vandevakgroep CivieleTechniek, voorhet mogelijkmakenvandit eindwerkenvoorde wetenschappelijke ondersteuning. Ookwensenzijir.Cherletuitdrukkelijk te bedanken voordebegeleiding vanditeindwerk
.
