GGNet: Screener LVB
23 april 2013
1
Dr. Xavier M.H. Moonen
Orthopedagoog/GZ-Psycholoog Docent en onderzoeker Universiteit van Amsterdam Beleidsadviseur Koraal Groep Sittard Voorzitter Landelijk Kenniscentrum LVB
2
3
Theoretisch rekenmodel CBS Bevolkingsteller: vrijdag 5 oktober 2012, 8 uur 57 16.762.011 inwoners Nederlanders 2.2% IQ< 70 13.6% IQ >70<85
= =
368.764 2.279.663
Vergeet dit soort aantallen heel snel 4
5
6
Verstandelijke Beperking op Organisch / Genetische basis Pre- peri en postnatale etiologie geassocieerd met gestoord intellectueel en sociaal functioneren Prenataal includeert (honderden) genetische defecten en beschadigingen anderszins Perinataal denk aan zuurstofgebrek (anoxia) Postnataal denk aan meningitis Vaak matig en ernstige VB 7
Een voorbeeld van een syndroom uit de organische groep mensen met (L)VB Fetal Alcohol Syndrome (FAS) Meestal LVB Hyperactief Slaap- en eetstoornissen Dwang handelingen Expressief taalgebruik veel beter als receptief taalvermogen Hoge pijngrens maar ook heel gevoelig Slecht in sociale regels Sociaal naief Weinig vrienden
8
(Licht) Verstandelijke Beperking op basis familiaire kenmerken Geen duidelijke organische oorzaak Vaak uit lage(re) SE klasse of minderheidsgroepering Intergenerationele problematiek Meestal licht of matige VB Poligenetische (?) en omgevingsfactoren Internationaal ongeveer 50% totale populatie VB in Nederland is dit aandeel hoger! -----------------------------------------------------------------------------------------------
„Verworven LVB“ op basis van een hard leven (traumata, middelengebruik, streetlife)
9
LVB in alle soorten en maten
10
Grotere kans om in aanraking te komen met criminaliteit en psychiatrie Verhoogde kans op psychische problemen Oververtegenwoordiging in (jeugd)gevangenissen Reclassering Slechte start, slecht vervolg, armoede, weinig talenten, opvallend, slecht sociaal aangepast etc.
11
Bedrieglijke taalvaardigheid
12
Verminderd taalbegrip (95 jongens en meisjes 12-18 jaar IQ 50-85) Bedreigen Gemakkelijk boos worden Klagen Iemand onderbreken Toestemming Boos Opvrolijken Verdrietig Blij Aanmerkingen maken Liegen Mijn zin krijgen 13
Vrienden maken In de bres springen voor iemand Iemand aankijken Gevoelens Gevoelens laten zien Irritante geluiden Zorgvuldig Te luid Spijt hebben Iemand pijn doen
„goed genoeg“
Iemand onderbreken Toestemming Liegen
14
Het vaststellen van een verstandelijke beperking Intelligentie Sociaal aanpassingsvermogen Leeftijd dat het voor het eerst een probleem werd Chroniciteit: verwachting van een (intermitterende) ondersteuningsbehoefte Cumulatief risicomodel model: hoe meer problemen (op diverse terreinen) des te groter de kans op (maatschappelijke) problemen
15
Primair nodig
Sensitiviteit om überhaupt aan een verstandelijke beperking te denken
16
Maar hoe moet dat nou bij een duale diagnose of een triple diagnose?
Kennis hebben van hoe normaal organisme in normale of in abnormale omstandigheden reageert PLUS kennis hebben hoe een beschadigd organisme in normale en abnormale omstandigheden reageert EN uw gedrag daar op aanpassen* *Dit is een veld van voortdurend praktisch én wetenschappelijk onderzoek
17
Van screener naar diagnostiek Op snelle en betrouwbare wijze kunnen een vermoeden van een LVB kunnen vaststellen zonder dat er sprake moet zijn van grote mate van deskundigheid van de kant van de afnemer Hoge specificiteit (veel positieven die inderdaad LVB blijken te hebben) Hoge sensitiviteit (weinig positieven die geen LVB blijken te hebben) Bij bevestiging „niet-pluis“ gevoel nadere diagnostiek* *Ook die instrumenten kennen soms behoorlijke foutenmarge 18
Procedures die tot nu toe gebruikt worden Vragen stellen
waar woon je wat voor werk doe je (heb je gedaan) schoolcarriere noem je eigen geboortedatum Leg uitdrukkingen uit (b.v. de appel valt niet ver van de boom)
19
nadelen geen afgebakende set geencut off point Validiteit en betrouwbaarheid?
20
De constructie van de screener LVB (voor volwassenen, later jongerenversie)
Xavier Moonen – orthopedagoog, onderzoeker UvA Hendrien Kaal – Lector Leiden University of Applied Sciences Henk Nijman – Forensic Psychiatrist Altrecht, hoogleraar KUN
21
21
Eerste stap: basisvragenlijst
gebaseerd op: vragen die in de praktijk in Netherland gebruikt worden (De Borg tips) Learning Disabilities in the Probation Service (LIPS) Learning Disability Screening Questionnaire (LDSQ) Hayes Ability Screening Index (HASI) Wetenschappelijke literatuur
22
22
Voorbeelden van items uit de basisvragenlijst Ben je ooit blijven zitten Wat voor werk doe je Achteruitspellen STORM Wanneer je € 16,- euro hebt en iemand geeft je € 9,- hoeveel geld heb je dan? Vandaag is het 3 januari. Je bezoekt de dokter die zegt dat je over 3 weken moet terug komen. Op welke datum moet je dan terugkomen? Leg uit: de appel valt niet ver van de boom Trail making Klok tekenen Etc.
23
Veel vragen uit de basisvragenlijst
Discrimineren onvoldoende tussen wel/niet LVB Zijn heel moeilijk te scoren Zijn onhandig af te nemen
24
analyses
291 casussen: cross validatie 2 sets random split (N1=147; N2=144)
25
Een significante samenhang werd gevonden voor gevolgde en afgeronde opleiding;
tijdsommen;
speciaal onderwijs gevolgd;
kloktekenen;
aantal keer blijven zitten;
achteruit spellen;
lees/leerproblematiek;
trailmaking;
contact met hulpverlening LVB;
spreekwoorden uitleggen;
familie/vrienden waar je op terug kan vallen;
rekensommen; dicteezinnen
een huidige relatie; het lezen van een tekst (fouten en tijd). beheer over eigen geld;
26
Cut-off scores Coordinates of the Curveb (Randomsplit = 2) Positive if Greater Than or Equal Toa Sensitivity 1 - Specificity 1,0000 2,5000 3,5000 4,5000 5,5000 6,5000 7,5000 8,5000 9,5000 10,5000 11,5000 12,5000 13,5000 14,5000 15,5000 17,0000 27
1,000 1,000 ,957 ,891 ,826 ,630 ,587 ,500 ,370 ,261 ,217 ,174 ,109 ,043 ,022 ,000
1,000 ,929 ,595 ,333 ,143 ,071 ,048 ,012 ,012 ,000 ,000 ,000 ,000 ,000 ,000 ,000
Sensitivity =.83 Specificity =.86
Sensitivity =.86 Specificity =.87
Coordinates of the Curveb (Randomsplit = 1) Positive if Greater Than or Equal Toa Sensitivity 1 - Specificity 1,0000 2,5000 3,5000 4,5000 5,5000 6,5000 7,5000 8,5000 9,5000 10,5000 11,5000 12,5000 14,0000 15,5000 17,0000
1,000 1,000 1,000 ,959 ,857 ,714 ,694 ,592 ,449 ,327 ,204 ,102 ,082 ,020 ,000
1,000 ,869 ,500 ,274 ,131 ,083 ,060 ,024 ,012 ,012 ,012 ,012 ,000 ,000 ,000
We zijn nu bezig
De handleiding te schrijven Exacte cut-off scores te bepalen Test vorm te geven Testuitgever: Hogrefe Amsterdam
28
Zwakke punten Beperkingen Geen random sample Niet altijd recente IQ gegevens Nu nog alleen gekoppeld aan totaal WAIS IQ
29
29
Onderzoek op dit moment
Validering screener LVB jeugd (12-17 jaar) Wederom basisvragenlijst Daarna analyses en zoeken naar beste voorspellers
30
www.kenniscentrumlvb.nl
[email protected]
Dank U
31
