Gezondheids raad Health Councfl of the Netherlands
De heer H.C. Moolenburgh, arts
Onderwerp Ons kenmerk Bij lagen Datum
Elektromagnetische velden en gezondheid 673 -M9 1 : U-807 1 /EvRJprn 17 februari 2014
Geachte heer Moolenburgh, Hartelijk dank voor uw brief d.d. 5 februari 2014 U vraagt of de uitspraak van mevrouw Van Stapele van Monet, dat de door de Gezondheidsraad voorgestelde blootstellingsnonnen “een veilig verblLjf van de burger in de buurt van antenne-installa:ies gedurende 24 uur per dag, zeven dagen per week, een leven lang waarborgen” letterlijk door de Gezondheidsraad is gedaan, dan wel door de raad wordt onderschreven Dat is niet het geval. De Gezondheidsraad heeft in 1997 voorstellen gepubliceerd voor blootstellingslimieten voor elektroniagnetische velden. Deze komen overeen met de voorstellen die de International Commission for Non-ionizing Radiatian Protection (ICNIRP) in 1998 heeft gedaan. Beide voorstellen zijn voor wat betreft het radiofrequente gebied gebaseerd op het voorkomen van overrnatige opwarming als gevolg van blootstelling aan elektromagnetische velden In de voorstellen zijn grote veihigheidionzekerheidsmarges opgenomen, waardoor ze een factor 50 lager liggen dan de niveaus waarboven er mogelijk een risico op gezondheidsschade bestaat. In feite betekent dit dat er zo goed als absolute zekerheid is dat overmatige opwarming, cmi de daarmee epaard gaande gezondheidsprob:emen, niet zullen optreden, maar het is per definitie niet moge hjk om te stellen dat een effect nooit op zal treden. Dat heeft de Gezondheidsraad dus ook nooit gezegd. Anderzijds is het ook niet zo dat de raad tot voorzichtigheid heeft gemaand. Wij lichten regering en parlement voor over de stand van wetenschap. Wat zij (en de maatschappij) daarmee doen is hun zaak. Wel hebben wij in diverse adviezen aanbevolen om nader onderzoek te doen. Aan die oproep is ook door de overheid gevolg gegeven, en er loopt momenteel een groot onderzoeksprogramma in Nederland waarin de overheid E 16.5 miljoen heeft geïnvesteerd. De Gezondheidsraad brengt nog steeds met enige regelmaat adviezen uit over mogelijke gezondheidseffecten van blootstelling aan elektromagnenische velden. Deze zijn te vinden op onze
BezDekadres Rijnstraat 50 2515 XP Den Haag E-n,ail E an.Ronoe 1@gr ni TeIe’ocn (070) 340 57 33
Postadres Postbus 16052 2500 BB De Haag waw ar n
Gezond heidsraad Health Council of the Nethertarids
Onderwerp Ons kenmerk Pagina Datum
Elektromagnetische velden en gezondheid JJ-807 l/EvR/pm/673-M9 17 februari 2014
website \\ veudheidsraadnl. De meest recente adviezen in die serie zijn het advies “Invloed van radiofrequente telecommunicatiesignalen cp kinderhersenen” uit 2011 en “Mobile phones and cancer. Part 1: Epidemiology oftumours in the head’ uit 2013. In die adviezen kunt u de opvattingen van de Gezoridheidsraad verwoord vinden. Een ander mogelijk interessant advies is “Elektromagnetische velden: Jaarbericht 2008” uit 2009. Daarin beschrijft de commissie Elektromagnetische velden (die al deze adviezen opstelt) hoe zij wetenschappelijke gegevens beoordeelt. Ik hoop dat ik u hiermee voldoende heb geïnfomieerd Met vriendelijke groet,
J
dr Eric van Rongen
Bezeekadres Rij natraat 50 2515 XP Gen Haag Ean.Rangengr n E-rnail: Telefoon (070) 340 57 30
Postadres Postbus 16052 2500 80 Den Haag wwwOr n
H. C. MOOLENBURGH ARTS
Geachte Colle€a
5 Febr.
14
van Rongeri.,
Al sinds enige tijd worden mij regelmatig vragen gesteld over de veiligheid van GSM en UMTS—masten. Duikende in de literatuur vind ik elke keer weer aanwijzingen van toegenomen maligniteiten binnen 500 meter van de masten,waarbij vooral opvalt dat met name gliomeri,!ymphomen en leukernieen bij kinderen worden vermeld.Ook stuit ik keer op keer op DNA—breuken bij mens, dier en plant in de directe omgeving van de masten. De reden dat ik u hiermee lastig val is dat ik zowel in het Flaarlems Dagblad van 22 Januari 2014 als in een brief van Mevrouw Carola van Stapele,voorzitter ven de brancvereniging Monet ,een samenwerkings— —verband van KPN,T—Mobile,Tele 2 en Vodafone de volgende passage tegen— kom :“De bedrijven houden zich aan de normen van de Nationale Gezondheids raad die”een veilig verblijf van de burger in de buurt van antenne installaties gedurende 24 uur per dag,zeven dagen per week,een leven lang waarborgen”(Haarlems Dagblad;de aanlialïngstekens zijn van hen,waaruit ik zou moeten opmaken dat de uitspraak letterlijk van de GR afkomsti is) En:De bestaande veiligheidsnorrnen(hleotstellingslimieten) die door de Internationale Commissie van deskundigen(ICNIRP) is vastgesteld en die wereldwijd door de Wereld Gezondheid Organisatie(WHO) en voor Nederland door de nationale Gezondheidsraad worden ondersteund,waarborgen een veilig verblijf van de burger in de buurt van antenne—installaties geduren —de 24 uur per dag,7 dagen per week,een heel leven lang. (Brief van Carôline van Stapele,vobrzitter van Honet aan de Gemeenteraad van Haarlemmerrneer van 17 Januari 2014) Nu kan ik me twee dingen met zelfs de beste wil van de wereld niet goed v oor stellen: l.We hebben hier zeer duidelijk met een glad verkooppraatje te maken.Zo prijs je een tandpasta of een voorbehoedmiddel aan.De Gezondheidsraad die een eerbiedwaardig en oud instituut is heeft zich toch niet geencanail —leerd met het ondersteunen van zon uitspraak 2.De Nederlandse Gezondheidsraad bestaat naar ik meen uit serieuze wetenschappers.Ik weiger te geloven,dat die een waarborg afgeeft voor de absolute veiligheid van een nieuwe techniek en dan nog wel zd’ een,nl. 24 uur per dag,7 dagen per week,een heel leven lang.Zelfs al zouden ze in een vermoeid moment gedachtenloos een handtekening hebben gezetdan zouden ze als verantwoorde wetenschappers die zeker vöôr publicatie hebben herrôpen,omdat geen enk zichzelf respecterende wetenschapper dat zou kunnen doen,afgezien nog van de toekomstige persoonlijke verantwoord elijk— —heid die bij geblW kankertoename het gevolg zou zijn van zon ondersteuning. Kortom,ik geloof niet dat deze uitspraak hetzij van u afkomstig is,hetzij door u ondersteund wordtwant u bent serieuze integere mensen. Zoudt u zo vriendelijk willen zijn mij op dat punt gerust te stellen? Ik geef veel volbezochte lezingen door het hele land en zou graag cj weer een vraag uit het publiek kunnen zeggen: Het onderzoek is wereldwijd nog in volle gang en de eerste berichken zijn inderdaad onrustbarend.Qnze Gezondheidoraad heeft dan ook duidelijk tot voorzichtigheid gemaand en bevordert met enige spoed verder onderzoek. Mijn excuus voor deze brief want u hebt het al zo druk maar ik zit er een beetje mee. Met collegiale hoogachting,
nioriet Aan de Gemeenteraad van Haarlemmermeer p/a Raadsgriffle Haarlemmermeer Verzonden via e-mail:
[email protected] en
[email protected]
Baarn, 17januari 2014
Onderwerp:
Raadssessie inzake de plaatsing en effecten van GSM/UMTS/LTE antennes in de Haarlemmermeerd.d. 23januari 2014
Geachte raadsleden, Op donderdag 23januari a.s. zal uw gemeenteraad in een sessie de plaatsing en effecten van 2G (GSM), 3G (UMTS) en 4G ([TE) -antennes in de Haarlemmermeer bespreken. Tijdens deze sessie zullen onder meer de recent door uw college voorgestelde nota Beleid masten voor antenne-installaties”, alsmede de werkafspraken voor het aanvragen van masten en de kaart “50-metercirkel rondom basisscholen en kinderdagverblijven” van 26 november 2013, registratienummer 2013.0079685 aan de orde komen. Dit beleid met de werkafspraken en de genoemde kaart met 50-metercirkel zijn door afgevaardigden van uw college eind vorig jaar besproken met de verschillende Monet-leden. Monet is de branchevereniging waarbinnen KPN, T-Mobile, Tele2 en Vodafone samenwerken bij het verstrekken van informatie over antennes ten behoeve van mobiele telecommunicatie en waarbinnen wordt samengewerkt aan de randvoorwaarden voor de zorgvuldige en maatschappelijk verantwoorde aanleg van mobiele communicatienetwerken. Monet kan zich in grote lijnen vinden in het voorgestelde beleid, en in de gemaakte werkafspraken. Monet kan zich echter met klem t verenigen met de 50-metercirkel rond basisscholen en kinderdagverblijven. Het aanhouden van een 50-meter afstandscriteriurn bij basisscholen en kinderdagverblijven is niet gebaseerd op enige wetenschappelijke grondslag en/of onderzoek. Het schept onrust en verwarring bij inwoners van Haarlemmermeer die momenteel al een antenne-installatie op of hij hun woning (woongebouw) hebben staan of anderszins aanwezig hebben binnen 50 meter van hun verblijfplaats. Het leidt bovendien tot een discrepantie tussen antenne-installaties die nog vergunningsvrij en die op basis van het nieuwe beleid vergunningplichtig worden geplaatst. Bij een gunninsvriie plaatsing op een gebouw of bouwwerk binnen de genoemde 50-nietergrens heeft de gemeente geen zeggenschap en kon de gestelde norm niet worden geëffectueerd. Door de 50-metergrens op te nemen in het beleid en op een kaart wordt de suggestie gewekt dat bewoners in de nabijheid van c.q. gebruikers van een basisschool of kinderdagverblijven zich in een niet nader onderbouwd risicogebied zouden bevinden. De bestaande veiligheidsnormen (blootstellingslimieten) die door de Internationale Commissie van deskundigen (ICNIRP) is vastgesteld en die wereldwijd door de Wereld Gezondheid Organisatie (WHO) en voor Nederland door de nationale Gezondheidsraad worden ondersteund, waarborgen een veilig verblijf van de burger in de buurt van antenne-installaties gedurende 24 uur per dag, 7 dagen per ek. een heel leven lang. In de normen is een veiligheidsmarge en een voorzorgsbeginsel verdisconteerd, Wi[he[mnahan 3 3743 DB Brn Postbus 12 374OAA8arn
\
\
TO35-57533 FD35-527633
O
[email protected] WWw.rnonet.info.nt
moriet Aan deze normen wordt door alle operators ruim voldaan. Dit wordt gecontroleerd door het Agentschap Telecom van de Rijksoverheid. Inmiddels zijn vele honderden metingen verricht door het Agentschap Telecom, na te lezen op de website www.pntennebureau.nl Het is nog nooit voorgekomen dat de veiligheidsnormen door een operator zijn overschreden en over het algemeen blijven de operators met een factor 50 onder de gestelde normen. Het opnemen van verdere voorzorgsmaatregelen in gemeentelijk beleid is ook volgens vaste jurisprudentie van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State niet nodig. .
Namens alle aangesloten nationale operators met een eigen landelijk netwerk verzoekt Monet u met klem om het genoemde afstandscriterium te schrappen uit het beleid, en de kaart met 50-metercirkel buiten toepassing te laten. Met vriendelijke groet, namens de Vereniging Monet,
Carola van Stapele Voorzitter
2
