HSC
GEZINSWONING
Huybregts Systeembouw Concept;
Mede mogelijk gemaakt door; diederendirrix;
Raadgevende ingenieurs Nieman;
Opdrachtgever: Brabant Wonen;
Prijsvraag “De “Voorsprong” I d.d. 24-10-2011 I HSC
Gezinswoning
1
1. Algemene kenmerken van het concept Naam concept: HSC Gezinswoning Omschrijving van het concept: energie neutrale grondgebonden gezinswoning , hierbij is er keuze uit: o Basis: EPC 0,6; o Passief: EPC 0,4; o Energieneutraal: EPC 0,0 Marktsegment: Woningcorporaties / ontwikkelaars Doelgroep: Afnemers woningcorporaties en/of ontwikkelaars die in willen steken op een betaalbare bovengemiddelde energiezuinige woning. Eindgebruikers, gezinnen (evt. met kinderen) Het concept kan in de volgende provincies geleverd worden: allen Min. seriegrootte: 10 Max. seriegrootte: geen 2. Projectkenmerken Project: 70 HSC Gezinswoningen te ‘s-Hertogenbosch Opdrachtgever: Brabant Wonen Plaats: ‘s-Hertogenbosch Projectnaam: Eikendonk, locatie 1 Soort bouwwerk: seriematige woningbouw in bouwconcept Aantal eenheden: 70 2 Totaal aantal m2: +/- 10.150 m 2 m2/eenheid: +/- 145 m 3 Totaal aantal m3: 28.400 m 3 m3/eenheid: 406 m Bijzondere kenmerken van de locatie: binnenstedelijk, nieuwbouw na sloop. Soort selectieproces (prijsvraag, 'bouwteam', aanbesteding): selectie op basis van beste bouwconcept. Projectteam: o Hoofdaannemer (turnkey): Huybregts Systeembouw o Architect: diederendirrix o Constructeur: Goudstikker - de Vries o Bouwfysica: Raadgevende Ingenieurs Nieman o Prefab casco: Heembeton o E-installatie: Elektro W. van Santvoort o W-installatie: van Thiel Optimaal o Kozijnen: van de Vin ramen en kozijnen o Trappen: Trappenfabriek Vermeulen o Kap: Kingspan Unidek o
Opdrachtgever:
Prijsvraag “De “Voorsprong” I d.d. 24-10-2011 I HSC
Brabant Wonen
Gezinswoning
2
3. Waardeprofiel van het concept Concepten zijn oplossingen (met de daaraan gekoppelde ontwerp- en uitvoeringsregels) die voor een doelgroep op de markt gebracht worden en die per klant (projectmatig) op maat gemaakt worden. Bij het concept wordt primair gekeken of het projectresultaat past in het opgegeven waarde-profiel. Daarvoor zijn er twee criteria: Helderheid over de doelgroep en het waardeprofiel van het concept; Kwaliteit en innovativiteit van het oplossingssysteem Waarom is het een goed concept? Wat zijn de belangrijkste waarden of selling points zijn van het concept? Bij de soorten waarden kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de systematiek van GPR. Wat is de meerwaarde van het product of dienst? o Buiten de bovengemiddelde energiezuinigheid van deze woning is deze vooraf ontwikkeld met vaste ketenpartners. Hierdoor is de maximale toegevoegde waarde van de partners in de ontwikkeling meegenomen. Zo is het ontwerp van de woning aangepast aan de installaties en vice versa. Gegeven de bovengemiddelde energieprestatie hebben we binnen het liggende esthetische ontwerp het een optimale mix weten te bereiken. Binnen het ontwerp hebben we buiten de energieprestatie een bovengemiddelde kwaliteit behaald. Bovendien is de klant tevreden! Hoge technische bouwkwaliteit; Ankerloos prefab casco; Geïntegreerde installaties op basis van natuurlijke ventilatie; Goede luchtdichtheid; Goede energetische schil; Bovengemiddeld goede interne en externe akoestische eigenschappen; Onderhoudsarme en onderhoudsvriendelijke woning voor de woningcorporatie.
Wat is de meerwaarde voor de omgeving, het gebied? o Voor de omgeving zit de meerwaarde voorts in de doorlooptijd. Van deze woningen is (ervaring) de doorlooptijd per blok van 70 woningen in ca. 32 weken. Eventuele overlast op de bouwlocatie wordt hiermee enorm beperkt waardoor dit concept uitermate goed toepasbaar is in binnenstedelijk gebied. Daarnaast is de verschijningsvorm van de concepten aanpasbaar aan de omgeving waarin zij wordt gerealiseerd.
Wat is de meerwaarde voor het proces van de projectorganisatie? o Doordat er met vaste ketenpartners reeds in het voortraject wordt gewerkt worden de maximale toegevoegde waarde in de ontwikkeling meegenomen. Deze worden allen in een BIM-model verwerkt. Hierdoor kunnen reeds in het voortraject clash-controles plaatsvinden. Dit dringt de faalkosten aanzienlijk terug. In feite is de woning reeds virtueel gebouwd. Na bouwrijp valt de complete opdracht tot en met sleuteloverdracht in opdracht van Huybregts Systeembouw (inclusief ontwerp). Dit zorgt voor een korte communicatie. De contracten zijn allen gebaseerd op te behalen prestaties. De kwaliteitscontrole vindt aantoonbaar gedurende het realisatieproces plaats. Onder andere luchtdichtheids- en geluidsmetingen.
Wat is de inzet van middelen (in project en beheerfase)? o Doordat de woning volledig in BIM is geplaatst is het mogelijk om het beheer en onderhoud in deze module over te dragen aan de klant of eventueel een maintenance contract af te sluiten. In bijlage 1 is een en ander schematisch weergegeven.
Prijsvraag “De “Voorsprong” I d.d. 24-10-2011 I HSC
Gezinswoning
3
4. Bijdrage aan de energietransitie Heeft het concept voldoende potentie om grootschalig toegepast te worden binnen de woningbouw- of renovatieopgave van Nederland. (koppeling met prijs, kwaliteit en (gega-randeerde) prestaties)? Maak dat aannemelijk. o Leidraad voor de HSC Gezinswoning is dat de klant zijn eigen ambitieniveau bepaalt. In het geval van Eikendonk koos Brabant Wonen voor een EPC van 0,4. Toch is de woning in basis geschikt gemaakt voor een energieneutrale toekomst, doordat de stappen naar energieneutraliteit zijn voorgeprogrammeerd. Een en ander is op verschillende manieren te realiseren. o Basis is een goed geïsoleerd, bouwkundig optimaal casco en daarin geïntegreerde installaties. De volgende stap is het toepassen van een duurzaam opwekkingssysteem; hiervoor is al ruimte gereserveerd. Afhankelijk van toekomstige ontwikkelingen kan dat in de toekomst anders zijn; de HSC Gezinswoning is er geschikt voor. De laatste stap naar energieneutraliteit is het duurzaam lokaal opwekken met behulp van solar technieken waardoor onder andere elektriciteit kan worden opgewekt om de resterende (hulp)energievraag te dekken, bijvoorbeeld met PV. Voorzieningen hiervoor worden al bij de bouw meegenomen. o Wanneer de klant direct een energieneutrale woning wil, realiseren we dit met een all-electric systeem. Het elektriciteitsnet wordt hierbij als buffer gebruikt. Welke ontwerp- en/of de uitvoeringsregels worden gebruikt om tot de oplossing te komen. o Basis voor de te hanteren energieconcept vormt de Trias Energetica. Terugdringen van de energievraag. De HSC Gezinswoning kenmerkt zich door een goede thermische schil en hoogwaardige luchtdichting. Gebruik duurzame energiebronnen. Laagwaardige energie uit de omgeving wordt als bron gebruikt om de woning te verwarmen en te voorzien van warmtapwater. In de laatste stap naar energieneutraliteit wordt ook de hiervoor benodigde (hulp-)energie opgewekt door PV panelen. Energie-efficiënt gebruik van fossiele bronnen. Omzetten van omgevingsenergie met behulp van een (electrische) warmtepomp. Door aandacht voor engineering, uitvoering en exploitatie realiseren we een optimale prestatie, zowel in CO 2reductie als in kosten voor de eindgebruiker. Bovenstaande punten hebben wij direct geïmplementeerd in het concept. 5. Hoe is uw marktbenadering? Wat is de doelgroep van het concept? o De doelgroep de klant van de woningcorporatie of ontwikkelaar. Het is van belang dat de corporaties of ontwikkelaar insteekt op een energiezuinige woning. De eindgebruikers zijn huurders of kopers welke in een grondgebonden gezinswoning willen wonen. Hoe is de marketing van het concept? Waar wordt gebruik van gemaakt van? (bijvoorbeeld website, folder, artikelen, showroom etc.) o Zodra een conceptontwikkeling gereed is, en het concept is gebouwd, dan wordt dit concept toegevoegd aan onze conceptengalerij op internet. (www.conceptueelontwikkelen.nl) Daarnaast worden van al onze concepten brochures gemaakt. Tevens wordt er ingezet via persoonlijke verkoop, advertenties, deelname aan beurzen, netwerk conceptueel bouwen en inzet via social media. De brochure van de HSC Groenwoning moet nog gerealiseerd worden. Geef een beschrijving van het verkoopproces van het concept. o Binnen Huybregts Systeembouw stellen wij de klant centraal. In tegenstelling tot andere conceptaanbieders stellen wij niet onze producten centraal maar kijken wat onze klanten wensen. Zodra deze wensen en de waardeprofielen van de klant bekend zijn bekijken we of wij concepten hebben die hierop aansluiten. Is dit niet het geval dan ontwikkelen wij een nieuw concept, is dit wel het geval, dan passen we onze bestaande concepten aan de wens van de klant aan. Hiermee gaan we een stap verder dan conceptueel bouwen: conceptueel bouwen en ontwikkelen. Onze werkwijze biedt ruimte voor Prijsvraag “De “Voorsprong” I d.d. 24-10-2011 I HSC
Gezinswoning
4
maatwerk voor de klant. Wij willen graag weten wat onze klanten wensen, of dat nu een bestaand concept is (conceptueel bouwen) of een nieuw (conceptueel ontwikkelen). In dit voorbeeld is er de keuze uit meerdere niveaus van energiezuinigheid. In het geval van Eikendonk heeft Brabant Wonen gekozen voor de woningen met een EPC van 0,4. De verschillen in de EPC niveaus zijn in samenwerking met Raadgevende Ingenieurs Nieman in beeld gebracht zie bijlage 3. Hoe geeft de aanbieder de klant inzicht in de te leveren oplossing (bijvoorbeeld 3D visua-lisatie)? o De klantwensen worden vertaald naar een ontwerp kunnen we middels 3D visualiseringen (BIM) de klant meenemen door zijn nieuwe woning. Een andere indeling of andere wensen? Geen probleem we passen het aan en de klant ziet direct het eindresultaat.
6. Hoe maakt u gebruik van de samenwerkende keten? Is er een beschrijving van de projectoverstijgend ketensamenwerking bij het concept? o Er vindt een selectie plaats van strategische partners. Deze selectie geschiedt op basis van innovatiekracht en goede deelconcepten en eerdere succesvolle samenwerkingen. Uiteraard dient het organisatiemodel van de onderaannemers en leveranciers aan te sluiten bij deze werkwijze. Deze partijen worden al in het ontwikkeltraject vanaf initiatieffase betrokken. De uitwerking is op basis van prestaties gedefinieerd,.
Hoe werken de ketenpartijen samen om het concept voortdurend te verbeteren? o De partners werken continu aan het verbeteren en optimaliseren van het totale eindproduct. Dit door te werken in BIM en het gebouw vooraf te simuleren. Daarnaast is er continu clash controle om mogelijke discrepanties vooraf te tackelen. o Er wordt ook gefocust op onderhoud, dit zorgt voor een goed beeld van de uiteindelijke totaalexploitatie. o Een succesvol project verhoogt de herhalingskansen van het concept. De kwaliteitscontrole vind ook tijdens het realisatieproces plaats.
o o o o o o
BIM met mogelijkheden: Regievoerend en beslissingen (verbeteringen, clashes): Huybregts Systeembouw Ontwerpen in 3-D: architect en constructeur; Clashcontrole: primair architect en constructeur, secundair ook alle overige; Aanleveren ontwerpinformatie: allen, afspraken nader te maken; Inregelen, instellen projectportal en 3D model:software leverancier (Cadac); Training en begeleiding door software leverancier (Cadac).
Met welke partij(en) uit de coalitie heeft de klant contact? o In beginsel is er één vast aaspreekpunt binnen Huybregts Systeembouw. Dit is onze afdeling engineering. Zij zorgen voor de gehele communicatie met alle partners.
Welke hulpmiddelen gebruiken de coalitiepartners in hun communicatie (Bijvoorbeeld BIM, Lean bouwen..)? o Zoals besproken, BIM.
Prijsvraag “De “Voorsprong” I d.d. 24-10-2011 I HSC
Gezinswoning
5
Waarover zijn met de coalitiepartners vaste afspraken gemaakt m.b.t. de transacties binnen de keten (bijvoorbeeld verdeling van winst en risico, tarieven etc.)? o Per project prestatiegericht naar optimalisatie van de richtprijs. Er worden garanties verlangt op het deelconcept. Er worden lange garanties verlangt. De inbreng van nieuwe innovaties zijn gewenst. Voorts is er een afspraak in risicodeling. De volgende risicofactoren besproken; o Kwaliteit; o Tijd; o Geld; o Organisatie; o Informatie.
6. Waaruit blijkt dat het een project is met een bijzondere energieambitie? Welke bijzondere energieprestatie is er in het project bereikt en welke bijzondere maatregelen (technisch, organisatorisch of anderszins) zijn daarvoor ingezet? Is er sprake van een slim integraal afgestemd energetisch concept? o Ja, in principe bepaalt de klant het ambitieniveau. Het ambitieniveau kan variëren van Bouwbesluitniveau 0,6, passief 0,4 tot energieneutraliteit 0,0, of zelfs energieleverend. In het ontwerp is een technische ruimte op een strategische plek op de begane grond. Hierdoor kan de opdrachtgever niet alleen nu kiezen tussen een traditionele installatie of een warmtepompinstallatie, maar blijft ook de deur geopend voor toekomstige duurzame technieken. Is het betaalbaar in verhouding met projecten die vanuit de heersende normen zijn gerealiseerd? o Het concept is vergeleken aantoonbaar voordeliger dan traditioneel. Voorts zitten de additionele voordelen in de exploitatie. o Afhankelijk van de energieambitie kan gedurende de levensduur steeds gekozen worden voor de meest passende stap naar energieneutraliteit.
Prijsvraag “De “Voorsprong” I d.d. 24-10-2011 I HSC
Gezinswoning
6
Doen de energieambities afbreuk aan de esthetische en/of comfort kwaliteit van de woning? o In de passieve vorm (tot 0,4) is er geen esthetische afbreuk. De verbeterde thermische schil in combinatie met laagtemperatuurverwarming zorgt voor betere prestaties op het gebied van thermisch comfort. Bij verbetering tot 0,0 kunnen PV panelen worden gezien als esthetische afbreuk. Dit is echter niet nodig, gezien de grote ontwikkeling in geïntegreerde oplossingen Welke vernieuwende technieken zijn ingezet om die ambities te realiseren? o Door toepassing van een ruime technische ruimte op de begane grond kan zowel voor een conventionele installatie gekozen worden als voor een breed scala aan opwekkers, bijvoorbeeld een warmtepompinstallatie, HRE ketel (micro-WKK) of hybride oplossingen. Daarnaast biedt de ruime technische ruimte ook mogelijkheden voor toekomstige duurzame technieken. Later kun je indien gewenst makkelijk de overstap maken naar All-electric. In hoeverre is het realistisch dat theoretische prestaties ook daadwerkelijk behaald gaan worden? o Het concept wat bij de HSC Gezinswoning wordt toegepast is een beproefd concept. Hierdoor kan goed ingeschat worden of vooraf afgegeven verwachtingen in de praktijk behaald worden. Een en ander wordt in de praktijk aantoonbaar door tussentijdse controles. In hoeverre wordt er voldaan aan de verwachtingen van de klant? o De klant in het gehele traject actief betrokken. Belangrijk onderdeel hiervan is dat de verwachtingen gemanaged worden en dat de stap naar energieneutraliteit wordt gekoppeld aan het actuele ambitieniveau van de klant.
8. Klantverwachting Bij het invullen van dit punt is het belangrijk dat de klant erbij wordt betrokken en dat deze laat weten het met de score eens te zijn. Geef een beschrijving van de waarden die de klant verwachtte en in welke mate uw oplossing daaraan heeft voldaan: Onderstaande tekst is ingevuld door Marijn van Zelst, opdrachtgever van Brabant Wonen. Meerwaarde van het product/dienst Het concept heeft een duidelijke meerwaarde; er kan snel en droog gebouwd worden; vaak is een systeem “eenheidsworst”; dit project niet. Het concept kon achter de ontworpen architectuur worden ontwikkeld, in goede samenspraak tussen architect en aannemer; daarnaast het voordeel van een gemiddelde EPC van 0,45, waar 0,6 de regelgeving is. Onze huurders ondervinden hiervan voordelen m.b.t. hun woonlasten. Meerwaarde voor de omgeving, het gebied Zowel de architectuur / uitstraling van het plan en de lage EPC hebben een meerwaarde voor het gebied. Met de lage EPC hebben in eerste plaats onze bewoners voordeel, maar hiermee kunnen we ook voldoen aan de afspraken met de gemeente, die we op wijkniveau hebben gemaakt. Meerwaarde van proces van de projectorganisatie (overlast, planning, communicatie etc.) Overlast zal tot een minimum worden beperkt; er wordt gebruik gemaakt van boorpalen en er wordt gebouwd met een droog bouwsysteem, waardoor je nauwelijks weersafhankelijk bent en daardoor goed volgens planning kunt blijven werken. Prijzen/kosten Doordat dit concept wordt toegepast kan goedkoper worden gebouwd. Daardoor zijn er t.o.v. onze referentiewoning financieel mogelijkheden om architectuur te kunnen maken en te investeren in de woning om een lagere EPC te kunnen realiseren.
Prijsvraag “De “Voorsprong” I d.d. 24-10-2011 I HSC
Gezinswoning
7
Bijlage 1
Figuur: schematische weergave BIM proces
Prijsvraag “De “Voorsprong” I d.d. 24-10-2011 I HSC
Gezinswoning
8
Bijlage 2:
Afbeeldingen van de HSC Gezinswoning welke in opdracht van Brabant Wonen in 2012 in de wijk Eikendonk te ’sHertogenbosch wordt gerealiseerd.
Prijsvraag “De “Voorsprong” I d.d. 24-10-2011 I HSC
Gezinswoning
9
Bijlage 3:
Prijsvraag “De “Voorsprong” I d.d. 24-10-2011 I HSC
Gezinswoning
10
