Getuige Hofstadzaak houdt zich dom

20 Vrijdag Juli2007

Verkiezingen Turkije

Overal draadloos

Koken met Koppes

Tot elf jaar geleden werkte de nu 40-jarige Ayse Tükrükçü gedwongen in de prostitutie. Samen met Saliha Ermez, eveneens voormalig prostituee, doet ze zondag als onafhankelijke kandidaat mee aan de Turkse parlementsverkiezingen. 10

Estland wordt ‘Silicon Valley aan de Oostzee’ genoemd. Bellen en stemmen doen de Esten via internet, bankafschriften krijgen ze digitaal. Inwoners van de kleine Baltische republiek kunnen altijd en overal draadloos het internet op. 12

Met zijn muziek ontroerde hij op haar huwelijk prinses Máxima. De man die de tango in Nederland introduceerde, gaat weer Ierse muziek spelen. Carel Kraayenhof verklaart zijn liefde aan de Argentijnse biefstuk en de Hollandse doperwt. 17

Uit de ellende

Estland loopt voor

Tango in de keuken

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................................................................................................................................................................

Terrorisme ‘Met jou zal hetzelfde gebeuren als met Van Gogh’

Getuige Hofstadzaak houdt zich dom Een belangrijke getuige in de zaak tegen de Hofstadgroep doet of hij gek is. Hij is boos omdat zijn verklaring werd gelekt naar de media, waarna hij werd bedreigd. Kustaw Bessems Merel van Leeuwen AMSTERDAM

...

In het terrorismeproces tegen het radicaal-islamitische Hofstadnetwerk, dat nu in hoger beroep loopt, is het essentieel voor justitie om aan te tonen dat de Hofstadgroep een ideologie aanhing die tot geweld moest leiden. Getuige W. is een van de weinigen die de politie heeft verteld over de ‘huiskamerbijeenkomsten’: lessen in het huis van Mohammed B. over de radicale ideeën binnen de groep. Zijn verklaring is dus van belang. Maar nadat W. met de politie sprak, werkt hij niet meer mee. Wanneer

hij tegenover de rechters zit, doet hij of hij gek is. Hij heeft de afgelopen jaren wel wat psychische problemen gehad maar wie hem buiten de rechtszaal spreekt, krijgt een geheel samenhangend verhaal te horen over de huiskamerbijeenkomsten. Terwijl hij binnen de rechtszaal wartaal uitslaat. ‘Ik ga tegenwerken als ze mij onder druk zetten. Ik heb er geen zin in.’ Gevolg is dat de rechters W.’s politieverklaringen wel kunnen gebruiken maar dat die onbetrouwbaarder zijn, tot genoegen van de verdediging. W. is zo in de contramine uit boosheid, zegt hij. ‘Ik zei tegen die rechercheurs: voordat ik mijn mond opendoe, wil ik zeker weten dat dit niet naar de media gaat. Een week nadat ik mijn verklaring had afgelegd was die naar de pers gelekt. Hoe is dat in godnaam mogelijk? Als je mij googlet, vind je informatie over mij. Ik heb die verklaringen onderte-

Expert: bescherm getuigen

kend maar ik was me er niet van bewust dat ze in het dossier van de Hofstadgroep zouden komen.’ Nadat de verklaring was gelekt, kreeg W. een briefje in de bus waarop stond ‘Met jou zal hetzelfde gebeuren als met Theo van Gogh.’

Kustaw Bessems Merel van Leeuwen AMSTERDAM

...

Getuigen die worden bedreigd door een verdachte of personen rond de verdachte, moeten onder een valse identiteit een verklaring kunnen afleggen. Dat zou bij wet geregeld moeten worden, vindt Peter Tak, hoogleraar strafrecht aan de Radboud Universiteit Nijmegen. De valse naam en adres moeten in alle processtukken terechtkomen, dus ook al bij het eerste verhoor door de politie, meent Tak. Dit biedt getuigen volgens hem enige bescherming. Het gaat om mensen die niet in aanmerking komen voor de loodzware regeling voor beschermde getuigen, maar die toch bang worden gemaakt.

Een week nadat W. zijn verklaring had afgelegd, lag die al bij de pers W. is niet bang, zegt hij. Maar hij voelt zich er wel ingeluisd door politie en justitie. Volgens een woordvoerder van het Openbaar Ministerie heeft de politie alle getuigen duidelijk gemaakt dat hun verklaringen in het dossier terecht zouden komen en zijn vanuit justitie geen verklaringen gelekt. 1

Tak was adviseur bij een moordzaak in Hoorn waarbij de echte identiteit van een zeer belangrijke bedreigde getuige door knulligheden in het dossier terecht kwam. Onlangs werd hij nog gebeld door de vader van een meisje dat wordt bedreigd door vrienden van haar mishandelende ex, tegen wie ze aangifte heeft gedaan. Tak signaleert – met anderen – dat getuigen steeds vaker te bang zijn om mee te werken aan een proces. De hoogleraar verwacht dat als het Openbaar Ministerie niets doet voor getuigen, mensen steeds minder bereid zullen zijn hun verhaal te doen. ‘Ze zullen denken: ik heb niks gezien, ik houd mijn mond. En dat terwijl de hulp van burgers keihard nodig is. Het is een levensgroot probleem aan het worden.’ Lees meer op pagina 6 & 7

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................................................................................................................................................................

Plastic afval in zee

Blijf vooral liggen! Finland Noorwegen

Godelief Swank Zweden

AMSTERDAM

...

2000-1000 Estland

1000-500 200-100 100-0 *Plastic afvalstukken in

Letland

Denemarken NOORDZEE

BALTISCHE ZEE

zee per km2

Ierland

GrootBrittannië

KELTISCHE ZEE

Nederland

Polen Duitsland

België

Litouwen Noordelijke IJszee

50*

Keltische Zee

528

Noordzee

156

Baltische Zee

126

Golfe du Lion

145

Golf van Biskaje

GOLF VAN BISKAJE

Frankrijk Kroatië

144

Middellandse Zee bij Spanje en Italië

1937

Middellandse Zee bij Griekenland

164

Adriatische Zee

Portugal

Spanje

GOLFE DU LION

MIDDELLANDSE ZEE

Griekenland

Malta De Pers/ GRAPHIC NEWS

Geen gegevens over objecten in zee bekend, wel blijkt dat het aantal objecten bij de kust van Kroatië vijf keer zo laag is als voor de kust van Spanje. *Plastic afvalstukken in zee per km2

Italië

Turkije

ADRIATISCHE ZEE Cyprus

Blijf deze zomer vooral op uw handdoek liggen aan de Middellandse Zee. De stranden kunnen er nog zo maagdelijk wit uitzien, eenmaal in het water verzuipt u in de plastic zakken, lege drankflesjes en condooms. De Middellandse Zee bevat het meeste plastic van alle wereldoceanen, blijkt uit de studie Plastic Debris in the World’s Oceans van Greenpeace. Op de bodem van de Middellandse Zee (vooral in het noordwesten) liggen gemiddeld 1.935 plastic voorwerpen per vierkante kilometer. Golfballen, plastic borden, tandenborstels, strandspeeltjes, je kunt het zo gek niet bedenken of de onderzoekers van de Universiteit van Exeter haalden het naar boven. ‘De Middellandse Zee is een praktisch gesloten gebied, met veel toeristen en bewoners die het niet zo nauw nemen met milieuvriendelijke verpakkingsmaterialen’, zegt auteur van het onderzoek Paul Johnston. ‘De resultaten zijn schrikbarend. Vooral omdat plastic nauwelijks vergaat en vaak in de maag van vogels en vissen eindigt.’ De mens wordt er overigens niet ziek van; zwemmen tussen de golfballen. De Europese Commissie publiceerde vorige maand een onderzoek dat aantoonde dat de waterkwaliteit van de Europese kusten prima in orde is. Bovendien worden de stranden aan de costa’s iedere dag schoongemaakt. Maar wie echt plasticvrij wil zwemmen, kan beter uitwijken naar Griekenland, de Baltische Staten of Zandvoort (156 plastic voorwerpen per vierkante kilometer). 1

De Twee

2

sofia

DE GROTE

INSPIRATIETOUR

Twee teams van De Pers reizen de wereld rond op zoek naar optimistische en inspirerende verhalen

JONGE HONDEN IN SOFIA

Amsterdam Praag Tsjechië Frankfurt Duitsland Bratislava Slowakije Wenen Oostenrijk Boedapest Hongarije Boekarest Roemenië Sofia Bulgarije

Vladimir Shkodrov Bulgaarse alleskunner vond tientallen nieuwe asteroïden

Istanbul Turkije Damascus Syrië

Nikosia Cyprus

Beiroet Libanon Haifa Israël

Caïro Egypte Aswan Egypte

Khartoum Soedan

Kampala Oeganda

Nairobi Kenia

Dar es Salaam Tanzania Lusaka en Livingstone Zambia Gweru Zimbabwe Maputo Mozambique Mbabane Swaziland Kaapstad Zuid-Afrika

FRITS VAN SOMEREN

Vladimir Shkodrov (77) was meer dan vijftig jaar de beste astronoom van Bulgarije. Nu zorgt hij voor getalenteerde opvolging. Maaike Boersma Geert Jan Hahn SOFIA

...

Hij woont in Sofia, is hoogleraar astronomie en tuurde meer dan vijftig jaar beroepsmatig naar de sterren. Maar rijk is Vladimir Georgiev Shkodrov niet. In Bulgarije rijden zelfs taxichauffeurs meer geld bijeen dan de beste astronoom van het land verdient. ‘Dan moet je wel een idealist zijn’, lacht hij. Shkodrov voelt zich zijn hele leven al aangetrokken tot de wetenschap, met een sterke voorkeur voor astronomie. ‘Natuurkunde is de meest fundamentele wetenschap. Zelfs cultuur bevat fysische elementen. Maar het staat in dienst van de sterrenkunde.’ Zijn vak maakt hij groot, terwijl hij

DE ONTMOETING

Astronomische ster blijft nederig over zijn eigen carrièreverloop liever bescheiden wil zijn. Maar na studies geologie in Sint Petersburg en astronomie in Sofia ontpopte Shkodrov zich tot de beste Bulgaarse sterrenkijker. Waarom die nederigheid? De 77-jarige slurpt snel via een rietje nog wat ijsthee op. ‘Astronomie is teamwork’, zegt hij dan. ‘Je mag geen enkele ontdekking naar jezelf vernoemen.’ En daarmee ontstond een lastige situatie voor de Bulgaar, want Shkodrov vond in het heelal tientallen nieuwe asteroïden. Toch staat hij in de sterren. Eleanor Helin en Schelte Bus, die in het Amerikaanse Palomar Observatory met destijds de grootste telescoop ter wereld werkten, vereeuwigden hun collega in 1978 door hun asteroïdeontdekking naar hem te noemen: de 4364 Shkodrov. Het hoogtepunt van de Bulgaar kwam bijna tien jaar later. Samen met de Belg Eric Elst traceerde hij de haltervormige asteroïde 4486 Mithra. Tegenwoordig is de Mithra nog steeds een van vreemdste objecten binnen het zonnestelsel, met een doorsnee van 2,5 kilometer en bestaande uit twee aparte doch verbonden delen. ‘Daar moet ik toch wel een beetje trots op zijn’, erkent Shkodrov. Een hersenbloeding met als gevolg sterke bijziendheid maakte twee jaar geleden een einde aan zijn carrière achter de sterrenkijker. Maar als

hoogleraar aan de universiteiten van Sofia en het 380 kilometer verderop gelegen Shumen verdient hij nog steeds zijn strepen. Op dit moment werken meer dan veertig getalenteerde Bulgaarse astronomen in landen als Polen, Duitsland, Frankrijk en de Verenigde Staten. Shkodrov begeleidde ze allemaal. Dan trekt hij een beteuterd gezicht.

Shkodrov noemt het ‘jammer’ dat hij zelf niet de kans had om naar de Verenigde Staten en West-Europa te reizen. In zijn tijd mochten astronomen niet buiten Bulgarije en andere Sovjet-landen komen. Maar voor zijn (voormalige) leerlingen is Shkodrov erg blij dat Bulgarije is toegetreden tot de Europese Unie. ‘Astronomie heeft altijd stevige inter-

Stappen met de Soprano’s van Sofia ’Jullie zijn uitgeweest in een maffiaclub’ Geert Jan Hahn SOFIA

...

Sin City, exclusieve tent.

Vladimir Shkodrov is toch wel trots dat hij de 4486 Mithra heeft ontdekt.

De avond is gevallen. Maaike, Marten en ik lopen opgedirkt door het centrum. Op zoek naar een spraakmakend Oost-Europees feestje. Met de stadskaart in mijn rechterhand tuur ik naar de straatnaambordjes op veelal westerse gebouwen. Sofia lijkt de overgang van communisme naar kapitalisme in vijftien jaar moeiteloos te hebben doorstaan. Maaike, uitgedost in een mosgroene

zomerjurk, laat haar oog al snel vallen op een enorm pand links van ons. Sin City. Op het terras wemelt het van de vrouwen. Ultrakorte rokjes domineren het zicht en plamuur verbergt de oorspronkelijke huidskleur. De naaldhakken maken de serveersters twintig centimeter langer. Het boventerras. Mannen in dezelfde gestreepte overhemden, zwarte broeken en schoenen drinken, eten en lachen. Wij volgen het voorbeeld. Na het biertje komt de cocktail. Maaike kiest voor de allesvernietigende

‘Pussy Crusher’, terwijl Marten en ik de rijkelijk met gin en rum gevulde ‘Long Island’ bestellen. Omstreeks twee uur passeren we vijf bodyguards bij de VIP-ingang en nemen binnen een kijkje. Beneden is een exclusieve party, boven staan zestien Bulgaren zich te bezatten. We betalen en vertrekken. De volgende ochtend. Verbazingwekkend fris wandel ik de zitruimte van ‘Backpackers Inn’ binnen. Hostelhoudster Simone vraagt hoe mijn avond was. Ik zeg ‘prima’en vertel

nationale banden nodig om data snel te verzamelen en interpreteren. Daarom is onze toetreding een positieve ontwikkeling. Dit zal de onderlinge samenwerking bevorderen’, jubelt hij. Shkodrov wenst dan ook niet te stoppen. Überhaupt niet. Een leven zonder astronomie is voor hem als een heelal zonder sterren. Leeg. 1 over Sin City. ‘Wat? Dat is een maffiatent!’. Ik neem een flinke slok koffie en hoor haar uit. ‘Ik ga er niet heen,’ zegt ze. ‘Normale mensen komen daar niet. Sofia is corrupt, hoor. Een auto kun je kopen. Maar om deze te registreren moet je twee, drie dagen in een rij voor een loket staan. Tenzij je iemand omkoopt. Dan heb je in een uur je papieren. Net als een universiteitsdiploma. Voor duizend euro.’ Ik denk terug aan gisteravond. Die mannen met dezelfde blouses, die gewillige vrouwen. Het kwartje valt. Ik baal. Waren we maar gebleven. Gezellig stappen met de Soprano’s van Sofia. Dat was een mooi verhaal geweest. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................................................................................................................................

Van Boekarest naar Sofia MAANDAG

Zwervers in alle soorten en maten Maaike Boersma SOFIA

...

Je raakt eraan gewend.

We hebben inmiddels heel wat zwervers voorbij zien komen. De meesten op bankjes bij het station, in het park of bedelend langs de kant van de weg. Soms voel ik me net een van hen. Ook ik stink, heb zwarte voeten, kauw op een droog stukje brood en heb een halve liter bier in mijn hand. Ook ik lig om zeven uur ’s morgens op het

gras van een park. Verschil is alleen dat ik daar lig om te zonnen en straks als het lunchtijd is een hamburger ga eten. Nog belangrijker is dat mijn zwerversbestaan tijdelijk is. Toch raak je na een bepaald aantal zwervers enigszins immuun voor hun aanwezigheid. Je ziet dat ze niet alleen maar vies of zielig zijn, maar dat ze het onderling best gezellig hebben. Met z’n vijven op een bankje, samen eten en lachen, net gewone mensen.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................

HET KWARTET VANUIT

Maar dat was ik snel vergeten toen meneer stinkbeer op het station in Praag naast ons kwam zitten en al zittend zijn blaas leegde op de stoeptegels van het perron. Kijk, Marten en Geert Jan stinken ook, maar zij legen hun blaas wel buiten mijn zicht. Als ik die middag een vrouw mijn McDonald’s-milkshakebeker uit de prullenbak zie vissen om de laatste restjes eruit te slurpen, moet ik toch even slikken. 1

BELGRADO

Albanië

Warschau Polen Boedapest Hongarije Belgrado Servië Sarajevo Bosnië Skopje Macedonië Thessaloniki Griekenland

Nikosia Cyprus Ramallah Westbank Amman Jordan Caïro Egypte FRITS VAN SOMEREN

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

Vallende sterren

Weer de wekker niet gezet (1)

Weer de wekker niet gezet (2)

Vladimir Shkodrov: ‘Als ik elke keer dat ik een vallende ster zag een wens had gedaan, was ik de belangrijkste persoon op deze planeet.’

De Jonge Honden versliepen zich bij aankomst op station Boekarest. Een dag later was het in de Bulgaarse hoofdstad Sofia weer raak..

Was de aankomst niet om 8.00 uur? Nee, die was om 6.20 uur. Door kordaat optreden van Marten Blankesteijn (lees: aan de noodrem trekken) kon het drietal nog net op tijd uit de trein stappen.

Nieuws

3

Wereldproblemen Raad van Oudsten zoals gebruikelijk is in Afrikaanse dorpen

Ondernemers onder de 25

Het team van superbejaarden

Nederlandse jonge honden bij de top

Nelson Mandela en negen andere groten der aarde hebben zich verenigd in de Oudsten, een groep die boven alle belangen en partijen staat en zo de wereld wil verbeteren. Hun gemiddelde leeftijd is 72 jaar.

Femke van Wiggen AMSTERDAM

...

Sanne Rooseboom AMSTERDAM

...

Stel, je bent een president en je overweegt het langdurige conflict met je buurland eens bloedig uit te vechten. Je staart al uren boos naar de landkaart waarop de grenzen je niet aanstaan en overweegt een lange afstandsraket. Dan gaat de telefoon. Het is Nelson Mandela die voorstelt dat een van zijn collega’s met je komt praten. Zeg je dan nee? Natuurlijk niet, niemand weigert Mandela. Dagen na zijn telefoontje arriveert Jimmy Carter, oud-president van de Verenigde Staten, om in alle rust te praten met jou en je grote vijand, de president van het buurland. Het superteam dat Mandela woensdag op zijn 89e verjaardag presenteerde komt in actie wanneer overheden er niet uitkomen of wanneer een wereldprobleem onderbelicht is. Voorbeelden daarvan willen ze nog niet geven, maar Darfur en Zimbabwe zoemen rond in de internationale media. Volgens Mandela is de wereld een dorp, maar mist er een Raad van Oudsten zoals in Afrikaanse dorpen gebruikelijk is. De Oudsten van Mandela hebben samen honderden jaren ervaring in het bemiddelen bij conflicten en het lospeuteren van geld

Het superteam van Nelson Mandela bestaat uit (vlnr) Peter Gabriel, Mohammed Yunus, Mary Robinson, Kofi Annan, Graca Mandela, Nelson Mandela, Jimmy Carter, Zhaoxing Li, Desmond Tutu en Richard Branson. AP

voor goede doelen. Vijf van hen kregen ooit de Nobelprijs voor de Vrede. Er zitten experts tussen op elk vlak en bekendheden uit ieder continent. Mary Robinson (Ierland), mensenrechten, Mohammed Yunus (Bangladesh), microkrediet, Desmond Tutu (Zuid-Afrika), oud-aartsbisschop. Ook rasdiplomaten Jimmy Carter (VS) en Zhaoxing Li (China) en Kofi

Annan (Ghana) maken deel uit van het team. Alle Oudsten hebben een lange carrière achter de rug, hoeven geen verkiezingen meer te winnen en hebben al een uitstekende reputatie. Ze kunnen zich helemaal wijden aan het oplossen van wereldproblemen. Het idee voor de Oudsten komt van Virgin-baas en multimiljonair Richard Branson die de kosten ook

voor zijn rekening neemt. ‘Het is niet goedkoop’, zei Branson. ‘Maar we starten hier iets dat over honderd jaar nog zal bestaan.’ De club is nog niet compleet. Er wordt een stoel vrijgehouden voor de Birmese Aung San su Kyi, die haar huis niet uitmag van de regering waar ze oppositie tegen voert. En er zijn nog twee vacatures. 1

Wat het Amerikaanse zakenblad Business Week betreft zijn Europese jongeren gretiger in het creëren van mooie ondernemingen dan Amerikanen. Daarom gaat het blad jaarlijks op zoek naar ‘Europe’s Top Young Entrepeneurs’ van onder de 25 jaar. En net als vorig jaar staan er Nederlanders in de top vijf. Robert Gaal (22) en Wouter Broekhof (23) zijn stomverbaasd: hun Wakoopa bestaat pas sinds mei, maar wat BW betreft horen ze nu al in die top vijf. Robert Gaal legt uit: ‘Wakoopa is een online sociaal netwerk voor software. Tegen betaling kunnen ook ontwikkelaars hier terecht om te zien welk product er in hun segment populair is.’ Het idee voor Wakoopa kreeg Gaal twee jaar geleden. ‘Het is ontstaan uit frustratie. Vrienden stelden allerlei vragen: wat is de beste videoplayer die je kunt downloaden? De softwaremarkt is niet transparant.’ Gaal en Broekhof kregen van investeringsfonds DCIF, IDG en De Telegraaf 50.000 euro los. Gaal: ‘We ontwikkelen zelf, dus maken weinig kosten. De site is al leuk, maar kan nog leuker en de diensten strakker.’ Overigens staat er meer Hollands Glorie in de top vijf: het Amsterdamse Dotkite van Thomas Mylonas (23). Dotkite ontwerpt kleding en meubilair en levert communicatiestrategien. Nummer een werd het Ierse StatCounter, een service die meet hoeveel mensen een site bezoeken. 1

Mishandeling Statenlid Partij voor de Dieren doet aangifte

Bij jagers is PvdD’er Peter van Poelgeest weinig geliefd Marcel van Engelen AMSTERDAM

...

De auto uitstappen was voldoende, zegt het Statenlid voor de Partij voor de Dieren Peter van Poelgeest. Zijn verschijning werkte woensdagavond op twee jagers als een rode lap op een stier. ‘Toen ik had geparkeerd en foto’s van hen wilde maken, stormden ze direct vloekend en scheldend op me af’, zegt Van Poelgeest. Even later lag hij in de sloot. Volgens Van Poelgeest hebben de twee mannen hem geslagen, geschopt en geduwd. Volgens de jagers, een vader

(53) en zoon (24) uit Oostzaan, is Van Poelgeest uitgegleden. In elk geval haalde hij een nat pak, moest hij naar het ziekenhuis voor een verrekte pols en deed hij aangifte bij de politie: openlijke geweldpleging en vernieling van zijn dure digitale camera, die ook in de sloot belandde. De 43-jarige Van Poelgeest uit Purmerend is weinig geliefd onder jagers in Noord-Holland. Voor de Dierenbescherming riep hij twee jaar geleden het ‘meldpunt misstanden jacht’ in het leven. Na een telefoontje gaat hij geregeld kijken of de dieren wel volgens de regels worden afgescho-

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................

Pathuis

Peter van Poelgeest (links).

ten. Al vaker kwam hij daardoor in conflict met jagers in de provincie. Zo is hij eerder bedreigd door één van de twee jagers uit Oostzaan. ‘Hij zei dat mijn familie moest oppassen.’ Woensdagavond liep het uit de hand als nooit tevoren. Na een nieuwe melding parkeerde Van Poelgeest zijn auto aan de rand van een weiland in Westbeemster, vlak achter één van de auto’s van vier jagers die er houtduiven uit de lucht schoten. Het graan staat er hoog en de boeren schakelen jagers in om de schade aan hun gewas te beperken. In beginsel mag dat. ‘Maar twee van de vier voelden

zich kennelijk betrapt, anders zouden ze niet zo tekeer gaan’, zegt Van Poelgeest. ‘Wij hebben een geschiedenis met de heer Van Poelgeest’, zegt een woordvoerder van de politie Zaanstreek-Waterland. ‘Het staat hem vrij om te gaan kijken en foto’s te maken, maar we hebben de afspraak dat hij ons tipt als hij denkt dat er iets mis is. Dat heeft hij woensdag niet gedaan.’ Niettemin neemt de politie de zaak serieus. ‘Het is nu een welles-nietesverhaal. Maar als het tot vervolging en zelfs veroordeling komt, kunnen wij de jachtakte afnemen.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ............................................................................... KORT

Drie verkrachtingen bewezen

111

VERKRACHTER JOHAN S. TOT TIEN JAAR CEL VEROORDEELD

Rellen na tocht voor van flat gevallen Somaliër

Na een stille tocht voor een 22-jarige Somaliër in Capelle aan den IJssel zijn donderdagavond rellen uitgebroken. De helft van ongeveer driehonderd deelnemers richtte vernielingen aan bij een winkelcentrum. Agenten werden met stenen bekogeld. Dinsdag viel Awale Guido van de veertiende verdieping van een flat, nadat de politie wegens ‘potloodventen’ had aangebeld en Guido via het balkon naar een ander balkon wilde vluchten. De tocht verliep rustig, totdat een deel van de groep naar het winkelcentrum trok.

De rechtbank in Den Haag heeft Johan S. gisteren veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf voor het plegen van drie zeer gewelddadige verkrachtingen en een aanranding. Het OM had zestien jaar cel geëist, maar is tevreden met de opgelegde straf. S. was zelf niet aanwezig bij de uitspraak. De rechter sprak in het vonnis van de ‘weerzinwekkende wijze waarop de verdachte zijn seksuele lusten botvierde op zijn slachtoffers.’ Hij zou hen

als object en niet als mens hebben gezien. Ook het drogeren van de slachtoffers achtte de rechter bewezen. S. was aangeklaagd voor vier verkrachtingen en een aanranding. De rechter sprak hem vandaag vrij van één verkrachting. S. werd vorig jaar opgepakt in Brazilië, nadat een internationaal opsporingsbevel was uitgegaan. Hij liep tegen de lamp door het versturen van mails naar familie en vrienden uit internetcafés.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Dakdekker redt baby (1)

Dakdekker redt baby (2)

Gore Vis

Een 1-jarig jongetje is vandaag in HardinxveldGiessendam door dakdekkers gered van de verdrinkingsdood. Hij ligt nog in het ziekenhuis.

De twee dakdekkers die vlakbij aan het werk waren schoten te hulp. Een van de mannen belde het alarmnummer en de ander dook de sloot in.

Al Gore is in opspraak gekomen omdat op het huwelijks feest van zijn dochter Chileense zeebaars werd geserveerd. Dat is een van de meest bedreigde vissoorten ter wereld, zo schrijft The Daily Mail.

4

Nieuws Binnenland

Onderwijs Utrecht Summer School

Meer dan drugs en klompen De Utrecht Summer School, een van de grootste van Europa, laat buitenlandse studenten kennismaken met het andere Nederland. Nu eens een keer geen marihuana of tulpen.

Bedrieglijke stilte op het Binnenhof Joop Hazenberg DEN HAAG

...

Peter Wierenga UTRECHT/HAARLEM

...

Met de hand boven de ogen, tegen de felle zon, kijkt de groep omhoog naar de ‘Vlisjál’, het gebouw waar Kate Livingston (22) naar wijst. Nee, geen Hindoemonument, maar de Vleeshal in Haarlem. De lange, roodharige Canadese heeft deze woensdag de eer om een presentatie te geven voor haar achttien medestudenten van de Utrecht Summer School. Kate maakt ze attent op de ‘trapgevel’ en andere classicistische elementen. Na twee weken Florence bewonderen de studenten nu onder leiding van docenten Ghislain Kieft en Marie-Thérèse van Thoorn de noordelijke renaissance. Waar de Canadezen, uit de wijde velden van Saskatchewan, alles ijverig opschrijven, kijken de stadse Amerikanen meer met de blik van een toerist. Het verschil: de Canadezen zijn thuis druk bezig met kunstgeschiedenis. Kate: ‘Ik hoef nog maar een jaar voor mijn bachelor. Misschien ga ik mijn master wel in Utrecht doen.‘ Het programma bevalt haar goed. ‘Het heeft mijn beeld van Nederland wel een beetje veranderd. Ik kende Amsterdam al, maar plaatsjes als Haarlem zijn weer heel anders.’ En dat is precies de bedoeling van de Utrecht Summer School. Deze kunsthistorische excursies staan voor het eerst op het programma, maar de summer school bestaat al twintig jaar. De ongeveer vijftig ‘courses’ trekken zo’n 900 studenten en promovendi, uit de hele wereld. Alleen Oxford en Cambridge zijn groter. De universiteit zorgt naast het onderwijs voor huisvesting en sociale activiteiten, van kanoën tot uitstapjes naar het Kröller-Müller. ‘We willen ze een complete ervaring bieden‘, legt universitair hoofddocent geschiedenis Jaap Verheul uit. ‘De inhoud staat voorop: ze hebben aanwezigheidsplicht en krijgen aan het eind een examen. En ze krijgen Nederlandse les aangeboden, om te kijken hoe dat bevalt’, zegt Verheul. De niveaus verschillen nogal. ‘Bij theoretische natuurkunde wordt de lat hoog gelegd. Zo proberen we whizz kids te verleiden om in Utrecht te gaan studeren.’ Andere vakken zijn laagdrempelig,

Ambtenaren werken nog wel

Buitenlandse studenten op excursie in Haarlem. BAS BEENTJES

zoals Dutch culture and society (alles is in het Engels). ‘We willen domme vooroordelen wegnemen, dat is mijn geheime agenda. In het buitenland associëren ze ons met drugs, of klompen en tulpen. Wij geven ze een realistischer beeld, door te laten zien dat we juist relatief weinig verslaafden en abortussen hebben.’ De studenten moeten horen hoe het moderne Nederland is ontstaan.

Gouden Eeuw Dat lukt historicus Maarten Prak even later aardig, zelfs in een donker zaaltje met laag systeemplafond. In hoog tempo raast de kenner van de Gouden Eeuw langs zijn mooie ouderwetse dia’s, met koeien, boten en overstromingen. ‘Zelfs in de Middeleeuwen, zonder broeikasgassen, steeg de zeespiegel al‘, grapt Prak. De zestig deelnemers, van Aziaten tot Italianen, luisteren opvallend stil – een enkeling ligt bij te komen van het sociale programma – hoe het kleinste landje in de zeventiende eeuw uitgroeide tot de grootste handelsmacht. En hoe toen al, door liefdadige regenten, een soort sociale zekerheid werd ontwikkeld. Wanneer Prak het snuiven van tabak voordoet, met een knipoog naar cocaïne, lachen de studenten. ‘Neder-

land is een ontwikkelde, tolerante samenleving, maar met dezelfde problemen als andere Europese landen, bijvoorbeeld immigratie,‘ zegt Jorge de la Cerra (25) uit Madrid. Hij is wel eerder in Nederland geweest en doet de summer school om een completer beeld te krijgen. ‘Zo hebben we de film 0605 van Theo van Gogh gezien’, vertelt de promovendus in de filosofie. ‘Ja, zelfs met ondertiteling was dat best een gecompliceerd verhaal, maar wel heel intereressant. De moord op Van Gogh was groot nieuws en de kranten schreven veel over Ayaan Hirsi Ali. Ook in Spanje hebben we, naast de latino’s, veel moslims.’

Nederlandse cultuur Voor Valentina Torcillo (23) uit Bologna is het de eerste keer hier. De studente politicologie vond Utrecht via het internet. ‘Ik wilde meer afweten van de Nederlandse cultuur.‘ En drugs? Valentina lacht ontkennend. Jorge: ‘Voor sommigen is het een leuke bijkomstigheid, ja.’ Gelukkig zijn er ook colleges waar het níet over Holland gaat, maar over pak hem beet Sri Lanka, of het Palestijnse conflict. Zo gaat het er intens aan toe bij een werkgroep conflict management. ‘Ik begrijp nu dat ik er

helemaal naast zat, met mijn poging om de andere partij te chanteren’, geeft een deelnemer achteraf toe. Docente Irna van der Molen, die met haar collega Mario Fumerton de studenten actief in de rollenspelen betrekt, proeft wel verschil met Nederlandse studenten. ‘Ze hebben vaak toch iets meer ervaring.‘ De Braziliaanse Poliamou Abreu (22) roemt vooral de interactie met de andere studenten. ‘Ze komen uit alle delen van de wereld. Ik wil in mijn vaderland aan de slag in de internationale samenwerking.‘ Misschien is zo’n cursus conflict management ooit nog iets voor Scott Lawrence (21) uit Oklahoma City. De student politicologie wil het liefst diplomaat worden, maar verdiept zich nu in de kunstgeschiedenis. Met een gebreid zwart mutsje op zijn hoofd loopt de Amerikaan door Haarlem, op weg naar het Frans Hals Museum. ‘Ik kende Nederland vooral van de molens en de tulpen. En door al die drugsverhalen dacht ik dat mensen overal stoned zouden zijn. Niet dus, je hebt alleen wat coffeeshops hier en daar.‘ Wat hem verder opvalt? Scott, bloedserieus: ‘Dat alle tuintjes hier zo netjes zijn aangeharkt!’ Toch weer wat geleerd. 1

Als u net een brief naar de Tweede Kamer heeft gestuurd, ga dan niet uit van een spoedig antwoord. De post stapelt zich daar op. In politiek Den Haag zijn voornamelijk bouwvakkers te vinden. Eén Kamerlid is wel aanwezig; VVD’er Arend Jan Boekestijn heeft ‘eindelijk tijd om mensen te ontvangen. Ook ben ik bezig een groot stuk over liberalisme te schrijven.’ Er zijn wel journalisten aanwezig, tot genoegen van D66-voorlichter Roy Kramer. ‘Deze luwte biedt veel gelegenheid om er bij media doorheen te komen.’ De stilte is bedrieglijk, want de departementen draaien gewoon door. Zij moeten de stukken voor Prinsjesdag voorbereiden. Het land wordt nu praktisch geregeerd door ambtenaren, want ook de ministers zijn vertrokken. Wouter Bos (Financiën) zit in Italië. Zijn collega Guusje ter Horst (Binnenlandse Zaken) wandelt in Kirgizië, hoewel voor een deel van dat land een negatief reisadvies geldt. Eimert van Middelkoop van Defensie is slechts één weekje weg: hij heeft de verantwoordelijkheid voor de missie in Afghanistan. En premier Balkenende? Ligt die in de zon? Zijn woordvoerder meldt dat Balkenende het nu ‘wat rustiger aandoet’ maar hij wil niet zeggen waar. Vanwege veiligheids- en privacyredenen. Op 5 augustus is de ‘MP’ weer terug in het Torentje, maar ook tot die tijd blijft hij de baas van het land. ‘De premier is altijd beschikbaar.’ 1

Post voor Kamerleden blijft liggen.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................

H

Ik kan het in het Spaans, Turks, Marokkaans, Duits, Engels, Hindi en Pakistaans. Asra euro. Zoeina, mooi. Surprise, surprise, I give it voor een superprice. Veilig bij me kopen. Da’s heel belangrijk, dat je dat zegt. Eén jaar garantie. Kan makkelijk. Dit zijn mooie reclames uit mijn marktbedrijf. Mijn marktbedrijf. Dat kan alleen ik zeggen. M’n buurman, dat jonkie, niet.’

Hij staat tegenover de noten en de panty’s. Twee gouden tanden, een grijs jasje met een dun wit streepje. De beste standwerker van West-Europa. Zegt hij. Lang geleden gestopt wegens ‘interne omstandigheden’. Daarover zwijgt hij. Sindsdien loopt hij over de markt, armen op de rug, heen en weer, dag in, dag uit.

Dit restpartijtje bijouterieën doet hij voor een vriend. Voor de lol, hij houdt er niks aan over. Kolossale zilveren schakelkettingen met knoeperds van parels in roze, oranje, ivoor. Tien euro voor een setje met armband en oorbellen, verpakt in tasjes met Burberryprint. Op een manshoog bord naast de kraam glimlacht een stewardess in minirok. Bodemprijzen wegens vertraging, schreeuwt een zwart spandoek.

‘De mensen komen op mij af als op een magneet. Handel. Je voelt het in je lijf.

‘Die had-ie nog liggen. Ik vond het een slecht verhaal, vertraging. Ik zag die

De beste standwerker Zien, kopen en vliegen

et gaat om je woordkeuze. Veel hebben de woordkeuze niet. Je hebt er wel die adverteren met: je bent gek als je dit niet koopt. Daar houd ik niet van. Je moet de mensen galant behandelen.’

MAARTJE

DUIN

partij, ik zei: het moet een liquidatie zijn. Dit lag drie maanden lang in een depot op Las Palmas. De handelaar wilde al zelfmoord plegen en ik heb ’m gered. Echt liegen is het niet. Het gaat erom hóe je het vertelt. Je moet de mensen niet belazeren. Er lopen hier geen miljonairs.’ Fleecejacks schuifelen voorbij, hoofddoeken, diep uitgesneden hemdjes. Ze lachen om zijn verhalen. ‘Er was eens een vrouwtje en die had geen man. Ze had dit ding om, en wat denk je? Binnen drie uur was het raak. Ik heb ze in de kleur van je ogen. Kijk uit dat je er niet ’s avonds mee over straat gaat, want je bent zo het slachtoffer.’ De stapel biljetten in zijn broekzak groeit. Op tafel liggen tien shagjes op een rij, gisteravond gerold voor het slapen gaan. ‘Ik heb een mooie vrouw. Die laat ik niet met deze rommel lopen, nee zeg. ’t Is mijn vrouw, en mijn status. Ik heb

bij de diamantair een A laten slijpen en die heeft ze al jaren om. Ze heet Annie, maar ik noem haar Vogeltje. Ze gaat één keer in de maand naar de huisspecialiste en één keer naar de kapper voor een permanent.’ Hij wijst op de gele banieren met Engelse kreten aan weerszijden van de kraam. ‘Wat staat daar, in goed Hollands? Ik weet het niet. Ik heb geen lagere school gehad, want ik was een joodse jongen. De oorlog duurde van mijn zevende tot mijn twaalfde. In deze straat kostte een brood duizend gulden. Maar al had je dat geld, dan kon je het niet kopen, want er was geen meel. Zo. Nou heb ik je de waarheid verteld.’ Traag, met zijn tong uit zijn mond, schrijft hij de vertaling op. Hij houdt het bierviltje omhoog. ‘Zien, kopen, vliegen. Fantastisch. Dat vind ik nou fantastisch geformuleerd.’ 1

Binnenland Nieuws

5

Internet Interactie moet wel leuk blijven

‘Maorijnissen’ gaat er snel af

SP vindt ‘Maorijnissen’ niet leuk.

Balkenende heeft 65.000 vrienden op Hyves, Marijnissen blogt bijna elke dag en Mark Rutte eet ’s morgens een beschuitje voor de webcam. Communiceren op internet is in, maar niet over alles. Dirk Jacob Nieuwboer AMSTERDAM

...

‘Jan Marijnissen is een lul’ kan niet. ‘Jan Marijnissen lult uit zijn nek’ is juist geen enkel probleem. En de term ‘Maorijnissen’ vliegt weer meteen van het weblog van de SP-partijleider. De socialisten willen graag weten wat de burgers vinden, maar lang niet alles komt online. ‘Je laat je niet op die manier uitschelden op je eigen site’, legt Bas Stoffelsen zijn bezwaar tegen ‘Maorijnissen’ uit. De medewerker van de SP-leider houdt het persoonlijke log van Marijnissen, in een ver verleden Maoïst, in de gaten en grijpt geregeld in. Wanneer? ‘Soms ben je een beetje soepel, soms een beetje streng.’ Het is het dilemma van alle politieke partijen op internet. Ze willen graag laten zien dat ze online zijn, vinden het leuk om met burgers te praten, maar de interactie met het volk moet wel leuk blijven. VVD-fractievoorzitter Mark Rutte houdt het bij een vroeg ‘beschuitje’ voor zijn webcam, PvdA-leider Wouter Bos zit wel op Hyves, maar heeft al maanden niet gekrabbeld. Premier Balkenende is actiever, maar laat zijn website wel in de gaten houden.

EN 4 PRACHTIGE

AANBIEDINGEN

‘Kritiek laten we gewoon staan’, zegt CDA-voorlichter Marjolein van der Stel. ‘Het zou raar zijn als er alleen maar positieve verhalen op zouden staan, maar er zijn wel grenzen. Onfatsoenlijke reacties halen we weg. We willen geen racisme of discriminatie op de site.’ Bij de SP hanteert de partijleider op zijn weblog nog iets strakkere regels: Marijnissen bepaalt zelf waarover wordt gediscussieerd. Hij ‘blogt’ zijn bijdrage en daarop kan worden gereageerd, maar spontane bijdragen over andere onderwerpen haalt zijn medewerker zo snel mogelijk van de site. Zo sneuvelen deze weken tientallen bijdragen over de omstreden verkiezing van Eerste Kamerlid Duzgun Yildirim. ‘Wij vinden dat die discussie niet op internet gevoerd moet worden’, zegt Stoffelsen. ‘Dit is een interne partijzaak. Zeker omdat het over personen gaat, moeten we daar voor-

VANAF 24.990

Marijnissen bepaalt zelf waarover op de site wordt gediscussieerd zichtig mee zijn.’ Dat de SP geen kritiek duldt, is volgens hem onzin. ‘Kijk maar op de site, daar staan genoeg kritische reacties. En in de zaak-Yildirim filteren we niet alleen de kritiek. Ook de reacties die de partijtop steunen komen niet online.’ Bij de liberalen van D66 ligt de lat iets lager. Volgens woordvoerder Roy Kramer zou de partij geen moeite hebben met een online discussie over een zaak als Yildirim. ‘Wij staan voor de vrijheid van meningsuiting. Wat ons betreft ligt de grens bij haat en racisme.’ De verdraagzaamheid werd onlangs nog op de proef gesteld door een paar SP-leden. Ze uitten forse kritiek op D66 en besloten toen met de vraag: laten jullie dit wel staan? ‘Ja dus’, lacht Kramer. Maar de tolerantie is niet alleen principieel. ‘We hebben veel minder mensen dan de SP en zijn best wel druk. We moeten er dus ook gewoon een beetje praktisch mee omgaan.’ 1

Vanafprijs is incl. BTW en BPM, excl. verwijderingsbijdrage en kosten rijklaar maken. Leaseprijs v.a. 479 p/mnd, excl. BTW, Full Operational Lease excl. brandstof, inclusief metallic lak, via Citroën Leasing & Financiering o.b.v. 48 maanden, 20.000 km/jr. Gemiddeld brandstofverbruik 5,7-8,9 (1 op 11,2 – 17,5) CO2-emissie 150-211 gr/km. Prijs- en specificatiewijzigingen voorbehouden. Fleetklanten zijn uitgesloten van deze aanbieding. Afgebeeld model kan afwijken van de standaarduitvoering. Vraag uw dealer naar de actievoorwaarden. Bel 0800-CITROEN (0800-2487636) voor een proefrit of informatie, of kijk op www.citroen.nl. Citroën prefereert .

Telemarketing

Einde aan gebel tijdens het eten Bedrijven moeten vanaf volgend jaar een ‘bel me niet’-register raadplegen voordat ze mensen thuis lastigvallen. Is het einde van de telefoonterreur in zicht? Joop Hazenberg AMSTERDAM

...

Ze zeggen altijd dat ze maar een paar minuutjes van je tijd vragen, maar het duurt altijd langer. Bovendien bellen ze meestal onder etenstijd. Nederlanders ergeren zich wild aan deze telemarketingpraktijken. Uit onderzoek van het ministerie van Economische Zaken blijkt dat 90 procent van de Nederlanders een enorme hekel aan deze telefoontjes heeft. Meer dan de helft van de consumenten vindt het gebel zo storend dat ze zich hiervoor willen laten afsluiten. Dat kan al via

de site infofilter.nl. Maar die site is niet heel bekend en bovendien hoeven bedrijven er geen gebruik van te maken. Zo’n 10 procent van de bedrijven gaat daarom gewoon door met ongevraagd bellen. Staatssecretaris Heemskerk (Economische Zaken) stelt daarom vanaf begin volgend jaar een ‘bel me niet’register verplicht. Consumenten kunnen zich daar eenmalig aanmelden als ze niet meer gebeld willen worden door verkopers. Bedrijven moeten zich aan deze lijst houden en consumenten informeren over het bestaan van het register. Telecomwaakhond OPTA gaat waarschijnlijk de nieuwe maatregelen controleren. De stichting Infofilter is niet blij met de wettelijke maatregelen. Zij ziet meer in ‘zelfregulering’ door bedrijven. 1

Stichting vraagt om ontslag Afshin Ellian Redactie binnenland AMSTERDAM

...

Stichting Stop de Bezetting heeft in een brief naar hoofdredactie van NRC Handelsblad opgeroepen tot het ontslag van columnist Afshin Ellian. De columnist bestempelde onder andere Stop de Bezetting als antisemitisch. J. Wijenberg, bestuurslid van de stichting, schreef de brief. ‘De heer Afshin Ellian hoort niet thuis op de erelijst van kroniekschrijvers van een Nederlandse kwaliteitskrant. Redactie, neem uw verantwoordelijkheid en ontsla hem.’ De stichting voert een strijd tegen de bezetting van Palestijnse gebieden door Israël. De NRC geeft geen gehoor aan de oproep van Wijenberg. 1

Totaal voordeel tot

Totaal voordeel tot

Totaal voordeel tot

Totaal voordeel tot

1.000

1.200

2.900

3.400

GELDIG T/M 31 JULI

M IESYSTEE • NAVIGAT TIONING DI ON RC AI • R CD-SPELE • RADIO/

Cool Tech-uitrusting plus o.a.:




• Mistlampen • Centrale deurvergrendeling met a.b. • Zijairbags

• Mistlampen • Zijairbags

• Parkeersensoren • Climate control

• Bluetooth® handsfree telefoonsysteem • Pack Look • Parkeersensoren

U rijdt al een C2 vanaf

11.440


12.390


17.640

Vraag uw dealer naar de aantrekkelijke leaseaanbiedingen. Vanafprijzen zijn incl. BTW en BPM en na aftrek van de korting, excl. verwijderingsbijdrage en kosten rijklaar maken. Citroën C2 Cool Tech vanaf 12.990, C3 Cool Tech vanaf 14.595, C4 Cool Tech vanaf 19.590, C5 Cool Tech vanaf 26.850. Het totale voordeel op deze modellen komt tot stand door het voordeel op de uitrusting van de gelimiteerde speciale serie én een extra korting op voorraadmodellen. Gemiddeld brandstofverbruik 4,3-10,0 (1 op 10,0 – 23,3) CO2-emissie 113-238 gr/km. Prijs- en specificatiewijzigingen voorbehouden. Alle aanbiedingen en prijzen zijn geldig t/m 31 juli 2007 bij de aan de actie deelnemende Citroën-verkooppunten. Uiterste registratiedatum 30 september 2007. Fleetklanten zijn uitgesloten van deze aanbiedingen. Afgebeelde modellen kunnen afwijken van de standaarduitvoering. Vraag uw dealer naar de actievoorwaarden. Bel 0800-CITROEN (0800-2487636) voor een proefrit of informatie, of kijk op www.citroen.nl. Citroën prefereert .


23.990

6

Achtergrond Binnenland

Terrorismeproces gaat maandag verder ‘Wie heeft er dan over die bijeenkomsten verklaard?’, vraagt L. van Dijk, president van het Haags Gerechtshof, aan de getuige W. ‘Dat was mijn andere ik’, zegt W. ‘Een van uw iks?’ ‘Ja, een van mijn iks en die is er nu niet.’ W. begint wartaal uit te slaan. ‘Heeft u een persoonlijkheidsstoornis?’, vraagt Bart Nooitgedagt, advocaat van een van de verdachten, aan W. ‘Ik ben een beetje genezen’, zegt W. ‘Het gaat de goede kant op.’ ‘Gebruikt u medicijnen?’ ‘Nee.’ ‘Heeft u last van psychoses?’ W. knikt en zegt: ‘Ik kan niet zeggen dat ik helemaal vrij ben van meerdere persoonlijkheden.’

W. overdrijft zijn psychische problemen met opzet Hij heeft geen zin om langer met justitie mee te werken Aan de gang is de behandeling van de zaak tegen de terroristische Hofstadgroep, in hoger beroep. Maar vanmiddag lijkt het of in de extra beveiligde rechtszaal in Amsterdam-West een absurdistisch theaterstuk wordt opgevoerd. ‘Doet u afstand van deze getuige?’ vraagt president Van Dijk aan de verdediging, over W. ‘Wel van deze ik’, zegt advocaat Michiel Pestman. ‘Maar niet van de ik die in 2005 verklaringen tegenover de politie heeft afgelegd.’ Wie W. zo bezig ziet, kan gemakkelijk denken dat het Openbaar Ministerie zich gedeeltelijk baseert op de politieverklaringen van een gek. Maar buiten de muren van de zittingszaal legt W. uit dat hij zijn psychische problemen overdrijft, omdat hij geen zin heeft om mee te werken. Dáár heeft hij ook een logisch en gedetailleerd verhaal over Mohammed B. en de Hofstadgroep. Maar W. is nijdig omdat zijn verklaringen over Mohammed B. en de Hofstadgroep tegenover de Amsterdamse politie naar de pers werden gelekt, waarna hij te maken kreeg met dreiging uit radicale hoek. W. is niet de enige onwillige getuige in deze zaak. Zijn gedrag lijkt sprekend op dat van getuige J. toen de zaak in eerste aanleg voorkwam. Die had rustig en samenhangend aan de politie verteld dat de Hofstadgroep een dodenlijst had met daarop de namen Cohen, Aboutaleb, Hirsi Ali en Wilders. Uiteindelijk zou de groep ervoor hebben gekozen Theo van Gogh te vermoorden. Advocaten stonden te juichen toen J. zich op de zitting gedroeg als een idioot en riep dat zijn eerdere verklaring ‘een broodje-aapverhaal’ was. De rechtbank oordeelde later dat de getuige ‘zichtbaar onder grote spanning stond; een beetje mensenkennis volstaat om te weten dat deze spanning niet veroorzaakt werd door ont-

Getuige M. wordt met een roze sluier over het hoofd op de eerste zittingsdag in 2005 door haar raadsvrouw Angela Meijer bijgestaan. PATRICK POST/HH

Doodsbang voor de Hofstadgroep Een rondgang langs getuigen in de Hofstadzaak laat een spoor zien van bedreiging en angst. Ze zijn bang voor verdachten en sommigen voelen zich door justitie in de steek gelaten.

spraak, die armlastige verdachten van verdediging voorziet. ‘Maar dan krijg ik een brief terug met: waarom heeft ze eigenlijk een advocaat nodig, ze is toch maar een getuige?’ Een andere getuige. Getuige S. Zij heeft zelf een brief aan de rechtbank geschreven. Deze ex van Mohammed B. verklaarde eerder tegenover de politie over het agressieve gedachtengoed van de Hofstadgroep en is nu weer opgeroepen. In haar brief schrijft zij dat zij alleen wil komen als zij mag verklaren achter gesloten deuren en zonder dat de verdachten erbij aanwezig zijn. Advocate Meijer heeft hier wel begrip voor maar geeft S. weinig kans. ‘Het is een belangrijk recht van een verdachte om aanwezig te zijn bij het verhoor van een getuige. Dat een getuige zich ongemakkelijk voelt is niet genoeg reden om van dat recht af te wijken.’ Voor sommige getuigen worden maatregelen genomen. Het echtpaar H. en L. – eveneens cliënten van Meijer – wordt er zelf van verdacht dat het zich binnen het Hofstadnetwerk schuldig heeft gemaakt aan terrorisme. Toen de echtelieden besloten zich tegen de andere verdachten te keren en gingen praten, werden zij opgenomen in een programma voor beschermde getuigen. Zij legden niet slechts bij de politie belastende verklaringen af tegen de Hofstadgroep maar ook in de rechtszaal. H. zat daarbij te trillen en te huilen, geen van beiden durfden ze naar de verdachten te kijken. ‘Zij zitten in een getuigenbeschermingsprogramma omdat ze aan bepaalde formele eisen voldoen’, zegt Meijer. ‘Ze zijn netjes behandeld door justitie.’ Maar eigenlijk, beaamt ze, is getuigen in een zaak als de Hofstadzaak voor iedereen bedreigend. 1

zag voor de rechtbank.’ J. was bang en deed of hij gek was. W. veinst ook zijn verwardheid, al zegt hij nadrukkelijk geen angst te kennen. Neem ook de getuige M. Die werd onlangs opgeroepen om te verschijnen voor het gerechtshof dat de zaak nu behandelt. Maar haar advocate Angela Meijer heeft de rechtbank geschreven dat M. dat psychisch niet aankan. Deze zaak beheerst al twee jaar haar leven. ‘Toen M. hoorde dat ze weer moest komen, ging ze door de grond’, licht Meijer toe. ‘Ze was er net weer een beetje bovenop aan het komen.’ Toch heeft M. weer een oproep gekregen: maandag moet ze zich melden in ‘de bunker’, zoals de rechtszaal in Amsterdam-Osdorp wordt genoemd. Meijer wil nog niet zeggen of haar cliënte daar zal zijn. Net zeventien was M. toen ze voor het eerst tegenover de rechter zat. Het was 5 december 2005, de eerste zit-

tingsdag in het Hofstadproces in eerste aanleg. Op de tribune zaten tientallen journalisten. M. had een relatie gehad met een van de verdachten in de Hofstadzaak.

Maar nadat ze was gaan praten tegen justitie had ze een brief thuis gekregen: ‘Je moet je verklaring aanpassen of intrekken (…) Vrees je de vloek van Allah niet? En die van jouw man? (…) Moge Allah je leiden of je rug breken.’ Daarna zweeg M. alleen nog maar, ze wilde de rechters niet eens zeggen wie ze was. Ook toen de verdachten, voor wie ze zo bang was, de ene vraag

na de andere op haar af vuurden. Advocate Meijer zat naast haar. ‘Ik vond het heel erg’, zegt die nu. ‘Ze was bij me gekomen, een week voordat ze moest verschijnen. Ik weet nog dat ik de rechter-commissaris belde om te zeggen dat ze nu een advocate had en dat die zei: godzijdank. Aan de telefoon zei ik tegen officier van justitie Koos Plooy: hoe kun je een kind – ze was nog minderjarig! – zo vaak spreken zonder advocaat erbij?’ Meijer houdt er rekening mee dat M. uiteindelijk wel móet verschijnen. ‘In het algemeen heeft een getuige nu eenmaal die plicht. Ze is nu wat volwassener en ik probeer haar uit te leggen: je moet gewoon.’ Getuigen hebben lang niet altijd de steun van een advocaat, zelfs niet in zo’n heftige zaak als het Hofstadproces. Die moet je ook maar net kunnen betalen. Meijer heeft voor haar hulp aan M. een vergoeding gevraagd aan de Raad voor de Recht-

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

‘Vrees je de vloek van Allah niet? En die van jouw man?’

Om privacyredenen kloppen niet alle initialen die in dit stuk voorkomen.

Aforisme

Tips

Drugsdealers moeten lappen

‘Ik ben op geld gesteld, maar nog meer op de dingen, die je ervoor kopen kunt, en dat zijn er altijd meer dan ik betalen kan.’ Remco Campert

Heeft u een goede tip voor de redactie? Mail naar: [email protected]

Zes veroordeelde drugshandelaren moeten samen ruim twintig miljoen euro aan drugswinsten afdragen aan de staat. Dat bepaalde de rechtbank in Den Bosch gisteren.

Binnenland Achtergrond

‘Als het om diefstal gaat, werk je wel mee. Maar er zijn meer heftige zaken dan vroeger’

7

Kustaw Bessems Merel van Leeuwen

Getuigen is pech hebben

Naam en adres prijsgegeven Op de avond van Koninginnedag 2002 schoot Nico V. in het stampvolle café De Volendammer in Hoorn een Amsterdammer door zijn hoofd. V., ook wel het beest van Hoorn genoemd, werd gevreesd om zijn gewelddadige reputatie. Het slachtoffer overleed acht dagen later in het ziekenhuis. Veel mensen moeten hebben gezien wie de schutter was, maar aanvankelijk wilde niemand een belastende verklaring afleggen. Twee vrouwen durfden het toch aan en wezen V. aan als dader. Hun verklaringen waren cruciaal omdat ander bewijs ontbrak. De rechtbank veroordeelde V. tot tien jaar celstraf. Hoger beroep volgde en bij het gerechtshof trok een van de vrouwen haar verklaring in. Ze vertelde dat ze eigenlijk niets had gezien. De andere vrouw hield stand, ondanks haar angst. Ze is bedreigd en er is haar geld aangeboden om haar verklaring in te trekken. Van de politie en het OM kreeg de vrouw weinig steun. Integendeel. Ze had de politie gevraagd haar naam en adres uit het dossier te houden. De politie ging akkoord, zou het adres van het politiebureau gebruiken en haar meisjesnaam. Maar in het dossier kwamen haar eigen naam en adres terecht. Haar werd later verteld dat het niet anders kon, omdat de namen van alle aanwezigen na de schietpartij waren genoteerd. Het hof veroordeelde V. tot twaalf jaar celstraf.

Nooit iets vernomen van justitie Marinier Eric O. was eind 2003 betrokken bij een schietincident in Irak. Een Irakees kwam om het leven. Volgens het OM had de marinier de geweldsinstructies overtreden, maar het gerechtshof sprak hem vrij. Tijdens het hoger beroep in Arnhem riep het OM sergeantmajoor John Hoekendijk op om te getuigen. Hoekendijk, die tijdens het schietincident in Irak was, had twijfels over het waarheidsgehalte van het verhaal van Eric O. Ook vertelde hij dat de marinier hem vóór de zitting had bedreigd. In maart van dit jaar deed Hoekendijk aangifte bij het OM wegens bedreiging en het achterhouden van bewijsmateriaal. Eric O. wilde dat de waarheid over het schietincident onder geen beding bekend zou worden. Daarover zijn volgens Hoekendijk na het schietincident in Irak afspraken gemaakt. Volgens zijn advocaat John Peters was Hoekendijk onvoldoende voorbereid op de zitting bij het hof en was het OM daar debet aan. Het enige wat zijn cliënt van justitie had vernomen, was een oproep om in het gerechtsgebouw te verschijnen. Ook na het verhoor is er geen contact meer geweest. Hoekendijk heeft het verhoor als vervelend ervaren. In de zaal zaten voornamelijk defensiemensen die achter Eric O. stonden. Hij was overgeleverd aan advocaat Geert-Jan Knoops die hem flink doorzaagde.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................

Jarig Presentatrice Hanneke Groenteman wordt vandaag 68.Hoera!

Als er niet beter wordt gezorgd voor getuigen in strafzaken, loopt het Openbaar Ministerie het risico dat straks niemand meer meewerkt. Ze zijn vaak doodsbenauwd. AMSTERDAM

...

‘Dit is een levensgroot probleem aan het worden’, zegt hoogleraar strafrecht Peter Tak aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Getuigen in strafzaken zijn bang. ‘Het risico bestaat dat, als je niet voldoende bescherming biedt, getuigen tijdens een verhoor ter zitting in toenemende mate zullen zwijgen of zeggen: ik weet het niet meer.’ ‘Steeds vaker krijg ik mensen op mijn spreekuur die moeten getuigen maar niet willen’, zegt strafrechtadvocate Angela Meijer, die onder meer getuigen bijstaat in het Hofstadproces. ‘Dan zeg ik: je moet. Opgeroepen worden als getuige is vaak pech. Als het om winkeldiefstal gaat, werk je wel mee. Maar er zijn meer heftige zaken dan vroeger.’ ‘Vanuit mijn praktijkervaring weet ik dat veel mensen niet weten hoe een proces in elkaar steekt’, zegt advocaat John Peters. ‘Ze weten niet wat er van ze wordt verwacht en wat de gevolgen zijn van een getuigenis.’ Het Openbaar Ministerie moet zich er veel meer van bewust zijn dat getuigen bang kunnen zijn als ze moeten optreden tegen verdachten, vindt Tak. ‘Anders loopt het OM de kans dat het in zaken tegen bepaalde personen nauwelijks meer getuigen kan vinden.’ Niet alleen het OM kan getuigen verzoeken, ook advocaten of de rechtbank. Iedereen is verplicht te verschijnen. Het OM is verantwoordelijk voor het oproepen van alle getuigen. Dat gebeurt via een brief waarin staat waar ze moeten verschijnen en in welke zaak. En dat ze de waarheid moeten vertellen. Met ‘slachtoffer-getuigen’ bemoeit het OM zich actief. Maar het zijn juist de mensen die toevallig iets hebben meegemaakt die tussen wal en schip

Het café in Hoorn was nokvol toen V. schoot, maar de getuigen zwegen. HH

dreigen te raken. Tak: ‘Getuigen zijn een probleem in ons strafrecht. Hun positie is wel aan het verbeteren, er worden meer waarborgen gecreëerd, maar dat doen we pas relatief kort. We moeten meer naar ze omkijken.’ Een getuige die bang is voor represailles van de verdachte of personen daar omheen, kan hulp vragen aan het OM. De meest extreme en uitzonderlijke maatregel is dat iemand wordt opgenomen in een getuigenbeschermingsprogramma. Met een andere identiteit komt iemand op een onbekende plek te wonen, geheel of gedeeltelijk afgesloten van familie of vrienden. Lichtere vormen van bescherming zijn een alternatieve woonplek of extra politiepatrouilles langs iemands huis. Mensen zijn niet voldoende op de hoogte van de mogelijkheden, stelt de hoogleraar. Hij wijst erop dat er geen belangenorganisatie is voor getuigen en dat ze juist daarom bescherming moeten krijgen van het OM. ‘Ik heb het idee dat dat niet genoeg gebeurt.’ Tak wordt wel eens gebeld

door getuigen die bijzonder angstig zijn vanwege bedreigingen. Als ze niet onder de regeling voor beschermde getuigen vallen, raadt hij ze wel eens aan om op zitting te zeggen dat ze zich niets meer kunnen herinneren. ‘Je kunt iemand wel dwingen om op de zitting te verschijnen, maar nooit dwingen om een bepaalde verklaring af te leggen.’

Getuigen hebben vaak geen enkel idee hoe het strafrecht werkt Tak is bekend met zaak Nico V. uit Hoorn (zie kader). ‘Het is heel knullig en stupide dat het daar zo is misgegaan met het vermelden van de naam van de getuige in het dossier. Ik denk dan, wees nu eens alert! U laat een getuige in de kou staan. Zo’n verhaal gaat rondzingen en leidt ertoe dat meer mensen die getuigen zijn van

een misdrijf afhaken. En we hebben de hulp van burgers keihard nodig.’ Tak pleit ervoor dat bij wet wordt geregeld dat getuigen die bang zijn een verklaring af te leggen, maar niet onder de zware regeling van de bedreigde getuige vallen, een andere naam en een ander adres moeten kunnen aannemen bij het afleggen van hun verklaring bij de politie. Deze ‘valse’ gegevens komen dan in alle dossierstukken terecht. Die getuigen zouden ook vermomd moeten kunnen worden gehoord bij een onderzoeksrechter en op de zitting. ‘Alleen het OM en de rechtbank weten dan wat hun echte identiteit is. Voor de advocaat en de verdachte doet de identiteit van een getuige niet ter zake om de betrouwbaarheid van een verklaring te kunnen controleren’, stelt Tak. Een ander probleem is volgens Tak en advocaat Peters dat getuigen lang niet altijd weten wat hen te wachten staat en dat ze vaak geen idee hebben hoe het strafrecht werkt. Zij vinden dat het OM hen daarover zou moeten informeren, meer dan met de folder die in gerechtsgebouwen is te verkrijgen. Als Peters zelf een getuige oproept, heeft hij meestal contact met ze voor de zitting. Dat is toegestaan en hij wil graag weten wat ze gaan zeggen. Zijn beeld is dat het OM doorgaans niet met de getuigen praat die het zelf oproept. Vanuit zijn functie als advocaat vindt Peters dat uiteraard prima: ‘Ik heb liever te maken met een getuige die onvoorbereid ter zitting komt.’ Een woordvoerster van het OM in Arnhem zegt dat officieren van justitie niet vooraf met de getuigen praten om beïnvloeding te voorkomen. Maar advocate Meijer vindt dat er op menselijk niveau beter voor getuigen kan worden gezorgd. ‘Het OM stelt zich formeel op omdat het anders van ons advocaten het verwijt krijgt dat het konkelt met getuigen. Het OM mag níet zeggen: goed dat je dát hebt verklaard. Maar een telefoontje met ‘hoe is het met je, goed dat je iets hebt verteld’, kan best.’ 1

www.t-mobile.nl

Direct voordeel bij T-Mobile. #"# %&&&# Vraag naar de voorwaarden of kijk op www.t-mobile.nl.

ig 1-joanrnement ab

(

'!"" (

"$ (

$#$# !%(

$# $# !%(

$# $# !%(

%!(

%!

(

%!

(

Namens Hypotheek Visie iedereen bedankt voor een week lang feest!

Tot volgend jaar tijdens de Hy potM hee ekt fvrisieiend sr, dhaaavgesefu Vie si1c8! juli 8,e12mt/um 00th fene,setennjo2y

www.vierdaagsefeesten.nl

Binnenland Nieuws

Nijmeegse Vierdaagse Feesten

9

Annemieke van Dongen Frederieke de Vries

Big Brother is watching you in Nijmegen Vijftien camera’s verspreid over de binnenstad van Nijmegen registreren de drukte op straat. De beelden worden ook gebruikt om de stemming van het publiek te meten. NIJMEGEN

ingezet, zaterdag bij het optreden van Frank Boeijen en woensdag bij Krezip. Op het moment dat de lichtkranten worden ingezet, informeert de politie de horecaondernemers met een sms over de drukte in hun zone. Mocht het ergens echt te vol worden, kunnen stagemanagers van elk podium besluiten een optreden af te lasten of uit te stellen. Dan ligt er een cd klaar, met in het Nederlands en Engels gesproken teksten, die ze kunnen opzetten om het publiek ergens anders heen te sturen. Daartoe dienen ook de city guides; mensen op stelten in Cirque du Soleil-achtige pakken die de weg op een leuke manier blokkeren. ‘Als zij met z’n zessen naast elkaar staan, lopen mensen automatisch een andere kant op. Zij komen vaak vriendelijker over dan een politieman op een groot paard die de weg verspert’, legt Frinsel

...

Op de deuren staat met grote letters crowd control. Binnen in de kamer op het politiebureau hangen twee grote plasmaschermen. Hierop verschijnen iedere avond beelden van de vijftien camera’s verspreid over de binnenstad van Nijmegen. De politie houdt de beelden nauwlettend in de gaten. ‘Hier worden zogezegd koppen geteld. Aan de hand van de beelden maken we een schatting van de drukte op een bepaald punt in de stad. Als de publieksdichtheid rond de 90 procent zit, moeten we extra veiligheidsmaatregelen nemen’, legt Ed Frinsel, coördinator van de Nijmeegse politie uit. ‘Dan sturen we tekstberichten naar de lichtkranten die boven de straat hangen, waarin we het publiek verzoeken om ergens anders heen te gaan.’ De afgelopen week zijn de lichtkranten twee keer

Coördinator Frinsel: ‘Als mensen onrustig om zich heen kijken, kunnen maatregelen nodig zijn.’ MOBILITYSTORE.NL

uit. Onderzoek heeft uitgewezen dat op deze manier toch zo’n 30 tot 40 procent van de mensen de goede kant op loopt. Al deze maatregelen zijn genomen om alles zo rustig mogelijk te laten verlopen. Want, vertelt Wim Smids, directeur van de Stichting Vierdaagsefeesten: ‘De ergste nachtmerrie van een evenement als dit is paniek in het publiek.’ Om paniek te voorkomen is het centrum van de stad opgedeeld in zeven verschillende kleurenzones. ‘Zo kunnen we in geval van nood direct een zone afsluiten. Doordat dit al van tevoren goed met alle partijen is afgesproken, is het ook voor alle ondernemers direct duidelijk. Er is dan geen discussie meer over waarom de

buurman van zone blauw nog wel mag doortappen.’ In het centrum van Nijmegen zijn deze week zogenoemde calamiteitenroutes in de stad ingesteld; obstakelvrije routes, zonder terrassen, parasols en dergelijke. Dit om te zorgen dat nooddiensten zoals ambulances en brandweerauto’s snel ter plaatse kunnen zijn. Daarbij staan er vijf posten van het Rode Kruis verspreid door de binnenstad, waar in totaal 45 vrijwilligers aan het werk zijn om gewonden en zieken te helpen. Volgens Ronald Goorden, persvoorlichter van het Rode Kruis, is het met de bereikbaarheid dit jaar goed gesteld. ‘Het publiek kan de posten gemakkelijk vinden. Daar komt de meerderheid

met huis-, tuin- en keukenongelukjes. Maar om sneller ter plaatse te zijn bij ernstige ongevallen lopen er veel medewerkers door de stad. We hebben vooralsnog geen problemen gehad met het snel bereiken van een gewonde.’ De beelden bij de politie worden ook gebruikt om de stemming in het publiek te meten. ‘De camera’s zoomen in op gezichten van mensen. Als ze nog vrolijk kijken, hoeven we geen maatregelen te nemen. Maar kijkt het publiek onrustig om zich heen, dan kunnen maatregelen nodig zijn’, geeft Frinsel toe. Big Brother kijkt dus niet alleen van boven over je schouder mee, maar komt hier in Nijmegen eigenlijk heel dichtbij. 1

File bij de blarentent

Geen enkele deelnemer gediskwalificeerd NIJMEGEN

...

Het dak kan er voor de lopers morgen echt af als de medailles binnen zijn.

Bij de blarentent is de wachttijd om vier uur ’s middags al opgelopen tot anderhalf uur. Cees de Ridder ligt op een van de bedden die in lange rijen in de tent staan opgesteld. Zijn vijf blaren worden in rap tempo doorgeprikt. ‘Vandaag was een heel zware dag. Behalve de blaren heb ik ook last van overbelaste kniebanden.’ Toch is hij vastberaden om ook morgen zijn vijftig kilometer te lopen. ‘Ik heb niet voor niets de afgelopen maanden

600 kilometer getraind.’ In het gras tussen de blarentent en de biertent geeft Elly Tunders haar voeten een uurtje rust. Ook de Veghelse is het blarenleed niet bespaard gebleven. ‘Ik prik ze straks thuis zelf wel door.’ De tocht van vandaag vond zij minder zwaar dan die van woensdag, toen ze meer spierpijn had. ‘Een prachtige dag zonder problemen’, zo vat Wim Jansen, de voorzitter van het Vierdaagsebestuur, de Dag van Groesbeek samen. Geen enkel incident gemeld, geen enkele deelne-

mer gediskwalificeerd. De medische dienst hoefde, ondanks de temperatuur van 26 graden, nauwelijks in actie te komen. Toch haalden 1.087 wandelaars de finish niet, zodat nog 34.307 deelnemers aan de laatste start van de wandelmars verschijnen; bijna vierduizend minder dan dinsdag. Onder hen Inge van Wolswijk, die een beetje stijfjes richting de masseur loopt. ‘Ik laat zo mijn benen masseren en kruip daarna lekker om acht uur in bed. Feesten komt morgen wel, als ik uitgelopen ben.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .................................................................................................................................................................

Tips Vierdaagsefeesten

Met waterpistolen onderweg

WIE, WAAR EN ‘WE MIKKEN NIET OP LOPERS HOE LAAT? ALLEEN OP HET PUBLIEK’ 14.00 uur: Intocht Vierdaagse (Waalkade) 19.00 uur: Fedde le Grand (Hunnerpark) 20.00 uur: K-Town (Molenstraat) 21.30 uur: Abba Gold Tribute Show (Waalkade Labyrinth) 22.00 uur: Marianne Weber (Joris Ivensplein) 23.30 uur: Men in Black (Wintersoord) 24.00 uur: Sjonnies (Waalkade)

Met enorme waterpistolen op hun rug lopen John Branje, Driekus Stuifzand en Rick Bouwhuis elke dag de Vierdaagse. ‘We mikken niet op lopers en bejaarden, alleen op het publiek langs de kant. En af en toe een politieagent’, verklaart John. ‘Gevuld met water wegen de pistolen minstens drie kilo, maar ze zijn dat gewicht in plezier dubbel waard. In feite maken ze het lopen alleen maar lichter, want als je lol hebt voel je de blaren minder.’ De

drie zijn niet de enige lopers die hun outfit voorzien van opvallende attributen. Wandelaars met muziekinstrumenten, een lange stok met een vlag aan hun rugzak en de vreemdste hoofddeksels zorgen voor een bonte stoet. Het drietal zet het feestje op de camping nog even voort. Daar zit de rest van hun groep al te wachten in de biertent — met tap — die ze hebben meegenomen. Voor hen is de Vierdaagse in de eerste plaats feest.

Branje (l), Stuifzand en Bouwhuis met hun enorme waterpistolen.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Gladiolen (1)

Gladiolen (2)

Het weer in Nijmegen

Vandaag worden de wandelaars onthaald in de St. Annastraat. Deze is speciaal voor de gelegenheid omgedoopt tot Via Gladiola.

Traditioneel krijgen deelnemers een gladiool bij binnenkomst. In 1983 is een speciaal gekweekte oranje gladiool ‘Vierdaagse’ genoemd.

Vandaag is het goed bewolkt en gaat het in de middag regenen. Ook is er kans op een fikse onweersbui. Het wordt maximaal 21 graden en er staat een matige noordoostenwind.

10

Achtergrond Buitenland

Verkiezingen Turkije ‘Wij willen excuses voor de wantoestanden in bordelen’

Ex-prostituees willen in parlement Turkije kiest zondag een nieuw parlement. Er doen meer onafhankelijke kandidaten mee dan ooit. Twee van hen werkten gedwongen als prostituee. Fréderike Geerdink ISTANBUL

...

Ze vergeet nooit de eerste keer dat ze werd binnengebracht bij het bordeel: vrouwen in lelijke jurken zaten achter glas met ijzeren staven ervoor, mannen liepen erlangs om een vrouw te kiezen. ‘Het leek wel een dierentuin’, zegt Ayse Tükrükçü (40). Pas toen begreep ze wat haar te wachten stond. Werk weigeren was niet aan de orde. Na tweeënhalf jaar lukte het haar het bordeel te verlaten. Elf jaar geleden is dat nu, maar ze staat nog steeds als prostituee geregistreerd. ‘Dat is een van de dingen die ik wil veranderen als ik gekozen word als onafhankelijk parlementariër’, zegt ze. ‘Als het je lukt eruit te komen, moet je niet de rest van je leven worden achtervolgd door je verleden.’ Ayse Tükrükçü en Saliha Ermez (37) hebben beiden gedwongen in de prostitutie gewerkt en doen als onafhankelijk kandidaat mee aan de parlementsverkiezingen van zondag. Ze hebben elk 60.000 stemmen nodig om gekozen te worden. Ze hebben goede hoop dat het gaat lukken, net als Hayrettin Bolan, leider van de liefdadigheidsinstelling Sefkat-der (Stichting Genegenheid). Die biedt

Ermez (l) en Tükrükcü staan nog steeds geregistreerd als prostituee terwijl ze al jaren zijn gestopt. ALLARD DE WITTE

de vrouwen financiële en praktische ondersteuning voor hun campagne. Het kantoor hangt vol interviews die in Turkse kranten zijn verschenen. ‘Dat hebben we al bereikt’, zegt Tükrükçü. ‘Meer aandacht voor de problemen van prostituees en ex-prostituees.’

De twee vrouwen schetsen een schokkend beeld van de prostitutie in Turkije. Bordelen die door de overheid worden gecontroleerd, maar waar de meeste vrouwen gedwongen werken onder onhygiënische omstandigheden. Een overheidsregistratie die vrouwen op het politiebureau moe-

ten ondertekenen, vaak met medewerking van de speciale politie-eenheden die met zedenzaken belast zijn. Gedwongen abortussen, met dezelfde dag nog nieuwe klanten. Beide vrouwen zijn hun voortplantingsorganen kwijt. Tükrükçü heeft daardoor nooit de kans gekre-

gen moeder te worden. Ermez heeft wel kinderen, maar contact met hen heeft ze niet meer: ‘Mijn oudste dochter wilde naar de politie-academie, maar dat kon niet omdat haar moeder als prostituee staat geregistreerd. Een andere overheidsbaan is ook uitgesloten. Haar relatie met een militair moest ze uitmaken: iemand uit het leger mag geen relatie hebben met de dochter van een prostituee, dat kan hem zijn baan kosten. Mijn dochters vinden dat ik hun levens heb verwoest.’ Hopelijk, zegt ze later, zien haar dochters dat ooit anders en kan ze weer iets met hen opbouwen. Een baan vinden als ex-prostituee is enorm moeilijk, zo ervaren beide vrouwen. Als een potentiële werkgever in de papieren van sociale verzekeringen ziet welk werk de vrouw eerder heeft gedaan, is een contract onherroepelijk van de baan. Ayse Tükrükçü werd in eerste instantie zelfs als kandidaat-parlementslid geweigerd. Na protest kan ze nu toch meedoen. ‘Als we worden gekozen, zetten we ons in voor alle vrouwen wier levens gestolen werden, en voor anderen die maatschappelijk buiten de boot vallen. Daarnaast gaan we openbare excuses eisen van de verantwoordelijken voor de wantoestanden in de bordelen van Turkije. Politici, politie, justitie, niemand neemt hierin zijn verantwoordelijkheid. Prostituees en ex-prostituees kunnen op niemand rekenen. Alleen op ons.’ 1

DIT WEEKEND SPECIALE VOORPREMIERES

AMSTERDAM - PATHE ARENA, PATHE DE MUNT, DELFT - MUSTSEE, DEN HAAG - PATHE SCHEVENINGEN, EINDHOVEN - PATHE, GRONINGEN - PATHE HEERENVEEN - BIOS, ROTTERDAM - DE KUIP, PATHE, SCHAGEN - CINEMAGNUS, SNEEK - CINESNEEK, SPIJKENISSE - ARCAPLEX, WEERT - GOTCHA Raadpleeg uw plaatselijke bioscoopagenda voor de juiste aanvangstijden

www.film1.nl/chuckandlarry

VANAF 26 JULI IN DE BIOSCOOP

3st

Buitenland Nieuws

11

Bolivia Oppositie ziet ‘totalitair politiek stelsel’ opdoemen

President Morales wil voor altijd blijven zitten Evo Morales wil voor altijd president van Bolivia blijven. De oppositie is boos. Redactie buitenland AMSTERDAM

...

De Beweging naar Socialisme (MAS), de partij van Morales, wil een grondwetswijziging die het hun leider mogelijk maakt Bolivia tot in lengte der dagen te besturen. Morales werd in 2005 gekozen. Normaal gesproken zou hij twee termijnen van vijf jaar mogen volmaken. Oppositieleiders zijn danig in hun wiek geschoten. Zij vrezen dat Morales een greep naar de totale macht doet. ‘MAS is vast van plan de Bolivi-

aanse democratie te vervangen door een totalitair politiek stelsel’, zei José Aruquipa van de conservatieve partij Podemos. De MAS heeft een kleine meerderheid in de grondwetgevende vergadering, die het ontwerp voor een nieuwe grondwet in december klaar moet hebben. Daarna wordt er een referendum over gehouden. Het initiatief van de MAS doet een beetje denken aan wat eerder in Venezuela gebeurde. De omstreden president Hugo Chavez, niet geheel toevallig een belangrijke bondgenoot van Morales, stelde eenzelfde grondwetswijziging voor. Hij staat sinds 1999 aan het roer en werd vorig jaar gekozen voor een tweede termijn. Morales is de eerste Indiaanse presi-

dent van Bolivia. Hij is een Aymaraindiaan, die bij zijn aantreden zwoer de inheemse bevolking een grotere stem te geven. Die steunde hem dan ook massaal. Zijn grootste succes tot nu toe is de nationalisering van de aardgasbronnen. Voorheen stroomden alle opbrengsten naar de buitenlandse exploitanten. Nu blijft ruim tachtig procent in Bolivia. Morales’ grote probleem blijft de oppositie. Die is in de minderheid, maar wel erg sterk in het oosten van Bolivia. En juist daar liggen de grootste gasvelden. Het referendum over de grondwetswijziging is dan ook een knieval naar zijn tegenstanders. De nieuwe zet van de MAS zal echter weer veel kwaad bloed zetten. 1

Evo Morales. HOLLANDSE HOOGTE

Stoomexplosie New York worstelt met zijn infrastructuur

Hiv-proces Libië

Donkere wolken boven Big Apple

Bulgarije wil uitlevering verpleegsters

Het was even schrikken toen afgelopen woensdag een stoomexplosie het centrum van New York in rep en roer zette. Van terrorisme was geen sprake. Wel van een andere, veel oudere vijand: New Yorks ernstig verouderde infrastructuur. Mars van Grunsven NEW YORK

...

Gevreesde aanslag blijkt falende infrastructuur. AP

Sinds 11 september 2001 is de stad New York op het ergste voorbereid. Dus toen op een kruispunt vlakbij trein- en metrostation Grand Central na een stoomexplosie de brokstukken tientallen meters de lucht in vlogen, waren meteen alle hens aan dek. Was dit een nieuwe terroristische aanslag op het hart van New York? Onder begeleiding van een helse kakofonie van sirenes trokken alle beschikbare politieauto’s, brandweerwagens en ambulances richting de plek des onheils. Daar bleek de schade mee te vallen. Gisteravond stond de teller op één dodelijk slachtoffer en zo’n dertig gewonden. Belangrijker nog was dat al gauw duidelijk werd dat de explosie niets met terrorisme te maken had. ‘Dit is niets anders dan onze falende infrastructuur,’ zei burgemeester Michael Bloomberg twee uur na het ongeval. De boosdoener bleek een ontplofte stoompijp uit 1924. New York kent als sinds 1882 een stoomsysteem, waarvan nog altijd zo’n 100.000 ge-

bouwen gebruikmaken – waaronder het Empire State Building en het gebouw van de Verenigde Naties. Sommige stoompijpen stammen nog uit de beginjaren en hebben een deklaag van asbest. Bij de explosie van woensdagavond zou dan ook asbest vrijgekomen zijn. Volgens de autoriteiten bestaat er geen gevaar voor de volksgezondheid. ‘Ziek worden van asbest vereist een veel langere blootstelling aan de stof’, aldus de autoriteiten. ‘Het grote probleem van deze stad is dat er steeds wordt gekozen voor het oplappen van verouderde systemen, waar vernieuwing noodzakelijk is’, zegt Willem Sutherland, een vanuit New York opererende ING-bankier die gespecialiseerd is in infrastructuurfinanciering. ‘Niet alleen het stoomsysteem in deze stad is uit een ander tijdperk’, zegt Sutherland. ‘Ook het elektriciteitsnet is hopeloos verouderd – vorige zomer heeft een deel van Queens maanden zonder stroom gezeten. En heb je hier wel eens rondgereden? De bruggen, de tunnels, de wegen; ze zijn allemaal dringend aan vernieuwing toe.’ Er is volgens Sutherland in New York voldoende politieke wil aanwezig om het infrastructuurprobleem aan te pakken. ‘Burgemeester Bloomberg wil wel. Maar hij wordt van alle kanten tegengewerkt. Voor infrastruurprojecten moet de boel hier namelijk worden stilgelegd en daar is geen tijd voor. De economie mag geen moment worden afgeremd.’ 1

AP SOFIA

...

Bulgarije heeft Libië verzocht vijf Bulgaarse verpleegsters en een Palestijnse arts naar huis te laten terugkeren. Hun doodvonnis voor het opzettelijk besmetten van vierhonderd Libische kinderen met hiv is deze week door Libië omgezet in levenslang. Vorige maand kreeg de Palestijnse arts het Bulgaarse burgerschap, zodat ook hij aan Bulgarije uitgeleverd kan worden. Een advocaat van de zes zei dat ze na uitlevering in aanmerking kunnen komen voor een presidentieel pardon. President Georgi Parvanov weigerde daar echter op in te gaan. Hij noemde speculaties in die richting nu ‘niet behulpzaam’. De verpleegsters en de arts zitten sinds 1999 vast. Ze hebben hun onschuld altijd volgehouden en gezegd door marteling tot een bekentenis te zijn gedwongen. Wetenschappers hebben op het proces verklaard dat er al lang voordat de buitenlanders er kwamen werken aids in het ziekenhuis van Benghazi rondwaarde. Dit is echter niet in het omstreden vonnis meegenomen. Libië stond onder grote druk om het te herzien. Zeker vijftig van de besmette kinderen zijn overleden. De ouders van de kinderen lieten hun eis voor de doodstraf varen, nadat er een schikking was getroffen van 725.000 euro per besmetting. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ...............................................................................

Geen visa voor Britse medewerkers

KORT

111

111

111

145 Oekraïners vergiftigd na ongeluk fosfortrein

Kans op vrouwelijke president voor India

Conferentie Mogadishu gaat door na aanslagen

Mortieraanvallen gericht op de deelnemers aan de nationale verzoeningsconferentie in Mogadishu hebben gisteren geen doel getroffen, maar wel kwamen zeker zes voetballende kinderen om het leven. Volgens de burgemeester van de Somalische hoofdstad Dheere zijn de daders van de mislukte aanslagen islamitische terroristen zijn die het vredesproces willen ondermijnen. De conferentie, die de wonden moet helen van zestien jaar strijd, ging niettemin van start.

Het aantal Oekraïners dat kampt met vergiftigingsverschijnselen sinds maandagavond een trein met gele fosfor in hun woongebied ontspoorde en in brand vloog, is opgelopen tot 145. Allen zijn in het ziekenhuis opgenomen. Onder de slachtoffers zijn 43 kinderen. Dit heeft een woordvoerster van het Oekraïense ministerie van Volksgezondheid bekendgemaakt. Gele fosfor is een stof die in contact met lucht van boven de 40 graden spontaan ontbrandt en dan een knoflooklucht verspreidt. De stof is ook zeer giftig en kan de lever aantasten.

In India hebben leden van het nationale parlement stem uitgebracht om te bepalen wie de nieuwe president van het land wordt. Naar verwachting is dat Pratibha Patil. Zij zou de eerste vrouw zijn die het grotendeels ceremoniële ambt bekleedt. De duizenden parlementariërs en politici stemden gisteren. De uitslag wordt morgen bekendgemaakt. Premier Manmohan Singh was een van de eersten die naar de stembus ging. Hij heeft er vertrouwen in dat Patil, de kandidate van Singhs Congrespartij, gaat winnen.

RUSLAND ZET VIER BRITSE DIMPLOMATEN HET LAND UIT De Russische regering heeft gisteren vier Britse diplomaten weggestuurd. Ze moeten het land binnen tien dagen verlaten. Bovendien komen Britse functionarissen niet meer in aanmerking voor een visum. Onbekend is nog om welke diplomaten het gaat. De maatregel komt niet als een verrassing; eerder deze weer wees GrootBrittanië Russische diplomaten de deur, omdat het Kremlin weigert mee te werken aan de uitlevering van And-

rej Loegovoj, Russisch geheim agent. Hij is de belangrijkste verdachte in de zaak Litvinenko, de oud-spion die met het zeldzame radioactieve polonium-210 werd vergiftigd. Alle sporen van het gif leidde naar Loegovoj. Moskou kondigde toen op felle toon al aan tegenmaatregelen te nemen. Rusland ziet de samenwerking in de strijd tegen het terrorisme in gevaar komen door de verslechterde verhoudingen tussen beide landen.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Ook op deze dag...

Het weer

Vertrouw hem op zijn reebruine ogen

1969 - De Apollo 11 landde op de maan. Zes uur later waren het Neil Armstrong en Buzz Aldrin die voor het eerst op de maan liepen.

Tokio: 28°C/ 22°C, lichtbewolkt Melbourne: 13°C/ 2°C, zonnig Montpellier: 28°C/ 18°C, buien

Medewerkers van een dierentuin in het Duitse Erfurt schoten jarenlang in het geniep herten dood om het vlees te verkopen. ‘We deden het om overpopulatie tegen te gaan’, aldus de schuldigen.

12

Achtergrond Economie

Draadloze revolutie Met de laptop op schoot internetten in de schoolbus

Estland: een oververhitte ICT-pionier ‘Silicon Valley aan de Oostzee’ noemde The New York Times Estland ooit. Acceptgiro’s en bankafschriften zijn er niet meer en nota’s worden betaald via internet. Jeroen Bult TALLINN, ESTLAND

...

‘E-Stoni@’ of ‘Eesti Nokia’. Het zijn enkele superlatieven die regelmatig worden gebruikt ter duiding van de successen die de kleine Baltische republiek de afgelopen jaren heeft geboekt op ICT-gebied. Een beetje café, winkelcentrum, school, bibliotheek of sportfaciliteit biedt de aanwezigen tegenwoordig wifi. Terwijl de kinderen zwemles krijgen, gaan de ouders achter hun laptops op in de wereld van draadloos internet. De draadloze revolutie kent geen einde. Twee schoolbussen die naar en van Tallinn rijden, zijn sinds vorige maand voorzien van wireless. Tallinn experimenteert al vier maanden met wifi in het openbaar vervoer.

De digitale snelweg op De passagiers van een bus die van het kapitaalkrachtige forensendorp Viimsi, even ten noordoosten van de hoofdstad, naar de kantoorkolossen die de skyline van Tallinn steeds meer domineren, rijdt, kunnen met de laptop op schoot de digitale snelweg op. In de stad zelf verschaft een tram dezelfde vorm van service. Als deze proeven slagen, zal het aanbod in de trolley-met bussen en trams worden

Heel Tallinn heeft tegenwoordig wifi.

uitgebreid. Als de eigenaar zijn IDkaart in zijn laptop steekt, kan hij bovendien toegang krijgen tot allerlei overheidsdiensten en tot eKool. Met dit digitale onderwijssysteem kunnen scholieren en hun ouders informatie opvragen over bijvoorbeeld huiswerk en proefwerkresultaten. Meer dan 30.000 mensen stemden tijdens de parlementsverkiezingen in maart online. Ook koestert Estland die andere uitvinding op ICT-gebied: bellen via het internet. Pionier Skype is groot gemaakt door Toivo Annus en andere jonge Estse ICT-wilden en laat zijn software en andersoortige technolo-

gie nog steeds in Tallinn ontwikkelen.

Geen windeieren Het imago van ICT-/internetgidsland heeft Estland geen windeieren gelegd. De combinatie van een aantrekkelijk belastingsysteem met één tarief voor de inkomstenbelasting (dit jaar 22 procent en te dalen tot 18 procent in 2011) en vrijstelling van de vennootschapsbelasting voor geherinvesteerde winst heeft tot astronomische economische groeicijfers geleid. Hoe indrukwekkend een groei van 9,8 procent in het eerste kwartaal van

2007 ook is, er schuilt tevens een groot gevaar in: inflatie. Deze bedroeg in mei 5,7 procent, te hoog om in aanmerking te komen voor de vurig gewenste invoering van de euro. ‘Een lastig dilemma’ volgens analist Maris Lauri van HansaPank, Estlands grootste bank: ‘Aanhoudende economische groei zal weliswaar een sterke concurrentiepositie binnen de eurozone garanderen, maar jaagt tevens de inflatie op, hetgeen toetreding tot die zone juist weer bemoeilijkt.’ De geldontwaarding wordt extra aangewakkerd door de op volle toeren draaiende kredietmachine. De door de straten van Tallinn gierende Hummers moeten toch ergens mee worden bekostigd, evenals de gewilde huizen in de bosrijke omgeving van de stad. Met een paar sms-jes is een lening bij een bank zo geregeld. De onroerend goedprijzen in Tallinn en buurgemeenten zijn inmiddels totaal geëxplodeerd. Oververhitting van de ‘Baltische tijger’ dreigt. Een ander chronisch probleem is het nijpende tekort aan arbeidskrachten. Een ICT-bedrijf heeft zijn activiteiten al van Estland naar Oekraïne overgeheveld, omdat daar nog wel programmeurs te vinden zijn. Wanhopige buitenlandse investeerders klagen over het stijgende ziekteverzuim door stress en ongezonde leefgewoonten. Ook zijn zij niet te spreken over de halfslachtige maatregelen van overheidswege ter bestrijding van het personeelstekort en over oplopende

loonkosten. Minister van Economische Zaken Parts heeft deze maand beloofd de toelatingsprocedures voor arbeidsmigranten te zullen vereenvoudigen. Werknemers uit het alom gewantrouwde Rusland houdt de regering liever buiten de deur; volgens Parts moeten werkgevers eerst maar eens binnen de EU zoeken.

Kloof tussen arm en rijk Tot slot rijst de vraag wie er nu eigenlijk profiteren van alle spraakmakende innovaties op ICT-gebied en van de economische expansie als zodanig. Het verschil tussen arm en rijk neemt in ijltempo toe. Terwijl de nieuwe rijken zich in winkelcentrum Viru Keskus verdringen om de nieuwste mobiele telefoons en zonnebrillen te kunnen aanschouwen en kopen, moeten drie kilometer verderop in de wijk Kopli, in noordwest-Tallinn, gezinnen zien rond te komen van een standaarduitkering van 66 euro per maand of minder. De leefomstandigheden in deze wijk zijn vaak erbarmelijk: complete huizenblokken hebben geen elektriciteit en stromend water. Het platteland deelt nauwelijks in de hoofdstedelijke welvaart; hier moeten EU-landbouwsubsidies voor een additioneel inkomen zorgen. De sociale kloof lijkt de nieuwe rijken in Stereo Baar en de culturele avantgarde in NoKu Klubi niet echt te deren. Zij wifi’en er op los en merken hooguit dat de drank weer eens duurder is geworden. Inflatie hè? 1

Economie Nieuws

13

Schiphol vs Chipshol Schiphol legt beslagen

Wat bezielt Cerfontaine? Schiphol betaalde gisterochtend 19 miljoen euro schadevergoeding aan Chipshol. Nog geen vijf minuten later sloeg de luchthaven terug met een serie beslagleggingen. Eric Smit AMSTERDAM

...

China kan misschien Duitsland aan het eind van het jaar inhalen als derde economische macht in de wereld. HH

Opkomende markt Economische groei onverminderd hoog

Goochelen met cijfers over Chinese economie De Chinese economie is in het tweede kwartaal met 11,9 procent gegroeid, het hoogste niveau in ruim twaalf jaar tijd. Maar hoe betrouwbaar zijn de cijfers? Sharida Mohamedjoesoef AMSTERDAM

...

Om de haverklap worden we om de oren geslagen met de enorm hoge groeicijfers van de Chinese economie. Er lijkt gewoon geen einde aan te komen. En dat terwijl de centrale bank van het land dit jaar al twee keer de rente heeft verhoogd en banken beperkingen opgelegd hebben gekregen op het verstrekken van leningen. Zo heeft Peking voor dit jaar een groeidoelstelling geformuleerd van 8 procent. ‘Ach, dat moet je met een flinke korrel zout nemen’, meent een laconieke Adriaan Floor, beleggingsstrateeg van IRIS Research, het onderzoeksinstituut van Rabobank en Ro-

beco. ‘Dat percentage is vooral bedoeld om binnenlandse investeerders terughoudender te maken. Geen enkele analist nam dit getal serieus.’ Floor verwacht dat de economische groei van China de komende kwartalen nog hoger kan uitvallen. Zo houdt de Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs voor dit jaar in elk geval al rekening met een totale economische groei van ruim 12 procent. Hiermee zou het zo maar kunnen gebeuren dat China eind dit jaar Duitsland heeft ingehaald als derde economische macht in de wereld. Niettemin zijn de hoge Chinese groeicijfers van tijd tot tijd onderwerp van discussie. Zo gebruiken de Chinezen vanaf 2005 een nieuwe rekenmethode die met behulp van de Wereldbank is opgezet. Ineens bleek de Chinese economie bijna 18 procent groter dan altijd werd aangenomen. Corné van Zeijl, senior portfolio manager van SNS Nederland Aandelenfonds, heeft er in elk geval geen

hoge pet van op: ’Je weet nooit of ze het naar boven of naar beneden hebben aangepast. De cijfers zijn zonder meer hoog, maar tegelijkertijd zijn ze opvallend vlak. Er is nauwelijks iets van fluctuatie. Alle reden om de cijfers uit Chinese hoek te wantrouwen’. Floor is wat terughoudender over de kwaliteit van de Chinese cijfers. ‘Je kunt erover bakkeleien of die groeicijfers voor 100 procent betrouwbaar zijn, maar het is een gegeven dat de Chinese economie verder versnelt en dat is wat relevant is.’ Dat het land weinig last heeft van inflatie, komt volgens Floor vooral omdat de loonkosten in China nog steeds zeer laag zijn en het land structurele overcapaciteit in de industriële sector kent. ‘Wel loopt de inflatie nu wat op vanwege de gestegen prijzen van agrarische producten. Maar dit geeft juist een economische impuls aan het achtergebleven binnenland. Een geluk bij een ongeluk.’ 1

De advocaten van Schiphol hadden het draaiboek al klaar liggen. Maandag ontvingen ze van de rechtbank Amsterdam de toestemming om beslagen te mogen leggen op de bankrekeningen en het Groenebergterrein van Chipshol in het geval dat de gebiedsontwikkelaar de volgende dag door de rechtbank Haarlem in het gelijk zou worden gesteld. Dinsdag vonniste de Haarlemse rechtbank in het kort geding dat de donderdag ervoor onaangekondigd had plaatsgevonden. Schiphol eiste dat het niet meer de 19 miljoen euro zou moeten betalen waartoe de luchthaven op 13 juni was veroordeeld. En er was nog iets: er klopte iets niet aan de bankgarantie die Chipshol aan Schiphol had geleverd. Die garantie had Schiphol weten af te dwingen in het geval in cassatie zou blijken dat Chipshol een lager bedrag dan 19 miljoen zou moeten betalen en ze geld wilden terugvorderen.

Ze gedragen zich inmiddels als witteboordencriminelen Dinsdag werd Chipshol in het gelijk gesteld. Het bedrijf moest nog wel even van de rechter de bankgarantie in orde brengen, dan kon het tot de vordering van de 19 miljoen overgaan. Woensdagochtend maakt Schiphol het bewuste bedrag over om in één vloeiende beweging door beslag te laten leggen op de rekening waarop het bedrag was gestort. Voor de zekerheid werd er ook nog even beslag gelegd op twee andere bankrekeningen van Chipshol en op het Groenebergterrein, het gebied waar alle heisa om begonnen is. Het zijn de beslagleggingen die vraagtekens oproepen. Want hoewel de luchthaven ook in kort geding werd veroordeeld tot het betalen van

19 miljoen euro aan Chipshol, kreeg Schiphol op één puntje wel gelijk van de rechter: Chipshol moet de bankgarantie op orde brengen. Waarom legt Schiphol de volgende ochtend dan tóch de beslagen? ‘Het is een financiële voorzorgsmaatregel’, zegt de woordvoerder van de luchthaven. Op de vaststelling dat Chipshol in opdracht van de rechter al aan de voorwaarde van Schiphol had voldaan, wil de woordvoerder geen commentaar geven.

Ook een Kamermeerderheid is voor onderzoek naar Chipsholzaak Voor Chipsholdirecteur Peter Poot is het klip en klaar: ‘Dit is het zoveelste bewijs dat het staatsbedrijf Schiphol maar één doel heeft en dat is ons bedrijf op kosten van de belastingbetaler kapot te procederen. Cerfontaine denkt maar door te kunnen procederen, terwijl het rechtens vaststaat dat ze het bij het verkeerde eind hebben. We hebben keurig aan de nieuwe eisen van een bankgarantie voldaan en niettemin volgt er een regen van beslagen. De maatregel die de luchthaven zich gemeend heeft te kunnen permitteren, is buiten alle proporties. Het is misbruik van recht. Schiphol en zijn advocaten gedragen zich als een bende witteboordencriminelen.’ Als gebruikelijk vloeien er straffe bewoordingen uit de mond van Poot jr. Maar de tijd dat de familie Poot als een clubje querulanten te kijk kan worden gezet, lijkt definitief voorbij. Sinds gisteren is ook duidelijk dat een Kamermeerderheid een onafhankelijk onderzoek wenst naar de reeks van gebeurtenissen rond het Groenebergterrein. De website Cobouw.nl kwam gisteren met het bericht dat behalve de SP, ook VVD en PvdA met een dergelijk onderzoek zouden instemmen. Met name het SP-kamerlid Emile Roemer vindt de affaire een zorgelijke kwestie. ‘Een onafhankelijk onderzoek is wel het minste dat er nu dient plaats te vinden. Ik ben dan ook blij met de steun voor mijn voorstel uit de Kamer. Ik heb mijn tanden hier in gezet en laat niet meer los voordat de onderste steen boven is.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ............................................................................... KORT 111

Motorola boekt 38 miljoen verlies

Motorola heeft over het tweede kwartaal van 2007 een nettoverlies uit voortgezette activiteiten gerealiseerd van 38 miljoen dollar, tegen een nettowinst van 1,35 miljard dollar in dezelfde periode een jaar eerder. Per aandeel was sprake van een verlies uit voortgezette activiteiten van 0,02 dollar tegen een plus van 0,54 dollar een jaar eerder. De omzet daalde van 10,8 miljard dollar in het tweede kwartaal van 2006 naar 8,7 miljard dollar dit jaar, terwijl analisten hadden gerekend op 8,64 mil-

jard dollar. Vooral de divisie Mobile Devices deed het slechter.

volledig los van het consortium’, zegt een woordvoerder.

111

111

AFM: datum bieding consortium blijft 23 juli

Manpower verdubbelt kwartaalwinst

De datum waarop het consortium van Bank of Scotland, Fortis en Banco Santander het biedingsbericht op ABN Amro moet uitbrengen, blijft gewoon 23 juli. De AFM verlengde de termijn waarop de biedingsdocumenten moeten worden ingediend voor Barclays wel van 23 juli naar 6 augustus. ‘Dat betekent natuurlijk niet dat het consortium naar dezelfde datum gaat. Als er gegronde redenen zijn, dan kunnen we uitstel verlenen. Maar het verzetten van de datum van Barclays staat

Manpower, de op een na grootste uitzendorganisatie ter wereld, heeft in het tweede kwartaal van 2007 een nettowinst geboekt van 160,4 miljoen dollar, een verdubbeling ten opzichte van de 80,4 miljoen dollar winst een jaar eerder. Per aandeel nam de winst toe van 0,91 tot 1,86 dollar. De winststijging is het gevolg van een verandering in de berekening van de Franse loonbelasting, wat een positief effect opleverde van 0,66 dollar, en een positief wisselkoerseffect van 0,05 dollar.

Sterke toename in arbeidsparticipatie onder jongeren

WERKLOOSHEID DAALT IN TWEEDE KWARTAAL De werkloosheid in Nederland is in de periode van april tot juni uitgekomen op 4,6 procent van de beroepsbevolking, oftewel 346.000 mensen. Dit blijkt uit de nieuwste cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Een jaar eerder kwam het werkloosheidspercentage in het tweede kwartaal uit op 5,5 procent. In het afgelopen halfjaar daalde het aantal werklozen met gemiddeld 6.000 personen per maand. In de leeftijdsgroep van 25-44-jarigen

daalde het werkloosheidspercentage het sterkst. In die groep is nog 3,5 procent van de beroepsbevolking werkloos, 53.000 minder dan een jaar eerder. Bij de 45-plussers was de afname minder groot. Van hen zat 4,4 procent in het tweede kwartaal zonder baan. Opvallend is de toename in de arbeidsparticipatie onder jongeren. Die is gestegen van 43,5 procent in 2006 tot bijna 45 procent in het tweede kwartaal van dit jaar.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

De rode olifant

Rij belastingvrij

[email protected]

Spelletjesfabrikant Jumbo is overgenomen door de Rotterdamse firma M&R De Monchy. Het spellenmerk blijft gewoon Jumbo heten.

De Belastingdienst verdenkt zeker duizend mensen ervan dat zij onterecht hun auto van de zaak voor privézaken gebruiken.

Hippe emailadressen die je persoonlijke voorkeur en identiteit benadrukken hebben vaak geen gunstige invloed op je sollicitatie. Dat concludeert Kevin Tamanini van de universiteit van Ohio.

Fortis aandeelhouders: U hebt onze mening gehoord. Nu horen we graag úw mening.

Het zal u niet zijn ontgaan: Fortis heeft, samen met Royal Bank of Scotland en Santander, een voorstel tot een openbaar bod op het kapitaal van ABN AMRO Holding N.V. aangekondigd. Indien wij in onze opzet slagen, vormen wij een van de sterkste en meest dynamische financiële dienstverleners van Europa. Voor Fortis een waardevolle kans om haar positie in retail, commercial en private banking en op het gebied van vermogensbeheer aanzienlijk te versterken. Zowel op onze thuismarkten Nederland, België en Luxemburg als daarbuiten. In de Benelux zou Fortis met meer dan 10 miljoen klanten een marktleider in financiële dienstverlening worden en in de eurozone de op vier na grootste bank met meer dan 80.000 medewerkers. Een zeer solide basis waarop aan verdere groei kan worden gebouwd. Maar dat is onze mening. Wat is die van u? De Raad van Bestuur van Fortis hoort het graag van u op 6 augustus aanstaande. Dan vinden er Buitengewone Algemene Vergaderingen van Aandeelhouders van Fortis SA/NV en Fortis N.V. plaats, respectievelijk in Brussel (’s ochtends) en in Utrecht (’s middags). U kunt uw stem dan uitbrengen aangaande: - het voorgenomen bod op ABN AMRO; - de daarmee samenhangende machtiging van de Raad van Bestuur om het aandelenkapitaal van zowel Fortis SA/NV als Fortis N.V. te verhogen. Als aandeelhouder van Fortis SA/NV en Fortis N.V. kunt u deelnemen aan beide vergaderingen, persoonlijk of vertegenwoordigd door een gevolmachtigde. U kunt ook deelnemen aan een van de vergaderingen en u laten vertegenwoordigen op de andere. De uiterste inschrijvingsdatum voor de Buitengewone Algemene Vergaderingen van Aandeelhouders Fortis op 6 augustus 2007 is 30 juli 2007. Alle hiervoor benodigde documenten vindt u op www.fortis.nl. Voor meer informatie kunt u ook gratis bellen naar 0800

- 0331 of langsgaan bij uw bankkantoor.

Verantwoordelijke uitgever: Fortis SA/NV Koningsstraat 20, 1000 Brussel, België – Fortis N.V. Archimedeslaan 6, 3584 BA Utrecht, Nederland.

Economie Nieuws

Supermarkten Sligro maakt 25,6 miljoen winst

Zakendoen à la Abel Slippens is simpel Zakendoen à la Abel Slippens is eenvoudig. ‘Als ik zeg dat het langer duurt dan een jaar, dan bedoel ik langer dan een jaar.’ Beleggers vinden het prachtig. Mathijs Rotteveel AMSTERDAM

...

‘Natuurlijk hebben we last van lagere winstmarges. We moeten nog 29 Edah-winkels ombouwen tot Em-Té supermarkten. Daarmee willen we voor het einde van het jaar klaar zijn. Zo’n verbouwing kost geld. Verder voeren we de eerste zes weken na opening van een nieuwe winkel campagne. Ook dat kost geld, alles bij elkaar ongeveer 100.000 euro per winkel. Desondanks komen er in het begin in de nieuwe winkels niet zoveel klanten als in de bestaande winkels. We zien 2007 daarom als een overgangsjaar.’ Als voetbaltrainers of bestuursvoorzitters het woord ‘overgangsjaar’

‘We zien 2007 als een overgangsjaar.’ HH

in de mond nemen, zoeken supporters en beleggers gewoonlijk zo snel mogelijk de uitgang. Niet bij Abel Slippens van Sligro. Op de dag dat de bestuursvoorzitter van Sligro aankondigt dat het nog ‘minimaal een jaar duurt’ voordat zijn nieuwe aan-

winsten het gewenste rendement gaan behalen, stijgen de aandelen Sligro met 5,87 procent. Beleggers waren vooral gerustgesteld door de uitleg van Slippens bij de halfjaarcijfers. Vorig jaar kocht Sligro samen met de Sperwer-Groep

voor 221 miljoen euro de Edah-winkels van het kwakkelend Laurus. Dat concern heeft nu alleen nog de Super de Boer-winkels over en die – zo vreesden beleggers een beetje – zou Slippens in zijn laatste jaar als bestuursvoorzitter ook nog wel aan zijn

loton is ook Accell niet van onbesproken gedrag. De Friezen hebben het al jarenlang aan de stok met de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa). Ze zijn veroordeeld voor kartelvorming met Gazelle en Giant. Accell heeft altijd ontkend en procedeert door. Deze week was er het nieuws dat haar boete is verlaagd van 11,5 naar 4,6 miljoen euro. De hamvraag is of het concern haar winstgroei in de toekomst kan vasthouden. De concurrentie neemt toe. Bij doe-het-zelfzaken duiken spotgoedkope fietsen uit China op en onlangs blies Halfords Union nieuw leven in. Bovendien worden fietsen op maat populair. Denk bijvoorbeeld aan die bakfietsachtige karretjes. Tot slot focust Accell op kwaliteit en niet op lifestyle.

Tour de France

15

uitdijende supermarkten groothandelsbedrijf willen toevoegen. Niet dus. ‘First things first’, aldus de Brabander in zijn beste Engels. ‘Over de overname van Super de Boer heb ik niet nagedacht. Je moet eerst zorgen dat je je eigen tent op orde krijgt.’ Dat lukt Slippens aardig. Sligro heeft over de eerste helft van 2007 een nettowinst behaald van 25,6 miljoen euro. Dat is meer dan aandelenanalisten hadden verwacht. Ze hadden beter moeten weten. Onder Slippens’ leiding steeg de omzet van Sligro sinds begin jaren negentig van zo’n 200 naar ruim 1,6 miljard euro. En de beurskoers steeg mee. Het bedrijf werd sinds 1991 op de beurs bijna twintig keer zoveel waard. Daarvan profiteerde ook oprichtersfamilie Slippens, die nog steeds 30 procent van de aandelen houdt. Zakenblad Quote schat de familie op grond van dit belang op een vermogen van ruim 300 miljoen euro. Volgend jaar op 21 september houdt Abel Slippens ermee op. Op de dag van zijn verjaardag, in de middagpauze volgt zijn neef Koen hem op als bestuursvoorzitter. ‘s Middags volgt zijn afscheidsreceptie. ‘Als er iets geregeld is.’ 1

Beurs Beurs vandaag In zeven jaar ruim 700%

Accell 4 all Tête de la course: fietsenfabrikant Accell is deze eeuw een van de beste Nederlandse beursfondsen. Kansen en bedreigingen voor het vandaag weer meer winst rapporterende bedrijf. AMSTERDAM

...

De Duitse omroepen ARD en ZDF die de Tour de France boycotten zouden er vast iets achter zoeken, maar fietsenfabrikant Accell en biotechnologiebedrijf Pharming hebben niets met elkaar te maken. Behalve dat ze vandaag tegelijkertijd hun halfjaarcijfers bekendmaken. Analisten voorspellen dat de Heerenveense fietsenmaker, bekend van Batavus, Koga-Miyata en Sparta, met 12,6 miljoen euro 18,9%

meer winst heeft maakt. Hoewel de fiets al dik honderd jaar oud is, staat het aandeel Accell juist deze eeuw op het podium van best presterende Nederlandse fondsen. De koers steeg sinds 1 januari 2000 met 729%, net als bouwer BAM. Alleen ingenieursbureau Arcadis deed het met een plus van dik 770% (AEX: -17%) nog beter. Dit jaar staat er ruim 20% koerswinst op het Accell-bord, terwijl de index ruim 12% meer waard werd. De reden voor de goede koersprestaties van Accell is jarenlange winstgroei van tientallen procenten per jaar, gerichte overnames en gewoon ouderwets ondernemerschap.

Kartel Geheel in stijl van het van schandaal naar schandaal voortpeddelende pe-

Van de Tour de France hoeft Accell het ook niet te hebben. Daar waar Lance Armstrong er in zijn eentje voor zorgde dat tegenwoordig een fiks percentage wielertoeristen trots op een Trek rijdt, zijn de Friezen alleen met hun merk Lapierre constructeur van een Pro Tourploeg: Française des Jeux. Accell sponsort zelfs niet de Rabobankploeg, die met

Thomas Dekker op termijn goud in handen kan hebben. Ze voorziet wel eerste divisieploeg Skill-Shimano van Koga’s. Want fietsen bouwen kan Accell zeker! Baanrenner en meervoudig wereldkampioen sprint Theo Bos pronkt sinds dit jaar met zijn voor hem door Accell en DSM gebouwde superlichte en nog veel stijvere koolstoffiets van 500.000 euro! 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................................................................................................ ......................................

Hete soep Citigroup 111

Jarenlang was Citigroup dé kandidaat om ABN Amro over te nemen. Al was het maar omdat de bank en Dow Jones-fonds, waar Onno Ruding in de raad van bestuur zit, daarvoor groot genoeg zou zijn: 250 miljard dollar beurswaarde tegenover (omgerekend) ABN Amro 97 miljard dollar. Vandaag publiceert Citigroup tweede kwartaalcijfers. 1

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Het Panel

STELLING: VAKANTIEAANDEEL! 111

Weliswaar draagt u op vakantie natuurlijk een zonnebril, maar die beleggersbril gaat nooit helemaal af, toch? Wat is het beste, leukste, origineelste of misschien wel het beste en lucratiefste beleggingsidee dat u ooit op vakantie hebt opgedaan? .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Grolsch

Autostrada

Oh nee, Danone

MICHIEL PEKELHARING (SENIOR EDITOR IEX)

JACQUES POTUIJT (MARKTCOMMENTATOR)

AREND JAN KAMP (SENIOR EDITOR IEX)

111

111

111

‘In de VS viel mij op dat er overal reclamemateriaal van Grolsch te vinden was. De brouwer was een half jaar eerder een distributieovereenkomst met Anheuser-Busch aangegaan. De aanwezigheid van het biermerk was voor mij een aanwijzing dat deze samenwerking heel succesvol werd.’ 1

‘In de tijd dat ik in mijn 2CV met andere zonaanbidders urenlang tussen Milaan en Napels voortkroop, zat er weinig anders op dan auto’s te tellen. Al snel daagde het dat die tolwegen een goudmijntje waren. Zo kwam ik in Autostrade terecht, een belegging waar ik nooit spijt van heb gekregen.’ 1

‘Vorige maand fietste ik in de Alpen en vulde mijn bidons met bergwater uit de kraantjes in de dorpen. Misschien moet ik Danone oppikken, dacht ik. Dat bedrijf is groot in lucratief bronwater. Toen ik thuiskwam, schrok ik alleen van het belachelijk hoge bod op Numico.’ 1

Nieuws Wetenschap

16

Robotica Het is een mirakel!

Geologie

Robotinsect loopt op water

Onder Darfur ligt een ondergronds meer

Marcel Hulspas AMSTERDAM

...

Het beestje moest een naam hebben. En na diep nadenken en enig bier kwam ontwerper Metin Sitti op STRIDE: Surface Tension based Robotic Insect Dynamic Explorer. Vrij vertaald: nieuwsgierig robotinsect dat gebruik maakt van oppervlaktespanning. STRIDE loopt over water, op dezelfde manier als de schaatsenrijdertjes die bliksemsnel over het oppervlak van een slootje schieten. Ze maken allebei gebruik van de oppervlaktespanning, het verschijnsel dat een wateroppervlak onder lichte druk niet direct bezwijkt maar liever doorbuigt als een kussen. STRIDE kan vooruitkomen dankzij piepkleine motortjes die de ultradunne pootjes optillen, naar voren brengen, zachtjes op het water leggen en dan naar achteren bewegen. Precies zoals schaatsenrijdertjes dat doen, al halen die laatste met gemak anderhalve meter per seconde, terwijl STRIDE in die tijd maar een paar centimeter aflegt. Maar STRIDE is dan ook honderd keer zo zwaar’, aldus Sitti, verbonden aan de Carnegie Melon universiteit in Pittsburgh. Nu wil hij een ander kunststukje van de schaatsenrijder nabootsen: boven komen wanneer je per ongeluk kopje onder bent gegaan. Het insect kan dat doordat zijn pootjes harig zijn en zo lucht vasthouden. En dus is Sitti inmiddels druk bezig de poten van zijn waterloper te voorzien van nephaar. 1

Marcel Hulspas AMSTERDAM

...

De STRIDE kan net als een schaatsrijdertje over het oppervlak van een slootje schieten. De STRIDE is alleen honderd keer zo zwaar.

Diep onder de grond van de Soedanese provincie Darfur, waar sinds enige jaren een bloedige burgeroorlog plaatsvindt, bevindt zich een ondergronds meer met een oppervlakte van ruim 30.000 vierkante kilometer, ruwweg zo groot als België. Dat heeft een team van het Center for Remote Sensing van de Universiteit van Boston vastgesteld, door middel van radarmetingen. De onderzoeksleider, geoloog Farouk El-Baz, heeft goede hoop dat deze vondst kan bijdragen aan een spoedig einde van het conflict, waarin al zo’n 200.000 doden zijn gevallen en twee miljoen mensen op de vlucht zijn geslagen. De strijd tussen Arabische nomaden en de lokale (zwarte) boeren draait om het schaarse water. Het conflict ontstond toen de nomaden naar het zuiden, richting Darfur oprukten, op zoek naar water en voedsel voor hun dromedarissen. El-Baz had al enige tijd sterke vermoedens dat zich onder Darfur grote voorraden zoet water moesten bevinden, vooral na een soortgelijke ontdekking in de woestijn van zijn vader-

land (En Soedans noorderbuur) Egypte, nu twintig jaar geleden. Inmiddels zijn er daar, dankzij de ondergrondse watervoorrraad, vijfhonderd waterputten geslagen, voornamelijk in de woestijn.

Duizend waterputten Egypte kreeg er zo duizenden hectaren landbouwgrond bij. De Soedanese regering, die in het conflict in Darfur de kant heeft gekozen van de nomadische stammen, was tot voor kort niet geïnteresseerd in een systematische speurtocht naar eventueel ondergronds water. El-Baz denkt dat het mogelijk moet zijn duizend waterputten te slaan en de streek voor minstens honderd jaar rijkelijk van water te voorzien. Daarmee zou Darfur economisch op kunnen leven. Waarnemers wijzen erop dat water niet het enige probleem is; de regering in Khartoem zal zich serieus moeten inzetten voor duurzame vrede. Voorlopig heeft Khartoem een magere toestemming gegeven voor het slaan van twintig waterputten. 1

Sterrenkunde

Opgehemeld

Energievoorziening

China brandt steenkool tot aardgas Marcel Hulspas AMSTERDAM

...

Voordat de wereld de zegeningen van aardgas ontdekte, werd in Europa en de Verenigde Staten voor stads- en huiselijke verlichting uitgebreid gebruik gemaakt van gas verkregen uit steenkool. Dit kolengas werd geproduceerd door steenkool naar boven te halen, te verhitten en er lucht en stoom overheen te blazen. Deze methode is echter duur en weinig efficiënt. Kolengas raakte dan ook in de vergetelheid na de ontdekking van immense gasvelden zoals bij Slochteren. In de afgelopen jaren hebben verscheidene landen met grote steenkoolvoorraden geprobeerd om de productie van kolengas een stuk

goedkoper te maken door de kolen niet naar boven te halen maar complete mijngangen te gebruiken als kolengasovens. Jammer genoeg maakt alleen al de aanleg van gangen het gas toch weer duur. De Chinese mijnbouwkundige So Lanhe Yang en zijn collega’s van de universiteit in Xuzhou (provincie Jiangsu) hebben nu een veel simpeler methode ontwikkeld. Ze boorden twee gaten op veertig meter afstand van elkaar, naar een steenkoollaag op veertig meter diepte, en staken de laag vervolgens op één punt in brand. Daarna persten ze aan die kant lucht in de laag en even later stoom. Het kolengas dat op veertig meter diepte ontstond, sijpelde door de kolenlaag en kon via het andere boorgat worden gewonnen. Door op een gegeven moment lucht

Door Govert Schilling

...

De sterrenhemel van 20 - 27 juli

en stoom via het andere boorgat naar beneden te persen en de toevoer daarvan slim te regelen, konden ze de grootte en vorm van de ondergrondse verbrandingskamer onder controle houden. Westerse onderzoekers op dit terrein volgen de Chinese inspanningen met argusogen. Zelf pakken ze het subtieler aan, met slimmere boortechnologie, op grotere diepten, en geen lucht maar zuivere zuurstof. Ook willen ze de mogelijkheid onderzoeken om de CO2 die vrijkomt direct (ondergronds?) op te slaan. Voor China, met zijn enorme energiebehoefte en zijn gemakkelijk bereikbare kolenvoorraden, is de ‘quick and dirty’ aanpak van So Lanhe Yang een snel en goedkoop alternatief voor wat straks komen gaat. 1

•

•

In de nacht van zaterdag 21 op zondag 22 juli is het Eerste Kwartier. De halfverlichte maan staat rond 23.00 uur laag boven de zuidwestelijke horizon. Vlak boven de maan moet de ster Spica te vinden zijn. Spica (‘graanhalm’) wordt zo nu en dan door de maan bedekt en heeft daardoor een grote rol gespeeld bij het bestuderen van de stand van de aardas, en de baan van de maan. Op woensdag 25 juli staat de maan ‘s avonds laat onder de heldere planeet Jupiter, in het zuiden. Rechtsonder de maan staat de rode superreuzenster Antares in het sterrenbeeld Schorpioen.

Sterrenbeeld Draak.

•

Kijk komende week tegen half twaalf recht naar boven. Boven je hoofd, in het zenit, staat een klein maar opvallend groepje sterren. Dat is de kop van het sterrenbeeld Draak. Een van deze sterretjes, Thuban, was 4.000 jaar geleden de poolster (waarom de sterrenhemel leek te draaien). 1 Meer weten? www.allesoversterrenkunde.nl

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................

Haagse spelletjes

Z

MARCEL

HULSPAS

odra ons landje weer bedreigd wordt door viesheid, voosheid en smakeloosheid, verrijst CDA-kamerlid Joop Atsma uit zijn zetel en waarchuwt ons allen voor de laatste maal. Dat showtje is natuurlijk bedoeld om CDA’ers die neigen naar de ChristenUnie binnenboord te houden, maar Atsma speelt het met verve. Ook deze week. In De Gouden Kooi zijn ze elkaar weer te lijf gegaan, volgens Atsma betekent dit dat televisiewaakhond Nicam gefaald heeft. Omroep Tien heeft van het Nicam al eens een

boete gehad voor De Gouden Kooi, maar, aldus Atsma: ‘het wordt alleen maar erger’. Nicam-directeur Wim Bekkers wees er naderhand op dat de vechtpartij helemaal niet op de buis te zien was maar op internet. En daar gaat hij niet over. En hoe smakeloos De Gouden Kooi ook moge zijn, ‘onze beoordeling is gebaseerd op wetenschappelijke bevindingen. Daarbij staat de mogelijke schadelijke invloed op jeugdigen centraal.’ Wat zijn die bevindingen? Worden ‘jeugdigen’ geschaad door geweld op

televisie? Het aardige van een algemeen gedeelde vrees (denk ook aan gsm-masten) is dat er altijd geld is voor onderzoek. De hoeveelheid literatuur hierover is angstaanjagend, maar kan volgens het vorig jaar verschenen Harm and Offence in Media Content van Andrea Hargrave en Sonia Livingstone eenvoudig worden samengevat: nee. Sommige kinderen kunnen onder sommige omstandigheden bang en verward raken, maar in verreweg de meeste gevallen zijn er geen blijvende schadelijke effecten. Geruststellend nieuws, zou je denken, maar voor de Atsma’s van Nederland staat de schadelijkheid gewoon vast, wat de wetenschap ook moge zeggen.

Vorige maand beloofde CDA-minister Hirsch Ballin strenge regels voor gewelddadige computerspelletjes omdat ‘schadelijke effecten van extreem geweld voor kinderen inmiddels genoegzaam bekend zijn.’ Genoegzaam? Geen enkel onderzoek wijst erop dat gewelddadige games de gebruikers schade berokkenen. Hier wordt een smakeloze vorm van vermaak zonder enig bewijs veroordeeld. Zoiets verwacht je toch niet van een minister van Justitie. Maar ook Hirsch Ballin voelt de hete adem van Rouvoet in de nek. [email protected]

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Nuttige erfenis

In de gaten

En dan moet het nog gebraden...

Het vermogen om twee gesprekken tegelijkertijd te kunnen volgen is aangeboren, zo hebben Amerikaanse onderzoekers vastgesteld.

Archeologen in Placer County (Cal.) hebben een unieke Indiaanse grafheuvel ontdekt dankzij enthousiast graafwerk van grondeekhoorns.

Volgens het Japanse Instituut voor Veeteelt veroorzaken de productie en het transport van een kilo rundvlees net zo veel broeikasgas als 250 km autorijden of 20 dagen een gloeilamp laten branden.

Cultuur

Koken met Koppes Carel Kraayenhof

school? ‘Ik word inderdaad vaak ingeschakeld door de muzikantenvakbond. We moeten voorkomen dat Nederland uitgroeit tot een culturele Bermudadriehoek.’

De tango is een rivier van tranen De man die de tango in Nederland heeft grootgemaakt, keert terug naar zijn Ierse roots. Carel Kraayenhof zoekt in Buenos Aires of Dublin naar muziek die de ziel van die plek belichaamt. Authenticiteit, ook op tafel, por favor. Dirk Koppes NOORDBEEMSTER

...

Sommige zaken blijven altijd een mysterie. Waarom raakt een gesjeesde filosofiestudent met een punkkapsel die op een trekharmonica Ierse folkliedjes speelt verliefd op Argentijnse tango? Waarom gooit hij op 26-jarige leeftijd het roer om en begint hij het instrument van zijn dromen te bespelen, de bandoneon? In veel opzichten kun je Carel Kraayenhof een laatbloeier noemen. Laat begonnen met de om zijn gecompliceerde techniek beruchte bandoneon, bereikt hij na zijn veertigste de status van Bekende Nederlander dankzij zijn vertolking van Adios Nonino bij het huwelijk van Willem Alexander en Maxima. Talloze optredens volgden, een platencontract en volgende week een carte blanche weekend in het Amsterdamse Concertgebouw. ‘Een carte suïcide kun je het beter noemen’, prevelt hij vertwijfeld als we de woonkeuken van zijn huis in de Beemsterpolder binnenlopen. Op de eettafel liggen zijn bandoneons en een stapel partituren. Hij heeft een aparte studio/werkkamer in de tuin, maar werkt liever in huis. ‘Ik had me niet gerealiseerd dat het zoveel werk zou betekenen. Eigenlijk stel je op deze manier een compleet nieuw repertoire samen.’ Een week bomvol repetities wacht, voordat hij onder meer zijn muzikale jeugdliefde, Ierse folk, aan de buitenwereld presenteert. Om zijn muzikale tweesporenbeleid ook culinair gestalte te geven, maken we op deze zonnige zomeravond een aantal Ierse en Argentijnse gerechten. De muzikant staat ener-

giek achter het ruime kookeiland klaar met hakmes om de appels voor het dessert fijn te snijden. Hij bekent weinig te koken, al heeft hij wel een goede paella in zijn repertoire. Aan de enorme instroom van Italiaanse immigranten dankt Argentinië een uitgebreide pastatraditie. Voor het tagliatellerecept van deze avond moeten we eerst erwten doppen. Nauwkeurig laat de neopolderjongen zien hoe je de peulen het best kunt opensnijden om de erwten eruit te halen. Ondertussen moeten ook de kokkels en venusschelpen voor de vissoep schoongemaakt worden. ‘Ha mosselen’, roept de negenjarige tweeling, die onderweg naar buiten passeert om in de tuin te gaan tafeltennissen. Dit is mijn eerste keer dat ik voor kinderen kook, maar moeder Thirza Lourens heeft me verzekerd ‘dat ze alles eten’. De eerste vier jaren zijn ze door hun ouders overal op tournee naartoe gesleept, dus de kleine zigeuners zijn wel wat gewend. En inderdaad zullen ze later alles met smaak oppeuzelen.

Voorgerecht In de jaren veertig beleefde de tango zijn hoogtijdagen met grote orkesten, vergelijkbaar met de Amerikaanse big bands. Is de tango daarmee geen muziek met een groter verleden dan toekomst? ‘Astor Piazzolla heeft de tango weer een toekomst gegeven. Hij integreerde andere muziekstijlen, klassiek, jazz en toonde zo dat andere muzikale verbindingen mogelijk waren. Tango is ontstaan uit een versmelting van culturen, ik zie niet waarom dat niet zo kan doorgaan.’ De echte vernieuwingen vind je volgens Kraayenhof in de Argentijnse underground, jongens van 15 tot 25 die totaal anders tegen de traditie aan kijken. Hij draagt een T-shirt van La Orquesta Típica Fernández Fierro, muzikanten met een hardrockverleden, die een ruigere sound aan de muziek geven. Ze hebben een eigen circuit van podia en overleven met

17

Hoofdgerecht Verse pasta met paddestoelen, ham en room glijdt er makkelijk in. We verwonderen ons over het gebrek aan kruiden in de Argentijnse keuken. Vlees kennen ze in veel meer specialiteiten, de receptuur blijft eenvoudig. Zoals dat gaat aan tafel waaiert het gesprek alle kanten uit. Een bevriende Uruguayaanse gitarist had een enorme passie voor het zelf maken van pasta, zodat hij altijd weer op zoek ging naar de nieuwste pastamachines. Bijna alle Argentijnse vriendinnen van Thirza hebben nepborsten, meisjes krijgen al liposuctie als verjaardagscadeau.

Dessert

bijbaantjes. ‘Eigenlijk kun je als muzikant financieel niet overleven in Buenos Aires, toch beginnen ze een idioot groot orkest. Geen optredens? Dan open je je eigen bar.’ Het is een van de redenen waarom hij er zelf niet woont. ‘Als Europeaan blijf je altijd de buitenstaander. Een bestaan daar opbouwen is veel te heavy, dat kan ik mijn gezin niet aandoen.’ Niet dat hij nou zo’n hoge pet op

heeft van het Nederlandse muziekklimaat. ‘Live muziek krijgt het hier steeds zwaarder. Het aantal podia waar je terecht kunt als muzikant krimpt. In de ons omringende landen wordt veel meer geld aan cultuur uitgegeven. Hier krijgen kinderen niet eens meer muziekles op school.’ Wordt het geen tijd dat hij als de Nederlandse Jamie Oliver campagne gaat voeren voor muzieklessen op

Nauwkeurig laat de neopolderjongen zien hoe je de peulen het best kunt opensnijden om de erwten eruit te halen. CHRISTIAAN KROP

Na het (mislukte) dessert komen we terug op het feit dat Kraayenhof zichzelf als ‘tangopurist’ bestempelt. ‘Het bekendste nummer van Pugliese is La Yumba. Vaak wordt alleen het liedje gespeeld, maar dan haal je de essentie weg. Er zit een maffe, manke hik in het ritme, die past in zijn streven om meer nadruk op ritmen te leggen, minder op de melodie. Het zou zonde zijn als de luisteraar zo de magie van die muziek ontgaat. Begrijp me goed, het gaat er niet om precies na te spelen wat de groten vroeger deden. Niet voor niets riep Pugliese dat je papier moet vies maken, je moet zelf nummers schrijven.’ Uiteindelijk zoekt Kraayenhof in alle muziek een klank die een volk karakteriseert, of het nu om Bernsteins New York gaat, het Buenos Aires van Piazzola of het Amsterdam van André Hazes. ‘Hazes’ muziek heeft eeuwigheidswaarde. Die man was zo vreselijk authentiek. Het hoeft geen geniale muziek te zijn. Ry Cooder zei het al: muziek wordt pas interessant als het aan een bepaalde plek is verbonden. Mijn moeder huilde, als ze naar de West Side Story luisterde. Dat maakte diepe indruk op mij als kind. De mogelijkheid dat ik zelf mensen in vervoering breng, beschouw ik nog steeds als een klein wonder. Met iemand die je niet kent via muziek iets intiems delen, dat blijft fascinerend. En of het dan om een prinses gaat, maakt niets uit.’ Dat Argentijnen zich schuldig maken aan het cultiveren van leed, dat ze op het randje van de valse romantiek bungelen, vindt Kraayenhof niet erg. ‘Het hoort gewoon bij de muziek. Horacio Ferrer zei het al: de tango is als de eerste glimlach op je gezicht, nadat je een rivier van tranen hebt overgestoken.’ 1 Van 27 t/m 29 juli, Concertgebouw, www.robecozomerconcerten.nl

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................

RECEPT

IERSE VISSOEP MET KOKKELS Dirk Koppes

...

Kokkels en mossels zijn verbonden aan de Ierse keuken dankzij het gelijknamige liedje. Dus waarom niet gecombineerd in een soep? Nederland produceert de beste kokkels ter wereld, maar wij eten ze niet. Ze verdwijnen bijna allemaal naar België en Frankrijk. Vervang kokkels desnoods door andere schelpen.

Voor 6 personen 50 gr boter 1 fijngehakte ui 4 bleekselderijstengels 2 grote aardappelen, fijngehakt 450 gr tomaten (liefst pomodori) 450 ml visbouillon 450 gr witte vis 225 gr kokkels 225 gr mosselen 300 ml melk of room Peterselie voor garnering

bouillon. Kook de schelpen kort in andere pan, tot ze openen. Voeg de witvis en room toe aan de soep. Zachtjes koken. Vlak voor het opdienen mosselen en kokkels toevoegen en garneren met peterselie en wolkje room.

RECEPT

SPAANSE PAELLA MET KIP, MOSSELEN EN ARTISJOKKEN Carel Kraayenhof

...

700 gram biologische kipfilet; 4 el olijfolie; 2 teentjes knoflook ; 2 rode paprika’s; 4 tomaten; 1 bosje peterselie; 1,5 tl saffraan; 2 jonge artisjokken; 150 gram doperwten; 250 gram rijst; 100 gram rauwe ham; 12 mosselen; bouillonblokje; 125 gram (grote) garnalen Paprika in repen snijden, in olie stoven en eruit nemen. In dezelfde olie de

Smelt boter in een pan; bak ui, selderij en aardappels heel zacht in boter die niet mag verkleuren. Ontvel tomaten, hak ze klein en voeg ze toe, evenals

knoflook toevoegen, in schijven gesneden tomaten, stukken gesneden kipfilet, blokjes ham, fijngescheurde peterselie, saffraan, zout, peper stoven. Af en toe wat bouillon bijgieten. Artisjokken en groene erwten in zout water gaarkoken en toevoegen. Als de kip bijna gaar is, rijst, garnalen en de in de andere pan gaargekookte mosselen toevoegen. Slechts weinig bouillon opgieten. Klaar!

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Opnames Valkyrie van start

Pimp my ride stopt ermee

Teylers toont duurste boek ter wereld

Na heel wat gesteggel mag er in Berlijn toch gefim worden. In Valkyrie schittert Carice van Houten naast Tom Cruise.

MTV stopt met het autoprogramma Pimp My Ride. De show begint in Amerika zondag aan het laatste seizoen.

Komend najaar toont het Teylers Museum in Haarlem het grootste en duurste boek ter wereld; The Birds of America van de vogelschilder John James Audubon (1785-1851).

Cultuur

18

EXPOSITIE

BIG NOIR PORTRAITS Van 21 juli tot en met 29 juli en van 1 tot en met 4 augustus

Tijd over?

Dit is de moeite waard

honderden kermisattracties uit gaan, dan gaat het feest nog een paar uur door in de discotheken, kroegen en natuurlijk de gaycafé’s. En mocht je op deze mooie maandag je ware liefde tegen het lijf lopen? Je kunt zelfs trouwen op de kermis. • Waar: diverse locaties, Tilburg • Prijs: gratis • www.rozemaandag-tilburg.nl.

TELEVISIE

ZOMERGASTEN

De expositie ‘KOMPLEX’ - Big noir portraits by photographers Barrie Hullegie & Sabrina Bongiovanni – strijkt aankomende zaterdag voor een periode van twee weken neer in Suzanne Biederberg Gallery in Amsterdam. De expositie maakt deel uit van de Amsterdam International Fashion Week. ‘KOMPLEX’ is een fotografieproject waarin de wereld van de hoofdpersonen en de makers met elkaar verwikkeld zijn. Samen met vier vrienden uit verschillende creatieve sectoren creëerden Hullegie en Bongiovanni een serie fantasievolle portretten rondom de personages van deze groep. De fotografen werken afzonderlijk maar delen een esthetische visie. De filmische benadering maakt hun wereld zichtbaar. Tegen de grafische decors is mode bijna ondergeschikt, maar tegelijk ook een onmisbaar onderdeel van het geheel.

ven van september 2006 tot en met februari 2007 beurtelings acht fotografen in het Wall House. Beth Yarnelle Edwards (VS), Thomas Kellner (DL), Wijnanda Deroo (NL/VS), Danwen Xing (China), Bill Jacobson (VS), Mitra Tabrizian (Iran/GB) en Anoek Steketee (NL) lieten zich uitdagen, verrassen en inspireren door het excentrieke ontwerp van de beroemde Amerikaanse architect en architectuurtheoreticus John Hejduk (1929-2000). Hun ideeën en ervaringen vinden hun weerslag in acht series die op fantastische wijze reflecteren over architectuur en fotografie. • Waar: Akerkhof 12, Groningen • Prijs: gratis • www.noorderlicht.com

• Waar: Suzanne Biederberg Gallery in Amsterdam, geopend van 14.0018.00 uur. • Prijs: gratis • www.barriehullegie.com, www. sabrinabongiovanni.com en www. amsterdamfashionweek.com

FOTO-EXPOSITIE

INSPIRATIE & LOCATIE

MODE

TEGENHANGER 20 juli tot en met 1 september Als tegenhanger van de meer chiquere en gevestigde modegebeurtenissen in het kader van de Amsterdam International Fashion Week (van 21 tot 29 juli op het Amsterdamse Museumplein) presenteert Off Schedule op feestelijke wijze modeshows van de tien meest progressieve ontwerpers die Nederland kent. Van champagne, haute couture en ingewikkelde frontrow-praktijken moeten zij niks hebben, Off Schedule toont de vitaliteit van de internationale stedelijke jongerencultuur met een selectie van getalenteerde ontwerpers, die de rauwheid van de straat vangen en deze net zo makkelijk combineren met poëtische schoonheid. Een bekende naam als Bas Kosters showt zijn creaties, maar ook minder bekende ontwerpers als... AndBeyond, Elisa Marchesini, Haitze Spaanenburg, en Merel Boers betreden de catwalk. Het halfjaarlijkse evenement is opgezet als platform waarin professionals zich verbinden met de opkomende modeontwerpers. Toegang is op basis van een gastenlijst, maar een deel van de kaarten is ook te koop. • Waar: Krasnapolski • Prijs: € 25 waarvoor de koper een ‘friend van Off Schedule’ wordt. • www.offschedule.nl

21 juli tot en met september 2007 Op uitnodiging van de Stichting Wall House #2 en Noorderlicht verbleven acht internationale fotografen in het Wall House. Op hun verzoek verble-

Vanaf 22 juli

EVENEMENT

ROZE MAANDAG TILBURG Maandag 23 juli

Kitsch, camp, creatief, cultureel, kunst en kermis. Het zijn allemaal woorden die het grootste gayminded event van Nederland omschrijven: Roze Maandag. Al voor de achttiende keer wordt, tijdens de grootste kermis van de Benelux, het centrum van Tilburg omgetoverd tot een roze gekleurd spektakel. En of je nou he, ho of bi bent: het is één groot feest. Wat begon als een ‘pronkevenement’, louter bestemd voor de homoscene, is in een kleine twintig jaar uitgegroeid tot een spectaculaire dag vol kunst, muziek en fun, waarvoor zo’n 350.000 mensen naar het zuiden reizen. Extravagante karakters en kleurrijke types stelen de show, maar gaan ook een ontmoeting aan met de rest van de samenleving. En met als decor de, eigenlijk o zo foute, kermis snap je dat het een dolle boel wordt. Topdeejays draaien op buitenpodia in het centrum of op feesten. Als ’s avonds de lampjes en muziek van de

Aankomende zondag gaat de befaamde serie Zomergasten weer van start bij de VPRO, waarin prominente Nederlanders hun favoriete televisieavond samenstellen en daarover aan de tand worden gevoeld. Tafeltennister Bettine Vriesekoop zal de reeks aftrappen met haar favoriete televisiefragmenten, maar de grootste vangst van het avondvullende tv-programma is Linda de Mol, die de serie op 26 augustus zal afsluiten. De blonde presentatrice zegt alleen dingen te willen laten zien die ze echt leuk vindt. ‘Ik heb me voorgenomen niet te veel na te denken over wat grachtengordelfähig is, dan wordt het zo intellectueel’, aldus Linda de Mol in een interview met het Volkskrant Magazine. Behalve De Mol en Bettine Vriesekoop zullen advocaat Bram Moskowicz, ‘Paradise now’-regisseur Hany Abu Assad, de Vlaamse hoogleraar moleculaire genetica Christine van Broeckhoven, voorzitter van de Sociaal-Economische Raad Alexander Rinnooy Kan een van de zes zomeravonden vullen. • Waar: op de VPRO, Nederland 2, 20:25 uur • Prijs: gratis • www.vpro.nl

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................................................................................................................................

De Culinaire Unie De liefde van de Nederlander gaat nog steeds door de maag. Dus als we het alhier heersende Euroscepticisme willen bestrijden, moeten we op zoek naar de culinaire prestaties van de andere 26 lidstaten. Daarom test De Pers in 26 afleveringen de kwaliteiten van een specialiteitenrestaurant: van Belgisch, Bulgaars en Cypriotisch tot Tsjechisch en Zweeds.

Deens lunchcafé Danish Palace Op de toonbank liggen Deense roddelbladen. Alleen dat is al een reden voor veel Denen om naar Danish Palace te komen. Bovendien is het lunchcafé in Hoofddorp een van de weinige plekken in Nederland waar het smørrebrød hen net zo smaakt als thuis. Eigenaresse Vibeke Junker is zelf Deense. De strakke, zwart-wit-rode inrichting is volgens haar typerend. Denemarken is namelijk van het design. Ander herkenningspunt zijn de glazen met daarop de nationale vlag. Op de kaart, met foto’s, een keur aan smørrebrød met namen als Århus, Legoland en Kopenhagen. Wij kiezen Bornholm, de best verkopende met scholfilet, zalm, haring, asperges en re-

mouladesaus. Denen scheppen er plezier in hun smørrebrød kunstig op te maken. Bornholm is een bouwwerk met twee bruine boterhammen als fundament. Veel en lekker. De gebakken schol is stevig en niet vet, de haring is warm en een tikkie zuur. Traditioneel hoort smørrebrød op Deens roggebrood, maar dat vinden Nederlanders niet lekker, vertelt Vibeke. Zelf eet ze niets liever. ‘Jullie luchtige brood vult niet.’ Met een standaardvoorraad in de vriezer is de échte Deense lunchboterham slechts een kwestie van vragen. Een andere optie is de Deense platte: een bord vol kleine porties schol, paté, garnalen, kaas, spinazie met roerei en Deense braadworst en gehaktballen. Alles is zelfgemaakt,

inclusief de zoetzure komkommersalade. Vooral de ovale, bleke gehaktballetjes zijn een aanrader. Erbij proberen we Deense snaps Aquavit. 45 procent alcohol in een keer achterover. Ai. Het brandt in je keel en je ogen schieten vol, maar het is een passende afsluiter voor een copieuze Deense lunch. Dat wordt uitbuiken op kantoor. Danish Palace Marktplein 15A, Hoofddorp 023-5654446 Prijs: Authenticiteit: Kwaliteit:

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Drenthe: kruipend naar huis

Brabant: Jinx@ the Beach

Groningen: Les Freres Jarretelles

In discotheek Twins in het Drentse Nieuw Amsterdam is het morgen twee drankjes halen, één betalen. Kijk op www.hc-twins.nl.

10.000 kilo strandzand en een Flügel DJ Team. In discotheek Jinx in Deurne kun je morgen helemaal los: www.jinx.info.

De huisband van het Groningse café Koster geeft zondag een laatste optreden voor de zomerstop. Ze spelen alternatieve rock covers. De entree is gratis. Vanaf 16.00 uur: www.cafekoster.nl

Service

19

Culinair

Koos Versteeg

Dure bubbels bedruipen de zaak

De prijs van water M

ijn vrienden in de horeca willen dat ik ophoud met zeuren over de prijs van een fles water in restaurants. Zodra ze samen zijn, word ik vroeg of laat onderwerp van hun spot. Natuurlijk ken ik de uitdrukking ‘ze vreten je arm, maar ze zuipen je rijk’, waarmee wordt bedoeld dat de restaurateur zijn winst uit de verkoop van wijn haalt, niet uit het eten. Dus dat een fles wijn drie, vier keer over de kop gaat, daar heb ik gaandeweg mee leren leven. Maar als ik in de supermarkt anderhalve liter huismerkbubbels koop voor 32 cent, begrijp ik niet waarom ik in een eetgelegenheid voor 0.75 liter San Pellegrino een bedrag van 4,50 tot zelfs 7,50 euro moet neertellen. ‘Die marge hebben we nodig om de zaak draaiende te houden!’, krijg ik dan te horen. En meteen word ik geschaard onder de gierigaards die ‘t liefst een karaf leidingwater naast het eten wenst, gratis welteverstaan, zoals ze dat dus in Frankrijk automatisch doen. ‘Weet je wel wat een kristallen karaf kost? Weet je wat die vent per uur kost die de karaf uit ‘t kastje moet pakken, ‘m even opwrijft, vult en naar je tafel brengt? Heb je wel eens uitgerekend hoeveel het kost om die karaf tussentijds nog een keer bij te vullen en later om te wassen, af te drogen en weer op te bergen? En dan hebben we het nog niet eens over het risico van breuk!’ Op dat moment zwijg ik beschaamd.

Anderhalve euro in Italië fijner dan 4,50 tot 7,50 euro hier.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .........................................................

Stom, dat ik dat niet zelf heb ingezien! Alleen, hoe zit dat dan in Frankrijk? Waarom kan het daar wel? Voor ik er erg in heb, krijg ik geweeklaag over sociale lasten, belastingtarieven, afvalstoffenheffingen, precariorecht, buma/stemra, leges, verzekeringen en de btw. En dan te bedenken dat ik helemaal geen karaf leidingwater wil. Ik hou namelijk wel van een bubbeltje, da’s ook beter voor mijn spijsvertering. Alleen voel ik me veel prettiger bij die anderhalve euro die ik in Italië doorgaans voor een fles betaal dan die 4,50 tot 7,50 euro die hier op mijn rekening verschijnt.

O

nlangs maakte ik in restaurant Dining te Den Haag kennis met een waterprijs van twee euro per persoon. Dat stond me wel aan, want twee liter slobberen mijn vrouw en ik samen zo maar weg. Het bleek dat Dining zelf zijn water ‘maakt’. Dat wil zeggen: ze hebben een apparaat dat leidingwater zuivert, van mineralen, calcium, zout en desgewenst van zachte of krachtige bubbel en/of een smaakje voorziet. Nu is dat zuiveren klingklare onzin, want ons leidingwater is prima, maar dat is allemaal nodig om de restaurateur niet meteen in het criminele circuit te plaatsen. Want de schurken die een glas leidingwater als Spa blauw verkopen of er louter koolzuur in blazen en roepen dat het Perrier is, zijn zo strafbaar al wat. O-Ori-

ginal Water uit Zwolle (www.watersunlimited.nl) heeft daar iets op gevonden met een installatie die van ordinair leidingwater een exclusief tafelwater maakt.

I

k ben nauwelijks van de verbazing bekomen of bij sterrenkok Ron Blaauw in Ouderkerk aan de Amstel zie ik hetzelfde type O-fles op tafel verschijnen. Ja hoor, Ron heeft ook zijn eigen ‘bron’. Net als Jonnie Boer, Peter Lute en nog een heel reeks grootheden. Zo’n installatie kost tussen de 3.000 en 4.000 euro. Dat lijkt me snel terugverdiend. Ik bel meteen mijn best rekenende horecavriend op, eentje die bovendien gek is op technische snufjes. ‘Waarom heb jij geen eigen water?’, wil ik weten. ‘Omdat ‘t stinkend duur is’, luidt meteen het antwoord. ‘Maar die paar duizend euro heb je er toch zo uit?’, weet ik slim. Hij zucht. ‘Ik heb het helemaal doorgerekend. Het blijft niet bij dat apparaat. Je moet ook de flessen en grondstoffen aanschaffen. Er komt al snel nog zo’n 200 euro per maand bij. Aan een fles Vittel verdien ik aanmerkelijk meer.’ Ik begrijp meteen weer dat ik vooral niet zelf in de horeca moet willen. Want waarom doet zo’n Jonnie Boer of Ron Blaauw het dan wel? ‘Heel simpel’, weet mijn vriend. ‘Gewoon geilheid om water op tafel te zetten met je eigen naam erop!’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................................................................................

ARGUS

Kermislui boos om polsbandjes bij UWV-controle

POLEN OPSPUITEN Beste Peter Berdowski, voorzitter raad van bestuur Boskalis,

HPFEJEFF OBBS TUVVSIFU EFJKTLBTU

© 2007 - René Leisink

het voortouw nemen. Het is een flinke operatie, maar veel minder complex dan de maatregelen die we nu willen nemen en die we nooit zullen halen omdat China en India niet zullen meedoen. Er moet voldoende pompcapaciteit zijn. Over Antarctica moeten verwarmde leidingen worden gelegd. Het eindpunt van de leiding moet verplaatst kunnen worden omdat het bevroren water niet op één plek gepompt kan worden. En nog zo wat praktische zaken. Maar: het is te doen! Meneer Berdowski: legt u mij uit waarom dit niet zou kunnen, of ga anders alstublieft aan de slag met dit idee. Vraag desnoods subsidie aan bij Nederlandse overheid of de Verenigde Naties. Natuurlijk, het probleem van klimaatverandering wordt er niet mee opgelost, maar Bangladesh houdt voorlopig droge voeten. Vriendelijke groet, Michiel G.J. Smit

Klimaatverandering houdt de gemoederen bezig. Een van de problemen die hiermee samenhangt, is de zeespiegelstijging. Daar heb ik een oplossing voor: pomp zeewater naar Antarctica. In de warmste maand is het daar nog gemiddeld -32 graden Celsius, dus het water bevriest direct. Er moet natuurlijk wel veel gepompt worden om het afsmelten bij te benen, maar het is heel goed te doen. Ook zouden de klimaatgevolgen van deze actie onderzocht moeten worden, maar ga eerst maar aan de slag in plaats van jaren wachten op onderzoeksrapporten met grote onzekerheidsmarges. Nederland moet als pomp- en baggerland

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

COLOFON

HET WEER

...

Vandaag

Dagblad De Pers is een uitgave van Mountain Media BV uitgever Cornelis van den Berg hoofdredacteur Ben Rogmans adjuncthoofdredacteur Frank Poorthuis artdirector Maarten ten Haaf marketing Gert Jan Laurman distributie Dick van Geemen commercieel directeur Jerrel Oron finance Ruud Swart internet Rik Nizet druk Dijkman Offset Diemen, MGL Heerlen en NDC Leeuwarden

...

Dagblad De Pers is een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 240 keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kantoren, in de horeca en op vele andere locaties.

...

Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden als bezorger kan op twee manieren: 090o-INTERLANDEN (0900-4683752) of www.bezorgingdepers.nl.

Vanmiddag trekken vanuit het zuiden regenen onweersbuien over het land. Dat worden regionaal zware buien met (erg) veel regen, hagel en stevige windvlagen. In het noorden is het tot vanavond droog. Het wordt tussen 19 en 24 graden. Aan zee steekt een krachtige noordoostenwind op.

WEERBERICHT NEDERLAND

Morgen

Vannacht verlaten de zware buien via het noorden ons land. Morgen overdag laat de zon zich regelmatig zien en is het in de meeste provincies droog. Het wordt maximaal 18 graden aan zee tot 22 in Limburg. Er waait een zuidwestelijke bries, kracht 3 a 5.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ .......................................................... Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam Tel. 020 - 3460560 Fax. 020 - 3460596

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

Extremen van 20 juli

hoogste max. temp.: 33,0ºC in 1925 laagste min. temp.: 4,8ºC in 1902

GRONINGEN AMSTERDAM MAASTRICHT VLISSINGEN

Half bewolkt Half bewolkt Half bewolkt Bewolkt

20 ˚C 18˚C 22˚C 19˚C

GEVONDEN

Briljante Marketing Manager M/V

U kent vast getalenteerde mensen, vrienden of kennissen die uitblinken in hun vak. Dan zult u ook de eerste zijn die het hoort als die talenten hun huidige baan ontgroeid zijn. Misschien weten ze nog niet zeker of ze willen solliciteren maar het staat vast dat ze de langste tijd in hun huidige job hebben doorgebracht. Wat ze nodig hebben is een vriendschappelijk duwtje in de goede richting. En dat mag u, als goede vriend, best geven. U surft naar www.spotajob.nl en zoekt een job die uw beschermeling op het lijf is geschreven. Als uw vriend of vriendin de baan accepteert krijgt u een beloning voor uw werk als ‘headhunter’. De beloning is gerelateerd aan het maandsalaris van de nieuwe betrekking. Voor een marketing manager is dat al snel tweeduizend euro. Surf naar: spotajob.nl Voor de slimmerds onder u: Niets staat u in de weg uw eigen headhunter te zijn en de betere baan én de helft van de premie op te strijken. Zaken zijn zaken, nietwaar?

BELONING: 2000 EURO

TV-Gids

21

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

Nederland 1

17.00 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25

17.00 EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo Het gevoel van de Vierdaagse

20.00 20:00 20:30 21:30

NOS Journaal TROS Muziekfeest op het plein André Rieu op weg naar New York

22.00 22:00 23:00 23:50 00:10 00:55 01:20

Nederland 2

Flikken NOS Studio Sportzomer: Avondetappe NOS Journaal ER NOS Journaal NOS Journaal en NOS Sportjournaa

17:25 18:20 18:45 19:20

17.00 The Onedin Line That’s the question Baas Boppe Baas Monarch of the Glen

20.00 20:25 20:45 21:25

Netwerk Stop de tijd The Catherine Tate show

22.00 22:00 22:15 22:40 23:10 00:55

Nederland 3

NOS Journaal Nova De vloer op Cinema 2: Eternal sunshine of the spotless mind Nova Politiek, Netwerk en EénVandaag

17:00 17:10 17:35 17:45 17:55 18:10 18:25 18:45 19:00 19:30

Rat van fortuin Doe maar normaal The phone

22.00 22:30 22:35 22:50 23:40 00:10 00:20

RTL 5

17.00 NOS Jeugdjournaal.nl Flight 29 down Kid Paddle Walter AVRO Smartkidz Topstars Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Costa NOS Tourjournaal

20.00 20:25 21:00 21:40

RTL 4

NOS Journaal NOS Sportjournaal Missing without a trace Hertenkamp NOS Journaal Giel

17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55

17.00 Oprah Winfrey show RTL Nieuws Editie NL As the world turns RTL Nieuws RTL Weer

20.00 20:00 20:30 21:30

4 in het land Jouw vakantie, mijn vakantie RTL Nieuws RTL Weer Oprah Winfrey show Teleshop 4 Cupido Streetcam

The Ellen DeGeneres show The king of Queens The nanny Dharma & Greg Flodder

20.00 20:30

Kees & co CSI: Miami Shark

22.00 22:30 22:55 23:55 00:10 00:15 01:04 01:05 03:00

17:25 18:25 18:55 19:25 19:55

Van Wilder

22.00 22:10 23:10 00:05 00:34 00:35 02:00

The grid Beter in bed The nanny Teleshop 5 Poolparty KamasutraTV

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

RTL 7

SBS 6

17.00 18:00 18:55 19:50

The A-Team Law & order ‘Allo ‘allo!

17:05 18:00 19:00 19:25 19:55

Monty Python’s The meaning of life

20.00

20.00 20:30

20:30

22.00 22:35 00:19 00:20 01:00 03:00

Net 5

17.00

Escape from New York Teleshop 7 2Babes Nachtlounge The hotspot

Sue Thomas: F.B.Eye De Nijmeegse vierdaagse Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Medisch centrum The client

22.00 22:30 23:00 23:05 23:15 23:50 01:30 01:45

Veronica

17.00 17:25 18:15 19:10

17.00 Everwood Charmed Judging Amy

17:15 17:35 18:00 18:55 19:50

Will & Grace The Nine The Nine

20.00

20.00 20:05 20:30 21:30

22.00 Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie De Nijmeegse vierdaagse Frogmen operation Stormbringer Nachtprogrammering: Nightprice Nachtprogrammering: Hart van Nederland - Late editie

22:30 00:30 00:55 04:00

A perfect murder Will & Grace Nachtprogrammering: Relax TV Nachtprogrammering: Hart van Nederland - Late editie/ Shownieuws

20:25 21:25

Yin Yang Yo Totally Spies South Park The Simpsons Brainiac

17:10 17:35 18:00 19:00 19:30

Wegmisbruikers Top Gear

22.00 22:25 23:30 00:10 00:35 01:10

Tien

17.00

De grote beurt Sexcetera The surreal life South Park Nachtprogrammering: Late night

Life with Bonnie Fashion House De leukste thuisvideo’s De bruiloft van Jeroen en Miranda Postcode Loterij: Deal or no deal

20.00 20:00 20:30

De Gouden Kooi Death train

22.00 22:30 23:00 00:35 00:45 01:15 01:25 01:55 02:05 02:35

Holy @#%*!: Concert at sea Interactief poker spelprogramma De Gouden Kooi Interactief poker spelprogramma Fashion House Interactief poker spelprogramma Poker Uncovered Interactief poker

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

ÉÉN

CANVAS

17.00 17:35 18:00 18:10 18:30 19:00 19:35 19:55

17.00 Buren Het journaal De rode loper Vriend of vijand Het journaal 1000 Zonnen & garnalen Het weer

20.00 20:00 20:35

F.C. de Kampioenen Freaky Friday

22.00 22:10 23:05 23:26 23:27 23:30 23:35 00:35 00:55 01:15

Tour 2007 Het journaal laat KENO-uitslagen Euro millions-uitslagen Het weer Mersey beat De rode loper 1000 Zonnen & garnalen Doorlopende herhalingen van Het journaal laat en weer

17:20 17:45 18:00 18:10 18:35 18:50 19:10 19:35

Toespraak Z.M. Koning Albert II Terzake zomer Around the world in 80 treasures

22.00 22:00 22:35 23:05 00:50

BBC 2

17.00 Lilo & Stitch in het Disney festival Miss BG Oggy en de kakkerlakken Spring W817 6Tien Degrassi: The next generation Third rock from the sun

20.00 20:00 20:10 21:00

BBC 1 17:05 17:30 18:00 18:25 18:35 19:00 19:30

Mortified Harry Potter - A Blue Peter special The sorcerer’s apprentice Newsround Neighbours Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws

20.00 20:00 20:30 21:00 21:30

The One show Building Britain EastEnders DIY SOS

22.00 De canvascrack Carrie and Barry Ellektra Doorlopende herhaling van Terzake zomer

22:00 23:00 23:35 00:05 00:35 02:20

New tricks Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht Family wanted Would I lie to you? Another stakeout Chippendales: Just can’t get enough

BBC World

17.00

20.00 20:15 21:00 21:30

Golf: The Open RHS Tatton Park Flower Show 2007 Gardeners’ world

22.00 22:00 23:00 23:30 00:00 00:35 01:35 02:05 02:30 03:20 04:10

Wainwright: The man who loved the lakes QI Newsnight Newsnight review Soul Britannia Kath and Kim Kath and Kim Star trek Star trek The secret beyond the door

17:30 18:30 19:30 19:45

Our world Asia today World business report Sport today

20.00 20:00 21:00 21:30

World news today World news today Onbekend

22.00 22:30 23:15 23:45 00:30 00:45 01:30 02:30 03:30 04:30 04:45

HARDtalk extra World business report Sport today Asia today World business report HARDtalk extra World business report Our world World business report Sport today

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

ARD

ZDF

17.00

17.00

17:47 17:55 19:50 19:55

Tagesschau ARD vor acht Das Wetter im Ersten Börse im Ersten

20.00 20:00 20:15 21:45

Tagesschau Der Vamp im Schlafrock Festival Arena di Verona 2007: Nabucco

22.00 00:45 01:05 02:35 02:40 04:15 05:00

Nachtmagazin Der Fluch des Hauses Dain Tagesschau Der Fluch des Hauses Dain ARD-Buffet Tagesschau

17:00 17:15 17:45 18:05 19:00 19:20 19:25

Discovery Channel

17.00 heute - Wetter hallo deutschland Leute heute SOKO Kitzbühel eute Wetter on Tour Der Landarzt

20.00 20:15 21:15

20:00 21:00 heute-journal Politbarometer Weerbericht aspekte Kerner kocht heute nacht Veronica Mars St. Helens - Der tödliche Berg heute Kerner kocht heute

Hooked on fishing: How about it? British biker build-off 5th gear Stunt junkies: Lowest base jump American chopper: Space shuttle tribute bike

20.00

Ein Fall für zwei Der letzte Zeuge

22.00 22:00 22:25 22:34 22:35 23:05 00:10 00:15 01:00 02:25 02:30 03:35

17:00 17:30 18:00 18:30 19:00

21:30

Mythbusters: Ancient death ray/ Skunk cleaning/What is bulletproof? Mean machines: The transatlantic challenge: Forwarders Massive speed: Amoured speed

22.00 22:00 23:00 00:00 00:30 01:00 02:00

National Geographic

17.00

American hotrod: ‘54 Corvette and ‘55 Chevy Big, big bikes Sex sense: Top ten sex things Sex sense: Sexercise A haunting Ultimates: Ultimate racing

17:00 17:30 18:00 19:00

Crittercam - Wildtech adventures: Blue whales I didn’t know that Megastructures: Diamond diggers Earth investigated: The deep More amazing moments Air crash investigation: Fire fight Seconds from disaster: Superstore collapse

22.00 22:30 23:30 00:00 01:00 02:00 03:00 04:00

17:30 18:30 19:30

Air crash investigation: Blind landing Mad labs Megastructures: Diamond diggers Seconds from disaster: Superstore collapse Air crash investigation: Blind landing Earth investigated: The deep Bug brother

Voetbal Voetbal: WK onder 20 jaar Snooker hall of frame

20.00 20:30 21:00

20.00 20:00 20:30 21:30

Eurosport

17.00

Timbersport Sterkste man

22.00 22:00 23:00 23:30 00:30

Wielrennen: Tour de France Extreme sports: YOZ Voetbal Wielrennen: Tour de France

Puzzel met De Pers

22

1 2 3 4 5 6 7

ZWEEDS RAADSEL: werelddeel autohandel

fijn dicht

in orde

bontsoort

2

CRYPTOGRAM 1

aansporing

cadans

OPLOSSINGEN VAN GISTEREN

2

3

4

5

3 6

smal boordsel soort sprong

mislukking onheilsgodin

8

filmdecor onbep. vnw.

wilde marjolein

9

5

plaats in Zweden

berg in Z.-Afrika

7

krachtig

10

drinkgerei

4

11

6 langzaam afstammeling

HORIZONTAAL: 1. Je zit goed, behalve als het peren zijn! (8); 4. Ros tussen de kippen? (8); 6. Tocht die terug nog mooier wordt (4); 8. De raad die een hoogleraar geeft (7); 9. Bergplaats voor moeder in de dierentuin (4); 10. Verblijfplaats van een akelige dievegge (8); 11. Bijvrouw (8). VERTICAAL: 1. Een doodvermoeide maat loopt erin (6); 2. Dat dier bestaat uit koper, zink en nikkel (6); 3. Zeer geruchtmakende aanbieding (7); 5. Handel niet laf als medicijnman! (7); 6. Voor kippen die haast hebben (6); 7. In al deze landen is men opgewonden (6).

oude lengtemaat bijwoord Russische rivier

1 bloeiwijze

mier

7

BRAINSNACK®

SUMBRERO®

16

10

16 6

5

9

15

9

10

20

Welk getal ontbreekt er op het einde van deze reeks?

A

B

C

Brainsnack 5. Te starten bij getal 2 worden de volgende bewerkingen uitgevoerd: +1 +2 +3 +4 +5.

SUDOKU

2 8 9 1 7 6 4 3 5

4 3 7 8 5 2 9 6 1

6 1 5 9 4 3 7 8 2

5 9 8 3 1 4 6 2 7

7 4 2 5 6 9 8 1 3

3 6 1 7 2 8 5 9 4

9 7 4 6 3 1 2 5 8

1 2 6 4 8 5 3 7 9

8 5 3 2 9 7 1 4 6

2 3 1 7 5 8 6 9 4

7 8 4 9 6 3 1 2 5

9 5 6 2 1 4 8 3 7

4 7 9 1 8 2 3 5 6

8 2 3 5 9 6 7 4 1

6 1 5 3 4 7 2 8 9

1 4 8 6 2 5 9 7 3

3 9 2 4 7 1 5 6 8

5 6 7 8 3 9 4 1 2

3 4 2 9 6 5 1 7 8

7 1 9 2 3 8 5 4 6

8 5 6 4 7 1 9 3 2

1 8 5 6 4 3 2 9 7

6 2 7 1 5 9 4 8 3

9 3 4 8 2 7 6 5 1

4 7 3 5 1 6 8 2 9

2 9 1 7 8 4 3 6 5

5 6 8 3 9 2 7 1 4

Kakuro® van gisteren

Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 1 3 7 9 driehoekjes de som van cijfers 2 1 9 8 van 1 tot en met 9, die hori2 9 5 1 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge4 8 7 9 vuld. De Sumbrero® links is 6 7 4 1 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 1 5 1 moeten worden ingevuld. De 0 3 5 2 doet helemaal niet mee. Per 2 4 7 som mag elk cijfer maar één 6 1 8 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.

9

15

21

22

Zweeds -f-e-o-bvoorkomen -tra-sofa moa-ate-t -k-sledevogelnest -poter-po dir-zÿnet -esp-kano KIELZOG

Kakuro® & Sumbrero®

7

SUDOKU

Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Aanlopen; 4. oppassen; 6. roze; 8. steekje; 9. nest; 10. dentiste; 11. natuurijs. VERTICAAL: 1. Agogen; 2. laatst; 3. passend; 5. niksnut; 6. residu; 7. enters.

SUDOKU

9 8

KAKURO®

PUZZELNR. 317 BELCODE:

8

A

7

2

1

9

6

3

8

2 4

4

5

6

1 8

5

3

9

9

16

6

35

23

6

3

4

4

5

6 8

1

5

9 9

B

1

4

4

6

4

9

8

5

7

1 6

9

2

2

5

4

8

7

2

5

8

17

7

6

22

17

16

1

8 24

4 29

3

2

2

1

3

1

7

8 9

6

C

7

6

2

3 1

en win gratis hotelovernachtingen Onder de goede inzenders worden dagelijks tien hotelcheques van 25 euro verloot. De hotelcheques zijn beschikbaar gesteld door sponsor World Hotel Cards. Met een cheque kunt u voordelig of gratis overnachten in talloze hotels in binnen- en buitenland.

steun<spatie>kind<spatie> belcode Een sms kost 60 cent. De opbrengst gaat na aftrek van directe kosten naar het Nationaal Fonds Kinderhulp.

8

3 2

3

4 4

9

8

2

3

8 2

8 9

13

3

16

4

6 3

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

SMS, STEUN NATIONAAL FONDS KINDERHULP

U dient uw oplossing als volgt per sms te versturen naar telefoonnummer 4040:

5

9

Dagblad De Pers

U kunt prijzen winnen met puzzelen in De Pers door de oplossing (belcode) van de sudoku met één ster per sms te versturen.

5

www.kinderhulp.nl www.worldhotelcard.nl

LEZERS

COLUMN

[email protected]

Autoleed Sabine Bosma

...

Alle automobilisten die ik gisteren rond drie uur tussen Den Haag en Rijswijk vertraging heb bezorgd: sorry! De agenten in die politieauto die met loeiende sirene achter mij stond en niet weg kon rijden omdat het me maar niet lukte normaal op te trekken zonder dat de motor afsloeg: het spijt me! En de man in het witte busje die me aanraadde bij het starten toch vooral de koppeling in te trappen: dank je! Natuurlijk wist ik dat zelf ook wel, maar in mijn zenuwen vergat ik het gewoon. Alsof ik nooit les had gehad. Het was de eerste keer dat ik weer in de auto zat nadat ik mijn rijbewijs had gehaald. Als ik dacht zenuwach-

tig te zijn geweest voor mijn rijexamen, ik was nu zo mogelijk nóg zenuwachtiger. En dat wil wat zeggen, want ik zakte twee maal voor ik slaagde, juist vanwege de zenuwen. Hoezo is autorijden leuk? Ik vond het vreselijk. Mijn hart bonsde, ik vergat adem te halen en het zweet gutste van mijn voorhoofd. Hoe leer ik dit ooit ontspannen te doen? En hoe ga ik dit ooit leuk vinden... Na al die lessen, de frustraties als ik slecht reed, mijn tegenzin en het opzien tegen het examen dacht ik echt dat de wereld niet meer dezelfde zou zijn als ook ík, op mijn 36e, mijn rijbewijs zou halen. Ik zou iedereen wel eens laten zien dat ook ík een auto zou kunnen en mogen besturen. Het idee dat ik zelf naar familie zou kunnen rij-

den en niet op het station afgehaald zou hoeven worden, bezorgde me kriebels in mijn buik van geluk. Wat een triomf zou het zijn! En nu?Nu zie ik er zelfs alweer tegenop dat ding te starten. Tegen het afslaan bij stoplichten omdat ik de mensen achter mij in mijn nek voel hijgen zodat ik te snel weg wil rijden. Het getoeter dat volgt. En om na de rit de auto weer terug te moeten zetten precies op de daarvoor gereserveerde plek. Niets zoeken naar een gunstig plekje voor een beginnend automobilist: hij moet en zal dáár komen te staan. Maar verdorie, al die uren die het me kostten om het te leren. Het fortuin dat ik heb moeten neerleggen om dat felbegeerde roze kaartje te krijgen. Het gaat me lukken, al kost het een eeuwigheid. 1

Sport

23

Voetbal Ten Cate: ‘Wesley is niet te vervangen’

Ajax houdt Sneijder bij geliefde weg Ajax traint in de voorbereiding van het nieuwe seizoen in het pittoreske De Lutte. Hoe rustgevend de omgeving ook is, binnen Ajax borrelt het. Wesley Sneijder is verliefd, maar mag niet bij zijn geliefde zijn. Jeroen Gunter DE LUTTE

...

Aan de rand van Overijssel, op een steenworp afstand van Duitsland, traint Ajax ter voorbereiding op het nieuwe seizoen. De selectie verblijft in een hotel dat midden in de weilanden ligt en waar normaal gesproken zakenmensen bijkomen van een lange vergadering of de nacht doorbrengen met hun minnares. Nu sloffen er voetballers door de lobby, op slippers en gekleed in korte broek met Ajax-polo. In de tuin van het hotel staat een antieke houten tafel opgesteld, met daarop microfoons van verschillende omroepen en radiostations. Achter de tafel doemt een maïsveld op onder een blauwe hemel met schapenwolkjes. Er kan ieder moment een tractor door het beeld rijden, of een boerin op haar fiets, op weg naar de stal. Henk ten Cate neemt plaats achter de tafel en begint te vertellen over de stand van zaken bij Ajax. De onrust die de mogelijke transfer van Wesley Sneijder met zich meebrengt, is het gesprek van de dag. Valencia trekt nog steeds aan Sneijder en de liefde is wederzijds.

De persconferentie van Henk ten Cate in De Lutte. Elk moment kan er een tractor voorbijrijden. ORANGE PICTURES

Maar Ten Cate blijft er rustig onder, hij heeft het allemaal al meegemaakt. ‘Ik heb drie jaar bij Barcelona gewerkt, daar is het nog veel erger.’ Toch zit hij niet helemaal lekker op zijn antieke stoel, want liefde kruipt waar

het niet gaan kan en mocht Sneijder alsnog weggaan (de transferdeadline is 31 augustus), dan heeft Ten Cate een groot probleem. ‘Sneijder is niet te vervangen’, zegt de trainer stellig. ‘Hij is een absolute

topspeler.’ Een Ajax zonder Sneijder is een mindere kampioenskandidaat dan mét de middenvelder. En kampioen worden, dat wil Ten Cate. Nee, dat móet hij. ‘Edgar Davids en ik hebben afgesproken dat we samen kam-

pioen worden’, verklapt de trainer. Een afspraak met Davids wil je niet schenden. Het is duidelijk: Sneijder moet blijven, hoe dan ook. Tot nu toe heeft Ajax elk bod van Valencia naast zich neergelegd, inclusief het bod van zestien miljoen euro dat de Spaanse club afgelopen week deed. ‘Het bestuur en de directie hebben laten zien dat wij onze spelers niet zomaar laten gaan’, zegt Ten Cate stoer. Maar uiteindelijk is iedereen te koop, dus ook Sneijder, het is slechts afwachten hoe diep de zakken van Valencia zijn. Het bedrag dat Ajax wil voor Sneijder ligt beduidend hoger dan het laatste bod van de Spaanse club. Ten Cate vergelijkt Sneijder met Deco, die door Barcelona werd weggehaald bij Porto. De Ajacied zou ook ongeveer evenveel moeten opbrengen als wat Barcelona voor Deco heeft betaald: 25 miljoen euro. Het ligt voor de hand te denken dat de motivatie van Sneijder onder de affaire lijdt. Maar daar is volgens Ten Cate geen sprake van. ‘Als je ziet hoe Wesley zich in de oefenwedstrijden tegen amateurclubs presenteert, krijg ik niet het gevoel dat er iets mis is met zijn motivatie’, zegt de trainer. Sneijder zelf geeft aan dat hij het er wel moeilijk mee heeft. ‘Dit is voor mij een lastige periode.’ Het is te hopen voor hem dat Valencia snel met een hoger bod komt, want wat heeft Ajax aan een sterspeler met liefdesverdriet?

ÈGli\clo\%;Xk`ji\`q\ed\k[\ ki\èmffidà%?\kcXe[jZ_Xg ki\bkXXed\mffiYà#\e`b_f\] Xcc\\edXXieXXiYl`k\ek\ jkXi\e%F]`bbàbfdd\_\\e% @bY\ejgfekXXe\e`dglcj`\] mXebXiXbk\i%;\ki\è`j[Xe_\k Y\jk\m\imf\id`[[\cmffije\cc\ \efe^\[nfe^\eZfekXZk\e%A\ fekdf\kd\ej\e[`\a\e`\kb\ek# a\giXXkd\k\cbXXi\em\imfc^\ej ^XXk`\[\i\\en\\iqËe\`^\en\^% 9à_\knXe[\c\efm\ibfdkd\ [Xkffb%@b_\Yfgqlcb\dfd\e$ k\e\Z_kqfËeÊelf]eff`kË^\mf\c% A\bfdk_\\cE\[\icXe[k\^\eè[\ki\è% ;Xk`jal`jk_\kdff`\%É BIF$gi\j\ekXki`Z\?\ccXmXe [\iNàjk`jY\b\e[mXe_\kkm$ gifîXddX;\NXe[\cè^%Ffb è?\k^\mf\cmXe[\M`\i[XX^j\ cXXkq\[\bàb\i[\q\n\\b b\ee`jdXb\ed\kfgd\ib\càb\# èjgì\i\e[\d\ej\e%

Trein gevoel

Het

van Hella van der Wijst

24

Sport

Tour de France Zuidafrikaanse winnaar Robert Hunter

Kleine ploeg, grootse zege De zakelijke rotzakken waren op oorlogspad, gisteren in een winderige etappe in de Tour. Robert Hunter uit Zuid-Afrika won. Dominique Elshout AMSTERDAM/MONTPELLIER

...

Politiek correct is niks voor Robert Hunter, de Zuidafrikaanse sprinter die gisteren de Tourrit naar Montpellier op zak stak. Stel hem gerust een vraag over de scheiding der rassen, maar verwacht geen lang antwoord. Wees wel voorbereid op een tegenvraag. ‘En hoeveel zwarte vrienden heeft u zelf?’ Hunter groeide op in welstand en rust in het dorp Rooderpoort. Pas na de afschaffing van de apartheid kwam hij in aanraking met zwarte kinderen, op een gemengde school. Hij bleef daarna vooral optrekken met blanke vrienden, zo vertelde bij in 2000 aan een journalist van NRC Handelsblad. Hunter won dat jaar twee etappes in de Ronde van Nederland, sprintend. Over doping praatte hij toen al niet. ‘Niemand is gebaat bij de roddels die journalisten daarover verspreiden.’ Het gezicht van Hunter vertoonde gisteren weinig sporen van ontspanning. Vermoeid en verbeten vertelde hij zijn winnaarsverhaal. Dat het een mooie zege was geweest, dat zijn kleine ploeg Barloworld er hard voor had gestreden en so be it. Bij Robert Hunter geen tranen, gewoon een zakelijk relaas. In de vierde rit van deze Tour, naar Joigny, had Hunter meer emotie getoond. Als een kronkelende aal zat hij daar op zijn fiets, na een nipt verloren sprint. Thor Hushovd was hem daar net iets te snel af geweest. Hunter tweede. De gespaarde woede zocht en vond gisteren in de laatste meters van Montpellier een uitweg. Hunter smeet zijn fiets van links naar rechts, hinderde de Braziliaan Murilo Fisher, en won nipt. De 178 kilometers van Castres naar Montpellier hebben hun sporen nagelaten in het peloton. Niemand ontkwam aan het helse tempo dat de renners zichzelf oplegden. In het eerste uur reden ze 50.8 kilometer, de snelheid bleef de hele dag hoog. Kopgroepje hier, kopgroepje daar, de gezapigheid van de eerste ritten was ver te zoeken. Strijd van het begin tot het eind. De wonderlijke ploeg van Alexandre

Politiek correct is niks voor etappewinnaar Robert Hunter. Hij heeft voornamelijk blanke vrienden. TIM DE WAELE

Vinokoerov, gesponsord door bedrijfsleven en overheid van de Kazachstaanse hoofdstad Astana, rook bloed. Met klassementspretendent Christophe Moreau op achterstand, gooiden de lichtblauwmannen wat extra olie op het vuur. Wat de ploegmaten van Moreau ook probeerden, ze kwamen geen tel dichterbij en hoefden ook niet op hulp van collega’s te rekenen. Het was een dag van egoïsme en hardvochtigheid, zoek jij het zelf maar uit Moreau, in je mooie truitje van Frans kampioen. Het kostte Moreau een achterstand van drie minuten en twintig seconden. Vinokourov probeerde de voorsprong nog wat verder uit te bouwen door er drie kilometer voor het eind alleen vandoor te gaan. Kansloos. Het peloton begint zich af te vragen wanneer Vinokourov een stapje terug doet en zich in dienst gaat stellen van

zijn ploegmaat Klöden, die een sterkere indruk maakt. Uit niets viel gisteren op te maken dat deze gedachte ook bij Vinokourov zelf leeft. De overwinning van Hunter is de tweede binnen een week voor het nietige Barloworld, na de uitspatting van de Colombiaan Juan Mauricio Soler dinsdag in Briançon. Misschien wel goed voor de saamhorigheid, die een oppepper kan gebruiken als het verhaal klopt dat tv-commentator Maarten Ducrot gisteren vertelde. De Brit Thomas Geraint van Barloworld heeft een beetje moeite met het uit elkaar houden van de twee Colombianen in zijn team. Geraint: ‘Hoe die mannen heten? Dat weet ik niet.’ 1 Dominique Elshout is biograaf van Hennie Kuiper en schreef het boek ‘De bidon van Fignon’. Elshout lost Johan Faber af in de Tour.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................

Klassement Tour de France 11e etappe Marseille - Montpellier 1. Robert Hunter (Barloworld) 3.47.50 2. Fabian Cancellara (CSC) + 0 3. Murilo Fischer (Liquigas) + 0 4. Filippo Pozzato (Liquigas) + 0 5. Alessandro Ballan (Lampre) + 0

Nederlanders 33. Boogerd (Rabobank) + 20.07 42. Dekker (Rabobank) + 31.52 47. Tankink (Quick Step) + 33.18 73. Clement (Bouyes) + 57.03 142. Weening (Rabobank) 1.32.03 144. De Jongh (Quick Step) 1.33.39 156. De Groot + 1.39.34

Algemeen klassement 1. Michael Rasmussen (Rababank) 53.11.45 2. Alejandro Valverde (Caisse D’Epargne) + 02.35 3. Iban Mayo (Sunier Duval)+ 02.39 4. Cadel Evans (Predictor-Lotto)+ 02.41 5. Alberto Contador (Discovery) + 03.08 6. Andreas Klöden (Astana) + 03.50 7. Levi Leipheimer (Discovery) + 03.53 8. Carlos Sastre (CSC) + 03.54 9. Kim Kirchen (T-Mobile) + 04.59 10. Mikel Astarloza (Euskatel)+ 05.20

Groene trui Boonen (Quick Step) Bolletjestrui Rasmussen (Rabobank) Witte trui Contador (Discovery) Ploegenklassement Team CSC

160 98 pt. 53.14. 46 159.44.19

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................

DE RONDE VAN STEF

TOUR 2007 Stef Clement (24) uit Breda debuteert in de Ronde van Frankrijk. Dagblad De Pers volgt hem op de voet. Elke dag vertelt de renner over zijn belevenissen tussen de wielen.

...

Dominique Elshout

De hele dag wind, een razend tempo, Stef Clement finisht in de eerste groep en zegt: ‘Er is niet veel gebeurd vandaag.’ Dat valt mee, zoals ook de boosheid van Clement uiteindelijk meevalt. Woensdag uitte hij zijn ongenoegen over het onoplettend rijden van zijn ploeggenoten, gisteren is die storm gaan liggen. ‘We hebben woensdagavond met de hele ploeg zitten eten. Het scheelt ook dat we onze eigen kok bij ons hebben. Zodra we klaar zijn met masseren, krijgen we het eten aangeleverd. We hoeven niet te wachten op de bediening. Tot nu toe is het één keer voorgekomen dat onze kok de keuken niet in mocht. Dat was in een Ibis-hotel met sterallures.’

Gisteren waren bij alle ontsnappingen Bouygues-ploeggenoten van Clement betrokken, zoals afgesproken. Zelf belandde hij in de omvangrijke groep die met voorsprong op de rest binnenkwam. ‘Dat was meer geluk dan wijsheid. Bij de bevoorrading zat ik redelijk van voren, meteen daarna gingen ze vol koersen. Na een tijdje komt Stéphane Augé me voorbijgereden. Hij zegt: ‘you’re the last one.’ Ik kijk om en zie een gapende leegte achter me. Toen was ik best een beetje trots op mezelf. Mijn ervaring in Olympia’s Tour kwam vandaag mooi van pas, daar waait het ook altijd zo. (Clement won deze Nederlandse etappewedstrijd voor amateurs in 2005).

Clement had zich voorgenomen het de tweede helft van deze week rustig aan te doen, om zaterdag relatief fris aan de start van de lange tijdrit in Albi te verschijnen. ‘Daar is tot nu toe niks van terecht gekomen. Maar ik kijk toch wel uit naar die tijdrit. Het is bijzonder dat ik daar in mijn kampioenstrui aan de start kan verschijnen. Ik ken alleen het parcours niet. Misschien kunnen we het vrijdagavond nog even bekijken, dan zijn we al in Albi. Als ik ergens tussen de twintigste en dertigste plek eindig, ben ik tevreden. Maar ik moet niet te lang over zaterdag praten, dan tart je het noodlot. Eerst morgen nog.’ 1

ETAPPE VAN VANDAAG

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

In het zonnetje (1)

In het zonnetje (2)

In het zonnetje (3)

Rabobank-verzorger Ton van Engelen is door de Tour-directie in het zonnetje gezet. Hij ontving vanmorgen een gedenkpenning.

Van Engelen keepte bij Feyenoord en PSV, waarna hij besloot om soigneur te worden. Hij debuteerde bij het kleine ploegje Skala.

Van Engelen toonde zich geroerd na de ceremonie van vanmorgen. ‘Ik ben erg blij en zie het als erkenning van mijn werk,’ liet de verzorger optekenen.

Getuige Hofstadzaak houdt zich dom

Recommend Documents