Generalistische Basis GGZ in de praktijk
Hans Kamsma, 28 augustus/11 september 2013
De Geschiedenis De kosten voor de GGZ waren sinds 2002 meer dan verdubbeld. De zorg was niet transparant. Er was een sterk ongelijk speelveld ontstaan in de eerstelijns psychologische zorg. Er was te weinig aansluiting tussen de eerste- en tweedelijnszorg.
De Geschiedenis De overheid kwam met een initiatief: er moest, analoog aan het ziekenhuisakkoord, een akkoord voor de GGZ worden gesloten. Dit zou een herinrichting van de GGZ moeten opleveren die een win-win situatie moet gaan betekenen. • • • •
De juiste hulp op de juiste plaats, niet meer dan nodig. Transparantie in de zorg. Een gelijker speelveld voor alle aanbieders. En een beheersing van de kosten.
En zo ondertekenden we samen met andere veldpartijen in juni 2012 het Bestuurlijk Akkoord GGZ.
En komen we in heden en toekomst: De uitwerking en de implementatie van het Bestuurlijk Akkoord
De uitwerking
Met de herinrichting wordt de GGZ in vier lagen verdeeld: • • • •
Zelfhulp Huisartsenzorg en POH-GGZ Generalistische Basis GGZ (GB-GGZ) Gespecialiseerde GGZ (G-GGZ)
De uitwerking
20% van de huidige behandelingen in de tweedelijns GGZ moeten straks plaatsvinden in de GB-GGZ De huidige EPZ doet al 30% van de behandelingen (tegen 3% van de kosten) van de huidige gehele GGZ Ondanks een substitutie van de EPZ naar de huisartsenzorg zal de GBGGZ groter zijn dan de huidige EPZ.
schema uit de ‘Voorhangbrief” van de minster naar de Tweede Kamer:
De uitwerking
Voor de eerstelijnspsychologen en gz-psychologen in de eerstelijn zijn de GB-GGZ en de POH-GGZ het meest interessant. In de GB-GGZ gaan we van de huidige verrichtingen naar vier nieuwe producten, plus een vijfde transitieproduct. Deze producten moeten voldoende ruimte bieden om alle cliënten in de GB-GGZ goed te kunnen behandelen. Toegang tot elk product gebeurt op basis van de zorgvraagzwaarte.
De uitwerking
De zorgvraagzwaarte moet met behulp van vragenlijsten worden vastgesteld aan de hand van vijf criteria: 1. Is er sprake van een DSM stoornis? -> alleen dan is er toegang tot de GB-GGZ 2. Wat is de ernst van de stoornis? 3. Wat is het risico dat cliënt loopt? 4. Hoe complex zijn de klachten? 5. Wat is het beloop van de klachten?
De uitwerking product minuten stoornis 300
kernsymptomen; beperkte impact op functioneren
BM
BI
BK
ernst
risico
complexiteit beloop
licht
laag
laag
persisterend
495
kernsymptomen en aanvullende symptomen; waaneembare beperking
matig
laag/matig
laag
criteria DSM
750
meeste symptomen; substantiële beperking
ernstig laag/matig
laag
criteria DSM
De uitwerking
Daarnaast zijn er het product chronisch (BC): risicogevoelige stabiele, of instabiele chronische problematiek, of ernstige problematiek in remissie met een laag/matig risico 753 minuten per jaar En het transitieproduct: tot maximaal 2 consulten bij een behandeling die al in 2013 was begonnen of die geen DSM IV-TR stoornis blijkt te zijn.
De uitwerking
Voor de niet verzekerde geneeskundige GGZ komen en twee overige producten (OVP’s): Het overige product consult. En het overige product verblijf.
Voor alle producten gelden door de NZa vastgestelde maximumtarieven. Dit geldt ook als er zonder contract met de zorgverzekeraar wordt gewerkt!
De uitwerking
De vrijgevestigde gz/eerstelijnspsycholoog kan straks de volgende diensten leveren: • • •
•
als POH-GGZ (consultatie en consulten). de producten van de GB-GGZ, waarvoor gecontracteerd of niet, de door de NZa vastgestelde registratie- en declaratieregels gelden. overige, niet verzekerde zorg door middel van het OVP consult. Waarvoor de NZa een maximumtarief heeft vastgesteld en dat mogelijk vanuit een aanvullende verzekering vergoed wordt. De declaratie moet aan de wettelijke standaard voldoen, net als nu. overige diensten die geen zorg zijn. Denk aan coaching of training. Hiervoor gelden geen maximumtarieven maar ze zijn wel belast met BTW.
Aantal eenheden
Direct (min)
Indirect (min)
Totaal tijd (min)
Component
Percentage cliënten
als voorbeeld het product BM
100%
1
60
30
90
1
15
15
3
80%
7
45
15
336
20%
3
45
15
36
b) begeleiding e-mental health, verslaglegging 20%
4
30
24
Toelichting
Intake, diagnostiek, ROM en verslaglegging
Probleemanalyse en behandeladvies
bij 10% aanvullende psychodiagnostiek
Aanvullende anamnese, eventueel psychodiagnostische testen en 10% heteroanamnese
bij 80% f2f: behandeling (incl. terugvalpreventie), verslaglegging
Conform vastgestelde richtlijnen, evidence based
bij 20% blended (combinatie faceto-face en e-health)
a) behandeling (incl. terugvalpreventie), verslaglegging
a) Consultatie, gemiddelde tijdsindicatie telefonisch en face-to-face contact (aanvrager)
Bij 10% consultatie
b) Consultatie specialist, gemiddelde tijdsindicatie telefonisch en face-to-face contact (gever)
Totaal product BM = circa 500 minuten
10%
1
15
15
3
10%
1
15
15
3
495
En dan: de praktijk
De huisarts: Met ondersteuning van de POH-GGZ en triagetools Triage Begeleiding bij klachten en stoornissen Verwijzing naar de GB-GGZ bij stoornissen Verwijzing naar de G-GGZ bij ernstige en complexe stoornissen
En dan: de praktijk
De psycholoog in de GB-GGZ: ROM meting vooraf Diagnostiek en behandeling binnen een product ROM meting achteraf Gegevensregistratie Declaratie
En dan: de praktijk
De producten: • Integraal. • Hoofdbehandelaar is verantwoordelijk voor en heeft de mogelijkheid tot. • E-health kan een onderdeel zijn. • Onderlinge dienstverlening is mogelijk. • Alle administratieve handelingen en kosten vallen er onder, waaronder ook de gegevensregistratie en de ROM-metingen. En dit allemaal voor één prijs per product.
En dan: de praktijk
Gegevensregistratie en –aanlevering • De ROM-metingen voor en na plus de MDS (minimale dataset) worden aangeleverd aan de Stichting Benchmark GGZ (SBG). • De minimale dataset wordt aangeleverd aan het DIS. • Er zijn duidelijke eisen aan de gegevens die op de declaratie moeten staan. De gegevens worden maandelijks aangeleverd, voor vrijgevestigden geldt een termijn van een kwartaal.
En dan: de praktijk
Declaratie: • Na afsluiten van de behandeling, of na maximaal 365 dagen. • Tegen het met de betreffende verzekeraar contractueel overeengekomen tarief, binnen het NZa maximumtarief. • Met de verplichte gegevens, waaronder: • Gegevens (hoofdbehandelaar) • Bestede tijd • Gegevens verwijzer In het vervolgakkoord is afgesproken dat ook de (hoofd)diagnose moet worden vermeld. Dat is door de NZa vooralsnog afgewezen omdat hiervoor eerst een privacytoets moet plaatsvinden.
En dan: de praktijk
Hoe zal het in zijn werk gaan? Een korte mogelijke voorbeeldcasus.
Nog (verder) uit te werken:
• • • • •
De declaratiestandaard(en). De wijze van gegevensaanlevering aan de SBG. De gegevensaanlevering aan het DIS. Het te hanteren ROM systeem. De implementatie van de declaratiestandaard in de administratiesystemen van de zorgverzekeraars. • De implementatie van de aan te leveren gegevens in de administratiesoftware van de zorgaanbieders. • De implementatie van de declaratiestandaard in de administratiesoftware van de zorgaanbieders. • Het opzetten van een online ROMsysteem.
Nog (verder) uit te werken: Hoewel aan al deze punten wordt gewerkt is het zeer onwaarschijnlijk dat alles per 1-1-2014 gereed is. Dit maakt de verwachting reëel dat: • Zorgaanbieders niet per 1-1-2014 aan de verplichtingen van de gegevensregistratie kunnen voldoen. • Zorgaanbieders de eerste maanden van 2014 mogelijk niet zullen kunnen declareren. Zowel zorgaanbieders als veldpartijen zijn hiervan reeds op de hoogte gebracht, maar een oplossing is nog niet voorhanden! • Sommige verzekeraars gaan bevoorschotten • Er komt mogelijk kostenloos een tijdelijk systeem waarin wel al geregistreerd kan worden.
De markt nu en straks
Contractering en vergoeding: Wel of geen contracteerplicht? 2014 nog geen aanpassing. Inkoop op volume. De verhouding waarin de zorgproducten worden ingekocht: Voorstel minister: 40%, 30%, 20%, 10% Komt overeen met jaarcodeboek (LVE) Voorstel LVE: laat het vrij in 2014. Maar wat doen de zorgverzekeraars?
De markt nu en straks
GZ- en eerstelijnspsychologen al dan niet georganiseerd: Solopraktijken Groepspraktijken Regionale zorggroepen (mono- en multidisciplinair) Landelijke coöperatie Voorwaarts geïntegreerde instellingen Mogelijkheden tot aansluiting bij de huisartsenzorg en de POH-GGZ.
De markt nu en straks
Nu een ongelijk speelveld: Instellingen bieden EPZ als DBC’s en POH-GGZ aan. Alleen de EPZ kent nog een eigen bijdrage en een beperking in de aanspraak (maximaal 5 gesprekken) De voor de cliënt duurste zorg is met betrekking tot de zorgkosten de goedkoopste (30% volume tegen 3% kosten).
De markt nu en straks
Vanaf 2014: Vervalt de eigen bijdrage Wordt de POH-GGZ verder gefunctionaliseerd met een eenduidige financiering zodat ook psychologen, al dan niet georganiseerd, een aanbod kunnen doen en er voor aansluiting tussen de huisartsenzorg en de GB-GGZ gezorgd kan worden Kent de GB-GGZ voor iedereen gelijke voorwaarden. Hoewel de kortdurende DBC’s blijven bestaan en zorgverzekeraars beslissen wat ze bij wie inkopen.
