Milieuprogramma 2012-2016
Gemeente Huizen Afdeling Omgeving Definitief, augustus 2012
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
Augustus 2012
2
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
Inhoudsopgave
Samenvatting................................................................................................................ 4 1. 1.1 1.2 1.3
Inleiding................................................................................................................ 7 Waarom dit programma? ................................................................................................... 7 Doel en reikwijdte ................................................................................................................ 7 Hoe kwam dit programma tot stand? ............................................................................... 8
2. 2.1 2.2 2.3
Analyse ................................................................................................................. 9 Milieukwaliteit ....................................................................................................................... 9 Uitvoering van milieutaken en -beleid ............................................................................ 10 Ontwikkelingen in het milieubeleid ................................................................................. 11
3. Programma 2012-2016 ........................................................................................13 3.1 Van analyse naar visie ..................................................................................................... 13 3.2 Van visie naar prioriteiten ................................................................................................ 14 3.3 Gemeente als dienstverlener .......................................................................................... 14 3.4 Gemeente als milieuvoorbeeld........................................................................................ 15 3.5 Voorlichting, communicatie en educatie ........................................................................ 17 3.6 Activiteiten in de gemeente.............................................................................................. 18 3.6.1 Woningen en inwoners.......................................................................................18 3.6.2 Bedrijven............................................................................................................20 3.6.3 Herinrichting en nieuwbouw ...............................................................................21 3.6.4 Verkeer en vervoer ............................................................................................22 3.6.5 Openbare ruimte en water..................................................................................23 3.7 Beleidsondersteunende projecten .................................................................................. 24 3.7.1 Bodem ...............................................................................................................25 3.7.2 Geluid ................................................................................................................26 3.7.3 Luchtkwaliteit .....................................................................................................27 3.7.4 Externe veiligheid...............................................................................................27 3.7.5 Natuur................................................................................................................28 4.
Planning...............................................................................................................30
5. 5.1 5.2 5.3
Uitvoering en monitoring ...................................................................................32 Coördinatie en uitvoering ................................................................................................. 32 Financiën ............................................................................................................................ 32 Voortgangsbewaking en verslaglegging ....................................................................... 33
Bijlagen ........................................................................................................................34 1. Verslag raadsconferentie 22 november 2010........................................................35 2. Suggesties inwoners en bedrijven.........................................................................37
Augustus 2012
3
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
Samenvatting Opdracht “Intensivering van ambities op het gebied van milieu en duurzaamheid”: die opdracht uit het collegeprogramma 2010-2014 staat centraal bij het opstellen van dit Milieuprogramma 2012-2016. Bij het uitwerken van die opdracht komen nieuwe vragen naar voren. Wat is de gewenste bijdrage aan de verbetering van het milieu? Welke invloed heeft de gemeente hierop? Welk voorbeeld moet de gemeente geven, en hoe helpt de gemeente inwoners en bedrijven op weg om duurzamer te handelen? Welke doelen zijn daarbij uitdagend genoeg, maar ook haalbaar? Een zo breed mogelijk milieuprogramma, dat is uitgangspunt geweest. Waar het Klimaatprogramma 2008-2012 uitsluitend energieprojecten bevatte, is nu getracht álle milieuthema’s in één integraal milieuprogramma voor vier jaar in beeld te brengen. Daarbij zijn de volgende stappen gevolgd: - het maken van een analyse van de milieukwaliteit, milieutaken en beleidsontwikkelingen; - het opstellen van een visie op het programma; - het uitwerken van die visie in doelen en activiteiten. Analyse De hoofdlijnen uit de analyse zijn: - het woon- en leefklimaat in Huizen is in het algemeen goed; - gemeentelijke milieutaken worden naar behoren uitgevoerd, wel zijn er kwetsbaarheden door de relatief beperkte formatiecapaciteit; - er is in 2008 een hoge ambitie gesteld met het Klimaatprogramma 2008-2012; - activiteiten uit dit Klimaatprogramma zijn vrijwel geheel gerealiseerd door uitvoering van milieuprojecten en borging van milieu in beleid, organisatie en processen; - de overdracht van milieutaken naar en samenwerking met de Omgevingsdienst Flevoland en Gooi en Vechtstreek (OFGV) vraagt de komende jaren veel aandacht; - subsidies en programma’s voor het stimuleren van lokaal milieubeleid zijn verminderd. Visie De grootste milieuwinst in Huizen ligt ‘op straat’, bij inwoners en bedrijven in de gemeente. Echter, de gemeente kan inwoners en bedrijven alleen op geloofwaardige wijze aansporen tot milieuvriendelijk handelen als zij daarbij zelf het goede voorbeeld geeft. Het goede voorbeeld bestaat onder meer uit het treffen van milieumaatregelen in de eigen organisatie, zoals zwembaden, gymzalen of de openbare verlichting. Een ‘voorbeeldige organisatie’ gaat echter verder, ook het geven van up-to-date milieu-informatie en het op kwalitatief hoogwaardige wijze uitvoeren van vergunningverlening, toezicht en handhaving op milieugebied spelen daarbij een rol. Zo ontstaat de volgende visie op de activiteiten in dit milieuprogramma:
Huizen blijft een gezonde en prettige plaats om te wonen, werken en recreëren. Inwoners en bedrijven kunnen rekenen op kwalitatief hoogwaardige diensten en informatie op milieugebied. De gemeente geeft het goede voorbeeld door milieumaatregelen in de eigen bedrijfsvoering te treffen en deze herkenbaar uit te dragen. Daardoor is de gemeente steeds meer een partner voor inwoners, bedrijven en maatschappelijke instellingen om samen te werken naar meer duurzaamheid.
Augustus 2012
4
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
Doelen en activiteiten In dit programma wordt die visie uitgewerkt in 57 projecten en activiteiten. De belangrijkste activiteiten zijn hieronder samengevat. Hoogwaardige diensten en informatieverstrekking Wettelijke taken, zoals de uitvoering van vergunningverlening, toezicht en handhaving zijn ook na overdracht aan de OFGV (op 1 januari 2013) op orde. Het Omgevingsloket blijft als front-office centraal staan in de informatieverstrekking. Milieu-informatie op de gemeentelijke website wordt vollediger en aantrekkelijker gepresenteerd, vooral omdat ook geografische milieu-informatie erop te vinden zal zijn. Duurzame bedrijfsvoering Kansen voor een duurzame bedrijfsvoering worden benut. Duurzaam bouwen is uitgangspunt bij nieuwbouw van scholen en andere gebouwen, zoals de nieuwe sporthal. De openbare verlichting wordt fasegewijs energiezuiniger door toepassing van led-verlichting. Nieuw is de realisatie van een aardgasvulpunt op de gemeentewerf. Met de GAD en gewestgemeenten zet de gemeente in op duurzame verwerking van gft-afval en gemeentelijk groenafval, waarbij samenwerking met andere regio’s actief gezocht wordt. Gestructureerde milieuvoorlichting Er komt meer structuur in de milieucommunicatie door jaarlijks een milieucommunicatieplan te maken en uit te voeren. De Milieukrant Huizen, de digitale milieukrant-online, de scholenactie Groene Voetstappen, de vuurwerkcampagne en de Opschoondag worden vaste onderdelen in de milieucommunicatie. Afval en energie worden speerpunten in de voorlichting. Daarbij is samenwerking het uitgangspunt. Zo wordt de communicatie door de GAD over afvalpreventie en afvalscheiding actief ondersteund. Daarnaast voert de gemeente samen met gewestgemeenten een meerjarige energiecampagne voor bestaande koopwoningen uit. Naar meer samenwerking De gemeente zoekt actief naar mogelijkheden om meer met inwoners en bedrijven samen te werken, in de eerste plaats door de behoefte aan samenwerking op milieugebied te peilen. Wanneer die samenwerking leidt tot succesvolle projecten, worden die projecten vervolgens in een digitale omgeving (website “Huizen duurzaam”) gedeeld. Herinrichting en nieuwbouw Binnen de mogelijkheden die daarvoor bestaan, stimuleert de gemeente duurzaam bouwen. Bij grotere ontwikkelingen, zoals de invulling van het Lucent-terrein en de uitbreiding van het Hoofdwinkelcentrum stelt de gemeente dit onderwerp actief ter sprake. Voor verschillende projecten toets de gemeente de energieprestatie extra grondig via onder meer infraroodmetingen. Verkeer en vervoer De gemeente werkt actief mee aan het realiseren van oplaadpunten voor elektrische auto’s. Wanneer er behoefte is aan meer locaties voor autodelen, stelt de gemeente die locaties beschikbaar. Het nieuwe Verkeerscirculatieplan en Fietsplan bevatten maatregelen die positief doorwerken op het milieu, zoals het verlagen van maximumsnelheden, betere doorstroming van het fietsverkeer en fietsparkeren. Openbare ruimte en water Binnen het samenwerkingsverband De Blauwe As werkt Huizen aan de verbetering van de waterkwaliteit van het Gooimeer.
Augustus 2012
5
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
Het terugdringen van de milieubelasting bij het beheer van de openbare ruimte staat hoog in het vaandel. Duurzaam uitvoeren en duurzaam inkopen zijn daarbij de norm. Voor onkruidbestrijding gaat de gemeente een stap verder, door het Brons-certificaat in het kader van de barometer duurzaam terreinbeheer als standaard te stellen. De actieve aanpak van zwerfafval gaat onverminderd door. De gemeente betrekt daarbij bewoners, scholen en bedrijven. Beleidsondersteunende projecten Beleid en regels voor de verschillende milieuthema’s zijn ook de komende jaren volop in ontwikkeling. Om daarop goed in te spelen, is het nodig voor die thema’s specifieke voorbereidingen te treffen. De belangrijkste daarvan zijn: - vaststellen van een geactualiseerde beleidsnota en bodemkwaliteitskaarten; - completeren en up-to-date houden van het gemeentelijk bodeminformatiesysteem; - uitvoeren van het Gebiedsgericht beheerplan grondwaterverontreiniging ’t Gooi; - vaststellen van een geluidbelastingkaart en het opstellen van het bijbehorende actieplan geluid; - uitvoeren van activiteiten uit het Programma externe veiligheid 2011-2014 Gooi en Vechtstreek; - (laten) opstellen van een natuurwaardenkaart voor ruimtelijke ontwikkeling en inrichting, waarmee de gemeente een praktisch instrument in handen krijgt om de zorgplicht op grond van de natuurwetgeving bij ruimtelijke projecten na te komen; - beoordelen van de consequenties van de nieuwe Wet natuur op de taken voor de gemeente.
Augustus 2012
6
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
1.
Inleiding
1.1
Waarom dit programma?
“Intensivering van ambities op het gebied van milieu en duurzaamheid”: het Collegeprogramma 20102014 is helder in het streven naar meer duurzaamheid in Huizen. Maar hoe vertaalt de gemeente dit streven? Wat vindt de gemeenteraad een wenselijke bijdrage aan verbetering van het milieu en bevordering van duurzaamheid? Welke invloed kan de gemeente daarbij aanwenden? Welk voorbeeld geeft de gemeente zelf? En hoe helpt de gemeente inwoners en bedrijven op weg om duurzamer te handelen? Nu het klimaatprogramma 2008-2012 van de gemeente Huizen afloopt, kan de balans worden opgemaakt. Welke ambities waren er, welke projecten zijn afgerond, wat ging goed, wat niet, en waar kan de gemeente nog slagen maken? Dit Milieuprogramma 2012-2016 geeft antwoord op die vragen.
1.2
Doel en reikwijdte
Het Klimaatprogramma 2008-2012 richt(te) zich uitsluitend op energiebesparing en duurzame energie, en daarmee te bereiken CO2-reductie. Dit zijn belangrijke thema’s, waarvoor de gemeente bovendien de nodige beleidsvrijheid heeft. Maar ze omvatten niet het gehele milieuveld. Zo kent Huizen specifiek beleid op thema’s als zwerfafval, bodemkwaliteit, water en externe veiligheid. Dit Milieuprogramma 2012-2016 wil de samenhang tussen de verschillende milieubeleidsterreinen in beeld brengen. Het is daarmee dus breder dan een klimaatprogramma of duurzaamheidsplan: het omvat álle milieuthema’s die binnen de gemeente aan de orde zijn. Daarnaast schetst het programma de relatie tussen milieudoelen en andere gemeentelijke beleidsterreinen, zoals groenbeheer, waterbeheer, verkeer en ruimtelijke ordening. Dit Milieuprogramma 2012-2016 heeft daarmee de volgende functies en doelen: het actualiseert (vervangt) het Klimaatprogramma 2008-2012 en het beleid voor duurzaam inkopen; het geeft de relatie weer tussen het milieubeleid en overig gemeentelijk beleid; het bevat een actuele milieuambitie en stelt integrale milieukaders; het werkt ambities en doelstellingen uit in concrete activiteiten; het geeft de benodigde middelen weer voor de uitvoeringsperiode; het maakt integrale rapportage over uitgevoerde activiteiten mogelijk en eenvoudiger. Kortom, het Milieuprogramma 2012-2016 verbindt de diverse milieuthema’s in één programma voor de periode 2012-2016. Het schema hieronder geeft de positie van het Milieuprogramma 2012-2016 ten opzichte van andere plannen en beleidsnotities weer.
Augustus 2012
7
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
Klimaatprogramma 2008-2012 en Beleidsnota Duurzaam inkopen
Overig gemeentelijk beleid, zoals: - Gemeentelijk rioleringsplan - Groenstructuurplan - Structuurvisie - Wabo-handhavingsbeleid - Verkeersmaatregelen
Gemeentelijk milieubeleid: - Bodembeheerplan - Verkeersmilieukaart - Beleidsvisie externe veiligheid - Beleid huishoudelijk afval (GAD) - Aanpak zwerfafval
wordt
bevat beleidsondersteunde projecten
1.3
Milieuprogramma 2012-2016
legt verbindingen
Hoe kwam dit programma tot stand?
Dit programma is als volgt tot stand gekomen: - in het collegeprogramma 2010-2014 is de wens vastgelegd om de milieuambities te intensiveren; - tijdens een raadsconferentie in november 2010 is een eerste richting van die ambities en prioriteiten bepaald (zie bijlage 1 voor de output van die bijeenkomst); - ideeën van inwoners en bedrijven zijn begin 2012 verzameld; - in april 2012 is een eerste concept van het milieuprogramma in de commissie RWM besproken; - opmerkingen uit die commissievergadering zijn in het ontwerpmilieuprogramma 2012-2016 1 verwerkt; dit ontwerp is op 12 juni door B&W vastgesteld en op 22 juni 2012 ter inzage gelegd ; - er zijn geen zienswijzen op het ontwerpprogramma ontvangen; - het (voorliggende) definitieve programma is daarom gelijk aan het ontwerprogramma.
1
Het milieuprogramma 2012-2016 is opgevat als een gemeentelijk milieubeleidsplan in de zin van de Wet milieubeheer (paragraaf 4.6). Op grond van afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht en de gemeentelijke participatie- en inspraakverordening is daarom (naast het in een eerdere fase verzamelen van ideeën en suggesties) een inspraakprocedure gevolgd.
Augustus 2012
8
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
2.
Analyse
Hoe is de algehele milieukwaliteit in Huizen? Zijn er specifieke knelpunten op milieugebied? Hoe worden de milieutaken door de gemeente uitgevoerd? En welke ontwikkelingen in wetgeving, beleid en de omgeving zijn er? In dit hoofdstuk worden die vragen op hoofdlijnen beantwoord. Vanuit deze analyse volgen in hoofdstuk 3 de visie, de prioriteiten en de activiteiten van dit programma.
2.1
Milieukwaliteit
Woon- en leefklimaat De ligging van Huizen nabij natuurgebieden en het water zorgt voor een aantrekkelijk woonklimaat in de gemeente. Woningen, zeker die in de uitbreidingswijken, liggen op afstand van de (soms industriële) bedrijven die op het bedrijventerrein zijn gevestigd. Door de ruime opzet van de doorgaande wegen en het ontbreken van een spoorverbinding zijn de milieuproblemen door het verkeer relatief beperkt van omvang. Op sommige plaatsen in de gemeente liggen wonen, werken en recreëren dichter bij elkaar, of vindt vermenging van die functies plaats. Voorbeelden zijn het Oude Dorp, het Oude Havengebied, de Centrale Zone en de winkel- en horecagebieden. Zoals in de Toekomstvisie en Structuurvisie Huizen naar voren komt, wordt die vermenging vaak bewust gezocht om levendigheid te creëren. Daarbij moet een zorgvuldige ruimtelijke inpassing voorkomen dat situaties ontstaan die leiden tot onaanvaardbare milieuhinder. Bedrijvigheid Bedrijven met risico’s voor de omgeving bevinden zich op bedrijventerrein ‘t Plaveen. Drie bedrijven in Huizen vallen onder het Besluit externe veiligheid inrichtingen, te weten de lpg-tankstations. Voor het bevoorraden van die stations is een route gevaarlijke stoffen vastgesteld. Huizen heeft geen bedrijven die vallen onder het Besluit Risico’s zware ongevallen (Brzo) of onder de zogeheten A-inrichtingen (“grote lawaaimakers”) uit de Wet geluidhinder. Voor ruim 400 bedrijven in de gemeente gelden de regels van de Wet milieubeheer. Slechts een beperkt deel (begin 2013: 8) is milieuvergunningplichtig, voor de andere bedrijven geldt het Activiteitenbesluit. Bedrijven met een relatief grote milieu-impact zijn BN International, Teeuwissen Rioolreiniging, de kalkzandsteenfabriek, de puinbrekerij, het GAD-scheidingsstation en de rioolwaterzuiveringsinstallatie. Bodem en grondwater Net als in veel andere gemeenten is in Huizen op een aantal plaatsen sprake van bodem- en grondwaterverontreiniging. Met name bij nieuwbouwontwikkelingen, zoals nu op het voormalige Lucent-terrein, worden die verontreinigingen aangepakt met het oog op de nieuwe functies op die locaties. In een enkel geval, zoals bij de Hellingstraat in het Oude Dorp, vindt sanering plaats binnen het bebouwde gebied. Natuur en water Het buitengebied bestaat voornamelijk uit bossen en heidevelden (van het Goois Natuurreservaat). Deze gebieden behoren tot de Ecologische Hoofdstructuur en zijn deels aangewezen als beschermd natuurgebied. Verder bevat het buitengebied een aantal villawijken en zijn er enkele kleinschalige bedrijven (maneges, akkerbouw) gevestigd. Het Gooimeer is aangewezen als Vogelrichtlijngebied (Natura 2000-gebied). De waterkwaliteit van het Gooimeer heeft sterk de aandacht, onder andere vanwege het ontstaan van blauwalg in de zomerperiode. Er liggen geen stiltegebieden of Habitatrichtlijngebieden in de gemeente Huizen.
Augustus 2012
9
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
CO2 Huishoudens, verkeer en bedrijven zorgen voor uitstoot van het broeikasgas CO2. De jaarlijkse CO22 uitstoot in Huizen bedraagt indicatief 212.000 ton . In de onderstaande afbeelding is de verhouding van die uitstoot tussen de verschillende sectoren in Huizen weergegeven.
CO2-uitstoot Huizen 2009 Woningen
Commerciële dienstverlening
Publieke dienstverlening
Verkeer en vervoer
Industrie en Energie
Landbouw, bosbouw en visserij
Overige bedrijven
15% 0% 43%
12%
17% 5%
8%
Uit dit diagram blijkt dat huishoudens verantwoordelijk zijn voor de hoogste CO2-uitstoot in de gemeente (43% van het totaal). Bedrijvigheid (industrie, commerciële dienstverlening en overige bedrijven) zorgt voor een aandeel van 35%. De sector verkeer en vervoer draagt voor 17% bij aan de 3 CO2-emissie. Publieke gebouwen (onderwijs, zorg, gemeentelijke gebouwen) zorgen voor 5% van de CO2-uitstoot. Hiervan is ongeveer een kwart (dus ca. 1% van het totaal) afkomstig van gemeentelijke gebouwen en installaties, waaronder de openbare verlichting.
2.2
Uitvoering van milieutaken en -beleid
Wettelijke milieutaken De primaire milieuverantwoordelijkheid van de gemeente is het uitvoeren van bij wet opgedragen milieutaken. Dit zijn vergunningverlening, toezicht en handhaving bij bedrijven. Daarnaast heeft de gemeente een toetsende rol bij het begeleiden van ruimtelijke ontwikkelingen, waarbij op milieuvlak gekeken wordt naar bodemkwaliteit, geluidhinder, luchtkwaliteit, externe veiligheid en natuurwaarden. In het verleden uitgevoerde onderzoeken van onder andere de VROM-inspectie laten zien dat deze wettelijke taken in Huizen adequaat worden uitgevoerd. Zo worden vergunningen tijdig verleend en controles bij bedrijven planmatig uitgevoerd. Het naleven van milieuregels door bedrijven blijft (daardoor) op een vrij hoog niveau. Hoewel de taken naar behoren worden verricht, is de uitvoering vanwege de beperkte formatie (zie verderop) wel kwetsbaar als het gaat om continuïteit.
2 3
Bron: www.klimaatmonitor/databank.nl Landelijke cijfers: woningen 35%, verkeer 24%, bedrijvigheid 34%, publieke gebouwen 4%, landbouw 3%.
Augustus 2012
10
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
Met de inrichting van het Omgevingsloket enkele jaren geleden is ingespeeld op de komst van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). De hiermee gepaard gaande aanpassing in de afdeling Omgeving (vorming van de teams beleid, vergunningen en toezicht/handhaving) heeft geleid tot een meer integrale manier van werken. Zo is sindsdien sprake van een integraal Wabohandhavingsbeleid en -uitvoeringsprogramma, waarin alle omgevingsdisciplines (bouwen, ruimtelijke ordening, milieu) zijn ondergebracht. Wel is door deze ontwikkelingen het milieutaakveld als eenheid minder herkenbaar terug te vinden in de gemeentelijke organisatie en processen. Waar voorheen alle milieutaken binnen één sectie (milieuzaken) geclusterd waren, zijn die taken nu verdeeld over de drie bovengenoemde teams. Het aantal fte dat voor milieutaken beschikbaar is, bedraagt momenteel (inclusief leidinggevenden) circa 5 fte. Vanaf 1 januari 2013 wordt dit ca. 3 fte, na overdracht van 2 fte aan taken op het gebied van milieuvergunningen, milieutoezicht en -handhaving aan de Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek. Bovenwettelijke milieutaken Binnen de bovengenoemde context is met het Klimaatprogramma 2008-2012 ingezet op een ambitieus milieubeleid. De realisatie daarvan kon bijna altijd plaatsvinden binnen de beschikbare milieucapaciteit, omdat een aantal taken en activiteiten bij andere teams (als integraal onderdeel van de werkzaamheden) kon worden uitgevoerd. De eigen bedrijfsvoering heeft daarbij veel aandacht gekregen: - gemeentelijke gebouwen zijn onder de loep genomen, wat heeft geleid tot het treffen van verschillende energiemaatregelen in die gebouwen; - op basisscholen zijn verbeteringen uitgevoerd op het gebied van energie en binnenmilieu; - er ligt een actueel beleidsplan openbare verlichting, met ruimte voor investeringen in ledverlichting - milieuafwegingen hebben een vaste plek verworven in werkterreinen als inkoop, gladheidsbestrijding, onkruidbestrijding en de aanpak van zwerfafval. Ook bij nieuwbouw- en renovatie is ingezet op duurzaamheid, vaak met succes. De renovatie van zwembad Sijsjesberg (toepassing zonne-energie) en de aanstaande energiezuinige nieuwbouw van de Mulock Houwerschool en de Oude Pastorie zijn hiervan voorbeelden. Om inwoners aan te zetten tot milieuvriendelijk handelen is een mix van instrumenten gekozen, zoals voorlichting (Milieukrant), financiële prikkels (energiesubsidie) en educatie (uitbreiding NMEactiviteiten). Daarnaast is de samenwerking met het bedrijfsleven gezocht. Dit heeft geleid tot de conferentie Bedrijven en duurzaamheid, samenwerking bij het Keurmerk Veilig Ondernemen en de Innovatieprijs en de duurzaamheidsmarkt als onderdeel van de Huizerdag 2010.
2.3
Ontwikkelingen in het milieubeleid
Verschillende ontwikkelingen in het milieubeleid werken door op het beleid en de milieutaken van de gemeente. Hieronder worden de belangrijkste genoemd. Complexiteit (Europese) milieuregels De milieuregelgeving wordt steeds complexer. Ook komen steeds meer wetten en regels vanuit “Brussel”. Geschat wordt dat ongeveer 80% van het milieubeleid van het rijk een nationale vertaling is van eisen die vanuit de EU worden gesteld. Die complexiteit vraagt veel deskundigheid van gemeenten om de regels goed toe te kunnen passen.
Augustus 2012
11
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
Vorming regionale uitvoeringsdiensten (RUD’s) Het bundelen van gemeentelijke omgevingstaken (in eerste instantie op milieugebied) moet de bovengenoemde complexiteit het hoofd bieden. Ook kwetsbaarheden in de uitvoering zouden hierdoor kunnen worden opgelost. Het Rijk zet in op het landsdekkend realiseren van Regionale Uitvoerings Diensten per 1 januari 2013. Gemeenten in Gooi en Vechtstreek en Flevoland werken momenteel samen bij de oprichting van de Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek. Zoals de term al aangeeft, zijn deze diensten uitvoeringsdiensten: het beleid blijft bij de gemeenten. Integratie van omgevingstaken Een verdere herziening van het Omgevingsrecht (na de Wabo) is in de maak. Wetten op het gebied van ruimte, wonen, infrastructuur, milieu, natuur en water kennen nu allemaal eigen uitgangspunten, procedures en vereisten. De herziening, die binnen enkele jaren moet zijn doorgevoerd, beoogt snellere en betere besluitvorming bij projecten te realiseren. Een van de onderdelen is de integratie van plannen, procedures en toetsingkaders. Minder sturing op lokaal duurzaamheidsbeleid Het Rijk stuurt minder aan op het doorontwikkelen en uitvoeren van lokaal klimaatbeleid. Subsidies die voorheen voor dit doel waren ingericht (BANS, SLOK) bestaan niet meer. De achterliggende gedachte is dat gemeenten inmiddels lokaal klimaatbeleid hebben ontwikkeld en dat het nu aankomt op verankering en implementatie. Tegelijkertijd zijn grote verschillen zichtbaar in ambities die lokale overheden stellen. Die variëren van “voldoen aan wet- en regelgeving” tot het stellen van langetermijndoelen (“gemeente X klimaatneutraal in 2030”). Wel heeft de minister van I&M met gemeenten en waterschappen een Lokale Klimaatagenda 20112014 opgesteld. Daarnaast werken provincie en gemeenten in Noord-Holland aan de ondertekening van een Intentieverklaring Energieafspraak Noord-Holland 2012-2016. In dit kader blijft voor de NoordHollandse gemeenten het Servicepunt Duurzame Energie (voorheen CO2-servicepunt) beschikbaar voor ondersteuning van het gemeentelijke klimaatbeleid. Zowel de Lokale Klimaatagenda als de Noord-Hollandse intentieverklaring zijn door B&W van Huizen getekend. Regionale samenwerking duurzaamheid Er zijn kansen voor regionale samenwerking op het gebied van duurzaamheid. Die kansen zijn weergegeven in de (concept)regionale strategische agenda van het gewest Gooi en Vechtstreek. De daarin opgenomen duurzaamheidsparagraaf bevatten ambities en doelstellingen voor een gezamenlijke visie en aanpak van afval, grondstoffen en energie. De activiteiten die aan deze visie uitvoering geven, zijn in dit milieuprogramma (hoofdstuk 3) opgenomen. Lokale samenwerking: “de energieke samenleving” In toenemende mate ervaren gemeenten de bereidheid tot verduurzaming bij bedrijven en inwoners. Het Planbureau voor de leefomgeving noemt dit “de energieke samenleving”. Een aantal gemeenten probeert hierdoor op een andere manier uitvoering te geven aan hun klimaatambities, bijvoorbeeld door nieuwe organisatievormen, waarbij bedrijven en burgers samen met de gemeente invulling geven aan de ambities. De verantwoordelijkheid voor het beleid ligt daarbij niet meer alleen bij de gemeente. In hoofdstuk 3 zijn, indien van toepassing, de mogelijkheden benoemd om de “energieke samenleving” te betrekken bij de uitvoering van activiteiten.
Augustus 2012
12
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
3.
Programma 2012-2016
3.1
Van analyse naar visie
Het beeld dat uit de analyse naar voren komt, is in het kort als volgt: - de milieukwaliteit (het woon- en leefklimaat) in Huizen is in het algemeen vrij goed; - de gemeente voert de wettelijke milieutaken naar behoren uit, maar de uitvoering is vanwege de beperkte formatie kwetsbaar als het gaat om continuïteit; - er is een ambitieus milieubeleid vastgesteld; - die ambitie, vertaald in het Klimaatprogramma 2008-2012, is voor een belangrijk deel gerealiseerd door uitvoering van milieuprojecten en borging van milieu in beleid, organisatie en processen; ook voor inwoners en bedrijven zijn enkele milieuactiviteiten uitgevoerd, echter nog zonder dat dit heeft geleid tot een blijvende vorm van samenwerking; - diverse ontwikkelingen beïnvloeden de milieutaakuitvoering in de komende jaren; vooral de vorming van de Omgevingsdienst Flevoland en Gooi en Vechtstreek vraagt veel aandacht; daarnaast zal de steeds verdere integratie van milieu in andere beleidsterreinen goed moeten worden begeleid; - de landelijke overheid trekt zich op dit moment enigszins terug als het gaat om het stimuleren en faciliteren van lokaal milieubeleid, wel zijn er kansen voor regionale en lokale samenwerking. Wat zegt dit over het toekomstige milieuprogramma? Wat is belangrijk? Welke invloed kan de gemeente aanwenden en waar liggen concreet de kansen? Om hierop een antwoord te vinden, staan de volgende uitgangspunten centraal: - De wettelijke taakuitvoering staat voorop. Vergunningverlening, toezicht, handhaving en milieutoetsing van ruimtelijke plannen moeten altijd op een adequaat niveau worden uitgevoerd. - De eigen organisatie moet ‘voorbeeldig’ zijn, voordat de gemeente op geloofwaardige wijze aan bedrijven en inwoners kan vragen het milieuvoorbeeld te volgen. Wanneer de gemeente moet kiezen om milieuprojecten al dan niet uit te voeren, wordt deze voorkeursvolgorde gevolgd. Op de eigen activiteiten heeft de gemeente bovendien het meeste invloed. - De grootste milieuwinst ligt buiten de gemeentelijke organisatie. Om die reden stimuleert de gemeente binnen haar mogelijkheden inwoners, bedrijven en instellingen om duurzaam te handelen. Met die uitgangspunten ontstaat de volgende visie op het milieuprogramma:
Huizen blijft een gezonde en prettige plaats om te wonen, werken en recreëren. Inwoners en bedrijven kunnen rekenen op kwalitatief hoogwaardige diensten en informatie op milieugebied. De gemeente geeft het goede voorbeeld door milieumaatregelen in de eigen bedrijfsvoering te treffen en deze herkenbaar uit te dragen. Daardoor is de gemeente steeds meer een partner voor inwoners, bedrijven en maatschappelijke instellingen om samen te werken naar meer duurzaamheid.
Augustus 2012
13
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
3.2
Van visie naar prioriteiten
Uit bovenstaande visie volgen de volgende prioriteiten voor de periode 2012-2016. Hoogwaardige diensten en informatieverstrekking Wettelijke taken, zoals de uitvoering van vergunningverlening, toezicht en handhaving zijn ook na overdracht aan de OFGV (op 1 januari 2013) op orde. Het Omgevingsloket blijft als front-office centraal staan in de informatieverstrekking. Milieu-informatie op de gemeentelijke website wordt vollediger en aantrekkelijker gepresenteerd, vooral omdat ook geografische milieu-informatie erop te vinden zal zijn. Duurzame bedrijfsvoering Kansen voor een duurzame bedrijfsvoering worden benut. Duurzaam bouwen is uitgangspunt bij nieuwbouw van scholen en andere gebouwen, zoals de nieuwe sporthal. De openbare verlichting wordt fasegewijs energiezuiniger door toepassing van led-verlichting. Nieuw is de realisatie van een aardgasvulpunt op de gemeentewerf. Met de GAD en gewestgemeenten zet de gemeente in op duurzame verwerking van gft-afval en gemeentelijk groenafval, waarbij de samenwerking met andere regio’s actief wordt gezocht. Gestructureerde voorlichting Er komt meer structuur in de milieucommunicatie door jaarlijks een milieucommunicatieplan te maken en uit te voeren. Afval en energie worden speerpunten in de voorlichting. Samenwerking is daarbij het uitgangspunt. Zo wordt de communicatie door de GAD over afvalpreventie en afvalscheiding actief ondersteund. Daarnaast voert de gemeente samen met gewestgemeenten een meerjarige energiecampagne voor bestaande koopwoningen uit. Naar meer samenwerking De gemeente zoekt actief naar mogelijkheden om meer met inwoners en bedrijven samen te werken, in de eerste plaats door de behoefte aan samenwerking te peilen. Wanneer die samenwerking leidt tot succesvolle projecten, worden die projecten vervolgens in een digitale omgeving (website “Huizen duurzaam”) gedeeld. Deze prioriteiten vertalen zich in concrete doelstellingen en activiteiten voor de periode 2012-2016. In de paragrafen 3.3 tot en met 3.7 worden die activiteiten uitgewerkt voor de verschillende rollen die de gemeente daarbij heeft (dienstverlener, voorbeeldrol, voorlichter), maar ook voor andere activiteiten die binnen de gemeente plaatsvinden. Per onderdeel wordt daarbij ingegaan op: - de huidige situatie - ontwikkelingen - doelstellingen 2012-2016 - activiteiten 2012-2016.
3.3
Gemeente als dienstverlener
Huidige situatie Diensten zijn: - Het verlenen van vergunningen en het geven van milieu-informatie. Door de aanwezige milieufunctie in de back-office zijn er korte lijnen naar inwoners en bedrijven. - Het verstrekken van milieu-informatie via de gemeentelijke website; de site bevat vrij veel informatie, maar die is niet altijd actueel en de presentatie van gegevens kan aantrekkelijker. - Het afhandelen van meldingen op milieugebied via het Meldpunt Openbare Ruimte (MOR); per jaar handelt de gemeente ongeveer 40 milieumeldingen af.
Augustus 2012
14
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
Ontwikkelingen - De oprichting van de Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek (OFGV). De milieuvergunningverlening valt als taak weg voor de gemeente; daarnaast wordt al het milieutoezicht overgedragen aan deze dienst. Het niveau van dienstverlening en de directe communicatie met inwoners en bedrijven moet hierbij behouden blijven. - De rol van de gemeente als eerste loket voor inwoners en bedrijven, ook voor vergunningen waarbij waterkwaliteitsbeheerders en de provincie het bevoegde gezag zijn. - Een sterk toenemende digitalisering, zowel bij het aanvragen van vergunningen als het toegang krijgen tot informatie. In de praktijk blijken bedrijven niet goed op de hoogte van de wijze waarop milieuvergunningen en -meldingen moeten worden ingediend. - Verdere deregulering door invoering van de derde tranche van het Activiteitenbesluit, waardoor vanaf 1 januari 2013 onder andere bedrijven in de grafische industrie geen omgevingsvergunning milieu meer nodig hebben. Doelstellingen 2012-2016 - Bij vergunningverlening, toezicht en handhaving nauw samenwerken met andere overheden, zoals de OFGV, waterkwaliteitsbeheerders en de Brandweer Gooi en Vechtstreek. - De dienstverlening (vergunningverlening, afhandeling van meldingen) steeds meer digitaal inrichten, in overeenstemming met landelijke normen en richtlijnen. - Een goed functionerend omgevingsloket als front-office, dat direct contact met inwoners en bedrijven over milieuzaken onderhoudt, ook nadat milieutaken in de OFGV (als back-office) zijn ondergebracht. - Milieu-informatie op een toegankelijke wijze op de gemeentelijke website presenteren. Activiteiten 2012-2016 1. (Mede) uitvoeren van het in 2012 opgestelde Kwartiermakersplan OFGV, dat alle activiteiten bevat die moeten leiden tot oprichting van deze dienst per 1 januari 2013. Het betreft inrichting van werkprocessen, ICT-voorzieningen, mandateringen en het verstrekken van informatie naar bedrijven. Het zwaartepunt van de werkzaamheden ligt in de tweede helft van 2012. 2. Toegankelijk maken op de gemeentelijke website van verschillende vormen van geografische milieu-informatie via het gemeentelijk informatiesysteem Gemis. Het betreft in ieder geval bodeminformatie, gegevens over luchtkwaliteit en geluidhinder. 3. Actualiseren en aantrekkelijker presenteren van overige vormen van milieu-informatie op de gemeentelijke website. 4. Inrichten van het loket voor watervergunningen en toestemmingen van de provincie (aardkundige monumenten, natuurwetgeving) binnen het Omgevingsloket, door het maken van werkafspraken met die partijen en het geven van voorlichting aan inwoners en bedrijven. 5. Intensiveren van de voorlichting aan bedrijven over de wijze waarop meldingen moeten worden ingediend. Hiervoor wordt eenmalig een brochure ontwikkeld en verspreid (kosten € 3.000,-). 6. Uitvoeren van reguliere taken, zoals het afhandelen van meldingen Activiteitenbesluit en het geven van bodem- en geluidadviezen bij vergunningen in het kader van de Algemene Plaatselijke Verordening en omgevingsvergunningen.
3.4
Gemeente als milieuvoorbeeld
Huidige situatie Met de uitvoering van het Klimaatprogramma 2008-2012 is veel aandacht besteed aan het treffen van milieumaatregelen in de eigen organisatie. Die maatregelen pasten ook binnen het kader van de campagne Huizen Millenniumgemeente. De raad besloot in 2008 deel te nemen aan deze campagne.
Augustus 2012
15
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
De volgende activiteiten zijn uitgevoerd: - Gemeentelijke gebouwen zijn doorgelicht op mogelijkheden voor energiebesparing, waarna rendabele maatregelen (isolatie, zuinige verlichting, optimalisatie verwarming e.d.) zijn uitgevoerd. - Verbeteringen zijn uitgevoerd aan de ventilatie, de verlichting, de verwarming en de isolatie op veel basisscholen in Huizen. Bij nieuwbouw van schoolgebouwen (o.a. de Mulock Houwerschool) is het programma “Frisse scholen” voor (binnen)milieumaatregelen als uitgangspunt gehanteerd. - Het Beleidsplan Openbare Verlichting is vastgesteld. Doel daarbij is om in 5 jaar 10% energie te besparen op de openbare verlichting, ofwel 2% per jaar. Dit wordt bereikt door doelgericht te verlichten (niet verlichten, tenzij), maar vooral door te investeren in led-verlichting. - Duurzaam inkopen is ingebed in het gemeentelijke en regionale inkoop- en aanbestedingsproces. Huizen heeft de doelstelling van 75% duurzaam inkopen in 2010 ruimschoots behaald. - Medio 2011 is de gezamenlijke aanbesteding van het groenafval van gewestgemeenten en de GAD afgerond. Die aanbesteding heeft positieve milieueffecten opgeleverd. Het merendeel van het groenafval komt als schone compost terug in de natuur en de tuinen. Een deel, waaronder het snoeiafval van de gemeente Huizen, wordt ingezet als biomassa voor energieopwekking. - Gestart is met het vanaf 2014 duurzaam aanbesteden van gft-afval en gemeentelijk groenafval. Ook voor andere (niet-groene) gemeentelijke afvalstromen, zoals veegvuil, worden mogelijkheden voor gezamenlijke afvoer en verwerking onderzocht. Die activiteiten passen binnen het programma “Regio op Groen”, dat de GAD samen met gemeenten heeft geformuleerd. - In kaart is gebracht wat het betekent om het certificaat Blauwe Vlag te verwerven voor de gemeentelijke jachthaven. Daarbij is de conclusie getrokken op korte termijn niet te streven naar het aanvragen van het certificaat, maar wel te werken aan het verbeteren van het milieuniveau. Ontwikkelingen - Door de slechte economische situatie is ook de gemeente Huizen genoodzaakt investeringen in de eigen organisatie kritisch te beoordelen, dit geldt ook voor investeringen in milieu. - Nieuwbouw van enkele (semi-)publieke gebouwen, waaronder de de Tweemaster (Koers), de onderwijslocatie Schaepmanlaan en de sporthal in combinatie met de accommodatie voor de SV Huizen. - Aanscherping van de Energy Performance of Buildings Directive (EPBD) voor overheidsgebouwen per 1 januari 2013. Voor gemeenten geldt dan dat publieke gebouwen groter 2 2 dan 500 m moeten zijn voorzien van een energielabel (dit is nu 1.000 m ). Per 9 juli 2015 moeten 2 ook publieke gebouwen groter dan 250 m gelabeld zijn. - In 2015 loopt de overeenkomst met Nuon over de zonnepanelen op het gemeentehuis af. - Er is steeds meer samenwerking tussen de GAD en gemeenten op de gebieden afval en milieu. Doelstellingen 2012-2016 - Milieumaatregelen structureel meewegen bij renovatie en groot onderhoud aan gemeentelijke gebouwen, installaties en scholen. - Bij nieuwbouw van gemeentelijke gebouwen voortzetten van het beleid om extra milieueisen te stellen, waarbij de gemeente uitgaat van de toepassing van maatregelen uit de provinciale 4 menukaart Duurzaam Bouwen, met gemiddeld het niveau “zilver”. - Bij nieuwbouw van scholen voortzetten van het huidige beleid om extra milieueisen te stellen, waarbij de gemeente uitgaat van energie- en binnenklimaatmaatregelen uit het “Programma van 5 eisen Frisse Scholen”, met gemiddeld het niveau B. - 10% energie besparen op de openbare verlichting in 2016 ten opzichte van 2011. - Voor alle productgroepen waarvoor duurzaamheidscriteria zijn vastgesteld: 100% duurzaam inkopen in 2015.
4 5
De menukaart kent de niveaus goud (zeer vooruitstrevend), zilver (vooruitstrevend) en brons (acceptabel). “Frisse scholen” kent de ambitieniveaus A (zeer vooruitstrevend), B (vooruitstrevend) en C (acceptabel).
Augustus 2012
16
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
Activiteiten 2012-2016 7. Beoordelen van de resultaten van de in 2009 en 2010 uitgevoerde verbetermaatregelen op het gebied van binnenmilieu en energie bij de basisscholen in Huizen door het uitvoeren van nieuwe metingen. Als de resultaten hiertoe aanleiding geven, dan worden voorstellen tot verbetering gedaan. De kosten van de metingen worden geraamd op € 24.000,-. 8. Bij de uitvoering van meerjarenonderhoudsplannen voor gemeentelijke gebouwen en installaties kiezen voor energiezuinige technieken op het gebied van verlichting, verwarming, pompen e.d. 9. Onderzoeken welke publieke gebouwen (naast de gebouwen die nu al van een label zijn voorzien) in 2013 moeten zijn voorzien van een energielabel. Op basis hiervan energieonderzoek uitvoeren en waar nodig de energieprestatiecertificaten zichtbaar ophangen in de betreffende gebouwen. 10. De openbare verlichting energiezuiniger maken door uitvoering van het in 2011 vastgestelde beleidsplan Openbare verlichting. 11. Bij de bouw van de onderwijslocatie Schaepmanlaan en de Tweemaster (Koers) toepassen van maatregelen uit (ten minste) niveau B van het Programma van eisen Frisse Scholen. 12. Bij de bouw van de sporthal in combinatie met de accommodatie voor de SV Huizen toepassen van maatregelen op (ten minste) niveau “zilver” uit de provinciale menukaart Duurzaam Bouwen. 13. Duurzaam inkopen volgens de landelijke duurzaamheidscriteria (100% in 2015). 14. Bij vervanging van bedrijfswagens kiezen voor voertuigen met de schoonste motoren en/of op aardgas. In combinatie hiermee realiseren van een aardgasvulpunt op de gemeentewerf voor 6 gemeentelijke voertuigen. Bij vervanging van voertuigen de mogelijkheid van elektrisch rijden (auto’s, scooters e.d.) expliciet afwegen. 15. Bij geplande werkzaamheden toepassen van milieumaatregelen in de gemeentelijke jachthaven, conform de in 2011 opgestelde notitie over het certificaat Blauwe Vlag. 16. Samen met de GAD en andere gewestgemeenten uitvoeren van het programma “Regio op groen” door het aanbesteden van gft-afval in combinatie met gemeentelijk groenafval, waarbij verwerking met energieopwekking uitgangspunt is. De vrijkomende energie (groen gas) waar mogelijk toepassen in het eigen wagenpark. Hierbij nadrukkelijk zoeken naar samenwerking met andere regio’s, met name de Metropool Regio Amsterdam (MRA). 17. Samen met de GAD en andere gewestgemeenten aanbesteden van (niet-groene) gemeentelijke afvalstromen, zoals veegvuil. Hierbij de mogelijkheden voor meer hergebruik nadrukkelijk betrekken. 18. Evalueren van de huidige natuurstroomovereenkomst met Nuon, die op 1 januari 2015 afloopt. De overeenkomst bevat afspraken over geleverde natuurstroom voor het gemeentehuis, in combinatie met door Nuon geplaatste zonnepanelen op het gemeentehuis en in de Oude Haven. De panelen zijn in eigendom van Nuon. De kosten van deze overeenkomst bedragen jaarlijks ruim € 17.000,- en zijn structureel begroot.
3.5
Voorlichting, communicatie en educatie
Huidige situatie In 2009, 2010 en 2011 heeft de gemeente de Milieukrant Huizen opgesteld en huis aan huis verspreid. Ook is er eens per kwartaal de digitale milieukrant-online, een productie van GAD met bijdragen van de gemeenten. Hiernaast vindt ad hoc milieuvoorlichting plaats, gerelateerd aan concrete milieuprojecten. Op het gebied van natuur- en milieueducatie (NME) ondersteunt de gemeente het scholenprogramma, dat het regionale NME-Steunpunt uitvoert. Het aantal groepen dat deelneemt aan dit programma neemt toe. Ook is extra budget beschikbaar gesteld aan Kinderboerderij de Warande voor uitbreiding van de NME-taken op de locatie.
6
Het op commerciële basis exploiteren van dit aardgasvulpunt door de gemeente ligt niet voor de hand. Het betreft geen gemeentelijke taak en bovendien is de locatie hiervoor ongeschikt.
Augustus 2012
17
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
Ontwikkelingen Een steeds sterkere digitalisering en grotere rol van sociale media bij het verstrekken en uitwisselen van (milieu-)informatie. Doelstellingen 2012-2016 - De gemeentelijke website is een aansprekend en herkenbaar platfom voor milieu en duurzaamheid. Dit platform kan uitgroeien als verzamelplaats voor milieu-iniatieven van inwoners, bedrijven en de gemeente zelf. Sociale media spelen in toenemende mate een rol bij de uitwisseling van informatie. - Het zo veel mogelijk etaleren van lokale milieusuccesen. - Voortzetten en waar mogelijk uitbouwen van het huidige NME-scholenprogramma. - Meer structuur aanbrengen in de milieuvoorlichting en -communicatie. Activiteiten 2012-2016 19. Ontwikkeling van een website, verbonden aan de gemeentelijke website, die moet uitgroeien tot digitaal platform voor milieuactiviteiten in Huizen. De eenmalige ontwikkelingskosten bedragen € 10.000,-, daarna is sprake van beheer en onderhoud van de site. De werkzaamheden kunnen binnen de bestaande formatie worden uitgevoerd. 20. Opstellen en uitvoeren van een jaarlijks milieucommunicatieplan, als onderdeel van het jaarlijkse milieuprogramma. Vaste onderdelen in dit plan zijn onder meer de Milieukrant Huizen, de digitale milieukrant-online, de scholenactie Groene Voetstappen, overige NME-projecten (inwoners en scholen), de vuurwerkcampagne (opruimen vuurwerkafval) en de Opschoondag (zwerfafval). 21. Voortzetten van de financiële ondersteuning van het NME-steunpunt Gooi en Vechtstreek. Die ondersteuning bestaat uit een basisbijdrage en een specifiek budget voor uitvoering van een programma op het gebied van natuur- en milieueducatie voor basisscholen in Huizen. De jaarlijkse gemeentelijke bijdrage bedraagt ca. € 6.000,-. Dit bedrag is reeds als structurele verplichting begroot. Het is de verwachting dat een vraag tot (financiering van de) uitbreiding van het programma met educatie op boerderijen aan de gemeenten wordt voorgelegd. De geschatte extra kosten (€ 1.000,- per jaar) zijn in dit programma opgenomen, maar een positief besluit is mede afhankelijk van de effectiviteit van deze activiteit en de bijdrage van andere gemeenten in Gooi en Vechtstreek.
3.6
Activiteiten in de gemeente
3.6.1
Woningen en inwoners
Huidige situatie In Huizen is de impact die huishoudens op het milieu hebben relatief groot: 43% van de totale CO2uitstoot in de gemeente is afkomstig van woningen, ten opzichte van 35% landelijk. Inwoners kunnen daardoor in grote mate bijdragen aan de milieuwinst die in de gemeente te behalen is. Met name op onderwerpen als afvalscheiding en energiebesparing kan de gemeente faciliteren en voorlichten en daardoor inwoners aanzetten tot duurzaam handelen. Tussen 2009 en 2012 hebben ongeveer 150 huishoudens in Huizen energiesubsidie ontvangen, die door de provincie (via de gemeente) beschikbaar was gesteld. Daarmee is circa 400 ton CO2 op jaarbasis gereduceerd. In de laatste twee jaar was de subsidieregeling zo bekend, dat het subsidieplafond al binnen één dag was bereikt. In 2010 is de start van de regeling gekoppeld geweest aan de duurzaamheidsmarkt als onderdeel van de Huizerdag. Daarnaast promoot de gemeente sinds 2007 het provinciale energieloket BespaarDaar, waarin inwoners kosteloos energieadvies kunnen krijgen over hun woning.
Augustus 2012
18
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
Inwoners in Gooi en Vechtstreek scheiden het afval beter dan het landelijk gemiddelde. In 2010 werd 55% van het huishoudelijk afval gescheiden aangeleverd aan de GAD. De afvalscheiding is door de jaren heen verbeterd door een combinatie van voorlichting en het bieden van meer gelegenheid tot afvalscheiding (blauwe papiercontainer, scheiding plastic e.d.). Met wisselend succes is invulling gegeven aan de energieprestatieafspraken tussen gemeenten en De Alliantie. Bij de renovatie van woningen in de Zeeheldenbuurt en onder meer de nieuwbouw van woningen in de Havenmeester zijn energiebesparende maatregelen getroffen. Het proces om te komen tot die extra maatregelen, verliep niet in alle gevallen naar wens. In 2008 hebben de woningcorporaties zich met het Convenant Energiebesparing Corporatiesector gecommitteerd aan verregaande energiebesparingdoelstellingen. Het vertalen van die algemene doelstellingen naar de situatie in Huizen staat op de agenda. Met inwoners wordt vooral op het gebied van zwerfafval samengewerkt door samen met hen de kwaliteit van de openbare ruimte te monitoren en opschoonacties uit te voeren.. Ontwikkelingen - Het Landelijk Afvalbeheer Plan stelt steeds scherpere doelen voor afvalscheiding, ook door huishoudens. Daarnaast loopt het verwerkingscontract voor het restafval in 2016 af. - Vrijwel alle landelijke energiesubsidies zijn stopgezet of versoberd; het samenwerkingsverband “Meer met Minder” is sinds enkele jaren actief om vraag en aanbod op het gebied van energiemaatregelen dichter bij elkaar te brengen. - In de provinciale woonvisie en in het Regionaal Actieprogramma Wonen is het verduurzamen van de bestaande woningvoorraad als speerpunt opgenomen. - Inwoners vragen met enige regelmaat naar de beschikbaarheid van energiesubsidie bij de gemeente. Voor duurzaamheidsleningen is vooralsnog geen belangstelling waargenomen. - De provincie zet de subsidieregeling voor eigenaren-bewoners (“DE-regeling”) voort. - In toenemende mate ervaren gemeenten de bereidheid tot verduurzaming bij bedrijven en inwoners (“de energieke samenleving”). Er is nog weinig zicht op de omvang van deze ontwikkeling in Huizen. Doelstellingen 2012-2016 Afval en energie worden de speerpunten van de milieuvoorlichting aan inwoners. De gemeente trekt hierbij zo veel mogelijk samen op met gewestgemeenten en de GAD. Doelen zijn: - Eind 2014 wordt 60% van het huishoudelijk afval gescheiden aangeleverd. Daarmee voldoet Gooi en Vechtstreek aan de landelijke doelstellingen. - Het naar inwoners herkenbaar uitdragen van energiebewustzijn en het faciliteren van mogelijkheden voor energiebesparing. Uitgewerkte doelstellingen zijn op dit moment niet bekend, maar worden in het op te stellen projectvoorstel geformuleerd. Activiteiten 2012-2016 22. Om eind 2014 60% afvalscheiding te realiseren, gaat de GAD (samen met gewestgemeenten) de volgende activiteiten uitvoeren: verbetering van de scheiding van oud papier en karton en gft-afval in de hoogbouw (voorzieningen, communicatie); uitbreiding van glascontainers, realisatie van deze containers op “slimmere” plekken; in overleg met charitatieve instellingen verbeteren van de scheiding van textiel; in overleg met kringloopbedrijven meer grof huishoudelijk afval voorscheiden; doorgaan met scheiding van kunststoffen; hierover ontstaat op landeljik niveau medio 2012 meer duidelijkheid; een ondersteunende communicatiecampagne uitvoeren.
Augustus 2012
19
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
23. Het opstellen van een nieuwe meerjarenvisie op de afvalinzameling in Gooi en Vechtstreek (trekker: GAD), met het oog op verdergaande afvalscheiding vanaf 2015 en het aflopen van het verwerkingscontract voor restafval in 2016. Bij deze visie de gemeenteraad als kaderstellend orgaan betrekken. 24. Het (zo veel mogelijk in regionaal verband) stimuleren van energiebesparing en duurzame energie in woningen door: samen met de gewestgemeenten voorbereiden en uitvoeren van een meerjarige doelgroepgerichte en/of wijkgerichte energiecampagne voor bestaande woningen; de kosten voor een projectperiode van vier jaar worden geraamd op € 40.000,-; voortzetten van de energiesubsidieregeling voor eigenaren-bewoners; hoewel het budget zeer beperkt is, moet de regeling voor langere tijd ondersteunend werken aan bovengenoemde campagne; maken van concrete afspraken over energie en duurzaamheid met De Alliantie voor bestaande en nieuwe woningen; ruimhartig medewerking verlenen aan kleinschalige toepassingen van zonne-energie en windenergie. 25. Inspelen op “de energieke samenleving” door de behoefte te peilen bij inwoners om meer met de gemeente samen te werken op milieugebied. Indien die behoefte er is, uitvoeren van gezamenlijke projecten, bijvoorbeeld uitbreiding van zwerfafvalacties, bewonersinitiatieven e.d. De kosten van de behoeftepeiling zijn eenmalig € 2.500,-.
3.6.2
Bedrijven
Huidige situatie Bedrijven in Huizen zorgen voor 35% van de totale CO2-uitstoot in de gemeente. Innovatie door en bewustwording bij bedrijven kunnen daardoor flink bijdragen aan het verminderen van de milieudruk. Op een aantal momenten is gedurende de looptijd van het Klimaatprogramma de samenwerking met het bedrijfsleven gezocht. In 2009 heeft dit geresulteerd in de conferentie Bedrijven en duurzaamheid. Tijdens die conferentie is aan bedrijven een gratis wagenparkscan (gericht op alternatieve brandstoffen) en energiescan aangeboden. Hierop zijn enkele energiescans uitgevoerd, bedrijven bleken echter geen belangstelling te hebben voor een wagenparkscan. Met bedrijven worden periodiek schoonmaakacties gehouden in het kader van het Keurmerk Veilig Ondernemen. Daarnaast is in 2010 een duurzaamheidsmarkt georganiseerd, als onderdeel van de Huizerdag 2010. Circa 35 bedrijven namen deel aan deze markt. Uit de evaluatie bleek dat de locatie van de markt (parkeerplaats gemeentehuis) onvoldoende aantrekkelijk was voor de bedrijven. Alternatieven zijn in overleg met de Stichting Huizerdag gezocht, maar hebben niet tot een geschikte locatie geleid. Naast het regulier milieutoezicht bij bedrijven (vastgelegd in het Wabo-handhavingsbeleid), is specifiek aandacht besteed aan het thema energiebesparing bij supermarkten. Huizen ondertekende in 2011 het Convenant energiebesparing bij supermarkten. Ook alle grote supermarkten in Huizen zijn inmiddels toegetreden, wat betekent dat zij voor 2015 diverse energiemaatregelen treffen, waaronder het plaatsen van dagafdekking van koel- en vriesmeubelen. Via de landelijke emissieregistratie is inzicht verkregen in het aandeel aan ‘overige broeikasgassen’ (anders dan CO2), zoals diverse fluorverbindingen en methaan. Het blijkt dat de uitstoot van deze overige broeikasgassen in Huizen verwaarloosbaar klein is ten opzichte van de uitstoot van CO2, zodat hier beleidsmatig niet verder op hoeft te worden ingezet.
Augustus 2012
20
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
Ontwikkelingen Door deregulering hoeven steeds minder bedrijven een milieuvergunning aan te vragen. Gemeenten kunnen daardoor minder lokale regels verbinden aan de bedrijfsvoering bij bedrijven. Enerzijds verschuift hierdoor het accent van de gemeente van het stellen van regels naar het handhaven daarvan, anderzijds neemt daardoor de eigen verantwoordelijkheid voor het milieu bij bedrijven toe. Doelstellingen 2012-2016 - Uitvoering van het Wabo-handhavingsbeleid, door het jaarlijks opstellen en uitvoeren van het Wabo-uitvoeringsprogramma handhaving. - In beeld krijgen op welke milieuthema’s bedrijven met de gemeente willen samenwerken. Activiteiten 2012-2016 26. Uitvoeren van een onderzoek bij bedrijven in Huizen naar de behoefte aan milieusamenwerking met de gemeente (inspelen op “de energieke samenleving”). De kosten van deze peiling bedragen eenmalig € 2.500,-. Dit onderzoek wordt afgestemd met de Zakenclub Huizen en de Huizense Ondernemersfederatie. Indien er behoefte is, worden voorstellen gedaan voor het uitvoeren van gezamenlijke projecten. Er kan gedacht worden aan periodieke schoonmaakacties op het bedrijventerrein, het tegengaan van onnodige verlichting, energiebesparingsprojecten e.d. 27. Toezien op de voortgang en kwaliteit van door de OFGV uitgevoerde milieucontroles bij bedrijven.
3.6.3
Herinrichting en nieuwbouw
Huidige situatie Het verrichten van milieuonderzoek is een vast onderdeel bij herziening van bestemmingsplannen. Hierbij zijn vooral de ruimtelijke milieuthema’s, zoals bodem, geluid, luchtkwaliteit, water, externe veiligheid en natuurwaarden van belang. Wanneer projecten leiden tot een concrete aanvraag voor een omgevingsvergunning, vindt wederom een milieutoets plaats. Deze bestaat uit verschillende onderdelen, zoals een bodemtoets en het toetsen van de geluidbelasting op de gevel door het wegverkeer. Ieder jaar worden circa 50 van dergelijke milieuadviezen uitgebracht. Ook bij grondverkoop en erfpacht is de milieukwaliteit (bodem) een standaard onderzoeksaspect. In het Klimaatprogramma 2008-2012 was een aanscherping van 25% EPC-reductie als doel gesteld bij nieuwbouwontwikkelingen in de gemeente. Door de wettelijke aanscherping van de EPC (van 0,8 naar 0,6) is het in de praktijk echter moeilijk gebleken die eisen daadwerkelijk te halen. Niettemin zijn bij diverse projecten extra energiemaatregelen getroffen of worden daarvoor voorbereidingen getroffen, zoals bij de vestiging van het Lidl-hoofdkantoor, het woningbouwproject Huizermaatweg en het project Oude Pastorie. Steekproefsgewijs wordt de energieprestatie van een nieuwbouwproject door een deskundig bedrijf geïnspecteerd via de methode BouwTransparant. Dit gebeurt door een uitgebreide inspectie met meetapparatuur op de bouwplaats. Deze methode is (met deelname van Huizen) in Noord-Holland gestart en wordt nu breder toegepast. Ontwikkelingen - Steeds strengere wettelijke energie-eisen voor nieuwbouw. Om die reden stimuleert het Rijk het lokaal stellen van scherpere eisen niet meer actief, enkele zogeheten excellente gebieden (pilotprojecten) daargelaten. Wel heeft de provincie Noord-Holland enkele “menukaarten“ voor duurzaam bouwen ontwikkeld, die gemeenten kunnen ondersteunen bij het stellen van lokale milieueisen bij nieuwbouw. - De voorbereiding en realisatie van diverse nieuwbouw- en herontwikkelingsprojecten in de gemeente, waaronder de verdere invulling van het Lucent-terrein en uitbreiding van het Hoofdwinkelcentrum.
Augustus 2012
21
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
Doelstellingen 2012-2016 - Structureel toetsen van bestemmingsplannen en aanvragen voor omgevingsvergunningen op milieuaspecten. - Bij nieuwbouwlocaties inzetten op maatregelen op (ten minste) niveau “zilver” uit de provinciale menukaart Duurzaam Bouwen en het toetsen van de toepassing van die maatregelen. Activiteiten 2012-2016 28. Bij de invulling van het Lucent-terrein, de uitbreiding van het Hoofdwinkelcentrum en andere grotere ontwikkelingen stimuleren van de toepassing van maatregelen op (ten minste) niveau “zilver” uit de provinciale menukaart Duurzaam Bouwen. 29. Het steekproefsgewijs inspecteren van jaarlijks gemiddeld vier bouwprojecten volgens de 7 methode BouwTransparant. De jaarlijkse kosten zijn € 4.000,-.
3.6.4
Verkeer en vervoer
Huidige situatie Het verkeer en vervoer in Huizen draagt voor 17% bij aan de totale CO2-emissie in de gemeente. Dit is minder dan het landelijk gemiddelde (24%). De ruime opzet van de doorgaande wegen in Huizen zorgt ervoor dat de geluid- en luchtkwaliteitsproblemen door het wegverkeer in Huizen relatief beperkt zijn. Ook de afwezigheid van een spoorverbinding speelt daarbij een rol. Niettemin toetst de gemeente bouw- en verkeersplannen altijd aan de normen voor geluidhinder en luchtkwaliteit. Ontwikkelingen - Hoogwaardig Openbaar Vervoer (HOV): een hoogwaardige busverbinding in het Gooi, in samenwerking met betrokken gemeenten en de provincie. - Ontwikkelingen in en uitvoering van het gemeentelijke verkeersbeleid. - Opkomst van voertuigen op alternatieve brandstoffen (zoals aardgas) en elektrisch vervoer. Ambitie en doelstellingen 2012-2016 - Een op elkaar afgestemd verkeers- en milieubeleid. - Binnen de gemeentelijke mogelijkheden op actieve wijze bijdragen aan schoner en zuiniger vervoer. Activiteiten 2012-2016 30. Opnemen van maatregelen met positieve milieueffecten bij de actualisatie van het Verkeerscirculatieplan. Het betreft onder meer het verlagen van maximumsnelheden (van 80 naar 60 km/h buiten de bebouwde kom) en het, samen met gewestgemeenten, uitvoeren van projecten over (routes voor) bevoorrading. 31. Opstellen van een Fietsplan, met aandacht voor onder meer doorstroming van het fietsverkeer, fietsparkeren, verbetering aan het fietsnetwerk e.d. 32. Zo veel mogelijk meewerken aan de realisatie van oplaadpunten voor elektrische auto’s, voor zover dit past in het parkeerbeleid. Daarnaast evalueren van het gebruik van de in 2012 door de gemeente geplaatste oplaadpunten voor elektrische auto’s. Op basis hiervan voorstellen formuleren voor een mogelijk vervolg. Indien (landelijk) vergelijkbare initiatieven worden ontplooid voor elektrische scooters, dan hierop actief inspelen. 33. Meewerken aan de uitbreiding van locaties voor autodelen in de gemeente, bij gebleken behoefte.
7
Voor het doorontwikkelen van het instrument BouwTransparant is Europese subsidie aangevraagd. Huizen neemt deel aan deze aanvraag. Bij honorering kan het aantal inspecties (tegen dezelfde kosten voor de gemeente) worden verdubbeld.
Augustus 2012
22
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
3.6.5
Openbare ruimte en water
Huidige situatie Milieu en duurzaamheid zijn belangrijke uitgangspunten bij het beheer van de openbare ruimte. Recentelijk zijn die uitgangspunten ook beleidsmatig verankerd. Zo is voor de gladheidsbestrijding ingezet op het verminderen van de milieubelasting door preventief en nat strooien. Voor onkruidbestrijding is in 2011 het Brons-certificaat behaald in het kader van de barometer duurzaam terreinbeheer, waarbij een minimaal gebruik van bestrijdingsmiddelen uitgangspunt is. Daarnaast zijn zwerfafvalacties binnen de gemeente, die voorheen projectmatig werden uitgevoerd, structureel in de organisatie geborgd. Het actieve zwerfafvalbeleid in Huizen heeft aan de basis gestaan van de regionale zwerfafvalcampagne Schoon Gooi en Vecht. In gewestverband is besloten die campagne voort te zetten. Eind 2011 is het Gemeentelijk Rioleringsplan Plan 2011-2015 vastgesteld. Hierin is onder meer de afkoppeling van hemelwater van het gemengd rioolstelsel opgenomen. Waterkwaliteit Gooimeer De waterkwaliteit van het Gooimeer heeft voortdurende aandacht. Begin 2010 is, als vervolg op het convenant “Kwaliteit van Eem, Eemmeer en Gooimeer” uit 2006 (aanpak BEZEM) en de Ontwikkelingsvisie 2030 Zuidelijke Randmeren, een tweede convenant ondertekend, dat gericht is op schoner water en een optimale recreatieve ontwikkeling van het gebied Zuidelijke Randmeren. Dit samenwerkingsverband heeft als naam “Blauwe As”. De uitvoering van het pakket brongerichte - en inrichtingsmaatregelen ter verbetering van de waterkwaliteit verloopt volgens plan. De belangrijkste maatregelen zijn de verbetering van de rioolwaterzuiveringsinstallatie (met een zogeheten vierde trap) door het Waterschap Vallei & Eem en een door Rijkswaterstaat uitgevoerde slibvangvoorziening. Rijkswaterstaat meet periodiek de waterkwaliteit en de effecten van bovenstaande maatregelen daarop. Ook in 2012 vindt een dergelijk onderzoek plaats. Visueel is al wel een omslag van de waterkwaliteit waar te nemen: de overmatige aanwezigheid van sommige waterplanten is een indicatie dat de eutrofiëring afneemt. Overigens leidt die aangroei tot problemen voor de bevaarbaarheid langs de kust. Gemeenten komen in 2012 met voorstellen om die problemen op verantwoorde wijze aan te pakken. Uiteindelijk is het streven een evenwichtssituatie te bereiken tussen een optimale waterkwaliteit enerzijds en een kosteneffectief beheer van de kustzone anderzijds. Ontwikkelingen - Verdere samenwerking met de GAD en andere partijen (o.a. GNR) bij de aanpak van zwerfafval. - Aanscherping van milieubeleid en milieuregels, onder meer voor de onkruidbestrijding en duurzaam inkopen. - Verdere samenwerking met waterkwaliteitsbeheerders bij het verbeteren van de waterkwaliteit van het Gooimeer. Doelstellingen 2012-2016 - Een aansprekende aanpak van zwerfafval, die gericht is op samenwerking met partners in de gemeente (inwoners, instellingen, bedrijven), regionale instellingen en gewestgemeenten. - Voortzetten van het huidige beleid voor een duurzaam beheer van de openbare ruimte, waarbij in ieder geval voldaan wordt aan de landelijke doelstelling van 100% duurzaam inkopen in 2015. Op een aantal gebieden hogere ambities (blijven) stellen, zoals voor onkruidbestrijding en verwerking van teerhoudend asfalt. - In samenwerking met betrokken partners zorgdragen voor een verdere verbetering van de waterkwaliteit van het Gooimeer.
Augustus 2012
23
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
Activiteiten 2012-2016 34. Uitvoeren van het gemeentelijk zwerfafvalbeleid en de regionale zwerfafvalcampagne Schoon Gooi en Vecht, onder meer door: - samen met inwoners monitoren van de openbare ruimte; - overleg met scholen om jongeren bewust te maken en houden van de aanwezigheid van zwerfafval; - slim vegen en slim plaatsen van afvalvakken volgens vastgestelde plannen; - inhaken op schoonmaakacties in het kader van het Keurmerk Veilig Ondernemen; - in regionaal verband uitvoeren van de jaarlijkse vuurwerkcampagne, gericht op het snel en gezamenlijk opruimen van vuurwerkafval; - met gemeenten en organisaties (bijvoorbeeld Bermbende) afstemmen van activiteiten en communicatie rondom de week van Nederland Schoon; - afspraken met de GAD maken over zwerfafval bij aanbiedlocaties voor huishoudelijk afval. 35. Deelname aan een proefproject, waarbij afvalstoffen in de openbare ruimte gescheiden kunnen worden aangeboden. De pilot vindt plaats in de centra van Huizen en Weesp. Voor Nederland is dit een primeur in de openbare ruimte. De pilot wordt uitgevoerd en bekostigd door Agentschap NL, de GAD coördineert, de gemeenten faciliteren de proefopstelling. 36. Op structurele wijze meewegen van landelijke criteria voor duurzaam inkopen bij inkoop en aanbesteding van civiele werken, groenbeheer en reiniging. Bij ieder relevant traject onderzoeken of hogere duurzaamheidseisen mogelijk en haalbaar zijn. 37. Uitvoering van de onkruidbestrijding volgens het Brons-certificaat in het kader van de barometer 8 duurzaam terreinbeheer. Daarnaast onderzoek doen naar de haalbaarheid om de ambitie te verhogen. Tevens voortzetten van deelname aan het landelijke pilotproject “Innovatief processchema”, dat gericht is op het vergelijken van verschillende methoden voor duurzaam terreinbeheer en de gevolgen op de beeldkwaliteit en het milieu. 38. Zorgdragen voor een duurzame verwerking van teerhoudend asfalt door in bestekken te eisen dat dit thermisch wordt gereinigd. In dit verband ook ondertekenen van de Code Milieuverantwoord Wegbeheer, die deze verwerkingswzije centraal stelt. 39. Uitvoeren van het Gemeentelijk Rioleringsplan 2011-2015, waarin onder meer is aangeven wanneer afkoppeling van hemelwater van het gemengd rioolstelsel plaatsvindt. Daarnaast is het uitgangspunt om bij herinrichting van straten zo veel mogelijk klimaatbestendige bestrating toe te passen, om het afvloeien van regenwater te verminderen en het bufferend vermogen te vergroten. 40. Binnen het samenwerkingsverband De Blauwe As formuleren en uitvoeren van maatregelen ter verbetering van de waterkwaliteit van het Gooimeer. In dit kader overleg met Waternet blijven voeren over verbeteringingen aan de rioolwaterzuiveringsinstallatie, waaronder het verrichten van een optimalisatiestudie een een onderzoek naar een zogeheten derde zuiveringstrap. Ook in overleg met buurgemeenten tot een aanpak komen voor de aanpak van overmatige aanwezigheid van waterplanten.
3.7
Beleidsondersteunende projecten
Beleid en regelgeving voor de verschillende milieuthema’s zijn continu in beweging. Om goed in te kunnen spelen op die ontwikkelingen, is het nodig om voor die thema’s specifieke voorbereidingen te treffen. Bijbehorende activiteiten zijn hieronder genoemd voor de thema’s bodem, geluid, luchtkwaliteit, externe veiligheid en natuur. Voor de volledigheid is hierbij ook de reguliere taakuitvoering vermeld.
8
Als de door de Tweede Kamer aangenomen motie tot het verbod op glyfosaten voor niet-commerciële doeleinden tot concrete uitvoering komt, zal de gemeente hierop inspelen.
Augustus 2012
24
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
3.7.1
Bodem
Huidige situatie Uitgangspunt van het bodembeleid is dat de bodemkwaliteit niet achteruit mag gaan door het aanbrengen van nieuwe grond. Het in 2005 vastgestelde bodembeheerplan (met bijbehorende bodemkwaliteitskaarten) legt de algemene bodemkwaliteit op onbelaste gebieden in Huizen vast. Het bodembeheerplan stelt regels aan het toepassen van grond en het (her)gebruik van vrijkomende grond. Momenteel wordt bekeken in hoeverre het bodembeleid van Huizen moet worden aangepast aan landelijke wetgeving (Besluit bodemkwaliteit, voorheen Bouwstoffenbesluit). Een aspect dat daarin wordt meegenomen, is het gebruik en de organisatie van het gemeentelijk gronddepot. Het huidige bodem(sanerings)programma is vastgelegd in het Meerjarenprogramma Stedelijke Vernieuwing 2010-2015. Vanuit het Rijk is aangegeven dat de ISV-systematiek na deze periode niet meer wordt voortgezet. Voor diepe en complexe grondwaterverontreinigingen is een kosteneffectieve sanering vaak niet mogelijk. Ook is in veel gevallen geen eenduidige relatie te leggen tussen de bron en de grondwaterverontreiniging (pluim). Om dit probleem aan te pakken, is in het Gooi een gebiedsgericht beheerplan voor diepe grondwaterverontreinigingen opgesteld. In juli 2011 is het bij dit plan behorende convenant ondertekend, waarna de uitvoering van het plan is gestart. Kern van het plan is om verontreinigde grondwaterpluimen te monitoren, te beheren en bij bedreiging gevoelige objecten (bijvoorbeeld drinkwaterputten) maatregelen te treffen. Aan het convenant nemen gemeenten, de provincie, het Rijk, waterleidingenbedrijven en het Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht deel. Voor de uitvoering zijn tot en met 2020 middelen beschikbaar gesteld. De gemeente registreert bodeminformatie (onderzoeken, saneringen) in het een geautomatiseerd systeem (Nazca-i). Daarnaast bestaan er bestanden met gegevens over historische bodeminformatie bedrijfsactiviteiten, (gesaneerde) ondergrondse tanks en milieutoezichtsinformatie. Een deel van die informatie is sinds 2011 toegankelijk via de gemeentelijke website. Er is onderzocht of het mogelijk is deze informatie (eventueel samen met ander milieu-informatie) via de website in een GIS-omgeving (Gemis) te ontsluiten. Activiteiten 2012-2016 41. Vaststellen van een geactualiseerde beleidsnota en bodemkwaliteitskaarten. Dit vergt een eenmalige investering in 2012 en 2013 van € 35.000,-, maar levert een structurele besparing op. Indien de bodemkwaliteitskaarten niet worden geactualiseerd, moet namelijk bij elk project waarbij grond wordt toegepast een dubbel onderzoek (ca. € 2.500,-) worden gedaan, te weten een partijkeuring en een verkennend onderzoek van de ontvangende grond. 42. Bewaken van de voortgang van saneringen; de twee meest omvangrijke saneringen zijn de grondwatersanering van de verontreiniging met vluchtige chloorhoudende oplosmiddelen bij de Hellingstraat en de bodem- en grondwatersanering op het voormalige Lucent-terrein. 43. Evalueren van het huidige ISV-programma, dat loopt tot 2015. Op basis van dan nieuwe ontwikkelingen en inzichten formuleren van een eventuele vervolgaanpak voor de periode daarna. 44. Completeren en up-to-date houden van het gemeentelijk bodeminformatiesysteem, door onder meer ook alle bodemonderzoeken behorende bij infrastructurele werken in dit systeem in te voeren. Hiernaast het eens per kwartaal exporteren van bodeminformatie in het gemeentelijk informatiesysteem Gemis (jaarlijkse kosten circa € 1.000,-). 45. Het uitvoeren van het Gebiedsgericht beheerplan grondwaterverontreiniging ’t Gooi. Voor de uitvoering van dit plan is door de raad voor de periode 2011-2020 jaarlijks € 14.600,- beschikbaar gesteld.
Augustus 2012
25
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
46. Uitvoeren van reguliere bodemtaken: - het beoordelen van en adviseren bij bodemonderzoeken en kleinschalige verontreinigingen (jaarlijks circa 40 adviezen), meestal bij aanvragen voor een omgevingsvergunning of aan- en verkopen (ook van openbaar groen); - het uitvoeren van een bodemtoets bij herziening van bestemmingsplannen; - het medebeoordelen van aanvragen aan de eisen uit de Provinciale Milieuverordening voor milieubeschermingsgebieden, met name grondwaterbeschermingsgebieden; - het (bij incidenten) initiëren van bodemonderzoek, om vast te stellen of er sprake is van bodemverontreiniging, óf het in gang zetten van bodemsaneringen om deze kleinschalige aantastingen van de bodem ongedaan te maken.
3.7.2
Geluid
Huidige situatie Huizen valt met zes andere gemeenten in de regio onder de agglomeratie Hilversum in het kader van de Europese Richtlijn Omgevingslawaai. Volgens de richtlijn moet inzicht worden verkregen in het aantal geluidgehinderden. Het gaat daarbij om geluid afkomstig van weg-, rail- en vliegverkeer en enkele industriële activiteiten. De aangewezen gemeenten moeten medio 2012 geluidbelastingkaarten hebben opgesteld, gevolgd door actieplannen in 2013. Woningen met een te hoge geluidbelasting door het wegverkeer zijn in 1998 via de zogeheten A- en B-lijst aan het ministerie gemeld en eind 2008 door de gemeente opnieuw beoordeeld en waar nodig aangepast. Uiteindelijk heeft Huizen 272 woningen op de (minder spoedeisende) B-lijst aangemeld. Eventuele sanering door het Rijk laat op zich wachten: het ministerie geeft prioriteit aan de meest urgente saneringen (woningen op de A-lijst) en zelfs die sanering vindt pas vanaf 2023 plaats. Het college heeft in 2008 het beleid en de criteria voor het vaststellen van een hogere grenswaarde bij ruimtelijke ontwikkelingen vastgesteld. De bevoegdheid om een hogere geluidsgrenswaarde vast te stellen lag daarvoor bij de provincie. Vanaf 2008 zijn voor een aantal ontwikkelingen hogere geluidwaarden vastgesteld. Voor bijna alle bedrijven in Huizen zijn de geluidnormen uit het Activiteitenbesluit van toepassing, een enkel bedrijf kent specifieke geluidvoorschriften in de milieuvergunning. Er zijn geen ‘grote lawaaimakers’ in de zin van de Wet geluidhinder in Huizen gevestigd. Vliegverkeerslawaai is door de gemeente beperkt te beïnvloeden. Wel is het gewest Gooi en Vechtstreek vertegenwoordigd in de Commissie Regionaal Overleg luchthaven Schiphol (CROS). Dit onafhankelijke overleg- en adviesorgaan verenigt bewoners, regionale en lokale overheden en luchtvaartpartijen, met als doel om hinder van Schiphol zoveel mogelijk te beperken en een optimaal gebruik van de luchthaven te bevorderen. Inwoners kunnen klachten indienen bij het Bewoners Aanspreekpunt Schiphol (BAS). Hiernaast volgt de gemeente Huizen samen met enkele andere gemeenten de ontwikkelingen voor de uitbreiding van de luchthaven Lelystad, maar ook hierbij zijn de mogelijkheden voor beïnvloeding beperkt. Activiteiten 2012-2016 47. Vaststellen en publiceren van de geluidbelastingkaart (vaststelling vóór 30 juni 2012). 48. Opstellen van het bijbehorende actieplan (vóór 30 juni 2013). 49. Uitvoeren van dit actieplan, indien hierin voor Huizen maatregelen worden opgenomen. 50. Door B&W vastgestelde hogere geluidwaarden laten registreren bij het kadaster. Het betreft een inhaalslag en het borgen dat nieuw vastgesteld hogere waarden correct bij het Kadaster worden geregistreerd.
Augustus 2012
26
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
51. Uitvoeren van reguliere geluidtaken: Toetsen van bouwplannen of Wro-procedures aan de Wet geluidhinder door het uitvoeren van berekeningen op basis van verkeers- en geometrische gegevens. Eenvoudige berekeningen (zogeheten SRM1-berekeningen) kunnen door de gemeente zelf worden verricht. Complexe berekeningen (SRM2) worden uitbesteed. Toetsen van ruimtelijke ontwikkelingen aan normen voor industrielawaai in het kader van de Wet milieubeheer/het Activiteitenbesluit. Dit wordt altijd uitbesteed. Voorbeelden zijn de uitbreiding van het hoofdwinkelcentrum en de ontwikkelingen in het Oude Havengebied. Voor deze locaties zal bij de verdere planontwikkeling blijvende aandacht aan de geluidaspecten moeten worden besteed.
3.7.3
Luchtkwaliteit
Huidige situatie De Verkeersmilieukaart Huizen (2010) legt de luchtkwaliteit langs alle doorgaande wegen in Huizen vast. Het blijkt dat overal in Huizen (vaak ruimschoots) wordt voldaan aan normen voor stikstofdioxide (NO2) en fijn stof (PM10). Dit betekent dat ruimtelijke ontwikkelingen in de gemeente Huizen niet worden belemmerd door luchtkwaliteitsnormen. Op veel andere plaatsen in Nederland zorgden de grenswaarden voor luchtkwaliteit wel voor stagnatie van projecten. Om die reden is in 2007 de Wet Luchtkwaliteit in werking getreden, waarmee een flexibele koppeling tussen ruimtelijke activiteiten en luchtkwaliteitsnormen werd geïntroduceerd. Projecten uit het zogeheten Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) hoeven daardoor niet meer rechtstreeks aan de grenswaarden voor luchtkwaliteit te worden getoetst. Het NSL bevat op regionaal niveau een uitwerking in Regionale Samenwerkingsprogramma’s Luchtkwaliteit, 9 zoals het RSL Noordvleugel, waar ook Huizen bij is aangesloten. Hoewel een rechtstreekse toetsing aan de luchtkwaliteitsnormen bij ruimtelijke ontwikkelingen dus niet nodig is, is dit vanuit het beginsel van een goede ruimtelijke ordening wel wenselijk. Activiteiten 2012-2016 52. Toetsen van ruimtelijke plannen aan de Wet luchtkwaliteit (vanwege een goede ruimtelijke ordening).
3.7.4
Externe veiligheid
Huidige situatie Er zijn in Huizen drie bedrijven die vallen onder het Besluit externe veiligheid inrichtingen, te weten de lpg-tankstations op het bedrijventerrein. Voor het bevoorraden van die stations is een route gevaarlijke stoffen vastgesteld. Daarnaast vindt rond de jaarwisseling transport plaats van consumentenvuurwerk naar de (momenteel) drie verkooppunten in Huizen, waarvoor ontheffing van de routering wordt verleend. Ook kent de gemeente een ondergrondse hogedruk aardgastransportleiding, die relevant is voor de externe veiligheid. In de afgelopen jaren is veel aandacht besteed aan het adequaat uitvoeren van de gemeentelijke taken op het gebied van externe veiligheid (EV), mede doordat het Rijk hier programmafinanciering voor beschikbaar stelde.
9
Huizen heeft zich pro forma verbonden aan het RSL Noordvleugel. Pro forma, omdat de gemeente geen ruimtelijke ontwikkelingen heeft op een schaal die in aanmerking komt voor opname in het RSL.
Augustus 2012
27
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
Dit heeft voor de gemeente Huizen onder meer de volgende resultaten opgeleverd: - Risicovolle bedrijven in de gemeente zijn geïnventariseerd en geregistreerd in het Register Risicosituaties Gevaarlijke Stoffen (RRGS). - Kwetsbare objecten en ramptypen die niet door gevaarlijke stoffen worden veroorzaakt (overstromingen, natuurbranden e.d.) zijn geïnventariseerd en geregistreerd in het Informatie Systeem Overige Ramptypen (ISOR). ISOR en RRGS vormen samen de basis voor de provinciale risicokaart, die voor Huizen complete en actuele informatie bevat. - Er is zicht gekomen op de vervoersbewegingen met gevaarlijke stoffen, zowel over de weg als ondergronds (aardgasleiding). Gemeenten in Gooi en Vechtstreek hebben in 2011 de routes voor gevaarlijke stoffen over de weg geëvalueerd. Die evaluatie is aanleiding geweest de route in Huizen enigszins aan te passen: enkele overbodige wegen op het bedrijventerrein zijn uit de route gehaald. Dat voorkomt onnodig transport en vereenvoudigt ruimtelijke procedures. - Vergunningen van risicovolle bedrijven zijn aangepast. Zo is voor de drie lpg-tankstations in 3 Huizen de jaardoorzet begrensd op 1.000 m per jaar. - Bij ieder relevant ruimtelijk plan (bestemmingsplan, afwijkingsprocedure) vindt een toetsing plaats aan EV-regelgeving en de in 2010 vastgestelde beleidsvisie externe veiligheid. Zo wordt gewaarborgd dat de grenswaarden voor het plaatsgebonden risico niet wordt overschreden door risicobronnen en te beschermen objecten op afstand van elkaar te houden. Waar nodig wordt het groepsrisico in kaart gebracht en verantwoord. De EV-regelgeving is nog altijd sterk in beweging. Zo wijzigt de Circulaire risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen in het Besluit transportroutes externe veiligheid, en is de Circulaire buisleidingen recentelijk overgegaan in het Besluit externe veiligheid buisleidingen. Om hierop in te blijven spelen, is voor de periode 2011-2014 voor onze regio wederom subsidie aangevraagd (en toegekend) voor uitvoering en verdere professionalisering van EV-taken. Voor de gemeente Huizen bedraagt die subsidie jaarlijks circa € 9.000,-. Activiteiten 2012-2016 53. Uitvoeren van activiteiten uit het Programma externe veiligheid 2011-2014 Gooi en Vechtstreek (in gewestverband). 54. Uitvoeren van reguliere EV-taken: het actueel houden van het RRGS en het ISOR; het toetsen van ruimtelijke ontwikkelingen op EV-regelgeving en de beleidsvisie EV; het toezicht houden op de naleving van eisen voor vuurwerkverkooppunten en andere risicovolle bedrijven, zoals de lpg-tankstations.
3.7.5
Natuur
Huizen kent diverse natuurgebieden en soorten, die beschermd worden in het kader van de Flora- en faunawet, de Natuurbeschermingwet en de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). De gemeente kan/moet op een aantal manieren bijdragen aan het behoud van die natuurwaarden. Bij ruimtelijke plannen, zoals bestemmingsplannen, laat de gemeente standaard een natuurtoets uitvoeren, die waar nodig wordt onderbouwd met locatiespecifiek onderzoek. Ook attendeert de gemeente ontwikkelende partijen op de verplichtingen die in het kader van deze wetten gelden. Het bevoegde gezag is de provincie (Natuurbeschermingswet) of het Rijk (Flora- en faunawet). Met het oog op een zorgvuldig beheer van groenvoorzieningen, stelde het college in juli 2011 de beleidsnotitie “Implementatie Flora- en faunawet Beheer Groenvoorzieningen” vast. Die notitie met bijbehorende leidraad en natuurwaardenkaart gelden samen als gedragscode voor bestendig groenbeheer. Mits het groenbeheer met inachtneming van de code wordt uitgevoerd, hoeft niet voor iedere beheersactiviteit een ontheffing in het kader van de Flora- en faunawet te worden aangevraagd.
Augustus 2012
28
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
Een belangrijke ontwikkeling is de toekomstige Wet natuur. Met de Wet natuur worden de Natuurbeschermingswet, Flora- en Faunawet en Boswet ondergebracht in één wettelijk kader. Doel van de wet is om regels te vereenvoudigen en waar mogelijk te bundelen. Veel taken en bevoegdheden gaan daarbij van het Rijk naar de provincies. Ook een optimale aansluiting bij andere onderdelen van het omgevingsrecht is als doel gesteld. Activiteiten 2012-2016 55. (Laten) opstellen van een natuurwaardenkaart voor het stedelijke gebied van Huizen, in combinatie met het ontwikkelen van voorlichtingsmateriaal voor inwoners en bedrijven. Doel is om een praktisch instrument in handen te krijgen om de zorgplicht op grond van de natuurwetgeving bij ruimtelijke projecten na te komen. De kosten voor het opstellen en actueel houden van de kaart (inclusief benodigd natuuronderzoek) worden geschat op € 20.000. 56. Beoordelen van de consequenties van de nieuwe Wet natuur op de taken voor de gemeente. 57. Uitvoeren van reguliere taken op natuurgebied, te weten een zorgvuldig groenbeheer en het toetsen van ruimtelijke ontwikkelingen op natuurwetgeving.
Augustus 2012
29
4.
Planning
In onderstaande matrix is de planning van de activiteiten uit dit programma weergegeven. Voor activiteiten waarvoor sprake van een wettelijke verplichting, is dit vermeld. In de kolom “budget” zijn drie situaties onderscheiden: Dit zijn bestaande verplichtingen. Voor de uitvoering zijn al budgetten toegekend en opgenomen in de begroting. De hoogte van die budgetten is niet vermeld. Voor deze activiteiten is een keuze (wel of niet uitvoeren) niet aan de orde. Dit zijn nieuwe activiteiten of het betreft een voortzetting van bestaande activiteiten, waarvoor nu een keuze wordt voorgelegd. Indien van toepassing, staan de benodigde (milieu)budgetten in de planningskolom vermeld. Dit zijn activiteiten waarvoor met een aparte nota (in een later stadium) een keuze wordt voorgelegd. Voor de meeste activiteiten gaat het om projecten, die door andere vakdisciplines dan milieu worden voorbereid, bijvoorbeeld de realisatie van duurzame gebouwen of duurzaam inkopen. In enkele gevallen (maatregelen scholen, actieplan geluid) zijn de kosten nog niet inzichtelijk, omdat deze moeten volgen uit onderzoek. Dat onderzoek is dan wel als activiteit opgenomen.
Thema
Nr.
Omschrijving activiteit
Wettelijk verplicht?
Budget
Bestaande verplichting Gemeente als dienstverlener
Gemeente als milieuvoorbeeld
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
Voorbereiden overdracht OFGV Geo-informatie milieu op website Verbeteren milieu-informatie website Inrichten waterloket vergunningen Voorlichten bedrijven indienen meldingen Reguliere taken milieumeldingen Evaluatie energie en binnenmilieu scholen (+ evt. vervolg) Energiezuinige maatregelen uitvoering MOP Energielabel aanbrengen in publieke gebouwen groter dan 500 m2 Uitvoeren Beleidsplan openbare verlichting Duurzame nieuwbouw Schaepmanlaan en Tweemaster Duurzame nieuwbouw sporthal 100% duurzaam inkopen in 2015 Schoon wagenpark (aardgas) Milieumaatregelen jachthaven Regio op groen (aanbesteding gft) Aanbesteden niet-groene afvalstromen Overleg Nuon voortzetting overeenkomst natuurstroom
Planning (met budget indien van toepassing)
Nieuw / keuze
Uitvoeringsbesluit wordt separaat/later voorgelegd
2012
2013
2014
2015
Ja
Ja € 3.000
€ 3.000
Ja € 24.000
Ja
€ 5.000
€ 24.000
€ 5.000
2016
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
Thema
Nr.
Omschrijving activiteit
Wettelijk verplicht?
Budget
Bestaande verplichting Gemeente als voorlichter
Bedrijven Herontwikkeling en nieuwbouw Verkeer en vervoer
Openbare ruimte en water
Bodem
Geluid
Luchtkwaliteit Externe veiligheid Natuur
Totaal
Augustus 2012
19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57
Ontwikkeling digitaal platform milieu-initiatieven Communicatieparagraaf bij jaarlijks milieuprogramma Scholenprogramma NME en overige NME-activiteiten Maatregelen afvalscheiding (60% in 2014) Meerjarenvisie GAD afvalinzameling Energiebesparing / duurzame energie woningen Behoefte aan milieusamenwerking peilen bij inwoners Behoefte aan milieusamenwerking peilen bij bedrijven Uitvoeren reguliere milieucontroles Duurzame ontwikkeling Lucent-terrein, HWC e.d. Inspecties Bouwtransparant (4 per jaar) Opstellen Verkeerscirculatieplan Opstellen Fietsplan Oplaadpunten elektrisch auto's Locaties autodelen faciliteren Uitvoeren zwerfafvalaanpak Pilot afvalscheiding openbare ruimte Duurzaam aanbesteden civiele werken / groenbeheer Onkruidbestrijding DOB (Brons) Duurzame verwerking teerhoudend asfalt Uitvoering milieumaatregelen uit GRP Maatregelen waterkwaliteit Gooimeer (Blauwe As) Nota en bodemkwaliteitskaarten Besluit bodemkwaliteit Bodem- en grondwatersaneringen in ISV 2010-2015 Bodemprogramma vanaf 2015 Bodeminformatiesysteem (incl. export naar Gemis) Gebiedsgericht beheer grondwater ‘t Gooi Reguliere bodemtaken (toets bouw en RO) Geluidbelastingkaart Opstellen actieplan geluid Uitvoeren actieplan geluid Registratie hogere geluidwaarden Kadaster Reguliere geluidtaken (toets bouw en RO) Reguliere taken luchtkwaliteit (toets RO) Uitvoeren programma EV 2011-2014 (gewest) Reguliere taken EV (RRGS, ISOR, toets RO e.d.) Opstellen natuurwaardenkaart Implementatie gevolgen Wet Natuur Reguliere taken natuur (toets bouw/RO, groenbeheer)
Planning (met budget indien van toepassing)
Nieuw / keuze
Uitvoeringsbesluit wordt separaat/later voorgelegd
2012
2013
2014
2015
€ 5.000
€ 5.000
€ 7.000
€ 7.000
€ 7.000
€ 7.000
€ 10.000
€ 10.000 € 2.500 € 2.500
€ 10.000
€ 10.000
€ 4.000
€ 4.000
€ 3.000
€ 1.000
€ 1.000
€ 1.000
€ 1.000
€ 9.000
€ 5.000
€ 2.000
€ 2.000
€ 2.000
€ 42.000
€ 45.000
€ 34.000
€ 53.000
€ 23.000
€ 10.000 € 35.000
€ 7.000
2016
Ja € 40.000 € 2.500 € 2.500 Ja
Ja Ja Ja
€ 16.000
€ 1.000
€ 4.000
€ 35.000
€ 20.000
€ 15.000
€ 4.000 Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja € 20.000 Ja Ja € 197.000
31
5.
Uitvoering en evaluatie
5.1
Coördinatie en uitvoering
Coördinatie van de uitvoering van activiteiten uit dit programma vindt plaats binnen de afdeling Omgeving. Die afdeling voert ook veel activiteiten uit dit programma uit. Daarnaast zijn diverse werkzaamheden in de praktijk geïntegreerd in beleid en processen van teams als verkeer, civiele werken en wijkbeheer & service. Meer dan voorheen heeft het team communicatie een belangrijke rol bij de realisatie van activiteiten. De concrete vertaling van dit Milieuprogramma 2012-2016 vindt plaats in het jaarlijkse milieuprogramma. Het opstellen van een dergelijk milieujaarprogramma is op grond van de Wet milieubeheer verplicht. Het milieujaarprogramma wordt gelijktijdig met de begroting aan de gemeenteraad aangeboden. Bij dit jaarprogramma zal ook een beknopt communicatieplan worden gevoegd (activiteit 20 uit dit programma). Uitvoering van werkzaamheden vindt meestal binnen de bestaande capaciteit plaats. Voor enkele onderdelen is dit niet het geval en zal extern advies nodig zijn, vaak omwille van de behoefte aan specifieke expertise op een bepaald gebied. De hiervoor geraamde bedragen zijn in de matrix in hoofdstuk 4 vermeld. Een aantal projecten en taken is (of wordt) buiten de gemeente uitgevoerd, bijvoorbeeld op het gebied van afvalvoorlichting (door de GAD) of milieutoezicht- en handhaving (vanaf 1 januari 2013 door de Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek). In die gevallen heeft de gemeente een bewakende en toetsende rol bij de uitvoering daarvan.
5.2
Financiën
Bij vaststelling van dit programma wordt het budget energiebeheer overgeheveld naar het budget milieuprojecten. Dit budget (onderdeel leveringen derden) wordt naast de keuzebestedingen in hoofdstuk 4 gelden ingezet voor afronding van het Klimaatprogramma 2012 en al afgesproken activiteiten in de periode september 2012 - september 2016, inclusief een jaarlijkse post onvoorzien. Hieronder is een overzicht van de beschikbare middelen en bestedingen opgenomen. Budget milieu
2012
2013
2014
2015
2016
7233020/434300 Energiebeheer
52.030
11.100
11.100
11.100
11.100
7233100/434300 Milieuprojecten
125.950
31.750
37.850
37.850
37.850
6.000
6.000
6.000
6.000
6.000
7231000/442500 Voorlichting milieu Beschikbare budgetten
183.980
48.850
54.950
54.950
54.950
Gebiedsgericht beheer
-14.600
-14.600
-14.600
-14.600
-14.600
Zwerfafval
-10.600
-2.400
Cursus geluid en certificering gronddepot
-26.000 -10.000
-10.000
-10.000
-7.500
Calamiteiten en onvoorzien
-2.500
Klimaatprogramma 2012
-12.030
Beschikbaar voor milieuprogramma 2012-2016
118.250
21.850
30.350
30.350
32.850
Benodigd voor milieuprogramma 2012-2016
42.000
45.000
34.000
53.000
23.000
Wijziging begroting 2012-16 begrotingsresultaat (- = nadeel)
76.250
-23.150
-3.650
-22.650
9.850
De per jaar benodigde budgetten worden in de begroting verwerkt. Over de periode 2012-2016 daalt het budget met € 36.650,-. Per saldo treden mutaties op als hierboven aangegeven.
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
5.3
Voortgangsbewaking en verslaglegging
De bewaking van de voortgang van activiteiten ligt in eerste instantie bij het team dat verantwoordelijk is voor de uitvoering daarvan. Het team Beleid van de afdeling Omgeving bewaakt de voortgang van het programma als geheel. De resultaten van dit programma worden gerapporteerd in het milieujaarverslag. Hierin zullen de activiteiten uit dit programma (en daarvan afgeleid het concrete milieujaarprogramma) op herkenbare wijze zijn terug te vinden. Het milieujaarverslag wordt gelijktijdig met de jaarrekening aan de gemeenteraad aangeboden. De inhoudelijke verslaglegging over de onderwerpen toezicht, handhaving, klachten en meldingen is overigens vanaf 2011 opgenomen in het integrale Wabo-jaarverslag handhaving. Dit is het gevolg van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) en onderliggende regelingen, die bepalingen bevatten over de wijze waarop gemeenten jaarprogramma’s opstellen en verslag doen over de uitvoering van omgevingstaken.
Augustus 2012
33
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
Bijlagen
Augustus 2012
34
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
1. Verslag raadsconferentie 22 november 2010 Het collegeprogramma 2010-2014 bevat het volgende doel (4.2.1): “De gemeentelijke ambities inzake duurzaamheid en milieubeleid worden geïntensiveerd. Op basis van de uitkomsten van een raadsconferentie, te houden voor 1 januari 2011, zal het ambitieniveau worden bepaald.” Op 22 november 2010 vond die conferentie plaats. Naast een groot aantal raadsleden waren vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven (o.a. Zakenclub Huizen) en de Alliantie Gooi en Vechtstreek hierbij aanwezig. Centrale vragen waren: - Op welke onderwerpen wil de gemeente verder gaan dan het huidige milieubeleid? - Hoe hoog moet de lat komen te liggen voor deze onderwerpen? Aan de hand van tien stellingen discussieerden de raadsleden over deze vragen. In het overzicht hieronder zijn die stellingen vermeld en is aangegeven of en zo ja, hoe de uitkomst in dit milieuprogramma is verwerkt. Nr. 1
Stelling “Huizen klimaatneutraal in 2040”
2
“50% minder CO2 in 2020 door gemeentelijke activiteiten” d.m.v. een ambitieus investeringsprogramma in gemeentelijke gebouwen, de openbare verlichting en het eigen wagenpark. Huurwoningen moeten prioriteit krijgen. Woningcorporaties moeten tempo maken met het energiezuinig renoveren van oude woningen en bewoners aanzetten tot energiezuinig gedrag. Koopwoningen moeten prioriteit krijgen: via gemeentelijke energiesubsidie, een revolverend energiefonds en het maximaal faciliteren van bewonersinitiatieven.
3
4
5
6
7
Het beleid voor duurzaam inkopen moet worden aangescherpt: niet alleen landelijke duurzaamheidzeisen toepassen, maar duurzaamheid ook in gunningcriteria meenemen. De gemeente moet het initiatief nemen een bedrijvenplatform voor duurzaamheid op te richten, waarin ondernemers kennis en kunde delen ten aanzien van duurzaamheid. Via dit platform kunnen concrete projecten worden uitgevoerd. Duurzaamheid bij bedrijven moet veel meer worden afgedwongen. De gemeente heeft de mogelijkheid energiemaatregelen op te leggen, die zichzelf binnen 5 jaar terugverdienen.
Augustus 2012
Uikomst / overgenomen? Niet overgenomen. Uitkomst van de conferentie was dat dit als ‘stip aan de horizon’ nuttig kan zijn. De gemeente kan dit echter niet alleen. Momenteel is onvoldoende beeld of dit in Huizen kansrijk is. De uitvoeringscapaciteit is bovendien gering. Het programma bevat wel activiteiten om de behoefte aan milieusamenwerking met bedrijven en inwoners beter in beeld te brengen. Gedeeltelijk. Voor de openbare verlichting zijn concrete reductiedoelstellingen benoemd. Voor gebouwen en het wagenpark zijn activiteiten benoemd, zonder hieraan concrete reductiepercentages te verbinden. Ja, met de Alliantie Gooi en Vechtstreek worden hierover afspraken gemaakt.
Gedeeltelijk. Uitkomst van de conferentie was dat voor energiebesparing in koopwoningen geen grote financiële prikkels nodig zijn. In het programma zijn activiteiten benoemd om eigenaren-bewoners te faciliteren bij het treffen van energiebesparingsmaatregelen. De meningen waren verdeeld. Het punt is gedeeltelijk overgenomen. Landelijke duurzaamheidcriteria zijn nog altijd uitgangspunt (100% duurzaam inkopen in 2015), maar op sommige onderwerpen gaat de gemeente verder, bijvoorbeeld onkruidbestrijding. Tijdens de conferentie waren de meningen verdeeld. Als activiteit is opgenomen eerst de behoefte te peilen en dit vervolgens (bij belangstelling) uit te werken.
De meningen waren verdeeld. De stelling is begin 2011 toegepast bij de handhaving van supermarkten. Bij andere bedrijven wordt van geval tot geval beoordeeld of deze meerwaarde heeft. Daarbij is de volgorde: eerst stimuleren/voorlichten, daarna pas handhaven.
35
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
8
9
10
Aan bouwpartijen moet een maximale inspanning worden gevraagd op het gebied van duurzaamheid. De gemeente gaat dit meten met bijvoorbeeld de Gemeentelijke Praktijkrichtlijn (GPR) voor duurzaam bouwen. Mogelijkheden voor duurzame energie in Huizen moeten maximaal worden benut.
Er moet extra geïnvesteerd worden in duurzame mobiliteit: oplaadpunten voor elektriciteit, gratis bandenspanningsmeters, bevorderen autodelen e.d.
Augustus 2012
Ook hier varieerden de meningen. De inzet van GPR is niet opgenomen, omdat hiervoor andere instrumenten beschikbaar zijn (zoals de provinciale menukaart en het PvE Frisse Scholen). Gekozen is voor een vooruitstrevend, maar realistisch ambitieniveau. Veel raadsleden waren voor de stelling. Het programma bevat als uitgangspunt (activiteit 23) om kleinschalige toepassingen van wind- en zonne-energie makkelijker toe te staan. Veel raadsleden waren voor de stelling. Er komt een Fietsplan en een actualisatie van het Verkeerscirculatieplan, met ook aandacht voor duurzame mobiliteit.
36
Milieuprogramma 2012-2016 gemeente Huizen
2. Suggesties inwoners en bedrijven Begin 2012 is aan inwoners en bedrijven gevraagd ideeën en suggesties aan te leveren voor dit milieuprogramma. Hieronder zijn die suggesties verwoord en is vermeld op welke wijze dit (al dan niet) in het programma is meegenomen. Idee/suggestie Regelmatig zwerfafvalacties met bewoners organiseren Subsidie op groene energie (zon, wind) invoeren voor bedrijven en inwoners Meer toezicht en hogere boetes zwerfafval, hondenpoep en kauwgom Begraafplaats voorzien van regentonnen
Meer plekken voor gedeeld autogebruik Stoppen van de winterboulevard Vervangen wijkcontainer op specifieke plaats Verbod op terraskachels bij horeca of andere gelegenheden.
Augustus 2012
Waar terug te vinden Activiteit 34. Activiteit 23. Subsidie voor bedrijven: niet overgenomen. In het integraal veiligheidsbeleid. Niet overgenomen. Regenwateropvang is uitsluitend mogelijk bij de aula. Dit zal naar verwachting te beperkt worden gebruikt. Activiteit 33. In het evenementenbeleid. Dit is GAD-beleid. Niet overgenomen. De gemeente heeft geen mogelijkheid tot verbod.
37