Gemeente Houten Risicobronnen
Den Dolder, 04 januari 2008 ir. Martine van Doornmalen drs. Thomas Beffers MSc © ADV Market Research B.V.
Het auteursrecht op dit rapport berust bij ADV Market Research (ADV). De opdrachtgever mag deze uitgave alleen voor intern gebruik verveelvoudigen. Voor publicatie van (gedeelten van) dit rapport in de nieuwsmedia, vakliteratuur of andere uitgaven is toestemming van ADV nodig. Bovendien verzoeken wij de opdrachtgever om bij publicatie ADV als bron te vermelden.
© ADV Market Research B.V.
2
Inhoud
Management samenvatting
Achtergrond
Doelstelling en onderzoeksvragen
Proces statistieken en profiel respondenten
Resultaten
Bijlage 1: Resultaten onderzoek jeugd
© ADV Market Research B.V.
3
Management samenvatting Bekendheid / gevoelens van de burgers met risicobronnen Ondanks dat 34% van de Houtenaren op de hoogte is van risicobronnen in Houten en 14% met risicobronnen in hun directe omgeving, geeft toch nog 52% van de Houtenaren aan niet bekend te zijn met risicobronnen in Houten. Volgens de Houtenaren die bekend zijn met risicobronnen in hun directe omgeving gaat het met name om het vervoer van gevaarlijke stoffen via de spoorlijn (64%) en het Amsterdam Rijnkanaal (45%). Men schat de kans op een verkeersongeval (44%) en de uitval van stroom, gas, water of telefoon (33%) in de directe woonomgeving het hoogste in. Desondanks acht 74% de kans (heel) klein dat men zelf slachtoffer wordt van een ramp. Eén op de zes Houtenaren is één keer of zelfs meerdere keren betrokken geweest bij een calamiteit of ramp.
© ADV Market Research B.V.
4
Management samenvatting
Informatiebehoefte Houtenaren willen graag op de hoogte worden gebracht van risicobronnen en de gevaren hiervan in de directe woonomgeving (93%) en in heel Houten (91%). Men wil graag weten wat men moet doen tijdens een ramp, wat de gemeente doet tijdens een ramp en wat de gemeente doet om rampen te voorkomen. Houtenaren die geen informatie willen ontvangen hebben zichzelf vaak al op de hoogte gesteld van risicobronnen, of geven aan niet geïnteresseerd te zijn, omdat er overal risico’s zijn. Voorkeur voor communicatievormen en frequentie De informatie over risicobronnen wil men het liefst ontvangen via een folder thuis (47%), via de gemeentepagina van de huis-aan-huis krant (44%) en via www.houten.nl (41%). Bijna de helft van de Houtenaren wil graag jaarlijks op de hoogte worden gesteld van deze informatie. 46% wil alleen informatie ontvangen als er een wijziging optreedt bij een risicobedrijf of in de regelgeving. Wanneer een ramp heeft plaatsgevonden wil 79% van de Houtenaren hiervan op de hoogte worden gesteld door middel van sirenes. 54% geeft aan deze informatie via geluidswagens te willen ontvangen. Een even grote groep wil via regionale radio & TV op de hoogte worden gesteld van een ramp.
© ADV Market Research B.V.
5
Achtergrond
Na de vuurwerkramp in Enschede bleek dat een groot deel van de omwonenden vooraf niet op de hoogte was van het feit dat er een vuurwerkopslagplaats (risicobron) in hun woonwijk gevestigd was. De gemeente Houten wil graag weten in hoeverre Houtenaren op de hoogte zijn van risicobronnen in hun omgeving en of er behoefte is om geïnformeerd te worden over mogelijke gevaren en wijze van handelen bij een ramp. Risicobronnen zijn plaatsen of bedrijven die risico’s met zich mee brengen. Bijvoorbeeld bedrijven waar gevaarlijke stoffen worden gemaakt of opgeslagen en routes waarlangs gevaarlijke stoffen worden vervoerd: tankstations, vrachtwagens met gevaarlijke stoffen of vuurwerkopslagplaatsen.
© ADV Market Research B.V.
6
Doelstelling en onderzoeksvragen
De doelstelling van het onderzoek luidt: Achterhalen in hoeverre Houtenaren op de hoogte zijn van risicobronnen in hun omgeving en in hoeverre er behoefte is om geïnformeerd te worden over de mogelijke gevaren en wijze van handelen bij een ramp.
© ADV Market Research B.V.
7
Doelstelling en onderzoeksvragen De doelstelling leidt tot de volgende onderzoeksvragen: Bekendheid / gevoelens van de burgers met risicobronnen Hoeveel Houtenaren zijn bekend met risicobronnen in Houten en in de directe woonomgeving? Hoe schat men de risico’s zelf in? Informatiebehoefte Hoeveel Houtenaren willen op de hoogte gesteld worden van de aanwezigheid van risicobronnen in hun woonomgeving? Welke informatie willen Houtenaren krijgen over risicobronnen? Wat zijn redenen waarom men eventueel niet op de hoogte gesteld wil worden? Voorkeur voor communicatievormen en frequentie Via welke communicatiemiddelen wil men op de hoogte gebracht worden van risicobronnen? Via welke communicatiemiddelen wil men op de hoogte gebracht worden bij een calamiteit?
© ADV Market Research B.V.
8
Processtatistieken
In december 2007 zijn 1322 inwoners van de gemeente Houten benaderd om online of schriftelijk mee te werken aan het onderzoek over risicobronnen van de gemeente Houten. De leden van het burgerpanel (965) zijn online uitgenodigd en een extra groep 65+-ers (357) schriftelijk. Deze inwoners hadden 2 weken de tijd om de enquête in te vullen. Na 1 week is een reminder verstuurd aan het panel. Uiteindelijk hebben 785 inwoners (642 panelleden en 143 schriftelijk uitgenodigde 65+-ers) meegedaan aan het onderzoek (59%). Het panel heeft een respons percentage van 67%. De respondenten van wie een deel van de gegevens onbekend was, zijn uit de analyse verwijderd (16 deelnemers). Het netto aantal deelnemers is daarmee 769. Er is een apart onderzoek uitgevoerd onder de jeugd van de gemeente Houten (jonger dan 18 jaar). De beknopte resultaten hiervan staan in de bijlage. Start veldwerk
19 November 2007
Einde veldwerk
3 December 2007
Gemiddelde invultijd
5 min. 51 sec.
Aantal
%
1322
100%
Respondenten gestart
796
60%
785
59%
11
1%
Respondenten uitgenodigd
Betrouwbaarheidsinterval
95%
Respondenten enquête afgerond
Maximale foutmarge
3,5%
Enquête afgebroken
© ADV Market Research B.V.
9
Profiel Respondenten Het is niet alleen van belang hoe vaak een bepaald antwoord wordt gegeven, maar ook door wie dat antwoord wordt gegeven. Voor deze rapportage zijn daarom analyses uitgevoerd om verschillen in kaart te brengen tussen de respondenten op basis van geslacht, leeftijd en wijk. Weging ADV heeft de resultaten met weegfactoren gecorrigeerd. Door de weging zijn de resultaten representatief voor alle inwoners van Houten van 18 jaar en ouder voor geslacht, leeftijd en wijk. De verhoudingen hieronder zijn zowel ongewogen als gewogen weergegeven.
%gew
Buitengebied en kk
6%
9%
24%
Noordoost
24%
26%
39%
24%
Noordwest
39%
34%
100%
100%
Zuidoost
20%
19%
769
769
Zuidwest
12%
12%
Totaal
100%
100%
769
769
%ow
%gew
49%
18 t/m 44 jaar
33%
52%
50%
51%
45 t/m 54 jaar
28%
100%
100%
55 jaar en ouder
769
769
Totaal
% ow
% gew
Man
50%
Vrouw Totaal
n=
%ow
Leeftijdsverdeling
Geslacht
n=
wijk
n= © ADV Market Research B.V.
10
Resultaten
© ADV Market Research B.V.
Helft van Houtenaren bekend met risicobronnen
2. Welke van de volgende risicobronnen bevinden zich volgens u in uw directe woonomgeving? (meerdere antwoorden mogelijk)
1. Bent u ervan op de hoogte dat er risicobronnen zijn in Houten? Basis= iedereen; n= 769
Basis= Ja, directe woonomgeving, n=117
52% Spoorlijn
64%
Amsterdam Rijnkanaal
45%
Tankstation met LPG
32%
14% Rijksweg A 27
26%
Tankstation zonder LPG
16%
De Lek
Ja, in woonomgeving Ja, in Houten Nee
13%
Anders
19%
34% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
48% van de Houtenaren is op de hoogte van risicobronnen in Houten of in hun directe woonomgeving. Volgens de Houtenaren die op de hoogte zijn van risicobronnen in hun directe woonomgeving gaat het met name om het vervoer van gevaarlijke stoffen via een spoorlijn of het Amsterdam Rijnkanaal. Andere risicobronnen die spontaan worden genoemd zijn de rondweg, vuurwerkopslag, en een warmtecentrale.
© ADV Market Research B.V.
12
Houtenaar acht kans op verkeersongeval het grootst
3. Hoe groot acht u de kans dat er daadwerkelijk één van de volgende rampen plaatsvindt in uw woonomgeving? Basis= iedereen; n= 769 Verkeersongeval
5%
Uitval stroom, gas, water of telefoon
2%
17%
34%
15%
49%
Extreem weer 2% 6% Ziektegolf
5%
Ongeval gevaarlijke stoffen
6%
Overstroming 2% 0%
32% 26%
24% 13%
17% 41%
20%
39%
35%
weet niet/geen mening
7%
49% 31%
20%
12%
9% 26%
39% 40% heel klein
60% klein
niet klein, niet groot
2% 1%
7% 1% 18%
80% groot
4% 1% 100% heel groot
44% van de Houtenaren acht de kans op een verkeersongeval (heel) groot. Ook de kans op uitval van stroom, gas, water of telefoon wordt nog door 33% van de inwoners van Houten als (heel) groot ingeschat. 19% acht de kans op extreem weer (heel) groot. De kans op één van de overige rampen wordt door de meeste Houtenaren (heel) klein ingeschat.
© ADV Market Research B.V.
13
Inwoners achten kans klein zelf slachtoffer te zijn van een ramp
4. De kans dat ik zelf slachtoffer wordt van een ramp is: Basis= iedereen; n= 769 35%
heel klein
2%
klein
1% 4%
niet klein, niet groot groot heel groot weet niet/geen mening
18% 39%
Ondanks dat de Houtenaren de kans op een verkeersongeval en uitval van stroom, gas, water of telefoon in hun woonomgeving hoog inschatten, acht 74% de kans (heel) klein dat men zelf slachtoffer wordt van een ramp. Slechts 5% acht deze kans (heel) groot.
© ADV Market Research B.V.
14
Houtenaar wil graag informatie van gemeente ontvangen
5. Wilt u dat de gemeente u op de hoogte brengt van de aanwezigheid van risicobronnen in uw directe woonomgeving? Basis= iedereen; n= 769
ja 93%
7%
nee
93% van de Houtenaren wil door de gemeente op de hoogte worden gebracht van de aanwezigheid van risicobronnen in hun directe woonomgeving. De Houtenaren die aangeven niet op de hoogte te willen worden gebracht geven met name aan dit niet te willen omdat er overal risico’s zijn. Als overige reden geeft men hier ook aan dat men zichzelf al op de hoogte heeft gebracht.
© ADV Market Research B.V.
15
Houtenaar wil graag informatie van gemeente ontvangen
7. Wilt u dat de gemeente u op de hoogte brengt van de aanwezigheid van risicobronnen in heel Houten? Basis= iedereen; n= 769
ja 9% 91%
nee
91% van de Houtenaren wil daarnaast ook nog informatie ontvangen over de aanwezigheid van risicobronnen in heel Houten. De Houtenaren die geen informatie willen ontvangen geven ook hier als reden op dat er overal al risico’s zijn, of men heeft zichzelf al op de hoogte gebracht. Daarnaast geeft men spontaan aan dat men geen behoefte heeft aan deze informatie omdat het niet hun directe woonomgeving betreft.
© ADV Market Research B.V.
16
Houtenaren willen verschillende soorten informatie ontvangen
9. Over welke van de onderstaande zaken wilt u geïnformeerd worden? (meerdere antwoorden mogelijk) Basis= Informatie ontvangen, antwoord vr 5 of vr 7= ja; n=734
Risicobronnen in directe woonomgeving en gevaren
84%
Risicobronnen in Houten en gevaren
83%
Wat ik moet doen tijdens een ramp
67%
Wat de gemeente doet tijdens een ramp
65%
Wat de gemeente doet om rampen te voorkomen
64%
Waar ik meer informatie kan vinden over risicobronnen Houten
55%
Anders
5% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Houtenaren willen over veel verschillende zaken rondom risicobronnen en rampen geïnformeerd worden. Met name over de risicobronnen en gevaren in de directe woonomgeving (84%) en in heel Houten (83%). Opvallend is dat alle aspecten door meer dan 50% van de Houtenaren worden genoemd.
© ADV Market Research B.V.
17
Informatie graag via folder of huis-aan-huis krant
10. Op welke manier wilt u informatie krijgen over risicobronnen in Houten /uw omgeving? (meerdere antwoorden mogelijk) Basis= Informatie ontvangen, antwoord vr 5 of vr 7= ja; n=734
47% 44% 41%
Folder thuis Gemeentepagina van huis-aan-huis krant www.houten.nl E-mail van gemeente Gemeentegids Persoonlijke brief op huisadres Algemene website Sms Bijeenkomst in buurt of op gemeentehuis Radio en tv programma's Posters Anders
34% 34% 32% 12% 5% 4% 4% 2% 2% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
47% van de Houtenaren wil de informatie over risicobronnen graag via een folder thuis ontvangen. 44% zou deze informatie graag zien op de gemeentepagina in een huis-aanhuis krant. Overige communicatiemiddelen die veel genoemd worden zijn www.houten.nl (41%), een e-mail van de gemeente (34%), de gemeentegids (34%) en een persoonlijke brief op het huisadres(32%).
© ADV Market Research B.V.
18
Informatie tijdens ramp via sirenes
11. Op welke manier wilt u informatie krijgen als er een ramp heeft plaatsgevonden? (meerdere antwoorden mogelijk) Basis= iedereen; n=769 Sirenes
79%
Geluidswagens
54%
Regionale televisie en radio (RTV Utrecht)
54%
SMS (mobiele telefoon)
39%
Nationale radio en TV
37%
www.houten.nl
29%
Anders
4% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Wanneer een ramp heeft plaatsgevonden, wil 79% van de Houtenaren hierover geïnformeerd worden door middel van sirenes. Geluidswagens (54%) en regionale radio en televisie (54%) scoren ook hoog bij de Houtenaren als gewenst communicatiemiddel ten tijde van een ramp.
© ADV Market Research B.V.
19
Informatie jaarlijks of bij verandering risicobedrijf of regelgeving
12. Hoe vaak wilt u informatie over risicobronnen ontvangen? Basis= Informatie ontvangen, antwoord vr 5 of vr 7= ja; n=734 47% 3%
Elke maand Elk jaar Elke vijf jaar 4% 46%
Alleen bij verandering risicobedrijf of regelgeving
Houtenaren zijn verdeeld over de frequentie van het ontvangen van informatie. Men wil of jaarlijks informatie ontvangen over risicobronnen (47%), of alleen als er een verandering is opgetreden bij een risicobedrijf of in de regelgeving (46%).
© ADV Market Research B.V.
20
Eén op zes Houtenaren betrokken geweest bij calamiteit/ramp
13. Bent u zelf wel eens betrokken geweest bij een calamiteit of ramp? Basis= iedereen; n=769 4% 12%
84%
ja, één keer ja, meerdere keren nee
Eén op de zes Houtenaren is één keer of zelfs meerdere keren betrokken geweest bij een calamiteit of ramp.
© ADV Market Research B.V.
21
Bijlage 1: Resultaten jongeren (12 t/m 17 jaar) 57 jongeren van het Houtens burgerpanel hebben meegedaan aan dit onderzoek. Dit komt overeen met een responspercentage van 53%. 44% van de jongeren is ervan op de hoogte dat er een risicobron is in Houten, 4% is van een risicobron in zijn/haar directe omgeving op de hoogte. Van de verschillende genoemde rampen acht de jeugd de kans het grootst dat een verkeersongeval of uitval van stroom, gas, water of telefoon plaatsvindt (beiden 40%). De kans dat men zelf slachtoffer wordt van een ramp wordt door 44% (heel) klein ingeschat. 84% wil graag op de hoogte worden gebracht door de gemeente over de aanwezigheid van risicobronnen in de directe woonomgeving, en 81% over de aanwezigheid hiervan in heel Houten. Deze risicobronnen en mogelijke gevaren ervan in de directe woonomgeving (82%) en in Houten (78%) zijn zaken waar men het meest over geïnformeerd wil worden. Daarnaast wil 77% graag geïnformeerd worden over wat men moet doen tijdens een ramp. Het liefst willen de jongeren deze informatie over risicobronnen van de gemeente ontvangen per folder (65%), per e-mail (45%) of door middel van een persoonlijke brief (43%). 43% wil deze informatie elk jaar ontvangen. 39% alleen als er een wijziging optreedt bij een risicobedrijf of in de regelgeving. Wanneer een ramp plaats heeft gevonden wil 88% informatie hierover ontvangen door middel van sirenes. 60% wil deze informatie ontvangen via regionale radio en tv, en 58% via nationale radio en tv. Tot slot geeft 18% van de jongeren aan één of meerdere malen betrokken te zijn geweest bij een calamiteit of ramp.
© ADV Market Research B.V.
22
ADV Market Research B.V. Willem Arntszlaan 115c 3734 EE Den Dolder T +31(0)30 691 09 43 F +31(0)30 691 08 75 www.adv-mr.com
© ADV Market Research B.V.
23
