GEMEENTE EERSEĽ
Provincie Noord-Brabant
'L h ME! 20I6
Brabantlaan 1 Postbus 9 0 1 5 1
Afd. Rö Reg.nr
16ik.2134
DBG.
5 2 0 0 M C 'sHertogenbosch Telefoon (073) 6 8 1 2 8 12
De r a a d v a n d e g e m e e n t e Eersel
Fax (073) 6 1 4 11 15
Postbus 12
info@brabant,nl
5 5 2 0 A A EERSEL
www.brabant.nl IBAN N L 8 6 I N G B 0 6 7 4 5 6 0 0 4 3
II
Onderwerp
Datum
(Veer)Krachtig Bestuur: stand v a n z a k e n e n h o e samen v e r d e r
17 mei 2 0 1 6 Ons kenmerk 3984039 U w kenmerk
Geachte raad,
Contactpersoon R.M.J. (René) Peusens Telefoon
In 2 0 1 1 h e b b e n w i j , samen met d e V e r e n i g i n g v a n Brabantse G e m e e n t e n
(073) 6 8 1 2 0 31
( V B G ) , het p r o g r a m m a (Veer)Krachtig Bestuur gestart. De h u i d i g e e c o n o m i s c h e
Email
en m a a t s c h a p p e l i j k e o n t w i k k e l i n g e n vereisen een t o e n e m e n d e mate v a n schakel
[email protected]
en slagkracht, e e n p r o a c t i e v e h o u d i n g en n o g meer professionaliteit: d e
Biįlage(n)
o p g a v e n zullen in d e toekomst a l l e e n m a a r groter w o r d e n . Tegelijkertijd willen
1
w e het bestuur z o dicht m o g e l i j k bij d e b u r g e r o r g a n i s e r e n . O p g r o n d v a n d e z e ' d u b b e l u i t d a g i n g ' h e b b e n w i j in 2 0 1 4 alle Brabantse g e m e e n t e n v e r z o c h t o m een visie o p te stellen o v e r d e e i g e n bestuurlijke toekomst. O v e r i g e n s g a a t (Veer)Krachtig bestuur niet a l l e e n o v e r d e bestuurskracht v a n d e Brabantse g e m e e n t e n , m a a r o o k o v e r d e bestuurskracht v a n B r a b a n t als g e h e e l : dit betekent d a n o o k d a t o o k d e p r o v i n c i e zich tot d e b o v e n g e n o e m d e u i t d a g i n g e n dient te v e r h o u d e n : o n z e rollen en o r g a n i s a t i e w o r d e n d a a r o p a f g e s t e m d .
O p 1 0 n o v e m b e r jl. h e b b e n w i j u het d o c u m e n t '(Veer)Krachtig Brabant:
Bestuur
in
hoe ľ e r a f e / f ' a a n g e b o d e n . Hierin h e b b e n w i j a a n g e g e v e n h o e w i j o m
zullen g a a n met d e g e v r a a g d e bestuurlijke toekomstvisies v a n d e Bra ba ntse gemeenten. O m d a t d e meeste Bra ba ntse g e m e e n t e n a a n g e v e n hun visietraject te h e b b e n a f g e r o n d is dit e e n g o e d m o m e n t o m u p e r brief te i n f o r m e r e n over d e sta nd v a n z a k e n en het v e r v o l g . D a a r n a a s t z a l ( V e e r ) K r a c h t i g Bestuur het centrale t h e m a zijn o p d e l e d e n b i j e e n k o m s t v a n d e V B G o p 1 juni a a n s t a a n d e .
De resultaten tot op heden W i j h e b b e n a lle Bra ba ntse g e m e e n t e n g e v r a a g d o m v o o r 1 juli 2 0 1 5 e e n visie o p te stellen o v e r hun bestuurlijke toekomst. Dit met als d o e l o m g e z a m e n l i j k te k o m e n tot e e n t o e k o m s t b e s t e n d i g e bestuurlijke inrichting d i e recht d o e t a a n d e g r o t e o p g a v e n d i e o p B r a b a n t a f k o m e n en tegelijkertijd het d e m o c r a t i s c h Bereikbaarheid met openbaarvervoer: zie www.brabant.nl/busentaxi
Provincie Noord-Brabant
g e h a l t e v a n ons o p e n b a a r bestuur versterkt. O m d i e r e d e n h e b b e n w i j u u i t g e d a a g d o m samen met burgers, b e d r i j v e n , o n d e r w i j s en m a a t s c h a p p e l i j k e instellingen e e n traject te d o o r l o p e n d a t leidt tot e e n t o e k o m s t b e s t e n d i g en b r e e d g e d r a g e n perspectief. W i j zien d e z e visies d a n o o k niet als ' e e n r a p p o r t v o o r d e p r o v i n c i e ' , m a a r v o o r a l als een aantrekkelijk perspectief v o o r d e g e m e e n t e n zélf. Tevens h e b b e n w i j u v e r z o c h t o m in u w visietraject het 'totale spectrum' a a n bestuursvormen in o g e n s c h o u w te n e m e n : ' v a n voortzetting v a n d e h u i d i g e situatie, ( v e r n i e u w e n d e ) v o r m e n v a n intergemeentelijke s a m e n w e r k i n g tot en met bestuurlijke fusie'. O p g r o n d v a n d e b i n n e n g e k o m e n stukken ontstaat een t w e e l e d i g b e e l d : in positieve z i n zien w e d a t alle g e m e e n t e n serieus n a d e n k e n o v e r hun toekomst en d a t veel g e m e e n t e n inmiddels b e l a n g r i j k e stappen h e b b e n g e z e t . Dit heeft in een a a n t a l g e v a l l e n tot een g e d e g e n en b r e e d g e d r a g e n besluitvorming g e l e i d . M o o i hierbij is te z i e n d a t s o m m i g e g e m e e n t e n hun b e w o n e r s o p i n n o v e r e n d e w i j z e bij het proces w e t e n te betrekken. In e e n a a n t a l g e v a l l e n is d e stand v a n z a k e n echter teleurstellend o m d a t w i j g e e n actie w a a r n e m e n d i e is gericht o p d e b e d o e l d e toekomstvisie: w i j d e n k e n hierbij met n a m e a a n d e Peelgemeenten ( H e l m o n d , Asten, D e u r n e , GemertBakel, Laarbeek en Someren) en d e K e m p e n g e m e e n t e n (Bergeijk, B l a d e l , Eersel, Reusel-De M i e r d e n en O i r s c h o t ) . D a a r n a a s t zijn er e e n a a n t a l g e m e e n t e n w a a r w i j d e p r o c e s v o o r t g a n g o m tijdig tot concrete resultaten te k o m e n niet o v e r t u i g e n d v i n d e n : w i j d o e l e n hierbij met n a m e o p d e g e m e e n t e n in het Land v a n Cuijk (Cuijk, G r a v e , M i l l en Sint H u b e r t , Sint Anthonis en B o x m e e r ) , d e ' B r a b a n t s e W a l - g e m e e n t e n ' (Bergen o p Z o o m , S t e e n b e r g e n en W o e n s d r e c h t ) , d e ' A 2 - g e m e e n t e n ' ( V a l k e n s w a a r d , Heeze-Leende en C r a n e n d o n c k ) en d e g e m e e n t e n H e u s d e n , Loon o p Z a n d en E i n d h o v e n .
Hoe samen v e r d e r ? De meeste Brabantse g e m e e n t e n h e b b e n inmiddels e e n toekomstvisie o p g e s t e l d . De o n t b r e k e n d e visies o n t v a n g e n w e g r a a g v o o r 1 juli a.s. D e g e v r a a g d e toekomstvisies zijn o v e r i g e n s g e e n d o e l o p z i c h , m a a r v o r m e n e e n b e l a n g r i j k e tussenstap o m d e k o m e n d e p e r i o d e te k o m e n tot een constructief ( s u b ) r e g i o n a a l v e r v o l g p r o c e s , w a a r i n g e m e e n t e n samen a f s p r a k e n m a k e n o v e r hun bestuurlijke toekomst. In d a t k a d e r m a k e n w i j o o k met elke g e m e e n t e a f s p r a k e n o v e r d e termijn (in elk g e v a l v o o r het einde v a n dit jaar) w a a r o p w i j f o r m e e l zullen r e a g e r e n o p d e a a n g e l e v e r d e visie en het eventuele v e r v o l g . Tot slot: w i j b e z i e n d e b i n n e n g e k o m e n stukken o p g r o n d v a n het p r i n c i p e 'initiatieven v a n o n d e r o p , m a a r niet v r i j b l i j v e n d ' : indien er n a a r ons o o r d e e l o n v o l d o e n d e w o r d t i n g e g a a n o p d e gestelde v r a g e n zullen w i j d e k o m e n d e m a a n d e n met d e b e t r o k k e n g e m e e n t e n in o v e r l e g g a a n o m a l s n o g tot d e g e v r a a g d e visie te k o m e n . Het uitvoeren v a n e e n o n a f h a n k e l i j k b e s t u u r s k r a c h t o n d e r z o e k of d e inzet v a n e e n externe v e r k e n n e r of commissie k a n hierbij in een a a n t a l g e v a l l e n uitkomst b i e d e n . O o k n o o d z a k e l i j k e v e r v o l g s t a p p e n g a a n w i j niet uit d e w e g .
2/2
Provincie Noord-Brabant
N a a r ons idee is er in het bovenstaande kader voldoende frequent ambtelijk of bestuurlijk contact met alle Brabantse gemeenten. Indien dat volgens u niet het geval is, nodigen wij u uit om hierover contact met ons o p te nemen. Meer informatie www, bra bant,
over het programma
fVeerJ Krachtig Bestuur vindt u op
nl/veerkrochtigbestuur
Gedeputeerde Staten van N o o r d Brabant,
í
voorzitter, de voorzitter,
de secretaris,
mw. ir. A . M . Burger
í
3/11
Provincie Noord-Brabant
Bijlage (Veer)Krachtig Bestuur: Stand van zaken en ontwikkelingen in de Brabantse gemeenten Peildatum 17 mei 2016
O m w i l l e van het overzicht komen de Brabantse gemeenten w a a r mogelijk g e g r o e p e e r d a a n de o r d e . De samenwerkingsverbanden die w i j in het kader van (Veer)Krachtig Bestuur in de praktijk zien ontstaan zijn als uitgangspunt genomen voor de manier v a n indelen.
1. Noordoost-Brabant Schiļndeį
Sint-Oedenrode
en Veghel
(Meierijstad)
Deze drie gemeenten h e b b e n eind 2 0 1 3 eigen initia tief g e n o m e n tot een bestuurlijke fusie. Het fusieproces is snel en g e d e g e n vorm g e g e v e n . Resulta a t hiervan is da t d e z e gemeenten per 1 ja nua ri 2 0 1 7 fuseren tot de nieuwe gemeente Meierijsta d. De a mbitie is een duurza me gemeente met circa 8 0 . 0 0 0 inwoners, w a a r v a n de bestuurskra cht gelijke tred houdt met de sterke economische positie v a n d e z e gemeente in de regio, met na me o p het g e b i e d v a n voedings- en a gribusiness. Cuijk, Grave,
Mi ll
en Sint Hubert,
Boxmeer
en Sint Anfhonis
(Land van
Cuijk)
Deze gemeenten hebben een tra ject a f g e r o n d w a a r i n d e geza menlijke inhoudelijke o p g a v e n in b e e l d zijn gebra cht. O p korte termijn nemen d e vijf raden besluiten hoe d e z e o p g a v e n in 12- projecten u i t t e voeren. De vijf gemeenten hebben een la stig proces a chter d e rug o m tot een g e z a m e n l i j k e verkenning va n de bestuurlijke toekomst te komen v a n w e g e de discussie over het w e l of niet o n d e r z o e k e n v a n de va ria nt bestuurlijke fusie. Er ligt nu een voorstel bij de r a d e n o m v o o r het zomerreces een besluit te nemen v o o r een verkenning naar de v o o r het La nd va n Cuijk best pa ssende vorm va n v e r r e g a a n d e samenwerking. W e ondersteunen d e voorstellen over de uitvoeringsorga nisa tie en de b r e d e verkenning. W i j g a a n g r a a g in gesprek met de gemeenten over de inrichting v a n het verkenningsproces.
Uden, Landerd,
Oss en
Bernheze
De gemeentera den va n U d e n en La nderd hebben hun voorkeur uitgesproken v o o r d e v o r m i n g va n een Ma a shorstgemeente sa men met de gemeente Bernheze. De g e m e e n t e r a a d va n Bernheze heeft echter uitgesproken zelfsta ndig te willen blijven. G e z i e n d e g e d e g e n h e i d en z o r g v u l d i g h e i d v a n het d o o r l o p e n traject en d e h e r l e i d b a a r h e i d v a n de bestuurlijke voorkeur h e b b e n w i j z e e r recent a a n g e g e v e n d e z e keuze te respecteren. V o o r w a t betreft de g e m e e n t e Landerd g a a n w i j erva n uit d a t d e v o o r g e n o m e n herindeling pla a ts vindt o p de
5/11
Provincie Noord-Brabant
w i j z e die recht doet a a n de oriëntatie van d e inwoners van d e afzonderlijke kernen en d a t de gemeenten U d e n en Oss hierbij o p een constructieve manier betrokken w o r d e n . Boekei D e gemeente Boekei heeft een a a n t a l jaren geleden een interactief proces d o o r l o p e n met inwoners, bedrijfsleven, instellingen, onderwijs en verenigingen. N a a r a a n l e i d i n g van ons verzoek z a l een geactualiseerde versie van d e strategische visie w o r d e n opgesteld. Het streven is om d e z e visie v o o r d e zomer d o o r d e gemeenteraad vast te laten stellen. O p g r o n d hiervan g a a n w e met d e gemeente in gesprek. Boxtel
Haaren,
's-Hertogenbosch,
Sint-Michielsgestel
en Vught ('Vijf van de
Meierij') D e z e vijf gemeenten hebben een gezamenlijke toekomstagenda opgesteld met d e titel "kansen
voor de vijf van de Meierif'.
Het sterke van d e z e a g e n d a is dat
helder is beschreven hoe stad en o m m e l a n d elkaar versterken. Daarbij hebben d e vijf gemeenten een sterke focus a a n g e b r a c h t die aansluit bij de a a n w e z i g e krachten en potenties in het g e b i e d en d e te verwachten trends voor de toekomst. W i j blijven benadrukken dat bij d e z e mooie ambities ook een g o e d e uitvoeringsagenda hoort. Hierin dient w a t ons betreft d e inhoudelijke m e e r w a a r d e ten opzichte v a n de bestaande situatie te w o r d e n a a n g e g e v e n en d a a r n a a s t is het een uitdaging o m o p korte termijn een g o e d e governancestructuur neer te zetten, die recht doet a a n d e potentie v a n het gebied. Boxtel en
Sint-Michielsgestel
Per 1 januari 2 0 1 6 zijn de gemeenten Boxtel en Sint-Michielsgestel ambtelijk gefuseerd. W i j onderschrijven d e g r o n d e n w a a r o p beide gemeenten tot dit besluit zijn g e n o m e n . Een belangrijke doelstelling is o m de burgers en het bedrijfsleven beter van dienst te kunnen zijn: effectief en dicht bij d e burger. Tegelijkertijd helpt de ambtelijke fusie o m d e ambtelijke kwetsbaarheid van b e i d e organisaties te verminderen. W i j volgen met belangstelling het nieuwe bedrijfsvoeringsmodel van de "faciliterende g e m e e n t e " dat Boxtel en SintMichielsgestel momenteel samen n a d e r uitwerken. Haaren De gemeente H a a r e n heeft o p het g e b i e d v a n bestuurlijke organisatie een roerige tijd achter d e rug. Het oorspronkelijke voornemen o m a a n te sluiten bij d e ambtelijke fusie van Boxtel en Sint-Michielsgestel w e r d mede onder druk van d e bevolking verlaten. Vervolgens heeft een o n d e r z o e k n a a r de bestuurlijke toekomst van d e gemeente plaats g e v o n d e n . Hieruit k w a m naar voren dat d e gemeente H a a r e n o p termijn het beste gesplitst kan w o r d e n . N a a r a a n l e i d i n g hiervan heeft d e gemeenteraad o p 18 april een besluit g e n o m e n over haar bestuurlijke toekomst. W i j verwachten d a n o o k dat de gemeente o p korte termijn
6/11
Provincie Noord-Brabant
haar visie en het bijbehorende raadsbesluit a a n ons z a l a a n b i e d e n . O p basis d a a r v a n zullen w i j het gesprek a a n g a a n over het vervolgproces.
2. Zuid-Oost Brabant Eindhoven, Nuenen
Helmond,
Waalre,
c. a. en Celdrop-Miedo
Veldhoven, (Stedelijk
Oirschot, Gebied
Best, Son en
Breugel,
Eindhoven)
O p g r o n d van een convenant is d e doelstelling v a n deze gemeenten samen te werken o p het terrein v a n w o n e n , w e r k e n en voorzieningen als w a r e het een gemeente. A f g e l o p e n jaren is o p d e z e terreinen inhoudelijk veel bereikt. Actueel is de z o g e n a a m d e ' d o o r o n t w i k k e l i n g v a n het Stedelijk G e b i e d ' w a a r b i j het doel is om het Stedelijk G e b i e d gefaseerd d o o r te ontwikkelen tot e e n toekomstbestendige, slagkrachtige en effectieve samenwerking. Toekomstvisies zijn ontvangen v a n de gemeenten V e l d h o v e n , G e l d r o p - M i e r l o , Son en Breugel en W a a l r e . De gemeente Best is recent gestart met een visietraject. De gemene deler v a n d e tot o p heden ontvangen visies is d a t het voorkeursscenario v a n de gemeenten bestaat uit 'zelfstandigheid in combinatie met samenwerking met een beperkt aantal gemeenten, alsook met d e gemeenten in het stedelijk g e b i e d . Van g e v a l tot geval z a l w o r d e n bezien w a t d e meest passende bestendige bestuurlijke inrichting is. Nuenen
ca.
N a a r a a n l e i d i n g v a n een bestuurskrachtonderzoek d a t d e gemeente N u e n e n c a . heeft laten uitvoeren h e b b e n w i j een onderzoekscommissie ingesteld die voor d e zomer een advies uit z a l brengen over d e bestuurlijke toekomst v a n N u e n e n c a . G e z i e n d e v e r w e v e n h e i d v a n d e gemeente N u e n e n met d e o m g e v i n g z a l d e commissie o o k te r a d e g a a n bij d e buurgemeenten en d e gemeentelijke partners in d e Regio Stedelijk G e b i e d Eindhoven. Oirschot,
Bergeijk,
Eersel, Reusel-de Mierden
en Bladel
(Kempengemeenten)
O p initiatief v a n d e gezamenlijke r a d e n v a n d e Kempen is een initiatief gestart dat gericht is o p versterking v a n het samenwerkingsproces van d e vijf Kempengemeenten. Inmiddels is er een z o g e n a a m d e 'Kempencommissie' ingesteld, w a a r i n d e vijf r a d e n zijn v e r t e g e n w o o r d i g d . Er vindt nu gezamenlijke beleidsvoorbereiding d o o r d e colleges plaats, evenals een gezamenlijke v o o r b e r e i d i n g v a n d e besluiten d o o r d e raden o p d e vier g e k o z e n beleidsvelden: v e r b o n d e n partijen ŭ sa menwerkingsverba nden, a f v a l v e r w i j d e r i n g , recrea tie en toerisme, milieu, klima a tbeleid 8t d u u r z a a m h e i d . Tevens w o r d t er gewerkt a a n d e d o o r o n t w i k k e l i n g v a n d e gemeenscha ppelijke regeling Kempen G e m e e n t e n . W i j zijn v a n opvatting d a t d e z e w e l i s w a a r w a a r d e v o l l e initia tieven v o o r a l s n o g g e e n a n t w o o r d zullen vormen o p ons verzoek o m o p ba sis v a n e e n inventa risa tie v a n d e grote ma a tscha ppelijke u i t d a g i n g e n tot een effectieve en democra tisch gelegitimeerde bestendige bestuurlijke inrichting te k o m e n . W i j g a a n hierover met d e gemeenten in gesprek.
7/11
Provincie Noord-Brabant
Helmond,
Laarbeek,
Gemert-Bakel,
Someren,
Asten en Deurne
(Peelgemeenten)
Lange tijd leek d e Peelsamenwerking ó . l een belangrijk voertuig om een bestendige samenwerking tussen d e Peelgemeenten o p te b o u w e n en verder uit te b o u w e n . W e r k e n d e r w i j s z o u vorm en inhoud w o r d e n g e g e v e n a a n d e gezamenlijke ambities w a a r b i j prioriteit w e r d gegeven a a n het sociale d o m e i n . Recent is gebleken d a t w o r d t a f g e z i e n v a n een aparte dienst v o o r d e uitvoering van d e W M O . H i e r d o o r heeft d e vanzelfsprekendheid v a n samenwerking v a n d e zes gemeenten een deuk o p g e l o p e n . H o e w e l er o p een aantal inhoudelijke thema's ( o . a . W e r k b e d r i j f Atlant d e Peel) constructief w o r d t samengewerkt missen w i j een 'sence of u r g e n c y " bij d e zes gemeenten o m uitgaande v a n d e majeure o p g a v e n v o o r dit g e b i e d ( o . a . l a n d b o u w , w e r k g e l e g e n h e i d ) o m gezamenlijk toe te w e r k e n naar een toekomstbestendige bestuurlijke inrichting. W i j g a a n o p korte termijn met d e gemeenten in gesprek o m tot afspraken te komen over een gezamenlijke a a n p a k . Heeze-Leende,
Cranendonck
en Valkenswaard
(A2-gemeenten)
Recent hebben d e r a d e n v a n d e gemeente Heeze-Leende, Cranendonck en V a l k e n s w a a r d besloten om d e al v a n a f 2 0 1 2 geformaliseerde A 2 samenwerking vanaf 2 0 1 7 uit te breiden tot d e gehele ondersteunende bedrijfsvoering. De drie gemeenten kiezen hiervoor ter versterking v a n d e individuele bestuurskracht en v a n d e identiteit v a n d e afzonderlijke gemeenten. Gelet o p d e ontvangen toekomstvisies v a n V a l k e n s w a a r d en Cranendonck achten w i j het zinvol o m o p a f z i e n b a r e tijd met alle A 2 gemeenten gezamenlijk een gesprek te h e b b e n o m te bezien w e l k e vervolgstappen wenselijk zijn ter versterking v a n d e slagkracht v a n d e afzonderlijke gemeenten o p strategisch niveau.
3. Mídden-Brabant Dongen Recent h e b b e n w i j d e toekomstvisie v a n d e gemeente D o n g e n o n t v a n g e n , getiteld "Toekomstvisie Gemeente D o n g e n 2 0 2 5 Investeren in relaties: V o o r Dongen d o e n w e dingen s a m e n " . M e n streeft naar een zelfstandige gemeente, w a a r het prettig w o n e n , werken en leven is. N a bestudering v a n het document zullen w i j met d e z e gemeente in gesprek g a a n . Goirle,
Hilvarenbeek
en
Oisterwijk
M e t de eind 2 0 1 5 vastgestelde en a a n g e b o d e n visie " S a m e n halen w e het beste uit ons zelf" zetten d e z e drie gemeenten een eerste stap naar onderlinge samenwerking. De gemeenten h e b b e n veel energie in het traject gestoken. Afgesproken is d a t zij in een nadere reactie meer duidelijkheid zullen geven over onder meer d e relatie met Tilburg en d e regio Hart v a n Brabant en het beperkte aantal bestuursvormen dat in ogenschouw is g e n o m e n .
8/11
Provincie Noord-Brabant
Heusden,
Loon op Zand en Waalwijk
(Langstraatgemeenten)
De gemeenten Heusden, Loon o p Z a n d en W a a l w i j k maakten enkele jaren geleden een veelbelovende start met hun samenwerking " D e Langstraat o p een nieuwe leest geschoeid". Deze samenwerking lijkt een pas o p d e plaats te maken, w a t w i j betreuren. Heusden (in 2 0 1 5 ) en Loon o p Z a n d (recent) h e b b e n vervolgens hun visie respectievelijk opvattingen over d e bestuurlijke toekomst kenbaar gemaakt. Het is ons b e k e n d d a t W a a l w i j k een v e r d e r g a a n d e samenwerking in de Langstraat ambieert, en dat zij ziet dat het d r a a g v l a k d a a r v o o r bij Heusden en Loon o p Z a n d ontbreekt. D a a r o m heeft zij besloten o m d e v r a a g naar de bestuurlijke toekomst mee te nemen in de herijking v a n haar strategische visie. De Langstraat zien w i j in velerlei opzichten als een herkenbaar samenhangend g e b i e d met veel kansen, maar w e constateren dat het nadenken over de bestuurlijke toekomst tamelijk gefragmenteerd plaats vindt. Vanuit d e z e notie zullen w i j het gesprek met d e gemeenten a a n g a a n . Tilburg In haar zienswijze o p (Veer)krachtig Bestuur g a a t de gemeente Tilburg in o p d e positie en rol die zij als centrumstad o p drie verschillende niveaus (strategisch; uitvoeringsniveau; dienstverlening bedrijfsvoering) in de samenwerking met andere partners inneemt. Hiermee geeft de stad ons inziens verdere invulling a a n haar constructieve regierol ten opzichte v a n de o m l i g g e n d e gemeenten. De strategische samenwerking krijgt v o o r a l projectmatig, verdeeld over d e diverse gemeenten, gestalte. O v e r Hart v a n Brabant zegt d e gemeente dat men d e regiogrenzen als meer fluïde is g a a n b e s c h o u w e n . Bij gemeenschappelijke thema's kijkt Hart van Brabant over de grenzen van de regio heen en zoekt z e de samenwerking met West- en Zuidoost Brabant o p . Tilburg w i l haar energie richten o p versteviging van de al bestaande regionale samenwerking en realisatie v a n de gezamenlijke strategische m e e r j a r e n a g e n d a . Verder respecteert Tilburg de subregionale b e w e g i n g e n mits de b e l a n g e n van het grotere geheel niet uit het o o g verloren w o r d e n . W i j zijn overigens van mening dat versterking v a n subregio's versterkend kan w e r k e n voor d e regio als g e h e e l .
4. W e s t - B r a b a n t Alphen-Chaam,
Baarle-Nassau
en Cilze
en Rijen
(ABG-gemeenten)
De ambtelijke fusie van de gemeenten A l p h e n - C h a a m , Baarle-Nassau en G i l z e en Rijen is in een snel tempo tot stand g e k o m e n en per 1 januari 2 0 1 6 e e n feit. Het is g o e d om te zien dat hierbij recht w o r d t g e d a a n a a n de unieke positie v a n de enclave-gemeente Baarle-Nassau. In onze brieven van juli 2 0 1 3 en m a a r t 2 0 1 4 h e b b e n w i j al a a n g e g e v e n d a t w i j de g r o n d e n w a a r o p deze gemeenten hebben besloten ambtelijk te fuseren onderschrijven. Gelet o p de inhoudelijke o p g a v e n w a a r de gemeenten in dit g e b i e d v o o r staan (met name de versteviging van d e plattelandsontwikkeling), zijn w i j b e n i e u w d in welke mate d e ambtelijke fusie de komende jaren zal leiden tot de gewenste versterking v a n d e bestuurskracht.
9/11
Provincie Noord-Brabant
Aalburg,
Werkendam
en Woudrichem
(Land van Heusden
en
Altena)
Eind 2 0 1 5 h e b b e n de gemeenten uit het Land v a n Heusden en Altena besloten per 1 januari 2 0 1 9 bestuurlijk te willen fuseren. Door een voortvarende a a n p a k is o p 2 6 januari 2 0 1 6 het plan van a a n p a k d o o r d e drie raden vastgesteld, w a a r m e e de eerste formele stap is gezet. Volgens d e huidige planning z a l het herindelingsontwerp in oktober 2 0 1 6 ter vaststelling a a n d e raden w o r d e n a a n g e b o d e n . Als laatste gemeentelijk stap in het herindelingsproces z a l het uiteindelijke herindelingsadvies in het eerste k w a r t a a l van 2 0 1 7 w o r d e n vastgesteld. O p die manier w o r d t het mogelijk de bestuurlijke fusie per 1 januari 2 0 1 9 d a a d w e r k e l i j k te effectueren. Effen-Leur, Halderberge,
Moerdijk,
Roosendaal,
Rucphen en Zunderí
(Dó-
gemeenten) De netwerksamenwerking binnen Dó-verband is o p organische w i j z e tot stand g e k o m e n . De partners ambiëren een vernieuwende n e t w e r k a a n p a k met een lichte structuur. De Dó-samenwerking is o p g e z e t o m naast de decentralisaties in het sociale domein v o o r a l een aantal operationele vraagstukken gezamenlijk o p te pakken. Twee v a n d e Dó-gemeenten zijn d a a r n a a s t tevens actief in de ruimtelijk-economische BOEL-M-samenwerking (Breda, Oosterhout, Etten-Leur en M o e r d i j k ) . O n d u i d e l i j k is vooralsnog o p w e l k e w i j z e de meer strategisch/beleidsinhoudelijke samenwerking binnen d e Dó-gemeenten w o r d t v o r m g e g e v e n : met name d e o n d e r w e r p e n die v a n d e ene kant het schaalniveau van de afzonderlijke gemeenten overstijgen en van d e a n d e r e kant o o k niet passend w o r d e n geacht v o o r de Regio West-Brabant (bestaande uit 18 Brabantse gemeenten en d e gemeente Tholen). W e denken hierbij b i j v o o r b e e l d a a n de aantrekkingskracht van de subregio, d e a a n p a k v a n de sociaaleconomische problematiek, en de v e r h o u d i n g tot d e n a b i j g e l e g e n (middel)grote gemeente(n). W e g a a n hierover o p korte termijn met de gemeenten in gesprek. Oosterhout,
Drimmelen
en Geertruidenberg
(Amerstreekgemeenten)
Deze gemeenten w e r k e n o p een a a n t a l bedrijfsvoeringsvraagstukken onderling samen, maar d o e n d a t daarnaast o o k met b i j v o o r b e e l d d e centrumstad Breda. De gemeente Oosterhout participeert tevens in een samenwerkingsverband tussen Breda, Etten-Leur en M o e r d i j k . Een eerste screening van de ontvangen toekomstvisies levert v o o r d e gemeenten Oosterhout en Drimmelen het beeld o p dat men v o o r a l de bestaande praktijk r o n d o m intergemeentelijke samenwerking in beeld heeft g e b r a c h t , inclusief de hiervoor g e l d e n d e motieven. De gemeente G e e r t r u i d e n b e r g heeft een proces d o o r l o p e n w a a r b i j nadrukkelijk d e maatschappelijke partners zijn betrokken. Het is g o e d o m te zien dat dit proces een b e w e g i n g in g a n g heeft gezet w a a r blijvend energie uit w o r d t verkregen. In die zin zien w i j het in Geertruidenberg d o o r l o p e n proces als een v o o r b e e l d v o o r a n d e r e gemeenten. W e l is onduidelijk in hoeverre men alle bestuurlijke toekomstscenario's heeft onderzocht. W i j zijn hierover momenteel met d e drie gemeenten in gesprek.
10/11
Provincie Noord-Brabant
Bergen op Zoom,
Steenbergen
en Woensdrecht
(Brabantse
Wal-gemeenten)
Recent hebben de Brabantse Wal-gemeenten hun afzonderlijke toekomstvisies vastgesteld. Dit als beginpunt o m gezamenlijk een toekomstvisie o p te stellen. De open houding naar elkaar toe verdient ondersteuning en het recente besluit tot samenvoeging van een aantal ambtelijke diensten zal zeker b i j d r a g e n a a n versterking van de bestuurskracht. W i j g a a n ervanuit dat het o p korte termijn voorziene gezamenlijke traject over de bestuurlijke toekomst alle oplossingsrichtingen omvat. Breda De gemeenteraad van Breda heeft een toekomstvisie in de vorm van een 'position p a p e r ' vastgesteld. Het p a p e r nodigt d e medeoverheden uit verbinding te leggen en past ons inziens in d e constructieve regierol w a a r d e stad ten opzichte van de o m l i g g e n d e gemeenten invulling a a n geeft. Breda w o r d t d o o r de gemeenten uit de regio gezien als internationale schakel- en centrumstad.
De
(sub)regionale samenwerking tussen B r e d a , Oosterhout, Etten-Leur en M o e r d i j k (BOEL-M) is een v o o r b e e l d van een inhoudelijk gedreven samenwerking. W i j g a a n g r a a g in o p het verzoek samen na te denken over innovatieve vormen van bestuur o m de vraagstukken o p het niveau van het daily-urban-system het h o o f d te b i e d e n . W i j vinden het belangrijk om hierbij ook de nabijgelegen gemeenten te betrekken.
11/11