Invloed van geluid op de gezondheid van leraren in onderwijsgebouwen
Ruud Geerligs Concept developer education Ecophon Parallelweg 17 4878 AH Etten-Leur 076- 50 20 000 www.ecophon.nl
[email protected]
©year-month-date/Creator
Geluid ongehoord?
©2005-05-21/RGE
©2005-05-21/RGE
Schadelijk en hinderlijk geluid • •
Schadelijk geluid – geluid boven de 80 dB(A) Hinderlijk geluid – van 30 tot 80 dB(A)
©2005-05-21/RGE
Geluid uit alle hoeken en gaten • • • • •
Geluid van leerlingen Loop en schuif geluiden Hinderlijk geluid van installaties Hinderlijk geluid van de omgeving Lawaai van apparaten
% van deelnemers die een bepaalde geluidsbron het meest storend vindt:
• • • • •
Geluidsverspreiding(binnen of buiten het lokaal) “schuif”geluiden Apparaten Ventilatie Verkeerslawaai
(Source: Enmarker, Boman, 2002)
71.6% (n=116) 12.3% (n=20) 8.6% (n=13) 6.8% (n=11) 0.6% (n=1)
©2005-05-21/RGE
Storend lawaai - perceptie van leraren
©2005-05-21/RGE
Gevolgen van lawaai
stress prestatie
concentratie
LAWAAI gedrag
horen & verstaan
•
45.5% van de leerkrachten heeft wel eens stemklachten 21.8% van de ambtenaren heeft wel eens stemklachten
•
Vrouwen ervaren meer stemklachten dan mannen (51% versus 39.2%)
•
Oorzaken volgens leerkrachten: verkeerd stemgebruik, droge lucht, allergie, stress, lawaaierige omgeving
Leerkrachten en Stemklachten GGD Noordwest-Veluwe
©2005-05-21/RGE
Leerkrachten en stemklachten
Vocal Loading and prevalence of voice disorders among day care center personnel E. Sala, E. Airo, A. Laine, P.Olkinuora, J. Pentti, J. Suonpää
©2005-05-21/RGE
Stemproblemen personeel kinderdagverblijven
©2005-05-21/RGE
Geluidniveaus in kinderdagverblijven
Aantal ruimtes n=51
Gemiddelde achtergrond geluidniveau is 68 dB LAeq gedurende de werkdag.
20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0
60-62
63-65
66-68
69-71
Achtergrond geluidniveau dB (LAeq)
72-74
©2005-05-21/RGE
Spreekniveau van personeel 30
Gemiddeld spreek niveau is 78 dB Aantal ruimtes n=51
25 20 15 10 5 0
72-74
75-77
78-80
81-83
Stem niveau dB (LAeq, 30 cm)
84-86
©2005-05-21/RGE
Spreektijd van personeel Gemiddelde spreektijd is 40 % van de werkdag
12
Aantal ruimtes n=51
10 8 6 4 2 0
<20 20- 2524 29
30- 35- 40- 4534 39 44 49 Spreektijd %
50- 55- 6054 59 64
©2005-05-21/RGE
Stemproblemen
% Fuctionele stemstoornissen Snelle stemvermoeiheid Heesheid Wegvallen van de stem Totaal verlies van de stem (aphonia) Moeilijkheden om verstaanbaar te maken Pijn rond de larnyx (strottenhoofd) Totaal
23 19 9 1 10 14 35
Fysieke stemstoornissen Laryngitus Knobbeltjes Poliepen Kleine afwijkingen
% 19 6 1 10
36
Belastung und Beanspruchung von Lehrerinnen und Lehrern Schönwälder et. al 2003
Belastung und Beanspruchung von Lehrerinnen und Lehrern
Inst.f.interdisziplinäre Schulforschung (ISF) Universität Bremen
©year-month-date/Creator
Belasting van en eisen die gesteld worden aan leraren
©2005-05-21/RGE
„De grootste werkbelasting door leerlingen is ... [105] ... het lawaai dat de leerlingen maken.“ 50 45
te verwaarlozen
regelmatig juist geheel juist
40
Antwoorden [%]
zelden juist
33,8
35 30 25 20 13,8
15 10
N=1159
47
5
5,4
0
Belastung und Beanspruchung von Lehrerinnen und Lehrern, Schönwälder et. al 2003
©2005-05-21/RGE
„In vergelijk tot het begin van mijn loopbaan is het voor mij nu makkelijker/zwaarder ... [151] ... het verdragen van lawaai.“ 80 70
is nu zwaarder
Antwoorden [%]
is nu makkelijker is gelijk
60 50 40 24,8
30 20 10
N=1159
73,2
2
0
Belastung und Beanspruchung von Lehrerinnen und Lehrern, Schönwälder et. al 2003
©2005-05-21/RGE
Geluidniveau • • • • •
Achtergrondgeluidniveau van 50 tot 60 dB(A) gedurende stilte werk Achtergrondgeluidniveau van 60 tot 80 dB(A) gedurende conversatie De belangrijkste geluidsbron is de menselijke stem Achtergrondgeluidniveau gedurende de lessen is leeftijdafhankelijk Intensieve gedragstraining van startende scholieren heeft een effect op het verminderen van het geluidniveau. Training aan hogere klassen heeft minder effect.
Lärm in Bildungsstätten – Ursachen und minderung; Schönwälder et al 2004
©2005-05-21/RGE
Geluidniveau
Lärm in Bildungsstätten – Ursachen und minderung; Schönwälder et al 2004
©2005-05-21/RGE
Nagalmtijd •
Richtlijnen in Nederland: – Ca. 0.6 seconde (NVN 3438) – Tussen 0.4 en 0.8 seconde (Handboek v. Toegankelijkheid) – Tussen 0.5 en 0.8 seconde (Binnenmilieu in basisscholen)
Lärm in Bildungsstätten – Ursachen und minderung; Schönwälder et al 2004
©2005-05-21/RGE
Akoestische aanpassing Akoestisch wandpaneel van 80 cm tot minstens 2 m hoogte
Akoestisch plafond Absorber met absorptieklasse A Extra absorptie bovenop plafond voor demping laagfrequent geluid
Akoestisch plafond Reflector voor hoog spraakcomfort leraar
©2005-05-21/RGE
Doel • •
Nagalmtijd te reduceren tot ca. 0.4 seconde Lineair verloop van nagalm voor de frequenties van 100 tot 5000 Hz.
©2005-05-21/RGE
Voorbeeld •
Aanpassing van 3 klaslokalen
©2005-05-21/RGE
Nagalmtijd en geluidsniveau •
Door verlaging van de nagalmtijd wordt het achtergrondgeluidniveau lager
Lärm in Bildungsstätten – Ursachen und minderung; Schönwälder et al 2004
•
Een lage nagalmtijd zorgt voor een uitstekende spraakverstaanbaarheid
Lärm in Bildungsstätten – Ursachen und minderung; Schönwälder et al 2004
©2005-05-21/RGE
Nagalmtijd en spraakverstaanbaarheid
©2005-05-21/RGE
60
80
55
75
50
70
45
65
40
60 8:45
8:35
8:15
8:05
7:55
Herzfrequenz [1/min]
85
9:25
90
65
9:15
95
70
9:05
75
8:55
100
8:25
80
Zeit [hh:mm] HF
Zeit [hh:mm] LAeq
Lärm in Bildungsstätten – Ursachen und minderung; Schönwälder et al 2004
HF
9:25
9:20
9:15
9:10
9:05
60 9:00
65
40 8:55
45 8:50
70
8:45
75
50
8:40
55
8:35
80
8:30
60
8:25
85
8:20
90
65
8:15
70
8:10
95
8:05
100
75
8:00
80
Herzfrequenz [1/min]
LAeq
7:55
•
hartfrequentie hangt samen met geluidsniveau door reduceren van nagalmtijd vermindert het geluidniveau en vermindert dus de hartfrequentie
Schallpegel LAeq5min
•
Schallpegel LAeq5m in
Nagalmtijd en hartfrequentie
©2005-05-21/RGE
Hartfrequentie Herzfrequenz [1/min]
100 95 90 85 80 75 70
Zeit [hh:mm] HF vor
Lärm in Bildungsstätten – Ursachen und minderung; Schönwälder et al 2004
HF nach
9:25
9:20
9:15
9:10
9:05
9:00
8:55
8:50
8:45
8:40
8:35
8:30
8:25
8:20
8:15
8:10
8:05
8:00
7:55
65
©2005-05-21/RGE
Tinnitus en leraren • •
Eén op de vier tinnitus patiënten is een leraar Slechts 4% van het aantal werknemers in Zweden is een leraar
Source: Investigation, Sahlgrenska Hospital, Gothenburg, Sweden, 1999
©2005-05-21/RGE
Maatregelen • • • • •
Beperk achtergrondgeluidniveau in een leeg lokaal tot 35 dB(A) Beperk nagalmtijd in een leeg klaslokaal tot ca. 0.5 seconde Zorg voor een goede spraakverstaanbaarheid STI > 0.8 Beperk overige geluidsbronnen in klaslokaal Maak leraren en leerlingen bewust van geluid en lawaai
