Gedragsprotocol
Gedragsprotocol
1
Gedragsprotocol Inleiding De gangbare naam voor dit ‘gedragsprotocol’ is ‘pestprotocol’. Echter; in dit protocol omschrijven we niet alleen hoe te handelen in geval van pesten. We geven er de voorkeur aan vooral het gedrag te omschrijven zoals we dat graag op De Hobbit bij alle kinderen willen zien. Vanuit de gekozen visie voor het daltononderwijs. Om dit gewenste gedrag verder te stimuleren werken we op De Hobbit met de methode ‘kanjertraining’. Deze methode wordt preventief en repressief gebruikt. In dit protocol een korte omschrijving van deze methode. Mocht er ondanks deze positieve insteek toch ongewenst gedrag (pesten) voorkomen, dan zijn we genoodzaakt hierin stappen te ondernemen. Welke stappen dit zijn, wordt ook in dit protocol omschreven.
2
Gedragsprotocol 1. Gewenst gedrag in het daltononderwijs De drie uitgangspunten van het daltononderwijs laten duidelijk zien hoe belangrijk het is dat kinderen leren goed met elkaar om te gaan. De school is immers een plek om kinderen voor te bereiden op goed functioneren in de maatschappij. Een kleine greep uit ons ‘Daltonbeleidsplan’: Verantwoordelijkheid Wij creëren op school een veilige leeromgeving en in de groepen een gezellige sfeer, gaan respectvol met elkaar, de omgeving en het materiaal om. We bieden structuur, duidelijkheid en rust door samen met de kinderen regels en normen op te stellen waar we ons allemaal consequent aan houden. Het daltononderwijs ziet een mens/kind als een persoon die zelf mag en kan kiezen, maar die voor de gevolgen van zijn keuzes zelf verantwoordelijkheid draagt. Kinderen mogen in hun leerproces fouten maken, want we kijken vooral naar wat goed gaat. Zelfstandigheid Wij stimuleren de betrokkenheid en het nemen van eigen initiatief waarbij door kinderen zelf keuzes worden gemaakt en waarbij ze zelf delen van hun leerproces plannen en evalueren. Zelfstandigheid kan slechts succesvol groeien als de kinderen voldoende vrijheid en verantwoordelijkheid krijgen. Samenwerken Wij leren de kinderen samen te leren, samen te werken en elkaar te helpen met uitleg en verwerking. Wij leren kinderen zorg te dragen voor zichzelf, en respectvol om te gaan met anderen en hun omgeving. De individuele vrijheid eindigt waar de grens van de ander begint. Daarom is het kunnen samenwerken een belangrijke vaardigheid voor het goed kunnen functioneren als mens. Met deze uitgangspunten menen wij de kinderen een duidelijke meerwaarde te verschaffen, waardoor ze met goede bagage de wereld in kunnen trekken. Op het gebied van samenwerken maken wij het volgende onderscheid: Samenwerken uit oogpunt van sociale vorming De sociale vorming op school dient gezien te worden als een echte leerschool voor het latere leven. Respect is hierbij een kernbegrip. Een belangrijk uitgangspunt hierbij is dat de leerlingen leren dat ze niet met iedereen bevriend hoeven te zijn, maar wel moeten proberen om met iedereen samen te werken. Het ontwikkelen van omgangsvormen loopt als een rode draad door ons onderwijs heen. 3
Gedragsprotocol
Didactisch samenwerken Hieronder verstaan we dat leerlingen elkaar helpen bij het verwerken van de leerstof. Bv leerlingen krijgen de opdracht gezamenlijk, in tweetallen of met een team een bepaalde taak uit te voeren. We maken hierbij gebruik van elkaar kwaliteiten. Bij individuele taken kan een leerling uitleg vragen aan een medeleerling. Leerlingen bieden elkaar, indien nodig, een helpende hand. Belangrijk is dat andere leerlingen niet gestoord worden.
4
Gedragsprotocol 2. De Kanjertraining ‘De Kanjertraining heeft tot doel sociaal vaardig gedrag te stimuleren en sociale problemen zoals pesten, conflicten, uitsluiting en sociaal teruggetrokken gedrag te voorkomen of te verminderen.’ Dit gebeurt door middel van lessen. Per groep zijn er 10 lessen beschikbaar van ongeveer 1,5 uur per les. In een les wordt bijvoorbeeld: sociale vaardigheden geoefend, gediscussieerd over morele dilemma’s, rollenspellen gespeeld, een boek voorgelezen en besproken, en vertrouwensoefeningen gedaan. De lessen hebben steeds een bepaald thema. Voorbeelden van thema’s van de lessen zijn: jezelf voorstellen aardige dingen zeggen gevoelens nee zeggen en omgaan met pesten belangstelling tonen vertrouwen vriendschap kritiek geven goed dat jij er bent Een belangrijk onderdeel van de kanjertraining is het gebruik van de petten. Ze worden in alle klassen gebruikt. De vier petten staan voor typen gedrag. Belangrijk om te weten is dat kinderen niet ingedeeld worden in één van de vier petten: je bent niet een type, maar je gedraagt je op een bepaald moment in een bepaalde situatie zo. De zwarte pet (pestvogel) staat voor brutaal, agressief, dominant, te krachtig gedrag. De rode pet (aap) staat voor onverschillig, meeloop- en uitlach-gedrag. De gele pet (konijn) staat voor verlegen, bang en zielig gedrag. De witte pet (kanjer/tijger) staat voor sociaal vaardig, betrouwbaar en oplossingsgericht gedrag. In gesprek met kinderen kan hier steeds op terug gekomen worden. Door vragen als: ‘Welke pet heb je nu op?’ ‘Welke pet zou je op willen?’ ‘Wat zou je dan kunnen doen?’
5
Gedragsprotocol Op diverse plaatsen in de school is een poster te vinden met daarop de vijf kanjerafspraken:
Het is uiteraard de bedoeling dat IEDEREEN die op De Hobbit aanwezig is zich aan deze kanjerafspraken houdt!
6
Gedragsprotocol 3. Ongewenst gedrag Het is belangrijk om een onderscheid te maken tussen plagen en pesten. Deze begrippen worden regelmatig door elkaar gebruikt, maar er is een duidelijk verschil. We spreken over plagen wanneer er sprake is van gelijkwaardigheid tussen de betrokkenen en het vertoonde gedrag plaatsvindt in een positieve sfeer. De kinderen nemen elkaar in de maling, dagen elkaar uit, zonder dat dit door de betrokkenen als bedreigend of echt vervelend wordt ervaren. Het plagen heeft ook een pedagogische waarde: kinderen leren voor zichzelf op te komen en met conflicten om te gaan. Pesten is systematisch geweld (psychisch of fysiek) van een leerling of een groep leerlingen ten opzichte van één of meer andere leerlingen, die niet (meer) in staat is/zijn zichzelf te verdedigen. Vormen van pesten kunnen zijn: Het gebruik van bijnamen tegen de zin van de ander. Zogenaamd leuke opmerkingen maken over een ander. Een ander opzettelijk beledigen. Een ander voortdurend ergens de schuld van geven. Opmerkingen maken over kleding. Briefjes doorgeven. Isoleren of negeren. Imiteren. Kleineren. Bedreigen en/of chanteren. Schelden of schreeuwen tegen een ander. Voor schut zetten of vernederen. Hinderlijk achtervolgen tussen school en huis of via telefoon of internet. Uitsluiten bij spelen, partijtjes e.d. Bezittingen afpakken en/of vernielen. Fysiek geweld als schoppen, slaan, spugen. Digitale vormen zoals hyves, internet, sms. … We nemen op De Hobbit in geval van ongewenst gedrag (pesten) de volgende stappen: Stap 1 De leerkracht gaat met de leerling in gesprek. Het doel is bewustwording van wat het pesten betekent voor de gepeste leerling en voor de groep. Eventueel kan een kleine straf worden opgelegd. Daarnaast worden er afspraken gemaakt ter voorkoming van herhaling. De leerkracht maakt een verslag aan in Dotcom. Stap 2 De leerkracht gaat wederom met de leerling in gesprek. Er wordt herhaald wat het gedrag voor de ander kan betekenen. Er wordt 7
Gedragsprotocol duidelijk stelling genomen tegen het ongewenste gedrag. Een passende straf kán worden opgelegd. De ouders worden schriftelijk (via e-mail) op de hoogte gebracht. De leerkracht maakt een verslag aan in Dotcom. Stap 3 De leerkracht gaat in gesprek met de ouders en de leerling. Het probleem, de eerder gemaakte afspraken en maatregelen worden besproken. Samen worden er afspraken gemaakt. De leerkracht maakt een verslag aan in Dotcom. Ouders en directie ontvangen een kopie (via e-mail) hiervan. Stap 4 De leerkracht, de leerling, de ouders en de directie gaan met elkaar in gesprek. De tot dan toe ondernomen stappen worden besproken. Samen wordt gezocht naar maatregelen (zwaarder dan voorheen). Eventueel kan deskundige hulp worden ingeschakeld van de intern begeleider, schoolmaatschappelijk werk, jeugdarts of andere ondersteunende instanties. De leerkracht maakt een verslag aan in Dotcom. Ouders en directie ontvangen een kopie (via e-mail) hiervan. Stap 5 Bij aanhoudend en/of extreem ongewenst, onverantwoord of agressief gedrag treedt de procedure schorsing en verwijdering van Delta-onderwijs in werking. Deze stap wordt ondernomen door de directie.
8
Gedragsprotocol 4. Instemming Dit protocol is besproken met, en met instemming vastgesteld door: Het team Datum: 15 november 2012 De medezeggenschapsraad Datum: 5 november 2012
9
