De
Jaargang 20 Nr. 4 • december 2014 Kantoor van afgifte: Sint-Amandsberg 1
Sint- R ochus G azette Editoriaal Beste Broeders, We zijn december en traditioneel blikken we dan terug naar een goed gevuld jaar en kijken ook vol verwachting uit naar het volgende jaar. Dit jaar zullen we terug, gelukkig maar, afsluiten met een financieel gezond resultaat dat voornamelijk bereikt werd door het voorzichtig,financieel beheer, de subsidies en de inkomsten van bezoeken. Dank aan de vele broeders en hun dames die hiervoor tijd vrijmaakten. De bekendheid van onze schuttersgilde komt traag maar zeker op gang. Vijf jonge kandidaat leden vonden hun weg naar de Gilde en ze worden in 2015 gedoopt. Er wordt verder gewerkt om dit ook de volgende jaren voort te zetten. De diverse activiteiten van onze Gilde, o.a. tijdens de Gentse Feesten en de culturele namiddagen, zijn telkens een grote publiektrekker. Zo mochten we in 2014 ook 11 bezoeken ontvangen en er werden 2 cultuur namiddagen georganiseerd. Terug met dank aan de vele broeders en hun dames voor hun inzet. Hierdoor kunnen we geïnteresseerde schutters de gelegenheid geven om onze Gildekamers te tonen wat een eerste stap is naar onze Gilde. Het grote familiefeest met Sinterklaas werd (met dank aan Caroline en Lieve) terug een succes. Bij deze uiteraard ook dank aan sint van dienst Antoine, de zwarte Pieten en de vele hulpen bij deze namiddag. Ook dank aan Meester Johan Hoste voor het organiseren van de Torenwachterschieting, telkens een verfrissend gebeuren. Onze Broederschap is erkend als socio-culturele vereniging en “Cultuur” is voorzien in onze statuten. Iedereen is welkom op de poppenvertelling “De Blauwe Vogel” van Maurice Maeterlinck. Uiteraard is ook deze middag georganiseerd met respect voor de tradities en zal de Hofmeester hierover waken, soms met een onverwacht vleugje humor. Aan allen een gelukkig, gezond en sportief jaar toegewenst. Jacques Vervaet, Hoofdman
15! 20 in t ns we ge e ed go t he al en ar ja de Een prettig ein
Zaterdag 3 januari om 16 uur Voorstelling van
‘DE BLAUWE VOGEL’
(l’Oiseau Bleu) Een poppenvertelling naar het script van Maurice Maeterlinck gebracht door Freddy Claeys Maurice graaf Maeterlinck (° Gent, 29 augustus 1862 - + Nice, 6 mei 1949) was een Belgisch dichter, toneelauteur, essayist en vertaler. Hij schreef zijn werk in het Frans en ontving in 1911 de Nobelprijs voor Literatuur. Maeterlinck werd opgevoed in een begoede Gentse familie en genoot onderwijs in het Sint-Barbaracollege te Gent. Hoewel hij aan de Gentse universiteit rechten studeerde en doctoreerde in 1885, was hij de advocatuur niet erg genegen. Tijdens een verblijf in Parijs kreeg hij de smaak te pakken van literatuur. Daar hij in een Franstalig milieu opgroeide, schreef hij ook in die taal, maar dat wil niet zeggen dat hij het Nederlands ongenegen was. Zo pleitte hij als jonge advocaat in het Nederlands, wat toen nog uitzonderlijk was. Een van zijn vrienden was trouwens Cyriel Buysse, met wie hij regelmatig Gents praatte. In 1932 werd hij door koning Albert I tot graaf benoemd (bron Wikipedia) Naar aanleiding van het Maurice Maeterlinckjaar (2011) werd door de Gentse Gidsenbond aan Freddy Claeys gevraagd om een aangepaste versie te creëren. Hij heeft deze taak op zich genomen. Een vertelling drong zich op. (Vervolg op blz. 4)
Driemaandelijks tijdschrift. • Verantw. uitg.: v.z.w. Oude Koninglyke Gilde Sint-Rochus • Sint-Pietersplein 13, 9000 Gent www.sint-rochus.be •
[email protected]
december 2014 -
De Sint-Rochus Gazette
31e prijs Lafortune
Schatten op zolder
Een mijlpaal in ons gildeleven? De 31e prijs Jacques & Marcel Lafortune, jaarlijks ingericht door de Leuvense Kruisboogmaatschappij Help U Zelve, zal in onze annalen genoteerd worden als dé wedstrijd waarin een dame, in onze naam, voor het eerst deelgenomen heeft. Bij gebrek aan deelnemers (Sint-Rochusleden wel te verstaan) een beslissing uit noodzaak. Laten we het klassement eens overlopen. In het algemeen klassement (dus met alle deelnemers) op 6 m behaalden we de 2e plaats (Mathias Hoste), de 3e (Carlo Schollaert), de 6e (Johan Hoste, met nochtans een 99 op 100), de 13e (Caroline Buysse) en de 40e plaats (Leander Steeman, deelnemer aan een eerste officiële wedstrijd). Voor de volledigheid vermelden we dat er 51 schutters waren in deze discipline. Door deze individuele uitslag behaalden we wel de eerste plaats in het ploegenklassement (waar 5 schutters verlangd werden). De 10 meter discipline gaf een andere uitslag. De 2e plaats werd bezet door Carlo Schollaert, de 10e door Leander Steeman, de 14e door Johan Hoste, de 22e door Mathias Hoste en de 36e door Caroline Buysse. Dit allemaal op 39 deelnemers. Dit resulteerde in een derde plaats in het ploegenklassement. De combiné (een samensmelting van de twee disciplines) bracht nog een zilveren plaats op (met een totaal van 58 rozen haalden we wel de eerste plaats. We mogen zeker Leander Steeman niet vergeten die op de 10 m discipline, in zijn eerste wedstrijd dus, een eerste plaats behaalde bij de Juniores. Zet deze trend zich door in de toekomst? We zullen zien.
Bij het opruimen van onze zolder(s) werden er enkele steekwapens gevonden achter enkele afgedankte stoelen. Wellicht werden zij daar gelegd aangezien zij niets met de kruisboogsport of met Sint-Rochus iets te maken hebben. Broeder Kristiaan De Witte, tevens wapenkapitein floret en beheerder met talrijke andere functies in de Sint-Michielsgilde, geeft zijn bevindingen. Foto 1 a. Stadsdegen of ‘épée de court’. Volledig origineel, licht beschadigd, de helft van de pareerstang is afgebroken. Wapen eind 18e eeuw met pareerschelp. Lemmet in dwarsdoorsnede 3 zijdig lemmet met uitgeholde zijden, dit gebruik is ontstaan begin 18e eeuw. Het lemmet is 3 deling : 1 le fort 2 le noyer 3 le faible. Deze vorm zorgt voor een licht en toch stijf lemmet. De vorm van het lemmet is nog steeds gebruikt bij de moderne competitie degens. Stijf lemmet dus licht gewicht wat een voordeel is voor snelle acties. De punt is precies goed voor de tegenstrever te kwetsen. b. en c. Floretten Beiden zijn ‘lunettes’ uitvoering met franse greep, beiden 4 hoekig. ‘Lunette’ slaat op de vorm van de "pareerschelp" die op een bril lijkt. Normaal gezien zit achter deze "bril" een dikke lap leer, wat het geval is bij één van deze floretten. Beide met franse greep wordt ook wel rechte greep genoemd, afgeleid uit de vorm van de greep. Deze lunettes zijn oefenwapens. Foto 2 1. Rapier/lemmet 17e Eeuw. De putcorrosie wellicht veroorzaakt door het langdurig verblijf in de grond. De (hand)greep is niet origineel, later opgezet cross. 2. Floret als toneelwapen 19e à 20e eeuw Foto 3 3 sabels, allemaal competiewapens, begin 20e eeuw Volledig intact met origineel lemmet.
Foto 3
Foto 2
Foto 1
a
b
c
2
december 2014 -
De Sint-Rochus Gazette
In onze zoektocht naar Sint-Rochuswijnen kunnen we terug ééntje voorstellen die (in ‘t Gents) aan de ribben zal hangen. De zonovergoten Languedoc zal daar zeker voor iets tuusen zitten.
Chapelle Saint Roch
Cru de Faugères AOP 2012
Goudbekroonde Cru de Faugères uit de parel van Languedoc
Chapelle Saint Roch Cru de Faugères is een met gouden medaille bekroonde rode wijn uit Faugères. Op de bijna 125 jaar oude wijngaard maakt wijnmaker Gwenaël Thomas, die o.a. zijn sporen verdiende bij Château Lynch Bages (een prestigieuze Grand Cru Classsé Pauillac!), al jaren de mooiste wijnen. Ook met deze Cru de Faugères, een topwijn uit jaargang 2012 heeft hij weer een juweeltje afgeleverd. Bij hetopenen van de fles stuiven de geuren van kleine rode bessen, frambozen en kruiden je tegemoet zoals je van een echte topwijn uit de Faugères verwacht. De smaak is vol en soepel met indrukken van rood fruit, kruiden, zoethout en vanille. Gwenaël heeft er bij deze jaargang voor gekozen om de wijn slechts 10 maanden te laten rijpen op eikenhouten vaten om zo een perfecte balans te bereiken tussen het fruit en de vanilletonen in de wijn. De harmonie die hij hiermee heeft bereikt is dan ook kenmerkend voor de laatste jaargangen die onder zijn vakkundige handen zijn gemaakt en niet voor niets werd deze wijn wederom bekroond met een gouden medaille op het Concours des Vins de la Foire de Brignoles! Chapelle Saint Roch De schitterende wijngaarden van Chapelle Saint Roch staan op een unieke bodem van leisteen in het ruwe heuvelachtige gebied van Faugères. Deze bodem zorgt voor het kenmerkende karakter en zorgt voor verfijnde wijnen met veel kracht en toch ook een fijne subtiliteit. De naam van Chapelle Saint Roch is een eerbetoon aan de beschermheilige Rochus van Montpellier. Op de 50 hectare grote wijngaarden van Chapelle Saint Roch zorgt wijnmaker en oenoloog Gwenaël Thomas samen met zijn team voor een zeer strenge selectie van hand geoogste druiven, waarbij alleen de allerbeste en rijpste druiven worden gebruikt. Het resultaat is een unieke samenstelling van de drie topdruiven syrah, grenache en mourvèdre met de karakteristieke smaak van Faugères. Wijnmaker Gwenaël Thomas is al weertien jaar verant-
3
woordelijk voor het maken van de wijnen en mede dankzij de ervaring die hij opdeed bij Château Lynch Bages Grand Cru Classsé Pauillac, heeft hij Chapelle Saint Roch op de kaart gezet en wordt deze wijn ook wel gezien als dé referentie voor hoe een wijn uit het gebied moet smaken. Cru de Faugères Deze goudbekroonde topwijn draagt de eervolle en terecht verdiende titel Cru de Faugères. Het is dé grote trots van wijnmaker en oenoloog Gwenaël Thomas en daarom heeft hij de wijn betiteld tot Cru de Faugères. Deze ware topwijn weerspiegelt de schitterende harmonieuse en pure karakteristieke smaken van wijn uit de Faugères. Faugères Het wijngebied Faugères is te vinden in het zuiden van Frankrijk in de streek Languedoc en heeft één van Europa's oudste unieke gronden. De vele historie hier over gaat ver terug in de tijd waarbij het vermoeden is geweest dat er 160 jaar geleden ook een groot meer is geweest. Het gebergte is namelijk erg rijk aan mineralen, fossielen en leisteen. In combinatie met het Zuid-Franse klimaat en deze unieke bodem is dit een ideaal gebied voor de wijnbouw. Niet voor niets is het gebied dan ook één van de parels van Languedoc. In 1982 heeft het gebied zijn AOC-status toegekend gekregen voor rode en rosé wijnen. Voor witte wijnen is deze status vanaf 2005 toegekend. In Faugères worden voor 85% rode wijnen geproduceerd van de druivensoorten carignan, syrah, grenache noir, mourvèdre en Cinsault. Wit vertegenwoordigt maar een hele kleine percentage van slechts 2% van de druivensoorten Marsanne, Roussanne en Rolle. Soort: Droog Kleur: Rood Oogstjaar: 2012 Bewaaradvies: Nu perfect op dronk, oplegbaar tot 2017 Serveertip: Vleesgerechten, diverse kazen.
december 2014 -
De Sint-Rochus Gazette
(Vervolg van blz. 1) Als voorzitter van het Europees Figurentheater Centrum (EFTC) en daardoor vertrouwd met poppen- en figurentheater leek het hem een fris idee om dit verhaal te vertellen met poppen. Het werd een soort kamertheater voorstelling. Het oorspronkelijke script staat voor een theatervoorstelling van ruim drie uur en telt iets meer dan 300 personages. Het werd uiteindelijk een versie die 40 minuten duurt en waarin de essentie van het verhaal toch volledig wordt bewaard. Freddy heeft er een schitterende voorstelling van gemaakt met een mengeling van nieuwe en antieke poppen. Het verhaal gaat over 2 kinderen van een arme houthakker, Tyltyl en Mytyl, ze willen voor hun zieke en rijke buurmeisje op zoek gaan naar de Blauwe Vogel. Het hele verhaal is in feite één grote metafoor die staat voor de zoektocht naar het geluk. Het buurmeisje is wel ziek, maar eerder ongelukkig en hierbij staat de blauwe vogel voor het geluk. Zo blijkt ook dat we het geluk soms veel te ver zoeken. Er is veel te veel verlangen naar geluk en te weinig geduld om het te vinden, niettegenstaande het binnen handbereik ligt. Soms zit het geluk in gewone dingen, zoals een vogel die gewoon maïs eet en dat gewoon doet met zijn snavel. Deze voorstelling is een uitzonderlijke voorstelling gebracht door Freddy Claeys die instond voor het script, het concept, de regie en nu uiteraard ook voor het spel.
Wintereditie
Geplaveid met munten (bis) In navolging met het artikel “Geplaveid met munten”, verschenen in ons vorig nummer, was meester Peter Van De Wiele zo attent ons onderstaande beelden door te sturen. Huguette Taymans, auteur van dit artikel, laat ons weten: “het gaat hier over een deel van de muntenroute. Zie hiervoor mijn laatste artikel in de Gazette. Over de SintJorisgilde ligt een ganse groep (cluster genaamd) rechts beneden voor de cafetaria onder de Stadshal en in het zicht van hun vroegere lokaal, het Sint-Jorishof. Naast deze drie zijn er ook nog enkele andere van Sint-Joris”.
Even onze pijlen richten op...
4
• De 1e Gaaischieting, daags na de Koningschieting, heeft op de 20 m slechts 7 schutters op de been gebracht. Koning Wim De Meyer zette direkt orde op zaken door met zijn openingsschot de gaai te treffen. Resultaat niemand hoefde na hem nog deze baan te gebruiken. Koning op de 10 m Peter Van De Wiele volgde hem voor de 2e gaai. De derde ging in de vierde ronde slechts voor de bijl aan Keizer Carlo Schollaert. Aan de schieting namen op de 6 m toch nog 11 schutters deel. Meester Van den Bossche nam de eerste voor zijn rekening en Marcel Leliaert, in de 5e ronde, de tweede. • 11 schutters wensten naar huis te gaan met parelhoenbillen tijdens onze Herfstschieting. Drie broeders lieten zich wel uittrekken. Niettegenstaande iedere ingeschrevene niet zonder lege handen naar huis ging. • Na het schitterend Sinterklaasfeest, waaraan 16 kleuters deelnamen en onze gilde veranderde in een sprookjesachtige sfeer waar het wemelde van de zwarte pieten volgde de Sinterklaasschieting. Met 15 schutters op de schietbaan een succes. Hoopgevend waren eveens de aanwezigheid van drie nieuwe broeders.
Deze vier jonge, koene (Gentse) krijgers wachten op een thuis. De schenker, meester Johan Hoste, wenst echter 20 schutters aan de start van een soort afvallingswedstrijd. Na twee probeersels wordt de derde kamp de goede kamp? Wie wil dit niet in zijn vitrinekast? Gentser kan niet.
De Sint-Rochus Gazette
We zijn in de ban van de 1e Wereldoorlog. Daar kunnen we niet omheen. Nog vier jaren te gaan. Deze affiche (uit Tielt) zal ongetwijfeld in Gent ook uitgehangen hebben. Geen wonder dat onze kruisboogschutters tijdens deze wereldbrand hun activitei-
december 2014 -
5
ten staakten en hun wapens op een wel drastische wijze dienden te verstoppen of in te leveren. Iedere vondst van een kruisboog na het ultimatum had de dood tot gevolg. En het optreden van de bezetter kennende... (SAG, M32bis_1914_0143).
december 2014 -
De Sint-Rochus Gazette
6
——— Voorlopig klassement Gildekampioenschap 2014-2015 ——— 20 m traditioneel 1ste categorie Schollaert Carlo Hoste Johan Van De Wiele Peter Hoste Mathias 2e categorie De Meyer Wim Vervaet Jacques Steyaert Norbert Bauters Johan Boesman Jonatan
10 m traditioneel 400 394 392 388 381 380 370 361 175
21 maart 2015? Superdoop in onze gilde
Tot slot... In de zomer van 1913 was Gent een pronte stad geworden. Er was hard gewerkt om alles klaar te stomen voor de Wereldtentoonstelling. Maar op 13 oktober 1914 was het feest voorbij en wapperde de Duitse vlag aan het Gentse stadhuis. Tot november 1918 bleef de Feldgrau van het Duitse leger alom aanwezig in de Arteveldestad. Nogal wat soldaten maakten er foto’s. Die werden als postkaart naar de Heimat gestuurd. Ook de propagandadienst was er gevestigd. Het zijn deze honderden en vergeten foto’s die Denis Pieters al jarenlang verzamelt. Siegfried Debaeke, de bekende uitgever van Eerste Wereldoorlogboeken, was onmiddellijk overtuigd om de collectie te publiceren. Het boek ‘Gent in de grote oorlog’ verschijnt ter gelegenheid van de Duitse invasie in de stad, een scharniermoment en het begin van veel ellende voor de Gentenaars. Verzamelaar Denis Pieters heeft zijn foto’s bijzonder goed gedocumenteerd. Hij werkte hiervoor samen met Stefaan De Groote, heemkundige en voormalig cultureel erfgoedcoördinator, die instond voor de inleidende tekst en een groot deel van het redactiewerk uitvoerde. Baseline realiseerde de grafische vormgeving.
1ste categorie Schollaert Carlo Van De Wiele Peter Hoste Johan Hoste Mathias
400 399 385 375
2e categorie Steeman Leander Waerzeggers René Vervaet Jacques Leliaert Emmanuel Van Heyste Jonas Vlerick Gunther
383 377 373 185 176 151
10 m Trophy Van De Wiele Peter
365
Gent door Duitse ogen De foto’s geven een ruim inzicht hoe het er aan toe ging in Gent tijdens de Eerste Wereldoorlog, maar dan bekeken door Duitse ogen. Gent was een draaischijf voor het Vierde Duitse leger, dat slag leverde aan de IJzer. Bijna alle grote gebouwen werden ingepalmd. Zware wapens passeerden langs de vele stations, jonge recruten kregen een training in één van de vele kazernes, talloze gewonden herstelden in de lazaretten. De hoogste Duitse officieren, inclusief de keizer, bezochten de stad. Duitse frontsoldaten vonden even rust in Gent, met zijn talloze herbergen en cinema’s. In de straatjes rond de Veldstraat en de Kouter, maar ook vlakbij het vroegere Zuidstation, was een enorme georganiseerde prostitutie. Vliegvelden werden in sneltempo aangelegd in sommige dorpen vlakbij Gent. Zeppelins en gothabommenwerpers stegen er op om toen al Engeland aan te vallen. Denis Pieters en Stefaan De Groote, ‘Gent in de grote oorlog’, De Klaproos uitgeverij, 24,95 euro. Te verkrijgen in de boekhandel
Inhoudstafel 1 Editoriaal Voorstelling van “De blauwe vogel” 2 31e prijs Lafortune Schatten op zolder 3 Chapelle Saint Roch 4 Geplaveid met munten (bis) Even onze pijlen
6 m traditioneel
richten op... 5 Affiche tot het inleveren van de wapens (1914) 6 Voorlopig klassement Gildekampioenschap Tot slot...
1ste categorie Van De Wiele Peter Hoste Johan Hoste Mathias
400 399 393
2de categorie Steeman Leander Steyaert Norbert Hoste Matteo De Groote Marc Boesman Jonatan Bauters Johan Vervaet Jacques Van Heyste Jonas Andries Mats Vlerick Gunther Leliaert Emmanuel Van Wonterghem Thienpont Nico Loïc Kaliningondo
385 384 384 382 378 378 374 374 371 188 186 183 177 169
Cat. Senior Waerzeggers René Leliaert Marcel
382 169
Cat. Dames Buysse Caroline
375
Voor info: http://www.klaproos.be/gent.htm;
JANUARI 2015 03 16u00 Driekoningenkoffietafel en -schieting 05 20u00 1e Gaaischieting 09 19u30 Sportcomité 11 11u00 Nieuwjaarsreceptie 29 21u00 Vergaderig rekeningtoezichters 31 21u00 Doop nieuw lid FEBRUARI 05 19u30 Vergadering van de Eed 22 10u00 Algemene vergadering MAART 07 16u00 Muzieknammiddag 13 19u30 Sportcomité 21 21u00 Doop nieuwe leden
KALENDER