Garanties politie-inzet Kunduz

defensiekrant

nummer 12 31 maart 2011

2

3

Missie op Decimomannu groeit DECIMOMANNU “Alle radertjes werken; de stukken van de

legpuzzel passen in elkaar. Het is goed om te laten zien dat we snel inzetbaar en slagvaardig zijn.” Luitenant-kolonel Johan van Deventer, commandant van het Nederlandse F-16 detachement op de vliegbasis Decimomannu op Sardinië, blikt met een mengeling van enthousiasme en tevredenheid terug op de eerste missie van (vier) Nederlandse F-16’s bij Libië.

Die duurde afgelopen maandag welgeteld vijf uur en drie kwartier en diende om het wapenembargo tegen het Noord Afrikaanse land te controleren. Ook de Nederlandse KDC-10 die aan de operatie meedoet, ging maandag voor het eerst aan de slag. Het tankvliegtuig voorzag de F-16’s boven het patrouillegebied van brandstof. Dinsdag kwamen

Nederlandse gevechtstoestellen en de KDC-10 voor de tweede keer in actie boven de Middellandse Zee. “We zijn helemaal in ons element”, meldt Van Deventer. “Hoewel de basis Decimomannu nog niet is ingericht zoals we willen, groeit de missie verder en verder.” || foto anp »»Lees meer op pagina 2.

Garanties politie-inzet Kunduz DEN HAAG De Afghaanse minister van Binnenlandse Zaken heeft verzekerd dat door Nederland opgeleide politieagenten van de Afghan Uniformed Police worden ingezet voor civiele en niet voor offensieve taken. Dat schrijven de ministers Hillen (Defensie) en Rosenthal (Buitenlandse Zaken) aan de Tweede Kamer.

In de brief geven de bewindslieden de stand van zaken bij de voorbereiding van de politiemissie naar Kunduz in Noord-Afghanistan. Ze geven ook aan dat ISAF-commandant generaal Petraeus begrip heeft voor de door ons land gewenste verlenging van de basisopleiding van agenten van zes naar acht weken om de kwaliteit een impuls te geven. Naar verwachting zal de training worden verzorgd op het Duitse German Police Training Center in

Kunduz. Dit centrum wordt de komende tijd uitgebreid tot een capaciteit van 530 agenten per lichting. De oplevering van deze infrastructuur is echter vertraagd tot januari 2012, waardoor de start van de opleiding ook later plaatsvindt. Wel zullen vanaf de zomer van dit jaar enkele marechaussees meelopen met de Duitse collega´s om kennis en ervaring op te doen. Nederland blijft de komende tijd inzetten op versnelde invoering van de

acht weken durende basistraining in Kunduz.

POMLT´s

De Afghaanse regering en ISAF staan positief tegenover het Nederlandse concept voor de training en begeleiding van politieagenten door Nederlandse Police Operational Mentoring and Liaison Teams (POMLT´s). Deze duurt minstens vijf maanden waarvan in totaal tien weken op een beveiligde

locatie. Deze zomer al gaat deze praktijkbegeleiding van start. Het betreft dan de begeleiding van agenten die eerder zijn opgeleid. De voorbereidingen voor de verplaatsing van de F-16´s van Kandahar naar Mazar-e-Sharif verlopen voorspoedig, net als de voorbereiding voor de uitvoering van de Nederlandse plannen voor het EUPOL-gedeelte van de geïntegreerde politiemissie.

Embargomissie Libië veroorzaakt ‘turbulentie’ op Leeuwarden

Nederlands kustwachtvliegtuig bewijst nut in Italië

5

Grenadiers testen concept Zware Wapencompagnie

6

De Ruytermedaille voor marineman

Beleidsbrief niet op 1 april DEN HAAG In tegenstelling

tot eerdere berichtgeving wordt de beleidsbrief met daarin de bezuinigingsmaatregelen niet op 1 april aanstaande bekend gesteld. De materie is weerbarstig, tienduizend arbeidsplaatsen vragen om uiterste zorgvuldigheid en één miljard is een enorm bedrag. Om tot een verantwoord besluit te komen, is meer tijd nodig. De maatregelen hebben verstrekkende consequenties, die op meerdere gebieden doorwerken.

Er is de departementsleiding alles aan gelegen snel duidelijkheid te geven. Maar zorgvuldigheid gaat voor. Er is dan ook gekozen om de Beleidsvisie later te presenteren. Hoeveel later is op dit moment nog niet bekend. Zo snel mogelijk krijgen de Defensiemedewerkers op hoofdlijnen duidelijkheid.  Er wordt momenteel alles aan gedaan om binnen afzienbare tijd de maatregelen te kunnen presenteren. Zodra de plannen zijn uitgewerkt, wordt het personeel direct geïnformeerd.

binnenland

2  defensiekrant nr 12 – 31 maart 2011

Voorzitter Vaste Kamercommissie Defensie

Troepencommandant Van Beek is op z’n plaats DEN HAAG Het oude gebouw van de Tweede Kamer ademt

grandeur uit. Op weg naar de werkkamer van Willibrord van Beek wijst de voorzitter van de Vaste Commissie voor Defensie (VCD) op foto’s met tal van invloedrijke liberalen uit vervlogen tijden. Minister Koos Rietkerk, kabinet Lubbers-1, Edzo Toxopeus, Frits Bolkestein. Van Beek zit al zo lang in de politiek dat hij ze allemaal heeft gekend. Het Kamerlid voor de VVD heeft er echter nog geen genoeg van en vindt altijd weer nieuwe invalshoeken. “Toen ik gevraagd werd als voorzitter van de Vaste Commissie voor Defensie hoefde ik niet lang na te denken.”

Het zou te gemakkelijk zijn om te zeggen dat W.I.I. (Willibrord) van Beek, van het bouwjaar 1949, zomaar ‘iets’ met Defensie heeft. Het is veel meer; hij spreekt vaak over ‘we’ en ‘ons’ als hij het over de krijgsmacht heeft en dat is op zich niet zo vreemd. In 1974 diende Van Beek als dienstplichtig marechaussee bij de toenmalige 4e Divisie en zwaaide uiteindelijk af als reserve-majoor bij het Wapen. “Het aardige is dat je als reserve-officier bij zo’n klein onderdeel er echt bij hoort. Ik heb altijd zeer veel plezier gehad van mijn officiersopleiding en diensttijd. Nu ook weer: ik ben snel bijgelezen waar het om Defensie gaat. Die belangstelling voor de krijgsmacht heb ik altijd gehouden. Nu ik er een rol in mag spelen via de politiek is dat mooi meegenomen. De organisatie is mij bekend en ik hoefde bijvoorbeeld de rangen niet uit mijn hoofd te leren. Dat maakt het contact met de organisatie ook gemakkelijker: men weet dat ik heel veel met Defensie heb.”

Decoraties

De betrokkenheid is dus weer op niveau nu hij de voorzittershamer van de Vaste Commissie voor Defensie in handen heeft. “De woordvoerderschappen lopen synchroon met de departementen. Je hebt ook niet altijd de keuze. Ik heb het geluk gehad dat ik de afgelopen dertien jaar steeds een nieuwe invulling aan het Kamerlidmaatschap heb kunnen geven.” De belangstelling bestaat voor de VVD’er niet alleen uit het leiden van vergaderingen. “De commissie brengt regelmatig werkbezoeken en als er decoraties worden uitgereikt, geef ik zo vaak mogelijk acte de présence.”

Discussie

Van Beek was tijdens het staatssecretariaat van Cees van der Knaap overigens woordvoerder materieel voor de VVD, met het belangrijke JSF-dossier in de portefeuille. “Het heeft me getroffen hoe groot de waardering bij het Pentagon is voor de Nederlandse luchtmacht. Bovendien ben ik trots op de Nederlanders die hun bijdrage hebben geleverd aan de ontwikkeling van dit gemeenschappelijke toestel. Dat wil echter niet zeggen dat de keuze is gemaakt en bovendien bepaal ik dat

Inmiddels hebben de F-16's voor het wapenembargo tegen Libie al enkele missies gevlogen.

Embargomissie Libië veroorzaakt ‘turbulentie’ op Leeuwarden

‘Gewend aan uitzendingen’ LEEUWARDEN “Het waren

niet. Ik geef leiding aan de discussie die de opvolger van de F-16 gaat bepalen.” De Vaste Commissie is de groep politici die alle formele en informele stukken krijgt. “Als er met de minister moet worden gesproken, begint dat bij de commissie. Ik accommodeer de leden en moet onafhankelijk boven de partijen staan.”

Inzetbaarheid

Dat kost Van Beek geen moeite. “Ik ben me heel goed bewust van wat ik wel en niet kan. Ik ben een echte troepencommandant. Daarom voelde ik me (in 2006) prima op mijn plek als fractievoorzitter van de VVD, maar het lijsttrekkerschap is niets voor mij.” Van Beek zal al die ervaring moeten gebruiken bij de behandeling van de komende bezuinigingen op Defensie. “Ik ben echt geschrokken van het totale bedrag dat we moeten bezuinigen”, zegt hij, met de nadruk op ‘we’. “In het regeerakkoord heeft de VVD met pijn ingestemd met een korting van zo’n vijfhonderd miljoen euro. We zullen allemaal goed moeten nadenken hoe we met het beschikbare budget een zo goed mogelijke krijgsmacht in stand houden. Er ligt een uitdaging om de kwaliteit en inzetbaarheid te kunnen garanderen. Ook moeten we, als er ontslagen vallen, zorgen dat de uitstroom fatsoenlijk gebeurt.” || tekst Evert

hectische, maar interessante dagen. De uitzending naar Libië laat zien dat het personeel van Leeuwarden meer taken tegelijk aankan, al moet daarvoor met mensen en middelen worden geschoven.” De dagen voor vertrek van de zes Nederlandse F-16 gevechtsvliegtuigen voor de wapenembargomissie tegen Libië, waren voor kapitein Ruud Bergsma turbulent. De personeelsadviseur van 322 en 323 Squadron moest snel een personeelsplan uitdokteren, wat met medewerking van iedereen goed lukte. “De wil en het enthousiasme voor deze operatie is groot.” Volgens Bergsma stond het personeel van 322 en 323 Squadron bij wijze van spreken in de rij om te helpen bij de voorbereidingen voor de missie Unified Protector in het gebied van de Middellandse Zee. “Natuurlijk spelen de komende bezuinigingen bij velen in het achterhoofd mee, maar daarover heb ik verder niets gehoord. Deze missie en de overige oefeningen en uitzendingen van de luchtmacht, die tellen.” Ook de commandant van vliegbasis Leeuwarden, kolonel Dennis Luyt, maakte in de dagen voor het vertrek naar Italië overuren. “Maar door onze goede training en voorbereiding wisten we dat we snel aan de missie konden beginnen.”

Hetzelfde gold voor het logistieke personeel van de noordelijke basis, dat pauzeloos in de weer was met het inpakken en gereed zetten van het benodigde materieel. Commandant majoor Eric Poiesz: “Deze uitzending is een goede kans om ‘de logistiek’ op de kaart te zetten, omdat die altijd met een soort bottleneck zit. Wij moeten onze transportcapaciteit via de Defensie Vervoers- en Verkeersorganisatie (DVVO) regelen en soms op de civiele markt inhuren. Zoals in het geval van Sardinië transportvliegtuigen van het type Antonov. Daarnaast ging veel vracht met diepladers van burgerbedrijven, en van de DVVO, over de weg naar Rome en vervolgens met de veerboot naar Sardinië. Alles bij elkaar een uitdaging én een haastklus. Maar de vliegbasis Leeuwarden is gewend aan uitzendingen.”

Samenspraak

Voor het wapenembargo tegen Libië zijn de F-16’s en het bijbehorende personeel neergestreken op de ‘slapende’ Sardijnse basis Decimomannu. Ongeveer 150 man (brandweer, ondersteuning, catering, etc.) en een ‘mix’ van tien ervaren en minder bedreven vliegers. De Nederlandse inzet is onder NAVO-vlag, buiten de Libische territoriale wateren. Op basis van de Rules of Engagement (ROE) zijn de vliegers gerechtigd tot het identificeren en controleren van verdachte vliegtuigen. Zo nodig mogen ze die in samenspraak met de NAVO tot landen dwingen. “De Rules of Engagement zijn adequaat en robuust, meer kan ik er niet over zeggen”, aldus Luyt. “Of het een gevaarlijke missie betreft? Dat weten we pas als we een mogelijke tegenstander tegenkomen, bijvoorbeeld vliegtuigen van de Libische luchtmacht. Evenmin kan ik inschatten of schepen en vliegtuigen gedurende het wapenembargo naar Libië durven. In elk geval onderschatten we niemand en

Brouwer

Overleggen bij uitzending De Vaste Commissie voor Defensie behandelt onderwerpen die gaan over het Defensiepersoneel en materieel, waaronder de deelname van Nederland aan vredesoperaties. De commissie voert over deze onderwerpen regelmatig overleg met de minister van Defensie. Als er andere commissies bij betrokken zijn, overlegt de commissie soms ook met andere bewindspersonen zoals de minister van Buitenlandse Zaken. Dit is bijvoorbeeld het geval bij overleggen over uitzendingen van militairen en over het Europees Veiligheids- en Defensiebeleid.

Personeelsadviseur Bergsma. “Hectische, maar interessante tijd.”

Commandant vliegbasis Leeuwarden Luyt.

Decimomannu De luchtmachtbasis Decimomannu ligt bij het gelijknamige dorp in het zuiden van het eiland Sardinië. Vanaf die locatie bedraagt de afstand tot Libië circa achthonderd kilometer. De toenmalige (fascistische) Italiaanse regering nam de basis in 1940 in gebruik. In 1943 veroverden de geallieerden het veld en kwam het in handen van de Amerikaanse luchtmacht. Behalve Nederlandse F-16’s opereren vanaf Decimomannu gedurende het wapenembargo gevechtsvliegtuigen, een patrouillevliegtuig en een tanktoestel uit Spanje, en een soortgelijke machine uit Canada. De basis is vernoemd naar de Italiaanse vlieger Giovanni Farina Decimomannu die vanwege heldendaden de Gouden Medaille voor Militaire Moed kreeg. Hij sneuvelde in de Tweede Wereldoorlog boven Sardinië.

houden we overal rekening mee.” Zo zal de bemanning van Hr.Ms. Haarlem er ook over denken. Samen met een KDC-10 tankvliegtuig maakt het schip de Nederlandse bijdrage aan Unified Protector compleet. In tegenstelling tot het F-16 detachement was de mijnenjager snel in het operatiegebied. Simpelweg omdat het schip, behorend tot de Standing NATO Mine Counter Measures Group 1, daar al sinds januari verbleef. De taak van de Haarlem bij het handhaven van het wapenembargo bestaat uit het identificeren, ondervragen en controleren van verdachte schepen. Opnieuw buiten de Libische territoriale wateren benadrukt kapitein-ter-zee Ric Karis van de Mijnendienst. “Is er een boarding team nodig, dan komt dat van andere NAVOschepen in het gebied, omdat de Haarlem een dergelijke eenheid niet aan boord heeft.” De Haarlem (38 bemanningsleden) kan, vult Karis aan, ook worden ingezet voor mijnenbestrijdingsoperaties. Zoals het er nu uitziet, duurt de Nederlandse bijdrage aan Unified Protector drie maanden. Dat geldt niet voor het KDC-10 tankvliegtuig dat vanaf 4 april in Afghanistan andere operationele verplichtingen heeft. || tekst

Jack Oosthoek

|| foto’s René Ketting (AVDD)

buitenland

defensiekrant nr 12 – 31 maart 2011  3

Hermes Het eilandje Lampedusa, half zo groot als Schiermonnikoog, wordt sinds de val van het Tunesische bewind van Ben Ali in januari overspoeld met immigranten. Aangezien het gaat om een Europese buitengrens roept Italië de hulp in van het Europese grensagentschap Frontex. Zij zien erop toe dat iedereen die de externe maritieme grenzen passeert een grenscontrole ondergaat, zoals in de Schengen-grenscode is vastgesteld. Diverse Europese lidstaten stellen op verzoek van Italië schepen, vliegtuigen en grensbewakingsexperts beschikbaar. Nederland stuurt een kustwachtvliegtuig en grenswachters. In februari vertrokken twee grensspecialisten van de marechaussee naar Bari en Caltanisetta om meer informatie te verzamelen over mogelijke migratiecriminaliteit. De internationale operatie Hermes 2011 staat voor wat betreft de Nederlandse inbreng onder leiding van de Koninklijke Marechaussee. Vanwege de situatie in Libië is de verwachting dat het aantal vluchtelingen alleen maar verder zal toenemen. Boven De voornamelijk Tunesische vluchtelingen willen maar één ding: voet aan wal zetten in Europa. De riskante oversteek van 24 uur nemen ze voor lief. Linksonder Vanwege zijn 'endurace' en sensoren is de Dornier-228 uitermate geschikt voor dit soort operaties. Rechtsonder Het succes van de missie wordt mede bepaald door het samenspel tussen vlieger (majoor Kjeld, links) en waarnemer (wachtmeester-1 Haiko).

Nederlands kustwachtvliegtuig bewijst nut in Italië

‘De overvolle scheepjes maken indruk’ PANTELLERIA De flightcrew

coordinator’ en blijven ze dicht bij het scheepje met motorproblemen. Haast is geboden, want de sloep begint steeds dieper te liggen en over twee uur is het donker. De waarnemer zoomt met zijn telelens verder in. Zo’n dertig goed geklede, jonge mannen zitten als sardientjes in een blik. Ze wapperen met een wit T-shirt en zwaaien uitgelaten naar de militairen. Deze voornamelijk Tunesische migranten willen maar één ding, voet aan wal zetten in Europa. De riskante oversteek van 24 uur nemen ze voor lief.

van het kustwachtvliegtuig tuurt geconcentreerd over het water. Aan de horizon verschijnt een bootje. Behendig manoeuvreert majoor Kjeld de Dornier dichterbij. Op de camerabeelden van de waarnemers van de Koninklijke Marechaussee is haarscherp te zien wat zich beneden afspeelt. Een overvol vissersbootje met vluchtelingen dobbert stuurloos Opgelucht Intussen begint het aardig schemerig te op de Middellandse zee. “Jonworden. De vluchtelingen beginnen gens, dit wordt een SAR”, klinkt kledingstukken en andere zaken in brand te steken om maar gezien te worden. het vanuit de cockpit. Over de radio geeft luchtwaarnemer, wachtmeester-1 Haiko, in rap tempo posities en bevindingen door aan het International and Coordination Centre in Rome, terwijl collega wachtmeester-1 Patrick met de Forward Looking Infrared Camera de beelden opneemt. De Nederlandse crew vraagt tijdens de Search and Rescue (SAR) operatie assistentie aan de Italiaanse autoriteiten. Zij moeten de stroom aan migranten, die sinds januari het eiland Lampedusa overspoelt, immers verder afhandelen. Maar tot die aflossing komt, is de Dornier de ‘on-scene

Terwijl mission commander Haiko het Italiaanse kustwachtvaartuig naar de plaats van het incident dirigeert, spot de overige bemanning een boot dichterbij. “Vreemd, die is veel te groot voor een vissersboot. Het lijkt wel een marineschip”, oppert copiloot majoor Jeroen. Terwijl Haiko koortsachtig informatie boven water probeert te krijgen over het onbekende schip, is het een kwestie van minuten welke boot eerder bij de vluchtelingen zal zijn. Uiteindelijk ‘wint’ de patrol boat het. Dan klinkt over de radio ‘This is the Tunisian navy’. We took 52 people on board’. De crew is even stil. Dit hebben ze nog niet eerder

meegemaakt. 52 personen in zo’n gammel sloepje. Meer dan aanvankelijk werd geschat. Hoewel de migranten beduidend minder blij zullen zijn dat ze Europa niet hebben gered, halen de militairen opgelucht adem. De reddingsactie zit erop. De Dornier keert terug naar thuisbasis Pantelleria.

Operatie Hermes

Bovenstaande inzet maakt deel uit van de operatie ‘Hermes’ waar zeven Nederlandse militairen, 1 waarnemer van Rijkswaterstaat, 2 technici van JetSupport en 1 liaision-officier van 15 tot en met 31 maart aan deelnemen. Frontex, het Europese Agentschap dat zorgt voor de bewaking van de buitengrenzen van Europa, heeft specifiek om de inzet van het kustwachtvliegtuig gevraagd. Voor het kustwachtvliegtuig van de Koninklijke Luchtmacht is dit haar tweede out of area operatie. Vorig jaar stuurde Nederland voor Frontex een zelfde Dornier-228 om de wateren tussen Turkije en Griekenland te controleren op illegale activiteiten zoals mensensmokkel en vluchtelingenstromen. Door zijn ‘endurance’ en sensoren is het vliegtuig uitermate geschikt voor dit soort operaties.

Tientallen

Het kustwachtvliegtuig richt zich primair op het in kaart brengen van de vluchtelingenstromen van Noord-Afrika naar Europa. Door deze informatie kunnen de

autoriteiten aan wal anticiperen en voorbereidingen treffen voor wat betreft de opvang. De Nederlandse patrouillevluchten vertrekken dagelijks vanaf het eiland Pantelleria, vlakbij Sicilië. Naast het monitoren van de aantallen helpt de Nederlandse Dornier ook scheepjes die in nood verkeren. Daarvoor heeft ze speciale vlotten aan boord. Sinds de start heeft het kustwachtvliegtuig al tientallen bootjes met migranten waargenomen en gemeld.

Gedurfd

Hoewel ‘Hermes’ niet veel verschilt van de kustwachttaken in Nederland, noemt de bemanning de taferelen die zich af en toe aan boord afspelen ‘aangrijpend’. Kjeld: “Het gaat om jonge mannen die grof geld betalen voor de oversteek, niet wetend of ze Europa halen.” In de meeste gevallen gaat het goed, maar vorige week hebben we meegemaakt dat een bootje ook niet aankomt. Misschien zijn ze overboord geslagen of opgepikt door een vissersboot.” Majoor Jeroen noemt het gedurfd dat ze over zee vluchten. “Er kleven veel risico’s aan deze onderneming. Daarom zijn we super gedreven om elk scheepje te signaleren. Als wij met onze informatie kunnen voorkomen dat zo’n bootje zinkt, dan voelt dat als redden.”

Samenspel

Kjeld benadrukt verder dat het de crew gaat om de veiligheid van deze mensen

op zee. “Italië gaat over het al dan niet terugsturen. Het enige wat wij doen is de positie doorgeven en zorgen dat bootjes gereguleerd binnenkomen. Dit doen we in het belang van de vluchtelingen, maar ook voor de grensbewaking. Dit laatste is per uitstek een taak voor de Marechaussee. “Dat ook een vliegtuig zich daar prima voor leent, ziet men nu aan de resultaten”, zegt Haiko. Beide waarnemers hopen met operaties als Hermes het specialisme van luchtwaarnemer verder op de kaart te zetten. Volgens wachtmeester-1 Patrick gaat het juist om het samenspel met de vliegers. “Een goede foto of filmbeeld is essentieel voor onze bevindingen. Een piloot moet dat begrijpen en zijn aanvliegroute hier op aanpassen.” Dankzij de foto's, films en bevindingen van de Nederlanders wordt goed zichtbaar hoe omvangrijk de vluchtelingenstroom is. De Search and Rescue actie zoals beschreven toont opnieuw de waarde van de aanwezigheid van de Dornier in het luchtruim tussen Zuid-Italië en Noord-Afrika aan. “We lossen het probleem niet op, maar met onze informatie kunnen we echt iets betekenen”, zegt Kjeld beslist.

|| tekst

elnt Marlous de Ridder

|| foto’s sGT Henry Westendorp, AVDD

buitenland

4  defensiekrant nr 12 – 31 maart 2011

Linksboven Adjudant Bertus Blaauwbroek en reservekapitein Peter Brouwer (midden v.l.n.r.) in gesprek met jeugdwerker Andrea. Geheel links tolk Pedrag. Linksonder In het LOT-huis te Livno trakteert sergeant-majoor Roelofs de bewoners op een eigengemaakte nasimaaltijd. Rechts De Nederlandse LOT-huizen in Bosnië worden gehuurd van de eigenaar.

‘Vergeten’ EUFOR-missie houdt vinger aan pols in kruitvat Bosnië

‘Je komt er niet precies achter hoe het zit’ LIVNO (BOSNIE) Het contrast

is macaber. In een op Westerse leest geschoeid winkelcentrum in het Bosnische Livno lachen fraaie etalages het publiek toe. Even verderop regeren werkloosheid en armoede. Een surrealistisch decor dat het leven in Bosnië goed symboliseert. Het is het werkterrein van EUFOR, de bijna ‘vergeten’ vredesmissie die met Liaison Observation Teams nagaat of de ooit strijdende partijen de vredesakkoorden van Dayton (1995) naleven. Het kruitvat Balkan, de ‘achtertuin’ van Europa, mag niet opnieuw ontploffen.

Livno en omgeving kregen het in de Balkanoorlog van begin jaren negentig zwaar te verduren. “Als je bij de plaatselijke bevolking diep graaft, valt dit nog altijd te merken”, vertelt de plaatsvervangend commandant van het Nederlandse Liaison Observation Team (LOT) in Livno, eerste luitenant Erwin van den Broek. “Maar niemand laat het achterste van zijn tong zien. Velen geven op onze vragen een politiek gewenst antwoord. Bovendien verschillen de verhalen. Allemaal vermoedelijk het gevolg van angst, terughoudendheid, het willen vergeten van het verleden. Maar volgens mij leeft er tussen de verschillende bevolkings-

groepen nog steeds wantrouwen.” Van den Broek schrijft dit mede toe aan onvoldoende initiatief bij de autoriteiten om de toestand te verbeteren, wat weer samenhangt met een gebrek aan financiële middelen. “Het onderling wantrouwen tussen bevolking en overheid is groot. Toch is de situatie in elk geval in het kanton Livno rustig en stabiel”, aldus Van den Broek. Aan de LOTteams de taak dat zo te houden door gesprekken met locals en autoriteiten na te gaan of het pluis is in de door Kroaten beheerste omgeving en of de bevolking in veiligheid kan werken. “Als ‘oren en ogen’ van EUFOR bieden wij de mensen een luisterend oor”, legt Van den Broek uit. “Wij brengen de ontwikkelingen in het gebied in kaart en rapporteren aan het Regionaal Coördinatiecentrum West (RCC) in Banja Luka. Daar vandaan gaat de informatie naar de NAVO en de Europese Unie.”

het Nederlandse contingent van de vredesmacht Stabilization Force (SFOR) in Bosnië: “Zelfs met een diploma vind je hier geen werk. Hoe het met dit land verder moet? Ik weet het niet. Goed dat EUFOR er is, dat voorkomt het oplaaien van conflicten.” Een ander ellendig geval betrof het echtpaar met jonge kinderen dat bij een LOT-team klaagde over de werkgever van de man. Die bleek nooit pensioenpremie voor hem te hebben betaald. Als doekje voor het bloeden mocht hij tafels uit de kantine van het bedrijf verkopen, om zo aan geld voor zijn oude dag te komen. Een LOT-team kaartte de kwestie aan bij de ombudsman voor Bosnië-Herzegovina die de zaak momenteel onderzoekt. Brouwer: “We zijn slechts een ‘meetinstrument’.” Een LOT-team kwam er ook achter dat het bevolkingsregister van Livno, daterend van vóór de Balkanoorlog, aan alle

‘Plotseling was er voor niemand meer een toekomst. En dat met zoveel armoede en werkloosheid’ Schrijnende situaties

Tijdens patrouilles, vergaderingen en bij bezoeken aan inwoners van Livno maken de Nederlandse LOT-teams niet zelden schrijnende situaties mee. Zoals de sluiting onlangs van een voor Livno vitaal bedrijf, de kolenmijn, waardoor velen zonder werk kwamen te zitten. “Plotseling was er voor niemand meer een toekomst. En dat met zoveel armoede en werkloosheid”, verzucht reservekapitein Peter Brouwer. Jeugdwerker Andrea, ooit tolk voor

kanten rammelt. Een vernieuwingsvoorstel leed schipbreuk bij de autoriteiten, volgens adjudant Bertus Blaauwbroek mogelijk het gevolg van etnische tegenstellingen. “Je komt er niet precies achter hoe het zit.”

Hoor en wederhoor

Hoewel geen redders in de nood, kan het werk van de LOT-militairen in Livno volgens Van den Broek op waardering van de bevolking rekenen. Dat maakt hij althans op uit gesprekken, vergaderingen en tij-

'In het begin kent niemand elkaar' Naast Livno bestiert Nederland in Bosnië-Herzegovina LOT-huizen in Drvar, Travnik en Mrkonjic Grad. In alle gevallen huurt Defensie het pand van de eigenaar. Gedurende hun plaatsing (zes maanden) ontberen de bewoners van een LOTonderkomen de privacy van thuis en dat is wennen, vertelt sergeant-majoor Theo Roelofs (luchtmacht) van het LOT-huis in Livno. “Niemand kent elkaar in het begin.” Omdat hij zich goed kan aanpassen, zegt Roelofs zelf weinig problemen te hebben ondervonden. Daarnaast werkt hij voor de tweede keer in Livno en kent daardoor het klappen van de zweep. “Maar ik kan me voorstellen dat anderen moeite hebben met de situatie, vooral als je gewend ben om in Nederland alleen te wonen.”

dens patrouilles. “De mensen vinden dat we een gevoel van veiligheid creëren.” Mogelijk speelt de Nederlandse aanpak ook een rol, denkt Blaauwbroek. “Kaart iemand een probleem bij ons aan, dan gaan wij bij de juiste personen na waar de kern precies zit. Hoor en wederhoor dus en dat wordt kennelijk gewaardeerd. Overigens ontdekken we daarbij telkens opnieuw dat er in Bosnië veel ‘waarheden’ bestaan.” Volgens de Senior National Representative (SNR) van het Nederlandse contingent in Bosnië-Herzegovina, luitenant-kolonel John Willemse, toont onderzoek door EUFOR aan dat negentig procent van de bewoners de aanwezigheid ervan op prijs stelt. “Velen vrezen dat er na ons vertrek erge dingen staan te gebeuren.” Maar is het kruitvat Bosnië-Herzegovina niet het land van meer ‘waarheden’?

|| tekst

Jack Oosthoek

EUFOR EUFOR telt op dit moment 1.418 militairen uit 26 vooral Europese landen, onder wie 76 Nederlanders. Volgens passages uit een brief aan de Tweede Kamer wil de Nederlandse regering haar bijdrage aan EUFOR, in zijn huidige vorm, verlengen tot uiterlijk 19 november van dit jaar. Op die dag loopt het mandaat van de Verenigde Naties voor de missie af. Wel zal ons land haar bijdrage afslanken; er worden tot 19 november maximaal 75 militairen ingezet. Afhankelijk van de ontwikkelingen zou het Nederlandse aandeel de komende periode gestaag kunnen worden verkleind. Momenteel bestaat die uit maximaal 85 militairen.

buitenland

defensiekrant nr 12 – 31 maart 2011  5

Regering geeft uitleg mislukte Lynx-actie DEN HAAG In de antwoorden

op de Kamervragen van de ministers Hillen en Rosenthal (Buitenlandse Zaken) op de mislukte consulaire evacuatieoperatie staat dat er sprake was van een bijzondere situatie met een zekere urgentie. Dat aan dergelijke operaties echter risico´s verbonden zijn, blijkt vooral uit het ook naar de Kamer gestuurde feitenrelaas, waarin de gebeurtenissen op die 27ste februari van a tot z worden beschreven.

Minister Hillen stelt dat ongeacht de opleiding en training van het personeel èn de goede uitrusting, succes van dit soort missies niet altijd is gegarandeerd. De manier waarop en onder welke omstandigheden de bemanning haar werk heeft gedaan, verdient respect, zo blijkt uit de Kamerstukken.

Landingslocatie

De boordheli van Hr.Ms. Tromp werd 27 februari op short notice ingezet om een Nederlander op te halen uit Sirte (Libië). De missie mislukte omdat het toestel en de te evacueren landgenoot kort na de landing op het strand van Sirte onverwacht werden overmeesterd door gewapende mannen. Op basis van de beschikbare informatie was de landingslocatie veilig bevonden. Uit het feitenrelaas dat Hillen vorige week aan de Tweede Kamer aanbood, blijkt het verloop: zondag 27 februari, rond half drie ´s middags, gaf Defensie Hr.Ms. Tromp opdracht met de voorbereiding van de vlucht te beginnen. De bemanning van de boordhelikopter kreeg opdracht de missie af te breken als er ‘bepaalde’ situaties zouden ontstaan, bijvoorbeeld bij de aanwezigheid van meerdere of bewapende personen.

Fysiek geweld

De Lynx vertrok rond kwart over vier ´s middags van Hr.Ms. Tromp voor een vlucht van drie kwartier naar de afgesproken landingsplaats op het strand van Sirte. De op te pikken

landgenoot verbleef in de omgeving van de landingsplaats. Toen de gezagvoerder deze plaats naderde, zag ze dat de evacué met een andere man stond te praten. Hierop viel het besluit de missie conform de opdracht af te breken. Toen de bemanning van de Lynx zag dat de evacué afscheid nam van de tweede man, werd alsnog besloten de landing in te zetten en de evacué op te pikken. Vrijwel direct na de landing werden de boordhelikopter en evacué omsingeld door gewapende mannen. De vier én een Zweedse vrouw die op weg naar de Lynx bleek te zijn, werden door de Libiërs meegevoerd en verhoord. Bij dit verhoor werd fysiek geweld gebruikt tegen één van de bemanningsleden. Na verloop van tijd werd de bemanning overgebracht van Sirte naar Tripoli. Bij de onderhandelingen over de vrijlating van het trio werd ook bemiddeld door Malta en Griekenland. Op 11 maart werd de bemanning van de Lynx in een Griekse Hercules naar Athene gevlogen. Zaterdag 12 maart keerde zij in eigen land terug.

De aanleg van de Sarajevo City Gate kostte ruim vier maanden.

‘Tunnel of Life’ in Sarajevo brengt Balkanoorlog weer dichtbij SARAJEVO Terwijl het leven in Sarajevo zestien jaar na het einde van de Balkanoorlog allang weer tot bloei is gekomen, lijkt de strijd ondergronds nog steeds dichtbij. Dat gevoel althans bekruipt de bezoeker van de ‘Tunnel of Life’ die onder het maaiveld van het vliegveld van de Bosnische hoofdstad ligt.

Na binnenkomst in het monument annex museum word je spijkerhard met de neus op de feiten gedrukt. Een videofilm toont huiveringwekkende beelden van het beleg van Sarajevo door Servische troepen (1992-1995). Daarbij vielen elfduizend doden. Tijdens de omsingeling van de stad vormde de Tunnel of Life de enige toevoerweg van en naar Sarajevo. Terwijl buiten kogels van sluipschutters (snipers) en granaten neerdaalden, werd de voormalige Olympische stad (1984) via deze ‘aorta’ zo goed en zo kwaad als dat ging bevoorraad met medicijnen, voedsel, humanitaire hulpgoederen, wapens, et cetera. Zonder dat de Serviërs het in de gaten hadden. In drie jaar tijd passeerden ongeveer één miljoen mensen en twintig ton voedsel de Tunnel of Life, ook Sarajevo City Gate genoemd.

Donkere spelonk

Het bouwwerk werd in 1993 in vier maanden en vier dagen tijd aangelegd door vrijwilligers uit Sarajevo. In L-vorm

liep hij vanaf de rand van de stad, onder de startbaan van het vliegveld door, naar de buitenwijken Dobrinja en Butmir. Lengte 960 meter, hoogte anderhalve meter, breedte één meter. Alles bij elkaar een donkere spelonk met houten schotten als muren en stutten van hetzelfde materiaal. Op de bodem rails die hier en daar in het soms enkelhoge grondwater verdwijnen. Zestien jaar na dato is het grootste deel van de Tunnel of Life vanwege instortingsgevaar niet meer toegankelijk. Bovendien ondermijnt die een deel van de startbaan van de luchthaven van Sarajevo op een gevaarlijke manier. Maar het verhaal erachter maakt nog steeds diepe indruk. De Sarajevo City Gate vormt het symbool bij uitstek voor het verzet van de inwoners tegen het beleg van hun stad en de genocide die daar tussen 1992 en 1995 plaatsgreep. || tekst

Jack Oosthoek

Het Brabantse platteland biedt veel mogelijkheden om de waarnemingsmiddelen te testen.

Grenadiers testen concept Zware Wapencompagnie OIRSCHOT “Vinden. Binden. Slaan.” Dat moeten we in ons systeem krijgen deze oefening.’

Commandant majoor Nico Teerds ziet zijn eenheid groeien in haar nieuwe rol als Zware Wapencompagnie. Na een proef van een jaar bevindt dit splinternieuwe concept zich in de eindfase.

Tijdens Preatorian Fight moeten de Grenadiers van 11 Infanteriebataljon Luchtmobiel bewijzen dat ze met hun grotere mobiliteit en vuurkracht offensiever kunnen optreden. De Zware Wapencompagnie, voorheen 11 Staf-Antitank compagnie, heeft daarvoor de beschikking over een indrukwekkend voertuig. Speciaal voor de pilot zijn zeventien militaire ambulances omgebouwd, die beschikken over een .50 mitrailleur op een ringaffuit en een MAG voor de bijrijder. Teerds: “Voor de bestrijding van zwaar gepantserde doelen kunnen we nog steeds gebruik maken van de GILL. Gelanceerd vanaf het voertuig schakelen we hiermee doelen op

ruim twee kilometer afstand uit.” Met de lichte, zwaarbewapende MB 10kN kan de driekoppige bemanning minimaal 72 uur zelfstandig optreden. De uitdaging tijdens de twee weken durende Preatorian Fight ligt vooral bij de samenwerking met ondersteunende eenheden. In groepjes van enkele voertuigen stoten de infanteristen door naar bepaalde locaties om die vervolgens te ontzetten. De opdracht luidt: eerst voorzichtig verkennen, dan doorstoten en bij hoge nood de steun inroepen van de mortieren of Apaches. Om het de infanteristen wat lastiger te maken, speelt het scenario zich af in bewoond gebied. De grenadiers lijken

zich prima thuis te voelen in het Brabantse land en maken dankbaar gebruik van de tactische mogelijkheden. In 2010 begon 11 Infanteriebataljon Garderegiment Grenadiers en Jagers met de pilot voor een Delta Compagnie. De ervaringen die de brigade opdeed in Bosnië, Irak en Afghanistan toonden aan dat de infanteriebataljons behoefte hadden aan een bredere vorm van ondersteuning. Tijdens Preatorian Fight heeft de compagnie tijd de nieuwe werkwijze bij te slijpen. || foto

kpl-1 Zadrach Salampessy

buitenland

6  defensiekrant nr 12 – 31 maart 2011

Hoogste baas Ocean Shield voorziet toename zeeroverij

Commandeur Hijmans: ‘We brengen het gevecht naar de piraten toe’ MOGHADISHU (SOMALIË) Nu de weersomstandigheden in het Somalisch Bassin ten gunste van de piraten veranderen, voorziet commandeur Michiel Hijmans aan boord van Hr.Ms. Tromp een drukke periode voor de NAVO-antipiraterij-operatie Ocean Shield. “De moessonwinden zijn gaan liggen en het water wordt vlakker. Dit maakt het de piraten gemakkelijker om vanuit kleine bootjes te opereren vanaf de kust.”

Volgens de commandant van de antipiraterijmissie blijven de zeerovers ook gebruik maken van grote moederschepen, die verder op zee en langer achter elkaar kunnen opereren. “Ook is het vanaf een rustige zee minder lastig om aan boord van een koopvaardijschip te klimmen.” De staf van Ocean Shield is net aan boord van Hr.Ms. Tromp naar zee vertrokken. Het schip liep op de heenreis vertraging

op, maar nam inmiddels het stokje als vlaggenschip van de operatie over van Hr.Ms. De Ruyter. De commandant van de NAVO-operatie geeft aan zich te wapenen tegen de verhoogde piratenactiviteit. “De hele taakgroep bestaat nu uit vijf schepen. De Europese Unie is actief met zeven eenheden en de coalitie maritime forces onder leiding van de VS met vijf. Daarnaast zijn er nog de marines van landen als China, Rusland,

Japan, India en Zuid-Korea. Zij verzorgen voornamelijk konvooibescherming, waardoor ze ons de kans bieden elders op te treden. Ook het aantal maritieme patrouillevliegtuigen is verhoogd.” Naast de vergrote slagkracht, verandert de tactiek van het optreden tegen de piraten. “We brengen het gevecht naar de piraten toe en zijn steeds dichter onder de kust actief. We proberen ze te pakken als ze net vertrokken zijn, zodat

ze zich niet in het enorm uitgestrekte Somalisch Bassin kunnen verschansen.” Hijmans maakt er geen geheim dat de wateren van de Golf van Aden en de Indische Oceaan (waarvan de Somalische Bassin deel uitmaakt) gevaarlijk zijn. “Het is een vrije zee en iedereen

mag er varen, ook zeezeilers. Vanwege hun lage snelheid en geringe zelfbescherming zijn de risico’s voor hen enorm.”

|| tekst

LTZ2OC Maartje van der Maas

Melanie Schultz van Haegen speldt Kapitein-ter-zee Hans Lodder de Ruytermedaille.

De Ruytermedaille voor marineman DEN HAAG Kapitein-ter-zee Hans Lodder heeft vorige week in

Den Haag uit handen van minister van Infrastructuur en Milieu Melanie Schultz van Haegen de De Ruytermedaille ontvangen. Dit ereteken voor zeevarenden wordt volgens de bewindsvrouw uitgereikt aan hen die ‘dapper en doortastend te werk zijn gegaan’ en zich bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor de Nederlandse scheepvaart.

Lodder kreeg de medaille voor zijn rol als commandant van Hr.Ms. Tromp tijdens de operatie Atalanta in de Golf van Aden en het Somalische bassin in 2010. Het luchtverdedigings- en commandofregat lokaliseerde en ontwapende in die periode 83 piraten. Ook was de Tromp verantwoordelijk voor de bevrijding van het Duitse koopvaardijschip Taipan in april vorig jaar. De minister roemde het optreden van Lodder tijdens deze missie: “Onder moeilijke en gevaarlijke omstandigheden heeft u blijk gegeven van groot strategisch leiderschap. Uw doortastende optreden heeft een bijzondere

bijdrage geleverd aan de bescherming van kwetsbare schepen in de Somalische wateren. Ook tijdens de bevrijding van de opvarenden van het Duitse motorschip Taipan heeft u blijk gegeven van groot strategisch leiderschap.”

Erkenning

Lodder toonde zich zeer verguld met de onderscheiding. “Fantastisch. Dit is een teken van erkenning voor de hele bemanning van Hr.Ms. Tromp.” Ook noemde Lodder het een bevestiging van de historische link tussen de marine en de koopvaardij. “Net als toen vervullen wij ook nu de rol van beschermer van de koopvaardij.”

Onderhoud motoren F-16 uitbesteed WOENSDRECHT F-16 motoren worden in de nabije toekomst onder verantwoording van Dutch Aero Services (DAS) onderhouden. De directeurs van de Defensie Materieel Organisatie (DMO) en DAS zetten vrijdag 25 maart hun handtekening onder een overeenkomst die 25 jaar duurt.

De publiek private samenwerking van het ministerie van Defensie en de Nederlandse industrie (DAS, een dochteronderneming van het Italiaans Avio) is in beginsel bedoeld om het onderhoud van de F-100 motor van de F-16 te kunnen garanderen. De samenwerking berust op een constructie waarbij de infrastructuur, productiemiddelen, uitrusting en gereedschappen in eigendom blijven van

Defensie. DAS wordt, na een transitieperiode van maximaal twee jaar, verantwoordelijk voor de uitvoering van het onderhoud, kwaliteit én oplevering van het eindproduct. Later kan de samenwerking worden uitgebreid met andere typen militaire vliegtuigmotoren die Defensie in gebruik heeft of krijgt.

Kostenbesparing

Door de uitfasering en verkoop van F-16’s is het aantal te onderhouden F-100 motoren de afgelopen jaren gedaald. Doordat de vaste kosten vrijwel gelijk zijn gebleven, nemen de gemiddelde onderhoudskosten per motor toe. In de nabije toekomst zullen deze kosten verder stijgen door de vervanging van de F-16. Door de samenwerking met DAS wordt tot 2020 een kostenbesparing van 3,5 procent op de exploitatiekosten voor het onderhoud haalbaar geacht. Daarnaast wordt een aanvullende besparing van 6,5 procent nagestreefd door verbetering van bedrijfs- en reparatieprocessen.

“De vereiste technische overeenkomst met de fabrikant van de F-100, Pratt & Whitney, is binnen”, zegt commodore Peter Ort, directeur Logistiek Centrum Woensdrecht en verantwoordelijk voor het motoronderhoud. Over de toekomst drukt hij zich voorzichtig uit: “We moeten eerst bewijzen dat deze samenwerking zijn vruchten afwerpt. Pas daarna kijken we vooruit en gaan we aan uitbouw denken.” Majoor Nico Meinders is hoofd Productie Eenheid Componenten (werkplaats F-100 motoronderhoud) en legt uit hoe de transitie er uit ziet voor het personeel van Woensdrecht. “We krijgen tijdens de overgang drie man personeel van DAS in ons bedrijfsbureau. Zo kunnen we goed aan elkaar wennen en elkaars processen bestuderen en evalueren. De tweehonderd monteurs die hier nu werken, blijven dat ook doen. Hoe de personele bezetting na de transitieperiode is, kan ik nu nog niet overzien.” || tekst

Thijs Imandt

binnenland

defensiekrant nr 12 – 31 maart 2011  7

dekaatjes heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of [email protected], onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventuuel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer. Let op: de Defensiekrant wordt iedere week ook op internet gepubliceerd. Uw gegevens, zoals telefoonnummer en adres, kunnen door zoekmachines worden gevonden.

Woningen Te koop Den Haag, Hopmanstraat 20, ruime uitgeb. 4/5 kmr tussenwoning, ruime tuin op ZW. Nabij scholen, winkels, speelvoorz., uitvalswegen A12 / A13 en directe tramverbinding naar Den Haag en Delft. Ideaal voor gezin. Vr.pr. € 330.000 k.k. Zie www.funda.nl

Te koop Goutum, Goutumerdijk 36, vrijstaand woonhuis. Omliggende tuin 670 m². Ind.: slpkmr vh garage, hal, woonkmr, open keuken, toilet, bijkeuken, cv-ketel. 1e verd.: 2 slpkmrs, balkon, badkmr whirlpool. Zolder. Bjr 1997. Vr.pr. € 375.000,- k.k. Zie www. funda.nl k.k. Bel: 06-106 244 16, email: p.reinhart@ ijsselmeerzeilers.nl.

Te koop Helmond, Frontonstraat , Jong en verzorgd 3-kmrappartement  van 100 m². Veel lichtinval, ruime kamers en keurige afwerking. Met parkeerplaats in parkeergarage. Nabij centrum, station en uitvalswegen. Vr.pr.: € 239.000,- k.k. Zie www.funda.nl 

Te koop Hoogerheide, Mgr Frenckenstraat 1, halfvrijst. woning met garage, oprit , tuin, 3 etages en 5 slpkmrs. Nabij Vlb Woensdrecht. Perceel : 203 m², woonkmr 45 m², woonopp. 160 m². HR CV ’07. Vr.pr. € 269.000,- k.k. Open Huis 26 maart. Info 0164233700, 06-36431756 of zie www.vankaanmakelaardij. nl of www.funda.nl

 

Te koop Nijmegen, Lankforst 2508, eengezins tussenwoning in rustige, kindvriendelijke wijk, 4 slpkmrs, dakkapel, ligbad + douche en garage. Nabij NS-station, A73 en winkelcentrum. Bjr 1968. Woonopp: 115 m², 375 m³. Perc: 169 m². Vr.pr.: €199.500,- k.k. Direct beschikbaar. Zie www.funda.nl of bel 06-13863335.

Te koop Utrecht, Jan van Scorelstraat 158, appartement op 1e etage. V.v. separate keuken en moderne badkamer met ligbad, wastafels en toilet. Opp. 42.5 m² . Balkon 4 m². Kan door twee personen apart worden bewoond. Nabij Kromhoutkaz. Vr.pr. € 255.000,- k.k. Tel. 06-53519726.

DIVERSEN Te koop AT-jasje met vest, KL-algemeen. Maat 52/53. Tel.: 010-47 496 38. Mail: juan_coson@ upcmail.nl

Te koop Avondtenue met gele biezen. B&T, maat 58 en bijbehorende platte pet. Weinig gedragen. Prijs €  125,-. Contact via: [email protected]

RECREATIE Te huur 2 mooie 6-pers. vakantiewoningen in St-Maartenszee (NH tussen Petten en Callantsoog). Op 500 en 2000 m van duinen en strand. Volledig ingericht en van alle gemakken voorzien. Zie http://www.bungalow-sintmaartenszee.nl/index. php?pageid=85&type=a of mail [email protected]. Bel: 06-42998843. Te huur prachtige chalets in Noord Italië aan het meer van Lugano. Nog enkele weken beschikbaar in juni en juli voor leuke prijzen. Zie www.chalet-italielugano.com of bel naar 06-10 3817 69.

Te huur Curaçao, Home Sweet Home mini-resort. Penthouse & luxe appartementen. Hooggelegen op A-locatie Jan Thiel. Privé zwembad, korting voor defensie personeel . Zie www.homesweethomecuracao.com

Bloktraining Gebouwen UIM in Eindhoven

Gecontroleerde chaos bij interventie Philips-hotel EINDHOVEN Eindhoven was

om daar een succesvol einde aan te maken. Het scenario is gebaseerd op de aanslagen in Mumbai in 2008. Verspreid over de Indiase stad werden toen gelijktijdig tien terroristische aanslagen gepleegd, gevolgd door een reeks gijzelingen en bezettingen van gebouwen.

vorige week oefenterrein voor de Unit Interventie Mariniers (UIM). De antiterreureenheid van het Korps Mariniers trainde de hele week haar inzet in grote gebouwen, met een spectacuChaotisch lair slotakkoord : een ‘MumVanuit de commandopost op de bai’-scenario in de Brabantse Generaal-majoor De Ruyter van Steveninckkazerne in Oirschot krijgt de lichtstad. ‘Dit is geen ondenkunit om 20.00 uur een go. Een paar baar scenario in Nederland.’ minuten later klapt de deur van het

Het oude, verlaten Philips-hotel, een groot kantoorgebouw op een bedrijventerrein in Eindhoven is donderdagavond de aangewezen locatie voor de climax van de trainingsweek van de UIM. Op de bovenste verdieping van het donkere pand hebben opgejaagde terroristen in het scenario zich met een grote groep gijzelaars zwaar bewapend en omringd met IED’s ‘ingegraven’. Aan de unit, onderdeel van de Maritime Special Operation Forces (Marsof ), de taak

kantoorpand in Eindhoven al open en schuifelen zo’n veertig man met verfwapens en kogelwerende schilden richting het trappenhuis. Langzaam en kort op elkaar tot het moment dat ze de vijand waarnemen en het “verfvuur” op de mariniers wordt geopend. Ruim twee uur, een boel geschreeuw en een paar korte vuurgevechten later zijn de vier verdiepingen uitgekamd. In een enorme hectiek zijn de gijzelaars intussen bevrijd, de terroristen afgevoerd en de IED’s veiliggesteld. “Hectisch, maar niet chaotisch”,

Boven Het moment voor de 'instap'. Onder Vanwege de veiligheid worden de gegijzelden In 'polonaise' het gebouw uit geleid.

constateert adjudant Ton tevreden. De compagniesadjudant van de Marsof keek als observer toe. “De commandanten controleerden de actie goed. We kwamen met zoveel mogelijk mensen binnen, er werd gezorgd voor verrassing en afleiding, er werd geschoten en iedere speler had zijn eigen rol. Zo moet een interventie gaan. Het lijkt chaotisch, maar er is zeker eye for detail. Er wordt gecommuniceerd en aangestuurd. Ja, dat gaat soms luidruchtig. Maar als we eenmaal binnen zijn, maakt dat niet meer zoveel uit. Noem het gecontroleerde chaos.”

Gewonden

De bloktraining Gebouwen (de UIM oefent dergelijke interventies bijvoorbeeld ook op schepen en vliegtuigen) is een routineklus voor de eenheid, ondanks de vier gewonden die tijdens de actie aan eigen zijde vielen. Adjudant Ton: ‘Al deze mensen zijn opgeleide en ervaren operators. In dit scenario was het nou eenmaal niet ondenkbaar dat er

ook bij ons gewonden of zelfs doden vallen. Dat is juist het nuttige van zulke reële trainingen.” Hoewel de verhaallijn van de trainingsweek was gebaseerd op gebeurtenissen in een Indiase stad, richt de UIM zich vooral op inzet bij complexe objecten in Nederland. Voor de climax in het Philips-hotel werd er elders in Eindhoven ’s middags al kleinschaliger geoefend. De hele dag werd de eenheid ondersteund door onder andere specialisten van de Explosieven Opruimingsdienst, snipers van de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (KMar) en de politie. Het bevordert de realiteitswaarde van de interventie alleen maar. Adjudant Ton: “Een dergelijk scenario is echt niet ondenkbaar in Nederland en dan heeft iedereen elkaar ook keihard nodig.”

|| tekst

ELNT Roel van de Wiel

|| foto’s KPL-1 Joshua Laisina

en verder

8  defensiekrant nr 12 – 31 maart 2011

11 Afdeling Rijdende Artillerie Fotodag Nederlands-Indië steunt Kosovo ’t HARDE Veteranen van 11 Afdeling Rijdende Artillerie uit ’t

Harde, die in 1999 naar Kosovo werden uitgezonden, ondersteunden er onlangs enkele goede doelen. Zo maakten ze de aanleg van een speelaccommodatie en een basketbalveld mogelijk, die horen bij een school voor kinderen van alle etnische groepen.

Op woensdag 23 maart overhandigde luitenant-kolonel Paul Hoefsloot, commandant 11 Afdeling Rijdende Artillerie, een plaquette en bezegelde daarmee de officiële overdracht van de accommodatie. Dit gebeurde in het

bijzijn van onder andere de Nederlandse ambassadeur Robert Bosch, militair attaché luitenant-kolonel Antonie Koedam en een delegatie van de veteranen.

ARNHEM Museum Bronbeek in Arnhem houdt op zaterdag 16

april de fotodag ‘Mijn opa was een…’. Iedereen kan dan aan een panel van experts vragen stellen over familiefoto’s die betrekking hebben op het voormalige Nederlands-Indië en op het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger.

Het komt wel vaker voor dat bij het opruimen van zolder of kast spullen aan het licht komen uit de tijd van de Oost. Wie hierover informatie wil, is van harte welkom in Bronbeek. De experts analyseren er van 12.00 tot 17.00 uur meegebrachte foto’s aan de hand van de afgebeelde kleding,

uniformen, wapens, voer- en vaartuigen en gebouwen. In veel gevallen kunnen zij ook advies geven over de gefotografeerde militairen. Documenten, onderscheidingen en (delen van) uniformen zijn eveneens welkom. De specialisten zijn werkzaam in onder meer Bronbeek, het Legermuseum en

het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde.

Presentaties

Naast de fotobesprekingen worden er ook korte lezingen gehouden over het dateren en ‘lezen’ van foto’s. Verder gaan de sprekers in op de erfgoedwaarde van oude (familie-)foto’s en het belang ervan voor musea. Belangstellenden kunnen zich opgeven via e-mail [email protected] of telefoon 026-3763555. Tijdens de dag gelden de normale entreeprijzen.

Rectificatie

Den Haag In Defensiekrant 11 staat bij het artikel over het CIMIC-bataljon op pagina 4 de verkeerde fotocredits. Niet sergeant-1 Dave de Vaal nam de gekleurde fotografieën, maar zijn collega sergeant Sjoerd Hilckmann.

Eerste Legerboek voor Paul van Vliet

Operationeel-juridisch Seminar CLSK

UTRECHT Sergeant-majoor Kees, het prototype van een onderofficier van de landmacht, krijgt nog altijd de lachers op zijn hand. De creatie uit de jaren zeventig van cabaretier en ouddienstplichtige Paul van Vliet is anno 2011 nog altijd even gevat en humoristisch. Dat bleek afgelopen donderdag bij de presentatie van ‘Het Leger Boek’, het nieuwste boek van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH).

GILZE-RIJEN Luchtmachtvliegers en militair juristen hebben

elkaar ontmoet tijdens het Air & Missile Warfare Seminar te GilzeRijen. Het thema was de toepassing van militair-operationeel recht bij internationale missies tegen de achtergrond van de vorig jaar verschenen Manual for Air and Missile Warfare. Het seminar was georganiseerd door commodore Paul Mulder, directeur operaties van het Commando Luchtstrijdkrachten, brigade-generaal mr Jan Peter Spijk, hoofd Militair Juridische Dienst Krijgsmacht en de Stafgroep Juridische Zaken CLSK. Gastheer was commandant Defensie Helikopter Commando (DHC) commodore Theo ten Haaf.

Airpower

De circa zeventig deelnemers, onder wie vertegenwoordigers uit Duitsland, het

Verenigd Koninkrijk en België, luisterden ’s ochtends naar operationele briefings van kolonel Peter Tankink, voormalig commandant ATF en thans commandant vliegbasis Volkel, én luitenant-kolonel Giliam Bresser, commandant 301 (Apache) Squadron. Het middaggedeelte was ingericht voor academische briefings van vooraanstaande buitenlandse juristen, onder wie professor Yoram Dinstein, Founding Father van de manual. Besloten werd volgend jaar een meerdaags symposium over Airpower en Militair-Operationeel Recht.

De cabaretier ontving vorige week donderdag het 380 pagina’s tellende fotoboek uit handen van de Commandant Landstrijdkrachten, luitenant-generaal Rob Bertholee, op de Kromhoutkazerne in Utrecht. ‘Het Leger Boek’ beschrijft in ongeveer 370 foto’s de geschiedenis van de dienstplichtigen bij de Koninklijke Landmacht tussen 1898 en 1996. De honderden opnamen zijn geselecteerd aan de hand van zes thema’s: infrastructuur, materieel, oefening en opleiding, inzet en bijstand, optreden overzee en ceremonieel en dagelijks leven. In het boek zijn ook bijzondere, nog nooit eerder gepubliceerde foto’s opgenomen. De selectie was volgens samensteller Okke Groot een flinke klus, omdat de fotocollectie van het NIMH ongeveer twee miljoen

foto’s bevat. Een klein deel van de collectie van het NIMH is binnenkort via internet te raadplegen dankzij een beeldbank met ongeveer 150.000 foto’s. Dat aantal zal in de loop van de tijd verder toenemen.

Van Vliet

Cabaretier Van Vliet was midden jaren ‘50 van de vorige eeuw dienstplichtig welzijnsofficier in Schalkhaar en hield aan ‘de meest zorgeloze periode in zijn leven’ ‘Majoor Kees’ over. Een rake typering, want toen Van Vliets zoon voor de eerste keer thuis kwam na zijn opkomst, zei hij tegen zijn vader: “Hij bestaat echt.” Bertholee, een groot bewonderaar van Van Vliet, zei bij het lezen van het boek aangenaam verrast te zijn door herken-

baarheid van de foto’s en vertelde dat ook hij destijds bij de keuring voor de KMA, zoals zoveel Nederlandse jongeren, haar tot op zijn schouders had. ‘Het Leger Boek’ is samengesteld door Okke Groot en Ben Schoenmaker, telt 380 pagina’s en wordt uitgegeven door uitgeverij Waanders in samenwerking met het NIMH. Het kost 14, 95 euro. ISBN 978 90 400 7789 0. ||

tekst BERT VAN ELK

COLOFON De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de Directie Communicatie van het Ministerie van Defensie, bestemd voor het gehele Defensiepersoneel OPLAGE 41.000 HOOFDREDACTEUR luitenant-kolonel Patrick Bolder EINDREDACTEUR André Twigt (070 - 339 78 06) BEZOEKADRES Binckhorsthof, Binckhorstlaan 135, 2516 BA Den Haag POSTADRES Postbus 20703, 2500 ES Den Haag, MCP 58L E-MAIL [email protected] DEFENSIESITE www.defensie.nl REDACTIESECRETARIAAT EN ADMINISTRATIE Marianne BeckBergshoeff TELEFOON (070) - 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326. ABONNEMENTEN Per jaar € 13,61. Voor het buitenland €15,88. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest, telefoon 0900 - 226 52 63 of via www.aboland.nl. In het geval van een dienstabonnement, opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant. ADRESWIJZIGING Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het duurt enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. LAYOUT vijfkeerblauw.nl, Rijswijk DRUK TDS, Schiedam. De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. ZIj geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken.