Heb een internetcafé gevonden in Kathmandu. Ik mail nu voor 20 roepie per half uur. Dat is ongeveer 2cent. Heb de afgelopen dagen al veel beleefd. Moesten via een bustransfer naar een andere terminal in Charles de Gaule. Daar ging het inchecken op zijn frans. Lang wachten en weer zaten we niet naast elkaar in het vliegtuig. In Doha bleek het verbindende vliegtuig vol en moesten enkelen van de groep afwachten of ze met het vliegtuig mee konden. En toen konden we niet in Kathmandu landden vanwege een tekort aan zicht. Daarom maar naar Dhaka (Bangladesh) en na 3 uur weer een poging voor Kathmandu. Dat lukte maar toen bleek dat bijna alle bagage van de hele groep op Charles de Gaules stond. Maar voor 3 personen was de bagage echt zoek. En een van die was mam. Vandaag heb ik wel mijn bagage gekregen. En die van mam is echt zoek. Dus voor in totaal 90 roepie (ongeveer een euro) gebeld naar Nederland om toestemming van de verzekering te krijgen om zaken te kopen. Dus broeken, t-shirts, bergschoenen, sokken, lakenzak, tas en een dikke jas die ook als trui gebruikt kan worden. In totaal zo'n 15000 roepie uitgegeven voor dat alles. Voor de rest is Kathmandu chaotisch, druk, smerig, veel aandringende mensen (i have souvenirs, do you need guide)' ETC. Gaan morgen verder naar Baktapur. Daar kan ik waarschijnlijk ook de mail checken. In Tibet wordt het lastig.
De koffer van mam is terecht. Hij staat in een bomkelder in Delhi. Daar moet hij 100 uur staan om te controleren of het echt geen bom is. Maar we zitten onder tussen in China. Mam heeft in Kathamandu wat kleding gekocht en we delen de kleding. We zitten ondertussen in Tibet (Zhangmu). Daar moesten we door de molens van de bureaucratie. Gisteren van Kathmandu naar Baktapur gegaan. Een stad veel ouder en mooier dan Kathmandu. Daarna via een oude mooie tempel op een berg naar Nagarkot gegaan. Een gat met een mooi hotel met schitterend uitzicht op de bergen. Heel wat foto's van de zonsondergang gemaakt. De zonsopgang viel tegen, het was erg nevelig. Dat was erg jammer. Vandaag om 5 uur op gestaan en om 6:30 reden we. We kwamen op tijd in Kodari waar de grensformaliteiten begonnen. Daar schrijf ik nu niet over, de mail wordt waarschijnlijk gescreend. Vandaag heb ik toegang tot hotmail, maar dat kan morgen anders zijn. Dus zend de mail ook naar mijn sogeti-emailadres. Morgen gaan we 2km stijgen in hoogte gedurende in 30 km. Vanaf morgen slapen we heel primitief. Maar het uitzicht schijnt heel mooi te zijn. Ik ben wel blij dat we de bergen ingaan want je kan merken dat het nog regentijd is. Het mag dan wel niet regenen maar alles is vochtig. Van het beddengoed tot vochtige muren. Maar we schijnen tot nog toe luxe te hebben geslapen. Lauw warm water. Vandaag was het koud. Alleen warm water van 21:00 tot 23:00 als er genoeg is.
Dus ik heb mijn haar gewassen met koud water. Tot nu toe nog geen last gehad van de hoogte. Maar we zijn nu nog maar op 2300 meter. Waarschijnlijk kan ik jullie pas weer mailen in Shigatse. Als dat goed is, is dat over 5 dagen. Als het lukt laat ik dan wat van we horen. We hebben vandaag gereden van Zhangmu naar Nyalam. 30 km verder en we zitten nu op 3750 hoogte. Mam heeft er wat last van. maar ik voel me kiplekker. En beetje licht in het hoofd, maar voor de rest niet. Dit gaat heeft zelfs 3 internet punten niet te geloven. Waarschijnlijk lukt het niet in de komende 2 stops Tingri en Sakye. Daarna moet het weer gaan lukken. We zitten boven de boomgrens, het waait behoorlijk, de zon is erg sterk, je voelt het zelfs door je kleren heen. We zitten nu in een redelijk primitieve accommodatie. De kamer is mooi beschilderd. Maar we moeten ons buiten wassen en het is een frans toilet (dus staande plassen en poepen). Morgen gaan we over 2 bergpassen van meer dan 5 km hoogte. Vandaag hebben we de eerste yaks gezien, samen met een herder en zijn vrouw. En aan de kant van de weg zaten er wegwerkers tijdens een stop. Ze gingen naast me staan om te zien hoe groot ik was. Eerst een en daarna allemaal. Ze hadden daar veel plezier in. Bij de volgende stop kwamen we een Nederlands paar tegen. Ze hadden inmiddels al 8700 km gefietst. Ze zijn gestart in Singapore. En daarna naar via Tibet naar Nepal en daarna door naar India. De planning is dat ze dan 10000 km in de benen hebben. Ze hebben op de allerlaatste stop last van de hoogte ziekte gehad. Maar ze zijn al fietsend 12 passen overgegaan van meer dan 5 km. Ik heb bewondering voor ze. Het waren de afgelopen dagen de zwaarste dagen. De laatste mail kwam vanuit Nyalam. 's nachts werd mam ziek. Overgeven etc. En de accommodatie uitermate primitief. Dus ik in het donker op zoek naar emmers of iets dergelijks. De volgende ochtend moesten we vroeg op pad richting Tingri. Een zeer mooie maar vermoeiende weg. We gingen over een aantal zeer hoge bergpassen met heel mooi uitzicht op de Mount Everest en andere heel hoge toppen. Mam heeft van die rit eigenlijk alles gemist. Ik ben blij dat ik van dat stuk heel veel foto's heb geschoten. De accommodatie in Tingri was nog primitiever dan in Nyalam. Het toilet daar was echt een gat in de grot. Er stond gelukkig wel een bak water op de kamer. Mam begon uit te drogen dus ik heb haar in het begin om het kwartier water laten drinken, en toen ze wat meer begon te drinken elk uur. De wekker ging zo heel de nacht door tot een uur of drie toen ze eindelijk voldoende vocht binnen had. Nu is het weer goed met haar. Achteraf gezien is het een combinatie van stress over de verdwenen koffer, migraine en hoogteziekte. Meer mensen hebben er over geklaagd. Gisteren zijn we van Tingri naar Sakya vertrokken. Tijdens de lunch in Lotse bleek dat ons hotel in Sakya geclaimd was door de regering. Dus de
reisleider moest samen met de gids op zoek naar alternatieve accommodatie. Die bleek er te zijn en wat voor een accomodatie. Het was in vergelijking met Tingri een 6 sterren accommodatie. Er was zelfs warm water (maar alleen tussen 19.00 en 22.00 uur). We hebben dus eerst al het stof van ons gespoeld. Daarna in het restaurant van het hotel gegeten. Heel voorzichtig aan wat noedelsoep, patatjes en komkommer. Toen bleek dat ik ook kapot was. Dat is ook wel te begrijpen want ik was toch wel wat nachten in touw geweest. Vanochtend via het klooster in Sakya naar Shigatse gereden. Het klooster in Sakye was erg oud. Uit de 10 de eeuw. Ze hebben daar de oudste geschriften van tibet en een paar hele mooie mandala's. We hadden zelfs mazzel. Er is daar eens het jaar een festival en laat dat festival nu uitgerekend vandaag zijn geweest. We hebben alleen het begin kunnen zien maar het was heel mooi en indrukwekkend. Daarna geluncht in het hotel waar we eerst zouden overnachten. Daar bleek dat het hotel was geclaimd door een boeddhistische afvaardiging uit Peking (of te wel een door Peking goedgekeurde lama en zijn gevolg). Zij waren ook naar de stad gekomen voor het festival. Het leuke was dat de gids helemaal niet wist dat het festival er was. Het schijnt dat zulke festival weer mondjesmaat weer worden toegestaan mist ze worden goedgekeurd door de partijbonzen. Je kon de partijbonzen ook zien. Zij zaten keurig op stoelen en de rest van het publiek zat op de grond. De meesten hadden kleedjes meegenomen, manden met eten etc. Alleen het publiek bekijken was een belevenis. Het was voor het publiek ook een belevenis dat wij er waren. Zulke lange blanke mensen. Ze komen regelmatig naast je staan en lachen naar je. Wat opvalt is dat er behoorlijk wat gebedeld wordt. Maar je moet nooit wat geven. Het enige wat ik heb gedaan is in het klooster een biljet van 5 yuan achtergelaten voor de zorgen van het klooster. Na het klooster reden we eerst weer terug naar Lotse. Vandaar zijn we weer via een hele hoge bergpas (weer rond de 5 km) naar Shigatse gekomen. Deze tocht was een hele belevenis vanwege allerlei wegwerkzaamheden. Het beton wordt met minivrachtwagentjes gestord. En daarna met de hand glad gestreken. Een gedeelte van de weg hebben we zelfs vals gespeeld. We zijn via de rivierbedding naar een stuk waar de weg weer begaanbaar was gegaan. Daarna kregen we straf omdat we op de verkeerde weghelft zaten en moesten we achteruit terug (erg bochtig en met links een grote kloof). Toen we eindelijk toch mochten kwam er een vrachtwagen aan die zonodig er langs moest. Dus weer een stuk achteruit tot die vrachtauto ons passeerde. Daarna was er een roadblok. Er moest toegang worden betaald om langs de wegwerkzaamheden te komen. We kregen een briefje mee dat we de laatste waren die van rechts kwamen. Na ons bleek er toch nog een auto te komen maar die kwam dus ook klem te zitten. Na het einde van de wegwerkzaamheden moest er nog weer betaald worden om de weg voort te zetten. Daarna ging alles van een leiendakje en kwamen we 2 uur voor de planning aan in Shigatse. Dit hotel is ook weer erg luxe. En we zitten hier 2 nachten. Dus er is gelegenheid om kleding te wassen (is erg nodig) en om uit te rusten. Morgen gaan we naar het klooster in Shigatse. Ben erg benieuwd.
Ik zit hier te mailen vanuit de businesscorner van het hotel. Het internet is in dit hotel zelfs gratis. Dus ik zal morgenavond (dat is in nederlandse tijd morgenmiddag het is 6 uur en een kwartier tijdsverschil) nog even de mail checken. Heb net ik het restaurant de start van de formule 1 gezien en het nieuws gehoord dat spijker midland heeft overgenomen. Ik zal zometeen nog even de telegraaf bekijken. De engelstalige nieuwssites worden geblokkeerd. Maar op die manier krijg je toch wel nieuws te horen. Vandaag naar het klooster geweest in Shigatse. 's ochtends een rondleiding gekregen van onze gids door het klooster. Mam was wel goed maar al die steile trappetjes was toch nog erg veel gevraagd. We hebben de groep toen maar verlaten en op ons gemak in het klooster rond gelopen. Veel foto's gemaakt van doorkijkjes en allerlei monniken. Daarna met de bus naar de enige ATM in town om geld op te halen. Vervolgens in ons vaste restaurantje geluncht. Mam had een kaas sandwich en ik had een yakburger. Daarna ging mam rusten en ben ik met Karin een reisgenoot terug naar het klooster gegaan. Dat was zo'n 4 km lopen. We hebben van alles gezien. Poolen op straat. Eten koken op straat, wassen op straat enz. Hier en daar waren er ook opstootjes maar het was ons niet duidelijk waar het om ging. Rond half vier waren Karin en ik weer terug in het klooster. We hebben daar nog een keer goed rondgekeken. We hebben zelfs meer gezien dan met de rondleiding. We kwamen in een zaal terecht waarin examens werden afgenomen. Je zag een jonge monnik debatteren tegenover een examencommissie van 3 man. Er was duidelijk gezegd dat je nooit in een klooster mag fotograferen maar die japannertjes deden dat wel. En ze gaan gewoon voor je staan terwijl ze kunnen zijn dat je een foto aan het maken bent. Terwijl we naar het examen aan het kijken waren begon het te onweren en te hagelen. Dat zorgde voor enige consternatie. De schoenen moesten gered worden en een monnik deed een noodsprong en klapte met een noodgang tegen de muur. Gelukkig ging het goed en werden de schoenen gered. Daarna kwam de regen uit de overstort zetten en zorgde voor een plaatselijke overstroming. Je kon aan de regen zien dat de muren geverfd waren met rode verf. Al het regenwater was rood. Ik heb daar een serie foto's van gemaakt. Daarna zijn we naar een plaats gegaan waar buiten op een pleintje gedebatteerd zou moeten worden. En wij maar wachten, maar er gebeurde niets. Totdat we hoorden van een monnik dat er ivm de examens een besloten gebedsdienst zouden zijn. We zijn toch maar met z'n allen op zoek gegaan naar de lokatie van de gebedsdienst. En zo waar we mochten naar binnen. We hebben daar zon uur gezeten totdat we bang waren dat we binnen gesloten zouden worden in het klooster. Tijdens de gebedsdienst was er veel te zien. Donderjagende jonge monniken, bedaarde oude monniken en een hele oude monnik die tijdens de dienst af en toe wakker gemaakt diende te worden. Tijdens de dienst werd yakboter thee
geserveerd. Alleen niet voor ons, alleen voor de monniken zelf. Ook hier hadden we veel last van die japanners. Zij ging dwars door de monniken langs de zaal in grote groepen. Wij Hollanders (en 2 belgen) bleven keurig in een hoekje zitten om alles te volgen en wij blijven muisstil. Na een uur zijn we dus naar buiten gegaan om het klooster te verlaten. Maar op weg naar buiten ontdekten we nog weer een opstopping van monniken. Er bleek op een pleintje gedanst te worden met vooral lokaal publiek. Daar heb ik ook heel veel foto's van geschoten. Vervolgens zijn Karin en ik per riksja terug naar het hotel gegaan. Gelukkig ging het berg afwaarts en hoefde de riskja-rijder niet zoveel te trappen. Alleen wist hij niet precies waar het hotel was dus moest hij de hele tijd aan collega riskja-rijders vragen waar het hotel was. En toen wezen Karin en ik in eerste instantie ook nog het verkeerde hotel aan en moest hij weer op gang komen. Toen waren we helemaal blij dat we naar het klooster waren gelopen want dat hadden we onze medemens toch niet aan willen doen. We hebben dus een lift gehad naar het hotel voor 5 yuan per persoon. Dat is dus 50 eurocent. Niet te geloven. Vanavond weer lekker gegeten in ons favoriete restaurant. Ik had een yaksteak en mam deed het rustig aan met alleen een kommetje yoghurt (maar wel ondertussen mijn frietjes weg pikken en kleine stukjes van mijn steak proeven!). Ik had ook yoghurt toe (banana curd). De yoghurt is hier veel zachter en lekkerder dan thuis, al komt de biologische yoghurt in de buurt. We hebben nu voor 90 yuan gegeten en gedronken. Dat is dus 9 euro voor 2 personen. En het was heerlijk!!! Vannacht nog lekker slapen in dit heerlijke hotel, morgen wordt het weer een stuk minder luxe. EN minder kans op een internet aansluiten. Maar ik zal anders de belevenissen opsparen. Overmorgen wordt het weer een stuk heel wat minder luxe, maar dat is dan ook begrijpelijk omdat we dan te gast zijn in een klooster. Dat lijkt me een hele belevenis. Ik was nog vergeten te vertellen over het interieur van het klooster. In een van de kamers was een 33 meter hoge boeddha zittende op een 2,5 hoge lotusbloem. De boeddha was van koper gemaakt en mooi versierd. De kamer was heel mooi beschilderd met mooie schilderingen van allerlei goden en boeddha's in allerlei houdingen. In een andere kamer waren 1000 kleine boeddha’s te zien die aangeven dat dit klooster een wijs klooster is. Het was een heel apart gezicht al die kleine boeddha;s bij elkaar (zon 20 cm hoog per stuk schat ik). In een volgende ruimte was er beelden van de 3 stadia van boeddha te zien. Bij deze beelden werd erg veel gebeden voor een goede afloop van de examens of een goede gezondheid. Over al en nergens zag je dat er biljetten achter worden gestoken. Ik heb er dus ook maar een paar achter gelaten. Je ziet dat het goed terecht komt. Verder was er ook nog een paleis maar daar mochten we niet in. Daarnaast waren er verschillende kamers met beelden van de vorige panchen lama's. Dit
klooster is de thuisbasis van de panchen lama. Echter er wordt er omzichtig mee omgegaan omdat de chinezen en de tibetanen elkaar betwisten wie nu de echte reïncarnatie heeft. Ik wil daar onze gids nog overvragen, maar dat kan alleen in een 1 op 1 gesprek want anders komt de gids in de problemen. Ik geloof dat ik nu wel alles heb opgeschreven van vandaag, anders volgt er nog wel meer over in de volgende mailjtes.
Het zijn een paar enerverende dagen geweest in Lhasa. Er is heel veel gebeurd, en nu vandaag kan ik daar over gaan schrijven. Het begon in Samye, daar kwamen we een ambulance tegen in de middle of nowwhere. De ambulance was op weg om een reiziger van een duitse djoser groep op te halen. Deze groep had hetzelfde programma als wij en zaten in de zelfde hotels. Dus we kenden zo ongeveer de koppen. Blijkt dat een duitser in Samye een hartaanval heeft gehad. Echter de geboden hulp heeft niet kunnen baten. Gelukkig werd door de duitse groep besloten om de vakantie door te laten gaan. (Pas vandaag kwam het bericht dat de man was overleden). Toen we net in Lhasa aankwamen hadden we al geruchten gehoord dat er kamers werden doorzocht op anti chinese teksten. Een djoser-reisbegeleider van een andere groep (zagen we ook de hele tijd en ze is een naamgenoot van me) werd een aantal maal opgepakt. Ze is terug getransporteerd naar Shigatse waar ze minimaal 3 dagen in de bak moet zitten. De schrik zat er goed in. We hebben gelijk kritisch naar de uitgedeelde en uitgeprinte spullen gekeken en veel daarvan weggegooid. Stel je voor dat het ons zou gebeuren. Onze reisbegeleider is dus de afgelopen dagen druk in de weer geweest om ervoor te zorgen dat er begeleiding kwam voor de groep die nu op Lhasa is aangekomen. Daarnaast heeft hij ervoor gezorgd dat de groep die zonder begeleiding kwam te zitten toch enigszins begeleid werd. Hij heeft door al die zaken minstens 2 nachten niet kunnen slapen ivm tijdverschil met Nederland. Gelukkig heeft dat alles onze vakantie niet verpest maar je beseft daardoor dat Tibet een "bezet" land is. Volgens berichten waren de afgelopen dagen de hotmail pagina’s niet in Tibet bereikbaar. Daarnaast kon ik ook ineens niet meer op de pagina;s van mijn werk. Maar nu vanaf aankomst in Lhasa. De volgende dag hebben we de Jokhang bezocht (de tempel vlak bij de Barkor). Deze tempel was zo indrukwekkend dat ik heb zelfs tweemaal heb bezocht. De volgende dag hadden we een uitstapje naar het Ganden klooster. Dit klooster ligt geplakt op een topje van een heuvel met schitterend uitzicht. De volgende dag hebben we het Potala bezocht! Wat een kim om alleen de ingang te bereiken. En daarna moet je nog 8 etages omhoog om de mooiste kamers te bekijken. Helaas hadden we maar 1 uur om alles te bekijken. Ergens was er dus te weinig tijd om te kijken, maar ergens was het ook niet erg. De chinezen hadden het potala echt in een museum veranderd. Wat ons verraste was dat er toch nog verwijzingen te vinden waren naar de huidige Dalai
lama. Maar misschien is het engels van de chinezen wel niet zo goed. 's middags hebben we rondgezworven rond de Barkor in lhasa. Daar hebben we een nonnenklooster bezocht. Dat was heel erg leuk, ze maakten zelf boeken, en allerlei zaken voor de verkoop in hun winkel. Ik heb daar een schitterend jasje gekocht dat me zelfs past! De dagen daarna werd ik steevast gegroet door de nonnen die door de stad zwierven. De volgende dag zijn we naar Drepung geweest. Dat is het grootste klooster van tibet. Het bezoek was echt de moeite waard. Debatterende monniken gezien en een hele grote verzamelingen tibetaanse boeken. Bovendien was het net een speurtocht door het klooster. De weg werd gewezen door bordjes met handjes en bordjes met pijlen met de tekst Come this way. Het was echt een pelgrimstocht naar het klooster. We zijn het eerste stuk per openbaar vervoer gegaan en daarna gaan lopen (redelijk steil bergop). Mam kon op een gegeven ogenblik niet meer en dus maar een taxi aangehouden. Bleek dat we nog ca 300 meter hadden moeten lopen. De terugtocht is gegaan per deeltaxi. Er waren zo weinig taxi bij het klooster dat we de taxi hebben gedeeld met een amerikaan. 's middags ben ik de Barkor weer opgegaan om de rest van de souvenirs te halen en om op zoek te gaan naar een verjaardagskado voor mam. Dat is gelukt tot mijn grote tevredenheid (het loven en bieden is een schitterende sport). Op een gegeven moment ging mijn manier van onderhandelen mij vooruit. Ik schijn een harde onderhandelaar te zijn! Voor mam heb ik een oude geborduurde lap stof op de kop weten te tikken. Het is van zon kwaliteit en oudheid dat we denken dat tussen kunst en kitsch er bij gehaald moet worden om te bepalen wat het is. Als ik de komende de dagen nog wat voor mam vindt koop ik het en laat ik het jullie weten. Vanochtend vroeg hebben we Lhasa verlaten op weg naar het vliegveld. Op het vliegveld al veel beleefd. Eerst zaten we in de incheck hal voor binnenlandse vluchten terwijl we naar het buitenland (Kathmandu) wilden. Daarna door een temperatuurscan (om te controleren op SARS) en diverse formuliertjes ingevuld. Vervolgens de bagage door diverse scans om vervolgens in te checken. Dit werd geboycot door de chinezen omdat zij vonden dat wij ons niet gedroegen. (snap nog steeds niet wat we fout gedaan hebben). Daarna op volgorde door de douane en weer door scans. Als hij piepte moest je op een plateautjes gaan staan waarna je gefouilleerd werd. (natuurlijk piepte hij niet bij mam en mij, maar wel bij de rest van de groep). En toen naar de hal om het vliegtuig binnen te gaan. Bleek dat het vliegtuig er nog niet was. Dus het toilet opgezocht. Die had last van een zeer plaatselijke erg overstroming. Dus met opgestroopte broek op het toilet (sta toilet). En maar wachten op het vliegtuig. Die kwam ongeveer een half uur te laat. Gelukkig was het toestel lang niet vol dus je kon overal gaan zitten. Dat was maar goed ook want je had een fantastisch uitzicht op de Himalya met al zijn bergtoppen. We hadden vooral een schitterend zicht op de Mount Everest. Toen kreeg ik toch even de balen dat ik daar niet heb kunnen staan. Maar ja, ik heb nu wel hele mooie stukken van Tibet gezien die dan niet gezien zou hebben. Dus ik moet niet zeuren.
De aankomst in Kathmandu was schokkend. Heet, vochtig enz. Het zweet gutste gelijk overal. Er werd gelijk gekeken naar de verdwenen koffers. En zo waar na een 2 uur zoeken kwam een van de 2 gemiste koffers boven water. En, het was de koffer van mam! Zij blij!!! Nu is er nog maar een koffer zoek, de hoop bestaat dat die koffer toch ook nog wel bovenwater komt. Morgen gaan mam en ik naar het dorpje Patan. Daar is een heel oud paleis dat op het werelderfgoed staat. Overmorgen gaan we en 6 uur durende wandeling door de rijstvelden maken. De avond daarna vertrekken we alweer richting Nederland. Wat gaat de tijd toch gauw! Echter ik zo toch ondanks alles nog minstens een week in Lhasa willen blijven. Er is daar zoveel te zien en te ervaren. Ik wil er zeker nog een keer naar terug (mam heeft hetzelfde gevoel). Als het lukt sleep ik mam morgen mee naar het internet cafe, dan kan ze de verjaardagsgroeten in ontvangstnemen (als ik de dag goed heb!)
