Folia veterinaria
Diverse parasitaire aandoeningen bij onze huisdieren In de volgende tabellen wordt per diersoort een beknopt overzicht gegeven van de belangrijkste parasieten en de geassocieerde pathologieën. De volgende afkortingen worden gebruikt: P = prevalentie (+ zelden, +++ frequent) PB = pathologisch belang (+ weinig; +++ sterk pathogeen) D = diarree; A = anemie; GV = groeivertraging (+ ja ; - neen) Andere = andere klinische ziektetekens Belangrijkste parasieten en parasitaire aandoeningen bij runderen Belangrijkste parasieten en parasitaire aandoeningen bij schapen en geiten Belangrijkste parasieten en parasitaire aandoeningen bij paarden Belangrijkste parasieten en parasitaire aandoeningen bij varkens Belangrijkste parasieten en parasitaire aandoeningen bij honden Belangrijkste parasieten en parasitaire aandoeningen bij katten Belangrijkste parasieten en parasitaire aandoeningen bij gevogelte Belangrijkste parasieten en parasitaire aandoeningen bij konijnen
1
Belangrijkste parasieten en parasitaire aandoeningen bij runderen Belang
Klinische tekens Andere
P
PB
D
A
1. Protozoa Intestinum Eimeria spp. Cryptosporidium spp.
++ ++
++ ++
+ +
(+)
Bloed Babesia divergens
+
+++
Systemisch Neospora caninum
++
++
2. Nematoden Lebmaag Ostertagia spp. Trichostrongylus axei Haemonchus spp.
+++ ++ +
+++ + ++
+
Dunne darm Trichostrongylus colubriformis Nematodirus spp. Cooperia spp. Bunostomum phlebotomum Strongyloides papillosus Toxocara vitulorum Capillaria spp.
+ ++ ++ + + + +
++ ++ ++ +++ ++ ++ +
+ + (+)
+ +
+ +
+++
+++
hoest
Huid Parafilaria bovicola
+
+
huidletsels en sero-hemorragisch exsudaat
3. Trematoden Rumen Paramphistomum spp.
+
++
(+)
Lever Fasciola hepatica
++
+++
(+)
4. Cestoden Dunne darm Moniezia spp.
++
+
Dikke darm Oesophagostomum radiatum Trichuris spp.
Longen Dictyocaulus viviparus
+
GV
+ + hemolyse
+
abortus
+ (+) +
+
(+) + + + + +
+ + + +
+ +
+
+
(+)
+
+
(+)
2
Belang PB
+
+++
Psoroptes ovis
+++
+++
Chorioptes bovis
++
+
pruritis, hyperkeratose pruritis, korsten, pyodermitis korsten, pruritis
6. Teken Ixodes spp. Dermacentor
++ +
+ +
vectoren van ziektes
7. Diptera Musca spp. Stomoxys calcitrans Haematobia irritans Hydrotaea irritans Hypoderma bovis Lucilia serricata
+++ +++ +++ ++ ++ ++
++ ++ ++ ++ ++ ++
vliegen die onrust veroorzaken, mechanische vector voor kiemen zomermastitis subcutane nodules myiasis
8. Luizen Damalinia bovis Haematopinus eurysternus Linognathus vituli Solenopotes capillatus
+++ ++ ++ +
+ ++ ++ ++
onrust, pruritis
5. Schurftmijten Huid Sarcoptes scabiei var. bovis
D
A
Klinische tekens Andere
P
GV
+ +
3
2
Belangrijkste parasieten en parasitaire aandoeningen bij schapen en geiten Belang
Klinische tekens Andere
P
PB
D
A
1. Protozoa Intestinum Eimeria spp. Cryptosporidium spp.
++ ++
++ ++
+ +
(+)
2. Nematoden Lebmaag Ostertagia spp. Trichostrongylus axei Haemonchus contortus
+++ ++ +++
++ + +++
+
Dunne darm Trichostrongylus colubriformis Nematodirus spp. Cooperia spp. Bunostomum trigonocephalum Strongyloides papillosus
++ ++ ++ + ++
++ ++ ++ ++ ++
+ + +
+ + +
+
+
Dikke darm Oesophagostomum venulosum Chabertia ovina Trichuris spp.
+ ++ +
+ ++ +
+
+
Longen Dictyocaulus filaria Muellerius capillaris Protostrongylus spp.
+ +++ +
++ + +
+
+
Lever Fasciola hepatica Dicrocoelium lanceolatum
++ +
+++ +
+
4. Cestoden Dunne darm Moniezia spp.
+++
+
(+)
5. Schurftmijten Huid Sarcoptes scabiei var. ovis/capra
(+ )
+++
Psoroptes ovis
++
+++
Chorioptes ovis/capra
++
+
6. Teken Ixodes spp. Dermacentor spp.
++ +
+ +
3. Trematoden Rumen Paramphistomum spp.
GV
+ +
+ +
+
hoest hoest hoest
+ +
+ + (+)
+
(+)
pruritis, hyperkeratose (kop) pruritis, korsten (lichaam) pruritis (poten)
+ +
4
Belang P 7. Diptera Musca spp. Stomoxys calcitrans Haematobia irritans Mellophagus ovinus Lucilia serricata Phormia spp. Calliphora spp. 8. Luizen Damalinia ovis Linognathus setosus
++ ++
PB
++ +++
D
A
Klinische tekens Andere
GV
vliegen die onrust veroorzaken stress, pruritis myiasis
+ +
++ ++
pruritis, wolverlies
5
3
Belangrijkste parasieten en parasitaire aandoeningen bij paarden Belang A
Klinische tekens Andere
+
hemolyse
+
hoest, neusvloei
+ +
anale pruritis
+ + + +
P
PB
D
1. Protozoa Intestinum Cryptosporidium
+
+
+
Bloed Babesia spp.
+
+++
2. Nematoden Maag Trichostrongylus axei Habronema spp.
+ +
+ +
Dunne darm Strongyloides westeri Parascaris equorum
++ +++
++ ++
+ +
Dikke darm Strongylus vulgaris Strongylus edentatus Cyathostominae Oxyurus equi
++ ++ +++ ++
+++ ++ +++ +
+
Conjunctiva Thelazia sp
(+)
+
+
++
4. Cestoden Intestinum Anoplocephala perfoliata Paranoplocephala mamillana
+++ +
++ +
koliek
+
5. Mijten Huid Chorioptes equi Trombicula autumnalis Ixodes spp. Dermacentor spp.
+ ++ ++ +
++ ++ + +
pruritis (poten) ziektevectoren
+
6. Diptera Gasterophilus spp. Hippobosca equina Culicoides spp.
+++ + ++
+ + ++
zomerschurft
7. Luizen Damalinia equi Haematopinus asini
++ +
+ +
pruritis pruritis
3.Trematoden Lever Fasciola hepatica
+
GV
conjunctivitis
(+)
(+)
conditieverlies
+
6
4
Belangrijkste parasieten en parasitaire aandoeningen bij varkens Belang PB
D
1. Protozoa Isospora suis Eimeria spp.
++ ++
++ ±
+
2. Nematoden Maag Hyostrongylus rubidus
(+)
+++
+
Intestinum Ascaris suum Strongyloides ransoni Oesophagostomum spp. Trichuris suis
++ (+) + +
++ ++ + ++
+
+++
hoest
+
3. Schurftmijten Sarcoptes scabiei var. suis
+++
++
pruritis, korsten
+
4. Diptera Musca spp.
++
+
stress
5. Luizen Haematopinus suis
++
+
Longen Metastrongylus spp.
A
Klinische tekens Andere
P
GV +
+
+ + + + +
+ +
(+)
pruritis, vector
(+)
7
5
Belangrijkste parasieten en parasitaire aandoeningen bij honden Belang PB
D
++ ++ +
+ ++ +
+ +
Bloed en lymfoïd weefsel Babesia canis Leishmania spp.
+ +
+++ +++
2. Nematoden Intestinum Toxocara canis Toxascaris leonina Uncinaria stenocephala Ancylostoma caninum Strongyloides stercoralis Trichuris vulpis
+++ + ++ (+) + +
++ + + +++ + ++
+
++
hoest
+++ ++ +
+ + +
anale pruritis
Huid Sarcoptes scabiei var. canis Demodex canis Otodectes cynotis Cheyletiella yasguri Trombicula autumnalis Ixodes spp. Dermacentor spp. Rhipicephalus sanguineus
+ ++ ++ ++ + +++ + +
+++ +++ ++ ++ ++ ++ ++ ++
pruritis alopecie, pyodermitis otitis pruritis, huidschilfers pruritis vector van ziekten vector van ziekten
5. Diptera Ctenocephalides spp.
+++
++
Lucilia spp. Stomoxys calcitrans
+ +
+ +
pruritis, allergie, vector van Dipylidium caninum myiasis stress
6. Luizen Trichodectes canis
+
+
1. Protozoa Intestinum Isospora spp. Giardia intestinalis Neospora caninum
Longen Filaroides spp. 3. Cestoden Intestinum Dipylidium caninum Taenia spp. Echinococcus spp.
A
Klinische tekens Andere
P
GV
+ + zenuwtekens + +
+ + + + + +
hemolyse lymphadenopathie, dermatitis
+ +
+ + + + + +
+ +
zoönose
4. Mijten
pruritis
8
6
Belangrijkste parasieten en parasitaire aandoeningen bij katten Belang PB
D
1. Protozoa Intestinum Isospora spp. Toxoplasma gondii Giardia intestinalis
++ ++ ++
+ + ++
+
+
+
+
2. Nematoden Intestinum Toxocara cati Toxascaris leonina Ancylostoma tubaeforme
++ (+) +
++ + +
+
+
+
+
+ +
+ +
hoest hoest
3. Cestoden Intestinum Dipylidium caninum Taenia taeniaeformis Echinococcus multilocularis
+++ ++ +
+ + +
anale pruritis
4. Mijten Huid Notoedres cati Otodectes cynotis Cheyletiella blackei Trombicula autumnalis
+ +++ ++ +
++ ++ ++ ++
pruritis, korsten otitis pruritis pruritis
5. Diptera Ctenocephalides felis Lucilia spp.
+++ +
+ +
pruritis, allergie myiasis
6. Luizen Felicola subrostratus
+
+
pruritis
Longen Aelurostrongylus Capillaria aerophila
A
Klinische tekens Andere
P
GV
zoönose
9
7
Belangrijkste parasieten en parasitaire aandoeningen bij gevogelte Belang P
PB
D
A
1. Protozoa Eimeria spp. Trichomonas spp. Histomonas meleagridis Giardia spp.
+++ +++ ++ +
+++ +++ +++ +
+ + + +
(+)
2. Nematoden Intestinum Ascaridia spp. Heterakis spp.
+++ ++
++ ++
+ +
Capillaria spp.
+++
+++
+
Trachea en bronchen Syngamus trachealis
+
+++
3. Cestoden Intestinum Davainea spp. Raillietina spp.
+ +
++ +
4. Schurftmijten Knemidocoptes mutans K. laevi K. pilae
+ + +
++ ++ ++
5. Andere mijten Dermanyssus gallinae
+++
+++
+
+
Ornithonyssus spp.
++
++
+
+
6. Luizen Bijtluizen
+++
++
Klinische tekens Andere
GV
+ + + +
vector van histomonose
+ + +
+
asphyxie
+
+ +
korsten (poten) vederschurft pootschurft
verlies van pluimen, pruritis iritatie
pruritis
+
10
8
Belangrijkste parasieten en parasitaire aandoeningen bij konijnen Belang PB
D
1. Protozoa Intestinum Eimeria spp. Cryptosporidium spp.
+++ +
+++ +
+ +
2. Nematoden Maag Graphidium strigosum
+
++
+
+
+
Intestinum Passalurus ambiguus
+++
+
3. Trematoden Lever Fasciola hepatica Dicrocoelium lanceolatum
+ +
+++ +
+
+
+ +
4. Cestoden Intestinum Cittotaenia spp.
+
++
+++ ++ + + +
++ ++ + + +
6. Teken Ixodes spp. Dermacentor spp.
+ +
+ +
7. Andere mijten Trombicula autumnalis
+
++
8. Vlooien Spilopsyllus cuniculi
+
+
5. Schurftmijten Psoroptes cuniculi Cheyletiella parasitivorax Notoedres cati Sarcoptes scabiei. var. felis Listrophorus gibbus
A
Klinische tekens Andere
P
GV
+ +
+
otitis, pruritis pruritis pruritis, korsten pruritis, korsten pruritis
pruritis
vector myxomatose
11
