Documentaire Living on the Edge
Lac Ours i-Dar koye, Bur k ina Faso Wi l Mei n d er ts/ F N
Living on the Edge De documentaire ‘Living on the Edge’ toont de relatie tussen trekvogels en mensen. Prachtige natuurbeelden van trekvogels en Afrikaanse vogels worden afgewisseld met bijzondere verhalen van mensen uit landen langs de trekroute.
Tazenak ht, M aro k ko A n ke va n B ru g g en / V B N
De ongelooflijke reis Vogels horen bij het Hollandse landschap. We beschouwen ze dan ook vaak als ‘onze’ vogels. Niets is minder waar, veel van ‘onze vogels’ zijn trekvogels en komen alleen in de lente bij ons om te broeden, het grootste gedeelte van het jaar zijn ze in Afrika. Elk jaar maken zo’n twee miljard vogels uit Europa de ongelooflijke reis naar Afrika om daar te overwinteren. Een fascinerend verschijnsel. Duizenden kilometers leggen deze vogels af, soms zelfs in enkele dagen. In het voorjaar haasten ze zich om dezelfde route in omgekeerde richting af te leggen om een geschikte broedplaats te vinden in Europa, waaronder Nederland. Deze jaarlijkse trek is een enorme uitdaging voor trekvogels. Onderweg doorstaan ze tal van ontberingen, uiteenlopend van de jacht op trekvogels en slechte weersomstandig-
heden tot aan het doorkruizen van de onmetelijke droge Sahara woestijn. Overleven ze de Sahara, dan arriveren ze in het overwinteringsgebied in de Sahelregio, het gebied waar de woestijn geleidelijk overgaat in savannelandschap. Een gebied waar het altijd goed toeven was maar waar inmiddels veel is veranderd. Klimaatverandering, afgedamde rivieren, overexploitatie van natuurlijke hulpbronnen als bomen, vis en weidegronden leiden in de Sahel tot een groot verlies aan biodiversiteit. Door deze activiteiten verdwijnt de relatief rijke vegetatie en sommige gebieden veranderen steeds meer in een woestijnlandschap: voor veel vogels een landschap waar zij niet in kunnen overleven en voor de lokale bevolking een landschap waar het steeds lastiger wordt om een goed bestaan op te bouwen. Lac H i g a , Bu r ki n a Fa so A nke van B r ugge n/ V B N
Documentaire In de documentaire worden aan de hand van een aantal portretten van lokale bewoners in Burkina Faso, de veranderingen in de Sahel in beeld gebracht. Wat betekenen die veranderingen voor trekvogels maar vooral ook voor de mensen daar? Hoe overleven mensen en vogels de Sahel? De voorzitter van de Local Conservation Group - een lokale vrijwilligersgroep die zich ter plekke inzet voor natuurbescherming en duurzaam landgebruik
- in het dorpje Tankougounadié toont hoe zijn leven helemaal is ingericht om te kunnen overleven in de droge periode. Alles lijkt in evenwicht maar wat als er weer een periode van extreme droogte aanbreekt? De semi-nomadische herder heeft een andere oplossing gevonden om de droge periode te overleven. Met zijn hele familie trekt hij in de droge periode richting het meer, Lac Higa, waar hij een tijdelijke nederzetting bouwt. Niet alleen
Se m i - n o m adi sc he vro uw, Burkin a Faso Mich iel van den Bergh / ASC
Oase bij A m azrao u, M aro k ko A nke van B r ugge n/ VB N
herders met hun vee gebruiken dit meer in de droge periode, ook tal van vogels weten deze oase te vinden. Dat vogels in Burkina Faso ook bescherming genieten, getuigt het feit dat er ook hier vogeltellingen worden georganiseerd en beschermingsplannen worden opgesteld. In de documentaire zie je leden van de Local Conservation Group volop in actie. Vervolgens wordt de kijker meegenomen naar Marokko, een pleisterplaats voor trekvogels nadat ze de gevaarlijke tocht over de Sahara hebben overleefd. Ook hier worden een aantal lokale bewoners geportretteerd. Zo zorgt de
vogelgids, die toeristen rondleidt in het Nationale Park Sousse Massa, voor bewustwording bij de bezoekers en tegelijkertijd voor inkomsten voor beschermingsactiviteiten in datzelfde gebied. Voor de trekvogels zijn de gevaren echter nog niet volledig geweken. Rondom de Middellandse Zee wordt massaal gejaagd op trekvogels. Beelden gemaakt op Malta laten dat duidelijk zien. De documentaire sluit af met een korte impressie van de aankomst van trekvogels in Nederland, een belangrijk broedgebied voor veel trekvogels. Aan het woord komt onder an-
Pu r p e r re i g e r, A m e i d e, N e d e r l a n d Wi m K l o m p/ FN
dere een weidevogelboer die alles op alles zet om zijn land ook aantrekkelijk te maken voor weidevogels. Ieder jaar wacht hij weer met spanning de komst van de purperreiger af. Een prachtige beloning voor zijn inspanningen.
De purpereiger, een welhaast exotische verschijning in Nederland
Cameraman Michael Sanderson bij zonsopgang aan het werk in Burkina Faso
Bijzonderheden Filmcrew Ervaren filmcrew, onder andere werkzaam voor BBC Natural History Cameraman Michael Sanderson werkte mee aan de BBC serie ‘Small Talk Diaries’, een kinderserie over insecten. De serie won meerdere prijzen waaronder Best Series Award bij Wildscreen
Quotes en voice-over Portretten van lokale bewoners worden ondersteund door quotes (met ondertiteling) van henzelf in hun eigen (lokale) taal Het achtergrondverhaal wordt verteld door middel van een voice-over
Camerawerk RED 4K camera: haarscherpe natuur- en vogelbeelden Helikoptercamera: indrukwekkende beelden vanuit de lucht in Burkina Faso en Marokko.
Filmlocaties Er is gefilmd in de volgende landen: Burkina Faso, Marokko, Malta en Nederland
Duur van de documentaire 2 x 24 minuten
P ro duc t ie d ocu m e nta i re, Bu r ki n a Fa so D anae S he e han/ RS PB
Vertoning documentaire De documentaire wordt in twee delen op 4 en 11 juni 2013 binnen de zendtijd van Vara’s Vroege Vogels uitgezonden.
Ge l e kwi kstaa r t, Burkin a Faso Mich iel van den Bergh / ASC
Living on the Edge In het project Living on the Edge van Vogelbescherming Nederland (partner van BirdLife International) staat het gemeenschappelijk belang van mensen en vogels centraal. In samenwerking met nationale BirdLife
partners wordt duurzaam landgebruik gestimuleerd waarbij voorop staat dat het de bevolking meer oplevert. Daarnaast wordt het leefgebied van vogels hersteld en beschermd. Site Support Groups – lokale vrijwilligersgroepen - spelen hierbij een belang-
rijke rol. Gesteund door nationale BirdLife partners maken zij afspraken met de lokale bevolking over het gebruik van natuurlijke hulpbronnen, alternatieve inkomstenbronnen en het voorkomen van overbegrazing, overbevissing en niet-duurzame houtkap.
D eze d ocu m e nta i re i s tot sta n d g e kom e n d a n kz i j e e n b i j d ra g e va n d e N a ti on a l e Postcod e Lote r i j .
Bur k ina Faso Mi ch i el va n d en Berg h / ASC