Vitens N.V.
Financiële Resultaten 2010
Financiële Resultaten 2010
Financiële Resultaten 2010
Inhoudsopgave
Financiële gang van zaken
Financiële gang van zaken
5
Toelichting op de financiële resultaten Vitens N.V.
Geconsolideerde jaarrekening
9
Vitens wil een bijdrage leveren aan het verlagen van de maatschappelijke kosten. Het is de verantwoordelijkheid van een drinkwaterbedrijf met een natuurlijk monopolie om het geld van klanten en publieke aandeelhouders op een verantwoorde wijze te
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
10
besteden. Om ook op lange termijn de continuïteit te garanderen en te voldoen aan de wensen en eisen van de stakeholders, streeft Vitens naar efficiency en effectiviteit, zeker in het licht van de huidige financiële crisis en de druk vanuit overheden om
Geconsolideerd overzicht van gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten
10
waterketen, hetgeen voor de Nederlandse samenleving een besparing van circa € 550 miljoen per jaar zou kunnen opleveren.
Geconsolideerd kasstroomoverzicht
11
Financieel beleid
Geconsolideerd mutatieoverzicht eigen vermogen
12
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening
13
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
15
Grondslagen voor het kasstroomoverzicht
22
bezuinigingen te realiseren. In dat kader passen de initiatieven die Vitens heeft genomen om te komen tot optimalisatie van de
In de aandeelhoudersvergadering van december 2010 is besloten het financieel beleid op onderdelen aan te passen. De ontwikkeling van de drinkwatertarieven is aangescherpt met de ambitie om de aankomende drie jaren het drinkwatertarief niet te verhogen. De continuïteitsdoelstelling is gehandhaafd en het dividendbeleid is aangepast. Het dividend is niet langer gerelateerd aan de boekwaarde van het eigen vermogen. Jaarlijks zal de directie een voorstel doen aangaande het dividend in de range van 40% tot 75% van het netto resultaat en dit ter goedkeuring voorleggen aan de Raad van Commissarissen en vervolgens voor finale instemming aan de Algemene vergadering van Aandeelhouders. Dit dividendvoorstel houdt rekening met de specifieke financiële omstandigheden van de onderneming. Investeringen
Toelichting op acquisities en op mutaties in geassocieerde deelnemingen en joint ventures
Over 2010 heeft Vitens een bedrag van € 110,2 miljoen (2009: € 138,2 miljoen) aan investeringen gerealiseerd, exclusief
23
bijdragen van anderen. Het lagere volume is het gevolg van de economische crisis en van niet voorziene vertragingen in aanvraagprocedures, waardoor minder hoofd- en aansluitleidingen zijn aangelegd. Bovendien heeft Vitens in 2009 waar
Toelichting op de geconsolideerde balans
24
mogelijk projecten vervroegd om een impuls te geven aan de economische situatie. Belangrijke projecten die in 2010 zijn afgerond zijn o.a. de ontkleuring Spannenburg, ontharding Wierden en uitbreiding puttenveld Manderveen. Belangrijke
Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening
34
Toelichting op het geconsolideerd kasstroomoverzicht
37
Overige toelichting op de geconsolideerde jaarrekening
37
Vennootschappelijke jaarrekening
43
investeringsprojecten met een doorloop naar 2011 zijn de aanpassingen aan de productielocatie Het Engelse Werk in Zwolle met het oog op de aanleg van de Hanzelijn, een nieuw te bouwen productielocatie in Tull en ‘t Waal en de nieuwbouw en uitbreiding van productielocatie Kolff in Geldermalsen/Zaltbommel. Financieringsbehoefte Als gevolg van het hoge investeringsniveau in 2009/2010, de geplande investeringen in de komende jaren en de herfinanciering van aflopende leningovereenkomsten is sprake van een blijvend hoge financieringsbehoefte. In een belangrijk deel zal moeten worden voorzien door het aantrekken van vreemd vermogen, hetgeen als gevolg van de kredietcrisis wordt bemoeilijkt. Banken hanteren strengere voorwaarden, verstrekken minder lang lopende leningen en houden scherper toezicht op het nakomen van
Toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening
44
financiële ratio’s als solvabiliteit. De verwachting is dat deze ontwikkeling zich in de komende jaren zal voortzetten, waardoor het voor Vitens van belang is om ook andere manieren voor het aantrekken van vreemd vermogen te onderzoeken.
Overige gegevens
46 Omzetverantwoording
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
47
In het afgelopen jaar is gewerkt aan verbetering van de omzetverantwoording, dat wil zeggen, de totale hoeveelheid water die is geleverd aan klanten maal de prijs, waarbij de belasting op leidingwater niet wordt meegerekend. Vitens hanteert een
Overzicht uitstaande aandelen
49
systematiek van omzetbepaling waarbij het werkelijk gemeten verbruik wordt toegerekend aan maanden/jaren. Dit heeft als consequentie dat per jaareinde circa 40% van de omzet over het betreffende boekjaar is gefactureerd op basis van daadwerkelijke meterstanden en circa 60% op basis van aannames/ inschattingen over het verbruik. In 2010 is de methodiek van inschattingen verder verfijnd door optimalisaties op basis van het SAP-systeem. Acquisitie Op 2 juli 2010 heeft Vitens de activiteiten van N.V. Bronwaterleiding Doorn overgenomen voor € 4,1 miljoen. De overname vond plaats op basis van overdracht van activa en passiva en de resultaten zijn per 1 juli 2010 meegenomen in de cijfers van Vitens N.V.
4
5
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
Geconsolideerde resultaten
Kasstroom/financiering De kasstroom uit operationele activiteiten, € 127,1 miljoen (2009: € 109,8 miljoen), is toereikend om de investeringsactiviteiten
Netto omzet
van € 102,9 miljoen te financieren. De kasstroom uit operationele activiteiten is gestegen met € 17,3 miljoen door een stijging
Het waterverbruik over 2010 van huishoudens en bedrijven (329,9 miljoen m³) is nagenoeg gelijk aan 2009 (329,0 miljoen m³).
van de netto-omzet en de ontvangen bijdragen van derden.
Er is sprake van een doorzettende trend van reductie in waterverbruik per huishouden die in 2010 is gecompenseerd door een
De netto-investeringen bedragen in 2010 € 101,7 miljoen (2009: € 115,5 miljoen). De verwachting is dat het investeringsniveau
relatief warme en droge periode in juni en juli met een hoog waterverbruik. De netto-omzet is € 8,8 miljoen hoger uitgekomen
in 2011 op eenzelfde hoog niveau zal blijven (circa € 110 miljoen).
op € 416,8 miljoen (2009: € 408,0 miljoen). Voor een groot deel wordt dit verklaard door een negatieve omzetcorrectie in
In 2010 zijn minder nieuwe leningfaciliteiten aangetrokken (2010: € 64 miljoen; 2009: € 80 miljoen) dan aan leningen afgelost
2009 over boekjaar 2008 (€ 4,1 miljoen). Daarnaast is de wateromzet van N.V. Bronwaterleiding Doorn over het 2e halfjaar
(2010: € 68,6 miljoen; 2009: € 71,7 miljoen), voornamelijk als gevolg van lagere investeringen in 2010. Het bedrag aan
2010 in de cijfers verwerkt.
uitgekeerd dividend is ten opzichte van 2009 licht gedaald met € 1,8 miljoen tot € 12,5 miljoen. De renteniveaus zijn voor 78% (2009: 81%) van het vreemd vermogen gefixeerd voor meerdere jaren. Dit geeft stabiliteit in de
De afgifte van water aan het net over 2010 is 350,3 miljoen m³. Het ‘Niet In Rekening Gebracht’ percentage (NIRG) komt
rentekosten over de jaren en vermindert de invloed van schommelingen in de marktrente.
voorlopig uit op 5,8% en is marginaal gestegen ten opzichte van het NIRG-percentage over 2009 (5,7%). Het definitieve NIRG-percentage voor 2010 zal worden vastgesteld in 2011.
Dividend
De overige opbrengsten zijn in 2010 met € 1,1 miljoen gedaald ten opzichte van 2009, omdat met ingang van dit verslagjaar
Na vaststelling van de winst zal over 2010 € 13,5 miljoen worden toegevoegd aan de reserves en een gewoon dividend van
de ontvangen bijdragen voor aanleg van aansluitleidingen worden gepassiveerd.
€ 13,4 miljoen worden uitgekeerd, na behandeling van het dividendbesluit in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Bedrijfskosten
Tarieven en harmonisatie
Het saldo van de bedrijfskosten is ten opzichte van 2009 gestegen met € 14,1 miljoen. Belangrijke factoren zijn de opname
In 2010 is de tariefsharmonisatie voor kleinverbruik afgerond en voor 2011 is geen tariefsstijging doorgevoerd. Dit betekent dat
van een reorganisatievoorziening met het oog op de nieuwe organisatiestructuur (€ 10,5 miljoen), stijgende afschrijvingskosten
de tarieven van Vitens in de afgelopen vier jaar gelijk zijn gebleven of gedaald, met uitzondering van het voorzieningsgebied
door verhoogd investeringsniveau in 2009/2010 (€ 3,8 miljoen), de betaalde premie inzake de overname N.V. Bronwaterleiding
Midden Nederland, waar in het kader van de tariefsharmonisatie een laatste stijging in 2010 is doorgevoerd.
Doorn (€ 1,5 miljoen) en inflatiestijging op de grondwaterbelasting- en heffingen (€ 1,5 miljoen). Daarnaast zijn er ook
In 2010 is de eerste stap gezet in de harmonisatie van de tarieven voor grootverbruik. Uiterlijk in 2015 zal sprake zijn van
besparingen ten opzichte van 2009 door het minder uitbesteden van werk en lagere inhuur van personeel (€ 2,3 miljoen) en
volledige harmonisatie van alle tarieven in het voorzieningsgebied.
lagere energietarieven (€ 4,1 miljoen). Bedrijfsresultaat Het bedrijfsresultaat over 2010 bedraagt € 75,1 miljoen (2009: € 81,5 miljoen). Financiële baten en lasten Het saldo financiële baten en lasten is in 2010 gedaald naar € 49,0 miljoen (2009: € 57,0 miljoen). Dit is debet aan de zeer lage korte termijnrente en de afwikkeling van in het verleden afgegeven garanties voor het Watermuseum in Arnhem. In 2010 is bij herfinanciering maximaal gebruik gemaakt van kasgeldleningen en de rekening courant faciliteit. Resultaat toe te rekenen aan aandeelhouders Het nettoresultaat toe te rekenen aan aandeelhouders van Vitens N.V. bedraagt in 2010 € 26,9 miljoen (2009: € 25,0 miljoen). Eigen Vermogen Het eigen vermogen stijgt in 2010 met € 5,2 miljoen naar een niveau van € 359,0 miljoen als gevolg van het resultaat 2010 (€ 26,9 miljoen), de vermindering van de afdekkingsreserve als gevolg van een verdere daling van de waarde van derivaten (€ 9,1 miljoen) en het in 2010 uitgekeerde dividend over 2009 (€ 12,5 miljoen). De afdekkingsreserve voor ongerealiseerde aanpassingen in de reële waarde van financiële instrumenten, als gevolg van toepassing van ‘cash flow hedge accounting’, daalt in 2010 met € 9,1 miljoen naar een negatieve waarde van € 28,6 miljoen (2009: € 19,5 miljoen). De solvabiliteit komt daarmee per 31 december 2010 uit op 21,3% (2009: 21,2%).
6
7
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
Geconsolideerde jaarrekening Geconsolideerde balans per 31 december Activa In miljoenen euro’s 31-12-2010 31-12-2009 Vaste activa 1.626,5 1.609,2 3 Materiële vaste activa 4 Immateriële vaste activa
0,2
0,2
5 Geassocieerde deelnemingen en joint ventures
8,0
7,3
6 Overige financiële activa
1,0
1,2
1.635,7
1.617,9
Vlottende activa 4,9 5,1 7 Voorraden 8 Handels- en overige vorderingen 9 Liquide middelen
41,0
45,6
-
0,3
45,9
51,0
Totaal activa
1.681,6
1.668,9
Passiva In miljoenen euro’s 31-12-2010 31-12-2009 Eigen vermogen 10 Aandelenkapitaal 5,5 5,5 Agioreserve
132,8
132,8
Herwaarderingsreserve
0,8
0,8
Wettelijke reserve
2,8
3,0
Afdekkingsreserve
-28,6
-19,5
Overige reserves
218,8
206,1
26,9
25,0
Resultaat boekjaar Eigen vermogen toe te rekenen aan
aandeelhouders van Vitens N.V.
359,0
Aandeel derden
-
353,7 0,1
Totaal eigen vermogen
359,0
353,8
Verplichtingen Langlopende verplichtingen 11 Egalisatierekening bijdragen van derden
9,0
-
12 Achtergestelde geldleningen
125,7
138,3
13 Langlopende geldleningen
907,6
904,1
14 Derivaten
28,6
19,5
15 Voorzieningen personeelsbeloningen
18,1
11,1
16 Overige voorzieningen
11,4
9,8
1.100,4
1.082,8
17 Kortlopende verplichtingen Handelsschulden en overige te betalen posten
136,8
145,2
Belastingverplichtingen
15,0
14,6
Rentedragende verplichtingen
39,5
46,3
Korte termijn personeelsbeloningen
21,5
16,1
9,4
10,1
Overlopende passiva
222,2
232,3
Totaal passiva
1.681,6
1.668,9
Noten in de linkermarge van tabellen verwijzen naar de toelichting op pagina 13 en verder.
8
9
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
Geconsolideerde winst- en verliesrekening In miljoenen euro’s
2010
29 2009
Geconsolideerd kasstroomoverzicht In miljoenen euro’s
2010
2009
Resultaat na belastingen
26,8
24,9
19 Netto-omzet uit hoofde van levering van goederen en diensten
416,8
408,0
20 Overige opbrengsten
36,8
37,9
Totaal bedrijfsopbrengsten uit doorlopende bedrijfsactiviteiten
Aanpassingen voor: Financiële baten en lasten 445,9
Afschrijvingen op en bijzondere waarde-
vermindering van materiële vaste activa
Bedrijfskosten
Herwaardering materiële vaste activa
21 Kosten uitbesteed werk en inhuur personeel
453,6
37,6
39,9
Amortisatie egalisatierekening bijdragen
49,0
57,0
86,1
83,5
-
0,8
73,4
71,9
van derden
-0,1
23 Overige kosten
98,7
98,3
Mutatie voorzieningen
10,4
-3,3
24 Personeelskosten
82,7
70,8
Overige mutaties financiële vaste activa
-0,8
-0,4
Grondwaterbelastingen- en heffingen
25 Afschrijvingen op en bijzondere waardevermindering van materiële vaste activa
86,1
Totaal bedrijfskosten
144,6
364,4
Veranderingen in werkkapitaal:
Handelsvorderingen en overlopende activa
4,6
0,9
Bedrijfsresultaat
Voorraden
0,2
-0,4
-8,3
2,1
75,1
26 Financiële baten
0,1
0,1
27 Financiële lasten
-49,1
-57,1
81,5
Handelsschulden en overlopende passiva
-3,5
2,6
Ontvangsten egalisatierekening bijdragen
28 Aandeel in resultaat in geassocieerde deelnemingen en joint ventures
137,6
83,5
378,5
-
0,6
van derden
0,4
-48,4
-56,6
Belastingen
0,1
-
Resultaat na belastingen
26,8
24,9
bedrijfsactiviteiten
Ontvangen rente Betaalde rente
Resultaat toe te rekenen aan derden
-0,1
-0,1
houders van Vitens N.V.
26,9
25,0
In miljoenen euro’s
2010
2009
Geconsolideerd resultaat na belastingen toekomend aan de rechtspersoon
26,8
24,9
Mutatie in effectief dekkende renteswaps
-9,1
0,1
Totaal gerealiseerde resultaten
17,7
25,0
Herwaardering van kantoorgebouwen
-
0,8
Totaal niet-gerealiseerde resultaten
-
0,8
Totaal gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten
17,7
25,8
Waarvan: Resultaat toe te rekenen aan derden
-0,1
-0,1
17,8
25,9
Resultaat toe te rekenen aan aandeelhouders van Vitens N.V.
177,0
165,1
0,1
0,1
-50,0
-55,4
-49,9
-55,3
Kasstroom uit operationele activiteiten
127,1
109,8
Ontvangen aflossingen op leningen
Geconsolideerd overzicht van gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten
-
Waarvan: Resultaat toe te rekenen aan aandeel-
9,1
Kasstroom uit operationele
Verkoop deelnemingen Acquisitie N.V. Bronwaterleiding Doorn
0,3
0,2
-
0,1
-2,5
-
-101,7
-115,5
1,0
0,5
Investeringen in materiële en immateriële vaste activa Desinvesteringen
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
-102,9
-114,7
Opgenomen langlopende geldleningen
63,4
80,1
Aflossingen langlopende geldleningen
-56,0
-59,2
Aflossingen achtergestelde geldleningen
-12,6
-12,5
Betaalde dividend
-12,5
-14,3
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
-17,7
-5,9
Nettokasstroom
6,5
-10,8
Mutatie liquide middelen Mutatie rentedragende verplichtingen
-0,3
-0,8
6,8
-10,0
Mutatie in geldmiddelen
6,5
-10,8
Noten in de linkermarge van tabellen verwijzen naar de toelichting op pagina 13 en verder.
Noten in de linkermarge van tabellen verwijzen naar de toelichting op pagina 13 en verder.
10
11
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
Geconsolideerd mutatieoverzicht eigen vermogen
Aandelenkapitaal
In miljoenen euro’s Per 1 januari 2009
5,5
Agioreserve Hergewoon waarderings kapitaal reserve 2 132,8
-
Wettelijke Afdekkingsreserve 3 reserve 1 2,1
-19,6
Overige reserves 1
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening
Eigen vermogen toe te rekenen aan aandeelhouders van Resultaat Aandeel Totaal eigen boekjaar Vitens N.V. van derden 4 vermogen
192,7
28,6
342,1
25,0
25,9
-
342,1
Totaal gerealiseerde en nietgerealiseerde resultaten 2009
-
-
Bestemming resultaat 2008
-
-
-
Vorming wettelijke reserve
-
-
-
Dividenduitkering gewone aandelen
-
-
-
Overige mutaties
-
-
-
Per 31 december 2009
5,5
132,8
0,8
0,8
- -
0,1
-
-
28,6
-
-0,9
-
-
-
-14,3
-
-
-
-
-
0,9
3,0
19,5-
-28,6
206,1
-0,1
25,8
Algemeen Vitens N.V. is een naamloze vennootschap die statutair gevestigd is in Utrecht en waarvan de aandelen worden gehouden door gemeenten en provincies in haar verzorgingsgebied. De belangrijkste activiteiten van Vitens N.V. zijn het oppompen van grondwater, het zuiveringsproces hiervan en de distributie van reinwater.
-
-
-
Deze jaarrekening 2010 is op 14 april 2011 ondertekend door de directie en door de Raad van Commissarissen.
-
-
-
De Raad van Commissarissen zal de jaarrekening ter vaststelling voorleggen aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders
-14,3 -
-
-14,3
0,2
0,2
25,0
353,7
0,1
353,8
26,9
17,8
-0,1
op 16 juni 2011.
IFRS
Totaal gerealiseerde en nietgerealiseerde resultaten 2010
-
-
-
-
Bestemming resultaat 2009
-
-
-
-
Vorming wettelijke reserve
-
-
-
Dividenduitkering gewone aandelen
-
-
-
Overige mutaties
-
-
-
Per 31 december 2010
5,5
132,8
0,8
-9,1
-
-
25,0
-
0,2
-
-
-
-12,5
-
-
-
-0,2
2,8
-28,6
-25,0
- 218,8
1 Het saldo van de overige reserves en de negatieve afdekkingsreserve zijn vrij uitkeerbaar.
- 26,9
17,7
De jaarrekening van Vitens N.V. is opgesteld op basis van de International Financial Reporting Standards (IFRS), zoals aanvaard
-
-
-
-
-
-
door de Europese Unie (EU). IFRS omvat zowel de IFRS-standaarden als de International Accounting Standards die door de
-
-12,5
-
-
-
359,0
-12,5 - 359,0
International Accounting Standards Board (IASB) zijn uitgebracht, en de interpretaties van IFRS- en IAS-standaarden, uitgebracht door het International Financial Reporting Interpretations Committee (IFRIC), respectievelijk het Standing Interpretations Committee (SIC). De belangrijkste grondslagen voor waardering en resultaatbepaling die zijn gehanteerd bij het opstellen van de geconsolideerde
2 De herwaarderingsreserve heeft betrekking op de herwaardering van het kantoorgebouw in Leeuwarden.
jaarrekening worden hierna beschreven. Het historische kostenprincipe wordt gehanteerd. In afwijking hiervan geldt dat
bepaalde activa en verplichtingen, met name dienstwoningen, kantoorgebouwen en derivaten, tegen reële waarde worden
3 De wettelijke reserve heeft betrekking op de herwaardering van dienstwoningen € 2,6 miljoen en op de geactiveerde
gewaardeerd. Tenzij anders vermeld, zijn deze waarderingsgrondslagen consistent toegepast voor alle boekjaren die in deze
ontwikkelingskosten € 0,2 miljoen.
jaarrekening zijn opgenomen. De jaarrekening is gepresenteerd in miljoenen euro’s (functionele valuta) en afgerond naar het
4 Het aandeel derden heeft betrekking op de oprichting van Legyon B.V. Legyon B.V. is per 6 januari 2009 opgericht, Vitens N.V. heeft hierin een belang van 60%.
dichtsbijzijnde getal.
Nieuwe en/of gewijzigde IFRS-standaarden De International Accounting Standards Board (IASB) en het International Financial Reporting Committee (IFRIC) hebben in 2009/2010 nieuwe en/of gewijzigde standaarden en interpretaties uitgebracht, die vanaf boekjaar 2010 e.v. van toepassing zijn voor Vitens N.V. Hieronder worden de wijzigingen nader uiteengezet:
Effect van nieuwe boekhoudstandaarden De volgende standaarden en interpretaties zijn effectief per 1 januari 2010: – IFRS 1 Eerste toepassing van International Financial Reporting Standards (herzien), van kracht per 1 januari 2010 – IFRS 1 Eerste toepassing van International Financial Reporting Standards – Additionele vrijstellingen voor eerste toepassers, van kracht per 1 januari 2010 – IFRS 2 Op aandelen gebaseerde betalingen – in geldmiddelen afgewikkelde, op aandelen gebaseerde betalingstransacties in een groep, van kracht per 1 januari 2010 – IFRS 3 Bedrijfscombinaties (herzien) en IAS 27. De geconsolideerde jaarrekening en de enkelvoudige jaarrekening (gewijzigd), van kracht per 1 juli 2009 – IAS 39 Financiële instrumenten: opname en waardering – In aanmerking komende afgedekte posities, van kracht per 1 juli 2009
12
13
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
– IFRIC 12 Dienstverlening uit hoofde van concessieovereenkomsten, van kracht per 1 april 2009
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
– IFRIC 15 Overeenkomsten voor de bouw van onroerend goed, van kracht per 1 januari 2010 – IFRIC 16 Afdekking van een netto-investering in een buitenlandse activiteit, van kracht per 1 juli 2009
Materiële vaste activa
– IFRIC 17 Dividenduitkeringen in natura, van kracht per 1 november 2009 – IFRIC 18 De verwerking van activa, ontvangen van klanten, van kracht per 1 november 2009
De post materiële vaste activa is onderverdeeld in de volgende categorieen:
– Verbeteringen van de IFRSs (gepubliceerd mei 2008), van kracht per 1 januari 2010
- Bedrijfsgebouwen en terreinen.
– Verbeteringen van de IFRSs (gepubliceerd april 2009), van kracht per 1 januari 2010
- Kantoorgebouwen. - Dienstwoningen.
Bovenstaande standaarden en interpretaties hebben, met uitzondering van IFRIC 18, geen materiële invloed op de
- Machines en installaties.
jaarrekening van Vitens N.V. Toepassing van IFRIC 18 heeft tot de vorming van een egalisatierekening bijdragen van derden
- Leidingen.
(zie noot 11) geleid en een verschuiving in het kasstroomoverzicht van kasstroom uit investeringen (2009: bijdragen in
- Aansluitleidingen.
mindering gebracht op de investeringen) naar kasstroom uit operationele bedrijfsactiviteiten.
- Andere vaste bedrijfsmiddelen. - Werken in uitvoering.
Vitens N.V. heeft niet gekozen voor een vervroegde invoering van nieuwe standaarden, aanpassingen van standaarden en nieuwe interpretaties waarvan toepassing verplicht is voor boekjaren die beginnen na 1 januari 2010 of latere jaren.
Bedrijfsgebouwen en terreinen, machines en installaties, leidingen, aansluitleidingen en andere vaste bedrijfsmiddelen worden gewaardeerd tegen of verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Als eerste waardering bij toepassingen van IFRS (2006)
De volgende standaarden en interpretaties zijn uitgegeven maar nog niet van kracht voor de jaarrekening 2010:
heeft waardering tegen reële waarde plaatsgevonden. Deze reële waarde worden verondersteld als ‘deemed cost’ waarbij
– IFRS 1 Eerste toepassing van International Financial Reporting Standards – Beperkte vrijstelling van vergelijkende IFRS 7
afschrijvingen jaarlijks in mindering worden gebracht.
toelichtingen voor eerste toepassers, van kracht per 1 juli 2010 – IFRS 7 Informatieverschaffing over overdracht van financiële activa (herzien), van kracht per 1 januari 2011
Kantoorgebouwen worden gewaardeerd volgens de reële waardemethode in overeenstemming met IAS 16.31. Correcties
– IFRS 9 Financiële instrumenten, van kracht per 1 januari 2013. IFRS is nog niet goedgekeurd door de EU per
voor een lagere reële waarde van de kantoorgebouwen worden in eerste instantie in mindering gebracht op een positieve
30 september 2010
herwaarderingsreserve en het meerdere wordt rechtstreeks ten laste van de winst- en verliesrekening verantwoord.
- IAS 12 Latente belastingen - herstel van onderliggende activa, van kracht per 1 januari 2012
Aanpassingen naar een hogere waardering van de kantoorgebouwen worden voor zover zij een aanpassing zijn op in eerdere
– IAS 24 Informatieverschaffing over verbonden partijen (herzien), van kracht per 1 januari 2011
jaren verantwoorde afwaarderingen ten gunste van de winst- en verliesrekening verantwoord; de resterende aanpassing van
– IAS 32 Financiële instrumenten: presentatie – Classificatie van claimemissies, van kracht per 1 februari 2010
de herwaardering wordt verantwoord in een herwaarderingsreserve. Taxaties van kantoorgebouwen vinden één keer per vier
– IFRIC 14 Vooruitbetalingen op minimaal vereiste dekkingsgraden, van kracht per 1 januari 2011
jaar plaats. Indien significante wijzigingen optreden kan tussentijdse bijstelling plaatsvinden.
– IFRIC 19 Ruil van financiële verplichtingen voor eigen vermogensinstrumenten, van kracht per 1 juli 2010 – Verbeteringen van de IFRSs (gepubliceerd mei 2010) 1, van kracht per 1 januari 2011
Dienstwoningen betreffen woningen die staan op waterwinlocaties van Vitens N.V. en worden verhuurd tegen marktconforme huurprijzen aan (ex-)Vitens werknemers. Vitens N.V. merkt deze woningen aan als vastgoedbelegging in overeenstemming
Bovenstaande standaarden en interpretaties hebben naar verwachting geen materieel effect op de jaarrekening 2011.
met IAS 40, waarbij waardering plaatsvindt tegen reële waarde en mutaties in de reële waarde in de winst- en verliesrekening worden verantwoord. De reële waarde wordt onder andere afgeleid van de WOZ-waarde. Voor de ongerealiseerde
Grondslagen voor de consolidatie
waardewijzigingen wordt een herwaarderingsreserve gevormd.
In de geconsolideerde jaarrekening zijn opgenomen de financiële gegevens van Vitens N.V. en haar groepsmaatschappijen,
Investeringen gedurende het boekjaar worden gewaardeerd tegen de aanschaffingsprijs verminderd met eventueel verkregen
waarin Vitens N.V. direct of indirect een beslissende invloed uitoefent voor wat betreft het zakelijke en financiële beleid. De
subsidies en overige bijdragen. Onder aanschaffingsprijs wordt verstaan de verkrijgingsprijs, hetzij de vervaardigingsprijs, hetzij
activa, passiva en de resultaten van deze groepsmaatschappijen worden volledig in de consolidatie opgenomen. In het geval
waardering op reële waarde in de situatie van overgenomen vennootschappen. De kostprijs van zelfvervaardigde activa bestaat
dat het belang in de geconsolideerde vennootschap minder dan 100% bedraagt, wordt een aandeel van derden in het eigen
uit directe kosten van vervaardiging en toeslagen voor indirecte productiekosten.
vermogen en in het resultaat opgenomen. De resultaten van de groepsmaatschappijen die in de loop van het boekjaar zijn verworven of afgestoten, worden in de geconsolideerde winst- en verliesrekening opgenomen vanaf de datum van toetreding
Materiële vaste activa, met uitzondering van dienstwoningen, worden afgeschreven op basis van de lineaire methode over
tot de groep respectievelijk tot de datum van afstoting. De grondslagen voor de balans en resultaatbepaling, alsmede het
de verwachte gebruiksduur van de verschillende componenten waaruit het betrokken actief bestaat. De afschrijving start op
boekjaar, van de groepsmaatschaatschappijen zijn overeenkomstig aan die van Vitens N.V. Belangen in geassocieerde
moment van ingebruikname van de betreffende activa.
deelnemingen en joint ventures worden niet in de consolidatie betrokken. De gebruiksduren van de componenten waaruit de activacategorieën bestaan, zijn als volgt opgebouwd: Intercompany-transacties, balansposten en ongerealiseerde winsten op transacties tussen groepsmaatschappijen worden
- Kantoorgebouwen: 40 jaar.
geëlimineerd.
- Productielocaties civieltechnisch: 40 jaar, elektrotechnisch en werktuigbouwkundig: 15 jaar. - Overige machines en installaties: 15 jaar. - Leidingen: 50 jaar. - Andere vaste bedrijfsmiddelen: 3-5 jaar (waaronder ICT). - Werken in uitvoering wordt niet afgeschreven. - Aansluitleidingen: 331/3 jaar.
14
15
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
De verwachte gebruiksduur, de restwaarde en afschrijvingsmethoden worden jaarlijks geëvalueerd en indien nodig aangepast.
Overige financiële activa en overige deelnemingen
Winsten of verliezen bij afstoting worden bepaald aan de hand van de opbrengsten en de op moment van afstoting geldende boekwaarde.
De overige financiële activa betreffen verstrekte leningen en zijn gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs verminderd met eventuele bijzondere waardeverminderingen.
Vanaf 1 januari 2009 vindt toerekening van rentekosten in overeenstemming met IAS 23 aan projecten in aanbouw plaats.
Vitens N.V. past deze standaard prospectief toe. Rentekosten worden toegerekend aan projecten welke gestart zijn na 1 januari
Overige deelnemingen worden bij verwerving gewaardeerd tegen kostprijs (zijnde de reële waarde) en vanaf dat moment tegen
2009 met een verwachte looptijd langer dan 12 maanden en een verwacht investeringsbedrag groter dan € 1 miljoen.
reële waarde, waarbij waardemutaties direct worden opgenomen in de winst- en verliesrekening. Indien de reële waarde niet
Toerekening van de rentekosten vindt plaats op basis van de gewogen gemiddelde rente over de rentedragende verplichtingen
betrouwbaar kan worden vastgesteld, blijft de vervolgwaardering tegen kostprijs.
(2010: 4,37%; 2009: 4,75%).
Derivaten Bijzondere waardeverminderingen Indien omstandigheden hiertoe aanleiding geven, wordt vastgesteld of er sprake is van bijzondere waardevermindering van
Bij de gewone bedrijfsuitoefening wordt gebruik gemaakt van derivaten (financiële instrumenten) om renterisico’s te beperken.
materiële vaste activa. Indien dergelijke aanwijzingen bestaan, wordt een schatting gemaakt van de realiseerbare waarde van
Het doel van dit beheer is de invloed van veranderingen in rentetarieven op de resultaten te beperken. Rentederivaten worden
deze activa. Voor de activa is de realiseerbare waarde gelijk aan de hoogste van de reële waarde minus verkoopkosten of de
gebruikt om de leningenportefeuille te sturen op het gewenste risicoprofiel. Deze instrumenten worden niet gebruikt voor
bedrijfswaarde. De bedrijfswaarde wordt bepaald op basis van de contante waarde van de geschatte toekomstige kasstromen.
speculatieve of handelsdoeleinden. Deze derivaten worden gewaardeerd tegen reële waarde vanaf het moment dat het contract is afgesloten. De reële waarde is een resultante van de ontwikkelingen van de marktrente en de vastgestelde rente van het
Het bedrag van de afwaardering wordt separaat zichtbaar ten laste van de winst- en verliesrekening gebracht. Nadat een
onderliggende derivaat. Vitens N.V. heeft in haar treasurystatuut opgenomen dat het renterisico niet groter mag zijn dan 25%
verlies wegens bijzondere waardevermindering is verwerkt, wordt de jaarlijkse afschrijving aangepast aan de herziene
van de totale vreemdvermogenpositie. Het renterisico is de som van de renteherzieningen (incl. rente-instrumenten) en hetgeen
boek-waarde verminderd met de restwaarde. Indien het bedrag van de afwaardering groter is dan de boekwaarde van het
aan nieuwe financiering nodig is (schuldvernieuwing) in enig jaar.
actief, moet worden bezien of een voorziening moet worden gevormd. Terugneming van een bijzondere waardevermindering is mogelijk indien er gegronde indicaties zijn dat het eerder verantwoorde verlies niet meer bestaat of is verminderd.
De afgesloten renteswaps worden aangemerkt als perfecte hedge. Deze renteswaps zijn afgesloten met als enig doel om het renterisico binnen de norm van 25% te houden zoals beschreven in het treasurystatuut. In het treasurystatuut wordt
In 2010 heeft het management geen aanwijzingen voor mogelijke bijzondere waardeverminderingen geïdentificeerd.
het renterisico als volgt gedefinieerd: Voor de beoordeling van de omvang van het risico wordt de jaarlijkse risicopositie
Als gevolg hiervan hebben geen bijzondere waardeverminderingen plaatsgevonden.
(schuldvernieuwing en renteconversies) gedeeld door het totaal van de financiering aan het einde van het jaar waar dit risico betrekking op heeft (= relatief risico). De totale financiering wordt gevormd door het totaal van opgenomen leningen (exclusief
Immateriële vaste activa
achtergestelde leningen) vermeerderd met de jaarlijkse schuldvernieuwing en verminderd met eventuele vastrentende beleggingen en beschikbare liquiditeiten.
De immateriële vaste activa betreffen onderzoeks- en ontwikkelingskosten. Onderzoekskosten worden in de kosten opgenomen
Door toepassing van de genoemde instrumenten wordt een vaste cash outflow gerealiseerd. Vitens N.V. betaalt vast-rentend
zodra zij zich voordoen. Ontwikkelingskosten worden slechts als een immaterieel actief opgenomen indien kan worden
op de swap, terwijl de betaalde korte termijnrente op roll-over leningen wegvalt tegenover de ontvangst van de korte rente
aangetoond dat het actief in de toekomst waarschijnlijke economische voordelen zal genereren. Geactiveerde kosten worden
op de swap.
afgeschreven vanaf het moment van voltooiing van de ontwikkeling en het actief beschikbaar is voor gebruik en over de
Een hedge wordt geacht effectief te zijn indien, vanaf het begin en gedurende de looptijd van de hedge-relatie, verwacht
periode waarin verwachte toekomstige verkopen worden gerealiseerd.
wordt dat veranderingen van de cashflows van het gehedgde item vrijwel volledig worden afgedekt door veranderingen in de cashflows van het hedge-instrument.
Investeringen in geassocieerde deelnemingen en joint ventures
Is dit het geval dan worden de schommelingen in de reële waarde van de renteswaps ten gunste/ten laste van de afdekkingsreserve verantwoord (hedge accounting).
Geassocieerde deelnemingen zijn die entiteiten waarop Vitens N.V., direct of indirect, invloed van betekenis uitoefent op het financiële en operationele beleid, maar geen beslissende zeggenschap over heeft. Over het algemeen is hier sprake van als
Voorraden
Vitens N.V. tussen de 20 en 50% van de stemrechten kan uitoefenen. De voorraden worden gewaardeerd tegen historische kostprijs (of lagere realiseerbare waarde) onder aftrek van een voorziening Joint ventures zijn overeenkomsten waarbij Vitens N.V., tezamen met een of meerdere partijen, activiteiten uitvoert waarbij alle
voor incourantheid.
partijen gezamenlijk de zeggenschap uitoefenen. Investeringen in geassocieerde deelnemingen waarop Vitens N.V. invloed van betekenis uitoefent en belangen in joint ventures worden gewaardeerd volgens de ‘equity-methode’. De boekwaarde van de
Vorderingen en overlopende activa
geassocieerde deelneming of de joint venture omvat de goodwill die bij de overname is betaald en het aandeel van Vitens N.V. in de wijzigingen in het eigen vermogen van de geassocieerde deelneming, respectievelijk joint venture na het moment van
Vorderingen en overlopende activa worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs onder aftrek van een waardecorrectie
overname.
in verband met mogelijke oninbaarheid. Saldering en presentatie van handelsvorderingen op en ontvangen voorschotten van verbruikers vindt plaats op basis van afrekengroepen: een groeperingsmethodiek van klanten op basis van in de tijd gespreide meteropnames ter bepaling van het te factureren waterverbruik. Vorderingen worden niet langer opgenomen als de gelden zijn ontvangen of wanneer oninbaarheid is vastgesteld.
16
17
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
Liquide middelen
- Als gevolg van de beslissing om Vitens N.V. procesgericht in te richten (kanteling van de organisatie) en het efficiënter inrichten van de onderliggende processen is een reorganisatievoorziening gevormd. De voorziening is gevormd ter dekking
De post liquide middelen bestaat uit banktegoeden en contanten en wordt gewaardeerd tegen reële waarde, hetgeen
van de verplichtingen uit het sociaal plan. De kosten die uit het sociaal plan voortvloeien worden voornamelijk veroorzaakt
overeenkomt met de nominale waarde. Schulden aan bankinstellingen worden verantwoord onder de rentedragende
door de kosten die gemoeid zijn met herplaatsing van boventallige medewerkers. De berekening is gebaseerd op het aantal boventalligen met daarbij totale loonkosten, een reële benadering van de (gemiddelde) leeftijd en de te verwachten
verplichtingen.
begeleidingsperiode. De uitkeringstromen zijn contant gemaakt tegen een nominale rekenrente van 4,25%.
Egalisatierekening bijdragen van derden De aard en het bedrag van ontslagvergoedingen als gevolg van een besluit van Vitens N.V. om de arbeidsrelatie met een De egalisatierekening bijdragen van derden wordt gewaardeerd tegen de van derden ontvangen bijdragen in aanleg van
werknemer te beëindigingen voor pensioneringsdatum of vanwege het besluit van een werknemer om op vrijwillige basis in
aansluitleidingen verminderd met amortisaties. De amortisatie van de egalisatierekening vindt plaats in 331/3 jaar. De jaarlijkse
te stemmen met beëindiging van de arbeidsrelatie, zijn vastgelegd in het sociaal plan en zijn als zodanig meegenomen in de
amortisatie wordt verantwoord onder de overige opbrengsten.
vorming van de reorganisatievoorziening.
Rentedragende verplichtingen
De jubileumvoorziening is gevormd ten behoeve van toekomstige jubileumuitkeringen en is actuarieel berekend. Hierbij is rekening gehouden met de sterftetabel 1995-2000 voor mannen en vrouwen, toekomstig personeelsverloop en
De rentedragende verplichtingen zijn bij opname gewaardeerd tegen reële waarde onder aftrek van transactiekosten.
salarisstijgingen. De voorziening is contant gemaakt tegen een nominale rekenrente van 4,25% (2009: 4,25%).
Vervolgens vindt waardering plaats tegen geamortiseerde kostprijs met behulp van de effectieve rentemethode. De binnen een jaar vervallende aflossingsverplichtingen van de langlopende verplichtingen worden gepresenteerd onder de kortlopende
Het kortlopend deel van de voorziening personeelsbeloningen wordt verantwoord onder de kortlopende verplichtingen.
verplichtingen.
Overige voorzieningen Voorzieningen personeelsbeloningen Genoemde voorzieningen worden gevormd indien: De post voorzieningen personeelsbeloningen omvat:
- Per balansdatum een juridisch afdwingbare en/of feitelijke verplichting bestaat die voortvloeit uit gebeurtenissen voor
- De voorziening als gevolg van reorganisatie fusie 2002 is gevormd ter dekking van de verplichtingen uit het sociaal plan.
- Het aannemelijk is dat er een uitstroom van middelen zal plaatsvinden om de verplichting af te wikkelen.
de balansdatum. Belangrijke onderdelen betreffen de 56+ - regeling en boventalligheid.
- Een betrouwbare schatting kan worden gemaakt van de verplichting. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting nodig zijn, tenzij
- De voorziening als gevolg van reorganisatie fusie 2006 is gevormd naar aanleiding van de fusie tussen Vitens N.V., N.V. Hydron Flevoland, N.V. Hydron Midden-Nederland en Coöperatie Hydron U.A. Dit ter dekking van de verplichtingen
het effect van de tijdswaarde van geld significant is. In dat geval wordt de voorziening gewaardeerd tegen contante waarde. Het kortlopend deel van de overige voorzieningen wordt verantwoord onder de kortlopende verplichtingen.
uit het sociaal plan. Het sociaal plan heeft een looptijd van drie jaar, waarna het collectief recht overgaat in een individueel recht. De kosten die uit het sociaal plan voortvloeien, worden voornamelijk veroorzaakt door de kosten die gemoeid zijn
Collectieve regelingen
met herplaatsing van boventallige medewerkers. De berekening is gebaseerd op het aantal boventalligen met daarbij totale loonkosten per werknemer, een reële benadering van het aantal dienstjaren en de (gemiddelde) leeftijd. De uitkeringstromen
Vitens N.V. kent een Pensioen- en Flexibele Uittredingsregeling voor huidige en voormalige werknemers. De pensioenen zijn
zijn contant gemaakt tegen een nominale rekenrente van 4,25% (2009: 4,25%).
ondergebracht bij Stichting Pensioenfonds ABP en de Flexibele Uittreding bij Stichting Flexibel Uittreden Nutsbedrijven. Het betreft collectieve regelingen waarbij meerdere werkgevers zijn aangesloten en zijn in wezen toegezegd-pensioenregelingen,
- Als gevolg van het integreren van de laboratoriumactiviteiten uit Utrecht in Leeuwarden is een reorganisatievoorziening gevormd. Dit ter dekking van de verplichtingen uit het sociaal plan. Het sociaal plan heeft een looptijd van drie jaar, waarna
waarbij de pensioenuitkering gebaseerd is op de lengte van het dienstverband en het gemiddeld salaris van de werknemer gedurende dit dienstverband.
het collectief recht overgaat in een individueel recht. De kosten die uit het sociaal plan voortvloeien worden voornamelijk veroorzaakt door de kosten die gemoeid zijn met herplaatsing van boventallige medewerkers. De berekening is gebaseerd op
De pensioenregelingen kunnen worden aangemerkt als ‘multi-employer funds’. IAS 19 verlangt dat bepaalde informatie inzake
het aantal boventalligen met daarbij totale loonkosten per werknemer, een reële benadering van het aantal dienstjaren en de
toegezegd-pensioenregelingen wordt toegelicht in de jaarrekening. Met name het saldo van de met de regeling samenhangende
(gemiddelde) leeftijd. De uitkeringstromen zijn contant gemaakt tegen een nominale rekenrente van 4,25% (2009: 4,25%).
activa en passiva dient in de balans opgenomen te worden als een vordering of verplichting. Beide pensioenfondsen hebben
Alle gevallen van boventalligheid hebben zich in 2008 voorgedaan.
aangegeven dat zij niet in staat zijn om aan de deelnemende ondernemingen de informatie te verschaffen die noodzakelijk is inzake toegezegd-pensioenregelingen. Daarom worden beide regelingen behandeld als toegezegde-bijdragen-regelingen en
- Als gevolg van het sluiten van de call centers in Lelystad en Zwolle is een reorganisatievoorziening gevormd. Dit ter dekking
worden de verschuldigde pensioenpremies over het boekjaar als pensioenlasten in het resultaat verantwoord. De dekkingsgraad
van de verplichtingen uit het sociaal plan. Het sociaal plan heeft een looptijd van drie jaar, waarna het collectief recht
van het ABP bedraagt ultimo 2010 105% (2009: 104%). De tijdelijke opslag op de premie van 1% blijft voorlopig gehandhaafd.
overgaat in een individueel recht. De kosten die uit het sociaal plan voortvloeien worden voornamelijk veroorzaakt door
ABP is van mening dat de dekkingsgraad nog te beweeglijk en het herstel te pril is om deze te laten vervallen.
de kosten die gemoeid zijn met herplaatsing van boventallige medewerkers. De berekening is gebaseerd op het aantal boventalligen met daarbij totale loonkosten per werknemer, een reële benadering van het aantal dienstjaren en de
Kortlopende verplichtingen
(gemiddelde) leeftijd. De uitkeringstromen zijn contant gemaakt tegen een nominale rekenrente van 4,25% (2009: 4,25%). Alle gevallen van
De kortlopende verplichtingen worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op de balans opgenomen.
boventalligheid hebben zich in 2009 voorgedaan.
Een kortlopende verplichting wordt in de balans opgenomen zodra Vitens N.V. contractpartij is en/of er een concrete dienst of levering van goederen heeft plaatsgevonden.
18
19
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
Leaseovereenkomsten Personeelskosten Er zijn door Vitens N.V. operationele leaseovereenkomsten aangegaan voor een groot deel van het wagenpark. De risico’s en voordelen die verband houden met het eigendom van de betrokken activa zijn niet overgedragen aan de lessee. Als gevolg
Dit zijn kosten die Vitens N.V. maakt t.b.v. eigen personeel en bevat o.a. salarissen en sociale lasten, pensioenlasten en dotatie
hiervan worden betalingen uit hoofde van deze leaseovereenkomsten op tijdsevenredige basis als last in het resultaat verwerkt.
aan personele voorzieningen. Deze kosten worden toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben.
Netto-omzet uit hoofde van levering van goederen en diensten
De geactiveerde productie voor het eigen bedrijf betreffen directe personeelskosten en zijn gemaakt ten dienste van de vervaardiging van materiële vaste activa welke betrekking hebben op infrastructurele werken van de onderneming.
De netto-omzet bestaat uit vastrechtvergoeding en de levering van drinkwater. De verantwoording van de drinkwateropbrengsten
Deze geactiveerde productie wordt in mindering gebracht op de personeelskosten.
wordt gebaseerd op het totaal van de aan derden geleverde hoeveelheid water. De omzetgegevens worden verkregen uit metingen bij klanten en, voor wat betreft het nog niet afgerekend deel, uit schattingen op basis van ervaringscijfers. Over de
Financiële baten
netto-omzet geheven omzetbelasting, belasting op leidingwater worden niet in de omzet begrepen. De netto-omzet wordt genomen op het moment dat de voordelen van eigendom en het risico van waardevermindering zijn overgedragen op de koper.
De financiële baten bestaan uit interestbaten op financiële activa, zijnde leningen en liquide middelen, berekend op basis van
de effectieve-interestmethode en worden toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben.
Overige opbrengsten
Financiële lasten
Onder de overige opbrengsten worden opbrengsten verantwoord die niet direct gerelateerd zijn aan de kernactiviteiten.
De interestlasten hebben betrekking op rentedragende verplichtingen, berekend op basis van de effectieve-interestmethode en
De overige opbrengsten bestaan onder meer uit de volgende posten:
worden toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben. De rentedragende verplichtingen omvatten vast-rentende
- Opbrengsten verhuizingen/nieuwe aansluitingen en incasso. Bij verhuizingen/nieuwe aansluitingen wordt door Vitens N.V.
leningen, achtergestelde leningen, roll-overleningen en rekening-courant. Daarnaast bevat het een vrijval van het verschil tussen
een extra bijdrage in rekening gebracht i.v.m. de administratieve afhandeling. - Opbrengst brandkranen. Dit betreft deels een eenmalige bijdrage en een jaarlijks terugkerende vergoeding t.b.v. het
de reële waarde en nominale waarde van de leningenportefeuille van overgenomen partijen, oprentingskosten voorzieningen en overige kosten van financiering zoals bereidstellingsprovisies, garanties en bankkosten.
onderhoud. - Opbrengst werk voor derden.
Aandeel in resultaat in geassocieerde deelnemingen en joint ventures
- Opbrengst huur en pacht. Betreft huuropbrengsten bedrijfswoningen, aanwezig op gronden waarop productielocaties zijn gevestigd of winning plaatsvindt. Verder zijn er pachtopbrengsten op gronden.
Betreft resultaat in geassocieerde deelnemingen en joint ventures en eventuele boekwinst/verlies verkoop effecten.
- Meeliftvergoedingen. Betreffen vergoedingen van m.n. waterschappen en gemeenten voor het meeliften op de rekening van Vitens N.V. voor verontreiningingsheffingen/ingezetenenomslag en rioolheffingen.
Belastingen
- Opbrengsten analyses en advisering. Betreffen opbrengsten voor analyses vanuit het laboratorium van Vitens N.V. voor derden.
Ingevolge artikel 2 leden 3 en 7 van de Wet op de Vennootschapsbelasting is de levering van drinkwater niet onderworpen aan
- Opbrengsten vanuit dienstverlening aan Evides N.V., Vitens-Evides International B.V en Stichting Aansluitingen.nl.
de heffingen van deze wet. De vennootschapsbelasting over de resultaten van vennootschapsbelastingplichtige dochter Vitens
- Amortisatie bijdragen van derden voor aanleg aansluitleidingen. De amortisatie van de egalisatierekening bijdragen van
Watermanagement B.V. wordt berekend tegen het geldende tarief over het resultaat van het boekjaar van de deelnemingen,
derden vindt plaats in 33
1/3
jaar.
waarbij rekening wordt gehouden met verschillen tussen de commerciële en fiscale winstberekening en aanwezige fiscale voorvoegingsverliezen.
De opbrengsten van diensten worden opgenomen naar rato van de verrichte prestaties. Nietgewaardeerdelatentebelastingvorderingenhebbenbetrekkingopfiscaalcompensabeleverliezenenvoorvoegingsverliezen.
Kosten uitbesteed werk en inhuur personeel
Deze zijn met uitzondering van de latente belastingvordering van Legyon B.V. niet tot waardering gebracht, aangezien realisatie op korte termijn niet waarschijnlijk is.
Dit zijn kosten die Vitens N.V. maakt t.b.v. haar exploitatie en betreffen uitbesteed werk en inhuur personeel van derden en worden toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben.
Veronderstellingen, schattingen en aannames in de jaarrekening
Grondwaterbelastingen- en heffingen
Het opstellen van een jaarrekening brengt met zich mee dat gebruik wordt gemaakt van aannames, veronderstellingen en schattingen die zijn gebaseerd op ervaringen uit het verleden en op factoren die naar het oordeel van het management
Dit zijn kosten die Vitens N.V. maakt t.b.v. haar exploitatie en betreffen belastingen die verbonden zijn aan het onttrekken
aanvaardbaar zijn, gegeven de specifieke omstandigheden. Deze aannames, veronderstellingen en schattingen zijn van invloed
van grondwater en worden toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben.
op de waardering en presentatie van de gerapporteerde activa en verplichtingen alsmede op het resultaat over het boekjaar. De werkelijke uitkomsten kunnen afwijken van de gehanteerde schattingen en veronderstellingen. Hieronder gaan we in op
Overige kosten
de genoemde posten.
Dit zijn kosten die Vitens N.V. maakt t.b.v. haar exploitatie en bestaan onder meer uit grond- en hulpstoffen, elektra, autokosten en overige kosten. Deze kosten worden toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben.
20
21
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
Voorziening personeelsbeloningen
Toelichting op acquisities en op mutaties in geassocieerde deelnemingen en joint ventures
De genoemde voorzieningen zijn bepaald op basis van veronderstellingen omtrent toekomstige ontwikkelingen van bijvoorbeeld salarissen, sociale wetgeving, verloop personeel en statistisch onderbouwde aannames ten aanzien van sterfte. Dit complex van
Acquisities
aannames in samenhang met de gehanteerde disconteringsvoeten leidt tot grote invloed op de waardering van de voorzieningen en de resultaten.
Op 2 juli 2010 heeft Vitens N.V. een overeenkomst gesloten om de activiteiten van N.V. Bronwaterleiding Doorn over te nemen. De overname geschiedt op basis van overdracht van activa en passiva. Vanaf 1 juli 2010 worden de resultaten van de
Waardering van materiële vaste activa Bij de bepaling van de boekwaarde van materiële vaste activa wordt gebruik gemaakt van schattingen van afschrijvingstermijnen. Deze zijn afgeleid van verwachtingen omtrent de technische en economische levensduur van de onderliggende activa. Als gevolg van veranderingen in de toekomst op het gebied van technologische ontwikkeling of in het gebruik van de activa kunnen veranderingen ontstaan in de levensduur van de activa en dit kan dan aanleiding geven tot bijzondere waardevermindering. Debiteuren Vitens N.V. beoordeelt periodiek de volwaardigheid van vorderingen op basis van ervaringscijfers van het betaalgedrag uit
overgenomen activiteiten meegenomen in de groepscijfers. De kostprijs van deze overname bedraagt € 4,1 miljoen. In miljoenen euro’s
Reële waarde
Materiële vaste activa
2,5
Voorraden
0,1
Totaal reële waarde
2,6
Reële waarde
2,6
Premie
1,5
Kostprijs van de overname
4,1
het verleden. Eventuele waardeverminderingen worden in mindering gebracht op het debiteurensaldo. De werkelijkheid kan afwijken van de genoemde aannames.
Op grond van de Waterleidingwet 1957 en het provinciale “Plan tot reorganisatie van de drinkwatervoorziening in de provincie Utrecht” is de rechtsvoorganger van Vitens N.V. aangewezen als enige waterleidingbedrijf in deze provincie. Hierdoor moest
Omzetverantwoording
Vitens N.V. de waterleidingactiviteiten van N.V. Bronwaterleiding Doorn overnemen. Na gerechtelijke procedures hebben partijen
De verantwoording van de drinkwateropbrengsten wordt gebaseerd op het totaal van de aan derden geleverde hoeveelheid
uiteindelijk overeenstemming bereikt over de voorwaarden van overname. De premie van € 1,5 miljoen boven de benaderde
water (belasting op leidingwater behoort niet tot de omzet). Vitens N.V. hanteert een systematiek van omzetbepaling waarbij
reële waarde van de overgenomen activa en passiva is feitelijk een impliciete verplichting voor Vitens N.V. die bestond na de
het werkelijk gemeten verbruik wordt toegerekend aan maanden/jaren conform de volgende drie stappen:
fusie met N.V. Hydron Midden Nederland in 2006. Deze premie is ten laste van het resultaat over 2010 verantwoord.
1. De werkelijk gefactureerde hoeveelheden m3/omzet. Per klant wordt het werkelijk aantal gefactureerde m3/omzet
Vanaf 1 januari 2011 gaan de oud- klanten van N.V. Bronwaterleiding Doorn de watertarieven van Vitens N.V. betalen.
toegerekend aan de kalenderjaren. Vanaf de overnamedatum, 1 juli 2010, hebben de overgenomen activiteiten een bijdrage geleverd van € 0,3 miljoen in het 2. De nog te reserveren hoeveelheden m3/omzet tot en met einde van het kalenderjaar (jaarprognose). Het gemiddelde
resultaat na belastingen van Vitens N.V, bestaande uit een bijdrage aan de netto-omzet van € 0,7 miljoen en het bedrijfs-
werkelijke dagverbruik per klant wordt vastgesteld voor de periode in het boekjaar dat de klant geen afrekening heeft
resultaat van € 0,3 miljoen. Indien overname op 1 januari 2010 had plaatsgevonden, dan zou het resultaat na belastingen van
ontvangen. Het vastgesteld verbruik wordt vervolgens gecorrigeerd voor trend- en seizoenspatroon.
de overgenomen activiteiten voor het boekjaar 2010 € 0,4 miljoen en de bijdrage aan de netto-omzet € 1,4 miljoen bedragen.
3. Totaal verbandcontrole tussen klantgegevens SAP-ISU en reinwaterafgiftecijfers. Ter controle worden de klantgegevens naast
Gedurende 2010 hebben verder geen acquisities plaatsgevonden.
de waterbalansen (afgiftecijfers pompstations) gelegd. Mutaties worden geanalyseerd evenals de ontwikkeling van het ‘niet in rekening gebracht’ verbruik.
Grondslagen voor het kasstroomoverzicht
Oprichting Smart Frequencies B.V. Op 10 maart 2010 heeft de oprichting van Smart Frequencies B.V. plaatsgevonden. Bij de oprichting zijn 180 aandelen geplaatst met een waarde van € 18.000. Vitens N.V. houdt 44 aandelen. De vennootschap heeft ten doel het beheer, vermarkten en ontwikkelen van producten gebaseerd op octrooien.
Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode, waarbij voor de herleiding van de mutatie in geldmiddelen wordt uitgegaan van het resultaat na belastingen volgens de winst- en verliesrekening. Het in het kasstroomoverzicht gehanteerde begrip geldmiddelen betreft de liquide middelen verminderd met de rentedragende verplichtingen zoals in de balans gehanteerd.
22
23
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
Toelichting op de geconsolideerde balans
4 Immateriële vaste activa
3 Materiële vaste activa
In miljoenen euro’s
Research & Development
Boekwaarde per 1 januari 2009 In miljoenen euro’s
Bedrijfs- Machines gebouwen Kantoor- Dienst- en en terreinen gebouwen woningen installaties Leidingen
Andere vaste middelen
Werken in uitvoering
Totaal
Stand per 1 januari 2009 Aanschafwaarde
505,4
39,6
-185,2
-1,1
320,2
38,5
16,5
452,5
1.764,5
94,0
-290,0
-814,0
-63,9
162,5
950,5
30,1
58,0
2.930,5
Cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen Boekwaarde per 1 januari 2009
- 16,5
- -1.354,2 58,0
1.576,3
-
-0,7
-
0,5
-
0,2
Mutaties 2009 Investeringen
0,2
Totaal mutaties
0,2
Boekwaarde per 31 december 2009
0,2
Mutaties 2010
-
Mutaties 2009 Herrubricering
-
-
-
Boekwaarde per 31 december 2010
0,2
Herrubricering activa aangehouden voor verkoop
0,7
Herwaardering
0,9
-0,1
Bijzondere waardeverminderingen
0,9
-3,1
-
Investeringen
9,4
0,5
-
26,0
-
-0,1
-
-20,8
-36,4
-13,0
5,6
20,0
-0,4
Desinvesteringen
-0,4
Afschrijvingen Totaal
-
-
-10,7
-1,0
0,8
-4,4
- 0,7
0,7
-
-
-
-
0,7
-
-
-
-
1,5
De investeringen in de immateriële vaste activa hebben betrekking op de productontwikkeling en validatie van de legionellachip.
-
-
-
-
-2,2
Geactiveerde kosten worden afgeschreven vanaf het moment van voltooiing van de ontwikkeling en het actief beschikbaar zijn
56,4 -
12,4 -
10,6
115,3
-
-0,5
-
-81,9
10,6
32,9
voor gebruik en over de periode waarin verwachte toekomstige verkopen worden gerealiseerd.
5 Geassocieerde deelnemingen en joint ventures
Stand per 31 december 2009 Aanschafwaarde
516,9
36,0
-195,9
-1,9
321,0
34,1
17,2
478,8
1.820,9
106,5
-310,7
-850,4
-76,8
168,1
970,5
29,7
68,6
3.044,9
Per 31 december 2010
Cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen
Hieronder is een overzicht opgenomen van de groepsmaatschappijen, geassocieerde deelnemingen en joint ventures.
-
- -1.435,7
Plaats
Belang (in %)
Groepsmaatschappijen (geconsolideerd) Vitens Laboratorium B.V.
Leeuwarden
100
Vitens Watermanagement B.V.
Zwolle
99,9
Mutaties 2010
Vitens Industriewater B.V.
Leeuwarden
100
Consolidatie
2,5
Aqua Oud B.V.
Zwolle
100
-0,2
Legyon B.V.
Leeuwarden
60
101,7
Rioolwerken Friesland B.V.
Leeuwarden
100
Boekwaarde per 31 december 2009
0,7
Herwaardering
-
Investeringen
10,3
Desinvesteringen
-
17,2
-
-
-0,2
0,9
-
0,2 - 30,7
1,6 - 52,2
- 8,7
-
-0,1
-
-21,8
-37,8
-13,5
-1,3
-0,3
9,0
16,0
-4,8
Geassocieerde deelnemingen (niet geconsolideerd)
-1,0
Reststoffenunie Waterleidingbedrijven B.V.
Rijswijk
36,9
17,3
Kiwa Water Holding B.V.
Nieuwegein
31,4
Smart Frequencies B.V.
Sneek
24,4
Stand per 31 december 2010
Joint ventures (niet geconsolideerd) Vitens-Evides International B.V
Zwolle
50
Aquario Watermanagement B.V.
Leeuwarden
50
Facturatie B.V.
Utrecht
50
527,8
36,6
-0,2
17,0
510,2
1.875,6
-
- -1,1
-85,7
Aanschafwaarde
-0,2 -1,0
-
-
Totaal
-0,7 -11,6
1.609,2
-
Afschrijvingen
-
-
68,6
115,2
-1,1
67,5
3.149,9
Cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen Boekwaarde per 31 december 2010
-208,1
-2,8
319,7
33,8
- 17,0
-333,1
-889,1
-90,3
177,1
986,5
24,9
- -1.523,4 67,5
1.626,5
De bedrijfsactiviteiten van Vitens Laboratorium B.V. zijn per 1 januari 2010 overgeheveld naar Vitens N.V. Vanaf 1 januari 2009 vindt toerekening van rentekosten (IAS 23) aan projecten in aanbouw plaats. Vitens N.V. past deze standaard prospectief toe. Toerekening van de rentekosten vindt plaats op basis van de gewogen gemiddelde rente over de
Smart Frequencies B.V is per 10 maart 2010 opgericht. Deze vennootschap heeft ten doel het beheer, vermarkten en
rentedragende schulden (2010: 4,37%; 2009: 4,75%) voor projecten welke zijn gestart na 1 januari 2009, een minimale
ontwikkelen van producten gebaseerd op octrooien.
investering van € 1 miljoen en een looptijd langer dan 12 maanden. In 2010 is € 0,2 miljoen (2009: € 8.400) toegerekend aan projecten in aanbouw. Consolidatie betreft de overname van N.V. Bronwaterleiding Doorn.
24
25
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
Geassocieerde deelnemingen In miljoenen euro’s Boekwaarde per 1 januari
7 Voorraden
Joint Ventures
2010
2009
2010
2009
2,3
2,0
5,0
5,0
In miljoenen euro’s Grond- en hulpstoffen
2010
2009
4,9
5,1
Mutaties Verkoop belang
-
-0,1
-
-
Aandeel in resultaat
0,4
0,4
0,3
-
Totaal
0,4
0,3
0,3
-
8 Handelsvorderingen en overige vorderingen
Boekwaarde per 31 december
2,7
2,3
5,3
5,0
In miljoenen euro’s
2010
2009
Handelsdebiteuren
30,3
30,7
Waardevermindering van debiteuren
-1,1
-1,0
5,2
4,8
Meelifters
Op 13 november 2008 heeft Vitens N.V. haar aandelen in Brinck Meter Control Services B.V. verkocht aan Brinck Groep B.V.
Nettohandelsvorderingen
34,4
34,5
Het betrof 47 aandelen, zijnde 25% van het totaal, voor een bedrag van € 1. De transactie is in 2009 geëffectueerd.
Belastingen en premies sociale verzekeringen
0,2
2,2
Vooruitgefactureerde bedragen
1,0
1,3
Overige vorderingen
1,6
0,4
Overlopende activa
3,8
7,2
Totaal
41,0
45,6
Financiële gegevens geassocieerde deelnemingen en joint ventures In miljoenen euro’s
Activa
Verplich- tingen Omzet
Winst/ Verlies % Belang
Aandeel in netto-activa
2009 Aquario Watermanagement B.V.
1,2
0,4
1,4
0,1
50,0%
0,4
Vitens-Evides International B.V.
4,2
3,5
6,7
0,5
50,0%
0,4
1,9
1,6
4,6
36,9%
0,1
Kiwa Water Holding B.V.
Reststoffenunie Waterleidingbedrijven B.V.
16,7
6,6
16,7
1,1
-
31,4%
3,2
Facturatie B.V.
11,2
2,0
-
-
50,0%
4,6
Het saldo van de handelsdebiteuren betreft voornamelijk waterdebiteuren in de zakelijke en consumentenmarkt. Circa 80% wordt binnen een termijn van twee weken na facturatie via automatische incasso geïncasseerd. Het restant volgt grotendeels binnen een termijn van drie maanden. Ultimo boekjaar bedragen de waardeverminderingen van debiteuren € 1,1 miljoen (2009: € 1,0 miljoen). De last in de winst- en verliesrekening over 2010 bedraagt € 1,0 miljoen (2009: € 1,5 miljoen). Hieronder een verloopoverzicht van de debiteurenvoorzieningen.
2010 Van de bovengenoemde geassocieerde deelnemingen en joint ventures is geen jaarrekening 2010 ontvangen vóór publicatie van het Vitens Jaarverslag 2010.
In miljoenen euro’s
2010
2009
Stand per 1 januari
1,0
1,0
Mutaties Dotaties
De genoemde bedragen in bovenstaande tabel hebben betrekking op het geheel van de entiteiten.
6 Overige financiële activa In miljoenen euro’s
Vorderingen
Boekwaarde per 1 januari 2009
1,4
1,0
1,5
Onttrekkingen
-0,9
-1,5
Totaal mutaties
0,1
-
Stand per 31 december
1,1
1,0
Hieronder een overzicht van de openstaande handelsdebiteuren naar ouderdom. Dit is inclusief de nog niet gekoppelde ontvangsten voor -/- € 0,6 miljoen (2009: -/- € 0,4 miljoen) en exclusief de vorderingen op meelifters voor een bedrag van € 5,2 miljoen (2009: € 4,8 miljoen), aangezien Vitens N.V. hierover geen debiteurenrisico loopt.
Mutaties 2009 Ontvangen aflossingen op leningen
-0,2
Totaal mutaties
-0,2
0 - 90 dagen
91 -180 dagen
181 - 365 dagen
> 365 dagen
Totaal
2010
25,2
2,0
2,1
1,0
30,3
2010 (incl. waardevermindering)
25,2
1,8
1,6
0,6
29,2
Mutaties 2010
2009
26,8
1,9
1,3
0,7
30,7
2009 (incl. waardevermindering)
26,8
1,6
1,0
0,3
29,7
Boekwaarde per 31 december 2009
Ontvangen aflossingen op leningen Latente belastingvordering Totaal mutaties
1,2
-0,3 0,1 -0,2
Boekwaarde per 31 december 2010
9 Liquide middelen
1,0 In miljoenen euro’s
Ultimo boekjaar bedragen de overige financiële activa € 1,0 miljoen (2009: € 1,2 miljoen). Hiervan heeft
Banktegoeden
2010
2009
-
0,3
€ 0,9 miljoen (2009: € 1,2 miljoen) betrekking op verstrekte leningen en € 0,1 miljoen (2009: nihil) op een latente belastingvordering bij Legyon B.V.
Het effectieve-interestpercentage op de direct opvraagbare tegoeden is gebaseerd op eendaags-renteniveau (EONIA) plus een opslag. Deze laatste is per bankinstelling bepaald.
26
27
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
10 Eigen vermogen Maatschappelijk kapitaal
Vanaf 1 januari 2010 past Vitens N.V. IFRIC 18 (Transfers of assets from customers) toe voor de bijdragen die Vitens N.V. Gewone aandelen
Aantal aandelen
Aantal Aandelen in uitgegeven portefeuille aandelen bij VItens N.V.
Totaal
5.022.404
546.497
5.568.901
Stand per 31 december 2009
5.022.404
546.497
5.568.901
5.022.404
546.497
de investeringen in aansluitleidingen. De amortisatietermijn bedraagt 331/3 jaar en is gelijkgesteld aan de afschrijvingstermijn van de investeringen in aansluitleidingen.
Stand per 1 januari 2009
Stand per 31 december 2010
ontvangt van derden voor de aanleg van aansluitleidingen. Voorheen werden de ontvangen bijdragen in mindering gebracht op
5.568.901
12 Achtergestelde geldleningen In miljoenen euro’s
2010
2009
Stand per 1 januari
138,3
150,8
Aflossingsverplichting boekjaar
12,6
12,6
150,9
163,4
Het maatschappelijk kapitaal van de vennootschap bedraagt € 18.000.000, verdeeld in 18.000.000 gewone aandelen van Mutaties
nominaal € 1,- per aandeel.
Aflossingen
-12,6
Geconsolideerd mutatieoverzicht eigen vermogen
Aflossingsverplichting volgend boekjaar
Het maatschappelijk kapitaal van de vennootschap bedraagt € 18.000.000, verdeeld in 18.000.000 gewone aandelen van
Stand per 31 december
-12,5
138,3
-12,6
150,9
-12,6
125,7
138,3
nominaal € 1,- per aandeel. Hiervan is ultimo 2010 5.568.901 geplaatst en volgestort. De agioreserve betreft een reserve als gevolg van de oprichting van Vitens N.V. in 2002. Per geplaatst aandeel (4.475.439)
Aflossing vindt plaats in 15 jaarlijkse termijnen met een mogelijkheid tot opschorting indien in het boekjaar de solvabiliteit
bedroeg dit € 9,- per aandeel (in totaal € 40,3 miljoen). In 2006 zijn als gevolg van de fusie 1.887.685 aandelen uitgegeven en
lager is dan 25%. Er wordt rente vergoed over het niet afgeloste deel van de hoofdsom. Dit percentage komt overeen met het
per aandeel is € 52,80 aan de agioreserve toegevoegd (totaal van € 99,7 miljoen). In 2006 en 2007 is via een drietal tranches
gemiddelde rentepercentage over 10-jaars Nederlandse staatsleningen over de 5 voorafgaande kalenderjaren, vermeerderd met
de aandelen van Nuon N.V. ingekocht (totaal aandelen 1.615.655). Hiervan zijn in 2006 619.223 aandelen en in 2007 175.000
100 basispunten (1%), en bedroeg over 2010 4,76% (2009: 4,79%). De geldleningen zijn achtergesteld ten opzichte van de
aandelen ingetrokken. Per aandeel is € 9,- in mindering gebracht op de agioreserve (totaal € 7,1 miljoen). In 2007 is een deel
andere schuldverplichtingen.
van de aandelen door Nuon N.V. verkocht aan gemeenten en provincies (totaal aandelen 274.935).
13 Langlopende geldleningen De herwaarderingsreserve van € 0,8 miljoen (2009: € 0,8 miljoen) is gevormd als gevolg van herwaardering van de kantoorgebouwen. Kantoorgebouwen worden gewaardeerd volgens de reële waardemethode in overeenstemming met IAS 16.31. Taxaties van kantoorgebouwen vindt één keer per vier jaar plaats. Indien significante wijzigingen optreden, dan kan
In miljoenen euro’s
2010
2009
Stand per 1 januari
904,1
880,9
Aflossingsverplichting boekjaar
56,9
tussentijdse bijstelling plaatsvinden.
De wettelijke reserve van € 2,8 miljoen (2009: € 3,0 miljoen) is gevormd als gevolg van herwaardering van de dienstwoningen
Mutaties
60,3
961,0
Nieuwe leningen
64,0
Verschil nieuwe leningen a pari
-0,6
vindt plaats tegen reële waarde.
Aflossingen
-56,0
-59,2
Vrijval verschil marktwaarde versus nominale waarde
-0,9
-1,1
De afdekkingsreserve reserve wordt gevormd door ongerealiseerde aanpassingen in de reële waarde van de financiële instrumenten
en voor de geactiveerde ontwikkelingskosten. De dienstwoningen worden aangemerkt als vastgoedbelegging en waardering
(renteswaps) als gevolg van toepassing van cash flow hedge accounting onder International Financial Reporting Standards (IFRS). Concreet betekent dit dat de betaalde rente op de swaps/fra’s hoger is dan de huidige marktrente waardoor een negatieve
Aflossingsverplichting volgend boekjaar
80,1 -
967,5
-59,9
Stand per 31 december
941,2
961,0
-56,9
907,6
904,1
waarde in 2010 van € 28,6 miljoen (2009: € 19,5 miljoen) ontstaat. De reden voor het afsluiten van deze swaps is dat Vitens
De langlopende verplichtingen hebben betrekking op onderhandse leningen. Op een aantal onderhandse leningen is
N.V. zichzelf ten doel stelt renterisico’s te beheersen. De betreffende negatieve waarde zal niet door Vitens N.V. worden
in totaal voor € 22,1 miljoen aan garanties verstrekt door 48 gemeentelijke aandeelhouders.
verantwoord in de winst- en verliesrekening, omdat de hedge als effectief wordt gekwalificeerd.
In 2010 zijn een drietal leningen aangetrokken van kredietverschaffers voor een bedrag van in totaal € 64 miljoen (2009: € 80 miljoen). Tevens is in 2009 door Legyon B.V. een onderhandse lening aangegaan van € 0,1 miljoen.
De overige reserves betreft een reserve als gevolg van gecumuleerde ingehouden winsten.
Type langlopende geldleningen
Langlopend deel
Kortlopend deel
In miljoenen euro’s
2010
2009
2010
Het aandeel derden in 2010 van nihil (2009: € 0,1 miljoen) heeft betrekking op het belang van derden in Legyon B.V..
Roll-over leningen
424,6
429,6
5,0
2009 5,0
Legyon B.V. is per 6 januari 2009 opgericht. Vitens N.V. heeft hierin een belang van 60%.
Onderhandse- en groene leningen
483,0
474,5
54,9
51,9
Totaal
907,6
904,1
59,9
56,9
11 Egalisatierekening bijdragen van derden In miljoenen euro’s Stand per 1 januari
2010 -
2009 -
Ontvangen bijdragen in aanleg
9,1
-
Amortisatie ten gunste van winst- en verliesrekening
-0,1
-
Stand per 31 december
9,0
-
De rente over de roll-over-leningen wordt telkens tussen 1-maands en 12-maands Euribor gefixeerd en schommelt dus afhankelijk van de ontwikkelingen op kapitaalmarktrente.
28
29
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
Overige informatie met betrekking tot langlopende geldleningen
2010
2009
4,37%
4,75%
1.105,8
1.111,9
72,5
69,5
Aflossingen > 1 jaar en < 5 jaar
227,2
238,5
Aflossingen > 5 jaar
806,1
803,9
Gemiddelde rentevoet in % Totaal per 31 december Aflossingen < 1 jaar
15 Voorzieningen personeelsbeloningen Verloopoverzicht inzake personeelsbeloningen
In miljoenen euro’s Stand van de verplichtingen uit hoofde van de toegezegde rechten per 1 januari 2009
Reorganisatie Reorganisatie fusie 2002 fusie 2006
1,7
7,8
Integratie laboratorium 2008
2,9
Dotatie
1,0
1,3
0,4
Rentedotatie
0,1
0,5
0,1
Integratie call centers Reorganisatie Lelystad en Vitens 2.0 Zwolle 2009 2010
- 0,6 -
Er zijn geen zekerheden (pandrecht, hypotheekrecht, zekerheidseigendom e.d.) afgegeven met betrekking tot de
Vrijval
-0,8
-0,8
-0,6
bovengenoemde leningenportefeuille.
Onttrekkingen
-0,8
-3,1
-1,1
-0,5
14 Derivaten
Stand van de verplichtingen uit hoofde van de toegezegde rechten per 31 december 2009
1,2
5,7
1,7
0,1
Dotatie
0,3
1,8
0,4
In miljoenen euro’s
2010
2009
Rente-instrumenten
28,6
19,5
Per 31 december 2010 hield Vitens N.V. de onderstaande tegen reële waarde opgenomen financiële instrumenten. Vitens N.V. hanteert de volgende hiërarchie bij het bepalen en vermelden van financiële instrumenten, te onderscheiden naar waarderingsmethoden. Niveau 1: genoteerde (niet aangepaste) koersen op actieve markten voor identieke activa of verplichtingen. Niveau 2: overige methoden waarbij alle variabelen een significant effect op de verwerkte reële waarde hebben en direct of
0,1
0,3
Vrijval
Rentedotatie
-0,2
-0,3
-0,9
-
Onttrekkingen
-
-
Totaal reorganisatie voorzieningen
-
Jubileum voorziening
12,4
-
3,3
-
0,7
6,3 - 0,8
Totaal
18,7 3,3 1,5
-
-2,2
-1,1
-3,3
-
-5,5
-0,6
-6,1
8,7
5,4
- 10,5
13,0
-
-
-
0,4
-
-
-1,4
-
-2,8
-0,6
-3,4
-0,1
0,2
14,1 13,0
-
0,6 -1,4
-0,5
-1,5
-0,7
Stand van de verplichtingen uit hoofde van de toegezegde rechten per 31 december 2010
0,9
6,0
0,5
-
10,5
17,9
5,0
22,9
Korte termijn verplichtingen personeelsbeloningen
0,4
1,0
0,2
-
2,5
4,1
0,7
4,8
Lange termijn verplichtingen personeelsbeloningen
0,5
5,0
0,3
-
8,0
13,8
4,3
18,1
indirect waarneembaar zijn.
Niveau 3: methoden waarbij variabelen worden gehanteerd die een significant effect op de verwerkte reële waarde hebben,
doch niet zijn gebaseerd op waarneembare marktgegevens.
Voorzieningen personeelsbeloningen langlopend- en kortlopend deel In miljoenen euro’s
2010
2009
De rente-instrumenten zijn in de waarderingshiërarchie gewaardeerd op de niveau 2 methode, waarbij variabelen die een
Langlopend deel
significant effect op de verwerkte reële waarde hebben direct of indirect waarneembaar zijn. Relevante variabelen die van
Reorganisatievoorzieningen
13,8
toepassing zijn op waardering rente-instrumenten betreffen (i) contante waarden van rentebetalingen; en (ii)
Jubileumvoorziening
4,3
4,8
Totaal langlopend deel
18,1
11,1
geprognosticeerde rentecurves.
6,3
Van het langlopende deel van de voorzieningen personeelsbeloningen heeft € 14,5 miljoen (2009: € 6,6 miljoen) betrekking op De marktwaarde van de derivaten wordt gevormd door ongerealiseerde aanpassingen in de reële waarde van deze financiële instrumenten (renteswaps) als gevolg van toepassing van cash flow hedge accounting onder International Financial Reporting Standards (IFRS). Concreet betekent dit dat de betaalde rente op de swaps hoger is dan de huidige marktrente waardoor een negatieve waarde in 2010 van € 28,6 miljoen (2009: € 19,5 miljoen negatief) ontstaat. De reden voor het afsluiten van deze
verwachte uitgaven tussen 1 en 5 jaar en € 3,6 miljoen (2009: € 4,5 miljoen) heeft betrekking op verwachte uitgaven na 5 jaar. In miljoenen euro’s
2010
2009
Kortlopend deel Reorganisatievoorzieningen
4,1
swaps/fra’s is het tegengaan van renterisico’s door grote mutaties in de marktrente. De betreffende negatieve waarde zal niet
Jubileumvoorziening
0,7
0,6
door Vitens N.V. worden verantwoord in de winst- en verliesrekening omdat de hedge als effectief wordt gekwalificeerd.
Gereserveerd vakantiegeld en niet opgenomen verlof
11,1
10,4
Af te dragen pensioenpremie
1,2
1,1
Overige korte termijn personeelsbeloningen
4,4
1,6
Totaal kortlopend deel
21,5
16,1
39,6
27,2
Ultimo 2010 zijn 8 renteswaps met een hoofdsom van € 315,0 miljoen afgesloten, waarbij de variabele rente op de roll-over-leningen wordt gefixeerd gedurende 2 tot 17 jaar. De reële waarde van deze swaps bedraagt ultimo 2010 negatief
€ 28,6 miljoen (2009: negatief 19,2 miljoen).
Totaal verplichtingen inzake personeelsbeloningen
In 2010 zijn een viertal roll-over leningen met een hoofdsom van € 170 miljoen aangepast naar 1-maands Euribor en
2,4
De personeelsbeloningen en andere (uitgestelde) vergoedingen worden verantwoord overeenkomstig IAS 19.
vervolgens is Vitens N.V. twee renteswaps aangegegaan met een looptijd van een jaar. Hierdoor werd een korting gerealiseerd op te betalen rente. De marktwaarde van deze basisswaps bedraagt ultimo 2010 negatief € 0,3 miljoen (2009: negatief
Reorganisatievoorzieningen
€ 0,3 miljoen).
De post reorganisatievoorzieningen bestaat uit een vijftal componenten, te weten reorganisatie als gevolg van fusie 2002 voor een bedrag van € 0,9 miljoen (2009: € 1,2 miljoen), reorganisatie als gevolg van fusie 2006 voor een bedrag van € 6,0 miljoen (2009: € 5,7 miljoen), reorganisatie als gevolg van de integratie laboratorium 2008 voor een bedrag van € 0,5 miljoen (2009: € 1,7 miljoen), reorganisatie als gevolg van de sluiting van de call centers Lelystad en Zwolle 2009 voor een bedrag van nihil (2009: € 0,1 miljoen) en een reorganisatie als gevolg van Vitens 2.0 2010 voor een bedrag van € 10,5 miljoen.
30
31
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
Als gevolg van de beslissing om Vitens N.V. procesgericht in te richten (kanteling van de organisatie) en het efficiënter inrichten van de onderliggende processen is een reorganisatievoorziening gevormd. De voorziening is gevormd ter dekking van de verplichtingen
17 Kortlopende verplichtingen
uit het sociaal plan. De kosten die uit het sociaal plan voortvloeien, worden voornamelijk veroorzaakt door de kosten die gemoeid
In miljoenen euro’s
2010
Handelsschulden en overige te betalen posten
57,1
68,5
zijn met herplaatsing van boventallige medewerkers. De berekening is gebaseerd op het aantal boventalligen met daarbij totale
Aflossingsverplichtingen over langlopende verplichtingen
72,5
69,5
loonkosten, een reële benadering van de (gemiddelde) leeftijd en de te verwachten begeleidingsperiode. De uitkeringstromen zijn
Belastingverplichtingen
15,0
14,6
Rentedragende verplichtingen (=bankinstellingen)
39,5
46,3
Korte termijn personeelsbeloningen
21,5
16,1
Nog te ontvangen facturen
7,2
7,2
De integratieplannen die ten grondslag liggen aan het aantal boventalligen zijn in 2010 vastgesteld en goedgekeurd en als zodanig
Overlopende passiva
9,4
10,1
aan de betrokkenen kenbaar gemaakt.
Totaal
222,2
232,3
contant gemaakt tegen een nominale rekenrente van 4,25%.
2009
De voorziening geldt ter dekking van de verplichtingen uit de nog geldende sociale plannen. De berekening is gebaseerd op het
Handelsschulden en overige te betalen posten, belastingverplichtingen en overlopende passiva zijn niet rentedragende
aantal boventallige medewerkers met daarbij totale loonkosten per werknemer, een reële benadering van het aantal dienstjaren en
verplichtingen. Handelsschulden en belastingverplichtingen worden in principe binnen een termijn van 30 dagen betaalbaar
de (gemiddelde) leeftijd.
gesteld. De belastingverplichtingen bestaan uit af te dragen grond- en leidingwaterbelasting € 12,2 miljoen (2009: € 11,7 miljoen) en af te dragen loonbelasting en premies sociale verzekeringen € 2,8 miljoen (2009: € 2,9 miljoen).
De uitkeringstromen zijn contant gemaakt tegen een rekenrente van 4,25% (2009: 4,25%). Er is geen rekening gehouden met sterfte. Ultimo 2010 resteert een bedrag van € 17,9 miljoen (2009: € 8,7 miljoen).
De kortlopende rentedragende verplichtingen, saldo ultimo 2010 € 112,0 miljoen (2009: € 115,8 miljoen), bestaan naast het kortlopende deel van de langlopende verplichtingen uit rekening-courantschulden bij bankinstellingen.
Jubileumvoorziening Deze voorziening is gevormd ten behoeve van toekomstige jubileumuitkeringen en is actuarieel berekend. Het betreft uitkeringen
Rentedragende verplichtingen hebben betrekking op het rekening-courantkrediet. Over dit bedrag wordt een variabele rente
bij het bereiken van het 10-, 20-, 30- en 40-jarig dienstverband. Bij de berekening is rekening gehouden met de sterftetabel
betaald. Deze is bepaald op Eonia, inclusief een opslagpercentage.
1995-2000 voor mannen en vrouwen, toekomstig personeelsverloop en salarisstijgingen. De voorziening is contant gemaakt De post korte termijn personeelsbeloningen bedragen aan het eind van 2010 € 21,5 miljoen (2009: € 16,1 miljoen) en betreffen
tegen een rekenrente van 4,25% (2009: 4,25%).
alle verplichtingen aan het personeel, zoals kortlopend deel van de reorganisatievoorzieningen en de jubileumvoorziening, af te Hieronder zijn de belangrijkste uitgangspunten weergegeven die bij de bepaling van de jubileumvoorziening zijn gebruikt: Veronderstellingen
2010
Sterftetabellen
2009
1995-2000 voor mannen en vrouwen
dragen pensioenpremie, te betalen vakantiedagen/-geld en winstuitkeringen. Per 31 december 2010 beschikt Vitens N.V. over een rekening-courantfaciliteit tot een bedrag van € 65,0 miljoen en een
Disconteringsvoet
4,25%
4,25%
tweetal langlopende kredietfaciliteiten, één van € 75,0 miljoen en één van € 140 miljoen. Over deze laatste faciliteit worden
Verwachte salarisstijgingen
2,00%
2,00%
jaarlijks afspraken gemaakt over beschikbaarheid.
Vitens N.V. is eigenrisicodrager voor de Werkloosheidswet (WW). Indien een werknemer van Vitens N.V. werkloos wordt, dan komt de uitkering ten laste van Vitens N.V. voor een periode van 6 maanden tot maximaal 3 jaar, afhankelijk van het arbeidsverleden van
18 Niet uit de balans blijkende verplichtingen en vorderingen
de betrokken werknemer.
Leaseverplichtingen In miljoenen euro’s
16 Overige voorzieningen
Binnen een jaar
4,4
5,0
Tussen 1 en 5 jaar
5,8
7,3
2009
Verplichtingen uit hoofde van operational leases
In miljoenen euro’s Stand per 1 januari 2009
2010
Meer dan 5 jaar 5,6
-
0,3
Genoemde verplichtingen zijn uit hoofde van operationele leases van bedrijfsauto’s.
Mutaties 2009 Dotatie
4,2
Stand per 31 december 2009
9,8
Huurverplichtingen In miljoenen euro’s
2010
2009 2,5
Verplichtingen uit hoofde van huur
Mutaties 2010
Binnen een jaar
2,6
Dotatie
4,2
Tussen 1 en 5 jaar
9,6
9,9
Rentedotatie
0,1
Meer dan 5 jaar
11,8
14,3
Vrijval
-2,5
Onttrekkingen
-0,2
Stand per 31 december 2010
11,4
De overige voorzieningen hebben betrekking op een aantal juridische geschillen en lopende huurverplichtingen die voortvloeien
Genoemde verplichtingen zijn uit hoofde van huurcontracten van kantoorgebouwen. Energieverplichtingen In miljoenen euro’s
2010
2009
Verplichtingen uit hoofde van energiecontracten
uit de bedrijfsvoering. Voor zover noodzakelijk geacht zijn hiervoor voorzieningen getroffen zoals vermeld in bovenstaand
Binnen een jaar
10,9
13,0
verloopoverzicht.
Tussen 1 en 5 jaar
9,2
14,5
Meer dan 5 jaar
-
-
Genoemde verplichtingen zijn uit hoofde van energiecontracten voor de productielocaties.
32
33
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
Inkoop waterverplichtingen In miljoenen euro’s
2010
2009
Verplichtingen uit hoofde van inkoop water Binnen een jaar
3,3
3,3
Tussen 1 en 5 jaar
11,8
10,6
Meer dan 5 jaar
23,0
23,4
Genoemde verplichtingen zijn uit hoofde van inkoop van water voor een periode tot 20 jaar.
Voor verhuizingen/nieuwe aansluitingen wordt een vergoeding aan klanten in rekening gebracht ter dekking van extra administratieve werkzaamheden. Voor wat betreft de opbrengsten aansluitingen betreft dit het gedeelte wat uitstijgt boven de gedane investeringen. Met ingang van 2010 worden de ontvangen bijdragen in aanleg van aansluitleidingen gepassiveerd overeenkomstig IFRIC 18 (zie noot 11). De opbrengsten huur en pacht hebben betrekking op verpachting van gronden en huuropbrengsten van bedrijfswoningen. Dit zijn woningen die gesitueerd zijn op waterwingebieden. Meeliftvergoedingen zijn vergoedingen voor het leveren van facturatiediensten aan derden zoals waterschappen en gemeenten. De opbrengsten analyses en advisering hebben betrekking op verrichte analyses van het laboratorium.
Voorwaardelijke verplichtingen Vitens N.V. staat onvoorwaardelijk garant voor alle uitkeringen waarop de gerechtigden van Stichting Inkomstengarantiefonds
De opbrengsten dienstverlening aan derden betreft verrichtte front- en backoffice werkzaamheden voor andere drinkwater-
op grond van het reglement aanspraak kunnen maken. Deze garantiestelling eindigt per mei 2012.
bedrijven. Vanaf 1 januari 2010 past Vitens N.V. IFRIC 18 (Transfers of assets from customers) toe voor de bijdragen die Vitens N.V. ontvangt van derden voor de aanleg van aansluitleidingen. De amortisatietermijn bedraagt 331/3 jaar en is
Vitens N.V. vormt samen met haar dochterondernemingen (Vitens Watermanagement B.V. en Rioolwerken Friesland B.V.) een
gelijkgesteld aan de afschrijvingstermijn van de investeringen in aansluitleidingen. In de overige opbrengsten zijn de
fiscale eenheid voor de heffing van omzetbelasting; elk der vennootschappen is volgens de standaardvoorwaarden hoofdelijk
opbrengsten vanuit dienstverlening aan Vitens-Evides International B.V. en Stichting Aansluitingen.nl en overige incidentele
aansprakelijk voor te betalen belasting van alle bij de fiscale eenheid betrokken vennootschappen.
opbrengsten opgenomen.
Vitens N.V. heeft garanties afgegeven t.b.v. een tweetal medewerkers van Aquanet B.V. Vitens N.V. heeft in 2008 haar belang in
21 Kosten uitbesteed werk en inhuur personeel
Aquanet B.V. verkocht. Latente belastingvorderingen Niet gewaardeerde latente belastingvorderingen hebben betrekking op fiscaal compensabele verliezen en voorvoegingsverliezen
In miljoenen euro’s
2010
2009
Uitbesteed werk
25,2
26,3
Ingehuurd personeel van derden
12,4
13,6
Totaal
37,6
39,9
voor een bedrag van € 5,9 miljoen (2009: € 5,9 miljoen). Deze zijn niet tot waardering gebracht, aangezien realisatie op korte
22 Accountantskosten
termijn niet waarschijnlijk is.
Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening
Overeenkomstig artikel 2:382a BW wordt in deze noot een toelichting gegeven op de accountantskosten die betrekking hebben op de ontvangen diensten van de accountantsorganisatie in 2010. Deze bestaan uit de controle van de jaarrekening € 0,2 miljoen (2009: € 0,2 miljoen) en voor andere niet controlediensten nihil (2009: € 0,1 miljoen).
19 Netto-omzet uit hoofde van levering van goederen en diensten In miljoenen euro’s
2010
2009
Levering van drinkwater
333,1
332,8
83,7
75,2
416,8
408,0
Vastrechtvergoeding Totaal
De toename van de vastrechtvergoeding wordt veroorzaakt door tariefharmonisering over de verschillende regio’s en het uitblijven van verwachte migratie-effecten.
In miljoenen euro’s
2010
2009
Grond- en hulpstoffen
10,3
9,9
Overige personeelskosten
7,6
8,1
Water inkopen
3,4
3,3
16,4
20,5
Elektra Autokosten Automatiseringskosten
20 Overige opbrengsten In miljoenen euro’s
23 Overige kosten
8,1
7,4
13,1
13,2
Telecom kosten
3,6
3,8
Facilitaire kosten
15,1
13,9
Belastingen, uitkeringen en verzekeringen
4,7
5,3
Amoveringskosten
1,4
0,7
2010
2009
Opbrengsten verhuizing en incasso
7,5
7,2
Overige kosten
15,0
12,2
Opbrengsten brandkranen en sprinklers
6,5
6,7
Totaal
98,7
98,3
Opbrengsten werk voor derden
2,2
2,1
Opbrengsten aansluitingen
0,1
2,2
De overige personeelskosten hebben voor een belangrijk deel betrekking op reis- en verblijfkosten en kosten gemaakt voor
Opbrengsten huur en pacht
0,7
0,7
Meeliftvergoedingen
2,1
2,2
opleidingen. De autokosten betreffen leasekosten voor het wagenpark, brandstof en overige autokosten. De leasekosten
Opbrengsten analyses en advisering
2,1
2,9
Opbrengsten dienstverlening aan derden
6,0
6,3
Amortisatie egalisatierekening
0,1
-
Overige opbrengsten
9,5
7,6
36,8
37,9
Totaal
over 2010 bedragen € 7,9 miljoen (2009: € 7,2 miljoen). De facilitaire kosten hebben voor een belangrijk deel betrekking op huurkosten kantoorgebouwen en onderhoud van installaties, kantoorgebouwen en terreinen. In 2010 is een reservering opgenomen in verband met een lopende huurovereenkomst van totaal € 1,1 miljoen (2009: € 0,8 miljoen). In de overige kosten is de premie van € 1,5 miljoen verantwoord betreffende het verschil tussen de aankoopprijs en de benaderde reële waarde van de overgenomen activa en passiva van de N.V. Bronwaterleiding Doorn.
34
35
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
24 Personeelskosten
Vitens N.V. heeft in 2009 een reservering opgenomen van € 2,8 miljoen voor in het verleden afgegeven garanties voor het
In miljoenen euro’s
2010
2009
Salarissen
69,1
66,2
7,1
6,6
Sociale lasten
Watermuseum in Arnhem. In 2010 heeft afwikkeling plaats gevonden en is € 0,6 miljoen van de reservering vrijgevallen ten gunste van het resultaat 2010. De kosten van concessies betreffen jaarlijkse vergoedingen aan de gemeenten Utrecht, De Bilt, Zeist en Soest voor het mogen
Afgedragen premies aan collectieve regelingen die als toegezegde bijdragen-regeling worden behandeld
8,6
8,2
-13,7
-10,2
71,1
70,8
Reorganisatievoorzieningen
11,6
1,1
-
-1,1
Af: geactiveerde productie eigen bedrijf
Jubileumvoorziening
leveren van water in deze gemeenten. De concessies zijn afgesloten door rechtsvoorgangers van Vitens N.V. en hebben een eeuwigdurende looptijd.
28 Aandeel in resultaat in geassocieerde deelnemingen en joint ventures
11,6
-
In miljoenen euro’s
2010
2009
Totaal
82,7
70,8
Resultaat geassocieerde deelnemingen en joint ventures
0,6
0,4
Onder de geactiveerde productie voor het eigen bedrijf worden de eigen bedrijfskosten opgenomen ten dienste van de vervaardiging van materiële vaste activa welke betrekking hebben op infrastructurele werken (drinkwater productiebedrijven
Belastingen
en leidingwerk) van de onderneming. Dit betreft voornamelijk directe personeelskosten en bedraagt over 2010 € 13,7 miljoen
Over de betaalde dividenduitkering wordt door Vitens N.V. dividendbelasting ingehouden en afgedragen. Vanwege het feit dat
(2009: € 10,2 miljoen).
de aandeelhouders overheidslichamen betreffen en niet belastingplichtig zijn voor de vennootschapsbelasting, zijn ze in staat om de afgedragen dividendbelasting terug te vragen. Per saldo wordt er dus geen dividendbelasting betaald.
De personeelskosten inzake reorganisaties luiden als volgt: In miljoenen euro’s
Reorganisatie- voorziening
Totaal 2010
Totaal 2009
Dotatie voorzieningen
13,0
13,0
3,3
Vrijval voorzieningen Totaal
-1,4 11,6
-1,4 11,6
-3,3 -
Aantal werknemers
2010
2009
1.486
1.485
Aantal medewerkers in vaste dienst per 31 december
25 Afschrijvingen op en bijzondere waardeverminderingen van materiële vaste activa In miljoenen euro’s
2010
2009
Afschrijvingen
85,7
81,9
Doorbelaste afschrijvingskosten Facturatie B.V.
1,3
1,0
Boekwinst desinvesteringen
-1,1
-0,9
Herwaardering dienstwoningen
0,2
-0,7
Bijzondere waardevermindering kantoorgebouwen Totaal
- 86,1
2,2 83,5
Kasstroom uit operationele actviteiten De kasstroom uit operationele activiteiten € 127,1 miljoen (2009: € 109,8 miljoen) is toereikend om de investeringsactiviteiten van € 102,9 (2009: € 114,7 miljoen) miljoen te financieren. De kasstroom uit operationele activiteiten is gestegen met € 17,3 miljoen wat vooral wordt veroorzaakt door een stijging van de netto omzet van € 8,8 miljoen en de ontvangen bijdragen van derden van € 9,1 miljoen. Vanaf 1 januari 2010 past Vitens N.V. IFRIC 18 (Transfers of assets from customers) toe voor de bijdragen die Vitens N.V. ontvangt van derden voor de aanleg van aansluitleidingen (zie noot 11). Kasstroom uit financieringsactiviteiten In 2010 zijn in tegenstelling tot 2009 minder nieuwe leningen aangetrokken (2010: € 64,0 miljoen; 2009 € 80,1 miljoen) dan aan leningen is afgelost (2010: € 68,6 miljoen; 2009 € 71,7 miljoen), voornamelijk als gevolg van lagere investeringen in 2010. Het bedrag aan uitgekeerd dividend is ten opzichte van 2009 licht gedaald met € 1,8 miljoen tot € 12,5 miljoen (2009: € 14,3 miljoen).
30 Bezoldiging directie De bezoldiging bestaat uit een basissalaris, pensioen en overige vergoedingen. De opsplitsing is hieronder vermeld: Variabele Totaal Totaal Salaris beloning Pensioenen Overig 2010 2009
26 Financiële baten In miljoenen euro’s Ontvangen baten op verstrekte leningen
29 Toelichting op het geconsolideerde kasstroomoverzicht
2010
2009
0,1
0,1
27 Financiële lasten
ir. R.H. van Terwisga
212.184
prof.dr.ir. W.G.J. van der Meer (per 23-9-2009)
170.978
33.266
24.540
269.990
268.970
24.586
9.809
212.824
57.345
drs. W.H.J. Odding (per 23-9-2009) 171.311 8.694 24.586 9.492 214.083
58.450
Totaal
In miljoenen euro’s
2010
2009
Rentekosten bullit en linieare geldleningen
26,0
27,1
Rentekosten roll-over-geldleningen
14,2
16,2
Rentekosten achtergestelde geldleningen
7,0
7,6
Rentekosten rekening-courant
0,3
0,2
Rentekosten kortlopende leningen (kasgeldleningen)
0,1
0,1
554.473
- 7.451
16.145
82.438
43.841
696.897
384.765
De variabele beloning van prof.dr.ir. W.G.J. van der Meer en drs. W.H.J. Odding heeft betrekking op de periode 1 januari 2009 tot en met 22 september 2009 voor het toetreden tot de directie en is uitbetaald in 2010. Onder overig zijn opgenomen de kosten betaald voor sociale lasten en uitgekeerde vakantiedagen.
Rentedotatie voorzieningen
0,7
1,5
Concessie-uitkeringen
1,6
1,6
Rentekosten doorbelast aan investeringsprojecten (IAS 23)
-0,2
-
Bij de vaststelling van het bezoldigingsbeleid dat geldt voor leden van de directie van Vitens N.V. is de richtlijn van de Commissie
Kosten garanties
-0,6
2,8
Dijkstal gevolgd. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders heeft ter vergadering van 17 december 2009 ingestemd met
Totaal
49,1
57,1
Bezoldigingsbeleid directie Vitens N.V.
onderstaand bezoldigingsbeleid.
36
37
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
33 Verbonden partijen
Vast salaris - De directievoorzitter ontvangt een jaarsalaris, inclusief vakantiegeld en eindejaarsuitkering overeenkomstig het salarismaximum zoals vastgesteld door de Commissie Dijkstal (met indexatie overeenkomstig de salarisontwikkeling bij de Rijksoverheid).
De aandelen van Vitens N.V. worden gehouden door 111 aandeelhouders uit de publieke sector (provincies en gemeenten).
- De overige leden van de directie ontvangen een jaarsalaris overeenkomstig het salarismaximum -/- 15%. Hierbij wordt
Vitens N.V. heeft belangen in geassocieerde deelnemingen en joint ventures, waarin ze ofwel invloed van betekenis heeft, maar
uitgegaan van een collegiaal bestuursmodel.
geen beslissende zeggenschap, ofwel gezamenlijke zeggenschap uitoefent in bedrijfsvoering en financieel beleid. Transacties met deze partijen worden uitgevoerd op ‘arm’s lenght’-basis en ultimo 2010 en 2009 staan geen materiële posities open.
Variabel salaris - Geen
Vitens-Evides International B.V.
Aan de directieleden zijn geen leningen, voorschotten en garanties verstrekt.
2,0 miljoen) gestort als bijdrage in de ontwikkelingsactiviteiten van Vitens-Evides International B.V. Daarnaast is door Vitens N.V.
31 Bezoldiging commissarissen
die aan projecten van Vitens-Evides International B.V. deelnamen.
De bezoldiging van de leden van de Raad van Commissarissen bestaat uit vacatiegeld, een onkostenvergoeding en bijdrage ZVW.
Facturatie B.V.
In 2010 is door de aandeelhouders Vitens N.V. (50%) en Evides N.V. (50%) gezamenlijk een bedrag van € 2,5 miljoen (2009: in 2010 een bedrag van € 0,4 miljoen (2009: € 0,3 miljoen) gefactureerd vanwege doorbelaste uren van Vitens medewerkers
Vitens N.V. heeft in 2010 voor een bedrag van € 1,4 miljoen (2009: € 2,4 miljoen) aan projecten doorbelast die bij Vitens N.V.
2010
2009
ir. A. van der Velden (voorzitter)
25.424
25.126
drs. R.J.N. Abrahamsen (tot 17 juni 2010)
10.563
21.097
doorbelast aan de aandeelhouders Vitens N.V. (50%) en Evides N.V. (50%). De afschrijvingskosten voor Vitens N.V. bedragen in
L.V. Elfers (tot 17 juni 2010)
10.563
21.097
2010 € 1,3 miljoen (2009: € 1,0 miljoen).
prof. dr. J.C. Looise (tot 17 juni 2010)
10.561
21.097
drs. M.L. Van Kleef
21.125
21.097
mr. J.G. Bijl (tot 17 juni 2010)
10.563
21.097
Chr. Westerlaken (tot 17 juni 2010)
10.563
21.097
A.W.M. Spruit (tot 17 juni 2010)
10.563
21.097
ir. T.A. de Man (per 17 juni 2010)
11.383
-
ir. T. Menssen MBA (per 17 juni 2010)
11.383
-
drs. M.C.J. Poulussen MSM (per 17 juni 2010) Totaal
11.383
-
144.074
172.805
Op de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 17 juni 2010 zijn alle leden van de Raad van Commissarissen afgetreden.
zijn gestart, maar die voor rekening komen voor Facturatie B.V. Jaarlijks worden door Facturatie B.V. de afschrijvingskosten
34 Omzet per regio Netto-omzet
Levering aan klanten (m3)
In miljoenen euro’s
2010
2009
2010
Regio Friesland
53,9
53,8
44,0
44,0
Regio Overijssel
93,3
91,6
73,5
73,1
Regio Gelderland
150,4
149,1
120,5
120,3
Regio Flevoland
25,6
24,8
20,2
19,4
Regio Utrecht
93,6
88,7
71,7
72,2
416,8
408,0
329,9
329,0
Totaal
2009
Twee leden zijn herbenoemd, namelijk ir. A. van der Velden (voor 2 jaar) en drs. M.L. Van Kleef (voor 3 jaar). Per 17 juni 2010
De netto-omzet is toegewezen aan de regio’s op basis van de geografische locatie van de afnemers.
zijn ir. T.A. de Man, ir. T. Menssen MBA en drs. M.C.J. Poulussen MSM toegetreden tot de Raad van Commissarissen.
In de netto-omzet van de regio Utrecht is in 2009 een omzetcorrectie over 2008 verwerkt van € 4,1 miljoen.
De bezoldiging van de leden van de Raad van Commissarissen is op 4 juni 2007 vastgesteld door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Waterbalans (in miljoenen m3)
2010
2009
Totaal te bewerken water
353,9
351,9
Productieverliezen Totaal geproduceerd reinwater
32 Dividend
-9,3
-8,6
344,6
343,3
Inkoop reinwater
In 2010 heeft de aandeelhoudersvergadering ingestemd met de voorgestelde winstbestemming over het resultaat 2009. Als
Productie en inkoop
5,7
5,5
350,3
348,8
gevolg hiervan heeft in juni 2010 betaling van het dividend plaatsgevonden en is het restant toegevoegd aan de overige
Verkoop reinwater buiten voorzieningsgebied
reserves.
Afgeleverd in voorzieningsgebied
- 350,3
348,8
In miljoenen euro’s
2010
Dividend boekjaar 2008
-
Dividend boekjaar 2009
12,5
2009
Distributieverliezen en meetverschillen
-20,4
-19,8
14,3
Levering aan klanten
329,9
329,0
-
Gerechtigde gewone aandelen
5.022.404 2,48
5,8%
5,7%
5.022.404
Dividend per aandeel (in euro’s)
‘Niet In Rekening Gebracht’ (NIRG) in %
2,85
Het werkelijk NIRG over 2009 (na facturering van 97,8% van levering aan klanten) is lager uitgekomen dan gerapporteerd in de jaarrekening 2009 (5,5% vs. 5,7%). Het totaal ingeschatte waterverbruik per ultimo 2009 dat in 2010 zou worden gefactureerd is 0,4% (700 duizend m3 op een totaal van 191,7 miljoen m3) te laag geweest ten opzichte van de werkelijke facturatie. Het
De directie stelt de aandeelhouders voor om dividend 2010 op gewone aandelen ad € 13,4 miljoen uit te betalen in 2011
NIRG over 2010 (33,8% van de levering aan klanten is gefactureerd) is berekend op 5,8%.
(goedgekeurd door de Raad van Commissarissen op 14 april 2011). Op een totaal van 5.022.404 gerechtigde aandelen betekent dit een dividend van € 2,68 per aandeel.
38
39
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
35 Financieel risicomanagement
Valutarisico Dit is het risico dat de waarde van een financieel instrument verandert als gevolg van fluctuaties van valutakoersen. Vitens-Evides
In het financieel beleid van Vitens N.V. is als doelstelling ten aanzien van de solvabiliteit het volgende geformuleerd: ‘een eigen
International B.V. is een joint venture van Vitens N.V. en Evides N.V. en voert projecten uit in ontwikkelingslanden met als doel
vermogen minimaal gelijk aan 20% van het balanstotaal en een garantievermogen (eigen vermogen + achtergestelde leningen)
verbetering van de watervoorziening. Vitens-Evides International B.V. alsook haar dochtermaatschappijen/deelnemingen
minimaal gelijk aan 25% van het balanstotaal’. Deze primaire doelstelling staat centraal bij de beheersing van de financiële
hanteren de euro als functionele valuta. Eventuele koersverschillen worden per transactie berekend en ten gunste/ten laste
risico’s. Ultimo 2010 bedraagt de solvabiliteit 21,3% (2009: 21,2%) en het garantievermogen 29,6% (2009: 30,2%).
gebracht van de winst- en verliesrekening. Vitens N.V. loopt zelf geen valutarisico over haar activiteiten.
Financiële risico’s worden binnen Vitens N.V. beheerst door de treasurycommissie, die onder toezicht staat van de Raad van
Kredietrisico
Bestuur. Belangrijke doelstellingen uit het treasurybeleid zijn het waarborgen van een blijvende toegang tot de kapitaalmarkt,
Vitens N.V. is onderhevig aan debiteurenrisico’s in het geval dat klanten niet kunnen voldoen aan haar verplichtingen. Gedurende
het beheersen van financiële risico’s, het realiseren van zo laag mogelijke kosten en het zeker stellen van voldoende liquiditeit.
het verslagjaar zijn tal van maatregelen genomen om deze debiteurenrisico’s verder te beheersen. Ultimo 2010 bedraagt het
De Manager Financial Accounting geeft uitvoering aan de besluiten.
debiteurensaldo waarover dit risico wordt gelopen € 30,3 miljoen (2009: € 30,7 miljoen). De overige kortlopende vorderingen € 10,8 miljoen (2009: € 14,6 miljoen) bestaan uit vorderingen op meelifters € 5,2 miljoen (2009: € 4,8 miljoen), belastingen en
Vitens N.V. is onderhevig aan de volgende financiële risico’s, die hieronder nader worden toegelicht:
premies sociale verzekeringen € 0,2 miljoen (2009: € 2,2 miljoen) en vooruitbetaalde kosten en nog te ontvangen opbrengsten
- Prijsrisico.
€ 5,4 miljoen (2009: € 7,6 miljoen). Op de vorderingen van meelifters en van de belastingen en sociale premies loopt Vitens N.V.
- Valutarisico.
geen kredietrisico.
- Kredietrisico. - Liquiditeitsrisico.
Liquiditeitsrisico
- Interestrisico.
Het liquiditeitsrisico bestaat uit het risico dat Vitens N.V. niet of niet tijdig aan financiële middelen kan komen om aan haar verplichtingen te voldoen. Om dit risico te minimaliseren, beoordeelt Vitens N.V. regelmatig de verwachte en potentiële kas-
Prijsrisico
stromen over een tijdshorizon van meerdere jaren. Tevens wordt er jaarlijks een gedetailleerde liquiditeitsprognose opgesteld om
Onder prijsrisico wordt verstaan: Het risico van waardemutaties als gevolg van veranderingen in marktprijzen.
eventuele schommelingen in de liquiditeitsbehoefte tijdig te kunnen onderkennen en eventueel gepaste actie te ondernemen.
Reële waarde van financiële activa en verplichtingen (in miljoenen euro’s)
Boekwaarde 2010
2009
Reële waarde 2010
2009
Liquiditeitsrisico In miljoenen euro’s
< 1 jaar
> 1 < 5 jaar
> 5 jaar
Activa
Activa 0,3
Handelsvorderingen
30,3
-
-
Handels- en overige vorderingen
40,0
44,3
40,0
44,3
Vooruitgefactureerde bedragen
1,0
-
-
Langlopende financiële activa
1,0
1,2
1,0
1,2
Vooruitgefactureerde bedragen
1,0
1,3
1,0
1,3
Liquide middelen
-
0,3
-
Langlopende financiële verplichtingen
Achtergestelde geldleningen
12,6
50,3
75,4
Verplichtingen
Bullit en lineaire geldleningen
54,9
79,0
404,1
Achtergestelde geldleningen
138,3
150,9
142,9
156,3
Roll-over-leningen
5,0
98,0
326,5
Langlopende geldleningen
967,5
961,0
1.034,1
1.015,5
Langlopende overige financiële verplichtingen
21,2
36,4
34,8
Handelsschulden en overige te betalen posten
57,1
68,5
57,1
68,5
Kortlopende financiële verplichtingen
Nog te ontvangen facturen
7,2
7,2
7,2
7,2
Rentedragende verplichtingen
39,5
46,3
39,5
46,3
Handelsschulden en overige te betalen posten
57,1
-
Kortlopende overige financiële verplichtingen
45,9
40,8
45,9
40,8
Nog te ontvangen facturen
7,2
-
-
Rentedragende verplichtingen
39,5
-
-
Kortlopende overige financiële verplichtingen
45,9
-
-
In bovenstaande tabel zijn de reële waarden van de financiële activa en verplichtingen opgenomen. De rentederivaten zijn
-
hierin niet vermeld, aangezien deze tegen reële waarde op de balans worden verantwoord. Interestrisico De reële waarde van de financiële activa en verplichtingen zijn als volgt bepaald:
In het kader van de normale bedrijfsuitoefening maakt Vitens N.V. gebruik van financiële instrumenten om renterisico’s te
- Liquide middelen; de reële waarde van de liquide middelen is overeenkomstig de nominale waarde.
beperken. Het doel van dit beheer is de invloed van veranderingen in rentetarieven op de resultaten te beperken. Rentederivaten
- Handels- en overige vorderingen; gezien de korte doorlooptijd van deze vorderingen is de reële waarde overeenkomstig
(renteswaps) worden gebruikt om de leningenportefeuille te sturen op het gewenste risicoprofiel. Deze instrumenten worden
de nominale waarde.
niet gebruikt voor speculatieve of handelsdoeleinden. Vitens N.V. heeft in het treasurystatuut opgenomen dat maximaal over
- Langlopende financiële activa; deze post betreft voornamelijk verstrekte hypothecaire leningen aan (oud) werknemers.
25% van het totaal vreemd vermogen (excl. achtergestelde geldleningen) renterisico mag worden gelopen. Ultimo 2010 kwam
De reële waarde hiervan is bepaald door de toekomstige kasstromen contant te maken tegen het kale swaptarief voor de
het aldus berekende renterisico uit op 22,2% (2009: 18,5%). Hiermee is voldaan aan de gestelde norm. Dit betekent dat
gemiddelde resterende looptijd. - Achtergestelde- en langlopende geldleningen; de reële waarde hiervan zijn bepaald door het contant maken van de
slechts een klein deel van de leningenportefeuille onderhevig is aan renteschommelingen en dat de invloed op de rentelasten beperkt is.
toekomstige kasstromen tegen de voor Vitens N.V. van toepassing zijnde yield rentecurve per 31 december. - Handelsschulden en overige te betalen posten, rentedragende verplichtingen en kortlopende overige financiële verplichtingen; De reële waarde van de genoemde posten is gezien de korte doorlooptijd overeenkomstig de nominale waarde.
De bovengenoemde benadering past bij de wens om de beschikbaarheid van de opgenomen financiering zoveel mogelijk overeen te laten komen met de relatief lange levensduur van de activa.
40
41
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
Een eventuele stijging/daling van de korte termijnrente (3-maands Euribor) van 1% betekent voor Vitens N.V. een stijging/
Vennootschappelijke Jaarrekening
daling van de rentekosten van € 1,2 miljoen op jaarbasis (2009: € 1,6 miljoen). De stijging/ daling heeft betrekking op de roll-over-leningen welke niet zijn afgedekt door middel van renteswaps.
Vennootschappelijke balans per 31 december
Ultimo 2010 heeft Vitens N.V. voor nominaal € 315 miljoen aan ‘intrest rate swaps’ uitstaan waarbij de variabele rente op de
Activa In miljoenen euro’s 31-12-2010 31-12-2009
roll-over-leningen wordt gefixeerd gedurende 2 tot 17 jaar. Daarnaast heeft Vitens N.V. voor een bedrag van € 170 miljoen aan
Vaste activa
basisswaps uitstaan, waarbij een ‘renteruil’ plaatsvindt van 3-maands en 6-maands Euribor naar 1-maands Euribor.
Materiële vaste activa
1.626,3
1.602,7
0,8
5,9
deelnemingen en joint ventures
7,9
7,2
Overige financiële vaste activa
0,9
1,2
36 Investeringen in dochterondernemingen
Een eventuele daling van de rentecurve ten opzichte van 31 december 2010 van 1% heeft een negatief effect van € 31,6 miljoen op de waarde van de swaps. Een eventuele stijging van de rentecurve ten opzichte van 31 december 2010 van 1%
36 Investeringen in geassocieerde
heeft een positief effect van € 27,7 miljoen op de waarde van de swaps. Een negatief of positief effect op de waarde van de
swaps resulteert in een mutatie in het eigen vermogen.
Vlottende activa Voorraden
Onderstaande tabel toont de vervaldatum of, indien eerder, de contractuele renteherzieningsdatum van de leningenportefeuille
37 Handelsvorderingen en overige vorderingen Liquide middelen
1.635,9
4,8
5,0
41,0
43,9
-
0,3
op 31 december 2010. Dit geeft inzicht in de mate waarin Vitens N.V. wordt blootgesteld aan wijzigingen in de hoogte van
45,8
rentepercentages voor financiële verplichtingen.
Totaal activa
1.681,7
1.617,0
49,2 1.666,2
In miljoenen euro’s
Effectief rente- percentage
< 6 maanden
> 6 <12 maanden
Passiva In miljoenen euro’s 31-12-2010 31-12-2009 1-5 jaar
> 5 jaar
Totaal
38 Eigen vermogen 5,5
5,5
Achtergestelde geldleningen
4,85%
-
12,6
50,3
88,0
150,9
Aandelenkapitaal Agioreserve
132,8
132,8
Bullit en linieare geldleningen
5,20%
19,9
32,0
103,2
371,4
526,5
Herwaarderingsreserve
-27,8
-18,7
Per 31 december 2009
Wettelijke reserve
Roll-over-geldleningen (gekoppeld met ‘intrest rate swaps’, waardoor vastrentende leningen ontstaan) Roll-over-geldleningen Banken (rekening-courant)
4,26%
-
2,52%
-
- 5,0
72,5
292,5
365,0
12,5
52,0
69,5
Overige reserves Resultaat boekjaar
46,3
-
-
-
46,3
Totaal aan financiële verplichtingen
66,2
49,6
238,5
803,9
1.158,2
206,1
26,9
25,0
Overige voorzieningen
Achtergestelde geldleningen
4,83%
Bullit en linieare geldleningen
5,12%
-
1,00%
-
10,8
11,4
9,8
12,6
50,3
75,4
138,3
35,2
79,0
404,7
538,6
Langlopende verplichtingen
65,5
249,5
315,0
32,5
77,0
114,5
Egalisatierekening bijdragen van derden -
18,1
Roll-over-geldleningen (gekoppeld met ‘intrest rate 4,19%
353,7
Voorzieningen
Per 31 december 2010 19,7
359,0
Verplichtingen 39 Voorzieningen personeelsbeloningen
Roll-over-geldleningen
3,0
218,8
Eonia plus opslag
swaps’, waardoor vastrentende leningen ontstaan)
2,8
- 5,0
40 Rentedragende verplichtingen Derivaten
29,5
9,0
20,6
-
1.033,2
1.042,3
28,6
19,5
Eonia plus
1.070,8
opslag
39,5
39,5
41 Kortlopende verplichtingen
222,4
230,1
Totaal aan financiële verplichtingen
59,2
1.145,9
Totaal Passiva
1.681,7
1.666,2
Banken (rekening-courant)
- 52,8
- 227,3
- 806,6
1.061,8
Streefwaarden*
2010
2009
2008
2007
Enkelvoudige winst- en verliesrekening 2010 2009 In miljoenen euro’s
Solvabiliteit (eigen vermogen / totaal vermogen)
> 20%
21,3
21,2
20,9
21,7
Eigen resultaat (excl. deelnemingen)
Solvabiliteit (groepsvermogen / totaal vermogen)
> 25%
29,6
30,2
30,1
31,6
na belastingen
27,0
21,8
> 4%
11,1
9,5
10,2
10,1
Resultaat deelnemingen na belastingen
-0,1
3,2
Financiële ratio’s
Leverage ratio Interest Coverage ratio (EBIT/ (rentelasten en -baten + uitbetaald dividend huidig boekjaar))
Netto resultaat > 1,1
1,22
1,14
1,18
< 7,0**
6,2
6,1
5,8
25,0
1,56
Debt ratio (Rentedragende verplichtingen (exclusief de achtergestelde leningen)/ EBITDA)
26,9
5,5
Noten in de linkermarge van tabellen verwijzen naar de toelichtingen op pagina 44 en verder.
* De streefwaarden betreffen de door de kredietgevers gestelde voorwaarden voor de diverse kredietarrangementen. ** De streefwaarde Debt ratio is in 2010 aangepast. Tot en met 2009 was de streefwaarde <6,0.
Berekeningswijze financiële ratio’s en gebruikte afkortingen Solvabiliteit (eigen vermogen): eigen vermogen x 100% gedeeld door het balanstotaal Solvabiliteit (garantievermogen): (eigen vermogen + achtergestelde leningen) x 100% gedeeld door het balanstotaal Leverage: netto operationele kasstroom gedeeld door rentedragende schulden (inclusief de achtergestelde leningen) EBIT: bedrijfsresultaat plus resultaat joint ventures en geassocieerde deelnemingen EBITDA: EBIT plus afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen
42
43
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
Toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening
37 Handelsvorderingen en overige vorderingen In miljoenen euro’s
Waarderingsgrondslagen voor de vennootschappelijke jaarrekening De vennootschappelijke jaarrekening van Vitens N.V. is opgesteld volgens de bepalingen Titel 9 Boek 2 BW, met uitzondering van de grondslagen van waardering en resultaatbepaling zoals onderstaand toegelicht.
2010
Handelsdebiteuren
31,0
29,5
Waardevermindering van debiteuren
-1,0
-1,0
4,5
4,8
Meelifters
2009
Nettohandelsvorderingen
34,5
33,3
Belastingen en premies sociale verzekeringen
0,1
2,1
Vooruitgefactureerde bedragen
1,0
1,3
Overige vorderingen
1,6
0,3
verantwoord tegen de nettovermogenswaarde van de activa volgens de vermogensmutatiemethode. De vennootschappelijke
Vorderingen op groepsmaatschappijen
0,1
0,1
winst- en verliesrekening van Vitens N.V. is op grond van artikel 402 Titel 9 Boek 2 BW op vereenvoudigde wijze opgesteld.
Overlopende activa
3,7
6,8
Totaal
41,0
43,9
De gebruikte waarderingsgrondslagen zijn grotendeels dezelfde als die gebruikt worden voor de geconsolideerde jaarrekening volgens de bepalingen van artikel 362 lid 8 Titel 9 Boek 2 BW, waarbij investeringen in dochtermaatschappijen worden
Vitens N.V. hanteert als grondslagen voor waardering en resultaatbepaling de International Financial Reporting Standards (IFRS), zoals aanvaard binnen de Europese Unie. Voor de grondslagen wordt verwezen naar de ‘Grondslagen voor waardering en
38 Eigen vermogen
resultaatbepaling van de geconsolideerde jaarrekening’. Voor een nadere toelichting op het eigen vermogen wordt verwezen naar de geconsolideerde jaarrekening. Als gevolg van de toepassing van IFRS zijn een aantal balansmutaties, met name derivaten, gewaardeerd op reële waarde.
De herwaarderingsreserve is opgebouwd uit twee componenten:
Als gevolg van de toepassing van Titel 9 Boek 2 BW wordt voor het effect van reële waardemutaties op het vermogen een
- Negatieve marktwaarde derivaten van € 28,6 miljoen (2009: € 19,5 miljoen), zie noot [14];
herwaarderingsreserve gevormd.
- Gevormde herwaarderingsreserve van € 0,8 miljoen (2009: € 0,8 miljoen) als gevolg van de positieve herwaardering van kantoorgebouwen. Kantoorgebouwen worden gewaardeerd volgens de reële waardemethode. Taxaties van kantoor-
Voor de overige toelichtingen wordt verwezen naar de geconsolideerde jaarrekening.
gebouwen vindt één keer per vier jaar plaats. De wettelijke reserve van € 2,8 miljoen (2009: € 3,0 miljoen) is gevormd als gevolg van herwaardering van de dienstwoningen
36 Investeringen in deelnemingen
en voor de geactiveerde ontwikkelingskosten. De dienstwoningen worden aangemerkt als vastgoedbelegging en waardering vindt plaats tegen reële waarde.
Investeringen In miljoenen euro’s in dochtermaatschappijen Boekwaarde per 1 januari 2009
2,7
Investeringen in geassocieerde deelnemingen en joint ventures
Totaal
6,9
9,6
39 Voorzieningen Voor het mutatieoverzicht van de voorzieningen wordt verwezen naar de geconsolideerde jaarrekening. Het verschil in 2009
Mutaties 2009 Aandeel in resultaat
-
Resultaat boekjaar
0,4
3,2
Verkoop belang
-
Totaal
3,2
-
0,4 3,2
-0,1
-0,1
0,3
3,5
van € 0,3 miljoen in de voorzieningen personeelsbeloningen wordt veroorzaakt door de gevormde jubileumvoorziening van € 0,3 miljoen bij Vitens Laboratorium B.V.
40 Rentedragende verplichtingen
Boekwaarde per 31 december 2009
5,9
7,2
13,1
verschil van € 0,1 miljoen (2009: € 0,1 miljoen) in de rentedragende verplichtingen wordt veroorzaakt door een opgenomen
Mutaties 2010 Aandeel in resultaat
-
Resultaat boekjaar
0,7
0,7
-0,2
-
-0,2
Vitens Laboratorium B.V.
-4,9
-
-4,9
Totaal
-5,1
0,7
-4,4
Overheveling bedrijfsactiviteiten groepsmaatschappij
Boekwaarde per 31 december 2010
0,8
7,9
8,7
Deelnemingen in dochtermaatschappijen worden gewaardeerd tegen netto-vermogenswaarde, die is bepaald op basis van IFRS-grondslagen zoals toegepast in de geconsolideerde jaarrekening.
Voor het mutatieoverzicht van de rentedragende verplichtingen wordt verwezen naar de geconsolideerde jaarrekening. Het lening van € 0,1 miljoen bij Legyon B.V.
41 Kortlopende verplichtingen In miljoenen euro’s
2010
2009
Handelsschulden en overige te betalen posten
57,1
67,3
Aflossingsverplichtingen over langlopende verplichtingen
72,5
69,5
Belastingverplichtingen
14,9
14,4
Rentedragende verplichtingen
40,3
45,4
Korte termijn personeelsbeloningen
21,5
15,5
Schulden aan groepsmaatschappijen Nog te ontvangen facturen
De bedrijfsactiviteiten van Vitens Laboratorium B.V. zijn per 1 januari 2010 overgeheveld naar Vitens N.V.
- 7,2
0,8 7,2
Overlopende passiva
8,9
10,0
Totaal
222,4
230,1
44
45
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
Utrecht, 14 april 2011 Raad van Commissarissen
Directie
Secretaris van de vennootschap
ir. A. van der Velden (voorzitter)
ir. R.H. van Terwisga (voorzitter)
mr. C.E.A.J. Oerlemans a.i. (t/m 31-08-2010)
drs. M.L. Van Kleef
prof.dr.ir. W.G.J. van der Meer
ing. G. van Beek (vanaf 01-09-2010)
ir. T.A. de Man
drs. W.H.J. Odding
Aan de Algemene vergadering van Aandeelhouders en de Raad van Commissarissen van Vitens N.V. Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2010 van Vitens N.V. te Utrecht gecontroleerd. Deze jaarrekening
ir. T. Menssen MBA
bestaat uit de geconsolideerde en de vennootschappelijke jaarrekening per 31 december 2010. De geconsolideerde jaarrekening
drs. M.C.J. Poulussen MSM
bestaat uit de geconsolideerde balans per 31 december 2010, de winst- en verliesrekening, het mutatieoverzicht eigen vermogen en het kasstroomoverzicht over 2010 en de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de belangrijke grondslagen voor financiële verslaggeving en overige toelichtingen. De vennootschappelijke jaarrekening bestaat uit de vennootschappelijke balans per 31 december 2010 en de vennootschappelijke winst- en verliesrekening over 2010 met de toelichting, waarin zijn
Overige gegevens
opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en overige toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur
Winstbestemming
Het bestuur van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat
De statutaire bepalingen ten aanzien van de winstbestemming luiden als volgt:
getrouw dient weer te geven in overeenstemming met International Financial Reporting Standards zoals aanvaard binnen de Europese Unie en met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW), alsmede voor het opstellen van
Artikel 34 Winst en uitkeringen
het jaarverslag in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne
34.1 Het dividendbeleid wordt vastgesteld, en kan worden gewijzigd, bij besluit van de directie dat is goedgekeurd
beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel
door de raad van commissarissen en de algemene vergadering. Met inachtneming van het aldus goedgekeurde
belang als gevolg van fraude of fouten.
dividendbeleid wordt jaarlijks door de directie, onder goedkeuring van de raad van commissarissen, vastgesteld welk
deel van de winst wordt gereserveerd en welk deel wordt uitgekeerd.
Verantwoordelijkheid van de accountant
34.2 Uitkering van winst geschiedt na de vaststelling van de jaarrekening waaruit blijkt dat zij geoorloofd is.
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze
34.3 De algemene vergadering kan op voorstel van de directie dat is goedgekeurd door de raad van commissarissen
controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat
wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een
besluiten tot uitkering van interim-dividend en tot uitkeringen ten laste van een reserve van de vennootschap.
34.4 Uitkeringen op aandelen kunnen slechts plaats hebben tot ten hoogste het bedrag van het uitkeerbare eigen vermogen
redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.
en, indien het een tussentijdse uitkering betreft, aan dit vereiste is voldaan blijkens een tussentijdse vermogensopstelling
als bedoeld in artikel 2:105 lid 4 van het Burgerlijk Wetboek. De vennootschap legt de vermogensopstelling ten kantore
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de
van het Handelsregister neer binnen acht dagen na de dag waarop het besluit tot uitkering wordt bekend gemaakt.
toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste
34.5 De vordering van een aandeelhouder tot een uitkering op aandelen verjaart door een tijdsverloop van vijf jaren.
oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.
De directie stelt de aandeelhouders voor het resultaat na belastingen als volgt te bestemmen (goedgekeurd door de Raad van Commissarissen op 14 april 2010): betaling van dividend op gewone aandelen ad € 13,4 miljoen en het restant ad
Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor
€ 13,5 miljoen toevoegen aan de overige reserves. Dit is conform het huidige dividendbeleid: een dividendrendement op de
het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden
boekwaarde van het eigen vermogen gelijk aan het rendement op een tienjarige staatslening + 1% (tot een maximum van
die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te
50% van het netto resultaat).
brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de vennootschap. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de vennootschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel betreffende de geconsolideerde jaarrekening Naar ons oordeel geeft de geconsolideerde jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Vitens N.V. per 31 december 2010 en van het resultaat en de kasstromen over 2010 in overeenstemming met International Financial Reporting Standards zoals aanvaard binnen de Europese Unie en met Titel 9 Boek 2 BW.
46
47
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
Overzicht uitstaande aandelen
Oordeel betreffende de enkelvoudige jaarrekening Naar ons oordeel geeft de vennootschappelijke jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Vitens N.V. per 31 december 2010 en van het resultaat en de kasstromen over 2010 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.
Nr. Aandeelhouder
Gewone aandelen
%
Nr. Aandeelhouder
Gewone aandelen
%
58 Gemeente Leusden
25.902
0,516%
1 Provincie Gelderland
387.231
7,710%
2 Provincie Overijssel
370.632
7,380%
59 Gemeente Borne
25.480
0,507%
3 Gemeente Almere
366.175
7,291%
60 Gemeente Losser
25.480
0,507%
4 Provincie Utrecht
285.896
5,692%
61 Gemeente Baarn
24.207
0,482%
5 Gemeente Utrecht
285.896
5,692%
62 Gemeente Beuningen
24.035
0,479%
6 Gemeente Amersfoort
131.691
2,622%
63 Gemeente Buren
24.035
0,479%
in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor
7 Gemeente Dronten
98.457
1,960%
64 Gemeente Ermelo
24.035
0,479%
zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.
8 Gemeente Lelystad
98.457
1,960%
65 Gemeente Geldermalsen
24.035
0,479%
9 Gemeente Zeewolde
98.457
1,960%
66 Gemeente Haaksbergen
24.035
0,479%
10 Gemeente Hilversum
89.569
1,783%
67 Gemeente Nunspeet
24.035
0,479%
11 Gemeente Hof van Twente
66.713
1,328%
68 Gemeente Zaltbommel
24.035
0,479%
12 Gemeente Hardenberg
63.007
1,255%
69 Gemeente Berkelland
24.034
0,479%
13 Gemeente Nieuwegein
61.246
1,219%
70 Gemeente Ommen
23.164
0,461%
14 Gemeente Steenwijkerland
60.227
1,199%
71 Gemeente Wierden
23.164
0,461%
15 Gemeente Zeist
60.035
1,195%
72 Gemeente Brummen
21.364
0,425%
16 Gemeente Doetinchem
58.752
1,170%
73 Gemeente Maasdriel
21.364
0,425%
17 Gemeente Stichtse Vecht
58.097
1,157%
74 Gemeente Voorst
21.364
0,425%
18 Gemeente Veenendaal
56.404
1,123%
75 Gemeente Bronckhorst
21.362
0,425%
19 Gemeente Kampen
50.961
1,015%
76 Gemeente Tubbergen
20.848
0,415%
20 Gemeente Zutphen
50.739
1,010%
77 Gemeente Wijk bij Duurstede
20.818
0,415%
21 Gemeente Enschede
46.329
0,922%
78 Gemeente Aalten
18.693
0,372%
22 Gemeente Hengelo (Ov)
46.329
0,922%
79 Gemeente Elburg
18.693
0,372%
23 Gemeente Zwolle
46.329
0,922%
80 Gemeente Oost Gelre
18.693
0,372%
24 Gemeente Woerden
45.042
0,897%
81 Gemeente Oldebroek
18.693
0,372%
25 Gemeente Soest
44.542
0,887%
82 Gemeente Putten
18.693
0,372%
26 Gemeente Dinkelland
43.085
0,858%
83 Gemeente West Maas en Waal
18.693
0,372%
27 Gemeente Tiel
42.728
0,851%
84 Gemeente Staphorst
18.531
0,369%
28 Gemeente De Bilt
41.879
0,834%
85 Gemeente Rhenen
16.461
0,328%
29 Gemeente Almelo
41.696
0,830%
86 Gemeente Bunschoten
16.219
0,323%
30 Gemeente Raalte
41.696
0,830%
87 Gemeente Urk
16.215
0,323%
31 Gemeente Rijssen-Holten
41.696
0,830%
88 Gemeente Druten
16.023
0,319%
32 Gemeente De Ronde Venen
40.426
0,805%
89 Gemeente Heerde
16.023
0,319%
33 Gemeente Wijchen
40.058
0,798%
90 Gemeente Heumen
16.023
0,319%
34 Gemeente Oude IJsselstreek
40.057
0,798%
91 Gemeente Neder- Betuwe
16.023
0,319%
35 Gemeente Twenterand
39.379
0,784%
92 Gemeente Westervoort
16.023
0,319%
36 Gemeente Houten
38.490
0,766%
93 Gemeente Bunnik
13.314
0,265%
37 Gemeente Zwartewaterland
38.453
0,766%
94 Gemeente Montfoort
11.861
0,236%
38 Gemeente Meppel
37.526
0,747%
95 Gemeente Lopik
11.619
0,231%
39 Gemeente Lingewaard
37.387
0,744%
96 Gemeente Doesburg
10.682
0,213%
40 Gemeente Utrechtse Heuvelrug
36.554
0,728%
97 Gemeente Hattem
10.682
0,213%
41 Gemeente Dalfsen
34.746
0,692%
98 Gemeente Lingewaal
10.682
0,213%
42 Gemeente Epe
34.717
0,691%
99 Gemeente Woudenberg
9.683
0,193%
43 Gemeente Nijkerk
34.717
0,691%
100 Gemeente Oudewater
9.199
0,183%
44 Gemeente Overbetuwe
34.717
0,691%
101 Gemeente Wijdemeren
8.956
0,178%
45 Gemeente Zevenaar
34.717
0,691%
102 Gemeente Ubbergen
8.011
0,160%
46 Gemeente Montferland
34.716
0,691%
103 Gemeente Eemnes
7.988
0,159%
47 Gemeente Noordoostpolder
32.430
0,646%
104 Gemeente Scherpenzeel
7.746
0,154%
48 Gemeente Winterswijk
32.046
0,638%
105 Gemeente Millingen aan de Rijn
5.341
0,106%
49 Gemeente Lochem
32.045
0,638%
106 Gemeente Renswoude
4.389
0,087%
50 Gemeente IJsselstein
31.228
0,622%
107 Provincie Flevoland
4.316
0,086%
51 Gemeente Hellendoorn
30.113
0,600%
108 Gemeente Sudwest Fryslan
1.000
0,020%
52 Gemeente Oldenzaal
30.113
0,600%
109 Provincie Friesland
200
0,004%
53 Gemeente Deventer
28.260
0,563%
110 Gemeente Tytsjerksteradiel
200
0,004%
54 Gemeente Olst-Wijhe
27.797
0,553%
111 Gemeente Apeldoorn
1
0,000%
55 Gemeente Culemborg
26.705
0,532%
56 Gemeente Duiven
26.705
0,532%
Totaal
5.022.404
100,00%
57 Gemeente Westerveld
25.944
0,517%
Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de
Zwolle, 14 april 2011 Ernst & Young Accountants LLP Namens deze w.g. drs. J. Hetebrij RA
48
49
Financiële resultaten 2010
Financiële resultaten 2010
Uitgave Vitens N.V. Postbus 1090 8200 BB Lelystad www.vitens.nl Vormgeving De Amsterdamse School Druk Drukkerij Tuijtel, Hardinxveld-Giessendam
klimaatneutraal natureOffice.com | NL-001-788911
gedrukt
50 Financiële resultaten 2010