Februari 2014 jaargang 25

Ontwikkelingen in CAD, CAM en CAE

Natuurbrug Zandpoort open voor mens en dier Ontwerpuitdagingen van een kokend-water-kraan Chassis rallytrucks De Rooy digitaal opgebouwd Digital Prototyping en Rapid Prototyping

www.cadmagazine.nl

1 • Januari/Februari 2014 • jaargang 25

GOED VOORNEMEN VOOR 22014: 014: STARTEN ST ARTEN MET DE D NLCS NLCS!!

Snel en probleemloos aan de slag met de NLCS %F*OGSB$"%/-$4NPEVMFXPSEUPOUXJLLFMEJOTBNFOXFSLJOH NFUUPPOBBOHFWFOEFJOHFOJFVSTCVSFBVT BBOOFNFSTFOPWFSIFEFO %JUCJFEUVEF[FLFSIFJEEBUVNFU*OGSB$"%TOFMFOQSPCMFFNMPPT BBOEFTMBHLVOUNFUEF/FEFSMBOETF$"%4UBOEBBSE

GRATI S WORK NLCS SHOP EEN SL

IMME MANIE MET D R OM E NLCS TE STA RTEN www .i . nfrac ad.nl// works hop

InfraCAD uitgeroepen tot beste NLCS applicatie t 4OFMFOFFOWPVEJH/-$4UFLFOJOHFONBLFO t ,SBDIUJHFDPOUSPMFGVODUJFTWPPSUPFUTFOWBO/-$4UFLFOJOHFO t 6JUHFCSFJEFFYUSB/-$4#JCMJPUIFLFONFFHFMFWFSE t &JHFOCJCMJPUIFFLJOUFHSFSFOJO/-$4TUSVDUVVS t 8*0/,-*$NFMEJOHFOBMT/-$4MBHFOJOVXUFLFOJOH

Silver Partner Consulting Specialized Authorized Training Center

BEKIJK DE ONLINE DEMO EN DOWNLOAD UW TRIAL VERSIE OP WWW.INFRACAD.NL

CAD-Magazine is een vaktijdschrift over Computer Aided Design en alle onderwerpen die hier direct mee te maken hebben. Zo valt er niet alleen te lezen over de nieuwe releases van diverse CAD-pakketten, maar bevat het blad ook artikelen over eindige elementensoftware, datamanagementoplossingen, specifieke bouwkundige en werktuigbouwkundige applicaties en vakliteratuur. CAD-Magazine verschijnt acht maal per jaar in Nederland en België.

3D-Printen in de bouw

Hoofdredacteur Lambert-Jan Koops [email protected]

Eindredactie: Eric van Rees [email protected] Rob Sman [email protected]

Met dank aan: Willem Barendsz, Denise Bos, Martine Devos, Jaap Dubbelaar, Jean-Pierre van Gastel, Mannon Horrevorts, Ad de Jongh, Chris Krediet, Renso Kuster, Rob Oud, Hans Vos

Copy Editor Lammy Pels [email protected]

Financieel [email protected]

Advertentie-exploitatie Ruud Groothuis [email protected]

Abonnementenservice [email protected] Tel.: 0527 - 619 000 Fax: 0527 - 620 989

Website www.cadmagazine.nl

Abonnementen Uitgebreide informatie over een abonnement op CAD-Magazine vindt u in de rubriek Lezersservice.

Vormgeving Sander van der Kolk [email protected]

Uitgever CMedia B.V. Ecopark 15, 8305 BJ Emmeloord Postbus 231, 8300 AE Emmeloord

ISSN 1386-1689

Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit magazine mag, op welke wijze dan ook, worden vermenigvuldigd, opgeslagen of overgeleverd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De inhoud is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Uitgever en medewerkers aanvaarden geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten of omissies. Geuite meningen zijn persoonlijk, en komen niet noodzakelijk overeen met die van de redactie of uitgever.

Er wordt wel eens gemompeld dat de bouw toch vaak wat achterloopt in vergelijking met de werktuigbouw, als het aankomt op automatisering. Of het nu gaat om de acceptatie van CAD, de invoering van 3D of de inzet van ondersteunende rekensoftware, vaak zijn het de vliegtuigbouwers en de automotive-bedrijven die ermee beginnen. Alhoewel er wel een kern van waarheid zit in het idee dat de werktuigbouw vaak voorop loopt, is de vergelijking niet helemaal eerlijk. De productieketen waar maakbedrijven deel van uitmaken, is fundamenteel anders dan die van de bouwkolom. En dat is weer duidelijk van invloed op de snelheid waarmee nieuwe technieken te introduceren zijn. Voor 3D-printen geldt dat architecten er vrij snel achter kwamen dat het met deze techniek niet alleen mogelijk was om allerlei gebruiksvoorwerpen te maken, maar dat de methode ook uitermate geschikt was voor het maken van maquettes. De zogenaamde werktuigbouwbouwkundige voorsprong was hier dan ook minimaal. Met betrekking tot Rapid Prototyping en Rapid Manufacturing was het natuurlijk wel weer de werktuigbouwkundige sector die de kar trok, maar dat is alleszins begrijpelijk en vooral een kwestie van volume. Want het is natuurlijk veel makkelijker om gebruiksklare onderdelen van een machine te maken, dan om een compleet bouwwerk vanuit het niets te creëren. Toch wordt er hard gewerkt aan deze laatste mogelijkheid. In januari verscheen het bericht dat professor Behrokh Khoshnevis van de universiteit van Zuid-Californië een 3D-printer had ontwikkeld waarmee het mogelijk is om huizen te bouwen. Met deze techniek moet het mogelijk zijn om binnen 24 uur een compleet huis te maken. Hierbij wordt het bouwwerk laag voor laag verwezenlijkt, waarbij rekening wordt gehouden met de uitsparingen die nodig zijn voor het elektra, het water en de airconditioning. Bedrijven die zich hebben gespecialiseerd in 3D-printen dienen er dus vanaf nu rekening mee te houden dat architecten het volgende gesprek met ze aanknopen: “Hallo, ik wil graag een huis laten printen, kan dat?” “Ja, natuurlijk. Is het voor een maquette?” “Euh, nee. Het is om in te wonen.”

Lambert-Jan Koops Hoofdredacteur CAD-Magazine © Copyright 2014 Foto © www.bestpictures.nl

4

Inhoud

Voorplaat: Op de voorkant ziet u de bezoekers van de Inventor Academy die zich inspannen tijdens een workshop. Het evenement werd in België gehouden op 19 november 2013 en in Nederland op de 21e van diezelfde maand. Zie ook pagina 30 en 31.

Praktijk Ontwerpuitdagingen van een kokend-water-kraan

6

Natuurbrug Zandpoort open voor mens en dier

8

Groter, beter en comfortabeler

10

Klous+Brandjes Architecten

16

Software Asta Development gaat voor 4D

20

Interview Het gaat niet om de software, het gaat om het idee

12

Bentley-software ook voor kleinere bedrijven

32

Columns Mix

17

Nieuwe wijn in oude zakken

21

Doet u het al?

29

Evenement Configure-To-Engineering de nieuwe stap?

18

Nooit te oud om te leren

22

Fasten your seatbelts

30

Rapid Prototyping Digital Prototyping en Rapid Prototyping

27

Chassis rallytrucks De Rooy volledig digitaal opgebouwd

28

Tips & Tricks Envelope-functionaliteit biedt onbedoeld veel mogelijkheden

34

Wapenen in Allplan 2014

36

Autodesk Mudbox 2014

38

Point Clouds en kleine verbeteringen

39

Simplebim de IFC editor

40

Point Clouds importeren, bewerken en renderen

42

Deskundig de kop ingedrukt

44

Vijf maal ‘Q & A’

45

Zoals Altijd • Adverteerdersindex 46 • Agenda 14 • Lezersservice 46 • Trainingswijzer 15 • In het volgende nummer 46

Quooker in Ridderkerk is een bijzonder familiebedrijf. Al enkele decennia maken zij de Quooker, een kraan

6

waaruit direct kokend water kan worden getapt. Door de jaren heen heeft het inmiddels zeer populaire product vele veranderingen doorgemaakt.

10

De wereld heeft steeds meer voedsel nodig. Er is echter steeds minder landbouwgrond en deze is ook niet meer zo vruchtbaar als vroeger. De landbouwproductie moet daarom efficiënter. Agrifac Machinery draagt daaraan bij met zijn ‘Brilliant Simple’ machines.

16

Klous+Brandjes heeft het roer volledig omgegooid door te gaan BIMmen met behulp van Autodesk Revit.

Via zijn portal IDCM organiseerde Autodesk zowel in België als in Nederland een kort en bondig evenement om de AutoCAD-gebruikers weer eens ‘bij te praten’. Wij bezochten het Nederlandse evenement.

Wie BIM wil omarmen, zal meer moeten doen dan alleen wat software aanschaffen en hopen dat het goed komt. Dat is de boodschap van Sander Lijbers.

22

12

Wie aanwezig is bij de evenementen van Bentley, zou de indruk kunnen krijgen dat de software van het bedrijf vooral bedoeld is voor de elite. Toch is het een misverstand, zo stelt Huw Roberts vice-president core marketing bij Bentley Systems.

32

8

Op vrijdag 20 december 2013 werd om 15.00 de Natuurbrug Zandpoort geopend. Deze brug in Zandvoort herverbindt het Nationaal Park Zuid-Kennemerland en de Amsterdamse Waterleidingduinen met elkaar.

Mudbox blijft voor veel CAD-gebruikers een bijzonder product aangezien het is ontwikkeld voor de filmindustrie. De 3D-artiesten bij Weta Digital hadden destijds behoefte aan software waarmee ze digitaal konden boetseren (sculpten) en 3D-schilderen.

38

Praktijk

6

Quooker in Ridderkerk is een bijzonder familiebedrijf. Al enkele decennia maken zij de Quooker, een kraan waaruit direct kokend water kan worden getapt. Door de jaren heen heeft het inmiddels zeer populaire product vele veranderingen doorgemaakt. Dat geldt ook voor de manier waarop het wordt geengineerd en geproduceerd.

Door de redactie

De Quooker Chrome.

De grondige aanpak van Quooker

Ontwerpuitdagingen van een kokend-water-kraan et idee lijkt voor de hand liggend en het principe eenvoudig. Je neemt water dat onder druk een temperatuur heeft van 110 graden en sluit er een kraan op aan. Wie pasta wil koken, speentjes wil steriliseren of gewoon een kopje thee wil zetten, draait de kraan open en heeft direct resultaat. Toch komt er in een wereld waar thema’s als veiligheid en duurzaamheid de boventoon voeren heel wat kijken bij de totstandkoming van een hoogwaardige kokend-waterkraan. “De nieuwste Quookers zijn behoorlijk innovatieve producten, helemaal wanneer vergeleken met concurrerende fabricaten. Ze zijn uitgerust met diverse sensoren, regelelektronica en kleppen, hebben een bijmengfunctie voor het werken in combinatie met de CV, een kinderbeveiliging en zijn voorzien van vacuümisolatie voor een zo laag mogelijk energieverbruik”, begint Ivo Legel, hoofd Engineering bij Quooker zijn uitleg over de totstandkoming van een bijzonder product. Toch moest er behoorlijk wat water door de Rijn voordat de Quooker zijn huidige vorm en status bereikte.

H

Januari/Februari 2014-1

In de kelder Het eurekamoment kreeg Henri Peteri, oprichter van Quooker, tijdens een bezoek van iemand van Lipton, een dochterbedrijf van Unilever, in 1970. Als hoofd Research van dit voedingsmiddelenconcern was hij uitgenodigd om een nieuwe innovatie in voedselproducten te aanschouwen: instant soep. Hoe lang het duurde voordat de soep klaar was? Vijf seconden, mits je de vijf minuten voor het koken van water niet mee rekende. Voor Peteri, die nog bekend was met het fenomeen warmwater-kar waar gezinnen wekelijks een aantal emmers warmwater haalden, kon dat nooit de bedoeling zijn. Hij sloot zich de daarop volgende jaren op in zijn kelder en ging aan de slag met een boiler om de eerste kokend-waterkraan te maken. Volgens de overlevering zou Peteri gedacht hebben: “Dat kan niet moeilijk zijn. Dat is gewoon mechanical engineering, daar weet ik genoeg vanaf.” Ondanks zijn gedrevenheid, bewezen de daarop volgende jaren het tegendeel. Zijn prototypen bleken storingsgevoelig en de acceptatiegraad bij het grote publiek was laag. Door geldgebrek moest het project een

7

Per jaar worden er meer dan 50 duizend kokend-water-kranen geproduceerd door Quooker.

aantal keer worden gestaakt. Totdat in 1985 ook zoon Niels fulltime in de kelder ging werken. De eerste Quooker Basic was daardoor in 1992 een feit. In 1993 voegde ook zoon Walter zich bij het bedrijf en eigenlijk is de rest geschiedenis. Want vele modellen en ‘entrepeneurs awards’ verder, zijn kokend-waterkranen eindelijk hot.

Ontwerpuitdagingen Legel snapt wel waarom de ontwikkeling van de Quooker met de nodige horten en stoten gepaard ging. ”Hoewel de natuurkunde niet ingewikkeld is, een overdruk van 1,4 bar is voldoende om water tot 110 graden te kunnen verhitten, zijn de rekenmodellen voor het mengen van water met verschillende drukken en temperaturen erg ingewikkeld. Datzelfde geldt voor het goed incalculeren van vermoeiingseffecten. Bovendien beschikte Peteri anno 1970 niet over de ontwerptools die ons nu ter beschikking staan. De eerste modellen werden daarom ontwikkeld aan de werkbank in plaats van aan de tekentafel. Dit zie je duidelijk terug aan het ‘form-follows-function’ ontwerp van de eerste reeks. “Natuurlijk zijn er door Quooker later wel digitale productietekeningen gemaakt. Eerst in AutoCAD en daarna nog een blauwe maandag Mechanical Desktop. Maar toen het bedrijf in 2002 volledig wilde overgaan naar 3D, kozen de engineers unaniem voor SolidWorks en ondersteuning door Design Solutions. Inmiddels gebruikt Quooker acht floating licenties voor twaalf engineers. Een deel hiervan wordt gebruikt voor de optimalisatie van bestaande

producten. Er wordt onderzocht of onderdelen niet beter, slimmer, kleiner of goedkoper kunnen, of dat de assemblage bijvoorbeeld niet te vereenvoudigen valt. Dit laatste in sterke samenspraak met de productie omdat ook alle tooling en aanpassingen aan machines in huis worden gedaan. Belangrijkste gereedschappen hierbij zijn de standaard modeling tools, de flowanalyse en sterkteberekeningen middels eindige elementen. Met dezelfde gereedschappen werkt een tweede team aan de volgende generatie kokend-water-kranen. “Dankzij de simulatiemogelijkheden van SolidWorks zitten we snel op het goede spoor als we iets nieuws willen proberen. Toch zullen we alles ook uit den treuren in de echte wereld testen. We kunnen ons namelijk niet permitteren dat dingen voor het einde van hun levensfase niet meer goed werken of kapot gaan.”

Productvariaties De grondige aanpak heeft Quooker geen windeieren gelegd. Met een productie van 50 duizend kokend-water-kranen per jaar, die gewoon in Ridderkerk plaatsvindt, groeit het bedrijf nog steeds met dertig procent per jaar. Dit niet alleen in Nederland, maar zo’n beetje in heel Noordwest-Europa. Hoewel dit natuurlijk goed nieuws is, heeft het wel een grote impact op de logistiek. Legel: “Op de eerste plaats heeft zo’n beetje elk land zijn eigen regels als het gaat om waterleidingsystemen, helemaal als het drinkwater betreft. Harmonisatie over welke materialen wel en niet mogen worden toegepast, is ver te zoe-


ken. Bovendien is er een grote variatie in aansluitsystemen, wat maakt dat er alleen al van onze laatste kraan, de Quooker FUSION, die koud, warm en kokend water in één kraan combineert, 34 versies bestaan. Om grip te houden op deze grote variatie gebruiken we SolidWorks EPDM. Deze PDM-software is deels geconfigureerd voor het borgen van de workflow middels engineering change requests en ERP-requests. Ook heeft Design Solutions specifieke functionaliteit voor ons geprogrammeerd. Zo kan nu iedereen pdf’s bekijken zonder dat hij daarvoor over een EPDM-licentie hoeft te beschikken.”

Mogelijk verschiet Gevraagd naar de toekomst van de kokendwater-kraan en engineering tools die nog op het verlanglijstje staan, houdt Legel een voorzichtige slag om de arm. “We werken momenteel aan een aantal zeer innovatieve ideeën die de Quooker vooral nog slimmer zullen maken. Te veel kan ik hier echter niet over uitweiden. Voor wat betreft SolidWorks hebben we een doorlopende licentie. Elk jaar worden we dus netjes geüpgrade naar een nieuwe versie zodat we goed bij de tijd blijven. Daarnaast acht ik niet uitgesloten dat we in de toekomst ook een product als SolidWorks Plastics zullen gebruiken, aangezien we steeds meer met spuitgietonderdelen doen.” www.designsolutions.nl www.quooker.nl/nl

Praktijk

8

Het terreinmodel van Natuurbrug Zandpoort.

Ecokunstwerk ontworpen in 3D

Natuurbrug Zandpoort open voor mens Door Lambert-Jan Koops

Op vrijdag 20 december 2013 werd om 15.00 uur de Natuurbrug Zandpoort geopend. Deze brug in Zandvoort herverbindt het Nationaal ParkZuid-Kennemerland en de Amsterdamse Waterleidingduinen met elkaar: twee natuurgebieden die oorspronkelijk met elkaar in contact stonden, maar gescheiden werden door de Zandvoortselaan.

e Natuurbrug Zandpoort heeft als doel om het Nationaal Park Zuid-Kennemerland en de Amsterdamse Waterleidingduinen weer met elkaar te verbinden, zodat dieren en planten meer ruimte en een groter aaneengesloten leefgebied krijgen. Veel diersoorten zullen baat hebben bij de aanleg van een natuurbrug, zoals het damhert, de rugstreeppad, de wezel, de zandhagedis en allerlei vlindersoorten. Daarnaast worden ook verschillende typen landschappen weer bij elkaar gebracht, zoals bos, struweel en open duinlandschap, wat weer een positief effect heeft op de verspreiding van plantensoorten. Natuurbrug Zandpoort maakt deel uit van een groter plan waarbij nog twee andere brug-

D

gen zullen worden gebouwd. Deze overbruggen respectievelijk de spoorbaan naar Zandvoort en de Zeeweg, en versterken zo het effect van de koppeling tussen Nationaal Park Zuid-Kennemerland en de Amsterdamse Waterleidingduinen. Met deze drie bruggen ontstaat zo een aaneengesloten duingebied van meer dan zevenduizend hectare.

Recreanten De Natuurbrug Zandpoort is een ontwikkeling van Nationaal Park Zuid-Kennemerland, provincie Noord-Holland, gemeente Zandvoort, PWN, Natuurmonumenten en Waternet. Het ontwerp van de brug was echter in handen van Grontmij. Christiaan Post, engineer/ontwerper bij Grontmij, vertelt over de details. “Bij het ontwerp van de natuurbrug zijn we


in eerste instantie uitgegaan van de situatie ter plaatse. Onze afdeling Geogroep heeft de omgeving in kaart gebracht in een Digitaal Terrein Model (DTM), waarna een eerste schetsontwerp is gemaakt. Deze schets kwam tot stand aan de hand van een aantal basisvoorwaarden, zoals de hoogte van de brug en de eis dat er niet alleen ruimte zou zijn voor de flora en fauna, maar ook voor recreanten. Zo moest er op de brug ook een strook komen voor wandelaars, ruiters, fietsers en rolstoelers die de Zandvoortselaan willen oversteken.” De tracés voor de verschillende paden zijn door Post uitgerekend volgens de geldende normen van de CROW, waarin onder andere richtlijnen zijn opgenomen voor maximale hellingspercentages. Daarna moest het model

9 ԒԔ ԓԑԒԔ ʋɠԓ ɆHʋɠ ɏɆH ʃȱɏ ɠԷʃȱ ʑɠ ȸʑ ԯȸ Ɉԯ SɈ ɖS Hʂʂɖ ȫH Rȫ XWWR $X $

De best beste e BIM modellen v voor oor mijn klanten! klanten! U moet als toelev toeleverancier veerancier aan de bouw BI BIM M modellen aanlev aanleveren. nlevveeren. Maar hoe? van het kunstwerk worden opgenomen in het ontwerp. Post: “De afdeling Kunstwerken van Grontmij had het ontwerp van de brug in 3D gemodelleerd in Revit Structure. Omdat onze afdeling werkt met Bentley-producten, moesten we het Revitmodel met behulp van een i-model plug-in voor Revit exporteren als i.DGN-bestand, waarna we het konden gebruiken als referentiebestand. Vervolgens heb ik met behulp van Bentley PowerCivil het grondmodel ontworpen op basis van de hoogtelijnen zoals die door één van onze landschapsarchitecten is aangegeven.”

en dier Profielen Voor het uitwerken van de wandel- en fietspaden schakelde Post over op Bentley InRoads. Dat was een betrekkelijk eenvoudige klus, zo stelt de engineer/ontwerper: “Er zijn vier dingen nodig om een ontwerp te kunnen maken: de (DTM), de as van het fietspad, het lengteprofiel en het bijbehorende dwarsprofiel. Op het moment dat die vier zaken met elkaar zijn gekoppeld, is het ontwerp van het fietspad een feit.” Het ontwerp van de wandel- en fietspaden bleek niet het eindstation van het traject. Zo moesten ook de gebruikelijke 2D-tekeningen en dwarsprofielen nog worden aangemaakt, maar ook dat was geen uitdagende klus meer, zo stelt Post. “Het grote voordeel van de door mij gebruikte

software is dat alles in 3D was. Dat betekent dat de afgeleiden van een model, zoals 2D-tekeningen, profielen en hoeveelheden, heel snel te genereren zijn. Dat betekent dus, en dat is misschien wel het belangrijkste, dat een wijziging in het model geen problemen veroorzaakt. Juist omdat het mogelijk is om snel nieuwe 2Dtekeningen en profielen te maken, is het geen ramp als een model gewijzigd wordt, aangezien de bijbehorende info met twee muisklikken kan worden opgevraagd. En dat betekent weer dat het mogelijk is om in de ontwerpfase heel flexibel met het model om te gaan en ook die laatste kleine verbetering toch nog door te voeren.”

Toekomst Wie ten tijde van het Zandpoort-project aan Post had gevraagd wat zijn grootste wens was op softwaregebied, had als antwoord gekregen dat hij graag zou zien dat PowerCivil en InRoads met elkaar zouden worden geïntegreerd. Inmiddels zijn we nu zo’n twee en een half jaar verder en is die wens in vervulling gegaan. Bentley heeft onlangs een nieuwe versie van PowerCivil op de markt gebracht met een technologie die ‘OpenRoads’ is gedoopt. Hierin zijn PowerCivil en InRoads samengevoegd tot een enkel pakket. Te laat voor het Zandpoort-project, maar op tijd voor de toekomstige werkzaamheden van Post, die erg blij is met deze verandering. “Het samenvoegen van PowerCivil en InRoads zorgt voor een behoorlijke productiviteitsverbetering. Op basis van de ervaring die ik ermee heb, durf ik wel te stellen dat ik met de inzet van deze techniek zeker de helft van mijn ontwerptijd had kunnen besparen. Toekomstige ecoducten zullen dus nog sneller tot stand kunnen komen.” www.grontmij.nl www.natuurbrugzandpoort.nl

Met Aut Autodesk odesk Seek maakt maakt u uw eigen BIM modellen ttoegankelijk oegankelijk vvoor oor al uw potentiële potentiële klanten klanten in heel Eur Europa! opa! Uw producten producten voldoen voldoen aan de Dutch Dutch Revit Revit Standard, Standard, bevatten de ETIM bevatten ETIM code én zijn direct direct bereikbaar vanaf bereikbaar vanaf alle AutoCAD AutoCAD & Revit Revit w werkplekken. erkplekken. Bovendien Bovendien ontvangt ontvangt u uitgebreide uitgebreide rapportage rapportage over over de belangstelling belangstelling voor voor uw producten. producten.

De prestaties prestaties v van an uw pr product oduct met meten en en de v verkoop erkoop verhogen? verhogen? Neem dan nu contact op!

BIM v voor oor de fabrikant bimvoordefabrikant.nl bimv oordefabrikant.nl

Telefoon T e elefoon +31 88 494 66 66 [email protected] [email protected]

Gold partner Gold partner Architecture, Engineering Architecture, Engineering & Construction Construction Manufacturing M anufacturing


Praktijk

10

Rooi- en spuitmachines van Agrifac

Groter, beter en comfortabeler De wereld heeft steeds meer voedsel nodig. Er is echter steeds minder landbouwgrond en deze is ook niet meer zo vruchtbaar als vroeger. De landbouwproductie moet daarom efficiënter. Agrifac Machinery draagt daaraan bij met zijn ‘Brilliant Simple’ machines. Briljant eenvoudig met de juiste tools ontworpen.

Door Mannon Horrevorts

De Exxact SixxTraxx van Agrifac.

e geschiedenis van Agrifac als fabrikant gaat terug tot 1939, toen het ‘Centraal Bureau’ startte met de verkoop van ‘Platz’aardappelsproeiers. Inmiddels is de merknaam CEBECO gewijzigd in Agrifac in 1994 en de onderneming uitgegroeid tot een wereldwijd opererende multinational met vestigingen in Steenwijk, het Engelse March in Cambridgeshire en Moskou. Op basis van vier E’s (efficiënt, economisch, ergonomisch en ecologisch) ontwikkelt het bedrijf intelligente, innovatieve oplossingen en hightech machines. “We ontwikkelen onze machines met de gebruiker in gedachten, daarin willen wij ons onderscheiden ten opzichte van onze concurrenten. Vooral op het gebied van comfort. Zo hebben we een gepatenteerd, luchtgeveerd onderstel, waardoor onze machines net zo comfortabel rijden als een auto”, aldus Jakob Blaauw, manager R&D. Daarnaast is de toepassing van GPS als ondersteuning voor optimale gewasbescherming steeds belangrijker. De spuitmachines van Agrifac zijn al voorzien van deze tech-

D

nologie, waarmee ze automatisch over het land rijden en de machine al weet waar de gewassen bespoten zijn.

Innovatie Agrifac wil wereldwijd kwalitatief nummer één worden op het gebied van bietenrooiers en spuiten. Daarom ligt er een enorme focus op innovatie en streven de ontwikkelaars ernaar om nieuwe ontwikkelingen op zo kort mogelijke termijn op de markt te brengen. Om marktleider te zijn moet je immers voorlopen op de rest. Blaauw: “In verhouding hebben we een grote engineeringafdeling. We ontwikkelen de meeste onderdelen in eigen huis en werken voor de productie hiervan samen met verschillende leveranciers. Wanneer je standaard componenten inkoopt, krijg je meestal net niet wat je eigenlijk zou willen. Daarom doen we het meeste zelf, waarbij we sinds 2000 gebruikmaken van PTC Creo Parametric (voorheen Pro/ENGINEER) en sinds begin dit jaar PTC Windchill voor datamanagement.” Een van de modellen die is ontwikkeld met behulp van de 3D CAD-software is de


Exxact SixxTraxx, voorheen Big Six genoemd. Het topmodel van Agrifac is een zesrijige zelfrijdende bietenrooier met een 28 tons bunker en zeswielaandrijving en -besturing. Kenmerkend voor de Exxact SixxTraxx zijn de gewichtsverdeling voor een lage bodemdruk, de goede wendbaarheid, de uitgekiende plaats van de bunkerlosband en de comfortabele cabine. Andere sterke punten zijn behouden, zoals het stabiele frame en de unieke posities van de voor- en achterwielen. De Exxact SixxTraxx wordt door Agrifac uitgevoerd met verschillende ontbladeraars en rooisystemen.

Grote samenstellingen In werkelijkheid zijn spuitmachines en bietenrooiers groot en dat is terug te zien in het CAD-model. Het zijn enorme samenstellingen met complexe onderdelen. Om dit beheersbaar te houden, maakt Agrifac naast de basislicentie PTC Creo Parametric gebruik van de PTC Creo Advanced Assembly Extension (AAX). In deze module vormt een skeleton de kapstok van een samenstelling en kan de gebruiker op een

11 ɏɆHʋɠԓԑԒԔ ɈԯȸʑɠԷʃȱ $XWRȫHʂɖS

Wat is uw BMI? Veel organisaties zijn overtuigd van de kwaliteit van hun eigen BIM werkwijze. Maar hoe goed is uw BIM werkwijze of methodiek werkelijk?

Een spuitmachine van Agrifac die automatisch over het land kan rijden en weet waar de gewassen wel of niet bespoten zijn.

gecontroleerde manier referenties uit het skeleton doorgeven aan onderdelen die op geometrie uit het skeleton moeten worden gemodelleerd. Hierdoor is het niet nodig om de hele samenstelling op te halen, maar alleen het onderdeel, met daarin de referenties, waaraan de gebruiker wil werken. Dit ontlast de hardware en verbetert de performance aanzienlijk.

Datamanagement “De afgelopen jaren zijn we behoorlijk gegroeid als organisatie en dan loop je automatisch tegen problemen aan. We hebben grote machines met veel historie en dus ook veel onderdelen die zorgvuldig beheerd moeten worden. Je ontkomt dan niet aan een PLM-oplossing en dus zijn we begin 2013 met PTC Windchill begonnen. Nu kunnen we onbezorgd met meer mensen aan dezelfde samenstelling werken, waardoor projecten nog sneller gerealiseerd kunnen worden. Ook versiebeheer is nu stukken eenvoudiger”, zegt Blaauw. Na de upgrade van PTC Creo Parametric 2.0 en de implementatie van PTC Windchill kan Agrifac nu weer verder kijken. Allereerst wordt er gewerkt aan het optimaliseren van de werkmethodieken. Zo wordt er bijvoorbeeld nog maar weinig met Simplified Representations gewerkt. Door het beperken van de informatie die wordt ingeladen, behoudt PTC Creo Parametric een goede performance, ook bij grote samenstellingen. Met een Simplified Representation wordt de gehele samenstelling weergegeven, maar niet alle informatie van iedere part of subsamenstelling wordt ingeladen.

Uitbreiden Uiteindelijk wil Agrifac een koppeling tussen PLM en ERP. Een voor de hand liggende stap, waardoor het productontwikkelproces nog efficiënter zal worden omdat alle partijen hun informatie uit dezelfde bron kunnen halen. Daarnaast willen ze ook het gebruik van PTC Creo View verder uitbreiden. Nu wordt dit al gebruikt door de afdelingen inkoop en kwaliteit om data te kunnen bekijken. De laatste haalt met PTC Creo View op locatie bij een toeleverancier een model op uit PTC Windchill en beoordeelt daarmee of iets volgens de tekening wordt geleverd. In de productiehal van Agrifac moeten ze in de toekomst ook toegang krijgen tot de CAD-modellen met behulp van PTC Creo View. Niet alleen op softwaregebied blijft Agrifac uitbreiden. Ook de bietenrooiers en spuitmachines blijven groeien. In november zijn op Agritechnica in Hannover, de grootste landbouwbeurs van Europa, van beide soorten nieuwe machines geïntroduceerd. Zo waren daar de twee nieuwe bietenrooiers te zien: de Light Traxx zesrijige machine op rupsbanden met een bunkerinhoud van 13 ton en de Hexx Traxx twaalfrijige machine met een bunkerinhoud van 28 ton. Deze laatste is gebaseerd op de Sixx Traxx (zes rijen). Daarnaast introduceerde Agrifac ook de nieuwe spuitmachine de ENDURANCE . Deze heeft een watertank van achtduizend liter, een behoorlijke uitbreiding ten opzichte van de vijfduizend liter die eerder het maximum was.

Om de kwaliteit van uw BIM werkwijze te verhogen is de BIM Maturity Index (BMI) ontwikkeld. Hiermee wordt de kwaliteit en bruikbaarheid van uw eigen organisatie objectief gemeten en krijgt u inzicht op welk niveau u opereert. Indien nodig kan dan een plan van aanpak voor verbetering opgesteld worden.

Laat nu uw BMI testen! Voor de eerste 100 klanten is dit tijdelijk gratis!

BMI cadcompany.nl

Telefoon +31 88 494 66 66 [email protected]

www.agrifac.eu Gold partner Architecture, Engineering & Construction Manufacturing


Interview

12

“De bouw neigt naar het gebruik van een bouwinformatiemodel, waarbij steeds meer nadruk komt te liggen op delen van big data.”

Sander Lijbers over het nut van BIM

Het gaat niet om de software, het gaat om het idee Door Lambert-Jan Koops

Wie BIM wil omarmen, zal meer moeten doen dan alleen wat software aanschaffen en hopen dat het goed komt. Dat is de boodschap van Sander Lijbers, AEC en ENI industry manager bij Autodesk, die de Nederlandse bouwbedrijven tevens oproept om meer van elkaars fouten te leren.

e strategie van Autodesk is er al een paar jaar op gericht om een echte totaalaanbieder te zijn. Daarmee bedoel ik dat we alle facetten willen beheersen die van belang zijn in het bouwproces. Het grote geheel is daarbij van belang en dat houdt in dat we het totaalproces beheersen en er voor kunnen zorgen dat alle onderdelen naadloos op elkaar aansluiten, iets wat steeds belangrijker wordt in het huidige bouwklimaat. Daarbij kijken we telkens weer naar manieren om ons aanbod in de breedte of de diepte te verbeteren. De vraag die we daarbij stellen is: waar willen we over drie jaar staan? En dat is, niet geheel toevallig, ook de vraag die we aan onze klanten stellen als ze met

“D

ons in gesprek gaan over de implementatie van nieuwe software.”

beter, goedkoper en betrouwbaarder product leveren aan hun klanten.”

De vraag over de toekomstplannen van een bedrijf is een vraag die gaat over ideeën, en niet zozeer over de concrete invulling van details. Lijbers heeft het dan ook vaker over concepten dan over software. “De software is een gereedschap waarmee je kunt werken, maar het doel is niet het werken op zich, maar hetgeen je wil maken. Een bedrijf kan wel heel sterk focussen op Revit of BIM, maar dat maakt hun klanten uiteindelijk niets uit: die willen de juiste producten geleverd krijgen voor een goede prijs. Als softwareleverancier moeten we dan ook kijken hoe we de BIM-strategie van onze klanten kunnen koppelen aan hun bedrijfsstrategie, want dan kunnen ze een

Dat koppelen van de processen klinkt simpeler dan het is, aangezien elk bedrijf zijn eigen, specifieke processen kent en dus ook zijn eigen maatwerk nodig heeft om alle processen te stroomlijnen. Lijbers: “De uitdaging zit er voor ons in dat we standaard softwareoplossingen ontwikkelen, waarmee het toch mogelijk is om maatwerk te leveren. En dat is dan ook datgene waar we nu aan werken.”


Big Data Autodesk wil dus een zo breed mogelijk pakket aan mogelijkheden aanbieden aan AECbedrijven. Een idee dat aansluit bij de huidige trend in de bouwindustrie. “De bouw neigt

OPLEIDINGEN PLEIDIN PLEIDINGEN

ԒԔ ԓԑԒԔ ʋɠԓ ɆHʋɠ ɏɆH ʃȱɏ ɠԷʃȱ ʑɠ ȸʑ ԯȸ Ɉԯ SɈ ɖS Hʂʂɖ ȫH Rȫ XWWR $X $

naar het gebruik van een heel goed mogelijk om de bouwinformatiemodel, overstap van traditioneel waarbij steeds meer ontwerpen naar BIM in cijnadruk komt te liggen op fers uit te drukken. Dat moet delen van big data. Dat ook, want als je niet weet delen van die data is wat je verbetert, waarom technisch inmiddels zo zou je het dan doen? goed mogelijk dat bedrijNogmaals: het gaat niet om ven van tevoren moeten het aanschaffen van softnadenken over welke ware of het overnemen van informatie ze precies no- Sander Lijbers: “Als softwareleverancier moeten een methode op zich, het dig hebben van een ge- we kijken hoe we de BIM-strategie van klanten gaat erom hoe die aanschaf kunnen koppelen aan hun bedrijfsstrategie, want bouwmodel en wat ze er van die software je kan heldat levert iets op.” precies mee willen doen. pen.” Want wie alle data naar binnen haalt, krijgt veel te veel informatie. Eiland Pas wanneer duidelijk is wat nuttig is, kunLijbers maakt zich dus sterk voor het nen bedrijven de juiste analyses maken of gebruik van het bouwinformatiemodel in hun eigen processen correct aansturen.” de Nederlandse bouw en is ook tevreden over de manier waarop de industrie het Lijbers benadrukt dat niet alle data tot in oppakt. Toch zou de gehele sector er volhet laatste detail in één en hetzelfde gens hem bij gebaat zijn als er meer model hoeven te worden ondergebracht. gesproken zou worden over de overgang “Het gaat erom dat alle relevante data naar het gebruik van BIM. “Het lijkt er soms beschikbaar zijn en kunnen worden op of iedereen op zijn eigen eiland dingen gebruikt en niet dat alle data beschikbaar aan het uitvinden is. Er wordt wel gepraat, zijn. Om een voorbeeld te geven: vaak maar daarbij worden vaak alleen de suczitten in een gebouwontwerp ook veel cessen besproken. In de praktijk zijn die werktuigbouwkundige modellen. Voor de brochureverhalen echter vaak helemaal bouwers is het echter meestal genoeg om niet van toepassing en is het toch een stuk te weten hoe groot een bepaalde instalingewikkelder dan iedereen dacht. Maar latie is en wat de capaciteit is. Dat betevan een project waarin niets is fout kent dat het niet nodig is om het complegegaan, leer je als buitenstaander niet zo te Inventormodel op te nemen in het veel. Nederlandse bedrijven praten volgebouwmodel, maar dat een simpele gens mij dan ook te weinig over hun fourepresentatie voldoende is. Het basisidee ten of over de dingen die niet helemaal pervan het bouwinformatiemodel is immers fect gaan. En dat is zonde. Daar kunnen dat de juiste informatie op het juiste anderen van leren. Openheid is in dit vermoment op de juiste manier met elkaar band een groot goed. Je kunt als bedrijf wordt verbonden. En meer is daarbij niet wel bang zijn dat mensen bij je in de keualtijd beter.” ken kijken, maar als iedereen dat doet, maak je elkaar sterker. En volgens mij is dat broodnodig, want ik zie in de landen Effecten om ons heen een andere mentaliteit en ik Een van de moeilijkheden bij de introduczie ook dat buitenlandse bedrijven in tie van BIM binnen een bedrijf, is het in Nederland projecten winnen. Ik wil dan kaart brengen van de winst die de nieuwe ook iedereen oproepen om BIM echt uit te werkwijze oplevert. Tenminste, dat wordt dragen op de manier die hoort bij BIM: niet vaak lastig gevonden. Maar volgens alleen door alle bouwinformatie uit te wisLijbers is het eigenlijk zo moeilijk niet. “Het selen binnen een project, maar ook door is heel goed mogelijk om de effecten van informatie uit te wisselen over BIM zelf. En een werkwijze in kaart te brengen. Zo kan over alles wat erbij hoort. Als dat gebeurt een bedrijf bijvoorbeeld kijken naar de toekan de Nederlandse bouw een gigantische genomen omzet per werknemer. Of de inhaalslag maken.” lagere kosten per werknemer. Ook is het nuttig om te bezien in hoeverre de verhouwww.autodesk.nl ding verbetert tussen het aantal projecten waarop is ingeschreven en het aantal pro@Lijbers jecten dat is binnengehaald. Het is dus

Blijf up-to-date, up-to-date, volg een training! volg Wist u dat een w weerknemer werknemer erkneme binnen 2 jaar 50% van vvaan zijn waar waarde rdde d ve vverliest erliest als hij niet getraind getrraaind wo w wordt? ordt? CADopleidingen.nl biedt trainingen voor voor alle belangrijke belangrijke oplossingen van Aut van Autodesk, odesk , zoals zoals AutoCAD, AutoCAD, Revit Revit en Navisw Navisworks. orks. Deze trainingen zijn klassikaal maar ook via ons E-Learning E-Lear ning platform platform te te volgen. volgen. Met E-Lear E-Learning ning volgt volgt u de training vvoordelig, oordelig, waar en wanneer u maar wilt. En na afloop ontv ontvangt angt u een Autodesk Aut odesk certificaat. certificaat.

Neem contact met ons op en volg volg een complete complete b basistraining asistraining voor slechts € 200,voor

CADopleidingen cadopleidingen.nl

Telefoon T e elefoon +31 88 494 66 66 [email protected] [email protected]

G Gold old partner partner Architecture, Engineering Architecture, Engineering & Construction Construction Manufacturing M anufacturing


13

Agenda

14

Februari

25 februari, Kennismakingstraining Solid Edge ST6 Amersfoort www.caap.nl 25 februari, Test Drive Autodesk Inventor Hasselt (B) www.cadac.com/events 25 februari, Seminar 3D: Wat je verzint wordt geprint – Van idee tot maquette Oosterhout www.cadkoop.nl 25 februari, Seminar Werkplaatsoptimalisatie aangestuurd door EPLAN Waalre www.eplantrainingen.nl 25 februari, HELiOS (PDM) – BIM informatiedag ‘s-Hertogenbosch www.isdgroup.nl 25 februari, ArchiCAD Testdrive Diepenbeek (B) www.kubusinfo.nl

26 februari, Test Drive Autodesk Factory Layouting Heerlen www.cadac.com/events

4 maart, Test Drive Autodesk Simulation CFD Gouda www.cadac.com/events

26 februari, ArchiCAD Testdrive Amsterdam www.kubusinfo.nl

4 maart, Test Drive Autodesk Simulation Mechanical Gouda www.cadac.com/events

27 februari, Seminar Ontdek de 3B Werkmethodiek ‘s-Hertogenbosch www.3b-werkmethodiek.nl

4 maart, Infosessie HiCAD; het 2D/3D CAD systeem in 1 ‘s-Hertogenbosch www.isdgroup.nl

27 februari, Lunch & Learn Product Lifecycle Management Meppel www.cadac.com/events 27 februari, HELiOS (PDM) – BIM informatiedag ‘s-Hertogenbosch www.isdgroup.nl 27 februari, ArchiCAD Testdrive Eindhoven www.kubusinfo.nl 27 februari, Simplify Data Analysis with MATLAB Leuven (B) www.mathworks.nl

26 - 27 februari, RapidPro 2014 NH Conference Centre Koningshof, Veldhoven www.rapidpro.nl

28 februari, Kennismakingstraining Solid Edge ST6 Amersfoort www.caap.nl

26 februari, Lunch & Learn AutoCAD Electrical Gent (B) www.cadac.com/events 26 februari, Lunch & Learn AutoCAD P&ID en Plant 3D Heerlen www.cadac.com/events 26 februari, Lunch & Learn NXTdim Inventor Gent (B) www.cadac.com/events

Maart

4 maart, Kennismakingstraining Solid Edge ST6 Amersfoort www.caap.nl 4 maart, Lunch & Learn Autodesk Inventor Gent (B) www.cadac.com/events

4 maart, Seminar KUBUS Roadshow 2014 Leeuwarden www.kubusinfo.nl 5 maart, Lunch & Learn Autodesk Vault Professional Kortrijk (B) www.cadac.com/events 5 maart, Masterclass: BIM voor opdrachtgevers BIM na oplevering en juridische consequenties Maastoren, Rotterdam www.hetnationaalbimplatform.nl 6 maart, Lunch & Learn AutoCAD Electrical Amsterdam www.cadac.com/events 6 maart, Lunch & Learn Autodesk Vault Professional Eindhoven www.cadac.com/events 6 maart, Lunch & Learn NXTdim Inventor Amsterdam www.cadac.com/events 6 maart Lunch & Learn Product Lifecycle Management Eindhoven www.cadac.com/events

Zie ookwww.cadmagazine.nl/agendavoor het laatste overzicht.voor het laatste overzicht.

Trainingswijzer

15

www.stabiplan.nl/training

www.cadaccent.nl

www.stabiplan.nl

Cursussen en trainingen

AutoCADÊUÊ >ÃÃÊUÊ1«`>ÌiÊUÊ iÛÀìÀ`ÊUÊÎ ÊUÊ"«Ì>Ã>Ìi & 6 ° /ÊUÊ >ÃÃÊUÊiÛÀìÀ` ÛiÌÀÊUÊ >ÃÃÊUÊ1«`>ÌiÊUÊ iÛÀìÀ`ÊUÊ"ÌÜiÀ«i Î`ÃÊ>ÝÊUÊ >ÃÃÊUÊiÛÀìÀ` ,iÛÌÊUÊ >ÃÃÊUÊiÛÀìÀ`

ԯȸʑɠ $XWRȫHʂɖSɈ

AutoCAD®

Beginners Beginners training training

Revit®

Update Update training training

Inventor®

ԑԒԔ Hʋɠԓ ɏɆ ʃȱ Է Maatwerk Maatwerk

Gevorderden Gevorderden training training

Klassikaal

Op locatie

E-learning E-learning

HBO-deeltijdopleiding voor CAD Engineers

ÊUÊ-ÞÃÌiÊ>>}iÀÊUÊ Î Ê iÃ}iÀÊUÊÀVÌiVÌÕÀ>Ê iÃ}iÀÊUÊiV>V>Ê iÃ}iÀ

3xrd

Awa

www.cadcollege.nl

Drie maal Award-winnaar ‘Best Autodesk Training Centre’ In een kleine groep, waar ruimte is voor uw persoonlijke wensen, legt u de basis voor jarenlang CAD-plezier. Deskundige docenten helpen u nieuwe mogelijkheden te ontdekken of u nu een beginnend CAD-tekenaar bent of een specialist.

E-learning www.cadop d ple l idingen.nl idi l Telefoon +31 88 494 66 66

Gold Gold partner partner Architecture, Engineering & Construction Manufacturing

Autorized Training Center

Autorized Certification Center

Een gemiddelde klantenwaardering van een 9,2

www.cadcompany.nl

Uw trainingen een heel jaar lang in

CAD-Magazine en op www.cadmagazine.nl voor slechts € 1300,–. Meer info? [email protected]

www.inventor-professional.nl

www.cadmagazine.nl

Praktijk

16

Het roer is om!

Klous+Brandjes Architecten

Klous+Brandjes heeft het roer volledig omgegooid door te gaan BIMmen met behulp van Autodesk Revit. Directeur Cees Brandjes en projectleider/BIM-manager John Mosterd vertellen hoe zij met begeleiding van Syntens en CAD & Company een innovatieslag binnen het hele bureau hebben doorgevoerd.

lous+Brandjes Architecten/Klous +Brandjes BouwAdvies uit Haarlem is een middelgroot architecten- en adviesbureau dat veel appartementen, woningen en zorgcomplexen ontwerpt. Verder leveren zij hun creatieve bijdragen ook aan kantoren, industriële gebouwen, stedenbouwkundige projecten en stadsvernieuwingen. Net als veel andere bureaus kreeg Klous+Brandjes in 2009 te maken met een krimpende omzet door de crisis. Zij hebben de relatieve rust die daardoor ontstond benut om met de gehele organisatie een strategische innovatieslag richting BIM en duurzaamheid te maken. “Omdat wij zagen dat de bouwsector onomkeerbaar aan het veranderen was, heb ik aan ons team een nieuw toekomstper-

K

spectief gepresenteerd, met als belangrijkste boodschap dat het roer om moest”, vertelt Brandjes. “Gelukkig zag iedereen dat deze crisis geen tijdelijk dipje was, maar een structurele marktverandering met ingrijpende invloedsverschuivingen. Daarom was de betrokkenheid binnen ons team groot om samen een nieuwe koers te gaan varen. Die hebben wij in een half jaar bereikt door op basis van een Innovatie Prestatie Contract (IPC) en het investeren in Autodesk Revit bureaubreed te innoveren.”

Kennisinjectie Omdat de architecten en bouwkundigen van Klous+Brandjes nauwelijks ervaring hadden met 3D-ontwerpen, was er voor de nieuwe koers een flinke kennisinjectie


Door de redactie

nodig. Zowel wat betreft de nieuwe manier van intern en extern samenwerken als het softwaregebruik. Verder zag Brandjes interessante kansen om rondom BIMmen nieuwe diensten te gaan ontwikkelen en aan te bieden. “Wij zijn de eerste helft van 2010 met het hele bureau halve dagen gaan werken op basis van een deeltijd WW-regeling en ‘s middags het werken met Revit gaan leren”, vervolgt Brandjes. “Een ingrijpende keuze omdat er uiteraard nog een aantal projecten doorliepen. Die aanpak heeft echter ruimschoots zijn vruchten afgeworpen. Ik was vroeger sceptisch over subsidieregelingen, maar het IPC-project voor architectenbureaus was heel praktijkgericht en door Syntens goed begeleid. Mede daardoor is het vertalen van onze nieuwe manier van

COLUMN Mix werken en bijbehorende protocollen naar de werkvloer prima gelukt. Wat daar ook aan bijgedragen heeft, is het feit dat wij al gebouwde projecten als lesmateriaal hebben gebruikt. Zo kon iedereen zich volledig focussen op het Revit en later BIMmen met de nieuwe software, zonder bouwkundige problemen te hoeven oplossen.”

Uitvoerende partijen Tegelijkertijd met het IPC-traject voor architectenbureaus, waaraan Klous+Brandjes heeft meegedaan, liepen er ook projecten voor ketensamenwerking met aannemers. “Wij zijn onze BIM-modellen bewust gaan opbouwen, denkend vanuit de toegevoegde waarde voor aannemers”, vervolgt Mosterd, kartrekker voor de koersverandering bij Klous+Brandjes. “Zij zijn en blijven namelijk de hoofdrolspelers in bouwprojecten en via hen zijn de faalkosten drastisch te verminderen, het belangrijkste voordeel van BIMmen. Daarmee wordt de opdrachtgever en de eindgebruiker gediend; voor hetzelfde budget meer kwaliteit. “Wij merken dat zowel opdrachtgevers als uitvoerende aannemers heel blij zijn met de kwaliteitsverbetering die ontwerpen in een BIM oplevert en extra informatie die je daaraan kunt toevoegen. Omdat alles consistent met elkaar verbonden is, zijn er veel minder controles nodig. Wij krijgen van veel klanten en toeleveranciers de feedback dat ons team BIM-projecten gedetailleerder uitwerkt dan andere bureaus. De meeste opdrachtgevers en aannemers zijn weliswaar niet bereid om meer te betalen voor een goed BIM-model, maar de manier van samenwerken en geleverde kwaliteit bieden interes-

sante nieuwe kansen om je als bureau te onderscheiden. Wij hebben het roer zo goed kunnen omgooien dat er steeds meer BIM- en Revit-werk binnenkomt.”

Samenwerkingspartner Een onderdeel van het IPC-traject was de keuze van een softwarepakket en leverancier daarvan. “Wij zijn bij CAD & Company terechtgekomen, omdat zij advies gaven hoe wij het beschikbare budget optimaal konden benutten”, vertelt Brandjes. “CAD & Company onderzocht onze lopende Autodesk-contracten en construeerde op basis daarvan een aanbieding. Verder klikte het met hun mensen het beste met betrekking tot de toekomstvisie.” “Voor mij was het belangrijkste dat de Revitconsultants van CAD & Company praktische toepassingen bieden“, vult Mosterd aan. “Inmiddels zijn ze ook een samenwerkingspartner van ons geworden, omdat wij de rol van BIM-manager en het geven van opleidingen als nieuwe diensten hebben ontwikkeld. CAD & Company faciliteert namelijk de software waarmee wij werkzoekende bouwkundigen opleiden tot BIMmodelleurs in onze KB BIM Academy. Daarmee kunnen wij kleine en middelgrote aannemers helpen om hun BIM-projecten uit te werken.” “Wij leiden niet alleen ervaren bouwkundigen op tot excellente modelleurs, maar in workshops worden ook hun soft skills als samenwerking gecoacht en gemonitord”, vult Brandjes aan. www.cadcompany.nl www.klousbrandjes.nl

Rapid prototyping is het thema van deze uitgave. CAD-Magazine is natuurlijk een medium voor alle CAD-toepassingen. De werktuigbouw liep altijd al voor op de bouw en het thema van deze uitgave leunt sterk op deze sector. BIM begint nu pas voet aan de grond, de bouw-grond, te krijgen met bijvoorbeeld de digitale maquettes. Au; weer een aanval op het zo mooie architectenmetier. Ik ben de laatste persoon die de prachtige oude maquettes tot het verleden zou willen verklaren, maar ik geloof wel degelijk in een mix van beide mogelijkheden. Een 3D-beeld geeft meer inzicht in het ontwerp, maar kan het vasthouden en genieten van een maquette niet vervangen. Budget gerelateerd kan een mix met een digitaal gerealiseerde maquette ook zo zijn eigen plek verwerven binnen de architectuur. De techniek is er, aan de persoon de keuze, wel of niet. Kiezen voor een ambachtelijke maquette met bijbehorende prijs, of als alternatief de digitale maquette, dus toch digital prototyping. Niet of, maar en, wat natuurlijk sterk budgetafhankelijk is. Toepassing van de hedendaagse technologie in de juiste proportie is overleven. Toepassing binnen het kader van ‘meerwaarde’ is net als de basis voor BIM, 3D en aanverwante zaken. Het is geen kwestie van kiezen maar, het is het gebruik van de juiste mix als basis voor het optimale advies en resultaat! Verzet levert verstarring op en ongecontroleerde acceptatie leidt tot verarming. Ik geniet van organisaties die de nieuwe technologie omarmen, in een mix met de gevestigde waarden. Ik ken dan ook zeer succesvolle organisaties die, ondanks de crisis, volop werk hebben. Hoe dat komt? Juist! Door de juiste mix! Oud en Nieuw hebben ook hun eigen betekenis en waarden. Dat is wat ik u toewens in deze eerste uitgave van CAD-Magazine in 2014: mijn beste wensen voor veel opdrachten, gerealiseerd met zowel de oude als de nieuwe waarden. Zin om eens te sparren? Mail gerust!

Ad de Jongh Senior salesmanager www.icn-solutions.nl Januari/Februari 2014-1

Evenement

18

Niet ontwerp, maar regels standaardiseren

Configure-To-Engineering de nieuwe stap? Door Lambert-Jan Koops

The future of Engineering-To-Order. Het in Wageningen gevestigde bedrijf XETO windt er geen doekjes om en denkt de oplossing te hebben voor de toekomst. Om de wereld hiervan op de hoogte te brengen, werd op 12 december 2013 een bijeenkomst gehouden op het terrein van de Universiteit Wageningen, alwaar medewerkers van XETO en klanten van het bedrijf uitlegden wat er zoal mogelijk is.

Met XETO Air, Brics en Provin wil XETO Configure-To-Engineering mogelijk maken.

e dag begon met een warm pleidooi van John van Doorn, directeur van XETO en bij CADgebruikers wellicht vooral bekend dankzij zijn werk voor PTC-dealer Xandorra. Hij betoogde dat het totale bedrijfsproces van maakbedrijven dient te worden geautomatiseerd. Want wanneer dit is gerealiseerd, is het mogelijk om lean te werken binnen een Engineer-To-Order-opzet. Even een korte geheugensteun voor nietmanagers: lean manufacturing is een managementfilosofie die erop gericht is om maximale waarde voor de klant te realiseren met zo min mogelijk verspillingen. Door deze ‘slanke productie’ moeten de kosten omlaag gaan, wat leidt tot een verbetering van het bedrijfsresultaat. Het genoemde EngineeringTo-Order pas bij de lean-filosofie, omdat hierbij een product pas wordt gemaakt, nadat het is besteld, waardoor het bijvoorbeeld niet nodig is om een extra kosten met zich meebrengende voorraad aan te houden.

D

Inflexibel Alhoewel lean een algemeen aanvaarde bedrijfsstrategie is, zijn de mensen van XETO

van mening dat Engineer-To-Order een te beperkte methode is. Hierbij is volgens Van Doorn en zijn collega’s het idee om te standaardiseren zelf niet het probleem, maar zit de moeilijkheid in de manier waarop dat gebeurt. Van Doorn: “Als er over standaardiseren en configureren gesproken wordt, dan gaat het altijd over het standaard vastleggen van het eindproduct met een aantal parameters. Maar daardoor wordt het inflexibel. Het is ook mogelijk om de ontwerpregels te standaardiseren, waarmee vervolgens wel flexibel kan worden gewerkt. Daarbij wordt gestandaardiseerd waar mogelijk en specifiek ontworpen waar nodig.”

Software Uiteraard heeft het idee van XETO ook een naam: Configure-To-Engineering (CTE). De producten die erbij horen zijn XETO Air, Brics en Provin. XETO Air tekent specifieke producten voor een klant op basis van de vooraf opgegeven ontwerpregels in 3D CAD. Dit gaat vergezeld van extra informatie voor productie en logistiek. Een engineer heeft daarna nog de vrijheid om aanpassingen te doen aan het tot stand gekomen ontwerp.


Wanneer het ontwerp gereed is, moet het voorbereid worden voor productie. Deze taak neemt Brics op zich, het logistieke/ERP-systeem. Brics is geïntegreerd met de CAD-software en biedt functies voor het uitbesteden van werk, interne productie, documentatie, regelgeving en calculatie. Als alle bestellingen binnen zijn, kan de productie beginnen. XETO Provin brengt alle informatie digitaal de productie in. Zo zijn er gegevens beschikbaar over wat er gemaakt moet worden, of alles beschikbaar is en wanneer de spullen binnenkomen die nog niet aanwezig zijn. Met de software voor Configure-To-Engineering denkt XETO dus een gat in de markt te kunnen vullen. Geïnteresseerden dienen echter wel te werken met Creo als 3D CAD-pakket. Wie andere ontwerpsoftware gebruikt, zal nog even geduld moeten hebben: XETO is momenteel aan het onderzoeken wat de mogelijkheden zijn. www.xeto.nl

Software

20

Koppeling tussen modellen en tijd

Asta Development gaat voor 4D Door de redactie

Asta Development verkoopt software en levert diensten in projectmanagement en resourcemanagement en is met name actief als distributeur van Asta Powerproject planningssoftware. Sinds enige tijd is het bedrijf echter ook distributeur van Synchro: een pakket dat 3D-bouwmodellen koppelt aan een tijdpad en zo dus 4D-software is.

Het 3D-model van een kantoorgebouw wordt gekoppeld aan taken binnen een planning.

sta Development is met name actief in de bouwsector en levert support, advies, training en consultancy als het gaat om business intelligence, procesanalyses en projectplanningen. Sinds enige tijd levert het bedrijf naast Asta Powerproject ook Synchro, een zogenaamd 4Dpakket waarin de bekende 3D-modellen worden gekoppeld aan de bouwplanning. Directeur Ruud Mol denkt hiermee een belangrijke rol te kunnen vervullen: “Projectmanagement wordt steeds belangrijker en een projectmanager heeft tegenwoordig goede mensen en hulpmiddelen nodig om zijn werk goed te kunnen uitvoeren, bewaken en sturen. In de projecten worden 3D-tekeningen en modellen steeds meer ingezet om het bouwproces verder te ondersteunen. Het gebruik en denken in 3D is zeker nog niet standaard, er worden ook

A

vaak nog 2D-tekeningen gebruikt, maar in de grotere projecten heeft 3D-modelleren zich inmiddels bewezen als een hulpmiddel om de efficiency te vergroten en de faalkosten te verkleinen.”

Tijd “Alleen 3D is echter niet meer genoeg. De bouw begint steeds meer toe te werken naar een status waarbij innovaties en nieuwe inzichten steeds makkelijker toe worden gepast in het bouwproces. De crisis heeft geholpen om tot een sterk verbeterd proces van idee tot oplevering en nazorg te komen. Een redelijk nieuwe stap in onze procesinnovatie is het komen van 3D-tekeningen en modellen naar de vierde dimensie: 4D. Deze vierde dimensie houdt in dat tijd wordt toegevoegd aan het 3D-model, zodat het mogelijk is om het object in de tijd te kunnen zien ontstaan. Dankzij de dimensie tijd


is het mogelijk om nieuwe inzichten op te doen in de ontwikkeling van een object. Zo wordt 4D steeds meer ingezet voor simulaties binnen een project en daarmee zijn vervolgens logistieke stromen te optimaliseren en is bijvoorbeeld de standplaats van de kraan optimaal te plannen.” In een 4D-softwarepakket is het mogelijk om een planning te koppelen aan een 3Dmodel. “Het principe is eigenlijk heel simpel,” zegt Mol, “we leggen verbindingen tussen de verschillende 3D-objecten en tijdselementen in de planning. Met deze gekoppelde elementen is het mogelijk om een simulatie te maken die vervolgens te delen is met de ketenpartners.”

Versies Synchro Professional is een systeem om 3D CAD-modellen te koppelen aan taken binnen een planning. Met Synchro Professional

COLUMN Nieuwe wijn in oude zakken Statement: Vroeger was alles beter! Het ene deel van de lezers is nu al afgehaakt, de anderen knikken instemmend ja. Toch wil ik het ene deel nog vragen even door te lezen.

Planning en analyse in Synchro.

zijn scenario’s te simuleren en video’s te publiceren. Met het pakket zijn daarnaast ook clashes op te sporen en rapportages te maken. Synchro importeert alle standaardformaten van planningen en CAD-systemen. Ook kan de software variantenstudies visualiseren, zodat de gebruiker makkelijker de effecten van verschillende opties met elkaar kan vergelijken. Synchro kan zelfstandig werken en ingezet worden voor het beheer van een zelfstandig projectmodel en online in combinatie met Synchro Server in een samenwerkingsomgeving met een gecentraliseerd projectmodel. Naast het normale Synchro wordt ook Synchro Project geleverd. Dit pakket is net als Synchro zowel stand-alone te gebruiken of in combinatie met Synchro Server. Synchro Project biedt het volledige scala rapportagemogelijkheden om de projectorganisatie te evalueren. Door het bekijken van planning en logistiek in combinatie met het 3D-model worden de processen inzichtelijk. Van simulaties van de planning, grafieken met inzet van hulpmiddelen, risicoanalyses en kritieke paden, tot kostenoverzichten en meer. Synchro Project kan visueel en interactief rapporteren met het 4D-model. Ook kunnen afbeeldingen en video-animaties worden gemaakt voor presentatiedoeleinden.

Server Synchro Server is inzetbaar vanaf vijf gelijktijdige gebruikers per project. De Server staat voor een projectlicentie op een online projectserver, die zorgt voor zeer snelle (realtime) communicatie van wijzigin-

gen in informatie naar elke aangesloten gebruiker, tijdens het beheer van het interne project-model. Hierdoor kunnen interne en externe teams toegang krijgen tot planningen en taken, in een gezamenlijk, centraal model. De informatie is centraal opgeslagen als basis voor communicatie, coördinatie, registratie en planning van projecten. Synchro Workgroup is een licentie voor één project voor de projectvisualisatie, projectplanning, geavanceerd risicobeheer, synchronisatie met ontwerp-wijzigingen, logistieke administratie en de toewijzing van de kosten voor een volledig virtuele bouwsimulatie. Wie Synchro-software voor de periode van één project wil gebruiken, kan daarnaast ook nog kiezen voor de Cloud-versie van Synchro.

Diverse bronnen Objectgebaseerde 2D-tekeningen of 3D-modellen kunnen in Synchro worden gekoppeld aan de planning, waarna de project-opbouw kan worden gesimuleerd (4D). Toewijzing van extra informatie zoals personen, leverancier, kosten, materiaal en materieel bieden beheersinformatie. Hierdoor kan de bezetting van de bouwplaats in een grafiek worden gepresenteerd of risico’s in de gantt-chart worden weergegeven. Ook de verplaatsing van objecten op de bouwlocatie kan geanimeerd worden, waardoor de mogelijkheid ontstaat voor tijdsgebonden ‘clashrapportages’! www.powerproject.nl

Op inspraakavonden van de nieuwe brug over de rivier of op informatiebijeenkomsten over de nieuwe woonwijk wordt u geïnformeerd over het plan. Presentatie, tekeningen aan de wand. Die tekening lezen is heel moeilijk. Alles staat erop, maar duidelijk is het voor de leek zeker niet. Zelfs moeilijk te begrijpen als het wordt uitgelegd. Met een gekleurde prent gaat het al iets beter. Perspectieftekeningen, beter bekend als de artist impressions (aan deze tekening kunnen geen rechten worden ontleend), geven een beter beeld, maar met die disclaimer voelt het niet helemaal goed. What you see is not always what you get. Zelfde principe als de foto’s van die prachtige gigantische hotelkamer die in werkelijkheid toch veel minder prachtig en groot is. Bij de plek waar voorheen de meeste mensen stonden, is de belangstelling het grootst: de maquette. Vroeger had je bij elk plan een maquette. Tegenwoordig niet meer. Dat heeft alles met kosten te maken. Vele uren ambachtelijk werk gaan zitten in het maken van het miniatuurplan. Zagen, schuren, knippen, plakken en schilderen. Schitterend werk. De kleuterschool voor gevorderden. Het mocht wat kosten want het ging om het resultaat. Iedereen vond het geweldig, de mensen zien echt waar het over gaat. Dat was vroeger. Met oudere collega’s grijpen we nog wel eens terug op deze vervlogen tijden. Zo ook laatst totdat een zo’n jonge net-van-school-collega plots van achter zijn CAD-werkstation tegen mij riep: “Nou, dan print je het toch gewoon …” Het was net of ik mijn vermiste maar liefste tante na 32 jaar voor het eerst weer zag. Ik zag het licht. Totale verrassing. Brok in mijn keel, tranen in mijn ogen. Ja, het kan weer, een maquette, net als vroeger maar dan beter. Heeft u ook nog retro-verhalen in een nieuwe zak: [email protected]. ing. Willem Barendsz


Evenement

22

AutoCAD Get Updated

Nooit te oud om te leren Door Rob Sman

Via zijn portal IDCM (Imagine Design Create Manage) organiseerde Autodesk zowel in België als in Nederland een kort en bondig evenement om de AutoCAD-gebruikers weer eens ‘bij te praten’. Wij bezochten het Nederlandse evenement, gehouden in de kantoren van HP in Amstelveen op 12 november 2013.

Uiteraard kon Lynn Allen niet ontbreken op een evenement waarbij AutoCAD centraal staat.

innen het huidige productportfolio van Autodesk is het bijna onvermijdelijk om AutoCAD los te zien van één van de vele suites. Het meest nabij is dan de AutoCAD Design Suite (ADS). Jean-Pierre van Gastel bracht dan ook in een onderhoudende presentatie diverse componenten van ADS voor het voetlicht, om de mogelijkheden van samenwerken en dataoverdracht tussen de pakketten te illustreren. Geen overbodige luxe, want het komt nogal eens voor dat ADS is aangekocht omdat het zo’n mooie aanbieding was. Maar als de gemiddelde AutoCADtekenaar 3ds Max Design opstart, wordt dat vaak snel weer ongebruikt en voorgoed afgesloten. Niet nodig, want Van Gastel liet binnen een paar minuten zien hoe een in AutoCAD gemodelleerd ontwerp, in 3ds Max Design wordt verlevendigd met daarin rondlopende ‘personen’. Het hoeft dus niet moeilijk te zijn! Nog zo’n voorbeeld: Mudbox. Modelleren in Mudbox gaat heel anders dan CADgebruikers gewend zijn. Maar het blijkt een heel krachtig hulpmiddel voor het opschonen en repareren van foutjes in 3D-modellen die een ontwerper met ReCap Photo in de cloud kan laten opbouwen aan de hand van een serie foto’s van een object.

B .NET

Een spreker die maar zelden buiten de muren van zijn eigen instituut optreedt, is Ronald Boeklagen. Deze alom bekende auteur van leerboeken over AutoCAD en Inventor besteedt in zijn boek over AutoCAD ruime aandacht aan de mogelijkheden van het program-

meren binnen het programma. Er worden in AutoCAD verschillende mogelijkheden (talen) en platforms ondersteund. Volgens Boeklagen heeft het gebruik van het .NET Framework als platform met VB.NET als programmeertaal de voorkeur voor het ontwikkelen van programma’s, met name voor tekenaars die met kleine toepassingen taken willen automatiseren. Grotere programma’s voor AutoCAD zijn meestal geschreven in programmeertalen die te moeilijk zijn om aan te leren als programmeren niet je beroep is. Uiteraard legde Boeklagen dat als ervaren docent duidelijk aan de zaal uit. Enkele vragen en opmerkingen vanuit die zaal laten zien dat er genoeg gebeurt op het gebied van programmeren.

Voor iedereen De uitsmijter kwam traditiegetrouw in de gedaante van Lynn Allen. Zij behoeft geen nadere introductie in kringen van AutoCAD-gebruikers. Haar tips en tricks liet ze in rap tempo op het publiek los; niet alles was even leerzaam, maar nagenoeg iedereen pikte er wel íets van op. En voor degenen die alles al wisten viel er evengoed nog wel wat te lachen, want presenteren kán ze. Na tientallen jaren AutoCAD verschuiven de accenten weer eens: uit eerste hand het nieuws horen helpt bij het volledig benutten van de investering in de CAD-omgeving. Dit soort dagen zijn daarvoor goede gelegenheden.


www.autodesk.nl

+31 (0)88 3977 377 BENELUX’ VOORDELIGSTE Volg ons op:

3B Werkmethodiek

ARCHITECTEN | CONSTRUCTEURS | INSTALLATEURS | BOUWBEDRIJVEN

Applicatie voor Autodesk Revit

De 3B Werkmethodiek van ICN Solutions helpt u om Autodesk Revit veel effectiever te gebruiken. Ontwerpen in BIM 3D was nog nooit zo efficiënt!

Start nu met de 3B Werkmethodiek! En ontvang 50% korting op een HP Z420 Workstation

Bel voor een gratis demo

-50%*

HP Z420 Workstation HPZ420 ZC 3.6 1 TB W8P64 DG W7P64 WS 24 GB (3x 8GB DDR3 ECC RAM) NVIDIA Quadro K2000 2GB Graphics HP 256GB SATA SSD HP 1TB SATA DVDRW Windows 8 DG 7 Professionals 64 bit USB 3.0 Exclusief monitor.

op HP Workstation

*Bel voor de actievoorwaarden. Tevreden gebruikers zijn o.a.:

• Korbee van der Kroft Architecten • Leenders Architecten • GeO Architecten • Het Facilitair Bureau • Marge Architecten

• Aronshon Raadgevende Ingenieurs • Van Aken Architecten • Ajilon Engineering

www.3B-Werkmethodiek.nl

+31 (0)88 3977 377 BENELUX’ BENELUX’ VOORDELIGSTE GROOTSTE Volg ons op:

Software

DE CAD EN ICT SPECIALIST | BETROUWBAAR, GOEDKOOP EN SNEL

tot € 300 retou ,r*

tot € 300 retou ,r* AutoCAD LT 2014 Windows

AutoCAD LT 2014 is 2D tekenen detailleringssoftware en is een professionele keuze want u kunt uw productiviteit verhogen met tools voor nauwkeurig technisch tekenen in 2D.

Revit LT 2014

Produceer ontwerpen en documentatie van hoge kwaliteit. Creëer bouwkundige 3D-renderings in de cloud met Autodesk® 360 Rendering,

tot € 300 retou ,r* Inventor LT 2014

Introduceer op een kosteneffectieve manier 3D mechanich tekenen in uw 2D workflows met de AutoCAD Inventor LT.

Tot 30% extra korting* Upgrade nu!

· 2008 versies zijn na de release van 2015 (binnenkort leverbaar) niet meer te upgraden* · na 1 feb. 2015 verdwijnen alle upgrade mogelijkheden*

tot € 300 retou ,r*

tot € 300 retou ,r* AutoCAD LT 2014 Mac AutoCAD LT 2014 is 2D tekenen detailleringssoftware en is een professionele keuze want u kunt uw productiviteit verhogen met tools voor nauwkeurig technisch tekenen in 2D.

Autocad Revit LT Suite

Ervaar intuïtieve Building Information Modeling (BIM) met Autodesk® Revit LT™software. Produceer ontwerpen en documentatie van hoge kwaliteit.

*Bel voor de actievoorwaarden

tot € 300 retou ,r* Autocad Inventor LT Suite

Introduceer op een kosteneffectieve manier 3D mechanich tekenen in uw 2D workflows met de AutoCAD® Inventor LT™ Suite

+31 (0)88 3977 377 BENELUX’ BENELUX’VOORDELIGSTE GROOTSTE Volg ons op:

DE CAD EN ICT SPECIALIST | BETROUWBAAR, GOEDKOOP EN SNEL

Hardware

vana € 99, f -

BEL! !

Nieu w!

3D Connexion muizen

HP ZBook 17 Mobile Workstation

3D SpaceMouse 3D SpacePilot PRO 3D SpaceNavigator Altijd voor de scherpste prijs!

Intel® Core™ i7-4700MQ 256-GB SATA SE SSD 32 GB (4 x 8GB) NVIDIA Quadro K3100M 43,9-cm (17,3-inch) diagonaal LED-backlit

HP Z230 Workstation

Snelheid en flexibiliteit voor een heel scherpe prijs. Creëer een stimulerende werkomgeving voor gebruikers die betrouwbaarheid en prestaties willen zonder fors te investeren.

-50%

op H P Wo

rksta tion

Start nu met de 3B Werkmethodiek!

En ontvang 50% korting op een HP Z420 Workstation* HP Z420 Workstation

De HP Z420 workstation het beste systeem voor AutoCAD, Autodesk Revit, Autodesk Inventor en andere 3D ontwerpsoftware programma's.

BEL! T2500 eMFP (A1\A0) All in one Afdrukken, scannen en kopiëren met één apparaat. Supersnel, 2 rollen machine, printen vanaf USB, Scannen naar USB, Inruil van uw huidige plotter is mogelijk. Bel voor een demo!

Neem contact op voor je eigen configuratie!

Stel met ons samen, je eigen op maat gemaakte Autodesk Certified HP Workstation.

Laag s prijs te gara ntie* HP DesignJet T520 (A1)

Investeer in een handige grootformaat printer die snel, betrouwbaar, nauwkeurig en gemakkelijk te gebruiken is. Met de veelzijdige webverbonden HP DesignJet T520 E-printer kunt u vrijwel overal werken en printen.


L aag s prijs te g ar a ntie* HP DesignJet T520 (A0)

De HP Designjet T520 is voorzien van een 4,3 inch touchscreen. De bediening is hierdoor eenvoudig en snel. Met de veelzijdige webverbonden HP DesignJet T520 E-printer kunt u vrijwel overal werken en printen.

+31 (0)88 3977 377 BENELUX’ BENELUX’ GROOTSTE GROOTSTE

BIJ CADEXPRESS IS EEN GOEDE TRAINING WEL BETAALBAAR

Algemene trainingen: AutoCAD LT Basis Training AutoCAD LT Update Training* AutoCAD Basis Training AutoCAD Gevorderden Training AutoCAD Update Training* AutoCAD 3D Training Trimble Sketchup Basis Training

4 dgn. 1 dag. (2013/14) 4 dgn. 2 dgn. 1 dag. (2013/14) 1 of 2 dgn. 2 dgn.

Autodesk Revit Architecture Basis Training Autodesk Revit Architecture Gevorderden Training Autodesk Revit Architecture Update Training* Autodesk Revit Structure Basis Training Autodesk Revit Structure Update Training* Autodesk Revit MEP Basis Training BIM Managers Training Autodesk Navisworks Basis Training

4 dgn. 2 dgn. 1 dag (2013/14) 4 dgn. 1 dag. (2013/14) 4 dgn. 1 dag. 2 dgn.

Autodesk Inventor Basis Training Autodesk Inventor Update Training* Autodesk Inventor Gevorderden Training Autodesk Vault Autodesk Inventor Sheet Metal Design Autodesk Inventor LT

4 dgn. 1 dag (2013/14) 2 dgn. 1 dag. 2 dgn. 3 dgn.

3ds Max (Design) Basis Opleiding 3ds Max Design Training voor Revit gebruikers Revit Architecture Modellen in 3ds Max

4 dgn. 2 dgn. 4 dgn.

Bouwkundige trainingen:

Werktuigbouwkundige trainingen:

Visualisatie trainingen:

v.a. v.a.

v.a. v.a.

v.a.

€ € € € € € €

1.050,00 350,00 1.050,00 795,00 350,00 795,00 598,00

€ € € € € € € €

1.150,00 795,00 795,00 1.150,00 495,00 1.150,00 450,00 995,00

€ € € € € €

1.195,00 495,00 795,00 495,00 795,00 950,00

€ € €

vanaf 25% KORTING

Trainingen

Volg ons op:

1.450,00 795,00 1.195,00

*Autodesk 2014 update training nu € 295,- !! En neem je collega GRATIS mee. Geldig op onderstaande trainingen:

- AutoCAD LT 2014 update training - AutoCAD 2014 update training - Autodesk Inventor 2014 update training - Autodesk Revit Architecture 2014 update training - Autodesk Revit Structure 2014 update training

Gratis collega meenemen geldt alleen voor dezelfde training en Vol = Vol!

Niet geldig in combinatie met andere aanbiedingen. Prijswijzigingen onder voorbehoud. VOL = VOL. Maximaal mogelijke korting is afhankelijk van aantal deelnemers per bedrijf en wel/geen subscription plus. Alle prijzen exclusief BTW.


De voordelen van twee methodes

Digital Prototyping en Rapid Prototyping Door Chris Krediet

Het vervaardigen van tastbare prototypes is een beproefde methode die al sinds mensenheugenis wordt gebruikt om te toetsen of een ontwerp voldoet aan de gewenste criteria. Digital Prototyping stelt ons tegenwoordig echter in staat om het hele ontwerp digitaal in 3D te vervaardigen en te testen. De vraag is dan ook of we Rapid Prototyping nog wel nodig hebben.

Digital en Rapid Prototyping kunnen elkaar ondersteunen en maken het prototypingproces toegankelijk en goedkoper.

apid Prototyping is een verzamelbegrip voor het snel vervaardigen van fysieke prototypen via een bepaald proces. Aan de basis van Rapid Prototyping ligt een virtueel 3D CAD-ontwerp, dat vertaald wordt in een fysiek product. Waar Rapid Prototyping vroeger gebruikt werd voor het vervaardigen van een eerste prototype, worden nu ook kleine series producten gemaakt. Een voordeel van Rapid Prototyping is dat ontwerpers met de huidige 3D-printtechnologie in staat zijn om heel snel een fysiek product te maken. Dit fysieke product kan worden gebruikt voor een visuele beoordeling, terwijl 3D-printtechnieken bovendien materiaal kunnen besparen en de mogelijkheid bieden om modellen te creëren die met conventionele gereedschappen simpelweg niet te maken zijn.

R

Is Rapid Prototyping uit? Met Digital Prototyping kan de ontwerper een virtueel prototype volledig digitaal produce-

ren. Het 3D-model stelt hem niet alleen in staat om het ontwerp te visualiseren – ook de werking ervan kan worden gesimuleerd. Het is zelfs mogelijk om sterkte-, thermische en stromingsanalyses uit te voeren zonder een fysiek prototype. Een enorm voordeel van Digital Prototyping is dat de ontwerper al in een vroeg stadium van het productontwerp fouten of gebreken kan ontdekken. Bovendien kan hij meerdere varianten van een virtueel ontwerp testen en op basis van de beste variant verder ontwikkelen. Dankzij de virtuele ontwerpmethode verbetert de kwaliteit voordat het fysieke prototype wordt gebouwd.

Rapid versus Digital Digital Prototyping is de ideale methode voor de ‘voorkant’ van het engineeringproces, waar het belangrijk is keuzes te maken over het ontwerp en dit virtueel te testen. De kosten van wijzigingen aan een ontwerp zijn in deze fase het laagst. In de volgende fasen van het productieproces nemen de kosten van advertentie


wijzigingen in stijgende mate toe. Digital Prototyping maakt het mogelijk deze wijzigingen tot een minimum te beperken. Rapid Prototyping leent zich uitstekend voor het beoordelen van seriematige producten, alvorens deze in productie genomen worden. Ook is Rapid Prototyping prima in te zetten voor het fysiek beoordelen van componenten waar esthetiek een rol speelt. Het is nou eenmaal nog steeds ‘lekker’ om in bepaalde situaties een product even te zien en vast te houden in plaats van de beoordeling aan de hand van een scherm of een papieren afdruk te maken.

Conclusie Digital Prototyping stelt ons in staat om de meeste ontwerpen in een vroeg stadium van het engineeringsproces in z’n geheel te beoordelen, zowel op de beoogde werking als op de fysieke criteria. Rapid Prototyping is hiermee zeker niet ‘uit’ en kan voor het toetsen van (deel-)ontwerpen in specifieke situaties grote meerwaarde hebben. Juist de mix van Digital Prototyping en 3D-printtechnologie maakt Rapid Prototyping in een hoog tempo toegankelijker en goedkoper voor ieder producerend bedrijf.

Chris Krediet is PDM & CAD adviseur bij CAD & Company. Voor meer informatie, zie www.cadcompany.nl.

Rapid Prototyping

27

Rapid Prototyping

28

Digital Prototyping doorgedrongen

Chassis rallytrucks De Rooy volledig digitaal Door de redactie

Het maken van een fysiek ontwerp is kostbaar en tijdrovend. Niet voor niets valt tijdens ontwerpprocessen de keuze steeds vaker op Digital Prototyping. Zo bouwt CoMaTech in Cuijk al sinds jaar en dag het chassis van de rallytrucks van Dakar Team De Rooy volledig op in Autodesk Inventor.

Een truck van Team De Rooy in actie tijdens de Dakar Rally.

n 2005 maakte CoMaTech Machinefabriek de overstap van Autodesk AutoCAD naar Autodesk Inventor geleverd door ICN Solutions, en daarmee ook van 2D naar 3D. “Enkele jaren eerder had Jan de Rooy, bekend van de Dakar Rally, bij ons aangeklopt. Hij wilde onderdelen voor zijn rallytrucks door ons laten draaien en frezen”, zegt werkvoorbereider John Crooijmans van CoMaTech. “Aanvankelijk leverde De Rooy op een kladblokje een ontwerp aan. Vervolgens maakten wij daarvan een prototype. Maar zo’n onderdeel paste bijna nooit in één keer, waardoor het keer op keer moest worden aangepast. Omdat wij af wilden van dit kostbare en omslachtige ontwerpproces, zijn wij toen overgestapt op Digital Prototyping met Autodesk Inventor.”

I

Zwaartepunt corrigeren Zodra de vier trucks van team De Rooy in de jaarlijkse Dakar Rally zijn uitgeraasd, gaan ze eind februari naar de werkplaats van De Rooy. “Daar worden de trucks volledig gedemonteerd en wordt bekeken wat er veranderd of verbeterd moet worden voor de volgende Dakar Rally”, legt Crooijmans uit. “In november moeten de voertuigen weer rijklaar zijn. Hiervoor hebben wij in Autodesk Inventor een volledig chassis opgebouwd dat als basis dient voor alle vier de rallytrucks. Dit heeft als groot voordeel dat alles wat aan de trucks veranderd moet worden, heel inzichtelijk te maken is. Zo is bijvoorbeeld meteen te zien of een bepaalde boutverbinding al dan niet past. Soms is de balans niet goed en is een truck aan de voorkant bijvoorbeeld te zwaar. In dat


geval moet het gewicht anders over de truck worden verdeeld. Of een bepaald onderdeel moet lichter gemaakt worden, maar wel dusdanig dat het sterk genoeg blijft. Daar kan een sterkteberekening dan bij helpen. Al deze zaken zijn in Autodesk Inventor perfect te simuleren.”

Luchtvaart Bij CoMaTech heeft Digital Prototyping een hoge vlucht genomen, ook in letterlijke zin. “Eén van onze klanten is Fokker Landing Gear in Helmond. Zij leveren onder meer onderdelen voor de Joint Strike Fighter. Deze onderdelen worden bij Fokker uitvoerig getest voordat ze in gebruik mogen worden genomen. Wij maken regelmatig diverse componenten voor de proefstanden van Fokker met behulp van Autodesk Inventor”,

COLUMN Doet u het al?

opgebouwd

Wellicht een wat rare vraag, zo als start voor deze kleine overpeinzing. Maar wel een heel reële vraag: “Doet u het al? Of nog beter, heeft u het al eens gedaan?” Heeft u al eens kennisgemaakt met de mogelijkheden? Heeft u al eens gezien hoe het werkt? Heeft u het zelf al eens gedaan of heeft u alleen toegekeken? Dit zijn essentiële vragen, die u zo snel als mogelijk moet zien in te vullen. Natuurlijk heeft u het al eens gezien. Het kan u niet ontgaan zijn. Het staat regelmatig in de krant. Het is op het journaal geweest! En het internet staat er vol mee. Maar het gaat niet om het zien, het gaat om het doen. Het gaat om de ervaring. U kunt kijken, maar dat is niets vergeleken bij het daadwerkelijk doen.

Een 3D-ontwerp in Inventor voor slijpmachines.

zegt een trotse Crooijmans. “Zoals vermeld, leent Inventor zich ook bij uitstek voor het maken van sterkteberekeningen. Dat laatste hebben wij bijvoorbeeld gedaan voor Helicopter Easy Wheels. Dit bedrijf levert speciale wielensets waarmee helikopters over de grond te verplaatsen zijn. Die sterkteberekeningen hebben wij losgelaten op de assen van deze wielensets. Wij hebben met name onderzocht hoe we, zonder concessies te doen aan het ontwerp, deze assen sterker konden maken. Dat bleek mogelijk door een andere materiaalkeuze. Met een 3D-model van Inventor is dat van tevoren allemaal digitaal uit te testen.”

Inlezen STP-bestand Behalve voor zijn eigen ontwerpen, gebruikt CoMaTech Autodesk Inventor ook voor de optimalisatie van de bedrijfsvoering. Crooijmans geeft een voorbeeld: “Het komt nogal eens voor dat klanten 3D-modellen aanleveren als STP-bestand. Met Inventor kun je die files eenvoudig inlezen en omzetten naar een 2D-tekening waarop alle bematingen staan, zodat de medewerkers in onze werkplaats daarmee goed uit de voeten kunnen. Daarnaast gebruiken we Inventor om aangeleverde STP-bestanden om te zetten naar onze CAD/CAM-programma’s, zodat de machines in onze fabriek daarmee snel een product of prototype kunnen maken.”

Showcase Sinds de overstap naar Autodesk Inventor in 2005 werkt CoMaTech samen met ICN Solutions dat behalve de installatie van Inventor ook het onderhoud verzorgt en de trainingen geeft. Crooijmans is van mening dat dit laatste erg nuttig is: “De bijspijkercursussen zijn erg zinvol omdat we er veel van leren, niet alleen op ontwerpgebied, maar ook op het vlak van simulatie en visualisatie.” Autodesk Inventor is voor Crooijmans namelijk een goed gereedschap gebleken voor deze laatste twee zaken. “We kunnen van tevoren laten zien hoe een product er gaat uitzien; dat spreekt veel klanten aan”, onderstreept Crooijmans. “En als iets extra realistisch moet ogen, maken wij soms ook gebruik van Autodesk Showcase, een ander programma uit de Autodesk Product Design Suite. Met dit programma zijn fraaie, natuurgetrouwe visualisaties mogelijk. Wij gebruiken dergelijke afbeeldingen onder meer in een gebruikershandleiding van slijpmachines voor slachterijen. In Autodesk Inventor ontwerpen wij deze slijpmachines.” www.icn-solutions.nl www.comatech.nu


Het aardige is dat wij het ook kunnen. Wij, lezers van CAD-Magazine, zijn over het algemeen uitstekend toegerust. We hebben het beste gereedschap, vaak professioneel. Maar zoals gezegd, kijken is nog niet begrijpen. Kijken is minder dan de helft van het plezier. Het doen, echt doen, dan ben je verkocht. Dan snap je het opeens. Dan ben je niet langer een ontwerper. Dan ben je meer, dan ben je een maker. Het inzetten van 3D-printen in je werkproces is ...is ...het is ...geen hobby meer, maar een absolute noodzaak voor je ontwikkeling als ontwerper. Iets bedenken en vervolgens gemaakt zien worden, is minstens twee keer zo leuk als het plotten van je eerste tekening. Als je dat hebt meegemaakt.

Rob Oud CAD & Company @RobOud

Evenement

30

Fasten your D seatbelts

e organisatie van de Inventor Academy is in handen van Autodesk en zijn distributeur Datech, verenigd onder de noemer IDCM (Imagine Design Create Manage), in samenwerking met Inventor Wizard. Deze laatste partij heeft zich gemanifesteerd als dé gebruikersgroep van Inventor en mag eigenlijk voor geen enkele gebruiker van deze software een onbekende zijn. Het evenement vond plaats op 19 november 2013 in Belgie en op de 21e in Nederland. Wij bezochten het Nederlandse evenement in Houten. Over de opzet van dit type bijeenkomsten valt al heel lang niets nieuws meer te zeggen. Met een plenaire sessie aan het begin en aan het eind van de dag, met daartussen een aantal parallel verlopende presentaties en hands-on trainingen, werd ook nu het standaardmodel geen geweld aangedaan. In een bezoekverslag als dit is het uiteraard onmogelijk in te gaan op de inhoud van de parallelsessies. Naast de nodige informatie over de kernfuncties van Inventor, waaronder vele tips en tricks, was er ook ruime aandacht voor de meer gespecialiseerde functionaliteit op het gebied van analyse en simulatie. Voor ieder bedrijf dat naast het ‘gewone’ modelleren en uittekenen het ontwerpproces wil optimaliseren, is dit eigenlijk gewoon verplichte kost; door vroeg in het ontwerpproces analyses uit te voeren, kan al op voorhand worden bespaard op latere dure revisies. Productvisualisatie met 3ds Max Design en databeheer met Vault stonden op het programma. Daarnaast was het de eerste keer dat het mogelijk was om kennis te maken met Autodesk’s CAM-toepassing HSM Express. Dit gratis (!) verkrijgbare pakket is geheel in Inventor geïntegreerd. Kortom, voor beginner en gevorderde viel er op allerlei terreinen nog genoeg nieuws te ontdekken.

Inventor Academy

Omwenteling

Een CAD-systeem is voor de meeste organisaties een essentieel gereedschap. Het is echter niet altijd heel eenvoudig te doorgronden, waardoor er ook voor ervaren gebruikers altijd wel iets valt bij te leren. Wanneer je als gebruiker de gelegenheid krijgt om uit zeer deskundige bron je kennis over je CAD-systeem te vergroten, mag je die kans eigenlijk niet onbenut laten. De jaarlijkse Inventor Academy was zo’n gelegenheid.

Door Rob Sman Handen aan de knoppen tijdens de trainingen.

In zijn korte welkomstwoord speelde Fred de Graaf, die bij Autodesk in de Benelux al geruime tijd verantwoordelijk is voor de MCAD-producten, even in op het actuele economische nieuws (er is groei) en bedankte de aanwezigen ervoor dat zij de recessie zullen gaan opheffen: de bedenkers en makers van producten genereren immers waardevermeerdering. Fred’s collega Lieven Grauls, technisch manager met een flink deel van Europa onder zijn hoede, hield vervolgens een presentatie waarvan een aantal punten zeer vermeldenswaard zijn, omdat ze duidelijk de flinke omwenteling illustreren die Autodesk voor ogen staat. Bij die omwenteling gaat het over de steeds verder gaande verschuiving van producten naar de inmiddels tot in den treure besproken cloud. “Die cloud is voor Autodesk niets nieuws; sinds twaalf jaar, dus al voordat zoiets cloud genoemd werd, kunt u al data beheren in Buzzsaw”, begon Lieven zijn betoog, en hij vervolgde: ”Wij hebben innoverende bedrijven daarmee de mogelijkheid gegeven optimaal samen te werken met partners, waar ook ter wereld. Iets wat voor het overleven in de steeds toenemende globalisering van de concurrentie een vereiste is.”

Veiligheid Tegenwoordig krijgt natuurlijk de (on-)veiligheid van het internet veel aandacht, maar die vrees is wat betreft Lieven Grauls ongegrond: “De gebruikte versleuteling voor het dataverkeer is van het niveau van internetbankieren en vele malen veiliger dan het versturen van een document als e-mail attachment.” Overigens is veiligheid wel een punt dat het publiek bezighoudt, want later ontstond er nog een heel gesprek over de juridische aspecten en de geografische ligging


31

van de datacenters. Inmiddels is er een zeer breed aanbod van allerlei cloudgebaseerde producten en diensten. Veelal ligt het voordeel voor de gebruiker in het kunnen aanspreken van zeer veel rekenkracht, voornamelijk voor allerlei analyses en simulaties alsmede rendering. Ook het eerder genoemde werken met centraal beheerde data, zodat alle betrokkenen altijd toegang hebben tot projectdata, is een belangrijk pluspunt. Daarbij komt een tweede aspect van de grote veranderingen goed naar voren: het is mogelijk om deze centrale data met allerlei verschillende mobiele apparaten te benaderen. Hier komen al gauw termen als ‘social networking’ om de hoek kijken.

Businessmodel Veel van het hiervoor genoemde is zoals gezegd al in gang gezet, maar de acceptatie mag van Autodesk nog wel wat sneller. Producten als Configurator 360, een engineer-to-order (ETO) toepassing, en Mockup 360, dat een ontwerp met ontwerpdata in uitlopende formaten kan samenvoegen in een digitale mock-up, zijn nog lang niet bij iedereen bekend. Een paar weken na deze Inventor Academy vond in de VS de jaarlijkse Autodesk University (AU) plaats, waar CEO Carl Bass ook zeer duidelijk aangaf dat Autodesk zich heel sterk op de cloud richt. Uiteraard is dat in de optiek van Autodesk een groot voordeel voor de gebruikers, en er werden op AU een aantal uiteenlopende succesverhalen voor het voetlicht gebracht. Naast het cloud- en mobiele (‘social’) aspect van de grote veranderingsgolf is er nog een derde aspect. De voordelen daarvan zijn ook beslist gunstig voor de gebruiker: steeds vaker bieden de cloudgebaseerde toepassingen een laagdrempelige toegang tot krachtige functionaliteit omdat ze óf deel uitmaken van de extra’s die een klant met subscription (‘onderhoudscontract’) heeft, óf omdat slechts voor het gebruik moet worden betaald (pay-as-you-go) zonder een

Uiteraard was er ook een kleine beursvloer aanwezig.

kostbare licentie aan te moeten schaffen. Deze verschuiving in het businessmodel van Autodesk is in principe een voordeel voor de gebruikers, maar zeker ook voor Autodesk; in een ontmoeting tussen investeerders en de top van Autodesk afgelopen oktober is haarfijn uitgelegd hoe dit uiteindelijk toch ook goed is voor de omzet. Is het een kwestie van tijd tot álle toepassingen in de cloud draaien, en uw leverancier volledige controle heeft? Bass noemde in zijn presentatie voor de investeerders ook expliciet het bestrijden van illegaal gebruik. Hoewel hier en daar, ook bij vooraanstaande leden van de vakpers, vraagtekens en bedenkingen rijzen bij deze ontwikkelingen, lijkt het gezien de dominantie van Autodesk in de markt uiteindelijk een kwestie van accepteren. Riemen vast dus, en een prettige vlucht toegewenst. www.autodesk.nl

advertentie

Bij ons in goede handen NedGraphics BV T + 31 (0) 347 32 96 00


[email protected]

www.nedgraphics.nl

Interview

32

Extra mogelijkheden door Software as a Service

Bentley-software ook voor kleinere Door Lambert-Jan Koops

Wie aanwezig is bij de evenementen van Bentley, zou de indruk kunnen krijgen dat de software van het bedrijf vooral bedoeld is voor de elite: er worden indrukwekkende miljoenenprojecten gepresenteerd die uitgevoerd worden door grote, internationale bedrijven. Toch is het een misverstand om te denken dat kleinere bedrijven niet met de software zouden kunnen werken, zo stelt Huw Roberts vicepresident core marketing bij Bentley Systems. e hebben een tijd lang gefocused op de highend CAD-gebruikers in de bouw, de civiele techniek en de procesindustrie, waarbij we vooral als doel hadden om onze software stap voor stap uit te breiden met steeds meer aanvullende functionaliteit voor de eindgebruikers. Dat heeft geleid tot pakketten waarmee het mogelijk is om grote, indrukwekkende projecten uit te voeren, die we vervolgens weer graag gebruiken als voorbeeld van wat er allemaal mogelijk is met onze software. Door de volledigheid van ons aanbod, is onze software echter ook heel geschikt voor kleinere bedrijven, waar slechts één of twee ontwerpers in dienst zijn. Daarnaast hebben de grote bedrijven die gebruikmaken van Bentley-software ook vaak mensen in dienst die op enig moment voor zichzelf beginnen met een gespecialiseerd advies- of engineeringbureau. Als ze dat doen, blijven ze vaak de software gebruiken die ze gewend zijn. Verder zijn er natuurlijk nog de mensen die een eigen bedrijf beginnen nadat ze zijn afgestudeerd en ook graag verder willen met de software die ze op school hebben gebruikt of waarmee ze tijdens hun stage hebben gewerkt”, legt Roberts uit.

“W

Investering Er zijn dus twee redenen voor Bentley om aandacht te hebben voor de gebruikers in het MKB: de software is er geschikt voor en de kleine bedrijven die Bentley-software gebruiken ontstaan vanzelf. Tot voor kort was er echter wel een drempel die kleinere bureaus moesten overwinnen: de aanschaf

Huw Roberts: “Wie zich aanmeldt voor Select Open Access, kan elke applicatie gebruiken die wij leveren op elk moment dat het hem uitkomt, waarbij hij alleen maar wordt gefactureerd voor de tijd dat hij de applicatie gebruikt."


33

bedrijven van de software gaat gepaard met een serieuze investering en niet iedereen durft die verplichting aan te gaan. Roberts is zich daarvan bewust en daarom ook erg enthousiast over de nieuwe mogelijkheden die Bentley biedt door middel van de Software as a Services (Saas)-optie SELECT Open Acces. Roberts: “Wie zich aanmeldt voor SELECT Open Access, kan elke applicatie gebruiken die wij leveren op elk moment dat het hem uitkomt, waarbij hij alleen maar wordt gefactureerd voor de tijd dat hij de applicatie gebruikt. Dat is met name nuttig voor kleinere bedrijven die bijvoorbeeld één of twee keer per jaar een daglichtstudie willen uitvoeren en daarvoor niet de bijbehorende software fulltime in hun bezit hoeven te hebben. Voor de duidelijkheid: de software hoeft daarbij ook niet voor langere tijd te worden gehuurd, als het project klaar is stopt de gebruiker met betalen. Daarmee is al onze software op een bijzonder laagdrempelige manier beschikbaar voor iedereen en ik denk dat het met name de kleinere bedrijven zijn voor wie dit uitermate gunstig is.”

Optimaal gebruik Naast SELECT Open Acces werd ook MANAGEservices aangekondigd voor het gebruik van ProjectWise en AssetWise. Het doel van MANAGEservices is voor Bentley Systems vooral om klanten zodanig te ondersteunen dat ze optimaal gebruik maken van de software die ze aanschaffen. Zo zorgt de softwareontwikkelaar er binnen MANAGEEservices voor dat de eindgebruiker altijd werkt met de laatste versies van de software. Bovendien wordt gecontroleerd of het systeem van de gebruiker correct is geïnstalleerd en geconfigureerd, en of het voldoet aan de vooraf gedefinieerde gebruikerseisen. Daarnaast zorgen de beveiligingsmedewerkers van Bentley Systems ervoor dat de gebruikersdata goed worden beschermd, terwijl de applicatiespecialisten monitoren of de performance van de software wel optimaal is. Het idee achter MANAGEservices klinkt al met al dan ook heel erg logisch: laat Bentley Systems alle software beheren, want als er een organisatie is die er verstand en ervaring mee heeft, dan is het Bentley wel. Bovendien scheelt het een hoop administratieve handeadvertentie


lingen en implementatiestress. Daarbij mag opgemerkt worden dat Bentley ook met deze dienst niet alleen aan de grote bedrijven denkt: er zijn twee versies beschikbaar van MANAGEservices. Een voor projecten tot 25 gebruikers en een versie die desgewenst tot duizend deelnemers kan bedienen.

Azure Zowel voor SELECT Open Acces als voor MANAGEservices maakt Bentley gebruik van de mogelijkheden die de cloud tegenwoordig biedt. Daarbij leunt het bedrijf nadrukkelijk op de techniek die Microsoft in huis heeft in de vorm van Microsoft Azure: alle ontwikkelingen zijn gestandaardiseerd op dit platform. Een uitbreiding van de op de cloud gebaseerde diensten die Bentley levert valt dan ook in de toekomst nog wel te verwachten, alhoewel er bij Bentley nadrukkelijk gesteld werd dat het ‘niet gaat om het gebruik van cloud-technologie op zich, maar om de uitbreiding van de mogelijkheden met behulp van de cloud’. www.bentley.nl

Tips & Tricks

34

SolidWorks Tips & Tricks

Envelope-functionaliteit biedt on Door Renso Kuster

Bij het ontwikkelen van een nieuw product, zeker wanneer hier meerdere partijen bij betrokken zijn, zijn het handhaven van de structuur en het overdragen van informatie van groot belang. Dit is op meerdere manieren te regelen in SolidWorks. Er zijn echter ook extra mogelijkheden voor aanwezig in functies die er niet direct voor bedoeld zijn. Zo biedt het gebruik van envelopes in SolidWorks extra handvatten voor deze zaken.

e envelope-functionaliteit is Lege structuur al sinds jaar en dag aanweEen envelope is te herkennen aan het zig in SolidWorks. Wie in icoon in de tree en aan de transparante de Help-functie zoekt naar blauwe kleur. Voor iedere beoogde de exacte functie van envemodule dient de gebruiker een envelope lopes, zal zien dat deze bedoeld zijn als aan te maken in de samenstelling. Deze een 3D-selectiehulpmiddel. Bijvoorbeeld worden met mates gekoppeld aan de wanneer een gebruiker alles wil selecteeerste envelope. De gebruiker kan verren wat binnen of buiten het volume van volgens de gewenste data voor de modude envelope zit of hiermee snijdt. Om bij le overnemen uit het topniveau. Wie verdit soort 3D-selecties niet de normale volgens de subsamenstellingen definieert structuur in de weg te zitten, zijn aan de in het project, dient in eerste instantie in envelope een aantal speciale eigeniedere samenstelling de envelope van schappen toegekend. Zo hebben de deze module te plaatsen. De gebruiker envelopes geen massa, komen ze niet bouwt dus als het ware eerst een ‘lege’ voor in de stuklijst en zullen ze niet worstructuur (feature tree) met hierin alleen den meegenomen bij een interference envelopes en lege subsamenstellingen. detection. Deze eigenschappen maken De verschillende subsamenstellingen zijn de envelope bij uitstek geschikt om te funvervolgens te verdelen over de engineers. Voorbeeld van een samenstellingstructuur met envelopes. geren als informatiedrager van projectZelf blijft degene die de envelope-strucgegevens. Zeg maar een soort kapstok tuur heeft opgezet als eindverantwoordelijke de eigenaar van de hoofdsamenstelling. waar alle onderdelen en subsamenstellingen hun projectinformatie uit Overigens is er in het hiervoor beschreven scenario van uitgegaan dat kunnen halen. er met meerdere engineers wordt gewerkt, maar het principe werkt natuurlijk ook goed indien er maar één engineer voor het hele project Envelopes als kapstok is. Het grote voordeel is dan dat de envelopes extra inzicht in de strucWie een project wil starten en de informatie daarvan wil delen met tuur geven. verschillende engineers, wil graag een drietal dingen doen. In de eerste plaats wil hij een ruimteclaim maken waarbinnen een engineer zijn Geen foutmeldingen werk mag doen. Daarnaast wil de projectbeheerder de interfaces tusDankzij het gebruik van envelopes heeft de engineer die met zijn modusen de verschillende modules definiëren en ten slotte wil hij ook de le aan de slag gaat, direct al de projectinformatie beschikbaar die module-overstijgende dimensies en locaties bepalen. voor hem van belang is. Hij heeft dan ook niet meer de hoofdsamenAl deze informatie is in een model te stoppen, dit kan een onderdeel stelling nodig om uiteindelijk zijn ontwerp te kunnen vervolmaken. of een samenstelling zijn. Dit model dient de gebruiker vervolgens als Bij het bouwen van deze module is het raadzaam zoveel mogelijk de eerste in de samenstelling te laden. Bij het invoegen is bij de opties mates en in-context relaties te laten verwijzen naar de envelope. direct al aan te geven dat deze als envelope geladen moet worden. Hierdoor ontstaat een eenduidige omgeving voor de verwijzingen. Er Achteraf is dit ook mogelijk. In dat geval dienen de properties te workan zo geen foutmelding over verbroken relaties meer ontstaan, omdat den opgevraagd en kan de gebruiker daar de optie envelope selectede envelope altijd aanwezig is. ren.

D


35

bedoeld veel mogelijkheden Omdat de structuur al is opgebouwd, zal door het uitwerken van de verschillende modules de hoofdsamenstelling zich als het ware zelf vullen. Iedere keer dat deze geopend wordt, zal deze bijgewerkt worden naar de laatste status, zonder dat er modellen moeten worden geplaatst.

Conclusie Het opzetten van een nieuw ontwerp kan op vele manieren. Wanneer een inzichtelijke structuur en simultaan ontwerpen noodzakelijk zijn, kan de hier beschreven envelopes-methode veel gemak bieden. Soms kan het ‘misbruiken’ van functionaliteit dus tot fraaie praktische oplossingen leiden. Renso Kuster [email protected] is freelance redacteur voor CAD-Magazine.

Samenstelling waarbij plaatwerk en buizen afhankelijk zijn van de envelope, het transparante blauwe onderdeel.

Voor meer gegevens over dit onderwerp zie: www.cadmes.nl.

advertentie

Het 2-daags kennis en netwerk evenement voor de totale keten van: • Rapid Product Development • Rapid Prototyping • Rapid Production

VAKBEURS & CONGRES

RAPIDPRO 2014 INDUSTRIAL

en voor de home professionals: • RapidPro Home Professional

4e editie - Gratis toegang

Woensdag 26 & donderdag 27 februari 2014 NH Conference Centre Koningshof, Veldhoven

www.rapidpro.nl


Tips & Tricks

36

Tips & Tricks Allplan

Wapenen in Allplan 2014 Door Martine Devos

Allplan Engineering biedt volledige vrijheid van werken. Allplan ondersteunt de BIMwerkmethode waarbij het 3D-model van betonvorm en wapening centraal staat. Maar dit is niet de enige mogelijkheid: ook 2D-wapenen wordt ondersteund. Hierbij heeft de gebruiker de keuze dit op een 2D- of 3D-model uit te voeren. Buiten de 3D-wapeningsfuncties zijn er nog bijkomende mogelijkheden die het wapeningsproces kunnen versnellen: het aanmaken van eigen geparametriseerde wapeningstemplates.

2D-Wapening.

3D-Wapening.

p zowel een geïmporteerde tekening als een in Allplan aangemaakte 2D-tekening, kan 2D-wapening worden geplaatst. Hierbij zorgen de wapeningsfuncties ervoor dat snel standaard of vrije staafvormen te tekenen zijn, met automatische herkenning van de 2D-contouren. Met deze werkwijze zijn dus eenvoudig en snel wapeningstekeningen aan te maken, maar ontstaat er geen intelligent wapeningsmodel. Op een 2D-tekening is ook 3D-wapening aan te maken. Hierbij worden door middel van dezelfde functies op een snelle manier staafvormen in de 2D-tekening aangemaakt, maar nu zijn alle verschillende zichten gekoppeld aan één globaal 3D-wapeningsmodel. Naast de tekeningen, is het 3D-model op zich nu ook informatie die kan worden uitgewisseld, net als de hoeveelheden die hieruit volgen.

die de contour van het 3D-model al dan niet automatisch volgen. Deze staafvormen zijn dan op verschillende manieren in het 3D-model te plaatsen, bijvoorbeeld lineair, cirkelvormig, volgens een bepaalde lijn of als variabele staaf.

O

Wapenen op 3D-model De aanpak die past in een volledige BIM-werkmethode, is het aanmaken van 3D-wapening op een 3D-model. Hierbij kan het 3D-model geïmporteerd zijn, of in Allplan zijn aangemaakt. Van dit centrale model met wapening, kunnen aanzichten en sneden aangemaakt worden, waarvan weer volledige vormen wapeningstekeningen kunnen worden samengesteld. De aanzichten en sneden zijn rechtstreeks gelinkt aan het 3D-model, elke wijziging wordt onmiddellijk hierin weergegeven. De hoeveelheden volgen ook meteen uit het 3D-model en zijn altijd up-to-date. De wapeningsfuncties laten zeer verschillende manieren van wapenen toe. Met de functie staafvorm kunnen zowel eenvoudige vormen worden aangemaakt, zoals open of gesloten beugels, alsook vrije vormen

Parametrische wapening Om het wapeningsproces voor veel voorkomende situaties te versnellen, zijn er een aantal voorgedefinieerde wapeningsgroepen beschikbaar, die zich aanpassen aan de huidige situatie in het 3D-model. Met de technologie van de SmartParts is het voor Allplan-gebruikers eveneens mogelijk zelf parametrische wapeningsgroepen te ontwerpen om aangepaste situaties te behandelen, of deze te laten ontwikkelen. De zeer flexibele functies voor het opmaken van wapeningstekeningen maken het mogelijk om van elk wapeningsmodel duidelijke wapeningstekeningen aan te maken. Bij het werken met parametrische wapeningsgroepen, is er nog een bijkomende mogelijkheid. Voor een parametrische wapeningsgroep die zowel 3D-objecten als wapening kan bevatten, is het namelijk mogelijk een voorbereid elementplan te genereren op basis van een template. Hierdoor is in één stap de volledige tekening met alle benodigde aanzichten, sneden en lijsten te genereren. De bijschriften bij de wapening zijn hierbij ook meteen op basis van de voorkeuren van de gebruiker aan te maken.


Martine Devos is customer service consultant bij Allplan. Voor meer informatie over Allplan 2014, zie www.nemetschek-allplan.eu/features-engineering.

CMedia B.V. , uitgever van GIS-Magazine en CAD-Magazine organiseert

Geo G eo

Event E vent

dinsdag 18 maart en woensdag 19 maart 2014 Expo Houten

• Alles staat ergens – geo-informatie voor de bouw! • Geen weg loopt nergens heen – geo-informatie voor de civiele techniek! • Zonder aanvoer geen productie – geo-informatie voor plant design!

www.geoevent.nl

Tips & Tricks

38

Autodesk Mudbox 2014 Uitwisseling met 3D-producten

Door Jean-Pierre van Gastel

Mudbox blijft voor veel CAD-gebruikers een bijzonder product aangezien het is ontwikkeld voor de filmindustrie. Het Nieuw-Zeelandse bedrijf Skymatter maakte Mudbox toen de ontwikkelaars van Skymatter voor Weta Digital werkten aan The Lord of the Rings. De 3D-artiesten bij Weta Digital hadden destijds behoefte aan software waarmee ze digitaal konden boetseren (sculpten) en 3Dschilderen.

Afbeelding 1: Een bewerking in Mudbox kan direct worden overgenomen door 3ds Max (Design), Maya en Softimage.

udbox 2014 is nu nog steeds de digitale sculpting en texture painting oplossing van Autodesk. Vanuit Mudbox zijn er direct connecties te maken met geometrie in Autodesk 3ds Max (Design), Autodesk Maya en Autodesk Softimage. Op basis van de zogenaamde one-click workflows kan de gebruiker een basis 3Dvorm vanuit deze producten met de ‘send to’-functionaliteit over brengen naar Mudbox, waarbij er automatisch een directe koppeling ontstaat. Zodra het model in Mudbox is gedetailleerd of geschilderd, kan de informatie direct weer worden overgenomen door een van de genoemde 3D-producten, zie afbeelding 1.

M Sculpt Tools

De gebruikersinterface van Mudbox is vrij eenvoudig en snel aan te leren. Onderin het scherm zijn de diverse tools te vinden, onderverdeeld in een aantal tabbladen. In het tabblad Sculpt Tools zijn alle verschillende penselen (brushes) beschikbaar waarmee de gebruiker een bestaande 3D-geometrie in de meest uiteenlopende figuren kan omzetten. Elk penseel heeft zijn eigen specifieke eigenschappen en effecten op het 3D-model. Het boetseren of sculpten werkt het best met behulp van een drukgevoelige pen zoals we tegen komen bij een Wacom-tablet. Hoe harder de gebruiker drukt met de pen, hoe meer materiaal er wordt vervormd in het 3D-model. De radius en kracht van de penselen is uiteraard in te stellen en de penselen kunnen volledig symmetrisch hun werk doen.

Afbeelding 2: Een 3D-model dat beschilderd is met behulp van het Ptex-systeem, kan worden overgezet als de textuurcoördinaten zijn aangebracht.

Textuurcoördinaten Het tabblad Paint Tools bevat de belangrijkste mogelijkheden voor het beschilderen van een 3D-model. Dit beschilderen kan op basis van een kleur of een textuur, deze zijn direct met wat extra filters te bewerken. Om een 3D-model te kunnen beschilderen, dient deze wel de bekende textuurcoördinaten (UV’s) te bevatten. Deze komen automatisch al mee vanuit 3ds Max (Design), Maya of Softimage. Het aanmaken van textuurcoördinaten is een vervelend en saai werkje, wat gelukkig in Mudbox zelf niet noodzakelijk is. Mudbox beschikt namelijk over het door Disney ontwikkelde Ptex-systeem, waardoor het niet langer noodzakelijk is om een 3D-object te voorzien van textuurcoördinaten. Het interessante is hierbij dat een 3Dmodel, dat beschilderd is op basis van het Ptex-systeem, kan worden overgezet naar 3ds Max (Design), Maya of Softimage, mits in het model wel beschikbare textuurcoördinaten zijn aangebracht, zie afbeelding 2. Alle bewerkingen op het gebied van boetseren en beschilderen worden apart bijgehouden op een lagensysteem dat uiteraard volledig is te bewerken. Interessant is overigens dat elke laag waarop de gebruiker heeft geschilderd ook te exporteren is naar Adobe Photoshop. In deze applicatie is het model te bewerken met de 2D paint-mogelijkheden die het programma biedt, waarbij deze bewerkingen vervolgens weer opnieuw in te voeren zijn in Mudbox.


Jean-Pierre van Gastel [email protected] is freelance redacteur voor CAD-Magazine. Voor meer informatie over dit onderwerp zie ook: www.autodesk.nl.

39

Tips & Tricks AutoCAD

Point Clouds en kleine verbeteringen In het vorige artikel is Autodesk ReCap uitvoerig behandeld. De output van Autodesk ReCap is een compleet opgeschoonde en geïndexeerde point cloud. In AutoCAD 2014 kunnen deze point clouds vervolgens in het Point Cloud Project (RCP-) en Scan (RCS-) bestand worden ingelezen. Het plaatsen van een point cloud gebeurt altijd nog via de Attach-optie in het Point Cloud panel van de Insert ribbon tab.

Afbeelding 1: De ribbon tab voor point clouds verschijnt automatisch bij het plaatsen van een point cloud.

adat er een point cloud is geplaatst in een tekening, komt er automatisch een contextual ribbon tab bij met de naam Point Cloud. Deze bevat alle mogelijkheden die AutoCAD 2014 biedt op het gebied van point clouds, zie afbeelding 1. Zo kan de gebruiker bijvoorbeeld de visuele weergave van point clouds aanpassen zodat de kleuren worden weergegeven zoals deze door de scanner zijn vastgelegd. Daarnaast is het mogelijk om te kiezen voor een weergave waarbij de object color weer wordt gegeven op basis van het toegekende object, de kleuren zijn gebaseerd op de richting van de normalen, of zelfs de intensiteit gebaseerd is op de reflectiewaarden in de punten, zie afbeelding 2. Indien deze data niet beschikbaar zijn in de 3D-scan worden deze mogelijkheden niet weergegeven. De AutoUpdate-functie staat standaard uit in AutoCAD 2014, waardoor wordt voorkomen dat tijdens het navigeren met een grote point cloud er continu een update moet worden doorgevoerd. De gebruiker kan de point clouds handmatig updaten met de refreshknop.

N

Drawing Documentation AutoCAD 2014 biedt weer een groot aantal kleine verbeteringen, zoals bijvoorbeeld bij het arc-commando. Een arc wordt al sinds het begin van AutoCAD tegen de klok in getekend. Na het eerste punt zit de gebruiker al vast aan de richting. Met de Control-toets kan de richting van de arc in AutoCAD 2014 echter worden omgedraaid. Een andere kleine verbetering, die overigens op nummer 11 van de Autodesk User Group International stond, is de mogelijkheid

Jean-Pierre van Gastel

om een polyline af te ronden door gebruik te maken van het fillet-commando, waardoor de poly ook daadwerkelijk gesloten wordt. Voor Sheet Sets, waar overigens naar mijn mening nog steeds te weinig gebruik van wordt gemaakt, geldt dat het CreateDate-veld de datum weergeeft van het moment van aanmaken. Hierbij wordt dus niet de datum gebruikt die is gebaseerd op de geassocieerde drawing template. Het attribuut dialoogvenster staat eindelijk default aan in AutoCAD 2014 en de gebruiker hoeft dus niet meer de beruchte systeemvariabele ATTDIA op 1 te zetten in de template. Het Hatch-commando onthoudt de selectiemethode die de gebruiker heeft geactiveerd in de ribbon en het Undo-commando is toegevoegd aan de command line. Voor Single line text geldt dat de laatst gebruikte justify-instellingen worden onthouden en de nieuwe systeemvariabele DIMCONTINUEMODE, die standaard op 1 staat, zal altijd bij het gebruik van het DIMCONTINUE- of DIMBASELINE-commando de dimensionstyle respecteren van de geselecteerde bemating waarmee de gebruiker verder wil maatvoeren. Jean-Pierre van Gastel [email protected] is freelance redacteur voor CAD-Magazine. Voor meer informatie over dit onderwerp zie ook: www.autodesk.nl.

Afbeelding 2: De gebruiker kan kiezen uit verschillende weergave-opties.


Door

Tips & Tricks

40

Simplebim de IFC editor Tips & Tricks ArchiCAD

Door Denise Bos

Door in te spelen op het spanningsgebied tussen model en ontvanger, is simplebim een ideale toevoeging op de OpenBIM-werkmethodiek: software die het mogelijk maakt om IFC-bestanden volledig naar wens aan te passen. zelfs een aanpassing van de waarde van de eigenschappen is het mogelijk om zeer specifieke uitwisselingsbestanden te creëren, waarbij elke partij precies de informatie krijgt die hij nodig heeft.

Opsplitsen IFC-bestanden

Links: Gevalideerde informatie in het BIM model; Rechts: het opsplitsen van de informatie in het model

et uitwisselen van BIM-modellen is een uitdaging. Soms is het eenvoudigweg de techniek die faalt, maar meestal speelt onduidelijkheid rondom de inhoud en het doel van de uitwisseling een grote rol. Daardoor brengt uitwisseling vaak risico’s met zich mee. Simplebim speelt in op dit spanningsgebied tussen model en ontvanger. Het biedt de mogelijkheid om informatie in het model te filteren, waarbij enkel de relevante informatie uit het BIM-model uit te wisselen is. Daarnaast is het mogelijk kenmerken van elementen toe te voegen en te wijzigen waardoor het BIM-model toegespitst kan worden op de gevraagde informatie.

H

Afstemming Simplebim maakt gebruik van templates. Hiermee is het mogelijk om automatisch een validatie uit te voeren op de informatie in het model. De template bevat een lijst van elementen en kenmerken die worden gecon-

troleerd. In één oogopslag is te zien of het model voldoet aan de gestelde eisen en of alle gewenste elementen zijn opgenomen in het model. Het is ook mogelijk om een template te gebruiken voor het direct toevoegen, wijzigen of verwijderen van bepaalde eigenschappen. Hierbij kan er worden voldaan aan de voorwaarde dat in het uitwisselingsbestand de juiste set van vereiste eigenschappen is opgenomen.

Het bewerkte model kan opgeslagen worden als een nieuw IFC-bestand. Dit geeft de gebruiker de mogelijkheid om niet het hele model vrij te geven, maar specifieke delen van het bestand met enkel de relevante en betrouwbare informatie die de ontvangende partij nodig heeft. Met simplebim is het niet nodig om over dure BIM-modelleersoftware te beschikken om toch op eenvoudige wijze de kwaliteit van de data te controleren, en waar nodig aan te passen voor een beter resultaat bij het gebruik ervan. Simplebim geeft de mogelijkheid om IFC verder te kunnen specificeren zonder afhankelijk te moeten zijn van anderen. Denise Bos is productspecialist bij KUBUS. Meer informatie over simplebim is te vinden op www.kubusinfo.nl/simplebim.

BIM-Spelling Naast het gebruik van een template is het ook mogelijk om handmatig eigenschappen van elementen toe te voegen, verwijderen of te wijzigen. Een adviseur heeft andere informatie van het BIM-model nodig dan een calculator. Door een filtering van elementen, eigenschappen en


Bepaal de waarde van eigenschappen en welke eigenschappen worden uitgewisseld.

OPLEIDINGEN PLEIDINGEN

ԓԑ ɠԓ ʋɠ Hʋ ɆH ɏɆ Էʃʃȱɏ ʑɠԷ Ɉԯȸʑɠ SɈ ɖS Hʂɖ RȫHʂ $XWWR

Ԕ Ԓ ԒԔ

Krachten Krachten bundelen

CAD Magazine en CADopleidingen.nl bundelen de kracht krachten en met een unieke unieke aanbieding vvoor oor nieuwe nieuwe klanten klanten van van CADopleidingen.nl. W Wanneer anneer u zich nu inschrijft inschrijft voor voor een basiscursus basiscursus AutoCAD, AutoCAD, Revit Revit Architecture, Architecture, Aut Autodesk odesk Inventor Inventor of of Autodesk Autodesk Navisworks, Navisworks, ontvangt ontvangt u CAD Magazine een jaar lang gratis! Met één inspanning maximaal kennis verkrijgen en uw waarde vergroten!

Gratis jaarabonnement CAD magazine bij training via CADopleidingen.nl Registreren Registreren

Na het afnemen vvan an een basis basis cursus cursus naar keuze keuze in de vorm vorm van van E-Learning E-Learning via CADopleidingen ontvangt ontvangt u gratis een jaar lang CAD Magazine! Deze actie is geldig t/m 15 maar maartt 2014.

Hoe

Ga nu snel naar www.cadopleidingen.nl/contact www.cadopleidingen.nl/contact om u in ttee schrijv schrijven en en uw kennis kennis te te vergroten! vergroten! CADopleidingen.nl is onder onderdeel deel van van CAD & Company Company en bereikbaar bereikbaar op: T: T: +31 88 494 6666 - E: [email protected] [email protected]

Gold Gold partner partner Architecture, Engineer ineering & Construction Manufacturing

Tips & Tricks

42

Tips & Tricks voor 3ds Max (Design)

Point Clouds importeren, bewerken en renderen Door Jean-Pierre van Gastel

In dit artikel rondom tips & tricks voor 3ds Max (Design) komt de onlangs geïntroduceerde extension voor 3ds Max (Design) 2014 aan bod. Deze extension, die simpelweg de nieuwste functionaliteit bevat, is overigens alleen maar beschikbaar voor alle 3ds Max (Design) 2014-gebruikers met een actief subscription contract. Via het Autodesk subscription center is de extension te downloaden.

Afbeelding 1: Een point cloud plaatsen in een scène.

Afbeelding 2: Het aanpassen van de weergave van een point cloud op basis van intensiteit, normaalrichting, hoogte of een kleur.

e 3ds Max (Design) 2014 extension bevat concreet twee nieuwe mogelijkheden. De ondersteuning voor Python scripting en point clouds. Python scripting is een zeer bekende en krachtige programmeertaal die in meerdere Autodesk-producten wordt gebruikt, zoals in Autodesk Maya en Autodesk Motion Builder. Python is een vrij eenvoudige taal om aan te leren en te gebruiken om 3ds Max (Design) 2014 naar eigen wensen aan te passen. Een Python-script kan vanaf de 3ds Max (Design) command line worden aangesproken, maar ook op basis van een MAXScript. Door het toevoegen en aanpassen van 3ds Max (Design) 2014 op basis van Python scripting past 3ds Max (Design) 2014 hiermee naadloos in een bestaande Python pipeline.

zen in het .rcs- of .rcp-bestandsformaat. Dit zijn al opgeschoonde en geïndexeerde point clouds. Wie een nog niet-opgeschoonde en -geïndexeerde puntenwolk heeft, kan deze bewerken met Autodesk RecapPro, een tool die overigens niet inbegrepen is bij de installatie van de 3ds Max (Design) 2014-extension, maar die wel apart is te downloaden vanaf de Autodesk-website. Om een point cloud te plaatsen in een 3ds Max (Design) 2014-scène kiest de gebruiker voor de knop PointCloud, die zich bevindt in het Command Panel in de categorie Point Cloud Objects. Vervolgens is met Load Point Cloud de desbetreffende point cloud in het .rcs- of .rcpbestandsformaat te selecteren. Daarna kan de gebruiker de point cloud met behulp van de linkermuisknop plaatsen in de scène, zie afbeelding 1.

D

Point Clouds Point clouds (puntenwolken) als resultaat van een 3D-scanner zijn niet meer weg te denken in de huidige CAD-wereld. Sinds AutoCAD versie 2011 is het al mogelijk om een 3D-scan als point cloud te plaatsen in een technische tekening. Ook voor Autodesk Maya en 3ds Max (Design) waren en zijn er nog steeds commerciële plug-ins beschikbaar die het mogelijk maken om een point cloud te kunnen plaatsen in een 3D-scène. 3ds Max (Design) 2014 biedt echter standaard ondersteuning voor point clouds. De belangrijkste vernieuwing in 3ds Max (Design) 2014 is de mogelijkheid om een point cloud te kunnen renderen in zijn gescande kleuren. Dit is een spectaculaire optie, aangezien dit onmogelijk is in alle CAD-gebaseerde Autodesk-producten. Een point cloud in 3ds Max (Design) 2014 wordt, net als bij andere Autodesk-producten, ingele-

Weergave Het inlezen van een point cloud met meer dan dertig miljoen punten kost wel wat tijd, maar de kwaliteit is dan ook enorm hoog in de viewport. De weergave van de point cloud staat standaard op True Color en laat dus de daadwerkelijk ingescande kleuren zien. Deze weergave is aan te passen met dezelfde functies als in Autodesk RecapPro. Dus concreet een weergave gebaseerd op intensiteit (intensity), normaalrichting (normal), hoogte (elevation) of een enkele kleur gebaseerd op objectniveau (object color), zie afbeelding 2. Door middel van een Level of Detailing slider kan de grootte van de punten worden aangepast, waarmee de navigatiesnelheid in de viewport of de kwaliteit aan te sturen zijn. 3ds Max (Design) 2014 biedt mogelijkheden om te werken met een Limit Box, waarmee de gebruiker een stuk van


43

Afbeelding 3: De gebruiker kan de Limit Box naar eigen wens aanpassen.

Afbeelding 4: Met Level of Detailing is de rendertijd en kwaliteit aan te passen.

een point cloud kan wegsnijden. Een Limit Box wordt weergegeven als een geeltransparante kubus die rond de point cloud komt te staan. Hiervoor dient de gebruiker wel het zogenaamde Sub-Object van de geselecteerde point cloud actief te zetten. Door gebruik te maken van tools zoals Move, Rotate en Scale is de Limit Box volledig te manipuleren totdat het gewenste resultaat is bereikt, zie afbeelding 3. Helaas kunnen er nog geen geometrieën volledig automatisch worden gegenereerd vanuit een point cloud. Wel kan een point cloud dienen als een basis voor een nieuwe geometrie waarbij de point cloud als het ware in 3D wordt overgetrokken.

standaard primitieve, zoals een box, een sphere of een plane. Andere mogelijkheden zijn er momenteel niet. Standaard zullen bij het gebruik van een Display Volume alleen de punten worden gerenderd die zich in het volume bevinden. Met de optie Invert is dit om te draaien en worden alleen de buitenliggende punten gerenderd.

Nieuwe geometrie Door vanuit een Editable Poly-object te starten, kan de gebruiker met behulp van Create nieuwe polygonen aanmaken door punten aan te wijzen. Deze punten mogen de punten van een point cloud zijn, want er is immers een nieuwe objectsnap beschikbaar in 3ds Max (Design) 2014 die het mogelijk maakt om te snappen op punten in een point cloud. Deze unieke Point Cloud Vertex-objectsnap bevindt zich in een eigen categorie, genaamd Point Cloud Objects, in het dialoogvenster Grid and Snap Settings. Het is overigens wel een enorm karwei om op deze wijze nieuwe geometrie te creëren, maar het is in ieder geval wel mogelijk. Voor het renderen van point clouds zijn er ook diverse instellingen terug te vinden in 3ds Max (Design) 2014. Door gebruik te maken van zogenaamde Display Volumes kan de gebruiker bepalen welke delen van een point cloud er wel of niet worden gerenderd. Deze Display Volumes dienen echter wel aangemaakt te worden met behulp van een

Rendertijd Het renderen van point clouds kan ontzettend lang duren, zeker als indirecte belichtingstechnieken zoals Final Gather worden gebruikt. De rendertijd is echter te verkleinen door minder punten te renderen. Dit is in te stellen zodra de optie Fixed in Rendering wordt aangezet. Vervolgens bepaalt de waarde die de gebruiker invult bij Level of Detailing hoeveel punten er werkelijk gerenderd worden. Hoe hoger het getal, met een waarde tussen 1 en 100, hoe meer punten er worden meegenomen, zie afbeelding 4. Het renderen van point clouds werkt overigens alleen maar met de NVIDIA Mental Ray-render engine. Standaard reageren de point clouds niet op lichtbronnen die de gebruiker aanbrengt in de scène. Dit is te veranderen door het specifieke Autodesk Point Cloud-materiaal toe te kennen aan een point cloud. Bij dit materiaal kan de optie Receive Shadows worden aangevinkt en kan de gebruiker aangeven welke lichtbronnen er schaduw mogen genereren. Om het helemaal compleet te maken, is het zelfs mogelijk om ook contactschaduwen, ofwel Ambient Occlusion, door te laten rekenen. Jean-Pierre van Gastel [email protected] is freelance redacteur voor CAD-Magazine. Voor meer informatie over dit onderwerp zie ook: www.autodesk.nl.

advertentie

nkamer! Dé webshop voor uw teke

€ 750

R UCHE NG VO UWE I N I A TR N NIE BIJ EE N SUITE DESIG

CAD CAD SOFTWARE SOFTWA SOFTWARE – CAD CAD TRAININGEN TRAININGEN – PLOTTERS PLOTTERS & S SCANNERS CA ANNERS PL PLOTTERPAPIER OTTERPAP IER & IINKT NKT – COM COMPUTERS PUTERS EN H HARDWARE HARDWA APIER WARE KORTING I.P.V. VOUCHER? BEL: 0412 - 614 501

0412 – 614 501

W WWW.CADSTUNTER.NL WW.CADSTUNTER.NL

Tips & Tricks

44

Tips & Tricks Inventor

Deskundig de kop ingedrukt In een part kunnen vormelementen (features) om verschillende redenen en op verschillende manieren tijdelijk worden verwijderd. Hieronder het eerste deel van een overzicht. Mét een speciale truc!

Door Rob Sman

n het bovenstaande intro wordt het woord voorbeeld worden uitgeschakeld wanneer hij verwijderen genoemd, maar dat is eigen‘niet meer past’. Dat laatste kan ook enigslijk niet het goede woord; in Inventor wordt zins worden geautomatiseerd door een (wat de term ‘suppress’ (onderdrukken) gebruikt. verborgen) variant van Suppress Features, Het gebruik van deze functie is zeer eendie gevonden kan worden onder de voudig: selecteer de feature in de browser of Properties in het contextmenu. In het dialooghet grafische scherm en roep met de rechter venster kan de gebruiker kiezen tussen muisknop het contextmenu op en selecteer daar Suppress Always, hetgeen gewoon gelijk is Suppress Features. De feature is nu als het ware aan Suppress zoals hierboven beschreven, inactief; hij maakt nu geen deel meer uit van en Suppress If, ook wel bekend als de geometrie van het model, maar blijft wel Conditional Suppression. Als voorwaarde behouden, zodat hij ook weer aan de geomevoor onderdrukken wordt de waarde van een trie kan worden toegevoegd. De feature (numerieke) parameter gebruikt. In het behoudt dus ook een vermelding in de browinvoerveld voor de waarde mag ook een verFeature Suppression: Op één ribbe zijn zowel een chamfer als fillet ser, maar de weergave daarvan is aangepast gelijking (‘sommetje’) worden ingevuld, zie aangebracht (hier beide zichtbaar ter illustratie). aan de onderdrukte status. Het weer activeren de afbeelding. gebeurt ook weer vanuit het contextmenu, met Unsuppress Features. Features die afhankelijk zijn van de aanwezigheid van een bepaalde Voorbeeld feature worden mede onderdrukt wanneer die bepaalde feature wordt Aangezien ook iedere Userparameter ter referentie kan worden opgeonderdrukt. Een eenvoudig voorbeeld is een extrusie met een fillet op roepen, zou de gebruiker deze ook speciaal voor deze toepassing één of meer ribben; deze fillet kan nu eenmaal zonder de extrusie niet kunnen aanmaken. Bijvoorbeeld een parameter met als naam ‘gatenbestaan. Mogelijk treden er ook foutmeldingen op over features die weg’ en als waarde 1. Om het netjes te houden dient deze waarde niet meer kunnen worden opgebouwd. wel unitless te zijn. Door aan ieder Hole in het model met Suppress If de voorwaarde gatenweg=1 te stellen, kunnen ze allemaal tegelijkertijd worden onderdrukt. Iedere andere waarde van ‘gatenweg’ brengt Permanente aanpassing alle gaten weer tevoorschijn. Het is aan te raden voor alle duidelijkHet onderdrukken van een feature kan bijvoorbeeld gebruikt worheid in de lijst met parameters onder Comment even te documenteren den voor ontwerpvarianten, maar ook voor een meer permanente wat de bedoeling van deze parameter is. Hiermee is nog niet alles aanpassing. Zo kan bijvoorbeeld op een rand waarop een fillet is over Feature Suppression gezegd. Wordt dus vervolgd... aangebracht die fillet worden onderdrukt, om vervolgens op diezelfde rand een chamfer aan te brengen. Ook kan een feature bij-

I

www.autodesk.nl

advertentie


Vijf maal ‘Q & A’ Solid Edge Tips & Tricks

Door Jaap Dubbelaar

Deze aflevering van Tips & Tricks voor Solid Edge worden vijf korte vragen behandeld die zijn gesteld aan de Helpdesk van Siemens PLM Solutions.

Een 2D-patroon overnemen van Draft naar Profile/Sketch.

Via View&Markup kan een .pcf file worden aangemaakt met een PMI Section.

Q1: Hoe kan een 2D Pattern, van bijvoorbeeld cirkels, gemaakt worden in een Sketch of Profile? A1: Binnen de Sketch en Profile-tekenfuncties van een onderdeel of samenstelling komt het Pattern-commando niet voor. In een 3Dbestand kan wel een patroon worden aangebracht van een complete bewerkingsfeature zoals een Hole of van onderdelen binnen een samenstelling. Patronen van 2D-objecten zoals lijnen en cirkels kunnen alleen in een Draft worden aangebracht. Dit is dan ook de werkwijze om deze patronen te tekenen. Ze kunnen vervolgens eenvoudig worden overgenomen via het Windows-klembord (Copy/Paste) naar een Sketch of Profile.

Break Lines Q2: Hoe kunnen de Break Lines in een view worden aangepast? A2: Een tekeningaanzicht van een lang onderdeel of samenstelling kan als Broken View worden uitgevoerd, waarbij de Break Lines aangeven waar de weergave is ingekort. Als de plaats of het type Break Line moet worden aangepast, selecteert de gebruiker het tekeningaanzicht, waarna op de Ribbon Bar, uiterst rechts, een knop ‘Show Broken View’ verschijnt. Met deze knop wordt weer teruggeschakeld naar de volledige weergave van de view, waarbij de gedefinieerde Break Lines kunnen worden geselecteerd en aangepast.

PMI View Q3: Kan een PMI Section View van een onderdeel of samenstelling zichtbaar gemaakt worden in de gratis SE Viewer? Zo ja, hoe?

User-quantity Mass geeft de totale massa, inclusief de parts met aangepaste aantallen.

ken. De V&M-omgeving zal nu opstarten en het 3D-model of de samenstelling weergeven, inclusief de gedefinieerde Section View en eventuele andere PMI views. Vanuit V&M wordt de geometrie opgeslagen als Package Collaboration File die vervolgens in de SE Viewer te bekijken is.

User-quantity Mass Q4: Wat stelt User-quantity Mass voor op het Physical Properties formulier? A4: Soms is het handig om onderdelen die heel vaak in een samenstelling voorkomen slechts eenmaal echt te plaatsen en vervolgens binnen de Occurrence Properties het werkelijke aantal op te geven. Dit heet dan een ‘User-Defined Quantity’. Als deze functie binnen een samenstelling gebruikt is, dan zal in het Physical Properties-formulier in het veld ‘User-quantity mass’ de werkelijke massa van de constructie worden weergegeven. Daarbij is rekening gehouden met het totaal aantal onderdelen, inclusief de door de gebruiker ingegeven aantallen.

Physical Properties Q5: Hoe kunnen de Physical Properties van een gedeelte van een samenstelling worden opgevraagd? A5: Dit kan door eerst dit gedeelte te selecteren alvorens het Physical Properties-formulier te openen. Solid Edge zal hierdoor alleen de eigenschappen van deze delen binnen de samenstelling gebruiken voor de berekeningen.

A3: Ja, dit kan door in de Pathfinder, op het PMI view, middels de rechtermuisknop de functie Send PMI to View and Markup te gebrui-


Jaap Dubbelaar is freelance redacteur voor CAD-Magazine. Aanvullende informatie over Solid Edge is te vinden op www.solidedge.com en www.solidedge.nl.

Tips & Tricks

45

Lezersservice / Adverteerdersindex

46

De doelgroep

Password

CAD-Magazine wordt in Nederland en België verspreid onder (potentiële) gebruikers van PC CAD, GIS, visualisatie en andere ontwerpproducten, binnen industriële ondernemingen, productie-, bouw-, installatie- en civieltechnische bedrijven, ingenieurs-, technische advies-, ontwerpen architectenbureaus, de centrale, lokale en provinciale overheden, nutsbedrijven, instellingen voor middelbaar en hoger technisch onderwijs, dealerorganisaties en leveranciers in de CAD-branche.

Profiteer van de voordelen van een abonnement op CAD-Magazine. U heeft als abonnee met uw debiteurennummer toegang tot de digitale bladerversie van CAD-Magazine alsmede het gehele nieuws- en artikelenarchief op de website.

Abonnementen 2014 Een abonnement op CAD-Magazine vraagt u aan via de website www.cadmagazine.nl. U kunt kiezen uit twee abonnementsvormen: een abonnement op de gedrukte versie of een abonnement op de digitale bladerversie van CAD-Magazine. De prijs voor een jaarabonnement (acht opeenvolgende nummers) op de gedrukte versie van CAD-Magazine bedraagt € 78,- (exclusief 6% btw). Deze prijs geldt voor verzending binnen Nederland. Voor verzending buiten Nederland bedraagt de prijs € 98,-. De prijs voor een jaarabonnement op de digitale bladerversie van CAD-Magazine bedraagt € 17,50 per jaar. Abonnementen worden automatisch verlengd. Opzeggingen, schriftelijk of via e-mail, dienen één maand voor het verstrijken van het abonnementsjaar in ons bezit te zijn. U ontvangt altijd een bevestiging van de opzegging en de einddatum per e-mail of brief. Telefonische opzeggingen worden niet in behandeling genomen. Voor informatie en aanvraag abonnementen: [email protected].

CAD-Magazine op internet Meer nieuws, de actuele agenda en een online artikelenarchief vindt u op www.cadmagazine.nl.

Informatieservice Onder elk artikel staat de website van de producent of dealer vermeld. Geïnteresseerden kunnen hiermee zelf informatie opzoeken over de besproken onderwerpen.

Gegevens onjuist? Indien uw adres- of persoonsgegevens op de adresdrager van CADMagazine onjuist blijken te zijn, verzoeken wij u deze adresdrager met gecorrigeerde gegevens in een gesloten envelop te retourneren aan:

CMedia B.V. Bezoekadres

Postadres

Ecopark 15 8305 BJ Emmeloord

Postbus 231 8300 AE Emmeloord

U kunt wijzigingen ook via e-mail verzenden naar [email protected].

In CAD-Magazine 2 - 2014

Adverteerdersindex

Rekensoftware in de bouw en civiele techniek

CAD Accent

www.infracad.nl

CAD & Company

www.cadcompany.nl

9, 11, 13

CADexpress

www.cadexpress.eu

23, 24, 25, 26

CADJOBS

www.cadjobs.nl

CADkoop

www.cadkoop.eu

CADopleidingen

www.cadopleidingen.nl

41

CADstunter

www.cadstunter.nl

43

GeoEvent

www.geoevent.nl

37

Hofstede van Erkel

www.inventor-professional.nl

44

ICN-Solutions

www.icn-solutions.nl

33

Mikrocentrum

www.rapidpro.nl

35

NedGraphics

www.nedgraphics.nl

31

TEC/CAD College

www.cadcollege.nl

48

De vereniging Stumico heeft een lange historie op het gebied van rekensoftware in de bouw en civiele techniek. Herman Oogink, bestuurslid van Stumico en CTO bij Nemetschek Scia, kijkt in deze special over rekensoftware terug en vooruit.

De nieuwe pier van Scheveningen De Nederlandse Maryn Hekker is pas 24 en net afgestudeerd als ruimtelijk ontwerper aan de Willem de Kooning Academie te Rotterdam. Als afstudeerproject koos ze voor de herinrichting van de iconische Pier van Scheveningen. Met haar eigenzinnige concept kaapte Maryn de hoofdprijs weg in ‘Your World Reimagined’, de internationale Vectorworks-ontwerpwedstrijd voor studenten en professionals.

CAD-Magazine verschijnt omstreeks 10 maart 2014.

2

27 14, 19, 47


Kennis voor CAD Engineers Cursussen AutoCAD, Inventor, Revit, 3ds Max TEC, het CAD College, is dé opleider tot CAD specialist. Welk instapniveau u ook heeft, bij TEC leert u op een plezierige manier om te gaan met CAD. Naast het geven van kwalitatief hoogstaande cursussen, is het veelzijdige instituut uitgever van het standaard us Nieuw: curspert x E x a studieboek over CAD-tekenen en biedt haar website goede online support. 3ds M AutoCAD

AutoCAD Update

n

Basis

e s s u s r

3ds Max

AutoCAD & 6 U /

3ds Max Gevorderd

Basis

AutoCAD 360

TEC biedt een unieke opleiding die U snel en gericht uw ambitie realiseert en u voorziet van software en boeken, de titel ACE, Autodesk Cetified Engineer en een HBOcertificaat U 8-9 cursusdagen, afstudeerproject van minimaal 5 weken en mondeling examen.

Inventor Ontwerp Optimalisatie

AutoCAD & 6 U /ÊBasis

Gevorderd

HBO-deeltijdopleiding

Inventor Gevorderd

AutoCAD 3D

AutoCAD

Optimalisatie

Inventor Update

Inventor Basis

Revit Gevorderd

AutoCAD Gevorderd

c

u

Revit Basis

Inventor iLogic EÊ6 U / Fusion 360

3ds Max

Ý«iÀÌ

>Ê>yÊ«ÊÛ>ÊiiÊVÕÀÃÕÃÊÌÛ>}ÌÊÕÊiiÊÕÌìÃÊ iÀÌwÊV>>Ì° 6}ÌÊÕÊiiÊ«i`}]Ê`>ÊLi>>ÌÊÕÊâivÃÊiiÊ "ÊvÊ "Ê iÀÌwÊV>>Ì°

Nieuw: ventor cursus InV B.NET & ic g o iL us Nieuw: curs0 Fusion 36

ACE ACE ACE ACE

us Nieuw: curs60 3 D A C to u A

3x

Cursussenure! ect t Revi Archit

Award

MBO-deeltijdopleiding

Leerboeken De complete studieboeken inclusief naslagwerk uit de serie Computer Ondersteund Ontwerpen van ir. R. Boeklagen is al jaren het meest gebruikte boek bij bedrijven en opleidingsinstituten. U haalt als beginnende- en als gevorderde gebruiker met dit Nederlandstalige boek het maximale resultaat uit uw CAD-systeem.

Mechanical Designer (Inventor) System Manager (AutoCAD/VB.NET) 3D Designer (AutoCAD/3ds Max) Architectural Designer (Revit Architecture)

In een kleine groep wordt u opgeleid vanaf de eerste stappen tot aan een specialistenniveau. Door de intensieve begeleiding en de deskundige docenten is de opleiding voor u op maat gesneden. MBO AutoCAD Specialist MBO Inventor Specialist

2013 2000 t/m (LT) nieuw: AutoCAD (LT) Geschikt voor s4OOLPALETTES

KKEN s$YNAMISCHEBLO KKEN s!NNOTATIEVEBLO

8000 e Symbolen Nederlands AutoCAD

NIEUW

voor

Auto

CAD

r Compute

R. Boek de serien van ir. uct uit erpe Een prod nd Ontw rsteu Onde

NIEUW

lagen

reide Met uitgeb k ee th lio bib ymbolen! Veiligheidss

NIEUW /cadcollege m o .c e b tu u www.yo Vraag de gratis informatieset aan: ÌiÊäÓ{ÊÎxÈÊxÈÊÇÇÊUÊv>ÝÊäÓ{ÊÎx{Ê£ÊÎ£Ê ÊvJV>`Vi}i°ÊÊÊUÊÜÜÜ°V>`Vi}i°Ê iÀiLÃÊ£ä£nÊ ÊÊÈx{ÈÊ ÊÊ i}i

NIEUW

ÕÜiÊ ÊÛÀÊìÊi boeken op: i° ÜÜÜ°V>`Vi}

Februari 2014 jaargang 25

Recommend Documents