Examenblad VO Centraal Examen, no. 31, juni 2012, jaargang 11
EXAMENBLAD N.A. Jaargang 11, mei 2012, no. 31 Bestemd voor
Datum Kenmerk Inhoud
ETE Schouwburgweg z/n Willemstad, Curaçao. Tel: (5999) 434-3766 Fax: (5999) 465-2784 E-mail:
[email protected] [email protected] web-site: www.gobiernu.cw
de schoolbesturen de scholen voor voortgezet onderwijs de examenklas docenten van het voortgezet onderwijs de landsexamencommissie de directie onderwijs en wetenschap de onderwijsinspectie de constructiegroepsleden VO van het ETE de onderwijsvakbond 14 juni 2012 2012 / Ex-168 Woord vooraf 31.1 Vastgestelde rooster voor de centrale examens in 2013 31.1.1 bijlage 1A Eerste tijdvak 2013 centrale examens VSBO PBL 31.1.2 bijlage 1B Eerste tijdvak 2013 centrale examens VSBO PKL 31.1.3 bijlage 1C Eerste tijdvak 2013 centrale examens VSBO TKL 31.1.4 bijlage 1D Eerste tijdvak 2013 centrale examens HAVO 31.1.5 bijlage 1E Eerste tijdvak 2013 centrale examens VWO 31.1.6 bijlage 2A Tweede tijdvak 2013 centrale examens VSBO, HAVO, VWO 31.1.7 bijlage 3 Tijdschema Centraal Examen 2013 31.1.8 bijlage 4 Derde tijdvak Centraal Examen 2013 31.1.9 bijlage 5 Toegestane hulpmiddelen centrale examens 2013
31.2
Planning activiteiten Centraal Examen 2013
1 2 4 5 6 7 8 9 10 10 11 16
ETE Management Contactpersonen:
Esther Padilla-Bomberg, Hoofd ETE:
[email protected] Directie Secretaresse: Emy Coelho,
[email protected]
Telefoonnummers: 434-3736 /434-3766 Faxnummer : 465-2784
Woord vooraf In deze editie van het Examenblad V.O. van het ETE treft u het definitieve ‘Rooster voor de centrale examens van de eindexamens en de landsexamens vwo, havo en vsbo in 2013’. Aan de schooldirecties wordt verzocht om goed kennis te nemen van deze informatie en een exemplaar van dit Examenblad aan de onder hen ressorterende examenklasdocenten te doen toekomen! Namens het ETE – team wensen wij eenieder een succesvolle afronding van het schooljaar 2011-2012 en een goed begin van het schooljaar 2012-2013.
1
Examenblad VO Centraal Examen, no. 31, juni 2012, jaargang 11
31.1
Vastgestelde Rooster voor de Centrale Examens van de eindexamens en de Landsexamens vsbo, havo, vwo in 2013
Regeling vaststelling rooster centrale examens. Met deze regeling worden het tijdstip en de duur van de examens voor de centrale examens van de eindexamens en de landsexamens vwo, havo en vsbo/vmmbo in 2013 vastgesteld. Tevens worden regels gegeven met betrekking tot de hulpmiddelen die gebruikt mogen worden bij het maken van de opgaven. Het Expertisecentrum voor Toetsen & Examens is verantwoordelijk voor de vaststelling van het rooster van de centrale examens vsbo, havo, vwo. Het Rooster Centrale Examens is geldig voor alle scholen van het voortgezet onderwijs op Curaçao en de eilanden van het Caribisch Nederland1. Indien Sint Maarten in 2013 gebruik maakt van de ETE examens, dan geldt dit rooster ook voor hun. Er mag niet afgeweken worden van het centrale examenrooster. Het Rooster heeft betrekking op alle examenvakken, zowel de lokaal geconstrueerde als de examenvakken uit Nederland*. Dit laatste houdt in dat scholen niet uit moeten gaan van het rooster van Nederland*. *LET OP: Voor Curaçao en de overige afnamelocaties zoals hierboven is aangegeven, is de examentijd van de Nederlandse examens aangepast aan de lokale tijden en omvat een half uur extra tijd, met uitzondering van de vakken van de Moderne Vreemde Talen uit (Engels, Spaans, Frans, Duits). Bij de MVT-en is er geen sprake van half uur extra tijd. De examentijd/duur is daar gelijk met die van Nederland. Voor het examen Nederlands havo / vwo is de examentijd 210 minuten. De extra half uur tijd is reeds in het rooster van het ETE verwerkt. Gelet op artikel 19 van het landsbesluit eindexamens VWO-HAVO-VSBO, P.B. 2008, no. 54, d.d. 23 juni 2008. Artikel 1 De periode waarop in 2013 de centrale examens gepland zijn: a. het eerste tijdvak Centraal Eindexamen (CE) vindt plaats voor VSBO in de periode van 13 mei tot en met 28 mei 2013. b. het eerste tijdvak Centraal Eindexamen (CE) vindt plaats voor HAVO en VWO in de periode van 13 mei tot en met 30 mei 2013. c. het eerste tijdvak Centraal Praktijk Examen (CPE) in het VSBO PBL en Centraal Integratief Examen (CIE) in het VSBO PKL en het Centraal Schriftelijk Praktijk Examen (CSPE), vinden plaats vanaf maart 2013. Het definitieve gespecificeerde rooster hiervoor wordt alsnog vastgesteld. d. het tweede tijdvak CE begint op 17 juni en eindigt op 21 juni 2013. e. het tweede tijdvak CPE, CIE en CSPE vinden plaats in de periode van 5 - 12 juni 2013. f. het derde tijdvak vindt plaats in augustus 2013. Artikel 2 1. De dagen en uren waarop de examens van het Centraal Eindexamen in het eerste tijdvak worden afgenomen, zijn vastgesteld zoals vermeld in bijlage 1 bij deze regeling. De dagen en uren waarop de toetsen van het Centraal Eindexamen in het tweede tijdvak worden afgenomen, zijn vastgesteld zoals vermeld in bijlage 2 bij deze regeling. 2. Het tijdschema verdere afwikkeling Centraal Eindexamen 2013 is vastgesteld in bijlage 3 bij deze regeling. 3. De dagen en uren waarop de toetsen van het Centraal Eindexamen in het derde tijdvak worden afgenomen, worden na aanmelding meegedeeld door het ETE (zie ook bijlage 4 bij deze regeling). 4. De toegestane hulpmiddelen bij het Centraal Eindexamen 2013, zijn vastgesteld in bijlage 5 bij deze regeling. 5. De planning overige activiteiten Centraal Eindexamen 2013, is vastgesteld in bijlage 6 bij deze regeling. ____________ 1
de eilanden van het Caribisch Nederland nemen de ETE examens af tot en met de overgangsperiode, tw. vsbo 2015, havo 2016 en vwo 2017.
2
Examenblad VO Centraal Examen, no. 31, juni 2012, jaargang 11
Artikel 3 De "regeling vaststelling rooster centrale examens" wordt bekend gemaakt in het officiële publicatieblad van het ETE, te weten in dit Examenblad VO ETE, no 31. Artikel 4 Deze regeling treedt op 1 augustus 2012 in werking Mevr. Esther A.R. Padilla-Bomberg Hoofd ETE, Uitvoerende Organisatie Ministerie van OWC&S 434 3736 / 434 3766
3
Examenblad VO Centraal Examen, no. 31, juni 2012, jaargang 11
31.1.1 Bijlage 1A Eerste tijdvak 2013 centrale examens VSBO PBL VSBO - Praktisch Basisgerichte Leerweg (PBL)
VASTGESTELDE ROOSTER CENTRALE EXAMENS 2013 EERSTE TIJDVAK
DATUM
TIJD en VAK
vanaf ma. 11 maart 2013
C.P.E. en C.S.P.E.
ma. 13 mei
07.30 - 09.30 Nederlands 07.30 - 09.30 Biologie 07.30 - 9.30 Papiaments 07.30-09.30 Mens & Maatschappij 1,2 07.30 - 09.30 Nask 1
di. 14 mei wo. 15 mei do. 16 mei vr. 17 mei
ma. 20 mei di. 21 mei wo. 22 mei do. 23 mei vr. 24 mei
ma. 27 mei di. 28 mei
07.30-09.30 Spaans 07.30 - 09.30 Wiskunde 07.30 - 09.30 Engels 07.30 - 09.30 Economie vrij
vrij 07.30-09.30 Sectorprogramma vakken*: Administratie & Commercie Hospitality Koken & Serveren Hospitality Brood & Banket Sector Techniek vakken
Toelichting 1. Het definitieve afnamerooster van het Praktijk-examen wordt na evaluatie met de scholen vastgesteld. 2. Zie bijlage 5 voor toegestane hulpmiddelen. Waar geen vakspecifiek hulpmiddel is vermeld, is alleen het “basispakket” hulpmiddelen toegestaan. Ook in 2013 is een eendelig verklarend woordenboek Nederlands of Engels of Papiamentu toegestaan bij alle schriftelijke examens. Uitgezonderd zijn de praktijkexamens. 3. Naast een verklarend woordenboek is een tweetalig woordenboek vanuit én naar de doeltaal toegestaan, in één band of twee afzonderlijke delen. Opmerkingen: - Eventuele hulpmiddelen bij de CSE sectorprogramma’s en CIE en CPE en CSPE worden t.z.t. bekendgemaakt. - De zittingsduur van het Praktijk Examen (CPE en CIE) en van het Centraal Schriftelijk en Praktisch Examen (CSPE) van de beroepsgerichte programma’s worden t.z.t. bekendgemaakt. Let op! In geval dat voor een kandidaat twee examens gelijktijdig zijn ingeroosterd, doet de kandidaat de examens na elkaar, waarbij hij/zij na het eerste examen in quarantaine wordt gehouden.
4
Examenblad VO Centraal Examen, no. 31, juni 2012, jaargang 11
31.1.2 Bijlage 1B Eerste tijdvak 2013 centrale examens VSBO PKL VSBO - Praktisch Kadergerichte Leerweg (PKL)
VASTGESTELDE ROOSTER CENTRALE EXAMENS 2013 EERSTE TJDVAK
DATUM
TIJD en VAK
vanaf ma. 11 maart 2013
C.P.E. en C.S.P.E.
ma. 13 mei
07.30 - 10.00 Nederlands 07.30 - 10.00 Biologie 07.30 - 10.00 Papiaments 07.30-10.00 Mens & Maatschappij 1,2 07.30 - 10.00 Nask 1
di. 14 mei wo. 15 mei do. 16 mei vr. 17 mei
ma. 20 mei di. 21 mei wo. 22 mei do. 23 mei vr. 24 mei ma. 27 mei di. 28 mei
07.30-10.00 Spaans 07.30 - 10.00 Wiskunde 07.30 - 10.00 Engels 07.30 - 10.00 Economie Vrij Vrij 07.30 - 10.00 Sectorprogramma vakken*: Administratie & Commercie Hospitality Koken & Serveren Hospitality Brood & Banket Sector Techniek vakken
Toelichting 1. Het definitieve afnamerooster van het Praktijk-examen wordt na evaluatie met de scholen vastgesteld. 2. Zie bijlage 5 voor toegestane hulpmiddelen. Waar geen vakspecifiek hulpmiddel is vermeld, is alleen het “basispakket” hulpmiddelen toegestaan. Ook in 2013 is een eendelig verklarend woordenboek Nederlands of Engels of Papiamentu toegestaan bij alle schriftelijke examens. Uitgezonderd zijn de praktijkexamens. 3. Naast een verklarend woordenboek is een tweetalig woordenboek vanuit én naar de doeltaal toegestaan, in één band of twee afzonderlijke delen. Opmerkingen: - Eventuele hulpmiddelen bij de CSE sectorprogramma’s en CIE en CPE en CSPE worden t.z.t. bekendgemaakt. - De zittingsduur van het Praktijk Examen (CPE en CIE) en van het Centraal Schriftelijk en Praktisch Examen (CSPE) van de beroepsgerichte programma’s worden t.z.t. bekendgemaakt. Let op! In geval dat voor een kandidaat twee examens gelijktijdig zijn ingeroosterd, doet de kandidaat de examens na elkaar, waarbij hij/zij na het eerste examen in quarantaine wordt gehouden.
5
Examenblad VO Centraal Examen, no. 31, juni 2012, jaargang 11
31.1.3 Bijlage 1C Eerste tijdvak 2013 centrale examens VSBO TKL VSBO - Theoretisch Kadergerichte Leerweg (TKL)
DATUM
TIJD en VAK
ma. 13 mei
07.30 - 10.00 Nederlands
di. 14 mei wo. 15 mei do. 16 mei vr. 17 mei ma. 20 mei di. 21 mei wo. 22 mei do. 23 mei vr. 24 mei
ma. 27 mei di. 28 mei
VASTGESTELDE ROOSTER CENTRALE EXAMENS 2013 EERSTE TJDVAK
10.30 - 12.30 Frans 07.30 - 10.00 Nask 2 07.30 - 10.00 Papiaments 07.30 - 10.00 Mens en Maatschappij 1, 2 Vrij 07.30 - 10.00 Spaans 07.30 - 10.00 Biologie 07.30 - 10.00 Wiskunde 07.30 - 10.00 Engels 07.30 - 10.00 Nask1 07.30 - 10.00 Economie 07.30 - 10.00 Sectorprogrammavakken*: Administratie & Commercie Hospitality Koken & Serveren Hospitality Brood & Banket Zorg en Welzijn Intrasectoraal Techniek Algemeen
Toelichting 1. Zie bijlage 5 voor toegestane hulpmiddelen. Waar geen vakspecifiek hulpmiddel is vermeld, is alleen het “basispakket” hulpmiddelen toegestaan. Ook in 2013 is een eendelig verklarend woordenboek Nederlands of Engels of Papiamentu toegestaan bij alle schriftelijke examens. Uitgezonderd zijn de praktijkexamens. 2. Naast een verklarend woordenboek is een tweetalig woordenboek vanuit én naar de doeltaal toegestaan, in één band of twee afzonderlijke delen. Let op! In geval dat voor een kandidaat twee examens gelijktijdig zijn ingeroosterd, doet de kandidaat de examens na elkaar, waarbij hij/zij na het eerste examen in quarantaine wordt gehouden.
6
Examenblad VO Centraal Examen, no. 31, juni 2012, jaargang 11
31.1.4 Bijlage 1D Eerste tijdvak 2013 centrale examens HAVO HAVO
VASTGESTELDE ROOSTER CENTRALE EXAMENS 2013 EERSTE TIJDVAK
DATUM
TIJD
VAK
ma. 13 mei di. 14 mei wo. 15 mei do. 16 mei vr. 17 mei
07.30 07.30 07.30 07.30 07.30
ma. 20 mei di. 21 mei wo. 22 mei
07.30 - 10.00 07.30 - 11.00 07.30 - 10.30
Spaans Scheikunde Aardrijkskunde
do. 23 mei vr. 24 mei
07.30 - 10.00 07.30 - 11.00 07.30 - 10.00
Frans Biologie Engels
ma. 27 mei di. 28 mei wo. 29 mei do. 30 mei
07.30 07.30 07.30 07.30
Economie - nieuw programma Natuurkunde Informatica Kunst Algemeen (proefexamen)
-
-
11.00 11.00 10.30 10.30 11.00
11.00 11.00 10.30 10.30
Management & Organisatie Nederlands Geschiedenis Papiamentu Wiskunde A Wiskunde B
Toelichting 1. Zie bijlage 5 voor toegestane hulpmiddelen. Waar geen vakspecifiek hulpmiddel is vermeld, is alleen het “basispakket” Hulpmiddelen toegestaan. Ook in 2013 is een eendelig verklarend woordenboek Nederlands of Engels of Papiamentu toegestaan bij alle schriftelijke examens. Uitgezonderd zijn de praktijkexamens. 2. Naast een verklarend woordenboek is een tweetalig woordenboek vanuit èn naar de doeltaal toegestaan, in één band of twee afzonderlijke delen. 3 Het proefexamen Kunst Algemeen is nog tentatief in afwachting van een defintief besluit van beleid van Ministerie van OWCS. Opmerking: Bij de examens havo en vwo wordt voor ieder afzonderlijk examen Moderne vreemde taal (dus per taal en per schooltype) afkomstig van Nederland op www.cito.nl een model van een antwoordblad (uitwerkblad voor de lln) geplaatst. Het eerste tijdvak wordt in mei 2013 geplaatst en het tweede tijdvak in juni 2013. De school kan dat zelf downloaden en printen voor de kandidaten. Voor het examen Spaans, Papiamentu en Nederlands havo en vwo afkomstig van het ETE wordt het antwoordblad door ETE aangeleverd. Let op! In geval dat voor een kandidaat twee examens gelijktijdig zijn ingeroosterd, doet de kandidaat de examens na elkaar, waarbij hij/zij na het eerste examen in quarantaine wordt gehouden.
7
Examenblad VO Centraal Examen, no. 31, juni 2012, jaargang 11
31.1.5 Bijlage 1E Eerste tijdvak 2013 centrale examens VWO VWO
VASTGESTELDE ROOSTER CENTRALE EXAMENS 2013 EERSTE TIJDVAK
DATUM ma. 13 mei di. 14 mei wo. 15 mei do. 16 mei vr. 17 mei
TIJD 07.30 07.30 07.30 07.30 07.30
-
11.00 11.00 10.30 10.30 11.00
VAK Nederlands Natuurkunde Geschiedenis Papiamentu Economie - oud programma*
ma. 20 mei di. 21 mei wo. 22 mei do. 23 mei vr. 24 mei
07.30 07.30 07.30 07.30 07.30
-
10.00 10.00 11.00 10.30 11.00
Spaans Engels Wiskunde A, B, C Aardrijkskunde Scheikunde
ma. 27 mei di. 28 mei wo. 29 mei
07.30 - 11.00 07.30 - 11.00 07.30 - 10.00
Biologie Management & Organisatie Frans
07.30 - 10.30
Informatica
07.30 - 10.30
Kunst Algemeen (proefexamen)
do. 30 mei
Toelichting 1. Zie bijlage 5 voor toegestane hulpmiddelen. Waar geen vakspecifiek hulpmiddel is vermeld, is alleen het “basispakket” Hulpmiddelen toegestaan. Ook in 2013 is een eendelig verklarend woordenboek Nederlands of Engels of Papiamentu toegestaan bij alle schriftelijke examens. Uitgezonderd zijn de praktijkexamens. 2. Naast een verklarend woordenboek is een tweetalig woordenboek vanuit èn naar de doeltaal toegestaan, in één band of twee afzonderlijke delen. 3 Het proefexamen Kunst Algemeen is nog tentatief in afwachting van een defintief besluit van beleid van Ministerie van OWCS. * het eerste examen volgens het nieuwe examenprogramma is in het jaar 2014. In het jaar 2013 is het examen nog volgens het oude programma. Opmerking: Bij de examens havo en vwo wordt voor ieder afzonderlijk examen Moderne vreemde taal (dus per taal en per schooltype) afkomstig van Nederland op www.cito.nl een model van een antwoordblad (uitwerkblad voor de lln) geplaatst. Het eerste tijdvak wordt in mei 2013 geplaatst en het tweede tijdvak in juni 2013. De school kan dat zelf downloaden en printen voor de kandidaten. Voor het examen Spaans, Papiamentu en Nederlands havo en vwo afkomstig van het ETE wordt het antwoordblad door het ETE aangeleverd. Let op! In geval dat voor een kandidaat twee examens gelijktijdig zijn ingeroosterd, doet de kandidaat de examens na elkaar, waarbij hij/zij na het eerste examen in quarantaine wordt gehouden.
8
Examenblad VO Centraal Examen, no. 31, juni 2012, jaargang 11
31.1.6 Bijlage 2A Tweede tijdvak 2013 centrale examens VSBO, HAVO, VWO Praktisch Basisgerichte Leerweg (PBL)
Praktisch Kadergerichte Leerweg (PKL)
DATUM
TIJD en VAK
TIJD en VAK
vanaf 5 juni 2013
C.P.E. en C.S.P.E.
C.I.E. en C.S.P.E.
ma. 17 juni
07.30 - 09.30 - Engels* - Spaans - Papiamentu - M&M 1,2
07.30 - 10.00 - Engels* - Spaans - Papiamentu
07.30 - 10.00 - Engels - Spaans - Papiamentu
11.00-13.30 - M&M 1,2 07.30 - 10.00 - Nask 1 - Biologie 11.00-13.30 - Economie
11.00-13.30 - M&M 1,2 07.30-10.00 - Nask 1 - Nask 2 - Economie - Biologie - Wiskunde
14.00-16.30 - Wiskunde 07.30 - 10.00 - Nederlands
07.30 - 10.00 - Nederlands
di. 18 juni
wo. 19 juni
do. 20 juni
vr. 21 juni
07.30 – 09.30 - Nask 1 - Economie - Biologie
14.00-16.00 - Wiskunde 07.30 - 9.30 - Nederlands
Theoretisch Kadergericht e Leerweg (TKL) TIJD en VAK
07.30 - 9.30 Sectorprogrammavakken: Adm. & Cie. Hos K&S Hos B&B
07.30 - 10.00 Sectorprogrammavakken: Adm. & Cie. Hos K&S Hos B&B
07.30 - 10.00 Sectorprogram -mavakken: Adm. & Cie. Hos K&S Hos B&B
11.00-13.00 Sector Techniek vakken: Bouw, Metaal, Motorvt, Instalectro.
11.00-13.30 Sector Techniek vakken: Bouw, Metaal, Motorvt, Instalectro.
14.00-16.30 Techniek Alg Zorg&Wz Int
VASTGESTELDE ROOSTER CENTRALE EXAMENS 2013 TWEEDE TIJDVAK HAVO VWO
TIJD en VAK
TIJD en VAK
14.00 - 16.30 - Spaans
14.00 - 16.30 - Spaans
07.30 - 10.00 - Engels
07.30 - 10.00 - Engels
07.30 - 11.00 - Nederlands
07.30 - 10.30 - Papiamentu - Informatica
07.30 - 10.30 - Papiamentu - Informatica
07.30 - 11.00 - Wiskunde A - Wiskunde B - Natuurkunde - Scheikunde - Biologie - Economie - Management & Organisatie
07.30 - 11.00 - Wiskunde A - Wiskunde B - Wiskunde C - Natuurkunde - Scheikunde - Biologie - Economie - Management & Organisatie
11.00 - 14.00 - Aardrijkskunde
11.00 - 14.00 - Aardrijkskunde
14.30 - 17.30 - Geschiedenis
14.30 - 17.30 - Geschiedenis
07.30-11.00 - Nederlands
9
Examenblad VO Centraal Examen, no. 31, juni 2012, jaargang 11
31.1.7 Bijlage 3 Verdere afwikkeling centrale examens 2013 Tijdschema centrale examens 2013 Activiteit
VSBO CPE, CIE en VSBO, schriftelijk CSPE
VWO/HAVO
EERSTE TIJDVAK Ophalen examens 1e tijdvak bij ETE inzenden deelscores WOLF CPE, CIE en CSPE
maart (datum wordt
dinsdag 07 mei 10.00 – 12.00
woensdag 08 mei 10.00 – 12.00
uiterlijk di. 4 juni
uiterlijk wo. 5 juni
uiterlijk ma. 3 juni, 12.00 uur
uiterlijk wo. 12 juni, 12.00 uur
uiterlijk do. 13 juni, 12.00 uur
uiterlijk do. 13 juni
uiterlijk vr. 14 juni
do. 13 juni 09.30 – 10.30 uur
do. 13 juni 11.00 – 12.00 uur
uiterlijk vr. 14 juni, 16.00 uur
uiterlijk vr. 14 juni, 16.00 uur
nader bekend gemaakt)
09.30 – 11.00 uiterlijk wo. 22 mei
inzenden deelscores WOLF schriftelijke examens bekendmaking normen (uiterlijk) uitslag eerste tijdvak TWEEDE TIJDVAK Ophalen examens 2e tijdvak bij het ETE
n.v.t.
aanmelding 2e tijdvak aangewezen examens Tweede tijdvak
wo. 5 – 12 juni
ma. 17 - vr. 21 juni
ma. 17 - vr. 21 juni
inzending deelscores tweede tijdvak
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
bekendmaking normen (uiterlijk)
wo. 26 juni, 12.00 u
wo. 26 juni, 12.00 u
wo. 26 juni, 12.00 u
Uitslag tweede tijdvak
do. 27 juni
do. 27 juni
do. 27 juni
DERDE TIJDVAK
augustus 2013
aanmelding derde tijdvak
n.v.t.
uiterlijk vr. 28 juni
uiterlijk vr. 28 juni
De normen en de omzettingstabellen van de examenvakken van Nederland worden op de genoemde data om 08.00 uur Nederlandse tijd op Internet bekend gemaakt. (www.eindexamen.nl). Op hetzelfde tijdstip staan ze ook op www.cito.nl. Deze normen dienen door de scholen zelf gedownload te worden van de betreffende cites. De bekendmaking op www.eindexamen.nl geldt als een officiële publicatie. De normen van de ETE examens worden door ETE naar de scholen gemaild. Scholen moeten een officieel e-mailadres opgeven waaraan de normen en de omzettingstabellen worden toegezonden.
31.1.8 Bijlage 4 Derde tijdvak Het derde tijdvak vindt plaats in augustus 2013 (data wordt tzt bekend gemaakt) Datum en plaats van de zitting worden meegedeeld na aanmelding. Het derde tijdvak dient uitsluitend door de landsexamencommissie afgenomen te worden. Deelname aan het derde tijdvak dient door de Inspectie goedgekeurd te worden. Aanmelding voor het derde tijdvak dient bij het ETE plaats te vinden, na goedkeuring door de Inspectie.
10
Examenblad VO Centraal Examen, no. 31, juni 2012, jaargang 11
31.1.9 Bijlage 5 Toegestane hulpmiddelen (behorend bij “Rooster toegestane hulpmiddelen voor de centrale examens van de eindexamens en de lansexamens vwo, havo en vsbo/ vmbo in 2013) In het Examenblad van CVE wordt aangegeven welke hulpmiddelen zijn toegestaan. In principe gelden die voor de door het ETE gemaakte examens ook. Hieronder staat een overzicht van alle hulpmiddelen die gebruikt kunnen worden, indien toegestaan. (behorend bij "Rooster en toegestane hulpmiddelen voor de centrale examens van de eindexamens en de landsexamens vwo, havo en vsbo/vmbo in 2013"). Hulpmiddelen vsbo/vmbo 2013 1. Wat is er anders in 2013? Voor het vsbo/vmbo zijn er ten opzichte van 2012 bij de hulpmiddelen de volgende veranderingen.
Hoewel dit geen wijziging is ten opzichte van de eerdere examenjaren is bij wiskunde expliciet vermeld dat roosterpapier in cm2 is toegestaan. In 2013 is het eerste centraal examen waarbij de 2e editie van BINAS is toegestaan. Bij het CE 2013 is de 1e editie van BINAS niet toegestaan. 2. Toegestane hulpmiddelen vsbo/vmbo 2013
Vak
Leerweg
Hulpmiddel
Alle vakken
Alle leerwegen
Alle schriftelijke examens Moderne vreemde talen Frans Wiskunde
Alle leerwegen Alle leerwegen BB en KB Alle leerwegen
Nask1, Nask2 CPE/ CIE/CSPE
Alle leerwegen PKL, PKL, TKL
Basispakket, bestaande uit: - schrijfmateriaal incl. millimeterpapier - tekenpotlood - blauw en rood kleurpotlood - liniaal met millimeterverdeling - passer - geometrische driehoek - vlakgum - elektronisch rekenmachine*3.3 Woordenboek Nederlands*3.1 Woordenboek naar en vanuit de vreemde taal*3.2 Computer Naast of in plaats van de geometrische driehoek: een windroos 2 Roosterpapier in cm Door CVE goedgekeurd informatiemateriaal*3.4 De informatie over de benodigde materialen, grondstoffen, gereedschappen en/of hulpmiddelen bij de praktische opdrachten van het CPE, CIE of CSPE wordt elk jaar in de maand januari in de instructie voor de examinator meegedeeld. Het gebruik van een woordenboek Nederlands is bij deze praktische examens niet toegestaan.
3. Toelichting bij de tabel 3.1 Woordenboek Nederlands Een eendelig verklarend woordenboek Nederlands is toegestaan bij alle schriftelijke examens; dus NIET bij: CPE, CIE en CSPE’s PBL en PKL. WEL bij CSE’s beroepsgericht. In plaats van het eendelig woordenboek Nederlands mag ook gebruik gemaakt worden van een woordenboek van Nederlands naar een vreemde taal (bijvoorbeeld naar de thuistaal van de kandidaat). Uitgangspunt hierbij is de officiële instructietaal van het onderwijs. Voor een aantal scholen op de Bovenwinden, dat Engels als instructietaal heeft, geldt dan Engels naar een vreemde taal en voor één school op Curaçao met Papiaments als instructietaal geldt Papiaments naar een vreemde taal. Een digitaal woordenboek is NIET toegestaan.
11
Examenblad VO Centraal Examen, no. 31, juni 2012, jaargang 11
Het woordenboek kan een natuurlijk en vanzelfsprekend hulpmiddel zijn dat de kandidaat zekerheid verschaft bij een enkel woord; het kan ook leiden tot bijvoorbeeld tijdnood als een kandidaat zekerheidshalve te veel woorden opzoekt. Bij vakspecifieke termen kan het woordenboek ook aanleiding geven tot verwarring. Een voorbeeld: eentonigheid heeft in het vak muziek een betekenis die niet strookt met de beschrijving in een woordenboek. In situaties zoals het voorbeeld bij het vak muziek is de vakinhoudelijke omschrijving de geldige; voor een inhoudelijk afwijkende omschrijving worden geen punten toegekend, ook niet als de kandidaat deze omschrijving letterlijk aan het woordenboek heeft ontleend. 3.2 Woordenboek bij moderne vreemde talen Bij de moderne vreemde talen is een woordenboek naar én een woordenboek vanuit de moderne vreemde taal toegestaan, in één band of in twee afzonderlijke delen. Een woordenboek naar de vreemde taal is zinvol bij centrale examens die een onderdeel schrijfvaardigheid bevatten: GL/TL Engels, BB en KB Frans. Een digitaal woordenboek is niet toegestaan. 3.3 Rekenmachine Bij wiskunde PKL en GL/TL, Nask1 PKL en GL/TL en Nask2 moet de rekenmachine naar de grondbewerkingen tevens beschikken over toetsen voor pi, x tot de ye macht, x kwadraat 1/x en sin/cos/tan in graden (en hun inversen). Bij de overige vakken en bij alle vakken PBL zijn de grondbewerkingen optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen voldoende. Meer mogelijkheden mag, maar: De rekenmachine mag niet één of meer van de volgende eigenschappen hebben: Lichtnetaansluiting tijdens het examen, opladen tijdens het examen, schrijfrol, alarm of ander geluid. alfanumeriek (letters op scherm*), grafieken weergeven, zend- of ontvanginstallatie. Meerregeligheid van het scherm wordt in de criteria niet genoemd. Dit houdt in dat een meerregelige machine niet is verboden als hij aan de overige criteria voldoet. Wel is het zo dat de meerregelige machines mogelijkheden hebben die bij de eenregelige ontbreken, zoals het maken van tabellen. Bij de huidige centrale examens is niet gebleken dat die extra mogelijkheden de kandidaat voordeel bieden. * Bedoeld is dat er geen teksten kunnen worden ingevoerd of uitgelezen, zoals bijvoorbeeld met de mobiele telefoon wel kan. De letters ‘sin’ als afkorting van sinus worden in dit verband dus niet als alfanumeriek beschouwd. 3.4 Informatieboek bij NaSk1 en NaSk2 Bij het centraal examen NaSk1 in alle leerwegen en NaSk2 in de gemengde en theoretische leerweg heeft de kandidaat op het centraal examen informatiemateriaal nodig. Goedgekeurd zijn: Voor PBL: Binas vmbo basis, informatieboek Na/Sk1, (ISBN 90.01.89.37.91) Voor PKL en GL/TL: Binas vmbo kgt, informatieboek voor NaSk 1 en NaSk 2 (ISBN 978.90.01.80069.7) NB: 2013 is het eerste centrale examen waarbij de 2e editie van BINAS is toegestaan. Bij het CE 2013 is de 1e editie van BINAS niet toegestaan. In de Binas uitgaven voor het vmbo staan enkele fouten. zie voor errata de site www.noordhoffuitgevers.nl, > voortgezet onderwijs > zoeken op ‘Binas errata’. Het is toegestaan deze fouten in Binas vmbo te verbeteren. 4. Aanvullende opmerkingen: 4.1. Formules Wiskunde Bij de exameneenheid Meetkunde van het centraal examen wiskunde in PBL, PKL en GL/TL moet de kandidaat enkele oppervlakte- en inhoudsformules kunnen toepassen, de kandidaat hoeft deze formules echter niet te kennen (zie het eindexamenprogramma). Bij de examens PBL worden de formules vermeld in het examen bij de opgave(n) waarvoor en indien zij relevant zijn. De kandidaat moet eenvoudige meetkundige berekeningen (zoals de oppervlakte in een rechthoekige driehoek) ook moet kunnen uitvoeren zonder de bijgeleverde formule. Bij de examens PKL en GL/TL worden alle formules opgesomd in één tabel in het examen. 4.2 Aanpassingen voor kandidaten met een beperking Dit overzicht regelt niet de toegestane hulpmiddelen voor kandidaten met een beperking. Daarover beslist de directeur aan de hand van het deskundigenrapport omtrent de beperking van de kandidaat. Als bijvoorbeeld de kandidaat recht heeft op audio, dan is een hulpmiddel dat voor de audio zorgt (daisyspeler, computer of leespen) een toegestaan hulpmiddel; waarbij niet toegestane hulpmiddelen zoals een digitaal woordenboek ontoegankelijk moeten zijn gemaakt. Dit laatste (audio) is vooralsnog alleen mogelijk voor de examens van de CVE, afkomstig uit Nederland. Het is mogelijk dat er spanning is tussen de toegestane hulpmiddelen en wat voor de kandidaat op grond van zijn beperking gewenst is. In dat geval verstaat de directeur zich met de inspectie. De hulpmiddelen die de directeur toestaat, moeten zijn gericht op het bevorderen van de toegankelijkheid van het examen en mogen niet een onderdeel van de exameneisen vervangen. Spellings- en grammaticavoorschriften bij dyslexie of formulekaarten bij dyscalculie zijn geen hulpmiddel maar extra informatiemateriaal dat de kennis bevat waarover de kandidaat zelf moet beschikken. Zulke kaarten zijn dan ook niet toegestaan. Hetzelfde geldt voor een digitaal woordenboek. 12
Examenblad VO Centraal Examen, no. 31, juni 2012, jaargang 11
4.3 Noodzakelijk of toegestaan? De lijst geeft een opsomming van de toegestane hulpmiddelen. Een kandidaat die bij een vak een voor dat vak toegestaan hulpmiddel gebruikt, is niet in overtreding. Een kandidaat die zonder het hulpmiddel aan het examen wenst deel te nemen, mag echter niet op grond van het ontbreken van het hulpmiddel de toegang worden ontzegd. De mate waarin een toegestaan hulpmiddel ook noodzakelijk is, varieert tussen vakken, hulpmiddelen en kandidaten. Een feitelijk noodzakelijk hulpmiddel is de binas bij nask1 en nask2: het lijkt niet aannemelijk dat een kandidaat alle informatie heeft gememoriseerd. Bij het verklarend woordenboek Nederlands is de behoefte en noodzaak kandidaat-afhankelijk: de een kent meer woorden dan de ander, de een heeft ook meer behoefte aan de zekerheid van het woordenboek dan de ander. Bij examens moderne vreemde talen zonder schrijfvaardigheid is een woordenboek naar de vreemde taal eigenlijk overbodig – het is slechts toegestaan om de regelgeving eenvoudig te houden (bij examens met schrijfvaardigheid is het immers weer wel zinvol), en ter voorkoming van veronderstelde rechtsongelijkheid ten opzichte van kandidaten die beschikken over beide delen in één band. Door scholen wordt soms gevraagd of de school de hulpmiddelen ter beschikking moet stellen, of dat aan de kandidaat kan worden gevraagd ze mee te nemen. Dat is ter keuze aan de school.
13
Examenblad VO Centraal Examen, no. 31, juni 2012, jaargang 11
(behorend bij "Rooster en toegestane hulpmiddelen voor de centrale examens van de eindexamens en de landsexamens vwo, havo en vmbo in 2013") Hulpmiddelen havo en vwo 2013 1. Wat is er anders in 2013? In 2012 is voor havo voor het eerst economie geëxamineerd volgens het nieuwe examenprogramma. Bij het centraal examen volgens het nieuwe examenprogramma economie havo (in 2013 het enige programma havo) is de grafische rekenmachine NIET toegestaan, eenvoudige rekenmachine uit het basispakket uiteraard wel. NB In 2013 is het examen economie vwo nog volgens het oude examenprogramma. Bij het centraal examen volgens het oude examenprogramma economie (in 2013 voor alle kandidaten vwo) blijft de grafische rekenmachine toegestaan. 2. Hulpmiddelen havo en vwo 2013 per vak Vak Alle vakken
Alle schriftelijke examens Moderne vreemde talen Wiskunde A, B, C Natuurkunde, scheikunde Biologie Economie vwo bezem oud programma Management & Organisatie Informatica Aardrijkskunde
Havo en Vwo Basispakket, bestaande uit: - Schrijfmateriaal incl. millimeterpapier - tekenpotlood - blauw en rood kleurpotlood - liniaal met millimeterverdeling - passer - geometrische driehoek - vlakgum - elektronisch rekenapparaat (zie 3.3) Woordenboek Nederlands (zie 3.1) Woordenboek naar en van de doel taal (zie 3.2) - grafische rekenmachine (zie par. 3.4) - roosterpapier in cm2 - grafische rekenmachine (zie par. 3.4) - goedgekeurd informatieboek: BINAS 5e druk een door de CVE goedgekeurd informatieboek: - Biodata alleen 2e druk óf - BINAS 5e druk - grafische rekenmachine VWO oud programma (zie 3.4) - grafische rekenmachine (zie 3.4) - grafische rekenmachine (zie 3.4) - Grote Bosatlas 53e druk (zie 3.6)
3. Toelichting 3.1. Woordenboek Nederlands Een eendelig verklarend woordenboek Nederlands is toegestaan bij alle schriftelijke examens. In plaats van het eendelig woordenboek Nederlands mag ook gebruik gemaakt worden van een woordenboek van Nederlands naar een vreemde taal (bijvoorbeeld naar de thuistaal van de kandidaat). Een digitaal woordenboek is niet toegestaan. Het woordenboek kan een natuurlijk en vanzelfsprekend hulpmiddel zijn dat de kandidaat zekerheid verschaft bij een enkel woord; het kan ook leiden tot bijvoorbeeld tijdnood als een kandidaat zekerheidshalve te veel woorden opzoekt. Bij vakspecifieke termen kan het woordenboek ook aanleiding geven tot verwarring. Een voorbeeld: eentonigheid heeft in het vak muziek een betekenis die niet strookt met de beschrijving in een woordenboek. In situaties zoals het gegeven muziek-voorbeeld is de vakinhoudelijke omschrijving de geldige; voor een inhoudelijk afwijkende omschrijving worden geen punten toegekend, ook niet als de kandidaat deze omschrijving letterlijk aan het woordenboek heeft ontleend. 3.2. Woordenboek bij Moderne Vreemde talen Bij de moderne vreemde talen is een woordenboek vanuit én een woordenboek naar de moderne vreemde taal toegestaan, in één band of in twee afzonderlijke delen. Een woordenboek naar de vreemde taal is bij examens zonder schrijfvaardigheid (alle talenexamens havo en vwo) niet erg zinvol maar ook niet verboden. Een digitaal woordenboek is niet toegestaan.
14
Examenblad VO Centraal Examen, no. 31, juni 2012, jaargang 11
3.3 De eenvoudige rekenmachine Bij de vakken zonder grafische rekenmachine is een machine met de basisbewerkingen voldoende. Meer bewerkingen zijn toegestaan, maar: Niet toegestaan is het gebruik van apparaten die: a. op het lichtnet aangesloten moeten worden b. tijdens het examen opgeladen moeten worden c. geluidsoverlast bezorgen d. zijn voorzien van een schrijfrol, alarminstallatie, dan wel zend- en/of ontvangstmogelijkheden e. alfanumeriek zijn f. grafieken kunnen weergeven in het afleesvenster 3.4 De grafische rekenmachine De meest recente toegestane grafische rekenmachines zijn: - Casio CFX-9850Gplus, CFX-9850GBplus, fx-9860G of fx-9860G SD - Hewlett Packard 38G of 39G+ - Sharp EL 9600, EL 9650 en EL 9900 - Texas Instruments 83, 83 plus, 84 of 84 plus silver edition - Texas Instruments TI-Nspire, alleen de versie zonder CAS (de TI-Nspire CAS is niet toegestaan) Oudere typen zijn ook toegestaan maar de kans bestaat dat sommige examenopgaven daarmee niet of minder goed te maken zijn. De grafische rekenmachines genoemd in de Septembermededeling 2004 zijn in ieder geval nog voldoende. Verder geldt het volgende. a. Een grafische rekenmachine mag tijdens het examen niet op het lichtnet worden aangesloten of met andere apparatuur worden verbonden. b. Het is een kandidaat niet toegestaan tijdens het examen gebruik te maken van de grafische rekenmachine van een andere kandidaat. c. Het is niet toegestaan dat de kandidaat tegelijkertijd de beschikking heeft over twee grafische rekenmachines. d. Het is niet nodig dat het geheugen van een grafische rekenmachine wordt gewist voor de aanvang van een zitting van het centraal examen. 3.5 Formulekaart Wiskunde Bij de centrale examens wiskunde volgens het nieuwe programma is de formulekaart niet toegestaan. 3.6 Binas errata Voor de Binas uitgave (5e druk) voor havo/vwo is een erratum uitgegeven. Zie voor errata de site www.noordhoffuitgevers.nl, > voortgezet onderwijs > ‘Binas errata’. Het is toegestaan deze fouten in Binas te verbeteren. 3.7 Atlas Bij het examen Aardrijkskunde havo en vwo 2013 is net als in 2012 de 53e druk van de Grote Bosatlas nodig. 4. Aanvullende opmerkingen: 4.1 Noodzakelijk of toegestaan? De lijst geeft een opsomming van de toegestane hulpmiddelen. Een kandidaat die bij een vak een voor dat vak toegestaan hulpmiddel gebruikt, is niet in overtreding. Een kandidaat die zonder het hulpmiddel aan het examen wenst deel te nemen, mag echter niet op grond van het ontbreken van het hulpmiddel de toegang worden ontzegd. De mate waarin een toegestaan hulpmiddel ook noodzakelijk is, varieert tussen vakken, hulpmiddelen en kandidaten. Een feitelijk noodzakelijk hulpmiddel is de atlas bij havo en vwo: in opgaven wordt concreet naar kaarten verwezen en het lijkt niet aannemelijk dat een kandidaat alle kaarten voldoende heeft gememoriseerd. Bij het verklarend woordenboek Nederlands is de behoefte en noodzaak kandidaat-afhankelijk: de een kent meer woorden dan de ander, de een heeft ook meer behoefte aan de zekerheid van het woordenboek dan de ander. Bij examens moderne vreemde talen zonder schrijfvaardigheid is een woordenboek naar de vreemde taal eigenlijk overbodig – het is slechts toegestaan om de regelgeving eenvoudig te houden (bij examens met schrijfvaardigheid is het immers weer wel zinvol), en ter voorkoming van veronderstelde rechtsongelijkheid ten opzichte van kandidaten die beschikken over beide delen in één band. Door scholen wordt soms gevraagd of de school de hulpmiddelen ter beschikking moet stellen, of dat aan de kandidaat kan worden gevraagd ze mee te nemen. Dat is ter keuze aan de school. Als bij een hulpmiddel tussen twee opties kan worden gekozen (bijvoorbeeld Biodata en BINAS bij biologie havo en vwo), dan mag de kandidaat slechts één van beide gebruiken. Twee woordenboeken Nederlands of twee grafische rekenmachines zijn evenmin toegestaan.
15
Examenblad VO Centraal Examen, no. 31, juni 2012, jaargang 11
31.2
Planning activiteiten Centraal Examen 2013
Net als de voorgaande jaren is dit jaar weer een algemene planning met belangrijke overlegmomenten met scholen. Mocht van de kant van een school behoefte zijn om over een belangrijk onderwerp een bijeenkomst te plannen, dan vernemen wij dat aan het begin van het schooljaar, zodat wij die mee kunnen nemen in de jaarplanning. Nr. Activiteit Datum inleveren informatie aan het ETE vs Datum bijeenkomst met aan de scholen schooldirecties / opmerking 1 Evaluatie Praktijkexamens Evaluatievragenlijst Praktijkexamens: wo. 29 augustus 2012 VSBO 2012 vr. 1 juni 2012 2 Evaluatie AWP 2012 Evaluatievragenlijst AWP: wo. 29 augustus 2012 wo. 29 augustus 2012 3 Vakspecifieke evaluatie centraal Evaluatievragenlijst Centrale schriftelijke wo. 29 augustus 2012 eindexamens VO eindexamens: vr. 29 juni 2012 4 Evaluatie algemeen verloop wo 29 augustus 2012 examens 2012 5 Downloaden AWP 2013 wo. 29 augustus 2012 6 Opgave aantallen Bestellijsten eindexamens: examenkandidaten en centraal wo. 29 augustus 2012 eindexamens 2013* 7 In te leveren EX-formulieren en Examenreglement en PTA 2012-2013: Examenreglement+PTA, uitslag examen bij ETE en uiterlijk di. 31 juli 2012 conform artikel 12, punt 2 toezichthoudende instantie, examenbesluit 23 juni 2008 Inspectie. EX-1 : uiterlijk wo. 31 oktober 2012 EX-1: lijst aantal examenkandidaten, conform artikel 20, punt 1, examenbesluit 23 juni 2008
8 9 10 11 12
13 * *
Aanleveren materiaallijst Praktijkexamens VSBO Aanleveren WOLF 2013 aan de scholen Aanleveren waardepapieren (diploma’s en cijferlijsten) aan de scholen Bijeenkomst voorbereiding centraal eindexamen 2013 Afhalen centraal eindexamens eerste tijdvak en tweede tijdvak
Bekendmaken rooster tweede tijdvak examen vakken afkomstig van Nederland
EX-2 : -Havo/vwo: uiterlijk wo. 8 mei 2013 - Vsbo: uiterlijk wo. 8 mei 2013
Ex-2: lijst examenvakken per leerling en cijfers schoolexamens conform artikel 20, punt 2, examenbesluit 23 juni 2008
Ex-5 :
Ex-5 verzamellijst eindcijfers eindexamen, conform artikel 39 en 46, examenbesluit 23 juni 2008
uiterlijk vr. 28 juni 2013 (tevens examenuitslag)
Examenuitslag indienen bij ETE: - eerste tijdvak: uiterlijk do. 13 juni 2013 - tweede tijdvak: uiterlijk vr. 28 juni 2013 Nog nader te bepalen Uiterlijk wo. 17 april 2013 Havo/vwo en vsbo, respectievelijk di. 7 en wo. 8 mei 2013 Examenblad CE, maart 2013
wo. 17 april 2013
1e tv: - havo/vwo: di. 7 mei 2013 - vsbo: * CPE/CIE: maart 2013 * CSE: wo. 8 mei 2013 2e tv: - havo/vwo: do. 13 juni 2013 - vsbo: * CPE/CIE: nvt (zelfde pakket 1e tv) * CSE: do. 13 juni 2013 Maart-mededeling CVE, maart 2013
Aan de hand van de opgave van het aantal examens wordt het aantal diploma’s en cijferlijsten bepaald. Daarvoor is er geen aparte opgave nodig. Mocht het nodig zijn, kan tussentijds anders dan hier gepland, meer vergaderingen worden gepland .
16