EUROPEES LANGEAFSTANDSPAD E4

e Volg h t E4 lange

afst a nds

ad e pa d e n p r u u t a and ere n

n

EUROPEES LANGEAFSTANDSPAD E4 INLEIDING Het Europese langeafstandspad E4 werd uitgebreid naar Cyprus naar aanleiding van een door de Griekse wandelvereniging ingediend voorstel bij de Europese wandelvereniging, het overkoepelend lichaam van het Europese netwerk van langeafstandspaden. De belangrijkste partners op Cyprus zijn het Cypriotische Bureau voor Toerisme en de Dienst Bosbeheer. Het pad begint in Gibraltar en loopt via Spanje, Frankrijk, Zwitserland, Duitsland, Oostenrijk, Hongarije, Bulgarije, het Griekse vasteland, en het eiland Kreta naar Cyprus. Het Cypriotische traject van het Europese langeafstandspad E4 verbindt de internationale luchthavens van Larnaka en Pafos. De route doorkruist het Troödosgebergte, het schiereiland Akamas en uitgestrekte gecultiveerde gebieden, en passeert prachtige natuurgebieden en gebieden van grote ecologische, historische, archeologische, culturele en wetenschappelijke waarde.’’ Weinig mensen hebben de tijd of het uithoudingsvermogen om de hele route in een keer te lopen. De volgende informatie is een algemene schets om wandelaars kennis te laten maken met de route van het pad. Het is in geen geval een gedetailleerde beschrijving van alle aspecten van de besproken gebieden. Wandelaars worden vriendelijk verzocht om zelf andere mogelijke routes te onderzoeken, vooral wat betreft de beschikbaarheid en bereikbaarheid van overnachtingsmogelijkheden in afgelegen gebieden. Het dient nog eens te worden benadrukt dat de route geenszins het enige is dat Cyprus de wandelaar te bieden heeft. De route is in de eerste plaats ontworpen als een crosscountryroute en is als zodanig onvermijdelijk willekeurig. Hoewel de route dus bij lange na niet alle mooie landschapsgebieden en cultureel interessante plaatsen bestrijkt, laat deze een dwarsdoorsnede zien van Cyprus’ verscheidenheid aan natuur en cultuur. Prettige wandeling!

1

1.0 DISTRICTEN LARNAKA EN AMMOCHOSTOS (FAMAGUSTA) Dit deel van het pad bedraagt 176 kilometer: 86 kilometer in het district Larnaka en 90 kilometer in het district Ammochostos (Famagusta). Het is opgedeeld in zeven stukken om het opzoeken te vergemakkelijken. Voor de gehele lengte van dit traject hebt u 50 tot 60 uur nodig. 1.1 - KAART I

Luchthaven van Larnaka - Rizoelia

Lengte: 12 kilometer; benodigde tijd: circa 5-7 uur

De route begint op de luchthaven van Larnaka. Hij loopt in zuidelijke richting langs het zoutmeer van Larnaka en voert langs de Hala Sultan Tekkemoskee (hoogte 10 meter) (1 kilometer verharde weg). Daarna buigt hij in zuidoostelijke richting ten opzichte van het zoutmeer (onverharde weg) tot aan het Kamaresaquaduct. Dan kruist hij de snelweg Larnaka - Lemesos (A5) vlakbij het oude Pashagebouw, gaat door in noordwestelijke richting naar de industriële zone van Aradippou (1,5 kilometer onverharde weg). Dan gaat hij deze weg over en gaat verder door de industriële zone van Aradippou en eindigt bij de oostelijke ingang van het Nationale Park Rizoelia. Het zoutmeer van Larnaka is omgeven door halofytische vegetatie (planten die goed gedijen in zoute grond), die heester- en kruidachtig is. In dit watergebied komen veel russen voor en hier en daar ook rietkragen. Langs de rest van de route vindt men voornamelijk terebint, dadelpalmen, olijfbomen, eucalyptussen, en tijm, lotusbomen en vlooienkruid. De bodem bestaat voornamelijk uit afzettingen van zand en grind, zand en klei, zand en kiezel, krijtmergel en gips. 1.2 - KAART I

Rizoelia - Panagia Ambelion - Kellia - Voroklini - Pyla

Lengte: 28 kilometer; benodigde tijd: circa 9-12 uur

Het eerste deel van de route voert door het Nationale Park Rizoelia, een recreatiegebied met verschillende voorzieningen, zoals een picknickplaats, fiets- en wandelpaden, sportvelden en uitkijkpunten. Wandelaars kunnen het uitzicht bewonderen (ten oosten van Larnaka, het zoutmeer, de luchthaven, het dorp Aradippou en het westelijke deel van de Stavrovounipiek). De vegetatie in het park bestaat voornamelijk uit cipressen, dennen en acacia’s, en fryganavegetatie (lagere struikgewassen) zoals tijm, stekelige pimpernel, wilde asperge en kapper. De bodem bestaat voornamelijk uit gips, krijtmergel, alluviale afzettingen, rivierterrasafzettingen, mergel en kalkgesteente. 2

Bij het verlaten van het park aan de noordkant, gaat de route in de richting van Panagia ton Ambelion of Panagia Aimatoussa (1 kilometer verharde weg). Dan komt er een brug over de snelweg (A2) Larnaka - Lefkosia (Nicosia) en loopt het pad verder parallel aan de snelweg Rizoelia - Agia Napa (A3). Vervolgens wordt de weg Larnaka Athienou overgestoken en gaat hij het dorpje Kellia binnen. Dit stuk van de route gaat 4 kilometer lang over afwisselend verharde en onverharde wegen. De route voert door het dorpje Kellia, langs landweggetjes en door het bos van Voroklini (hoogte 100 meter). Dan stijgt het over bospaden naar de kapel van de profeet Illias. Hier heeft men een panoramisch uitzicht. Wandelaars kunnen de hele baai van Larnaka zien, de Britse basis Dhekeleia en de omliggende dorpen. Vervolgens loopt de route door het dorp Voroklini en gaat verder naar het oosten, naar het dorp Pyla (3 kilometer onverharde weg), met een gemengde Grieks-/Turks-Cypriotische bevolking. Het dorp biedt een ruime keuze aan restaurantjes, waar uitstekende visgerechten worden geserveerd. Vanaf Pyla hebben wandelaars twee opties: naar het zuiden, langs de kustweg naar Dhekeleia, een toeristisch gebied met veel restaurants en hotels, of verder naar het oosten, naar het district Ammochostos (Famagusta) om vervolgens via de Kokkinohoria (dorpjes van rode aarde) weer terug te keren in Pyla. 1.3 - KAART π+ππ Ormideia - het bos van Xylofagou - de kerk van Panagia Xylofagou - de rivier Liopetri - Agia Thekla - Agia Napa - Kermia Lengte: 35 kilometer - 8 kilometer fietspad, 24 kilometer onverharde weg en 3 kilometer verharde weg; benodigde tijd: circa 11-14 uur

De route loopt vlak langs de zee. Hij begint ongeveer 300 meter ten zuiden van Ormideia en eindigt in een gebied dat bekend staat als Kermia, ten oosten van Agia Napa. Hoogte tussen de 0 en 98 meter. Vanuit Pyla kruist de route de weg Larnaka - Pyla en loopt over de oude weg Larnaka - Dhekeleia - Ormideia (B3) richting de Britse basis Dhekeleia en het dorp Ormideia. Daarna leidt hij naar de kerk van Panagia Xylofagou en gaat door het dorp Xylofagou. De route loopt verder door boerenland, doet achtereenvolgens de dorpen Potamos tou Liopetriou en Agia Napa aan en bereikt ten slotte Kermia. Langs de route bevindt zich een ruime hoeveelheid hotels, restaurants en recreatiemogelijkheden. De vegetatie bestaat uit Juniperus phoenicea (Fenicische jeneverbessen), dennen, wilde olijven, acacia’s, cipressen, Mediterrane haagdoorn, eucalyptussen en frygana (vooral tijm, lotusbomen en vertegenwoordigers van de zonneroosjesfamilie). De bodem bestaat uit alluviale afzettingen en rivierterrasafzettingen van zand en kiezel, alsook rifkalksteen.

Bezienswaardigheden zijn onder andere: de kerk van Panagia Xylofagou, de rivier Liopetri, de kerk van Agia Thekla, de grafmonumenten uit de Oudheid bij Makronissos en het middeleeuwse klooster van Agia Napa. 1.4 - KAART ππ

Kermia - Westeinde van kaap Gkreko - Kaap Gkreko - Agioi Saranta - Bos van Sotira Zuidwest Sotira - Regio Streftaras Lengte: 20 kilometer - 18,5 kilometer onverharde weg, 1,5 kilometer verharde weg; benodigde tijd: circa 7-9 uur

Dit deel van het E4-pad begint in het westelijke deel van het nationaal park van kaap Gkreko, in de regio Kermia, en eindigt ten zuidwesten van Sotira, in de regio Streftaras bij het bos van Sotira. Hoogte tussen de 0 en 195 meter. Het gehele deel van de route dat door het nationaal park van kaap Gkreko loopt staat op de nominatie om beschermd natuurgebied te worden (NATURA 2000). Het gebied is voor een groot deel begroeid met maquis, dat hoofdzakelijk uit Juniperus phoenicea (Fenicische jeneverbessen) bestaat. Andere soorten zijn wilde olijf, den, boksdoorn, wegedoorn, postelein en zeevenkel. In het nationaal park groeien ongeveer 400 verschillende plantensoorten, daarvan zijn er 14 inheems en worden 14 andere soorten als zeldzaam beschouwd. De bodem bestaat uit rifkalksteen, zand en kiezel, krijt en calcareniet. De bevolking van Sotira is voornamelijk werkzaam in de toeristenindustrie en de landbouw. Er zijn voldoende faciliteiten langs de route, zoals de picknickplaatsen Agioi Anargiroi en Agios Antonios, een kiosk, restaurants, en hotels in Konnos. Bezienswaardigheden zijn de ruïnes van de historische tempel van Aphrodite, de vuurtoren van kaap Gkreko, de brug (Korakaspoort), de Agioi Anargiroikerk, de zeegrotten en het strand van Konnos. 1.5 - KAART ππ+I

Sotira - Liopetridam - Bos van Liopetri Xylofagou - Xylotymbou - Bos van Pyla Lengte 35 kilometer - 26 kilometer onverharde weg en 9 kilometer verharde weg; benodigde tijd: circa 10-14 uur

Het grootste deel van de route voert door landelijk gebied. De route begint in Sotira en eindigt via het bos van Liopetri en de dorpjes Xylofagou en Xylotymbou in het bos van Pyla. De inwoners van deze streek zijn voornamelijk werkzaam in de toeristenindustrie en de landbouw. Het gebied heeft genoeg faciliteiten zoals restaurants, kiosken, koffiebars, bars en hotels. 4

De route voert door akkerland en langs groepjes dennen’. Cipressen, mastiekbomen en jeneverbessen. De bodem bestaat voornamelijk uit kalksteen, krijt, zand, kiezels en calcareniet. Bezienswaardigheden: De Liopetridam en de Agios Georgios Angonaskerk. 1.6 - KAART π

Bos van Pyla - Pyla - Aspromoutti - Troulli Avdellero

Lengte: 16 kilometer; benodigde tijd: circa 8-11 uur

De route begint bij het grondgebied van de Britse basis en voert door Pyla (1400 inwoners), dat zowel een Turkse als een Griekse gemeenschap heeft. Daarna stijgt hij naar het bos van Aspromoutti (hoogte 140 meter) en daalt naar het Agios Georgiosklooster bij Mavrovouni en gaat door naar het dorp Troulloi (1050 inwoners). Daar buigt de route naar het westen en eindigt in Avdellero (110 inwoners). De vegetatie bestaat uit dennen, cipressen, acacia’s, rietkragen, frygana (tijm, lotusbomen, asperges en vertegenwoordigers van de zonneroosjesfamilie). De bodem van het gebied bestaat voornamelijk uit calcareniet, krijt en kussenlava uit het Troödosmassief (ofioliet). 1.7 - KAART π Avdellero - Archangelos - Megali Moutti - Koshi Moutti tou Ziou - Kalo Horio - Klavdia Stazousakerk Lengte: 30 kilometer; benodigde tijd: circa 11-14 uur

Het laatste deel van de route begint in Avdellero. Hij gaat dwars door de fryganavegetatie in het gebied, stijgt naar het klooster van Archangelos, daarna door het bos van Magali Moutti (hoogte 240 meter). Vervolgens gaat hij bij Koshi onder de A2 door, stijgt weer naar het bos Moutti tou Ziou (hoogte 270 meter), voert door de Turks-Cypriotische dorpjes Kalo Horio en Klavdia en eindigt ten westen van de Panagia tis Stazouaskerk. De vegetatie bestaat uit Calabrische den, Aleppo-den, cipres, Mediterrane haagdoorn, eucalyptus, acacia, riet en frygana (tijm, stekelige pimpernel, lotusboom, asperge en vlooienkruid). De bodem van het gebied bestaat uit kussenlava uit het Troödosmassief (ofioliet), omber, krijt, zand en kiezel.

2.0 REGIO’S STAVROVOUNI, AETOMOUTTI EN MACHAIRAS Dit deel van het E4-pad is 74 kilometer lang. Het bestrijkt het gebied tussen Klavdia en het restaurant Archontides aan de hoofdweg tussen de dorpjes Kalo Horio en Farmakas. Dit gedeelte van de route is betrekkelijk eenvoudig te lopen. De geschatte duur is ongeveer 25-27 uur. Het pad is opgesplitst in twee delen. 2.1 - KAART πππ De omgeving van het bos van Stavrovouni: Klavdia (Stazousa), Kornos, Delikipos Lengte: 28,5 kilometer; benodigde tijd: circa 10-13 uur

Het eerste gedeelte begint in Klavdia en eindigt in het Delikipospark. Het pad voert door een bergachtig landschap. De bodem bestaat voornamelijk uit kussenlava, basalt en alluviale afzettingen. Het bos bestaat voornamelijk uit Calabrische den, cipres, wilde olijf, Mediterrane haagdoorn en mastiekboom. Fruitbomen zijn olijf- en johannesbroodboom. De route gaat vanaf Klavdia in zuidwestelijke richting naar het klooster van Stavrovouni, voert langs de kerken van Panagia tis Stazousas, Georgios Mosestos en Agia Varvara. Het klooster van Stavrovouni (berg van het kruis) werd gebouwd in 327 na Christus door St. Helena. Zij liet een stukje van het heilige kruis aan het klooster na, vandaar de naam. Het is vrouwen niet toegestaan het klooster zelf te betreden. Vanaf hier gaat het naar het noordoosten, naar het dorpje Kornos, en via de picknickplaats Kornos naar het eindpunt Delikipos. Langs de hele route zijn voldoende faciliteiten te vinden, waaronder restaurants en medische posten. Bezienswaardigheden: fenomenaal uitzicht vanaf de Stavrovounipiek, de traditionele pottenbakkerij in Kornos. 2.2 - KAART πππ De omgeving van het bos van Machairas: Delikipospark, bos Aetomoutti, Lythrodontas, Mantra tou Kambiou, de picknickplaatsen Profitis Ilias en Kiona, Machairasklooster, Lazanias, Fikardou Lengte: 45,5 kilometer; benodigde tijd: circa 11-14 uur

Dit gedeelte van het pad begint in het Delikipospark, gaat westwaarts naar Aetomoutti en dan noordwest naar Lythrodontas en eindigt bij restaurant Archontidis in Kalo Chorio. De bodem bestaat voornamelijk uit kussenlava en basaltgangen, alluviale afzettingen en basaltafzettingen. De vegetatie bestaat voornamelijk uit dennen, wilde olijven, johannesbroodbomen, eiken, struikgewassen als gouden eik, Oostelijke aardbeiboom, sumak, mastiekboom, het zonneroosje en frygana.

6

Bezienswaardigheden: het klooster van de profeet Ilias uit de zestiende eeuw, een herberg daar in de buurt die dienst doet als kindercamping, de picknickplaats van Kiona, de Kionapiek, waarvandaan grote delen van Lefkosia (Nicosia), Larnaka en Lemesos (Limassol) te zien zijn, en het uit de zevende eeuw daterende klooster van Machairas. De zeldzame en inheemse plant Crocus hartmannianus kan in de regio Machairas gevonden worden. Het gehele bos van Machairas staat op de nominatie om op de lijst van NATURA 2000-gebieden te komen. Twee huizen in het traditionele dorpje Fikardou hebben de Europese Nostraprijs gekregen. De picknickplaatsen zijn voorzien van verschillende recreatiefaciliteiten. In Lythrodontas, Lazanias en Fikardou zijn behalve koffiebars en restaurants, ook traditionele agrotoeristische overnachtingsmogelijkheden te vinden. 3.0 DE BOSSEN VAN ADELFOI EN TROÖDOS Dit gedeelte van het E4-pad, dat door de bossen van Adelfoi en Troödos voert, is 70 kilometer lang. Het is opgedeeld in 4 stukken. Het begint ergens op de hoofdweg (E904) van Lefkosia (Nicosia) naar Farmakas, 4 kilometer ten zuiden van Klirou, in de richting van Farmakas, op 500 meter hoogte. Het eindigt bij de kapel van Agios Georgios Kapourallis, aan de weg van Foini naar Lemythou, op 1050 meter hoogte. Ondanks een paar korte steile stukken is het pad is niet bijzonder moeilijk. Dit gedeelte duurt zo’n 25-30 uur. 3.1 - KAART πV De hoofdweg (E904) van Lefkosia (Nicosia) naar Farmakas via Klirou en Kalo Horio , 4 kilometer ten zuiden van Klirou, in de richting van Farmakas - Stavros Agiasmatikerk Lengte: 24 kilometer; benodigde tijd: circa 8-10 uur

Het eerste deel van de route bestaat uit de volgende etappes: Agios Epifaneios (8 kilometer onverharde en verharde weg), Agios Epifaneios - het boswachterstation bij de Panagiabrug (7 kilometer bospad), Panagiabrug - Stavros Agiasmati (4 kilometer verharde weg, 5 kilometer bospad, 5 kilometer bergopwaarts). De vegetatie bestaat voornamelijk uit Calabrische den, met spaarzaam laag struikgewas als zonneroosje, kapper en terebint. Op grotere hoogte groeit de inheemse gouden eik. De bodem van het gebied bestaat grotendeels uit lava en gaat gaandeweg over in basalt. Het dorpje Agios Epifaneios, dat op 600 meter hoogte ligt, telt slechts 300 inwoners, die werkzaam zijn in de landbouw, veeteelt of in Lefkosia (Nicosia). Langs de route vindt men cafés, restaurants en supermarkten. Er is een informatiebureau in het boswachterstation bij de Panagiabrug (hoogte 450 meter), dat geopend is tijdens kantooruren. De kleine picknickplaats daar vlakbij biedt

gelegenheid om uit te rusten. Aan het eind van dit gedeelte bevindt zich op 1050 meter hoogte de vijftiende-eeuwse kerk van Stavros Agiasmati, die is opgenomen op de werelderfgoedlijst van de UNESCO. 3.2 - KAART πV Stavros Agiasmati - Panagia tou Araka Lengte: 7,5 kilometer; benodigde tijd: circa 2-4 uur

Dit deel van de route is een natuurpad en bestaat als zodanig sinds 1995. Vanaf de kerk van Stavros Agiasmati klimt het pad een tijdje door bosgebied. Dan voert het langs een paar verlaten wijngaarden om vervolgens het bos weer op te zoeken en uit te komen bij het dorpje Lagoudera. Dan daalt het pad door Lagoudera (hoogte 1000 meter), vanwaar het over bestaande wegen verder gaat naar de kerk van Panagia tou Araka. De bosvegetatie op dit deel van de route bestaat uit Calabrische den, de inheemse gouden eik en andere struikgewassen zoals de Oostelijke aardbeiboom. De rotsformaties bestaan uit basalt. De regio Madari, die op de nominatie staat om beschermd natuurgebied te worden (NATURA 2000), kan worden bewonderd vanaf het hoogste punt van de route. Als gevolg van migratie naar de stad telt Lagoudera slechts 200 inwoners. De mensen die er nog wonen zijn hoofdzakelijk werkzaam in de landbouw. De regio Madari produceert verschillende goede druivenrassen, wijn, zivania (lokale sterke drank), walnoten, hazelnoten, appels, vijgen en amandelen. De dertiende-eeuwse kerk van Panagia tou Araka - ook op de werelderfgoedlijst van de UNESCO - is met zijn prachtige fresco’s zeker een bezoek waard. 3.3 - KAART πV Panagia tou Araka - Platania Lengte: 15 kilometer; benodigde tijd: 5-6 uur

Na de kerk van Panagia tou Araka gaat de route verder naar Saranti. Stijgend over een verharde weg bereikt het pad het gebied dat bekend staat als Selladi tou Karamanli (3 kilometer, hoogte 1180 meter). Hiervandaan voert een 4 kilometer lang oud pad langs de ‘Zwarte Wouden’ naar de Selladi tis Hiras (hoogte 1150 meter) boven het dorpje Spilia. Een nieuw, 2 kilometer lang pad loopt door het bos naar het gebied Doxa soi o Theos (hoogte 1320 meter), ten noorden van het dorp Kyperounta. Daarvandaan gaat het over onverharde paden en paadjes (6 kilometer) naar het boswachterstation Platania (hoogte 1000 meter), 6 kilometer van het dorpje Kakopetria.

Bij het boswachterstation van Platania is een picknick- en kampeerplaats en een klein restaurant. Hier kan men het omheinde terrein bezoeken waar Cypriotische moeflons (Ovis gmelini ophion) worden gehouden. 3.4. - KAART πV Platania - Troödos - Agios Georgios Kapourallis Lengte: 32,5 kilometer; benodigde tijd: 9-11 uur Bij Platania komt het E4-pad langs het boswachterstation en klimt daarna naar de picknickplaats Kambos tou Livadiou (hoogte 1650 meter), 8 kilometer verderop. Daarvandaan gaat het over verharde wegen naar Plateia Troodous (Troödosplateau, hoogte 1700 meter), waar het Persephonepad begint. Vervolgens gaat het over paden en onverharde wegen naar Kryos Potamos en de Kaledoniawatervallen (hoogte 1400 meter). Dit gedeelte van de route is 10 kilometer lang. Na Kaledonia voert het pad langs een uitzichtpunt langs de hoofdweg Troödos - Platres (hoogte 1500 meter) en vervolgt het zijn weg naar de picknick- en kampeerplaats Kambi tou Kalogirou op 1400 meter hoogte. Daarvandaan daalt het pad naar de Agios Georgios Kapouralliskerk (hoogte 1200 meter) en voert het bos van Pafos in. De vegetatie en het landschap op dit deel van de route zijn gevarieerd. Met de hoogteverschillen verschilt ook de vegetatie: boven de 1400 meter neemt de zwarte den de plaats in van de Calabrische den. De gouden eik verschijnt boven de 1600 meter, terwijl er ook veel soorten te zien zijn die alleen in het Troödosmassief voorkomen. Hieronder zijn de meelbes en de Troödosjeneverbes en berberis. Het bos van Troödos is voorgedragen om als natuurreservaat te worden opgenomen in het Europese NATURA 2000 netwerk, en wordt beschouwd als een van de belangrijkste bergfloragebieden van Europa. Verder trekt het wereldberoemde geologische ofiolietcomplex veel internationale wetenschappelijke belangstelling.

Het grootste deel van de route gaat door dik natuurlijk dennenbos (pinus brutia), vaak met een dichte ondergrond van gouden eik, onderbroken door bosjes gouden eik. De rotsformaties bestaan voornamelijk uit basalt, maar dichter in de buurt van Platania komt meer gabbro voor. In Spilia, Kyperounta en Kakopetria zijn winkels, restaurants en hotels of agrotoeristische etablissementen. 7

Bij Plateia Troodous is een bezoek aan het Troödosbezoekerscentrum zeker de moeite waard. Er zijn ruim voldoende mogelijkheden om boodschappen te doen, uit te rusten of te kamperen op de kampeerplaats die een kilometer oostwaarts is gelegen. In het dichtbijgelegen dorp Pano Platres is een hotel met verschillende faciliteiten. 4.0 HET DISTRICT PAFOS Bos van Pafos - Akamas - Pegeia Tsada - Luchthaven van Pafos Lengte: 7,5 kilometer; benodigde tijd: circa 2-4 uur

Het E4-pad loopt 219 kilometer door het district Pafos. De geschatte tijd om deze afstand te overbruggen is tussen de 80 en 85 uur. Dit deel van de route is opgedeeld in 8 stukken. 4.1 - KAART V

Prodromos - (Agios Georgios Kapourallis) het klooster van Panagia tou Kykkou

Lengte: 34 kilometer; benodigde tijd: circa 12-15 uur

Bij Agios Georgios Kapourallis (hoogte 1100 meter), dat gelegen is aan de rand van het dorp Agios Dimitrios, kan men eten en overnachten, culturele bezienswaardigheden bezichtigen, zoals de kerk van Agios Dimitrios en genieten van het unieke natuurschoon in de omgeving. De route gaat over een bospad dat parallel loopt aan de weg van Foini naar Lemythou, gaat het bos van Pafos binnen en biedt een prachtig uitzicht op de vallei van de rivier Diarizos. Daarna komt de route door het traditionele dorpje Kaminaria (hoogte 1100 meter), waar eventueel kan worden uitgerust en boodschappen kunnen worden gedaan. Voordat men Kaminaria ingaat kan men het pad nemen dat naar de Venetiaanse bruggen over de Diarizosvallei leidt. In de omgeving van het dorp zijn vier kerken uit de zestiende en zeventiende eeuw, de Agios Vasilios, de Panagia tis Kardiovastazousas, de Agios Georgios en de Agios Ermolaos. Na Kaminaria komt de route langs de picknickplaats Komitizi (hoogte 1000 meter), waar men kan uitrusten, vers water kan inslaan en kan genieten van de schoonheid van de Platysvallei. Vervolgens voert het pad naar het pittoreske dorpje Milikouri (hoogte 1200 meter) waar in de lente de geur van rozen hangt. Hier maken ze sinds de oudheid rozenwater. Het pad voert bovenlangs van het dorpje weg en komt tot op 100 meter van het Kykkosklooster (hoogte 1400 meter). Het klooster, het enige historische gebouw in het bos van Pafos, huisvest een zeer interessant museum met Byzantijnse kunst en een wijnmakerij.

4.2 - KAART V

Het klooster van Panagia tou Kykkou boswachterstation van Stavros tis Psokas

Lengte: 26 kilometer; benodigde tijd: circa 9-12 uur

Na het klooster van Panagia tou Kykkou gaat het pad door het natuurgebied van de Roudiavallei, langs de weg van Kykkos naar Selladi tis Ellias en de Cedervallei, met schitterend uitzicht op de zwarte kliffen (hoogte 1200 meter). De route eindigt in de Cedervallei (hoogte 1000 meter). Het kost ongeveer een uur om langs ceders en dennen naar de top van de Tripylosberg (hoogte 1452 meter) te klimmen. De branduitkijkpost biedt een schitterende gelegenheid om uit te rusten en van het panoramische uitzicht te genieten over praktisch het gehele bos van Pafos. Daarvandaan leidt het pad naar het Horteripad met zijn prachtige dennenbosjes en inheemse gouden eik. Het pad loopt verder naar het boswachterstation Stavros tis Psokas (hoogte 800 meter) waar men kan uitrusten en overnachten. Het is wel noodzakelijk om van te voren te reserveren. Hier kan men ook genieten van de plaatselijke fauna in de vorm van moeflons en damherten. 4.3 - KAART V

Boswachterstation Stavros tis Psokas - Lysos

Lengte: 25 kilometer; benodigde tijd: circa 8-11 uur

Na het boswachterstation Stavros tis Psokas gaat het pad verder door de Agios Theodorosvallei (gemiddelde hoogte 750 meter), een gebied dat wordt gekenmerkt door een dichte rivieroevervegetatie van Calabrische dennen (Pinus brutia), Oosterse elzen, oleanders, Oosterse platanen en vele andere soorten planten. Men ziet hier veel roofvogels, een indicatie van de ecologische waarde van de vallei. Aan het einde van de vallei, in de regio Tzioumalis, buigt de route naar het noorden en volgt deze het bospad tot aan de kruising Aftoulina. Daarvandaan gaat het pad om de berg de Tremitha heen en komt uit in de regio Kopes, aan de uiterste grens van het bos van Pafos. Vervolgens loopt het pad verder door de landelijke omgeving rondom het dorpje Lysos waar het dennenbos plaats maakt voor johannesbroodbomen, olijfboomgaarden, graanvelden en verlaten akkers die overwoekerd zijn door struikgewassen zoals de kermeseik, Mediterrane haagdoorn, gaspeldoorn, stekelige pimpernel en andere soorten. Vervolgens voert het pad door het Turks-Cypriotische dorp Melandra en eindigt het in Lysos (hoogte 600 meter). Het is mogelijk in het dorp iets te eten en te overnachten.

9

4.4 - KAART Vπ Lysos - Kritou Tera Lengte 24 kilometer; benodigde tijd: circa 8-11 uur

Het E4-pad verlaat Lysos en gaat verder over een oude landweg tussen Lysos en Meladeia. Er zijn sporen te zien van het feit dat de weg in vroeger dagen dienst deed als een belangrijke verbindingsweg met de Polis Chrysochousvallei. Het pad komt langs de kampeerplaats bij het dorpje Peristerona en loopt over de heuvel Vouni, langs de kerken Agion Pateron, Agia Zoni, Panagia tis Chrysolakounas en bereikt na een rij johannesbroodbomen Steni (hoogte 150 meter). Vervolgens gaat de route door tabaksvelden en bereikt men het dorpje Goudi, waar men de Platanos ton Plymmaton kan zien, een natuurmonument op zich. Daarna komt het pad uit in historische dorpje Kritou Tera (hoogte 450 meter), een plaatsje waar men kan kiezen uit verschillende eetgelegenheden en architectonische agrotoeristische etablissementen waar men kan overnachten. In het oude voormalige schoolgebouw is een interessant studiecentrum voor natuur en milieu gehuisvest, waar men van alles te weten kan komen over de unieke flora en fauna van het schiereiland Akamas. 4.5 - KAART Vπ Kritou Tera - Loutra tis Afroditis Lengte: 22 kilometer; benodigde tijd: circa 8-11 uur De route loopt van Kritou Tera door een gebied met zeldzame plantensoorten naar Drousela (hoogte circa 600 meter), dat wordt beschouwd als de toegangspoort tot het schiereiland Akamas. Daarvandaan loopt het pad naar de picknickplaats Smygies en de branduitkijkpost Piana (hoogte 550 meter). De route loopt onder de branduitkijkpost door over het Adonispad en eindigt bij Loutra tis Afroditis (de baden van Aphrodite) op een hoogte van 50 meter, waar volgens de legende de godin Aphrodite in een natuurlijke grot haar schoonheidsbaden nam. De route biedt een grote verscheidenheid aan bezienswaardigheden om te bewonderen en van te genieten. De combinatie van zeldzame geologische formaties, gevarieerde en zeldzame flora en fauna en de uitzichten op de duizelingwekkend blauwe zee zorgen voor een fascinerende ervaring. 4.6 - KAART Vπ Loutra tis Afroditis - Pegeia Lengte: 36 kilometer; benodigde tijd: circa 12-15 uur Bij Loutra tis Afroditis ontvouwen de mythologie en geschiedenis van Aphrodite en

10

Adonis zich voor uw ogen. De route volgt de kustlijn en loopt, steeds vergezeld door het geluid van de golfslag op de rotsen, langs Fontana Amorosa, Agios Kononas en het beschermde strand bij Lara - Toxeftra, waar de soepschildpad (Chelonia mydas) en de onechte karetschildpad (Caretta caretta) hun eieren leggen. Daarna bereikt het de ingang van de Avakaskloof, net voor het dorpje Pegeia (hoogte 100 meter). De route over het schiereiland Akamas is indrukwekkend, met bezienswaardigheden als zeegrotten, kloven en met maquis begroeide gebieden. Dit is het langste gedeelte van het pad waar men geen dorpen aandoet en ver verwijderd is van de bewoonde wereld. Men dient zich dan ook voor te bereiden op een lange, ononderbroken tocht, tot aan Pegeia, aangezien kamperen in het nationaal natuurpark van Akamas verboden is. 4.7 - KAART Vππ Pegeia - Tsada Lengte: 28 kilometer; benodigde tijd: circa 10-13 uur

Na de Avakaskloof nadert het pad Pegeia, klimt naar het bos van Pykni, kruist de hoofdweg Pegeia - Kathikas, volgt de oude weg van Pegeia naar Kathikas en komt uiteindelijk uit in Pegeia. Daarvandaan gaat het verder over de landweg van Pegeia naar Kathikas en eindigt bij de Mavrokolymbosgroeve. Vervolgens wordt de hoofdweg van Akouros naar Pageia overgestoken en komt men in een schitterend gebied vol natuurschoon en watervallen, een afgelegen oase van rust en vrede. Ondanks de intensieve begrazing in het gebied hebben de inheemse cipressen die in de buurt van het dorpje Koili groeien, weten te overleven. Het pad gaat verder bergopwaarts tot aan Koili, waar men kan uitrusten en overnachten. Na Koili gaat het pad door de wijngaarden ten oosten van het dorp, kruist de hoofdweg Pafos - Polis Chrysochous en eindigt in Tsada (hoogte 600 meter), gelegen op een heuvel op zo’n 8 kilometer ten noorden van Pafos. 4.8 - KAART Vππ Tsada - Luchthaven van Pafos Lengte: 24 kilometer, benodigde tijd: circa 8-11 uur

Het laatste gedeelte van het E4-pad in Pafos gaat vanaf Tsada naar beneden langs de nabijgelegen golfbaan door wilde ravijnen in de richting van de Morounerovallei en volgt deze vallei tot aan het dorpje Episkopi (hoogte 200 meter). Kijk uit naar de verticale rotsformatie in de nabije omgeving. Het pad volgt de natuurlijke loop van de rivier tot het de kust bereikt bij de luchthaven van Pafos. Het volgt de kustlijn naar de luchthaven, waar het Europese langeafstandspad E4 eindigt (of begint).

ANDERE NATUURPADEN OP CYPRUS INLEIDING Voor de technologische revolutie en de daaruit voortvloeiende dominantie van het gemotoriseerde verkeer bestond het wegennet van Cyprus hoofdzakelijk uit paden, karrensporen en onverharde wegen. Zij waren de enige verbinding tussen de dorpen onderling en tussen de dorpen en de omliggende gebieden. Tegenwoordig zijn de karrensporen allang verdwenen en zijn de meeste paden door dichte begroeiing overwoekerd. De afgelopen jaren heeft de Dienst Bosbeheer met financiële steun van het Cypriotische Bureau voor Toerisme een aantal wandelpaden op het eiland gecreëerd. Deze paden lopen van kaap Gkreko in het oosten tot het schiereiland Akamas in het westen. Ze zijn zo ontworpen dat ze zowel prachtige natuurgebieden als plaatsen van cultureel belang aandoen. Ze zijn zo aangelegd dat er geen al te steile hellingen in voorkomen en hebben doorgaans hetzelfde begin- en eindpunt, zodat alle leeftijdsgroepen er gebruik van kunnen maken. In de meeste gevallen staan er wegwijzers, die het begin van een pad markeren en informatie geven over de flora en geologie van de route. Hoewel men het hele jaar door kan genieten van wandelingen op Cyprus, zijn de late herfst (november) en de lente, wanneer het platteland en de bossen van Cyprus in volle bloei staan, het meest geschikt.

20

MOEILIJKHEIDSGRAAD VAN DE PADEN Alle natuurpaden zijn ingedeeld in een van de volgende drie categorieën: Categorie 1: Makkelijk pad, geen steile hellingen. Geschikt voor alle leeftijden en fitheidniveaus. Categorie 2: Gemiddelde moeilijkheidsgraad, geschikt voor volwassenen met een redelijke tot goede conditie. Plotselinge steile stukken (zowel bergop als bergaf) en/of route over smalle paden en door ruig terrein. Categorie 3: Hoge moeilijkheidsgraad. Route met moeilijk terrein: plotselinge steile stukken (zowel bergop als bergaf), loopt over bijzonder ruig en/of glad en/of smal en/of steil terrein. Geschikt voor volwassenen met een goede tot zeer goede conditie. Niet geschikt voor jonge kinderen.

NUTTIGE TIPS 1. Draag schoeisel dat geschikt is voor ruig terrein, zoals goede wandel- of bergschoenen. 2. Denk om de zon! Draag een hoed en zonnebril en zorg voor voldoende drinkwater. 3. Kloosters en kerken zijn alleen toegankelijk indien men passend gekleed gaat. 4. Tijdens de wandeling: ñ Respecteer andermans eigendommen. ñ Vermijd overlast en vernieling. ñ Laat geen afval achter. ñ Houd rekening met de dieren en stoor ze niet in hun natuurlijke omgeving. ñ Laat planten en bloemen staan. ñ Wees voorzichtig met vuur. 5. Op Cyprus komen acht verschillende soorten slangen voor, waarvan er maar een gevaarlijk is voor de mens. Bij een beet van de Vipera lebetina (Levantijnse adder) dient men onmiddellijk medische hulp in te roepen. Bronnen en andere waterplaatsen zijn de meest risicovolle plekken. 6. Picknickplaatsen zijn voorzien van sanitair en drinkwater. 7. Als men door verlaten (bos)gebieden gaat wandelen is het raadzaam een mobiele telefoon mee te nemen. 8. Dienst Bosbeheer: Tel. +357 22 80 55 10

21

KAART 1:

KAART 1:

1. Het Adonispad (rondwandeling)

Beginpunt: 400 meter voor de Loutra tis Afroditis (baden van Aphrodite)

de regio Akamas.

Lengte: 7,5 kilometer – Duur: 3-4 uur – Categorie: 3 Bezienswaardigheden: Uitzicht op Polis, het bos van Pafos en het Schiereiland

Lengte: 3 kilometer – Duur: 1,5 uur – Categorie: 2

Akamas. Het pad komt langs Pyrgos tis Rigainas (Koninginnetoren). Bij Kevalovrysia, waar een bron met drinkbaar water is, sluit het aan op het Smigiespad. Bij Pyrgos tis Rigainas sluit het aan op het Aphroditepad. Om weer uit te komen bij het beginpunt volgt het pad ongeveer 400 meter lang de hoofdweg tussen Loutra tis Afroditis en Polis.

Bezienswaardigheden: Rijke bosvegetatie zoals de Juniperus phoenicea (Fenicische jeneverbes), pistache en rotsroos. Uitzicht op de baai van Chrysochou in het noordoosten en de kustlijn van Akamas in het westen. Panoramisch uitzicht vanaf de piek.

KAART 1: KAART 1:

2. Aphroditepad (rondwandeling)

5. Agiasmapad (rondwandeling)

Beginpunt: 1 kilometer van Kathiklas, in de richting van Pegeia

Beginpunt: Loutra tis Afroditis

Lengte: 2 kilometer – Duur: 45 minuten – Categorie: 1

Lengte: 7,5 kilometer – Duur: 3-4 uur – Categorie: 3

Bezienswaardigheden: Rijk geologisch gebied met hoge en indrukwekkende

Bezienswaardigheden: De baden van Aphrodite, waar volgens de legende de

rotsformaties en wijngaarden. Een van stenen gebouwde bron met drinkbaar water op 800 meter van het beginpunt.

godin zich baadde. De ruïne van de Pyrgos tis Rigainas (Koninginnetoren), waarvan wordt aangenomen dat hij deel uitmaakte van een middeleeuws kloostercomplex. In de buurt van de ruïne staat een enorme honderdjarige eik. Schitterende vergezichten over kaap Arnaoutis (Akamas), Polis en het bos van Pafos. Langs de route zijn twee bronnen met drinkbaar water, een in de buurt van de ruïne van de Pyrgos tis Rigainas en een tussen Loutra en Kakoskali. Het pad sluit aan op het Adonispad. KAART 1:

3. Smigiespad (rondwandeling)

Beginpunt: De picknickplaats Smigies, 2,5 kilometer ten westen van Neo Chorio, in

de regio Akamas. Lengte: (a) Korte route 2,5 kilometer. (b) Lange route 5 kilometer Duur: Korte route – 1 uur – (b) Lange route 2 uur

22

4. Pissouromouttipad (rondwandeling)

Beginpunt: De picknickplaats Smigies, 2,5 kilometer ten westen van Neo Chorio, in

Categorie: 2

KAART 2:

1. Moutti Tou Stavroupad (rondwandeling)

Beginpunt: Selladi tou Stavrou, 3 kilometer boven Stavros tis Psokas bij de kruising

van de wegen naar het Panagia tou Kykkouklooster, Stavros tis Psokas en Pyrgos. Lengte: 2,5 kilometer – Duur: 1 uur – Categorie: 1 Bezienswaardigheden: Route door dennenbos met goed uitzicht op de baai van Morfou en het oostelijke deel van het schiereiland Akamas. Bij een kruising op zo’n 500 meter vanaf het begin, dient men rechts af te slaan om op het rondlopende pad te blijven.

KAART 2:

2. Chorteripad (rondwandeling)

Bezienswaardigheden: Eerst het uitzicht op de kustlijn van het schiereiland

Beginpunt: De locatie Platanoudkia, ongeveer halverwege de weg tussen Stavros tis

Akamas in het westen, waaronder de baai van Lara, en later in het oosten, op de baai van Chrysochou, het gehucht Lakki, Polis, Pachyammos en het bos van Pafos. De lange route voert langs de in onbruik geraakte magnesiummijn (met verlaten oven) en daarna door een dicht gedeelte van het bos van Akamas. De lange route sluit bij de Kafalofrysia (waar een bron met drinkbaar water is) aan op het Adonispad . Bij het beginpunt komen beide paden langs de branduitkijkpost Piana.

Psokas en Selladi tou Stavrou. Lengte: 5 kilometer – Duur: 2 uur – Categorie: 3 Bezienswaardigheden: Schitterend uitzicht op de Stavrosvallei en het boswachterstation. Aan het begin van het pad is een bron met drinkbaar water. Langs de route groeien veel gouden eiken.

KAART 2:

3. Ariadnepad (rondwandeling)

Beginpunt: Van het ‘Boomtoppen’-hotel, net na het dorpje Gerakies, richting het

Panagia tou Kykkouklooster. Lengte: 5 kilometer – Duur: 2,5 uur – Categorie: 3 Bezienswaardigheden: Schitterende vergezichten. Het pad komt langs het

pittoreske dorpje Gerakies in de Marathasavallei, dat gelegen is tussen weelderige begroeiing tegen een heuvel aan de rand van het bos van Pafos. Het pad klimt naar de zuidkant van het ‘Boomtoppen’-hotel en daalt dan weer. Om weer bij het beginpunt uit te komen volgt het pad ongeveer 800 meter de hoofdweg van Gerakies naar Kykkos. KAART 2:

4. Vouni Panagiaspad (rondwandeling)

Beginpunt: Pano Panagia, tegenover het culturele centrum vlakbij de kerk. Lengte: 9,8 kilometer – Duur: 3 uur – Categorie: 3 Bezienswaardigheden: Op het hoogste punt biedt het een prachtig uitzicht op Panagia, het schiereiland Akamas, het bos van Pafos en het Troödosgebergte. Het pad loopt door wijngaarden. Tegen het einde is er de keuze uit twee routes. De ene loopt via het Chrysorrogiatissaklooster naar Panagia, de andere is korter en leidt rechtstreeks naar het dorp. Men kan een pad nemen naar de branduitkijkpost Vouni.

KAART 2:

5. Enetika Gefyrapad (Venetiaanse-bruggenpad)

Beginpunt: (a) Kaminaria (b) Vretsia Lengte: 17 kilometer – Duur: 6 uur Tussenliggende afstanden en duur: Kaminaria – Eliabrug: 3,2 kilometer/1 uur, Eliabrug – Tsielefosbrug: 3,9 kilometer/2 uur, Tsielefosbrug – Roydiabrug: 6,9 kilometer/2 uur, Roydiabrug – Vretsia: 3 kilometer/1 uur. Categorie: 3

Bezienswaardigheden: De middeleeuwse Elia-, Tsielefos- en Roydiabrug. Het uitzicht is de gehele weg panoramisch. Het pad gaat door dicht dennenbos over de Arminoudam, langs de picknickplaats Pera Vasa (hier is een enorme dode boomstronk van een Pera Vasa den te zien), komt vervolgens langs de Saourisboerderij, die onderdeel uitmaakt van het Kykkosklooster, passeert de Saourisgrot, Mita’s hut en loopt vlak langs de gierenobservatiepost.

23

KAART 3:

1. Mnimata Piskoponpad (rondwandeling)

Beginpunt: Op de hoofdweg Troödos - Karvounas bij de picknickplaats Kampos tou

Livadiou, 1,5 kilometer voor Plateia Troodous (Troödosplateau) en 9 kilometer van Karvounas. Het pad begint na ongeveer 300 meter over de smalle verharde weg. Na 1 kilometer over een verbreed pad dat geschikt is gemaakt voor rolstoelgebruikers, wordt het pad met een houten bord ‘Mnimata Piskopon’ (noordwestelijke richting) aangegeven. De eerste kilometer van dit pad valt samen met het Kampos tou Livadioupad. Het pad eindigt op de landweg tussen Platania en de Agios Nikolaos tis Stegiskerk. Lengte: 8 kilometer – Duur: 3 uur (tot aan de landweg tussen Platania en de Agios Nikolaos tis Stegiskerk) – Categorie: 3

Lengte: 1,5 kilometer – Duur: 30 minuten – Categorie: 1 Bezienswaardigheden: Route gaat door een dennenbos. Goed uitzicht over de

Soleavallei. KAART 3:

4. Artemispad (rondwandeling)

Beginpunt: 300 meter van de kruising van de weg naar de top van de Olympos

(Chionistra) en de hoofdweg van Troödos - Podromos. Lengte: 7 kilometer – Duur: 2,5 - 3 uur – Categorie: 1

Bezienswaardigheden: Het pad loopt door dichte bossen van zwarte dennen,

Bezienswaardigheden: Het zwarte-dennenbos en zeldzame inheemse en andere

loopt een stuk langs steile kliffen en biedt uitzicht op de chroomrivier, de Soleavallei en de baai van Morfou. Het pad heeft drie mogelijke eindpunten, de bosweg tussen Platania en de Agios Nikolaos tis Stegiskerk, het dorp Kakopetria of de picknickplaats Platania. Het pad sluit aan op het Kampos tou Livadioupad.

soorten planten en gesteenten. In dit gebied staan twee vijfhonderd jaar oude zwarte dennen (Pinus nigra ssp. Pallasiana). De muren van de oude stad, ruïnes van tijdelijke fortificaties uit het laatste jaar van de Venetiaanse heerschappij over Cyprus (1571), gebouwd door een stel Venetiaanse generaals die deze plek hadden uitgezocht voor een laatste verdedigingsstelling tegen de oprukkende Ottomanen. De route loopt op een hoogte van 1850 meter rond de top van de Olympos (Chionistra) en biedt een schitterend uitzicht in alle richtingen. Heeft aansluiting op het Atalantipad.

KAART 3:

2. Kannoures - Agios Nikolaos tis Stegis (Kakopetria)

Beginpunt: Aan de hoofdweg van Troödos naar Karvounas, 1 kilometer voor Plateia

Troodous (Troödosplateau) en 9,5 kilometer van Karvounas. Het pad eindigt bij de Agios Nikolaos tis Stegiskerk of loopt verder tot aan Kakopetria.

KAART 3:

5. Persephonepad

Beginpunt: 150 meter ten zuiden van Plateia Troodous in de richting van het

Lengte: 9 kilometer (12 kilometer tot aan Kakopetria) – Duur: 3 uur (4 uur tot aan Kakopetria) – Categorie: 3, vanwege de lengte. Relatief gemakkelijke route, voornamelijk bergafwaarts.

politiebureau. Het betreft een pad ‘in lijn’. Wandelaars kunnen dezelfde weg terug nemen of met de auto teruggaan vanaf de kruising met het bospad.

Bezienswaardigheden: Boslandschap. Begint bij de stroom van de rivier de

Bezienswaardigheden: De eerste twee kilometer voert het pad door een dicht

Karyotis en volgt het schilderachtige rivierdal. Voert langs de verlaten chroommijn en eindigt bij de uit de twaalfde eeuw stammende Agios Nikolaos tis Stegiskerk, met zijn schitterende fresco’s (opgenomen op de werelderfgoedlijst van de Unesco). Vanaf de Agios Nikolaos tis Stegiskerk kan de route worden voortgezet langs de hoofdweg Pedoulas - Kakopetria om het laatstgenoemde dorp te bereiken.

begroeid bos met zwarte dennen. Tegen het einde een adembenemend uitzicht vanaf Makria Kontarka.

KAART 3:

3. Livadipad (rondwandeling) - Ook toegankelijk voor rolstoelgebruikers

Beginpunt: Op de hoofdweg Troödos - Karvounas bij de picknickplaats Kampos tou

24

Livadiou, 1,5 kilometer voor Plateia Troodous (Troödosplateau) en 9 kilometer van Karvounas. Het pad begint na ongeveer 300 meter over de smalle verharde weg.

Lengte: 3 kilometer – Duur: 1 uur – Categorie: 1

KAART 3:

6. Kaladoniapad

Beginpunt: (a) Ongeveer 350 meter vanaf de weg tussen Troödos en Platres, 3

kilometer van Plateia Troodous. Het beginpunt is ook te bereiken via de oude weg tussen Troödos en Platres, voorbij de presidentiële zomerresidentie. (b) Bij Psilo Dendro boven het dorp Pano Platres. Lengte 3 kilometer – Duur: 1,5 uur – Categorie: 3

Bezienswaardigheden: Bij optie (a) voert het pad door dichte bosbegroeiing en volgt de rivier de Kryos Potamos, die het hele jaar door water bevat. Na langs de schilderachtige Kaladoniawaterval te zijn gekomen, eindigt het pad bij Psilo Dendro boven het dorp Pano Platres.

KAART 3:

7. Katarraktis Myllomerispad (Watervallenpad)

de voormalige behuizing van de mijnwerkers te lopen in de richting van Agios Nikolaos tis Stegis. Daar geeft een houten bord de richting aan. Later loopt het pad parallel aan de hoofdweg en eindigt bij Plateia Troodous. Ongeveer 3 kilometer voor Plateia Troodous is een bron met drinkbaar water. KAART 3:

10. Prodromosstuwmeer - Stavroulia

Beginpunt: Tussen de kerk van Pano Platres en het centrum van het dorp in de

Beginpunt: Langs de hoofdweg van Plateia Troodous naar Prodromos bij het

richting van de kerk. De watervallen aan het eind van de route zijn via landwegen met de auto bereikbaar vanaf een punt op de weg van Platres naar Limassol, op ongeveer een kilometer van Psilo Dendro.

Prodromosstuwmeer. Er zijn twee verschillende eindpunten op de landweg van Pedoulas naar Agios Nikolaos mogelijk.

Lengte: 1,2 kilometer – Duur: 30 minuten – Categorie: 3

Lengte: Eerste optie 4,5 kilometer – Tweede optie 4,5 kilometer Duur: 1,5 - 2 uur – Categorie: 3, steile afdaling

Bezienswaardigheden: Het pad leidt door dichte begroeiing naar de Katarraktis

Bezienswaardigheden: Adembenemend uitzicht op de baai van Morfou en het

Myllomeris (waterval). De eerste helft van het pad loopt parallel aan de rivier de Kryos Potamos. Het laatste stuk voert door een open gebied met schitterend uitzicht naar het zuiden. KAART 3: 8. Kampos tou Livadioupad (rondwandeling) Beginpunt: De weg die naar de picknickplaats Kampos tou Livadiou voert, 1,5 kilometer van Plateia Troodous en 9 kilometer van Karvounas. Lengte: 3 kilometer – Duur: 1 uur – Categorie: 1 Bezienswaardigheden: Een groot aantal eeuwenoude zwarte dennen. Het pad

komt langs de picknickplaats Kampos tou Livadiou en sluit aan op het Mnimata Piskoponpad en het Livadipad.

Troödosgebergte. Het pad voert door zeer dicht dennenbos. Ander panoramisch uitzicht naar het oosten, in de richting van de verlaten chroommijn. KAART 3: 11. Psilo Dendro - Pouziaris (rondwandeling) Beginpunt: De kruising van de bosweg van Platres naar Mesa Potamos met de hoofdweg van Moniates naar Troödos, vlakbij Psilo Dendro. Lengte: 9 kilometer – Duur: 3-4 uur – Categorie: 3, zeer veeleisend vanwege steile beklimmingen en afdalingen Bezienswaardigheden: Het pad voert de eerste kilometer door dichte bossen van dennen (Pinus brutia) en later zwarte dennen (Pinus nigra ssp. Pallasiana). Panoramisch uitzicht.

KAART 3:

12. Kato Amiantos - Loumata ton Aeton (Stromenpad)

KAART 3: 9. Atalantipad (rondwandeling) Beginpunt: Plateia Troodous.

Beginpunt: De hoofdweg tussen Kato Amiantos en het zomerkamp van de vakbond

Lengte: 14 kilometer – Duur: 4-5 uur – Categorie: 2

Lengte: 2,5 kilometer – Duur: 1 uur – Categorie: 2

Bezienswaardigheden: Het pad loopt op een hoogte van 1700-1750 meter rond

Bezienswaardigheden: Het pad gaat over een schilderachtige heuvel en loopt dan

de top van de Chionistra (Olympos) en voert door dichte bossen met zwarte den en stinkende of stekelige jeneverbes (Juniperus foetidissima, Juniperus oxycedrus). Een van de hoogste jeneverbessen van Cyprus, 800 jaar oud, is hier te vinden. De route biedt een prachtig uitzicht in alle richtingen. Interessant is ook de verlaten chroommijn. Na 9 kilometer bereikt het pad de hoofdweg Troödos - Prodromos. Om het pad verder te volgen dient men de weg over te steken en zo’n 200 meter over het bospad langs

* Ethniki Organosi Kyprion Agoniston: Nationale organisatie van Cypriotische strijders, die in de antikoloniale bevrijdingsoorlog vochten in de jaren 1955-1959.

S.E. K.

door weelderige vegetatie langs het riviertje de Loumata ton Aeton en eindigt in het Amiantospark. Het pad voert langs een oude gerestaureerde schuilplaats van de E.O.K.A.*. Men kan er een rondwandeling van maken door de weg naar het zomerkamp van de vakbond S.E.K. te volgen.

25

KAART 3:

13. Dennenvallei-atletiekpad (rondwandeling)

Beginpunt: De hoofdweg tussen Pedoulas en Troödos, vlakbij de weg naar het

KAART 4:

1. Kourdali - Limeria (Spilies tou Digeni)

Beginpunt: Kourdali. Selladi tis Straorouthkias kan worden bereikt door 2 kilometer

Churchill Pinewood Valleyhotel.

over de landweg vanaf Spilia te gaan, daarvandaan is het nog 2 kilometer naar Limeria..

Lengte 800 meter – Duur: 0,5 - 1 uur – Categorie: 1

Lengte: 3,6 kilometer – Duur: 1,5 uur – Categorie: 2

Bezienswaardigheden: Schitterend uitzicht op de dorpjes Pedoulas, Moutoulas, Kalopanagiotis en daarachter, de baai van Morfou. Langs de route staan verschillende houten fitnesstoestellen. Er staan borden met informatie over interessante flora in het gebied.

Bezienswaardigheden: Het pad loopt door dichtbegroeid bosgebied en biedt de

KAART 3:

14. Prodromos - Lemithou

Beginpunt: Het dorpsplein van Prodromos. Lengte: 2 kilometer – Duur: 1 - 1,5 uur – Categorie: 3 (steile afdaling) Bezienswaardigheden: Het pad loopt naar de top onder het verlaten

Verengariahotel. Het pad eindigt voorbij de Mitsisschool, in het dorp Lemithou. Terugweg langs dezelfde route of over de weg van Lemithou naar Prodromos. Mooie route door dicht bos met zwarte dennen. Fraai uitzicht tijdens de gehele wandeling. BUITEN HET GEBIED OP KAART 3: Kalopanagiotis - Oikos Beginpunt: Kalopanagiotis (kaart 3), aan de hoofdstraat van het dorp, waar de weg

bergafwaarts gaat in de richting van de Agios Ioannis Lambadistiskerk. Lengte: 4 kilometer – Duur: 1,5 uur – Categorie: 2 Bezienswaardigheden: Privédomeinen met wijngaarden en fruitbomen. De Kykkoswatermolen aan de oever van de rivier de Setrachos, een oude brug die vroeger werd gebruikt als aquaduct om de omliggende boomgaarden te bevloeien. De minerale bronnen van Kalopanagiotis en de Agios Ioannis Lambadistiskerk, die is opgenomen op de werelderfgoedlijst van de UNESCO. Daarna loopt het pad een tijdje langs de rivier de Setrachos en klimt het naar het dorp Oikos. Vervolgens daalt het pad en voegt het zich weer bij de rivier en bereikt uiteindelijk de bronnen van Farangas.

NIET OP DE KAART: Arsospad Beginpunt: Het dorp Arsos, bij de Athkiesfontein, op de weg naar Agios Nikolaos.

De route loopt door het dorp. In omgekeerde richting begint men bij de Poullinfontein en aan de westkant van het dorp. Lengte: 2 kilometer – Duur: 45 minuten – Categorie: 1 Bezienswaardigheden: Het pad volgt de stroom van de Athkiesfontein naar de Poullinfontein, die voortkomt uit twee verderop gelegen traditionele bronnen. Men kan de middeleeuwse kapel gewijd aan de Maagd Maria en een traditionele olijfmolen bezoeken.

gelegenheid om verschillende schuilplaatsen die werden gebruikt door de E.O.K.A.*, te bezichtigen. Bij Selladi tis Straorouthkias sluit het pad aan op de route Agia Eirini Limeria. Beide paden volgen gedurende 2 kilometer dezelfde route. * Ethniki Organosi Kyprion Agoniston: Nationale organisatie van Cypriotische strijders, die in de antikoloniale bevrijdingsoorlog vochten in de jaren 1955-1959. KAART 4:

2. Agia Eirini - Limeria (Spilies tou Digeni)

Beginpunt: Het dorp Agia Eirini. Selladi tis Straorouthkias kan worden bereikt door

2 kilometer over de landweg vanaf Spilia te gaan, daarvandaan is het nog 2 kilometer naar Limeria. Lengte: 5 kilometer. – Duur: 2,5 uur – Categorie: 3, vanwege steile stukken bergopwaarts Bezienswaardigheden: Het pad voert door weelderige bosvegetatie en biedt prachtige vergezichten over de baai van Morfou en de mogelijkheid verschillende schuilplaatsen van de E.O.K.A.* te bezichtigen. Bij Selladi tis Straorouthkias sluit het pad aan op de route Kourdali - Limeria (Spilies tou Digeni). Beide paden volgen gedurende 2 kilometer dezelfde route. * Ethniki Organosi Kyprion Agoniston: Nationale organisatie van Cypriotische strijders, die in de antikoloniale bevrijdingsoorlog vochten in de jaren 1955-1959.

KAART 4:

3. Moutti tis Choras - Selladi tou Karamanli

Beginpunt: (a) Moutti tis Choras, 1 kilometer na Spilia in de richting van Agia Eirini

en Kannavia. (b) Selladi tou Karamanli, 1,5 kilometer van Saranti en Lagoudera in de richting van Spilia, of op de landweg 6 kilometer van Spilia. Lengte: 3,8 kilometer - Duur: 1, 5 uur - Categorie: 2 Bezienswaardigheden: Het is een oud pad met een schitterend uitzicht over de baai van Morfou. Heeft aansluiting met paden uit het lokale netwerk, zoals de paden Doxia si o Theos - Moutti tis Choras, Madari -Selladi tou Karamanli en Selladi tou Karamanli - Kannavia. Het pad voert door dichte bossen die lokaal bekend staan als Mavra Dasi (de zwarte bossen).

27

KAART 4:

4. Doxa si o Theos - Moutti tis Choras

7. Madari - Selladi tou Karamanli

Beginpunt: Vlakbij de branduitkijkpost Madari. Met de auto bereikbaar over de weg

eerstehulppost, of 5 kilometer van Spilia op de weg naar Kyperounda. (b) Moutti tis Choras, 1 kilometer van Spilia, richting Agia Eirini en Kannavia.

van Chandria naar Polystypos. De laatste 800 meter van de toegangsweg zijn onverhard, slecht begaanbaar en steil. Het pad eindigt bij Selladi tou Karamanli, waarvandaan men Saranti (1,5 kilometer over een verharde weg) en Spilia (6 kilometer over een landweg) kan bereiken.

Lengte: 1, 8 kilometer - Duur: 30 minuten - Categorie: 1 Bezienswaardigheden: De route gaat over een bospad met schitterend uitzicht over

de baai van Morfou. Het pad sluit aan op paden uit het lokale netwerk, o.a. Doxa si o Theos - Madari en Moutti tis Choras - Selladi tou Karamanli. Bij beginpunt (a) is een bron met drinkbaar water. Dit pad maakt deel uit van het Europese langeafstandspad E4. KAART 4:

5. Doxa si o Theos - Branduitkijkpost Madari

Beginpunt: (a) Doxa si o Theos, 2 kilometer van het Kyperounda sanatorium/

eerstehulppost, of 5 kilometer van Spilia op de weg naar Kyperounda. (b) Branduitkijkpost Madari. Met de auto bereikbaar over de weg van Chandria naar Polystypos, richting de Madaritop. De eerste 800 meter van de route is de weg verhard. De laatste 800 meter voeren over een oneffen, smal en steil pad. Lengte: 3,8 kilometer - Duur: 2 uur - Categorie: 3 Bezienswaardigheden: Prachtig uitzicht vanaf een hoogte van 1400-1600 meter

over het hele Madarigebergte. Het pad eindigt vlak onder de Madaritop (1613 meter). Wandelaars kunnen de branduitkijkpost bezoeken die uitkijkt over het hele gebied. Het pad heeft aansluiting op andere paden uit het lokale netwerk zoals Madari - Selladi tou Karamanli en Doxa si o Theos - Moutti tis Choras. Bij beginpunt (a) is een bron met drinkwater. KAART 4:

6. Teichia tis Madarispad (rondwandeling)

Beginpunt: Vlakbij de branduitkijkpost Madari, aan het eind van het pad Doxia si o

Theos - Madari. Met de auto bereikbaar vanaf de weg van Chandria naar Polystypos, richting de Madaritop, 3 kilometer verderop. De weg is verhard tot aan het lager gelegen beginpunt van het pad. Lengte: 3 kilometer - Duur: 1,5 uur - Categorie: 2 Bezienswaardigheden: Gedurende de hele route zijn hoge, indrukwekkende kliffen te zien. Voert door een geologisch interessant gebied. Adembenemend uitzicht over de Mesaoriavallei en de baai van Morfou. Het pad sluit aan op de paden Madari - Doxa si o Theos en Madari - Selladi tou Karamanli.

28

KAART 4:

Beginpunt: (a) Doxa si o Theos, 2 kilometer van het Kyperoundasanatorium/-

Lengte: 3,5 kilometer - Duur: 1,5 uur - Categorie: 3, moeilijke afdaling Bezienswaardigheden: Schitterend uitzicht over de baai van Morfou, de Mesaoriavallei en de omgeving van Troödos. Ongeveer halverwege voert de route door een cederbos. Het pad heeft aansluiting op de volgende paden uit het lokale netwerk, Madari - Doxa si o Theos, Teichia tis Madaris, Moutti tis Choras - Selladi tou Karamanli en Selladi tou Karamanli - Kannavia. Via een verharde weg van 2 kilometer sluit de route aan op het pad Lagoudera - Agros.

KAART 4:

8. Selladi tou Karamanli - Kannavia

Beginpunt: Bij Selladi tou Karamanli op de hoofdweg van Saranti naar Spilia. Het

gedeelte van de weg naar Saranti is verhard, het gedeelte naar Spilia onverhard. Het pad eindigt in Kannavia. Lengte: 3 kilometer - Duur: 1,5 uur - Categorie: 3 Bezienswaardigheden: Een deel van de route loopt door een bos. Uitzicht op de

nabijgelegen vallei. Het pad heeft aansluiting met de volgende paden uit het lokale netwerk, Madari - Selladi tou Karamanli en Moutti tis Horas - Selladi tou Karamanli. KAART 4:

9. Lagoudera/Agros - Madari

Beginpunt: (a) Vanaf Agros. Op de rondweg van Agros, bij een punt boven de dam.

(b) Vanaf Lagoudera. Op de weg van Chandria naar Polystypos, richting Lagoudera. Toegang vanaf de landweg voor Lagoudera. Beide routes komen samen in het dorpje Chandria/Polystypos-Agros, 800 meter voor de weg naar de Adelfoitop en de branduitkijkpost Madari. Lengte: Vanaf Agros 3 kilometer, vanaf Lagoudera 8 kilometer - Duur: Vanaf Agros 3 uur, vanaf Lagoudera 3,5 uur - Categorie: 3 Bezienswaardigheden: Panoramische vergezichten.

KAART 4:

10. Lagoudera - Agros

Beginpunt: (a) De landweg tussen Lagoudera en de weg Chandria - Polystypos,

700 meter van Lagoudera. (b) Agros. Op de rondweg van Agros, bij een punt boven de dam. Lengte: 6 kilometer - Duur: 2,5 uur - Categorie: 3 Bezienswaardigheden: Het pad voert door wijngaarden en appel-, kersen- en perenboomgaarden. Het eerste deel vanaf Lagoudera loopt langs de rivier de Lagoudera en steekt die over. Vanaf de Madari-Papoutsabergkam heeft men een panoramisch uitzicht over de hele omgeving. Men kan daarvandaan Madari bereiken over zowel de toegangsweg als het padennetwerk dat bij de Adelfoitop begint. Het beginpunt bij Lagoudera ligt vlakbij het pad Lagoudera - Stavros tou Agiasmati.

KAART 4:

11. Panagia tou Araka - Stavros tou Agiasmati

Beginpunt: (a) De Panagia tou Arakakerk in Lagoudera. (b) De Stavros tou

Agiasmatikerk (8 kilometer van Platanistasa) Lengte: 7 kilometer - Duur: 3 uur - Categorie: 3 Bezienswaardigheden: De Panagia tou Arakakerk (1192) en de Stavros tou Agiasmatikerk (1494) met hun uitzonderlijke fresco’s. Beide kerken staan op de werelderfgoedlijst van de UNESCO. Men dient van te voren te reserveren om de Stavros tou Agiasmatikerk te kunnen bezichtigen. Het pad loopt door een dicht dennenbos, langs boomgaarden, amandelbomen en oude, stenen terrassen. In het oosten ziet men de Kioniapiek, in het noorden de baai van Morfou en het Pentadaktylosgebergte, in het westen de Olympos en in het zuiden de regio Madari. Het pad sluit aan op het pad Lagoudera/Agros - Madari.

KAART 4:

12. Agros - Kato Mylos (rondwandeling)

Beginpunt: Vlakbij het Rodonhotel in Agros. Lengte: 6 kilometer - Duur: 2 uur - Categorie: 2 Bezienswaardigheden: De route voert door appel-, kersen- en perenboomgaarden, wijngaarden en langs rozenstruiken waar het beroemde rozenwater uit Agros van wordt gemaakt. Het pad loopt verder door bosgebied met schitterende uitzichten op de omgeving. Het laatste deel van het pad loopt over een asfaltweg terug naar Agros.

29

KAART 4:

13. Petrou Vanezipad bij Alona (rondwandeling)

Beginpunt: Op twee punten aan de hoofdweg van het dorp Alona. Het ene punt is

bij het dorpshuis, het andere punt bij de kerk, 300 meter verder naar het zuiden. Lengte: 1,5 kilometer - Duur: 30 minuten - Categorie: 3 Bezienswaardigheden: Alona is een van de mooiste dorpen van de regio Pitsillia,

met oude stenen huizen en veel groen. Het pad loopt door dichte hazelnootplantages, langs kersen-, appel-, en amandelbomen en eindigt bij een riviertje. KAART 4:

14. Asinou - Agios Theodoros (rondwandeling)

Beginpunt: (a) De kerk van Asinou. (b) Agios Theodoros in de Soleavallei. Lengte: 5,6 kilometer - Duur: 1,5 - 2 uur - Categorie: 2 Bezienswaardigheden: Gevarieerd landschap, panoramisch uitzicht over de baai van Morfou. De route loopt over een bospad en een landweg. De kerk van Asinou stamt uit de twaalfde eeuw en is opgenomen op de werelderfgoedlijst van de UNESCO.

KAART 4:

15. Moni - Fylarga

Beginpunt: De weg van Trimiklini naar Pelendri, vlak voor Pelendri. Het pad eindigt

bij Fylarga, aan de hoofdweg van Saittas naar Kato Amiantos.

Bezienswaardigheden: Het begin van de route loopt door een bos, volgt de rivier de Kyparissos een stukje en biedt dan uitzicht op het Germasogeiastuwmeer en Lemesos (Limassol). Sommige stukken zijn dicht begroeid met cipressen (Cupressus sempervirens var. Horizontalis). Kan in combinatie met het Germasogeiadampad worden gelopen.

KAART 5:

2. Germasogeiadampad (rondwandeling)

Beginpunt: Aan de weg van Foinikara naar Prastio, aan de oostkant van de

Germasogeiadam. Lengte: 1,3 kilometer - Duur: 30 minuten - Categorie: 1 Bezienswaardigheden: Het pad loopt rond een klein schiereiland. In het stuwmeer zijn verschillende vissoorten uitgezet. Om te vissen heeft men een vergunning nodig van het Departement van Visserij. Aan de zuidkant van de route loopt een klein paadje (150 meter) waarlangs de oude inheemse plantensoort Bosea Cypria groeit.

NIET OP DE KAART: Choirokoitiapad Beginpunt: Aan de weg naar Choirokoitia, even na de parkeerplaats voor de

archeologische stad, tegenover de afslag naar Tochni en de Agios Fanourioskerk en de Agios Nektarioskerk. Men kan het pad ook in tegenovergestelde richting lopen. Lengte: 2 kilometer - Duur: 45 minuten - Categorie: 2

Lengte: 3 kilometer - Duur: 1 uur - Categorie: 2 Bezienswaardigheden: Uitzicht op de baai van Lemesos (Limassol), de rivier de

Kourris (en dam), het oostelijke deel van het bos van Troödos. KAART 5:

1. Kyrarissia - Germasogeiadam

Beginpunt: Ongeveer 5 kilometer van de hoofdweg Parekklisia - Kellaki. Het pad

eindigt bij de Germasogeiadam. Lengte: Twee routes, de eerste is een rondwandeling en 3,7 kilometer lang. De tweede is een gewone wandeling: deze eindigt bij de Germasogeiadam en is 11 kilometer lang. Duur: Eerste route: 1,5 uur. Tweede route: 3 - 3,5 uur. Eerste route: Categorie 2. Gaat in het begin steil bergafwaarts. Tweede route: Categorie 3. Een lange route die aanvankelijk steil bergafwaarts gaat.

30

Bezienswaardigheden: De archeologische stad Choirokoitia, een van de belangrijkste neolithische nederzettingen, staat op de werelderfgoedlijst van de UNESCO.

KAART 6: 1. Lefkotheapad (Aetomouttipad) Beginpunt: 3 kilometer van Lythrodontas, op de weg naar Pano Lefkara, op een bosweg. Lengte: 1,3 kilometer - Duur: 30 minuten - Categorie: 2 Bezienswaardigheden: Adembenemend uitzicht vanaf de Atoutop (Adelaarstop)

over het gebied tussen Lefkosia (Nicosia) en Lefkara. KAART 6:

2. Pano Lefkara - Kato Drys

Beginpunt: Pano Lefkara. Begint en eindigt op twee punten, op 600 meter afstand

van elkaar, langs de weg naar Vavatsina.

Lengte: 2,5 kilometer - Duur: 1 uur - Categorie: 3, route met steile afdaling Bezienswaardigheden: De route loopt dwars door het land en verbindt de dorpen Pano Lefkara en Kato Drys met elkaar. Sluit aan op het pad van Pano Lefkara naar de Metaforfosis tou Sotiroskerk. Alom prachtig uitzicht.

KAART 6:

3. Pano Lefkara - Metaforfosis tou Sotiroskerk (rondwandeling)

Beginpunt: Pano Lefkara. Begint en eindigt op twee punten, op 600 meter afstand

van elkaar, langs de weg naar Vavatsina. Lengte: 2,3 kilometer - Duur: 1,5 uur - Categorie: 2 Bezienswaardigheden: Weids uitzicht over de dorpen Pano Lefkara, Kato Lefkara, Kato Drys en het Agios Minaklooster. Alom prachtig uitzicht, ook over het Stavrovouniklooster. Om weer bij het beginpunt uit te komen loopt de laatste 600 meter over de hoofdweg naar Vavatsina. Het pad sluit aan op het pad Pano Lefkara - Kato Drys.

KAART 6:

4. Agia Varvara - Stavrouni - Stavropefkos - Aspradi

Beginpunt: De Agia Varvarakerk, vlakbij het Stavrovouniklooster. Lengte: 3 kilometer - Duur: 1 uur - Categorie: 2 Bezienswaardigheden: Schitterend uitzicht over de Mesaoriavlakte, Larnaka en Lefkosia (Nicosia). Het pad sluit aan op het pad Stavrovouni - Anglisides.

KAART 6: 5. Stavrovouni - Anglisides Beginpunt: 2 kilometer van het Stavrovouniklooster, op de weg naar Stavrovouni. Het pad eindigt 2 kilometer buiten Anglisides, bij het abattoir. Lengte: 2,5 kilometer - Duur: 1 uur - Categorie: 1 Bezienswaardigheden: Fantastisch uitzicht over de regio Larnaka: de luchthaven,

het zoutmeer en de stad Larnaka. Het pad voert door herbebost gebied en heeft aansluiting op de route Agia Varvara - Stavrovouni - Stavropefkos - Aspradi. KAART 6: 6. Spilia tis Athasiaspad Beginpunt: De onverharde weg die 3 kilometer buiten Vavatsina begint op de bosweg van Vavatsina naar Kiona. Alleen vanaf deze kant bereikbaar, wandelaars moeten dezelfde weg teruglopen.

Lengte: 5 kilometer (2,5 kilometer heen en 2,5 kilometer terug) Duur: 2 uur (1 uur heen, 1 uur terug) - Categorie: 3, de route gaat steil bergafwaarts, met name op het laatste stuk. Bezienswaardigheden: De eerste 200 meter gaat over een landweg, daarna een smal pad door een dennenbos. Het pad eindigt bij Spilia tis Athasias, een oude grot die naar verluidt ooit is gegraven door goudzoekers.

KAART 6:

7. Kionia - Profitis Ilias

Beginpunt: De picknickplaats Kionia. Bereikbaar via de weg van het Panagia tou Machairaklooster naar de Kioniatop, of via de weg van Vavatsina naar het Panagia tou Machairaklooster. Het pad eindigt bij het Profitis Iliasklooster, ongeveer 8 kilometer ten westen van Lythrodontas en 6 kilometer van Mantra tou Kampiou en is bereikbaar over onverharde wegen. Lengte: 7 kilometer - Duur: 2,5 uur - Categorie: 3, de route gaat steil bergafwaarts, met name op het laatste stuk. Bezienswaardigheden: Aan het begin van het pad is een bron met drinkbaar

water. De route loopt over een bospad met schitterend uitzicht over de Mesaoriavlakte. KAART 6:

8. Mantra tou Kampioupad (rondwandeling) Ook toegankelijk voor rolstoelgebruikers

Beginpunt: De picknickplaats Mantra tou Kampiou, richting het bos van Machairas. Lengte: 1 kilometer - Duur: 30 minuten - Categorie: 1 Bezienswaardigheden: Schilderachtige bosroute.

KAART 6:

9. Kakokefalos - Mantra tou Kampiou

Beginpunt: Ongeveer 1 kilometer voor de picknickplaats Kionia op de weg van het

Panagia tou Machairaklooster naar de Kioniatop. Het pad komt langs de restanten van een oude boerderij en eindigt bij de picknickplaats Mantra tou Kampiou . Lengte: 5,5 kilometer - Duur: 2,5 uur - Categorie: 3 Bezienswaardigheden: Panoramisch uitzicht over de hele omgeving en de Mesaoriavlakte. Weelderige natuurlijke vegetatie.

31

KAART 6:

10. G. Taramidispad

Beginpunt: Zandweg na de picknickplaats Kionia, richting de Kioniatop. Het pad

eindigt op een asfaltweg vakbij het Panagia tou Machairaklooster. Lengte: 3,5 kilometer - Duur: 1,5 uur - Categorie: 2 Bezienswaardigheden: Panoramische vergezichten.

KAART 6: 11. Machairas - Lazanias Beginpunt: (a) 500 meter van het Machairasklooster. (b) Het dorp Lazanias. Lengte: 2 kilometer - Duur: 1 uur - Categorie: 3 Bezienswaardigheden: Het pad volgt de rivier de Padiaios en voert door een

omgeving met rijke flora en fauna. Het pad sluit aan op het pad Lazanias - Fikardou. KAART 6: 12. Lazanias - Fikardou Beginpunt: (a) 200 meter na Lazanias. Eindigt in Fikardou. (b) Fikardou. Lengte: 2 kilometer - Duur: 45 minuten - Categorie: 2 Bezienswaardigheden: Panoramisch uitzicht over de hele streek. De omgeving is rijk aan flora en fauna. Het pad sluit aan op de paden Machairas - Lazanias en Fikardou - restaurant Archontides.

KAART 6: 13. Fikardou - Restaurant ‘Archontides’ Beginpunt: (a) De kerk van Figardou. (b) Restaurant Archontides, aan de weg van Kalo Chorio naar Farmakas. Lengte: 5 kilometer - Duur: 1,5 uur - Categorie: 2 Bezienswaardigheden: Het pad volgt de kloof en biedt een spectaculair uitzicht op het omliggende gebied en Lefkosia (Nicosia). Rijke flora en fauna. Sluit aan op het pad Lazanias - Fikardou.

KAART 6: 14. Gouripad Beginpunt: Gouri. Bereikbaar via de hoofdweg van Nicosia naar Gouri, richting het kerkhof, bij de traditionele fontein. Lengte: 900 meter – Duur: 30 minuten – Categorie: 1 Bezienswaardigheden: Endemische plantensoorten, traditionele terrassen.

KAART 7:

Het padennetwerk van het Nationale Park Athalassa

Een netwerk van paden met een totale lengte van 20 kilometer. Het betreft zowel gewone wandelingen als rondwandelingen maar alle paden staan met elkaar in verbinding binnen de grenzen van het Nationale Park Athalassa . KAART 7:

1. Athalassastuwmeerpad (rondwandeling)

Beginpunt: Zuidwestelijke ingang, bij de picknickplaats. Te bereiken vanaf de hoofdweg van Lefkosia (Nicosia) naar Latsia. Lengte: 2,2 kilometer - Duur: 45 minuten - Categorie: 1 Bezienswaardigheden: Het pad loopt rond het Athalassastuwmeer. Picknickplaats,

de stuwdam en een vogeluitkijkpost. KAART 7:

2. Agios Georgiospad (rondwandeling)

Beginpunt: De parkeerplaats bij de Agios Georgiosdam. Te bereiken vanaf de

hoofdweg van Aglantzia naar Geri en vanaf de Kyrenia Avenue (Leoforos Keryneias), vlakbij de kruising met de weg van Aglantzia naar Geri. Lengte: 2 kilometer - Duur: 45 minuten - Categorie: 1 Bezienswaardigheden: Picknickplaats, de stuwdam en het milieucentrum bij het kruispunt van de Kyrenia Avenue (Leoforos Keryneias) en de Athalassaweg.

KAART 7:

3. Agios Georgios - Dasovotanikostuin

Beginpunt: Ten zuiden van de Agios Georgiosdam. Te bereiken vanaf de hoofdweg van Aglantzia naar Geri en vanaf de Kyrenia Avenue (Leoforos Keryneias), vlakbij de kruising met de weg van Aglantzia naar Geri. Lengte: 2,5 kilometer - Duur: 45 minuten - Categorie: 1 Bezienswaardigheden: Botanische bostuin (Dasovotanikostuin), naast de boomkwekerij. Openingstijden: maandag tot en met vrijdag van 07:30 tot 14:30 uur.

KAART 7:

4. De zuidwestelijke ingang van het Athalassapark Nationspark - (Vier verschillende onderling verbonden routes met de mogelijkheid tot een rondwandeling)

Beginpunt: De zuidwestelijke ingang van het Athalassapark. Te bereiken vanaf de

hoofdweg van Lefkosia (Nicosia) naar Latsia.

33

Lengte: 2,5 kilometer - Duur: 45 minuten - Categorie: 1 Bezienswaardigheden: Picknickplaats bij de Athalassadam, het Nationspark.

KAART 7:

5. Dasovotanikostuin - Picknickplaats bij de zuidwestelijke ingang van het Athalassapark

KAART 8:

2. Kavospad (rondwandeling)

Beginpunt: De oude steengroeve bij de parkeerplaats bij kaap Gkreko. Te bereiken

vanaf de hoofdweg van Agia Napa naar kaap Gkreko, vlakbij de kaap. Lengte: 2,5 kilometer - Duur: 45 minuten - Categorie: 2

Beginpunt: De botanische bostuin Dasovotanikos. Bereikbaar vanaf de hoofdweg

Bezienswaardigheden: Prachtig uitzicht, vooral vanaf de top van de kaap. Rijke

van Lefkosia (Nicosia) naar Latsia.

vegetatie. Indrukwekkende kliffen die gelegenheid bieden voor klimactiviteiten. Men vindt veel zeefossielen in dit gebied. Sluit aan op het pad van Agioi Anargyroi naar de zeegrotten en de zeegrottenroute.

Lengte: 2,2 kilometer - Duur: 45 minuten - Categorie: 1 Bezienswaardigheden: De route loopt langs dennen, eucalyptus, cipressen en

mimosa. De picknickplaats bij de Athalassadam. KAART 7: 6. Nationspark - Agios Georgios

KAART 8:

3. Profitis Ilias - Konnos

Beginpunt: (a) De Profitis Iliaskapel in Protaras. Te bereiken vanaf de hoofdweg van

Beginpunt: Nationspark. Te bereiken vanaf de hoofdweg van Aglantzia naar Geri.

kaap Gkreko naar Paralimni. (b) Het strand van Konnos, tussen Protaras en kaap Gkreko.

Lengte: 2,5 kilometer - Duur: 45 minuten - Categorie: 1

Lengte: 8,5 kilometer - Duur: 3 uur - Categorie: 1

Bezienswaardigheden: Nationspark, de picknickplaats bij de Agios Georgiosdam.

Bezienswaardigheden: Panoramisch uitzicht vanaf de Profitis Iliaskapel. Het pad voert langs de kapellen Agioi Saranta en Agios Ioannis en eindigt op het strand van Konnos. Sluit aan op de paden Panagia - Agioi Saranta, Panagia - Agios Ioannis, Konnos - Agioi Anargyroi en Konnos - Spilia tou Kyklopa (Grot van de cycloop).

KAART 7:

7. De zuidwestelijke ingang van het Athalassapark Agios Georgios

Beginpunt: De picknickplaats bij de zuidwestelijke ingang van het Athalassapark. Te

bereiken vanaf de hoofdweg van Lefkosia (Nicosia) naar Latsia.

KAART 8:

4. Agioi Anargyroipad (rondwandeling)

Lengte: 4 kilometer - Duur: 1,5 uur - Categorie: 1

Beginpunt: De Agioi Anargyroikapel. Te bereiken vanaf de hoofdweg van Protaras

Bezienswaardigheden: Verbindt twee verschillende picknickgebieden. Een

naar kaap Gkreko, vlakbij de kaap.

gedeelte van de route loopt over de Athalassastuwdam.

Lengte: 2,3 kilometer - Duur: 45 minuten - Categorie: 1

KAART 8:

1. Konnos - Spilia tou Kyklopa (Grot van de cycloop) (rondwandeling)

Beginpunt: Het strand van Konnos, tussen Protaras en kaap Gkreko (Pidalion). Eindigt bij de pittoreske Spilia tou Kyklopa (Grot van de cycloop). Lengte: 2,4 kilometer - Duur: 45 minuten - Categorie: 1 Bezienswaardigheden: De route volgt de kustlijn en kent een rijke flora. Komt via

een parallelle route weer uit op het strand van Konnos. Sluit aan op de paden Konnos - Agioi en Profitis Ilias - Konnos.

Bezienswaardigheden: Juniperus phoenicea (Fenicische jeneverbes), picknickplaatsen in de buurt. Sluit aan op het pad Konnos - Agioi Anargyroi en het pad van Agio Anargyroi naar de zeegrotten.

KAART 8:

5. Panagia - Agios Ioannis

Beginpunt: (a) De kerk van Panagia, op een zijweg ongeveer 300 meter links van de hoofdweg van kaap Gkreko naar Protaras, in de richting van Protaras. (b) De Agios Ioanniskerk. Te bereiken over zandwegen vanuit Protaras. Lengte: 2,8 kilometer - Duur: 45 minuten - Categorie: 1

35

Bezienswaardigheden: De Agios Ioanniskerk, de Agioi Sarantakerk en de kerk van

Panagia. KAART 8:

KAART 8:

9. Zeegrottenpad

Beginpunt: De zeegrotten. Toegang vanaf de hoofdweg van Agia Napa naar kaap 6. Agioi Anargyroi - Zeegrotten

Beginpunt: (a) De Agioi Anargyroikapel. Te bereiken vanaf de hoofdweg van Agia

Napa naar kaap Gkreko, vlakbij de kaap. (b) Bij de zeegrotten. Te bereiken vanaf de hoofdweg van Agia Napa naar kaap Gkreko, vlakbij de kaap.

Gkreko, vlakbij de kaap. Lengte: 3,6 kilometer - Duur: 1,5 uur - Categorie: 2 Bezienswaardigheden: De route loopt grotendeels langs de kust. Schitterend

uitzicht. In de grotten zijn zeefossielen te zien. Sluit aan op de rondwandeling van het Kavospad.

Lengte: 4 kilometer - Duur: 1,5 uur - Categorie: 1 Bezienswaardigheden: Het pad volgt voornamelijk de kustlijn en eindigt bij de

zeegrotten. Dit is een populair duikgebied. Het pad loopt over de natuurlijke Kamara tou Korakabrug en onderlangs de kaap. Prachtig uitzicht en rijke vegetatie. Op sommige plekken zijn zeefossielen te zien. Aansluiting op het pad Konnos - Anargyroi, het zeegrottenpad en het Kavospad. KAART 8:

7. Panagia - Agioi Saranda

Beginpunt: (a) De kerk van Panagia, op een zijweg ongeveer 300 meter links van de hoofdweg kaap Gkreko naar Protaras, in de richting van Protaras. (b) De Agios Sarantakerk. Te bereiken over zandwegen vanuit Protaras. Lengte: 2,5 kilometer - Duur: 45 minuten - Categorie: 1 Bezienswaardigheden: De Agios Ioanniskerk, de Agioi Sarantakerk en de kerk van

Panagia. KAART 8:

8. Konnos - Agioi Anargyroi

Beginpunt: (a) Het strand van Konnos, tussen Protaras en kaap Gkreko. (b) De Agioi

Anargyroikapel. Te bereiken vanaf de hoofdweg van Protaras naar kaap Gkreko, vlakbij de kaap. Lengte: 1,4 kilometer Duur: 30 minuten - Categorie: 1 Bezienswaardigheden: Kustroute. Rijke vegetatie, adembenemend uitzicht. De

route eindigt bij de Agioi Anargyroikapel, die over een zeegrot heen is gebouwd die ooit dienst deed als kluizenaarswoning. Het pad sluit aan op de volgende paden: Konnos - Spilia tou Kyklopa (Grot van de cycloop), Agioi Anargyroi - Zeegrotten en Profitis Ilias - Konnos.

37

CYPRIOTISCH BUREAU VOOR TOERISME (CTO) Leoforos Lemesou 19 P.O. Box 24535, CY 1390 Lefkosia (Nicosia), Cyprus Tel.: +357 22 69 11 00, Fax: +357 22 33 16 44 E-mail: [email protected] Website: www.visitcyprus.com

CTO Toeristische informatiebureaus op Cyprus Lefkosia (Nicosia) 11 Aristokyprou, Laiki Geitonia (ten oosten van Plateia Eleftherias) CY 1011 Lefkosia, Tel.: +357 22 67 42 64

Pafos 1) 3 Gladstone CY 8046 Pafos Tel.: +357 26 93 28 41

Agia Napa 12 Leoforos Kryou nerou CY 5330 Agia Napa Tel.: +357 23 72 17 96

Lemesos (Limassol) 1) 115 A’ Spyrou Araouzou CY 3036 Lemesos Tel.: +357 25 36 27 56

2) Kato Pafos 63A Poseidonos CY 8042 ato Pafos Tel.: +357 26 93 05 21

Paralimni-Protaras Leoforos Protara, Kavo Gkreko 356 CY 5296 Tel.: +357 23 83 28 65

2) 22 Georgiou A’ CY 4047 Lemesos, Potamos Germasogeias (oostelijke ingang van het strand van Dasoudi) Tel.: +357 25 32 32 11

3) Luchthaven van Pafos (Pafos International Airport) CY 8320 Pafos Tel.: +357 26 42 31 61 (Open voor alle aankomende vluchten tot 23:00 uur)

Platres CY 4820 Platres Tel.: +357 25 42 13 16

3) Haven van Lemesos (Informatie over alle passagiersschepen) Tel.: +357 25 57 18 68 Larnaka 1) Plateia Vasileos Pavlou CY 6023, Larnaka, Tel.: +357 24 65 43 22

Polis 2 Vasileos Strasioikou CY 8820 Polis Chrysochous Tel.: +357 26 32 24 68

2) Luchthaven van Larnaka (Larnaka International Airport) CY 7130, Larnaka, Tel.: +357 24 64 35 76 (Openingstijden: 08:15 – 23:00 uur)

ALARMNUMMERS:

BRANDWEER POLITIE AMBULANCE

112

Productie: Cyprus Verkeersbureau In samenwerking met: Afdeling Bosbouw en Natuurlijke Rijkdommen Ontwerp: Success Team Tekst: Afdeling Bosbouw, Filios Fylaktou Aanpassingen: Marina Christofides Vertaald door: KVA Vertalers Foto’s: Cyprus Verkeersbureau Afdeling Bosbouw Action Global Communications Filios Fylaktou, Loucas Christoforou (afiap) Christos Georgiades Print: Aristos Philis Printers Ltd Juli 2007 ISBN 9963-44-037-1

CYPRUS VERKEERSBUREAU www.visitcyprus.com