EURES Samen kansen creëren vanuit een breed blikveld
VOLOP KANSEN IN EUROPA
MET PLEZIER BIED IK U HIERBIJ HET JAARBOEK EURES 2015 AAN
UWV heeft zich ook in 2015 ingezet om werkzoekenden via EURES (EURopean Employment Services) een baan in Europa aan te bieden. Met de Europese en grens overschrijdende dienstverlening van UWV wordt ingespeeld op behoeften van werkzoekenden en werkgevers. Werkgevers die vacatures niet vervuld kregen met aanbod in Nederland, zijn goede alternatieven geboden door de werving van personeel in Europa. En werkzoekenden kunnen bij EURES terecht voor het verbreden van hun zoekveld. Op het EURES portaal zijn momenteel ruim een miljoen vacatures uit Europa te vinden. Naast het migreren naar een ander Europees land, zijn er meer dan 30.000 mensen die regelmatig vanuit hun woonplaats in Nederland naar Duitsland en België pendelen om daar te werken. Hun persoonlijke mogelijkheden zijn voor hen belangrijker dan de geografische grenzen.
EURES FACILITEERT HET RECHT OP VRIJ VERKEER VAN WERKNEMERS
Er staan zo’n 5.500 Europese werkgevers ingeschreven op het EURES portaal. Vanuit sectoraal perspectief wordt jaarlijks door EURES Nederland met de Europese partners vastgesteld welke markten kansen bieden voor samenwerking. De hamvraag is: hoe brengen we ook over de grenzen vraag en aanbod bij elkaar? Daarvoor werken de EURES adviseurs in Nederland en elders in Europa nauw samen. Dit jaarboek laat enkele succesvolle voorbeelden zien van werving en bemiddeling. Ook maakt u kennis met de activiteiten van EURES die bijdragen aan het wegnemen van drempels voor mobiliteit. Samen met de partners van EURES – private partijen en de sociale partners – gaat UWV voor eerlijk werk in Nederland en Europa! Ik wens u veel leesplezier toe! Tof Thissen Algemeen directeur UWV WERKbedrijf
EURES EN FAIR MOBILITY European Employment Services (EURES) is in 1993 opgericht door de Europese Commissie en de lidstaten van de EER plus Zwitserland. Inmiddels telt het netwerk 32 landen met ruim 1000 EURES adviseurs. Het doel van EURES is het faciliteren van het recht op vrij verkeer van werknemers. Dit recht is vastgelegd in artikel 45 van het EU-Werkingsverdrag en wordt uitgewerkt in Verordening 492/2011. EURES zet zich belangeloos in om werknemers en werkgevers te ondersteunen bij hun vragen rondom mobiliteit. Het onderwerp ‘fair mobility’ staat hoog op de agenda. Zowel minister Lodewijk Asscher als Eurocommissaris Marianne Thyssen zetten zich in voor fatsoenlijk werk en eerlijke mobiliteit.
2
3
DRIEGESPREK
SAMENWERKEN OM EUROPA OP DE KAART TE ZETTEN
Beatrijs Wijnberg, Manager Werkgeversdienstverlening
Jeannette van Yperen, Manager NCO EURES
“Het is een automatisme om elkaar te
“Als Manager NCO EURES ben je
betrekken: ‘Wat is onze boodschap?’
zowel nauw betrokken bij beleidstaken
Vanuit een proactieve houding kijken we
als bij de uitvoering. Dat brede vind ik
steeds hoe we draagvlak kunnen creëren.”
erg prettig.”
Een driegesprek over de samenwerking tussen Jeannette van Yperen, Beatrijs Wijnberg en Corine Peeters. Corine Peeters, Businessadviseur Internationaal bij UWV
“Op Europees gebied, in de overlap, vinden we elkaar.”
''
4
e divisie Internationaal is de entree voor externe partijen en delegaties met vragen over onder meer de openbare arbeidsdienst UWV, de Nederlandse arbeidsmarkt en de uitvoering van het sociaal stelsel en wetgeving in Nederland. Als het nodig is, speel ik vragen door aan Beatrijs en Jeannette. Of vraag ik hen presentaties te laten voorbereiden. Wat betreft vrij verkeer van werk in Europa en EURES is Jeannette mijn contactpunt. Als Manager Nationaal Coördinatie Bureau (NCO) EURES heeft zij verstand van operationele én beleidsmatige zaken. Jeannette ademt EURES. Samenwerken betekent ook dat je van de ander erkent waar zij goed in is.”
D
ls Manager Werkgeversdienstverlening kijk ik verder dan de nationale arbeidsmarkt. Wanneer je vanuit een breder, Europees, perspectief kijkt bied je meer kansen aan zowel werkzoekenden als werkgevers. De EURES dienstverlening is daarom een belangrijk deel van onze werkgeversdienstverlening. Een mooi voorbeeld van de samenwerking met EURES is de sectorale werkgeversbenadering, waar EURES op aansluit. Mathilde Kockelkoren, de nieuwe Landelijk Adviseur Werkgeversdienstverlening (LAW) met specialisme EURES, brengt EURES onder de aandacht van haar mede-LAW’s. Met Corine wissel ik de laatste Europese ontwikkelingen uit. We bespreken ook hoe collega’s in andere landen daarmee omgaan. We inspireren elkaar met best practices en dat helpt om onze positie te bepalen op de Europese arbeidsmarkt.”
''
A
''
k ben als Manager NCO EURES verantwoordelijk voor het beheer en de coördinatie van het nationale netwerk. Vanuit Europese en nationale verbanden zie ik erop toe dat beleidslijnen omgezet worden naar de dienstverlening en dat de prestaties van de dienstverlening worden teruggekoppeld. Een goede aansluiting met het team van Beatrijs is daarvoor van groot belang. Een mooi voorbeeld is hoe Johan van der Kleij – Landelijk Adviseur Werkgeversdienstverlening sector Techniek – er tijdens de EURES Coordinator Group in Amsterdam bij kwam zitten. Je merkte dat hij verbinding zocht met de Europese collega’s op het gebied van vraag en aanbod voor de sector Techniek. Ook Corine en ik werken nauw samen. Uitwisseling is voor ons van groot belang. Je informeert elkaar, deelt standpunten zowel in- als externn en trekt daarin één lijn.”
I
5
WERKBEDRIJF
EURES DIENSTVERLENING
DE SPIL IN EUROPESE WERVING EN BEMIDDELING EURES (EURopean Employment Services) is een Europees netwerk gericht op het faciliteren van het recht op vrij verkeer van werknemers. URES dienstverlening is ondergebracht bij de publieke arbeidsvoorzienings diensten, in Nederland is dat UWV. EURES klanten zijn alle werkzoekenden, werknemers en werkgevers die interesse hebben in werken of werven in een ander Europees land, aangesloten op het EURES netwerk.
E
Vanaf 1 januari 2014 is een hervorming doorgevoerd, waardoor het netwerk kan worden uitgebreid met andere partijen en beheer en uitvoering zijn gesplitst. Het beheer en de coördinatie van het nationale netwerk loopt via het Nationaal Coördinatie Bureau (NCO). Dienstverlening loopt via de werkgeversdienstverlening van EURES partner UWV. Het Landelijk Coördinatiepunt Import WW (voorheen: Helpdesk 883) is ondergebracht bij het NCO EURES. De EURES dienstverlening wordt getrapt en als onderdeel van de reguliere werkgeversdienstverlening aangeboden. Aanvullende dienstverlening wordt geboden vanuit samenwerkingsverbanden in de grens streken en in de toekomst mogelijk ook door andere publieke en private partijen.
EERSTELIJNS DIENSTVERLENING UWV Eerste contactpunten voor EURES klanten bij UWV: • Werk.nl/eures • Werkmap • Klant Contact Centrum (KCC) • Adviseurs Werkgevers- en Werkzoekendendienstverlening • EURES portaal: eures.europa.eu
TWEEDELIJNS DIENSTVERLENING UWV
DIENSTEN GELEVERD DOOR ANDERE PARTIJEN MET UWV ALS HOOFDAANNEMER Aanvullende diensten in het grensgebied
EURES adviseurs zijn verbonden
met België worden geleverd door geassocieerd
aan WerkgeversServicepunten.
partner EURES Scheldemond.
Zij werven, bemiddelen en matchen en bieden klanten maatwerkadviezen. EURES adviseurs werken op basis van
DIENSTEN GELEVERD IN SAMEN WERKING MET ANDERE PARTIJEN
sectorale projecten en
•E uropees netwerk van 32 landen en de Europese Commissie
organiseren evenementen, online
•P artner in samenwerkingsverbanden in de Nederlands-
en onsite. Bovendien bieden zij collega’s advies inzake Europese projecten en dienstverlening.
Duitse grensstreken •M ogelijkheden tot het werken op basis van dienstenovereenkomsten met partijen zoals vakbonden en de koepelorganisaties van recruiters en uitzenders.
6
7
1E LIJN
2E LIJN
EURES DIENSTVERLENING
SECTOR LEIDEND BIJ MATCHING Dit jaar worden de activiteiten van EURES afgestemd op de kanssectoren. Daarvoor zijn de knelpuntvacatures van Nederlandse werk gevers en de overschotberoepen leidend. Deze worden vastgesteld in nauwe samenwerking met de divisie Arbeidsmarktinformatie van UWV. EURES adviseurs maakten werkplannen voor onder meer de sectoren: Techniek, ICT, Zorg, Zakelijke dienstverlening, Toerisme, Horeca, Transport en Logistiek en Handel. Dat gebeurde in nauwe samenspraak met de LAW EURES, Mathilde Kockelkoren. Mathilde Kockelkoren
e sectorale werkwijze van EURES sluit perfect aan bij de organisatie van de WerkgeversServicepunten van UWV, zowel lokaal als landelijk. Daarnaast is ook binnen Europa de trend naar een sectorale werkwijze ingezet”, vertelt Mathilde. Bij het uitvoeren van de activiteiten werkt EURES Nederland nauw samen met private partijen. Mathilde Kockelkoren en de EURES adviseurs zetten zich in voor het bereiken van deze partijen. Mathilde doet dit onder meer door in overleg te gaan met koepelorganisaties NBBU en ABU. Partijen zijn met elkaar in gesprek en de intentie is om tijdens het Nederlandse voorzitterschap van de EU, gedurende het eerste halfjaar van 2016, een samenwerkingsovereenkomst te tekenen.
D
''
HET KLANT CONTACT CENTRUM (KCC)
EEN TELEFOONTJE DICHTER BIJ EUROPA De eerstelijns Europese dienstverlening van het KCC in Goes wordt uitgevoerd door een gespecialiseerd team van vier klantadviseurs, die afwisselend telefonie, werkmapberichten en EURES mails afhandelen. Per maand worden meer dan 13.000 internationale klanten telefonisch verder geholpen. Bellers zijn voornamelijk werkzoekenden die vanuit Europa naar Nederland willen komen voor werk. Voor een deel zijn dit Nederlanders die willen remigreren. EURES adviseur Tamara van de Moosdijk en Business Adviseur NCO Harry van den Berg stemmen de informatie af die KCC gebruikt.
amara: “Bij het opzetten van de eerstelijns dienstverlening was ik, samen met Harry van den Berg, nauw betrokken. Nu ben ik contactpersoon voor de EURES adviseurs richting KCC. Als er dingen zijn die de EURES collega’s signaleren leggen ze die bij mij neer en ga ik ermee naar KCC en andersom. Ik heb de adviseurs van KCC Goes aan het werk gezien. Daar komt echt heel veel bij kijken. Niet alleen het beheersen van de nodige kennis, maar ook verschillende gesprekstechnieken. De internationale dienstverlening is een specialisatie op zich.”
T
Anne-Wil Jeremiasse, Teamleider KCC: “Wat ons betreft loopt de samenwerking met EURES in de
8
praktijk goed. Wij mailen wel eens met vragen naar de tweede lijn via een interne mailbox en daar wordt altijd positief op gereageerd met veelal een uitgebreid antwoord. Ook komen er vanuit de klantadviseurs af en toe verzoeken om content te wijzigen. Dit verloopt over het algemeen soepel omdat wij er naar streven de nieuwe content direct in het Nederlands, Duits en Engels aan te leveren”. Harry van den Berg houdt vanuit het NCO contact over de belscripts: “Ieder jaar nemen we de scripts door om te zien of alle informatie nog actueel is. Ik loop onder meer de teksten door aan de hand van zowel nationale als Europese wet- en regelgeving.”
Corine Peeters: “Nederland wordt in het buitenland als voorbeeld gezien wat betreft de samenwerking publiekprivaat. Landen komen bij ons informatie inwinnen over hoe ze dergelijke samenwerkingsverbanden kunnen opzetten. Ook wat betreft digitale dienstverlening spelen we een voorbeeldrol.” 9
VOORBEELDEN
➜ ICT Bij Nederlandse ICT-bedrijven is grote vraag naar specialisten. Vanuit EURES wordt nauw samengewerkt met diverse organisaties, waaronder Brainport Development in Eindhoven. EURES Nederland droeg onder meer bij aan de Digital Jobs Fair in Madrid, zowel bij het leggen van contacten met EURES Spanje als bij het benaderen van bedrijven. Ook tijdens het event was EURES vertegenwoor-
EURES’ SECTORGERICHTE AANPAK ➜ ZORG EURES ontplooit gerichte projecten in de zorgsector. EURES adviseurs Ria Bosch en Tjerk Mulder zetten een project op met de NHS (Nationale gezondheidsdienst) Schotland en EURES Verenigd Koninkrijk om werkzoekende Nederlandse basisartsen aan de slag te helpen in Engeland. Basisartsen verliezen hun BIG registratie na 5 jaar als zij in die periode onvoldoende uren hebben gewerkt. De NHS biedt basisartsen vanuit dit project mogelijkheden om zich te specialiseren. Kandidaten maken daardoor veel meer kans om aan het werk te blijven. Ook in het grensgebied Nederland-België worden initiatieven ontplooid. EURES adviseur Frans Buter bood ondersteuning bij een grote ontslagronde bij het bedrijf Zorgsaam uit Terneuzen. Werknemers konden zo direct vanuit Zorgsaam aan de slag bij een nieuwe werkgever. Frans werd hiervoor als EURES adviseur benaderd door het Werkservicepunt van de Zeeuws-Vlaamse gemeenten. “Ik legde contacten met EURES in België, de VDAB (de Vlaamse arbeidsvoorzieningsdienst) en andere organisaties. Vervolgens benaderde ik werkgevers in België die behoefte hadden aan zorgpersoneel en hield ik voorlichtingsbijeenkomsten over grensarbeid en werk zoeken in België. Om goed te kunnen adviseren onderzocht ik bovendien de kansen en procedures voor opleidingserkenning voor zorgpersoneel in België.”
10
digd en gaf presentaties over werken en leven in Nederland. Bij Nederlandse ICT-bedrijven is grote vraag naar specialisten. Richard Kerste van Brainport Development N.V.: “De Jobs Fair was een succes met 36 interessante en mooie bedrijven uit 4 Europese regio’s en zo’n 250 ICT werkzoekenden uit Spanje. Van de Nederlandse bedrijven heb ik begrepen dat zij positief waren over het niveau van de deelnemers en dat ze allemaal goede kandidaten hebben getroffen. Daarnaast waren de bedrijven enthousiast over de locatie, uitstraling en organisatie van de beurs.”
➜ TECHNIEK Het Engelse bedrijf Redcar Steelworks, onderdeel van het Tata Steel concern, sluit na 98 jaar haar deuren. EURES faciliteert overplaatsing van werknemers.
➜ ZAKELIJKE DIENSTVERLENING Eén van de Franse werkgevers waar EURES nauw mee samenwerkt is Club Med. Luchino Geelen, recruiter bij Club Med, vertelt: “Vanuit de samenwerking met EURES werven we momenteel zo’n 30% van ons personeel. We werken samen met EURES Nederland, Verenigd Koninkrijk, Ierland, België, Luxemburg en Zweden. De kandidaten die EURES levert zijn kwalitatief heel goed en erg gemotiveerd.” EURES adviseur Peter de Leede was betrokken bij de werving en selectie: “Bij de selectie is met name gelet op de aansluiting van het profiel van de kandidaten bij de profielen van de vacatures. Er is puur op basis
van geschiktheid gekeken en leeftijd, geslacht of afkomst hebben hierbij geen rol gespeeld.” Eén van de kandidaten die aan de slag kon is Brenda van de Klundert (22). Tijdens haar opleiding ‘European Studies’ liep ze een jaar stage bij een Franse organisatie. “Het leek me leuk daar een vervolg aan te geven. De vacature voor ‘Receptionist en PR medewerker’ bij Club Med zag ik staan in de EURES winterseizoenskrant op Werk.nl. Ik nam contact op met EURES en daarna ging het heel snel. Een week na de selectiedag zat ik op training in Frankrijk!”
Mathilde Kockelkoren, LAW EURES: “Toen een verzoek om hulp vanuit het Verenigd Koninkrijk kwam heeft EURES Nederland onmiddellijk gereageerd. Er is contact gelegd met een aantal partijen, waaronder Tata Steel in Beverwijk, een aantal technische detacheerders zoals de Interactief Group én de LAW Techniek. Intussen was een aantal zeer bruikbare profielen van geïnteresseerde kandidaten ontvangen die bij eerder genoemde partijen zijn uitgezet. Met de LAW Techniek is een strategie afgesproken hoe de markt verder te benaderen. Ook vond een informatiesessie voor de kandidaten plaats. Er is alle vertrouwen dat uit deze snelle en zorgvuldige actie mooie resultaten geboekt zullen worden.”
➜ TRANSPORT, LOGISTIEK EN HANDEL De werkgever – een Duits distributiecentrum van een webwinkel, net over de grens in Duitsland – groeit de komende jaren van 1.400 naar 2.000 medewerkers. Met aan Nederlandse zijde een groot potentieel aan werkzoekenden, zette de werkgever deze vacatures uit aan de Nederlandse zijde van de grens via WerkgeverServicepunt Venlo. De werkgever werd hiervoor bijgestaan door EURES Duitsland. Ook de Nederlandse EURES adviseur Herman van Lith werkte mee vanuit een adviserende,
coördinerende en ondersteunende rol. Herman: “Voor iemand aan de slag kan over de grens moeten de nodige formulieren worden ingevuld. Denk aan belastingformulieren en aanvragen voor zorgverzekering en sociale zekerheidsregelingen. Om te voorkomen dat cliënten om deze redenen zouden afhaken, heeft het team Werkzoekenden actief ondersteuning geboden bij het invullen en aanleveren van formulieren bij de werkgever.”
11
EURES EVENEMENTEN
EURES ORGANISEERT EVENEMENTEN, ZOWEL OP LOCATIE ALS ONLINE. HET DOEL IS VRAAG EN AANBOD BIJEEN TE BRENGEN. GEDEGEN ADVIES IS DAARBIJ VAN GROOT BELANG.
OP LOCATIE EN ONLINE
VIA SOCIAL MEDIA EEN BAAN IN EUROPA MET ‘ONE CLICK TO EUROPE’ Op 9 oktober 2015 presenteerden werkzoekenden en werkgevers zichzelf door middel van Twitter, YouTube, Facebook en LinkedIn. Werkgevers boden vacatures aan en werkzoekenden konden direct reageren en hun cv delen. Het was de eerste keer dat EURES een online beurs volledig op basis van social media verzorgde. In eerste instantie was de beurs gericht op het vervullen van moeilijk vervulbare vacatures van Nederlandse werkgevers en het verbreden van het zoekveld van Nederlandse werkzoekenden. Zo werden ook Europese werkzoekenden en werkgevers bediend, op zoek naar werk of personeel in Nederland.
T
ijdens de online beurs ‘One click to Europe’ werden tientallen nieuwe vacatures verspreid via de diverse media. Deelnemende werkgevers
waren onder meer: Club Med, BMI, Pfizer en Scandistaff. Er is extra aandacht besteed aan de vacatures voor het winterseizoen en voor ‘BergenWerk’, waarbij werd geworven voor seizoenswerk in Oostenrijk, Duitsland en Zwitserland. De beurs had een groot bereik en zorgde voor veel positieve reacties. EURES adviseur Els Hollander: “Ik ben meer dan tevreden. Eén van onze doelstellingen was 250 weergegeven tweets te halen, dat is met ruim 10.000 meer dan behaald! Een aantal werkgevers gaf aan interviews te hebben gepland.” ALLE INFORMATIE TER PLEKKE OP DE EMIGRATIEBEURS De Emigratiebeurs trekt jaarlijks in twee dagen tijd zo’n 11.000 bezoekers en er staan zo’n 350 organisaties. Een bezoeker vindt er alles op het gebied van wonen, werken en ondernemen in een ander land. Sinds 2006 neemt EURES deel met een eigen stand en het geven van presentaties.
“De samenwerking met EURES is heel nauw. We zetten gezamenlijk projecten op en stemmen activiteiten af. EURES heeft een centrale ligging en vormt een soort rotonde op de beurs”, aldus organisator Tom Bey. Voor de EURES stand staan gewoonlijk mensen in de rij voor advies, informatie en hulp bij bemiddeling. EURES adviseur Els Hollander: “Een traject naar werk in Europa kan een half jaar tot vele jaren duren. Persoonlijk advies is erg belangrijk in verschillende stadia van dat traject. Mensen willen bijvoorbeeld weten wat de financiële consequenties zijn van een vertrek naar het buitenland.” EURES adviseur Tamara van de Moosdijk vult aan: “Het mooie van EURES is dat je maatwerkadvies krijgt met gedegen kennis van de Europese arbeidsmarkten zonder commercieel belang. Als mensen die stap dan nemen om te migreren, kunnen wij ons Europese netwerk aanspreken om te zien of het gaat om een degelijke werkgever.”
TIJDENS DE EMIGRATIEBEURS IN 2015 ZIJN DE INFORMATIEFILMPJES OP FACEBOOK BIJNA 12.000 KEER BEKEKEN EN HAD DE EURES STAND RUIM 2.000 BEZOEKERS! EURES Nederland aan het werk tijdens de online beurs ‘One click to Europe.’
12
13
EURES &
MIDDEN- EN OOST-EUROPA
MIDDEN- EN OOST-EUROPA De grootste groep arbeidsmigranten in Nederland komt uit Midden- en Oost-Europa (MOE). Daarvan is het merendeel – zo’n 100.000 arbeidsmigranten – van Poolse afkomst. Naast de hier wonende en ingeschreven Polen en Bulgaren, verblijven er in Nederland ook MOElanders die slechts kort in Nederland werkzaam zijn. Zij hoeven zich niet als inwoner van Nederland in te schrijven. Een hoog percentage van de Polen (80%) heeft betaald werk, vaak in de industrie (24%) in productie en magazijnwerk, en in de sectoren handel, horeca en vervoer (19%), land- en tuinbouw (17%) en in de bouw (13%). e hoge participatiegraad bij Polen kan onder meer worden verklaard door hun relatief jonge leeftijd en het feit dat zij vooral vanwege werk naar Nederland migreren. EURES spant zich in voor een goede voorbereiding van Poolse werkzoekenden door middel van voorlichting en nauwe samenwerking met EURES Polen. Een groot deel van de Poolse werknemers heeft een tijdelijk dienstverband, vaak via een uitzendbureau. In de periode tussen twee banen is een financiële overbrugging van groot belang. De Europese Verordening 883 biedt uitkomst.
D
Sinds 1 mei 2010 is Verordening 883/2004 van kracht. Deze verordening heeft het mogelijk gemaakt om, onder bepaalde voorwaarden, met behoud van de Europese uitkering voor 3 tot 6 maanden in een ander Europees land werk te zoeken. Nederland geeft maximaal 3 maanden recht op export WW af.
14
EXPORT WW UWV WW Internationaal, afdeling Verdragen, behandelt de aanvragen voor het exporteren van de WW. Het aantal werkzoekenden dat een Nederlands WW meeneemt naar een ander EU-land loopt nog steeds op. In 2014 maakten ruim 3.000 personen hiervan gebruik en dit jaar passeert dat het aantal van 5.000 personen. Het overgrote deel (69%) van WW-uitkeringen wordt geëxporteerd door Poolse (seizoens-)werkers. IMPORT WW Het Landelijk Coördinatiepunt Import WW behandelt alle inkomende formulieren waarop het WW-recht staat beschreven. Dit coördinatiepunt is belegd bij het NCO EURES Nederland. Ieder jaar maken ruim 500 mensen gebruik van dit recht om in Nederland naar werk te zoeken. Sinds 2010, toen de verordening van start ging, zijn 642 werkzoekenden met de Nederlandse afkomst geremigreerd. Hiervan hebben 153 personen weer werk gevonden binnen 3 tot 6 maanden.
VRIJ VERKEER VAN WERKNEMERS IS TWEERICHTINGSVERKEER Bij arbeidsmigratie is maatwerkadvies van groot belang voor een goede start. Er liggen ook kansen voor Nederlandse werkzoekenden in de MOElanden, bijvoorbeeld in de callcentrebranche als ‘native speaker’. EURES verzorgt maatwerkadvies en wervingsprojecten voor zowel werkgevers en werkzoekenden als baanveranderaars. EURES IS PARTNER IN DE WERVING VAN NEDERLAND NAAR BULGARIJE Eind september 2015 organiseerden EURES adviseurs Erdal Egin en Marije Renema de wervingsbijeenkomst ‘Werken in Bulgarije’. Het doel van deze bijeenkomst was om werkzoekenden in contact te brengen met twee Bulgaarse klantcontactcentra met veel vacatures voor Nederlandstaligen. “Een wervingsdag met meerdere werkgevers biedt de werkzoekenden meer keuze. Het helpt hen te bepalen welke vacature en setting het beste bij hen aansluit”, aldus Marije Renema. Redhuan Haltout, recruiter bij Euroccor, is tevreden over de opkomst en de kwaliteiten van de kandidaten: “Er werken heel verschillende mensen in de klantcontactcentra. De belangrijkste criteria zijn een goede motivatie en een klantgerichte, flexibele houding. En natuurlijk is basiscomputerkennis ook van belang”. In de zaal zat een zeer gemengde groep werkzoekenden: jong, oud, hoog- en lager
opgeleid. Ook de motivaties voor het werken in Bulgarije liepen uiteen. Sommige kandidaten werkten eerder in het buitenland. Andere hebben ervaring in de klantcontactcentra en willen graag eens in het buitenland werken. Kandidate Evelien Wiersma (49) vertelt: “Ik heb al eerder in het buitenland gewoond en gewerkt. Het is me altijd blijven trekken. Bulgarije lijkt me een interessant land om een tijd te wonen en te werken. En de vacature spreekt me erg aan. Dat verhuizen, ach... het is een kwestie van goed regelen.” Inmiddels is Evelien aangenomen bij Euroccor. Ze start in januari 2016 in Sofia. VAN BAAN VERANDEREN EN MIGREREN NAAR POLEN MET MAATWERKADVIES Jeroen van der Donk (44) migreert binnenkort naar Warschau in Polen. Zijn vrouw is van Poolse afkomst en hun kinderen zijn tweetalig opgevoed. Ondanks het feit dat zijn vrouw al lang in Nederland woont, wilden ze toch hun leven voortzetten in Polen. EURES adviseur Evert van der Meijden stond hem bij met maatwerkadvies. Jeroen: “Ik ben zeer tevreden over de advisering van Evert. Een gouden tip vond ik het Europass cv. Fijn om een standaard cv te kunnen maken dat in alle Europese landen goed is. Andere tips die heel bruikbaar waren hadden betrekking op starten als zzp’er in Polen en op het opstellen van een ‘overeenkomst’ met mijn huidige werkgever. Ik kan zo nog een paar maanden voor hem doorwerken vanuit Polen. Woorden die bij mij opkomen als ik denk aan EURES dienstverlening zijn: geloofwaardig, positief en hulpvaardig.”
15
EURES &
DE GRENSSTREKEN
DE GRENSSTREKEN Grensarbeid heeft volop de aandacht. In potentie zijn de kansen op werk aan de andere kant van de grens voor Nederlandse werkzoekenden in ruime mate aanwezig. In de grensstreken zijn meerdere samenwerkingsverbanden actief om het vrij verkeer van werknemers te faciliteren. In deze partnerschappen slaan arbeidsvoorzieningsdiensten, vakbonden, werkgeversorganisaties, Euregio’s, gemeentes en provincies de handen ineen. In het Nederlands-Duitse grensgebied zijn de krachten van drie grensregio’s gebundeld,
onder beheer van de Duitse Bundes Agentur; de Duitse arbeidsvoorzieningsdienst. Voor het partnerschap EURES Scheldemond tussen Nederland en Vlaanderen verzorgt UWV het beheer middels een geassocieerd partnerschap. In de praktijk lopen werkzoekenden echter aan tegen drempels, zoals taal- en cultuurverschillen, diplomawaardering, sociale zekerheid- en belastingregels, reiskostenvergoedingen en incongruentie tussen hoogte van salarissen in het werkland en leefkosten in het woonland.
WAT CIJFERS OVER EN WEER • Zo’n 31.000 mensen pendelen regelmatig vanuit hun woonplaats in Nederland naar Duitsland en België om daar te werken. • Volgens het CBS komen zo’n 40.000 werknemers vanuit Duitsland en België naar Nederland om te werken. • Bijna 80% van de werknemers uit België werkt in Limburg en Noord-Brabant. • Een deel van deze personen is Nederlands en komt via het buurland op de Nederlandse arbeidsmarkt terecht.
BEST PRACTICES IN DE GRENSSTREKEN DUITSLAND - NEDERLAND DREMPELS SLECHTEN VIA EEN ONLINE SOLLICITATIESERVICE Tijdens een door EURES georganiseerde workshop ‘Solliciteren in Duitsland’ bleek dat het voor Nederlandse werkzoekenden moeilijk is een goede ‘Bewerbungsmappe’ en ‘Lebenslauf’ (cv) te maken. Daarop nam EURES adviseur Tjerk Mulder het initiatief tot het ontwikkelen van een online sollicitatiepakket en -service. Deelnemende partijen naast UWV EURES zijn Stenden Hogeschool Emmen en Agentur für Arbeit Nordhorn. De toolkit wordt begin 2016 gelanceerd.
16
EURES IS INTERCULTUREEL SPECIALIST POCO is een Duitse woonwinkel met een groot filiaal in Enschede. Via een grote actie zijn 112 personen in een keer aan het werk geholpen. EURES adviseur Wim Evers werkte daarvoor nauw samen met Werkplein Twente. Hij verzorgde de communicatie tussen het Werkplein en POCO, zette speeddates op en bereidde kandidaten voor. De werving en selectie zelf werd gedaan door collega’s van het Werkplein.
Cornelia Ache van POCO zegt hierover: “EURES is specialist in het omgaan met interculturele verschillen. Voordat ik samenwerkte met EURES, dacht ik bijvoorbeeld niet dat er veel verschillen waren tussen Duitsers en Nederlanders. Wim Evers hielp ons er doorheen wanneer we kandidaten niet goed begrepen tijdens de interviews. Wim denkt niet in problemen, maar in oplossingen. We waren ook ontzettend onder de indruk van de selectie procedure en van het werk dat is gedaan door de medewerkers van het Werkplein.”
LINKS NAAR MEER INFORMATIE OVER GRENSOVERSCHRIJDEND WERKEN • Grensinfopunt: www.grensinfopunt.nl • EURES Scheldemond: www.euresscheldemond.info • Euregio Maas-Rijn: www.euregio-mr.com • Euregio Rijn-Waal: www.euregio.org • Euregio Gronau: www.euregio.eu • EDR regio: www.edr.eu
BELGIE - NEDERLAND MAATWERKADVIES IS EEN EFFECTIEF MIDDEL TEGEN DREMPELS Uit jarenlange ervaring weet EURES adviseur Frans Buter dat maatwerkadvies een belangrijke rol speelt bij het slagen van een plaatsing over de grens. Frans: “De grootste drempel bij het grensoverschrijdend werken van Nederland naar België is het gebrek aan laagdrempelige en toegankelijke informatie. Ik merk dat mensen in verschillende stadia van oriëntatie behoefte hebben aan advies. Het niet hebben van voldoende of geverifieerde informatie, maakt mensen onzeker. Het leidt er ook toe dat ze soms een slechte start maken. In beide gevallen kunnen mensen afhaken. Dat is jammer, want grensarbeid biedt, mits goed voorbereid, zelfs voordelen. De kinderbijslag is bijvoorbeeld hoger in België en ook betaal je er lagere premies.” Nettie Njima (54) kreeg maatwerkadvies van Frans. Daardoor was ze goed geïnformeerd toen ze aan de slag ging in Gent. Nettie vertelt: “Het werken bij Honda Gent bevalt me heel goed. Ik werk in het magazijn. Mensen in Nederland zeggen altijd dat Belgen een totaal andere mentaliteit hebben dan de Nederlanders, maar ik merk daar niks van.
Het is een echte aanrader om in België te gaan werken! Er is veel werk in de aanbieding en er zijn veel voordelen waardoor je als Nederlander goedkoper kan leven. Gewoon inschrijven bij alle uitzendbureaus, zelf proactief zijn”.
adviseurs voorlichting aan werkgevers en mobiliteitsbureaus over de kansen aan de andere kant van de grens. “Zo voorkom je dat mensen in de WW komen”, aldus EURES adviseur Frans Buter.
SECTORGERICHTE ACQUISITIE EN INSPELEN OP VERANDERENDE ARBEIDSMARKTEN UWV EURES doet sectorgerichte acquisitie in België, in samenspraak met de VDAB. Er wordt gewerkt met werkgeversaccounts van grote bedrijven in het grensgebied Nederland-België. Door het sterke grensnetwerk in combinatie met de gedegen kennis van arbeidsmarkten in de regio, kunnen Adviseurs Werkgeversdienstverlening en EURES adviseurs klanten zeer gericht adviseren en verwijzen.
Walter Kennes (51) is afkomstig uit België en woonachtig in Zeeuws-Vlaanderen. Hij vond een baan in België via Randstad, dankzij een tip van een Adviseur Werkgeversdienstverlening. Walter: “Ik werd geattendeerd door UWV Goes op de vacature in België bij Volvo, waar ik sinds enkele maanden werk. Het is voor mij makkelijker om werk te vinden in België dan in Nederland. Ik heb altijd een reactie gekregen op mijn sollicitaties. Dat is in Zeeland niet het geval.”
Kort geleden was de werkgelegenheid hoog in Zeeuws-Vlaanderen, met diverse grote internationale bedrijven in de buurt. Deze bedrijven hadden een aanzuigende werking, ook voor Belgen die zich vervolgens in Nederland vestigden. Een aantal van deze bedrijven is onlangs gesloten, waardoor de werkloosheid onder deze groep toenam. Vooruitlopend op het vertrek van bedrijven zoals Philips en Philip Morris, geven EURES
Liesbeth de Pillecyn van Randstad: ”Aan de Belgische kant van de grens trekt de werkgelegenheid aan. Veel mensen die in Zeeuws-Vlaanderen op de arbeidsmarkt vrijkomen vanwege sluiting van grote bedrijven, kunnen wij in België plaatsen. Het gaat voornamelijk om MBO-functies in de sectoren techniek, logistiek en productie. Daarbij werken we samen met UWV en EURES.”
17
EURES &
UWV DOELGROEPEN
UWV DOELGROEPEN
45-PLUSSERS
EURES BEDIENT IEDEREEN DIE INTERESSE HEEFT IN WERKEN OVER DE GRENZEN. BINNEN DEZE BREDE KLANTGROEP ZITTEN OOK UWV DOELGROEPEN, ZOALS JONGEREN EN 45-PLUSSERS.
BEST PRACTICE JONGERENWERVINGSPROJECT MET SPANJE
JONGEREN De jeugdwerkloosheid is nog steeds onwense lijk hoog, hoewel deze het afgelopen anderhalf jaar in Nederland sterk is gedaald. De aanpak van jeugdwerkloosheid heeft hoge prioriteit. Dat heeft ertoe geleid dat ook bij UWV meer geld beschikbaar was voor de doelgroep jongeren. In 2014 was bijna 18 procent van de 15- tot 25-jarige beroepsbevolking werk loos (CBS, 2015). Europa kampt zelfs met een werkloosheidspercentage onder de jeugd van meer dan 20%. Er is echter veel verschil in de jeugdwerkloosheid binnen de lidstaten van de EU. In Spanje is bijvoorbeeld één op de twee jongeren werkloos.
ENKELE EUROPESE INITIATIEVEN VOOR JONGEREN OP EEN RIJ: DROPP’IN Een Europees platform voor jongeren en organisaties waarop mogelijkheden voor jongeren worden aangeboden, zoals traineeships en leerwerkbanen. www.ec.europa.eu/eures/droppin YOUR FIRST EURES JOB Deze regeling is bedoeld voor jongeren van 18 tot 35 jaar die een baan vinden bij kleine en middelgrote bedrijven. Kosten voor een taaltraining, erkenning van kwalificaties, verhuiskosten en sollicitatie-reiskosten kunnen via dit Europese programma worden vergoed. www.yourfirsteuresjob.eu EUROPASS Voor het opstellen van een persoonlijk portfolio waarmee vooral jongeren hun vaardigheden en talenten kunnen presenteren. www.europass.nl
18
In 2015 stelde de stimuleringsregeling ‘Your first EURES job’ tot doel om 5.000 jongeren van 18 tot 35 jaar aan een baan te helpen in een ander land dan het woonland. EURES Nederland en Spanje en private partner Professional Recruitment Agency the Netherlands (PRAN), gingen samen aan de slag met een project om Spaanse jongeren te bemiddelen naar moeilijk vervulbare vacatures in de Nederlandse voedselbranche. Er werden ruim 150 jongeren geplaatst. ack Janssen, directeur van PRAN, werkte nauw samen met EURES Nederland en Spanje: “Het wekt vertrouwen om met EURES te werken. EURES biedt een landelijke dekking én een Europees bereik. EURES adviseur Peter van der Grinten heeft onder meer het contact verzorgd met de EURES collega’s in Spanje. Ook zorgde hij voor de vacatureplaatsing en selectie en werving. En de kandidaten zelf krijgen goede ondersteuning. Een jongere die aan de slag ging via PRAN is Eduardo Hernandez (26): “Het is heel fijn om werk te hebben. Ik werk nu in een multiculturele omgeving en ben gelukkig samen met mijn vriendin. Ik heb zelfs verlenging gekregen van een half jaar!”
J
Wanneer iemand na zijn 45e werkloos raakt, is het vaak moeilijk weer aan de slag te komen. Een van de oorzaken hiervoor is dat de pen sioenleeftijd verhoogd is, terwijl de krapte op de arbeidsmarkt toegenomen is. Tevens hebben 45-plussers – vanwege hun ervaringsja ren – vaak meer rechten, wat hen relatief duur maakt. Er wordt sinds 2008 beleid gevoerd om de doorstart van 45-plussers te bevorderen, maar anno 2015 blijken de drempels op de arbeidsmarkt nog niet voldoende geslecht. Dat blijkt ook uit de cijfers. Volgens recent onderzoek van het CBS zijn langdurig werk lozen relatief oud. In 2014 was ruim de helft 45 tot 65 jaar. Ter vergelijking: van de kortdurig werklozen was krap één op de drie ouder dan 45 jaar (CBS, 2015).
50-PLUS EN UWV UWV heeft van het ministerie extra budget ontvangen voor intensieve dienstverlening aan 50-plussers met WW. EURES neemt deel aan de ‘Inspiratiedagen voor 50-plussers’ om Europese kansen onder de aandacht te brengen. www.uwv.nl/50-plus KANSEN OP DE EUROPESE ARBEIDSMARKT In andere Europese landen zijn werkgevers hard op zoek naar werknemers met veel ervaring. Dat schept kansen voor bepaalde groepen 45-plussers. 15% van de getelde plaatsingen over de grens betreft 50-plussers.
BEST PRACTICE NA 22 JAAR KOMT EEN DROOM UIT IN ITALIË Migreren doe je niet zomaar. Dat kost tijd. Soms heel veel tijd. Eerst moet je de taal en de cultuur van het land leren kennen. Je kiest je streek en gaat je dan verder oriënteren. Financieel moet je emigreren ook goed plannen. Om te beginnen de verhuizing. n november 2014 stuurde Josina Praat (47) haar cv aan EURES adviseur Pieter van der Valk. Ze vroeg Pieter naar de mogelijkheden bij het zoeken naar werk in Italië. Pieter nodigde haar uit voor de workshop ‘Solliciteren in Europa’. Met verdere tips en links naar vacatures en tweedelijnshulp van de EURES collega’s in Italië, lukte het haar om een lang gekoesterde droom in vervulling te laten komen. Josina: “Met hulp van de mogelijkheid om de WW mee te nemen om in het buitenland werk te zoeken, heb ik een baan gevonden. Dit is werkelijk geweldig dat dit zo kan. Ook de EURES adviseurs in Nederland en in Italië hebben mij enorm geholpen. Vooral in de informatievoorziening en voorlichting over wettelijke mogelijkheden omtrent het lopen van stage.”
I
19
Dit jaarboek is een uitgave van UWV.
COLOFON Ontwerp: KRIS KRAS context, content and design Tekst: Isa Tenhaeff en Myrthe Egmond Tekstredactie: Jeannette van Yperen en Bart Frenken Stempelillustraties: door en met begeleiding van Caro de Bruin Foto ‘One click to Europe’: De Beeldredaktie/Peter Strelitski Foto Tof Thissen: De Beeldredaktie/Olivier Middendorp