Ernst van Hattum (1920) Strandstoelen In heldere groene en gele tinten zijn een groot aantal strandstoelen afgebeeld met daarin zonnebadende badgasten. Bijzonder van de voorstelling is dat er van het strand nauwelijks iets te zien valt, behalve een klein stukje op de voorgrond. De strandstoelen nemen, tegen een decor van enkele badhuisjes, het grootste deel van de afbeelding in beslag. Gesigneerd: r.o. van Hattum
Olieverf 66,5 x 53,5 cm Gerestaureerd en overgeschilderd door A. Bikaçi
Ernst van Hattum werd in Utrecht geboren. Hij woonde en werkte in Utrecht, Amsterdam. Op 28-3-1958 emigreerde hij naar Sidney in Australië. Het Centraal Museum in Utrecht bezit een vruchtenstilleven uit 1954 van hem. Uit: Pieter Scheen, Lexikon Nederlandse Beeldende Kunstenaars 1750-1950, ’s Gravenhage 1950 Rijksbureau Kunsthistorische Documentatie ’s Gravenhage
46
KERNCOLLECTIE GEMEENTE EPE / SCHILDERIJEN
Ernst van Hattum landschap in Provence 1953 In een groen dal in de bergen ligt een aantal huizen, waarlangs een weggetje loopt. Niet gesigneerd
Olieverf 50 x 70 cm Op achterzijde: Dienst voor ’s Rijks Verspreide Kunstvoorwerpen ’s Gravenhage / E. van Hattum / Epe 1953 Op tweede etiket: Naam kunstenaar, titel, aangekocht in de gemeente: Epe Derde etiket: E. van Hattum / “’t Hul “Tongeren-Epe / no.4 titel, afm.
De Ossenmarkt in Antwerpen 1953 Aan een pleintje met wat kale bomen staat een rijtje huizen.
47
Olieverf 70 x 50 cm Gerestaureerd en overgeschilderd door A. Bikaçi Op achterzijde: Dienst voor ’s Rijks Verspreide Kunstvoorwerpen ’s Gravenhage / E. van Hattum/ Ossenmarkt Antwerpen / Epe 1953
KERNCOLLECTIE GEMEENTE EPE / SCHILDERIJEN
Jaap Hiddink (1910-2000) Aan de IJssel – Veessen Tegen een bewolkte lucht is het rivierlandschap afgebeeld. Op de voorgrond, op een strandje aan de rivier, staan en liggen een aantal roodbonte koeien. gesigneerd: r.o. Jaap Hiddink
Jaap (Jacobus Gerardus) Hiddink werd in Nunspeet geboren en in dezelfde plaats is hij overleden. Hij was autodidact. Hij heeft veel samengewerkt met de kunstenaars Jos Lussenburg en Ben Viegers. Hij werkte veel buiten, maar bijvoorbeeld ook in Harderwijk, Elburg, Volendam en Enkhuizen. Hij schilderde, tekende (pen, pastel) en etste, in impressionistische trant, portretten, figuren en landschappen. Hij zei zelf: Ik ben een Veluwenaar. De Veluwe trekt me, dus mijn schilderijen zullen veel te maken hebben met de Veluwe. ( )Wat ik zie en wat me interesseert, dat schilder ik. Mijn werk is naturalistisch; ik geef er een eigen tint aan, mijn werk mag geen ‘foto’ zijn; ik ben dus een impressionist. Hiddink heeft bijna het gehele ‘dagelijkse leven’ van de vroegere Noord-Veluwe vastgelegd: het wegslepen van bomen met een mallejan, bosgezichten met of zonder beken, zoomhuisjes, boerderijen, woonwagenkampen, veel veemarkten, stadsgezichten (poorten, kerken, straatjes), stillevens (vooral bloemen), boerenkarren in een winters landschap, houtskoolbranders, schilderijen met koeien en paarden, straattypen, enz. Hij was lid van het Noordveluws Kunstgenootschap en van de B.B.K. in Amsterdam. Hij had een zaak in schildersbenodigdheden en kwam daardoor regelmatig in contact met veel andere bekende schilders zoals A.Briët, Jan van Vuren, Edz.Koning, H. Verburg en Jan van Herwijnen. Nadat hij zijn zaak in 1961 had verkocht heeft hij zich 11 jaar lang, eerst als raadslid daarna als wethouder, voor de gemeente Nunspeet ingezet. Hij heeft de oprichting van de Vrije Akademie in Nunspeet gestimuleerd.
48
Olieverf 60 x 90 cm Aankoop: 1981
Hij reisde veel, o.a. naar Griekenland, Turkije, Frankrijk, België en Duitsland. Hij heeft zijn werk tentoongesteld in Athene, Amsterdam, Apeldoorn, Arnhem, Almelo, Amersfoort, Laren, Deventer, Hengelo, Vaassen en Winterswijk. Naar aanleiding van de tentoonstelling in De Ring schreef het Noord Veluws Dagblad: Hiddink heeft de laatste jaren een ontwikkeling doorgemaakt waarin ruimte is gekomen voor wat meer bedachtzaamheid, voor meer oog voor details, voor meer afstand en voor wat meer zelfdiscipline. Niet dat zijn schilderijen de spontaniteit verloren hebben, maar de doeken hebben gewonnen aan b.v. kleurschakeringen en compositie. Ze zijn niet louter hartstochtelijke uitbarstingen meer maar tonen het subtiele afwegen van de waarde van kleinigheden in de beeldvorm. (...) Jaap Hiddink heeft een synthese gevonden tussen gevoel en denken, tussen emotie en ratio, tussen spontaniteit en bedachtzaamheid. Uit: Catalogus tentoonstelling in De Ring,1981 Kunstrubriek Jaap Hiddink toomt passie in, Noord Veluws Dagblad 25 augustus 1981 K. Roodenburg, Kunstenaars op de Noordwest Veluwe 1880-1980, Het vervolg, Harderwijk 1996 Pieter Scheen, Lexicon Nederlandse Beeldende Kunstenaars 1750-1950, ‘s Gravenhage 1969 Rijksbureau Kunsthistorische Documentatie www.museum-nunspeet.nl
KERNCOLLECTIE GEMEENTE EPE / SCHILDERIJEN
Leo Hofman (1922-1986) Negev2 1965 Midden door een bergachtig landschap loopt een rivier, in de verte ligt een dorp. Juist op de voorgrond van de voorstelling zijn de bergen en heuvels zwaar en donker aangezet, terwijl de achtergrond met uitzondering van het dorp erg licht is weergegeven. Gesigneerd: r.o. Leo Hofman ’65, links titel
Ets 27 x 39,5 cm (ingelijst 37,5 x 48 cm)
Leo Hofman woonde en werkte in Venlo, Roermond, sinds 1943 in Amsterdam en vanaf 1950 ook in Frankrijk. Hij was leerling van de Rijksacademie in Amsterdam o.l.v. M.H.E. Campendonk. Hij schilderde in abstracte stijl, etste en vervaardigde glas-in-lood en kerkramen. Hij was lid van het Algemeen Katholiek Kunstenaars Verbond (A.K.K.V.) en ‘De Onafhankelijken’ in Amsterdam. De dichter Gerrit Komrij publiceerde regelmatig gedichten naar aanleiding van werk van beeldende kunstenaars, een voorbeeld daarvan is de reeks “De monumenten” bij filmbeelden van Leo Hofman (vader van Charles Hofman, Komrij’s levenspartner). Uit: Pieter Scheen, Lexicon Nederlandse Beeldende Kunstenaars 1750-1950, Den Haag 1969 Rijksbureau Kunsthistorische Documentatie Profiel van Gerrit Komrij bij de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag
49
KERNCOLLECTIE GEMEENTE EPE / GRAFIEK
Céleste Hollak (1990) Mijn Wandeling (2011) Een boslandschap Ongesigneerd
Grafische print 70 x 100 cm Oplage: 35 Aankoop: 2012
Céleste Hollak bezocht de kunstacademie Artez in Zwolle, waar zij in juli 2011 afstudeerde in de richting Illustratie. Tijdens haar stage heeft zij een opdracht gedaan voor ‘Maison Scotch’ en ‘Very Cherry’ (mode) en ‘Vice’ (tijdschrift). Na haar afstuderen is zij een eigen bedrijfje gestart om grafische prints te verkopen en freelance opdrachten zoals branding, logo’s, labels en presentaties uit te voeren. Sinds oktober 2011 is zij parttime werkzaam bij ‘Garcia’ als designer. De werken ‘Mijn Wandeling’ en ‘Mijn Wandeling-BELEVEN’ komen beide uit het boek ‘Mijn Wandeling’, haar afstudeerproject. Het uitgangspunt was ‘de eindeloze wandeling’, zonder begin, zonder eind. De inspiratiebron vormde het Gortelse bos, het bos van haar jeugd. De originelen bestaan uit een combinatie van technieken: fotografie, film-shots, knippen/plakken, verf, krijt en grafische bewerking. Ze zijn ontstaan vanuit het experiment.
Het werk van Céleste Hollak ontstaat vanuit sfeer en gevoel en zij zoekt de grenzen tussen waarneming en abstractie op. In dit proces wordt het handmatige afgewisseld met de computer in de hoop dat deze elkaar versterken. Oud en nieuw evenals origineel en digitaal worden op deze manier gecombineerd. Zij is gefascineerd door toegepaste kunst en dan vooral serviesgoed en mode.
50
Informatie van de kunstenaar www.celestehollak.nl
KERNCOLLECTIE GEMEENTE EPE / GRAFIEK
Céleste Hollak Mijn wandeling-BELEVEN (2011) Een naar rechts gewend dromerig vrouwengezicht met gesloten ogen, dat wordt omgeven en bedekt door bladeren. Ongesigneerd
Zelfportret (2010) Naar links gewend borststuk en profil tegen een lila, paars en blauw gekleurde achtergrond. Ongesigneerd
51
Grafische print 70 x 50 cm Oplage: 35 Aankoop: 2012
Acryl/potlood/foto 33 x 27 cm Aankoop: 2012
KERNCOLLECTIE GEMEENTE EPE / GRAFIEK
Jan Homan (1919-1991) Atelier III Abstracte voorstelling met een achtergrond verdeeld in zwarte, witte en roze/grijze vlakken waartegen een dubbele bloemachtige figuur uitgevoerd in felle kleuren als roze, blauw, groen, wit en oker scherp afsteekt. Gesigneerd: rechts onder Homan
Olieverf 121 x 95 cm Aankoop: 1991 Op achterzijde naam kunstenaar, titel, prijs f 5000,-, Stichting Beeldende Kunst Gelderland
De kunstschilder en graficus Jan Homan werd in Hoorn geboren en maakte voor het eerst kennis met de schilderkunst door het werk van de gevluchte Duitse expressionist Adolf de Haar, bij hem kwam hij in de leer. Daarna volgde hij een opleiding bij de Weense professor Fahringen, ging naar de Academie in Amsterdam en na 1945 naar de Vrije Academie in Parijs. In het begin van de jaren ’50 had hij zijn eerste solo-tentoonstelling bij galerie Santee-Landweer in Amsterdam. Hij begon in deze tijd met zijn eerste abstraheringsexperimenten. Hij had vervolgens vele exposities door het hele land, o.a. in de Prinsenhof in Delft. Homan ontving in 1954 de Culturele Prijs van de gemeente Arnhem evenals in later jaren verscheidene andere culturele onderscheidingen. In een catalogus bij een tentoonstelling wordt zijn werk als volgt omschreven: Een gedempte vorm van expressionisme, vermengd met de harmoniserende invloeden van Picasso en Braque. Schilderkunstige emotie, bedwongen in heldere composities, vaak opgebouwd vanuit een figuur die vrijwel schuilgaat achter de sprekende puurheid van uitgewogen vlakken en exploderende kleurpartijen. Waaierende uitbundigheid met
structurele tegenhangers. De rust van een lineair aangegeven vlakverdeling tegenover de volte en intensiteit van zijn kleuren. Vorm, inhoud, kleurwerking en compositie zijn volkomen in balans. Jan Homan zelf zei over zijn werk: Ik doe vrij lang over een schilderij. Maar wat ik belangrijk vind, is dat mijn schilderijen er nooit vermoeid uitzien. Ik vind het fijn dat het fris blijft.( ) Ik ben een expressionistische schilder. Het is een manier van werken, die aan de tijd gebonden is. Dat past bij mijn karakter, aard en mijn hele instelling. De schilderkunst vind ik in zijn traditionele zin nog niet aan zijn eind en daarom ga ik maar door. Een goed schilderij moet vanuit je lijf komen. Schilderijen moeten voor zichzelf spreken,als schilderkunstige daad.
52
Uit: Catalogus Galerie de Pol, Pannerden Maarten Beks, Koos Tuitjer, Leen van Weelden, Jan Homan 1919-1991, Arnhem 1993 Pieter Scheen, Lexicon Nederlandse Beeldende Kunstenaars 1750-1950, Den Haag 1969
KERNCOLLECTIE GEMEENTE EPE / SCHILDERIJEN
Anna Hulzink (1953) Portret Borststuk ten halve lijve, met het hoofd gedraaid naar de linkerschouder, gewend naar de koperen hand op de rug. Ongesigneerd
Steengoed met koper 37 x 26 cm Aankoop: 2001
Anna Hulzink werd geboren in Arnhem, van 1971 tot 1976 volgde zij de beeldende kunstopleiding ‘Artibus’ aan de Hogeschool van Utrecht. Na voltooiing van deze opleiding werd zij docent beeldende vorming en later beeldende vakken in Amsterdam. Sinds 2012 heeft zij een atelier in Baambrugge. Zij maakt keramische, figuratieve beelden en eveneens keramische gelijkende, getekende en driedimensionale portretten. Haar werk is niet in te delen in een groep of stroming. Zij observeert de mensen zorgvuldig, haar autonome manier van kijken maakt haar werk authentiek, evenals haar eigenzinnige handschrift en het feit dat zij niet terugschrikt voor kleurgebruik op haar keramische beelden. Door nauwkeurige observatie van een geportretteerde worden persoonlijkheid, karakter en sfeer in het portret duidelijk. Ze tekent haar onderwerp op papier en schetst dit later in klei. Het beeld is dan opgeslagen in haar verbeelding en het creatieve proces kan beginnen, waardoor een nieuwe werkelijkheid ontstaat.
Uit: Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie www.annahulzink.nl www.galerielijn3.nl www.linkedin.com www.portretschap.nl
53
KERNCOLLECTIE GEMEENTE EPE / KERAMIEK
Frans Huysmans (1885-1954) Burgemeester van Walsem 1938 Portret ten halve lijve, hoofd naar links gewend. Draagt een zwart pak, een wit overhemd met hoge kraag en stropdas en de ambtsketen. Gesigneerd: l.o.
Olieverf 40 x 30 cm r. b.: D.F.J. van Walsem 1 october 1920 16 september 1938 Op achterzijde F. Huijsmans fecit 1938 5 zittingen van 1 uur
Frans (Franciscus Johannes) Huysmans Utrecht 09-091885 – Ermelo 25-06-1954) heette eigenlijk Huismans, maar hij vond het mooier zijn naam met ‘y’ te schrijven en signeerde al zijn werken zo. Hij bezocht de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten te Amsterdam en de Koninklijke Academie van Antwerpen. Van 1913 tot 1929 woonde hij in Schoorl, hij maakte daar kennis met Bergense kunstenaars en wordt daarom door vele kunstkenners tot de Bergense School gerekend. In 1929 vertrok hij naar Amerika om portretschilder te worden. Bij zijn terugkeer twee jaar later vestigde hij zich in Bergen en later in Egmond. In 1936 woonde hij korte tijd in Soerel en daarna verhuisde hij naar Nunspeet. Een artikel in een plaatselijk dagblad meldde bij de zestigste verjaardag van Frans Huysmans:De zestigjarige schilder Frans Huysmans woont de laatste jaren in een landhuisje aan het Nunspeetse Arthur Brietlaantje.... toch zoekt hij hier niet bewust de eenzaamheid, verre van dat. En daarna Huysmans zelf: Vooral in de twintigste eeuw hebben veel kunstenaars gemeend zich te moeten terugtrekken in een ivoren toren... Dit verloren gaan van contact tussen maatschappij en kunstenaar beschouw ik als een
culturele ramp. In Nunspeet werd Huysmans direct opgenomen in de kunstenaarskring aldaar. Zijn “Bergense” afkomst werkte imponerend evenals de bezoeken van de kunstenaars Filarski en Colnot. Als kunstenaar kende Huysmans in Nunspeet zijn grootste bloeiperiode. Hij leed toen echter al aan een bekende kunstschilders-ziekte: loodvergiftiging. (Omdat men veelal zelf olieverf maakte in die tijd, gebruik makend van loodwit). Op 25 juni 1954 overleed Frans Huysmans in het Sophiaziekenhuis in Zwolle. Behalve zijn verwantschap met de Bergense school schilderde Huysmans ook o.a. landschappen in de trant van de Haagse School. Hij was lid van kunstenaarsvereniging ‘de Onafhankelijken’.
54
Uit: Rijksbureau Kunsthistorische Documentatie Pieter Scheen, Lexicon Nederlandse Beeldende Kunstenaars 1750-1950, ’s Gravenhage 1970 www.museum-nunspeet.nl
KERNCOLLECTIE GEMEENTE EPE / SCHILDERIJEN
Piet Jabaay (1912-1995?) Burgemeester Bergh 1980 Borststuk, en face, draagt een blauw driedelig kostuum met wit overhemd en blauwgestreepte das. Gesigneerd: r.o. Jabaay -80
Olieverf 50 x 45 cm Op bordje onderaan lijst: J.H. Bergh 16 juli 1968 - 1 april 1980
Piet Jabaay werd geboren in Rotterdam en werkte in Rotterdam, Amsterdam, Den Haag, Apeldoorn, in Tongeren bij Epe van 1945 tot 1952 en in Emst tot 1959. Vanaf 1960 woonde hij in Rocquebrune in Frankrijk. Hij was leerling van de Academie voor Beeldende Kunsten in Rotterdam van 1933 tot 1938. Hij schilderde, aquarelleerde en tekende (ook pen en pastel) voornamelijk portretten en enkele landschappen en stillevens. Op 2 mei 1991 schreef zijn vrouw vanuit Rocquebrune: Piet had in die tijd regelmatig schilderijen hangen in het hotel De Mallejan in Vierhouten en kreeg daar dikwijls portretopdrachten, die dus over heel Holland en ook het buitenland verspreid raakten. Hij heeft dus ook opdrachten gehad in Engeland, België, Zweden, Amerika en natuurlijk hier in Frankrijk. Wij komen ook ieder jaar nog enige maanden naar Holland omdat er nog altijd ook hier portretopdrachten zijn. Soms de derde generatie. En soms als verre oorsprong nog hotel de Mallejan!
Uit: Dianne Hamer, Piet Jabaay (1912-1995?), Ampt Epe 158, oktober 2006, p. 29-34. Pieter Scheen, Lexicon Nederlandse Beeldende Kunstenaars 1750-1950, ’s Gravenhage 1970
55
KERNCOLLECTIE GEMEENTE EPE / SCHILDERIJEN
Piet Jabaay Burgemeester Renken 1966 Borststuk naar rechts gewend, draagt een donker kostuum, wit overhemd en zilvergrijze stropdas. Gesigneerd: l.o. Jabaay
56
Olieverf 50 x 45 cm Op bordje onderaan lijst: C.N. Renken 16 november 19541 juli 1966
KERNCOLLECTIE GEMEENTE EPE / SCHILDERIJEN
Menno Jonker (1968) Glam Clams 2009 Twee tegen elkaar geplaatste uitgeholde druppelvormen uitgevoerd in de kleuren groen, geel en zilver.
Driedimensionaal glaskunstwerk Ca. 25 cm hoog Unicum Aankoop: 2010
Menno Jonker is een internationaal bekende glaskunstenaar, die is opgeleid aan de Vrije Teken Academie en de Gerrit Rietveld Academie, beide in Amsterdam. Vanaf 1997 is hij ontwerper voor Royal Leerdam Kristal in Leerdam en werkt hij met andere vermaarde glaskunstenaars samen. Hij vervult gastdocentschappen aan het Royal College of Art in Londen en de Design Academy in Eindhoven. Menno Jonker heeft talloze exposities gehad in vele galeries en musea. Zijn uitverkiezing als een der beste glaskunstenaars ter wereld door het Corning Museum of Glass (USA) in 2001 bracht hem internationale erkenning. Zijn kunstwerken zijn vertegenwoordigd in diverse musea zoals het Nationaal Glasmuseum Leerdam, het Gemeente Museum Den Haag, het Victoria and Albert Museum in Londen en het Musée des Arts Décoratifs – Louvre in Parijs. Het bekendste monument van zijn hand is dat in Apeldoorn ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de aanslag op Koninginnedag 2009. Dit monument is gedeeltelijk ingegra-
ven en verbeeldt een doos met ballonnen die opgelaten worden bij een feest maar van kleur verschieten en wit worden, als teken van rouw. Hij maakte het Amaliavaasje ter gelegenheid van de geboorte van prinses Amalia en voor de 75e verjaardag van prinses Beatrix het ‘Oranjevaasje Beatrix 75 jaar’. Tevens heeft hij werk gemaakt voor goede doelen, voorbeelden daarvan zijn de exclusieve kristallen ‘Helix’ ter gelegenheid van het Prinses Beatrix Spierfonds en het object ‘Longkracht’ voor het 50-jarige jubileum van het Longfonds.
57
Uit: Titus Eliëns, Sea Deep, Amsterdam 2007 Dianne Hamer, Catalogus Expositie Gemeentehuis Epe, 5 augustus t/m 24 september 2010. Dan Klein, Solid Perceptions, Amsterdam 2002
KERNCOLLECTIE GEMEENTE EPE / GLAS