Environmental & Safety Services
# 32
[datum] - 1
Prebes 19 November 2015
Hoe omgaan met milieuwetgeving in Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Veerle Van Steen Senior Consultant – Sol & Environnement # 32
[datum] - 2
Inhoud Deel 1: vergunningen en exploitatievoorwaarden • Brusselse Milieuwetgeving • BIM • Milieuvergunning vs gemengd project • Exploitatievoorwaarden (algemene en specifieke) • Europese Wetgeving Deel 2: verplichtingen • (Periodieke) verplichtingen • Inbreuken en de gevolgen hiervan Q&A
# 32
[datum] - 3
Brusselse Wetgeving Milieuvergunningen
# 32
•
Ordonnantie betreffende de milieuvergunningen – 5 juni 1997
•
Geen wijzigingen/updates tot nu toe
•
Lijst ingedeelde inrichtingen
• •
Vastgelegd door de Regering BHG Updates mogelijk, check site BIM (laatste versie dd 3/9/2015)
•
Besluiten met de exploitatievoorwaarden
[datum] - 4
Ordonnantie 5 juni 1997 •
Definities – inrichting: elke inrichting die door een natuurlijk persoon of door een publiekrechtelijk of privaatrechtelijke rechtspersoon wordt uitgebaat en waarvan de activiteit in een klasse is ondergebracht. – tijdelijke inrichting: wordt niet langer uitgebaat dan 3 jaar voor bouwterrein, 3 maand in alle andere gevallen
•
Bevoegde ambtenaren: Brussels Instituut Milieubeheer (BIM)
•
Indeling inrichtingen in klassen: I A, I B, II en III
•
Wanneer vergunning IA, IB of II aanvragen: – Uitbating inrichting – Verplaatsing inrichting – Opstarten van inrichting waarvan voorgaande vergunning niet binnen 2 jaar is gebruikt – Heropstarten inrichting die meer dan 2 jaar niet werd uitgebaat – Voortzetten van inrichting waarvan vergunning is vervallen – Verbouwing of uitbreiding van de toegelaten inrichting zodat er een nieuwe rubriek bij komt
# 32
[datum] - 5
# 32
•
Wanneer aangifte klasse III nodig ? – Uitbating van een inrichting – Verplaatsing van een inrichting – Heropstarten inrichting die meer dan 2 jaar niet werd uitgebaat – Uitbreiden of verbouwen van een inrichting die hierdoor meldingsplichtig wordt – Heropstarten vernielde inrichting of tijdelijk buiten gebruik gestelde inrichting
•
Lijst ingedeelde inrichtingen: alfabetisch op Franstalige sleutelwoorden !
[datum] - 6
Lijst ingedeelde inrichtingen
# 32
[datum] - 7
Lijst ingedeelde inrichtingen
# 32
• •
Rubrieknummer (+/- 230) hangt van aantallen af in sommige gevallen Nog geen CLP benamingen, dus nog steeds rekening houden met enkel vlampunt en ‘oude’ nomenclatuur (rubriek 88)
•
Ligging heeft geen belang: industriegebied, of woongebied op gewestplan is niet in rekening gebracht [datum] - 8
BIM •
Brussels Instituut voor Milieubeheer
lucht water
Studie, toezicht, beheer bodem
# 32
natuur
lawaai
afval
[datum] - 9
BIM
# 32
• • • • •
Afleveren milieuvergunningen + naleving opvolgen Uitwerken en ondersteunen didactische projecten in Brusselse scholen Vergaderingen en onderhandelingen op Belgisch en internationaal niveau Ecologisch bouwen Wisselwerking tussen gezondheid en leefmilieu
•
BIM = grote administratie, veel afdelingen.
•
Leefmilieu Brussel Thurn & Taxis-site Havenlaan 86C / 3000 1000 Brussel
[datum] - 10
Organogram BIM
# 32
[datum] - 11
MV versus Gemengd Project
# 32
•
Milieuvergunning: nodig in bepaalde gevallen (cfr rubriekenlijst)
•
Gemengd Project: vgl omgevingsvergunning (Vl) - permis unique (Wal) – Stedebouwkundige vergunning EN milieuvergunning klasse IA of IB nodig – Wordt samen aangevraagd
[datum] - 12
Aanvraag MV – Formulieren beschikbaar op site BIM ifv nodige aanvraag: IA, IB, IC, ID, II of III – Welk type aanvragen hangt af van de rubriekenlijst • Altijd ‘strengste’ aanvragen indien er meerdere rubrieken van toepassing zijn • 1C (asbest-verwijdering, windmolen < 250 kW, indoor antenne) altijd apart aanvragen, eventueel andere rubrieken op ander formulier invullen – Verschil tussen tijdelijke vergunningen (max 3 maanden of 3 jaar bij bouwplaats) en deze van langere duur (15 jaar max) – Vergunningen klasse II en III dienen bij de gemeente ingediend te worden, de andere bij het BIM – Basis: beschrijving site + activiteiten (plannen, producten, procédés, …) – 1A meest complexe dossier: effectenstudie (cfr MER); erkend bureau, 1 à 2 jaar tijd nodig ! – 1B: effectenverslag
# 32
[datum] - 13
Aanvraag MV – Termijnen ! Verlenging 18 maanden vóór einde 1A aanvragen, 12 mnd 1B, 6 mnd II. Eénmalige verlenging maar mogelijk. – Advies Dienst Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp Formulier invullen (site leefmilieu brussel) DBDMH, ter attentie van de Dienst Preventie Helihavenlaan 15 1000 Brussel – Verkennend Bodemonderzoek samen met dossier in te dienen • Bij overdracht, verlenging of nieuwe aanvraag van MV van risico-activiteit • Aanvraag MV van terrein in categorie ‘0’ waarbij graafwerken gepland zijn of waarbij de werken een latere sanering kunnen belemmeren (zelfs zonder risico-act) • Noodzaak bodemonderzoek via kaart bodemtoestand • Door erkend deskundige, volgens codes goede praktijk • Termijn: enkele maanden tot langer ! • Overdracht MV kan in theorie pas na behandeling terrein • Bodemsanering is rubriek in MV
# 32
[datum] - 14
Parking ifv Bereikbaarheidszones Parkeerplaatsen gelimiteerd (Brussels Wetboek Lucht, Klimaat en Energiebeheersing): Zone A: 2 parkeerplaatsen eerste 250 m² vloer + 1 extra plaats/100 bijkomende m² Zone B: 1 parkeerplaats / 100 m² Zone C: 1 parkeerplaats /60 m² Afwijkingen mogelijk mits betaling van tax
# 32
[datum] - 15
Aanvraag MV – Energieaudit – Dossierrecht betalen ifv soort aanvraag – Indienen: • Op milieudienst gemeente (ligging bedrijf !) • Juiste aantal papier exemplaren (7 klasse IA) • Evt extra formulier invullen ivm digitale communicatie via irisbox (enkel BIM dossiers !)
– Site bezoek van inspecteur van het BIM – Verdere administratieve procedure: kennisgeving (aanplakken), beroep, …
# 32
[datum] - 16
Algemene Exploitatievoorwaarden • • •
•
# 32
Van toepassing op alle vergunde inrichtingen, onafhankelijk van hun klasse Niet altijd extra vermeld in de milieuvergunning Alle voorschriften die moeten worden nageleefd – om de veiligheid te garanderen van de omwonenden of van het publiek dat toegang heeft tot het gebouw waarop de vergunning betrekking heeft, – om de eventuele problemen te beperken die door de ingedeelde inrichtingen zouden kunnen worden veroorzaakt, – en om de kwaliteit van het leefmilieu te beschermen. Thema’s – Afbraak, verbouwingen en voorafgaande sanering – Afvalbeheer – Energieverbruik – Geluid – Transport, leveringen en parkeren – Waterbeheer
[datum] - 17
Energieverbruik •
Energieboekhouding – Gebouw > 1.000 m² – Ingedeelde verwarmingsketel (ifv doel en vermogen, rubriek 40) – En/of een ingedeelde klimaatregelingsinstallatie – En/of een ingedeelde ventilator – Totaalverbruik : > 500 kW
jaarlijks opvolgingsrapport energieverbruik maandelijkse meteropneming (tools beschikbaar) analyse verbruik: grote verbruiksposten? Evolutie maandelijks/jaarlijks verbruik (3 jaar) ? Quid verschillen? Elektriciteitsverbruik daluren? Verwarmingsketels in de zomer? Klimaatregelingsinstallaties in de winter? Verwarmingsketels en koelinstallaties simultaan? Benchmarking tov sector # 32
< 500 kW jaarlijkse meterstanden berekening genormaliseerd jaarverbruik verwarming evaluatie verbruik tov voorgaande jaren en tov gelijkaardige gebouwen
[datum] - 18
Energieverbuik
# 32
•
Jaarlijks vóór 15/09 energieverbruik elektriciteit en brandstof doorgeven (BIM stuurt mailing hierrond).
•
Energieaudit – Wie ? • Gebouwen > 3.500 m² (geen woongebouwen) • Bij aanvraag of verlenging milieuvergunning klasse1A of 1B (klasse 2, openbaar nut) – Wie niet ? • Gebouwen die EPB voorstel hebben (nieuwe gebouwen en grote renovaties) • Onderneming valt onder handel in broeikasgasemissierechten • Laag energieverbruik/m² (lijst beschikbaar op website BIM: vb ziekenhuis <197kWh/m² jaar) – Uit te voeren door erkend auditeur ! – Volgens type-inhoud (gepubliceerd BS 11/07/2014) – Uit te voeren ten laatste 1 jaar vóór indiening MV-aanvraag !
•
Handelszaken met koelinstallatie (frigo’s) – Ofwel energieaudit-plichtig – Ofwel bijzondere voorwaarden in MV opgenomen om energieverbruik te beheersen
•
Premies beschikbaar
[datum] - 19
Transport, leveringen en parkeren
# 32
•
Parkings – > 10 parkeerplaatsen, ingedeelde inrichting (zowel open lucht als overdekt) – Openluchtparkings: • gebruikers, toegangswegen, wegmarkeringen, beperken vervuiling bodem, verlichting, infiltratie regenwater • Verplichte controles en onderhoud : algemeen, bedekking, uitrusting (verlichting, infiltratie), KWS (jaarlijks !) – Ondergrondse en overdekte parkings • Ventilatiesysteem, brandbeveiliging • Verplichte controles en onderhoud: onderhoud CO-detectiesysteem, noodverlichting (jaarlijks !)
•
Leveringen – Laad- en loszone eventueel in te richten: geen hinder voor fietsers, voetgangers of andere voertuigen !
[datum] - 20
Transport, leveringen en parkeren
# 32
•
Bedrijfsvervoerplan – Vanaf > 100 werknemers • Verminderen milieu-impact van het bedrijf • Verminderen verkeer in BHG – Deel 1: analyse huidige situatie bedrijf – Deel 2: verbeteringsplan – Formulier op website BIM – 14/10/2014: bedrijven > 200 werknemers – 15/01/15: bedrijven > 100 en < 200 werknemers – 3-jaarlijks herzien
•
Lokale of regionale overheden moeten wagenpark overschakelen op elektrische auto’s !
•
Parkeerplaatsen voor motorvoertuigen – Sinds februari 2014 maximum aantal plaatsen (zowel bestaande als nieuwe kantoorgebouwen) beschreven in Brussels Wetboek Lucht, Klimaat en Energiebeheersing (BWLKE) – Spreadsheet beschikbaar om aantal parkeerplaatsen te berekenen (bereikbaarheidszone cfr kaartje+ m² kantooroppervlakte)
[datum] - 21
Fietsparkeerplaatsen Fietsparkeerplaatsen: onderhoud, verlichting, vastmaken fiets, nooit andere voertuigen stallen
Fietsparkeerplaatsen bij nieuwe of gerenoveerde gebouwen
# 32
[datum] - 22
Specifieke Exploitatievoorwaarden •
# 32
In functie van bepaalde inrichtingen – Opslag gevaarlijke producten – Droogkuis – Statische transformatoren (250 tot 1000 kVA) – Vaste batterijladers – Vaste generatoren en noodgroepen – Carrosseriebedrijven – Nieuwe verwarmingsketels – Bestaande verwarmingsketels – Overdekte en ondergrondse parkings – Ondergrondse stookolietanks – Niet-ingegraven stookolietanks – Luchtcompressoren en persluchtreservoirs – Ventilatiesystemen – Onderhouds- en herstelwerkplaats voor motorvoertuigen – Openluchtparkings – Carwash – …
[datum] - 23
# 32
•
14 Besluiten ter vermindering van Vluchtige Gechloreerde Solventen (VOCl’s) – Rubriek 155: verfproductie – Rubriek 128: farmaceutische producten – Rubrieken 82 & 83: drukkerijen – …
•
Per vergunning specifieke eisen mogelijk ifv ligging, soort exploitatie etc
[datum] - 24
Opslag gevaarlijke producten • Waar? Opslag IN gebouw • Wat ? Voorraden (vast én vloeibaar)+ afvalstoffen • Waarom? Veiligheid werknemers en bezoekers Voorkomen brand/ontploffingen Beschermen bodem en (grond)water • Aandachtspunten? Toegang: pictogrammen (verboden te roken, verboden toegang), naar buiten draaiende deuren (allemaal !) Volumes: maximumhoeveelheden cfr vergunning, onverenigbare producten scheiden Inkuiping: ontvlambare of gevaarlijke vloeibare producten in adequate inkuiping (juiste volume) Veiligheidsfiches producten Bescherming tegen zon of andere warmtebron
# 32
[datum] - 25
Opslag gevaarlijke producten
# 32
[datum] - 26
Stookolietanks
# 32
•
Niet-ingegraven tanks – > 3.000 l – Register bijhouden : • Kopie plannen tank • Conformiteitsattesten constructeur, transporteur, installateur • Controleverslagen (15-jaarlijks): getekend en gedateerd • Attesten herstellingen • Evt certificaten afvoer gevaarlijke afvalstoffen – Kenplaatje aanwezig – Overvulbeveiliging (98% toevoer automatisch afgesloten) – Dubbelwandig (met lekdetectie) of in inkuiping – Ontluchting in open lucht – …
•
Ondergrondse tanks – Verboden in waterwingebied of beschermingzone – Dubbelwandig bij plaatsing nieuwe tank – …
[datum] - 27
Europese wetgevingen
# 32
•
IED : Richtlijn Industriële Emissies – Samenvloeien verschillen richtlijnen – Ifv activiteit bedrijf en grootte installaties: • Grote elec-verbruikers > 50 MWh • Grootverbruikers oplosmiddelen • lijst IED bedrijven – BBT opvolgen: vergunningen worden aangepast door BIM – Rapportage-verplichtingen
•
E-PRTR: European Pollutant Release and Transfer Register – Jaarlijkse rapportage uitstoot ifv activiteiten – Lucht, water, afval – PRTR-bedrijven
[datum] - 28
Periodieke verplichtingen parking
trafo
Bureau met airco
Stock gevaarlijke producten
productie
20.000 l diesel
stooklokaal
noodgroep # 32
[datum] - 29
Voorbeeld • • • • • •
Opslag gevaarlijke producten Transformator Noodgroep sprinklersysteem Verwarmingsketel met ondergrondse stookolietank Parkeerplaatsen in openlucht Airco
Opslag: • Alle opslag in opslagruimte ? Dagvoorraad maximaal: – (zeer) licht ontvlambare vloeistoffen: max 50 l – Ontvlambare vloeistoffen: max 500 l – Licht ontvlambare vaste stoffen: max 50 kg – Samengeperste, vloeibaar gemaakte of opgeloste gassen: max 300 l • Toegangen (deuren, toegangswegen) vrij houden van obstakels • Opslagruimte niet toegankelijk voor ‘onbevoegden’ • Verluchting werkt voldoende? (giftige of explosieve lucht vermijden) • Veiligheidsfiches ter beschikking houden • Maximumhoeveelheden milieuvergunning niet overschreden? • Emmer met zaagsel altijd aanwezig? # 32
[datum] - 30
# 32
•
Transformator – Lokaal waterdicht? – Toegang verboden voor onbevoegden? MAAR deur nooit op slot met sleutel ! – Geen materiaal opslagen in lokaal – Ventilatieroosters regelmatig reinigen voor optimale ventilatie (temp altijd < 40°C) – Geluidsdrempels milieuvergunning naleven – Elektrisch veld buiten < 5kV/meter buiten lokaal – Normen magnetische inductiewaarde respecteren – Geen pcb’s meer toegelaten in transformatoren – Jaarlijkse controle door erkend organisme – Onderhoudsattest 5 jaar bijhouden voor inspectie
•
Noodgroep – Enkel voor stroomonderbreking of testen ! Niet om pieken in productie op te vangen. – Lokaal niet als opslagruimte gebruiken – Enkel technisch personeel toegelaten – Jaarlijks brandbestrijdingsmiddelen controleren op perfecte werking – Bij incident met diesel, absorptiemateriaal gebruiken + Leefmilieu Brussel onmiddellijk verwittigen (schriftelijk: post-mail-fax)
[datum] - 31
– Jaarlijks onderhoud: schouw vegen, controle ventilatie, vervangen filters en smeermiddelen (minimum !) – Permanent register ter beschikking houden: – Keurings- en onderhoudsrapporten – Veiligheidscertificaten – Werkingsuren •
# 32
Verwarmingsketel – Logboek bijhouden: • opleveringsattest, • periodieke controleattesten, • Onderhoudsattesten en evt onderhoudsprogramma • Kenmerken gebouw • Technische kenmerken ketel (plannen, dimensionering, beschrijving instellingen) – Jaarlijks keuren door erkend technicus – > 1 MW: NOX-metingen in verbrandingsgassen meten – Ketel > 15 jaar oud: diagnose laten stellen door EPB-verwarmingsadviseur (nietbindend!) – Uitgangen vrij houden + stooklokaal opslaglokaal
[datum] - 32
•
Ondergrondse stookolietank – Controleverslag van installatie – Corrosiviteit van de bodem (metalen tank) – 5-jaarlijkse controle (dubbelwandige tank) of jaarlijks (enkelwandige tank): • bij probleem binnen 8 dagen Leefmilieu Brussel verwittigen+attesten herstelling nadien opsturen • Bij probleem met mogelijke bodemverontreiniging: onmiddellijk tank ledigen, ontgassen en verwijderen (afval=gevaarlijk afval!). Attesten bijhouden in register + verkennend bodemonderzoek opstarten – Register beschikbaar houden: • Plannen tank • Conformiteit aflevering door constructeur, transporteur en installateur • Controleverslagen • Attesten herstellingen of interventies • Certificaten verwijdering gevaarlijke afvalstoffen – Bij levering mazout: leverancier dient aanwezig te zijn en juiste leidingen te gebruiken (verantwoordelijkheid vd klant!) – Lekdetectiesysteem > 5 dagen buiten werking: Leefmilieu Brussel verwittigen – Bij incident onmiddellijk schriftelijk LB op hoogte brengen
# 32
[datum] - 33
# 32
•
Parking in open lucht – Propere toestand: afval, bladeren – Markeringen regelmatig controleren (verboden zones, fietspaden, parkeerplekken, …) – Jaarlijks onderhoud: • Toegangen (slagboom bvb) • Verlichting • Opvangsysteem regenwater – Indien vloeistofdichte bedekking: KWS regelmatig controleren en slib laten verwijderen (erkend ophaler gevaarlijk afval!)
•
Airco (> 20.000 m³/u) – Controle leidingen op dichtheid/lekkage – Installatie schoon houden – Jaarlijkse controle en onderhoud: • visueel check lekken herstellen van leidingen, aanhechtingen en steunpunten • Vervangen filters en ventilatorriemen • Onderhoud ventilatoren en batterijen • Schoonmaken luchttoevoeropeningen en evt warmtewisselaars – Register: luchtschema, keurings- en onderhoudsrapporten 2 jaar,
[datum] - 34
Inbreuken •
•
•
•
# 32
Wie mag controles uitvoeren? – Politie – Agenten van het BIM – Gemeente-ambtenaren – Regionale afvalinspectie (BHG) – Agenten Ministerie voor grondwaterbescherming Welke controles mogen ze uitvoeren? – Ten allen tijde bedrijven binnen gaan – Geluidsmetingen uitvoeren – Stalen nemen van producten, grond, grondwater, etc – Mensen ondervragen om info te bekomen – Documenten opvragen die nodig lijken Inbreuk? – Niet naleven algemene of specifieke exploitatievoorwaarden – Niet meewerken aan procedure MV-aanvraag – Controles niet laten uitvoeren Vervolg? – Waarschuwing met evt deadline om conform te worden – Noodmaatregelen mogen onmiddellijk genomen worden (stopzetting bedrijf ook) – Administratieve boete tot 125.000 euro [datum] - 35
? # 32
[datum] - 36
Dank voor uw aandacht Veerle Van Steen
[email protected] Tel: 010/39.00.80
Sertius SCRL – Chemin du Cyclotron, 6 - 1348 Louvain-la-Neuve
# 32
[datum] - 37
