Energievoorziening Rotterdam 2025
Trends
9/14/2011
Issues
Uitdagingen
www.Bollwerk.nl
1
Trends (1) Wereld energiemarkt: onzeker – Toenemende druk op steeds schaarsere fossiele bronnen – Energieprijzen onvoorspelbaar, maar in tendens stijgend – Afhankelijkheid van instabiele regio’s neemt toe
9/14/2011
www.Bollwerk.nl
2
Trends (2) EU energiebeleid: ambitieus en dwingend – Inzetten op “low carbon economy”, i.e. 80 -95% reductie van broeikasgassen in 2050 – CO2-uitstoot wordt (flink) beprijsd – Energieefficientie is speerpunt, ook als nieuwe bedrijfssector
9/14/2011
www.Bollwerk.nl
3
Trends (3) Nederlandse energievoorziening – Afhankelijkheid van (geimporteerde) fossiele bronnen – Energiegebruik blijft toenemen – Steeds meer initiatieven voor verduurzaming, maar voorlopig nog geen significante bijdrage in PJ
9/14/2011
www.Bollwerk.nl
4
9/14/2011
www.Bollwerk.nl
5
Binnenlands energieverbruik per energiedrager, 1990-2010, bron: statline.CBS.nl 1995
2005
2010
2 965
3 067
3 315
3 488
Steenkool en steenkoolproducten
375
329
342
318
Aardolie en aardolieproducten
997
1 075
1 253
1 299
1 451
1 469
1 480
1 643
34 1,1 0,2
49 3,0 0,5
80 7,4 0,9
107 14,4 1,1
Totaal (PJ)
Aardgas Biomassa Wind Zon
9/14/2011
2000
www.Bollwerk.nl
6
9/14/2011
www.Bollwerk.nl
7
Rotterdam • • • • •
World port Energy intensive industry Transport node Urban agglomeration Commercial center
Rijnmond as a system of Energy and Products Energyflows Electricity Oil Gas Procesgasses Coal Biomass
Activities in the City
Activities in the harbor
Living Working Recreation Consumption
Trans-shipment Processing Production
Transportflows Goods - Water - Road - Rail - Pipelines People
9/14/2011
www.Bollwerk.nl
9
Energievoorziening in de Rijnmond in 2002 en in 2020 * (primaire energie)
fossiel duurzaam Olie Gas Kolen Afval Wind BioZon massa 0,9 0,01 3,8 3,4 2002 190 171 63 44,0 39,6 14,5 0,9 0,2 0,8 0,00002 Samen 40 2020 264 245 152 37,7 34,9 21,7 5,7
PJ % PJ %
* MSR Š themarapport Energiek in Rijnmond 2007
9/14/2011
www.Bollwerk.nl
10
Fossiel blijft de trend Olie Gas Kolen Afval Wind Biomassa Zon
Olie Gas Kolen Duurzaam
9/14/2011
• Energievoorziening Rijnmond 2002 *
• Energievoorziening Rijnmond 2020 *
www.Bollwerk.nl
11
Rotterdam Climate Initiative • Ambitieuze doelstelling – 50% CO2 reductie in 2025 – Gemeente, Havenbedrijf, Bedrijven in de haven en DCMR staan hier achter – Mobilisatie van alle stakeholders
9/14/2011
www.Bollwerk.nl
12
Rotterdam Climate Initiative Aandachtspunten, vanuit “energie”oogpunt: – Grote nadruk op tussenoplossing CCS • dit leidt feitelijk tot meer fossiel energiegebruik – Bio-energie: per definitie CO2-neutral • maar niet NOx-/SO2- of fijnstof-neutral – Energieefficientie is een speerpunt • maar de “markt” moet het doen -----------------> 9/14/2011
Zon is nog achter de horizon www.Bollwerk.nl
13
Issues (1) -
Energieverbruik neemt toe - toename van 36% tussen 2002 en 2020
-
Fossiele brandstoffen blijven dominant - in 2020 nog steeds bijna 95%.
-
Luchtverontreiniging neemt toe - toename NOx, fijn stof en SO2 met ca 1/3.
-
Verduurzaming gaat (te) langzaam
9/14/2011
www.Bollwerk.nl
14
Issues (2) ⇒ De rol van Energie gaat veranderen van “onbeperkt beschikbare bron” tot “beperkende randvoorwaarde”.
9/14/2011
www.Bollwerk.nl
15
Energiekosten in 2025
9/14/2011
-
Geschatte huidige energiekosten Rijnmond: 10 mrd Euro/ jaar
-
Milieu- en klimaatkosten (CO2) nog niet verdisconteerd
-
Bij ongewijzigd beleid nemen de energiekosten toe (verwachte stijging olieprijs!)
-
Twee derde van die energie “verdwijnt” als restwarmte. www.Bollwerk.nl
16
Energievoorziening 2025: niet alleen voor klimaat, maar ook voor vestigingsklimaat belangrijk ⇒ Terugbrengen van de afhankelijkheid van importen. ⇒ Besparing, efficiency verbetering en beheersbaarheid zijn straks de sleutelwoorden. ⇒ Elektriciteit gaat een steeds belangrijkere rol spelen. Inpassing duurzame bronnen wordt een uitdaging.
9/14/2011
www.Bollwerk.nl
17
En wat levert het op? • Geldbesparing – elke % besparing: 0,1 mrd Euro per jaar
• Schonere omgeving – minder luchtverontreiniging – kans om te voldoen aan EU milieuwetgeving
• Nieuwe business – nieuwe concepten/ producten 9/14/2011
www.Bollwerk.nl
18
Integrale benadering nodig, maar vooral: doen!! Integrale benadering van de hele energieketen – Ontwerp oplossingen vanuit gebruik niet vanuit opwekking. – Doe dit samen met de belanghebbenden en heb aandacht voor de verschillende belangen! Voorbeelden: “Energiezuinige wijk” en “E-mobility” projecten van het RDM Kenniscentrum. – Maak nieuwe technologie ontwikkeling onderdeel van lange termijn strategie. Maar vooral: pak de kansen (en de Euro’s) die voor het grijpen liggen door beter om te gaan met energie!
9/14/2011
www.Bollwerk.nl
19