ENERGIEPRIORITEITEN VOOR EUROPA Presentatie door de heer J.M. Barroso, Voorzitter van de Europese Commissie, voor de Europese Raad van 4 februari 2011
Inhoud 1
I. Waarom energiebeleid ertoe doet II. Waarom we nu actie moeten ondernemen III. Vier verbintenissen voor concurrerende, duurzame en veilige energie voor Europa 1. De interne energiemarkt tegen 2014 voltooien 2. Een eind maken aan de “energie-eilanden” tegen 2015 3. Verbetering energie-efficiëntie 4. Betere coördinatie buitenlands energiebeleid EU
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 4 februari 2011
Waarom energiebeleid ertoe doet 2
• De EU betaalt ieder jaar 2,5% van haar BBP aan de invoer van energie: 270 miljard euro aan olie 40 miljard euro aan gas • Het kan beter: een echt geïntegreerde EU-energiemarkt =
0,6%-0,8% toename BBP 5 miljoen banen erbij tegen 2020 Elke consument bespaart 100 euro per jaar door van leverancier/tarief te veranderen
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 4 februari 2011
Waarom we nu actie moeten ondernemen 3
• Energie goed voor 80% uitstoot broeikasgassen EU • Invoer koolstofintensieve fossiele brandstoffen steeds duurder • Verscheidene lidstaten hebben slechts één gasleverancier • De EU als geheel zal steeds vaker de concurrentie moeten aangaan om energiebronnen • Benodigde investeringen rond 1 biljoen euro tegen 2020 (voornamelijk particuliere sector)
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 4 februari 2011
Geen actie ondernemen betekent groeiende afhankelijkheid van energie-invoer 4
OLIE in %
2005
2008
2020
100
GAS 2030
2005
2008
2020
2030
94 % 93 %
80
82 %
84 %
83 % 76 %
60
62 % 58 %
40 20
“Business as usual”-scenario op basis van de cijfers voor 2009
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 4 februari 2011
Nieuwe leveranciers? 5
Traditionele strategische leveranciers Opkomende strategische leveranciers
NOORWEGEN
RUSLAND
Ka sc spihe Ze e
LNG*
OPEC AL.
IR AK
Oostelijke Midd. Zee
* LNG: Vloeibaar aardgas (Liquefied natural gas - Qatar, Algerije, Nigeria, enz.) Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 4 februari 2011
De gascrisis van januari 2009 is illustratief 6 > 75 % 50 - 75 % 25 – 50 % < 25% 0%
percentage tekort aan gasleveranties van 6 tot 20 januari 2009 (- 300 miljoen m3/dag gedurende 14 dagen)
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 4 februari 2011
De doelstellingen “20-20-20 tegen 2020” halen 7
Broeikasgassen met 20% verminderen Huidige trend tot 2020
Aandeel hernieuwbare 20% minder energie naar 20% energieverbruik
-20%
Huidige trend tot 2020
Huidige trend tot 2020
20%
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 4 februari 2011
100%
-10%
Doelstelling hernieuwbare energie EU in de praktijk 8 Aandeel hernieuwbare energie in de totale energiemix (in %) 60%
Extra inspanning om doel voor 2020 te halen Niveau 2005
50%
40%
30%
EU 2020
20%
10%
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 4 februari 2011
EU 27
Verenigd Koninkrijk
Zweden
Finland
Slowakije
Slovenië
Roemenië
Polen
Portugal
Oostenrijk
Nederland
Malta
Hongarije
Luxemburg
Letland
Cyprus
Italië
Frankrijk
Spanje
Griekenland
Ierland
Estland
Denemarken Duitsland
Tsjechië
Bulgarije
België
0%
Litouwen
EU 2005
Investeringen in hernieuwbare energie nemen wereldwijd toe
In miljarden dollars
9
Europa China Verenigde Staten Brazilië Rest Amerika Rest Azië en Oceanië Indië Midden-Oosten en Afrika
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 4 februari 2011
Bron: Internationaal Energieagentschap
Vier verbintenissen voor concurrerende, duurzame en veilige energie voor Europa 10
• De interne energiemarkt tegen 2014 voltooien • Geen enkele lidstaat nog energie-eiland na 2015 • Verbetering energie-efficiëntie • Betere coördinatie buitenlands energiebeleid EU
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 4 februari 2011
Verbintenis 1: De interne energiemarkt tegen 2014 voltooien 11
• Energiemarkten blijven sterk geconcentreerd: - nieuwkomers en onafhankelijke leveranciers stimuleren - overstappen van de consument stimuleren
• Particuliere investeerders hebben rechtszekerheid nodig • De EU behoeft: - open en concurrerende energiemarkten - geïntegreerde en slimme infrastructuur
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 4 februari 2011
Verbintenis 2: Einde energie-eilanden tegen 2015 12
• Slechts 3% grensoverschrijdende verkoop van elektriciteit in de EU • Verscheidene regio’s nog niet verbonden met de rest van de EU • Belangrijke voorwaarden voor volledige netkoppeling: − − − −
zekerheid over toekomstige vraag en technologische behoeften rendementsverwachting verbeterde tariefregels minder en minder lange vergunningsprocedures
• Tussenkomst door de EU kan bijdragen tot: − vaststelling langetermijnvisie op prioritaire corridors − vereenvoudiging van de toelatingsprocedures − kanaliseren van financiering naar belangrijke Europese grensoverschrijdende projecten Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 4 februari 2011
Infrastructuurprioriteiten tegen 2020 13 Gas Elektriciteit Elektriciteit en gas Olie en gas Koppelingsplan energiemarkt Oostzee
Slimme elektriciteitsnetten in de EU Noordzee Offshorenet
Elektriciteit & gas
Noord-Zuid-gascorridor in West-Europa
Noord-Zuid gaskoppelingen en olievoorziening
Zuidelijke gascorridor Zuidwestelijke Elektriciteitskoppelingen
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 4 februari 2011
© European Union – Directorate-General for Energy – November 2010
Midden-/Zuidoost-Europese Elektriciteitskoppelingen
Verbintenis 3: Verbetering energie-efficiëntie 14
• Efficiënt energiegebruik kan bijdragen tot: − verlaging jaarlijkse energierekening Europa met 200 miljard euro in 2020 − verlaging jaarlijkse energierekening consument met 1000 euro per huishouden − vermindering CO2-uitstoot met ongeveer 740 miljoen ton in 2020 − het scheppen van wel 2 miljoen nieuwe banen tegen 2020
• Maar dit wordt niet gehaald: − bij huidige trend slechts 10% besparingen tegen 2020 − groot onbenut potentieel in de vervoers- en de bouwsector
• De overheid moet het goede voorbeeld geven: − openbare gebouwen vormen 12% van het totale gebouwenbestand EU − tegen 2012 efficiëntienorm vaststellen voor nieuwe én gerenoveerde gebouwen Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 4 februari 2011
Wat verbeterde energie-efficiëntie betekent voor een eengezinswoning uit de jaren 70 (150 m²) 15
Geen renovatie
Renovatie volgens nieuwe bouwnorm
Renovatie volgens norm energiezuinige huizen
Jaarlijkse CO2 -uitstoot in ton
Consumptie stookolie per jaar
4500 liter
1800 liter
÷ 2,5 Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 4 februari 2011
900 liter
÷2
Verbintenis 4: Betere coördinatie buitenlands energiebeleid EU 16
• EU = 20% wereldenergiegebruik • EU = grootste energie-importeur wereldwijd • EU moet het volgende doen: − zuider- en oosterburen in haar energiemarkt integreren en samenwerking met voornaamste leveranciers versterken − bronnen en routes verder diversifiëren, bv. de zuidelijke corridor (specifieke infrastructuur gastransport) − één Europese onderhandelingsinterface voor koopovereenkomsten met producerende landen tot stand brengen − tegen 1 januari 2012 een EU-informatiemechanisme oprichten met daarin alle overeenkomsten met derde landen
Presentatie door de heer J.M. Barroso voor de Europese Raad, 4 februari 2011
EUROPE 2020
