Energiemaatlat voor gebouwen??
Ervaring met gebouwbeheersystemen en monitoring Home2050 6 oktober 2015
Hans Buitenhuis DWA Bodegraven
Indeling • • •
Inspanningen en prestaties Prestaties vaststellen en bewaken De praktijk – voorbeeld in woning – prestatiemonitoring met Monavisa
Probleemanalyse
• Eisen aan gebouwen nemen toe – – –
Comfort Energie Kosten
• Voorspelling uit ontwerptraject vaak niet gehaald • Onvoldoende tools om goed te voorspellen • Inspanningsverplichting onvoldoende waarborg •
voor resultaat Onvoldoende tools om gebouwprestaties te kwantificeren
Traditionele contracten Focus bij uitvoering is niet goed
• Geen prikkel om hogere kwaliteit • • •
te halen dan voorgeschreven Tijd en geld is vaak de discussie Uitvoerende partijen vaak oogkleppen op, geen integrale aanpak Oplevering is eindstation!
•7
pompregeling 10-20°C net 160
drukverschil 10-20°C net [kPa]
gemeten 140
gewenst
120 100 80 60 40 0
20
40
60
80
100
120
volumestroom 10-20°C net [m3/h]
140
160
Schakelgedrag warmtepompen
50
55
45
50 condensortemperatuur
35 30
aan
25 20
schakelacties van 3 warmtepompen
uit 24 uren
oorspronkelijk
temperatuur [°C]
40
45 40
aan
35 30
schakelacties van 3 warmtepompen
25
15
20
10
15
5
uit
10 24 uren
na aanpassing regelsoftware
temperatuur [°C]
condensortemperatuur
rendement warmtepomp per week
5,0
COP [-]
4,5 4,0 opgave fabrikant
3,5
gemeten 3,0 2,5 2,0 6
7
8
9
10
11 12 week [-]
13
14
15
16
Waar kies je voor? Op welke prestatie wordt nu gestuurd in projecten?
•13
Trend in de bouw- en installatiesector
• Van inspanningsverplichting naar • • •
resultaatverplichting Geïntegreerde contracten Groeiende aandacht voor werkelijke prestaties in de praktijk Ontwerpinformatie bundelen (BIM) . . . en inzetten tijdens bouw . . . en bij onderhoud en beheer >> gebouwdossier
INSITER lopend Europees project ontwikkeling methodieken en tools voor zelf-instructie en zelf-inspectie
Hoe kijk je naar onderhoud?
Inspanningen
Prestaties
De werkzaamheden worden gedefinieerd
De conditie wordt gedefinieerd
Dit draagt bij aan de conditie
Dit bepaalt de werkzaamheden
Prestatiecontracten
• Optimale prestatie gedurende • • •
levensduur Comfort behalen Voorspelde energetische prestatie waarmaken Behoud waarde gebouw/installatie
De praktijk
Monitoring in woningen
energieconcept Warmte uit zonnecollector
Elektriciteit uit PV-panelen
(vergelijkbaar met 350 m3 gas)
(9.500 kWh elektriciteit per jaar)
Winter warmte uit bodem
Finale blower door test (8 november 2011) • Lek: 200 m3/h bij 50 Pa • 0,29 x volume • 50% beter dan de PH-norm!
Warmtebeelden
Monitoring •
Monitoring van vrijwel alle elektriciteitsverbruiken
•
Plugwise
•
Overzichten per uur, dag, maand, jaar
•
Resultaten 2014: gebruik 7.900 kWh productie 9.500 kWh
•25
Elektriciteitsverbruiken
Snelle terugkoppeling en visualisatie bevorderen energiebewustwording van bewoner Analyse en evaluatie nog niet of nauwelijks geautomatiseerd
Monitoring in utiliteitsbouw
• Bestaande fabrikaten gebouwautomatisering •
monitoren niet of zeer beperkt Behoefte aan: – Fabricaat onafhankelijke oplossing – Analyse & evaluatie: data >> informatie & conclusies – Toegankelijk voor niet-technici
• Monavisa ontwikkeld vanuit de praktijk van monitoring
De building performance management tool 8-10-2015
28
Waar maakt het gebruik van?
• Data: – Ophalen – Analyseren – Evalueren (ervaring) • •
Voorwaarden: GBS history of gelijkwaardig en internetverbinding Onafhankelijk van toegepast GBS-systeem
Performance management
Niet alleen signaleren maar toelichten
Informeren
Analyseren
• gasgestookte piekketel verwarmt • warmtepomp functioneert niet! • stoken bij te hoge buitentemperaturen
Rapporteren
8-10-2015
Presenteren: energiespiegel
8-10-2015
Prestatiecontracten
Vertaling naar bonus/malus
Zuurland Brielle
• Monitoring duurzaam energiesysteem • Onderhoud prestatiegericht aanbesteden
Oosterheem Zoetermeer, Vestia
•
Met behulp van Monavisa de inzet van warmtepompen verbeterd en de bodembalans geoptimaliseerd
Energieverbruik hoofdkantoor 140.000
4.500.000 4.000.000
120.000
3.500.000 100.000
m3
2.500.000 2.000.000
60.000
kWh
3.000.000
80.000
1.500.000
40.000
1.000.000 20.000
500.000
0
0
2006
• • •
m3
2007
2008
2009
2010
27.500 m2 Regeling herschreven, instellingen geoptimaliseerd Besparing na optimalisatie € 60.000 / jaar
kWh
Locatie Schiphol
• • •
10.800 m2 Regeling herschreven, instellingen geoptimaliseerd Cumulatieve besparing na 16 maanden € 20.000,-
• • •
40.000 m2 Regeling herschreven, instellingen geoptimaliseerd Energiebalans weer in orde gebruikersklachten verdwenen
Conclusies
• De prestaties van gebouwen hebben we nog •
niet in de klauw (we kunnen nog wat leren van VW) Boeiende ontwikkelingen – Organisatorisch – Contractvormen – Tools
• De bouw gaat niet snel, maar 100% duurzaam in 2050 moet lukken J
