1
Ook en? meedo op l e n s k Kij 15! a n i g a p
Hoevee
l euro’s In een ge kunt ú b middeld huis kun esparen euro’s be tu sparen o ? p uw ene per jaar al snel h wel hand onderde rgienota ig om ee n . Dan is he rst verbruik t natuurl . De onafh inzicht te krijgen ij k in uw hu an Milieu Ce idige ntraal ge kelijke voorlichti ngsorgan eft goed • Houd e e tips: isatie en ti Energiem jdje de meterstan den bij, b anagerO ijvoorbe nline.nl. dalen als eld met U ziet he u energie t verbruik • Er zijn h gaat bes direct andige a paren. ppa elektricit eitsverbru raatjes te koop d ie live uw ik laten z uw hele ien, huis pagina ‘M houden. Makkeli van een apparaa to jk eten is w • Met een eten’: bit en leuk! Kijk op d f voudige .l e y/PqG9 tips kunt Zie www u veel be Wf. .bespaa sparen. rtest.nl.
‘Kijk, in dit raam zit dus precies 4,2 vierkante meter dubbelglas,’ zegt energie- adviseur Jan van der Erf (links op de foto) tegen Hennie Hogendoorn. Samen met haar man Arie (rechts op de foto) won Hennie een gratis energieprestatie-advies voor hun huis aan de Wilhelminalaan in Montfoort. Weten hoe dat in zijn werk gaat, zo’n energieadvies? Kijk snel op pagina 8 van deze krant! Foto: Gerard Til
Energiebespaarkrant 2012 I Jssel s t e in
M o nt fo o rt
Ou d ewater
Lopik
M e e r Wa a r d e n m e t m i n d e r e n e r g i e Door energie te besparen kunt u uw gas- en elektriciteitsrekening flink verlagen en uw huis comfortabeler maken. Bovendien helpt u zo om milieu- en klimaatproblemen tegen te gaan. Om het u makkelijk te maken is er nu ‘Meer Waarden met minder energie’. Met deze campagne willen de Natuur en Milieufederatie Utrecht (NMU) en de Kamer van Koophandel u informeren over de mogelijkheden van energiebesparing in huis. Hierbij werken we samen met de gemeenten IJsselstein, Montfoort, Oudewater en Lopik, en met lokale ondernemers. Op 10 oktober, de Dag van de Duurzaamheid, gaat de campagne officieel van start. Na de aftrap volgt een aantal informatieavonden, ook een bij u in de buurt! In deze Energiebespaarkrant, u aangeboden door uw gemeente, vindt u alvast volop informatie over energiebesparing. We wensen u veel leesplezier en inspiratie!
De energie van Mariëtte Pennarts Wat is zinvol in uw situatie?
De verbouwing van Ralph de Vries Wat doet uw gemeente?
3
I Js s e l s t e i n
5
Petra Doornenbal over haar energieverbruik Tips van de energieadviseur 7
Op energiespeurtocht in Montfoort
8
M o n t f o o r t
Hoe ziet het financiële plaatje eruit? Column: David van Oord, makelaar
11
Lokale bedrijven stellen zich voor Column: Peter Ewalts, KvK
O u d ewa t e r
13
Hoe doet u mee? Agenda bijeenkomsten Colofon
L o p i k
15
3
Het bespaarhuis
De afbeelding van het bespaarhuis laat zien welke energiebesparende maatregelen er allemaal mogelijk zijn in een woning. De afbeelding is terug te vinden op de website van Meer Met Minder, de nationale energiebesparingsaanpak voor bestaande woningen en gebouwen. Zie ook www.meermetminder.nl.
Wat is voor u zinvol? Welke energiebesparende maatregelen zijn in uw situatie zinvol? Dat hangt onder andere af van het soort huis waarin u woont. Hieronder staan enkele voorbeelden van woningtypen, op basis van informatie uit 2011, om u een globale indruk te geven (bron: Agentschap NL). Wilt u een advies op maat, kijk dan eens op www.verbeteruwhuis.nl. En uiteindelijk geeft een Energie Prestatie Advies (EPA) de meeste informatie. Zo’n advies krijgt u van een EPA-maatwerkadviseur, o.a. te vinden via www.meermetminder.nl (‘Vind een aanbieder’).
Wat kunt u doen als huurder?
Bespaartips in huis: gratis en voor niks
De woningcorporaties hebben beloofd om tot en met 2020 een totale energiebesparing van 33% te realiseren. Voor de particuliere huursector geldt de doelstelling dat 80% van de woningen voor eind 2020 moet worden verbeterd tot label C of beter, ten opzichte van 2008. Het energielabel wordt nu al meegenomen in het woonwaarderingstelsel: hoe beter het energielabel, hoe meer huur de verhuurder mag vragen. Heeft u als huurder interesse in energiebesparende maatregelen in uw woning, dan vindt u bij uw woningcorporatie of particuliere verhuurder als het goed is dus een luisterend oor! Meer info en voorbeelden op www.stookjerijk.nl;
• Als u de thermostaat voortaan al een uur voordat u gaat slapen lager zet, bespaart u zo’n € 170 per jaar. Overdag als u niet thuis bent de verwarming lager zetten, vanaf een uur voor vertrek, bespaart € 70 per jaar extra. • Als u niet stookt in ruimtes waar niemand is en binnendeuren afsluit, b espaart u nog eens zo’n € 170. Sluit ook het zolderluik. • Als de thermostaat overdag voortaan één graadje lager gaat, dan bespaart dat gemiddeld 7 procent op uw gasverbruik voor verwarming. Bij een verbruik van 1.300 m3 gas voor verwarming scheelt dat bijna € 60!
www.bespaarenergiemetdewoonbond.nl.
Kijk voor meer tips op
www.milieucentraal.nl/verwarmen
Het energieverbruik van… Mariëtte Pennarts Mariëtte Pennarts, gedeputeerde provincie Utrecht (GroenLinks): ‘Een beter milieu begint bij jezelf, dat vind ik nog altijd een inspirerende slogan. Ik probeer in mijn werk een bijdrage te leveren aan een klimaatneutrale provincie Utrecht in 2040. Maar dichter bij huis en op kortere termijn draag ik ook graag een steentje bij. Ik probeer zuinig te zijn met energie en water, en dat ook aan mijn kinderen mee te geven. Ons huis is supergoed geïsoleerd. Minder energieverbruik is volgens mij het eerste bespaard. Verder oriënteren we ons op zonnepanelen, zowel voor de elektrische boiler als voor de rest van de stroomvoorziening. Volledig zelfvoorzienend zijn in je energieopwekking, dat is toch een prachtig ideaal voor de toekomst?’
I Js s e l s t e i n
M o n t f o o r t
Voorbeelden Vrijstaande woning gebouwd voor 1965 Huidig label: G Pakket maatregelen: isolatie begane grondvloer, dakisolatie, gevelisolatie, vervanging enkelglas/ dubbelglas door HR++ glas Label na maatregelen: B Kosten: € 18.767 incl. 21% BTW Besparing: 3.235 m3 gas per jaar, dus € 2.103 incl. 21% BTW per jaar Rijtjeswoning 1965-1974 Huidig label: E Pakket maatregelen: isolatie begane grondvloer, dakisolatie, gevelisolatie, vervanging enkelglas / dubbelglas door HR++ glas Label na maatregelen: B Kosten: € 10.866 incl. 21% BTW Besparing: 980 m3 gas per jaar, € 637 incl. 21% BTW per jaar Galerijwoning 1965-1974 Huidig label: E Pakket maatregelen: isolatie begane grondvloer, dakisolatie, gevelisolatie, vervanging enkelglas / dubbelglas door HR++ glas, vervanging collectieve VR-ketel door collectieve HR ketel Label na maatregelen: C Kosten: € 6.461 incl. 21% BTW Besparing: 532 m3 gas per jaar, € 346 incl. 21% BTW per jaar Bron: Brochure Voorbeeldwoningen 2011, Agentschap NL.
O u d ewa t e r
L o p i k
5
Wat doet uw gemeente aan energiebesparing?
De gemeente IJsselstein wil samen met in woners, bedrijven en maatschappelijke instellingen op weg naar een duurzaam, klimaat Thijs de Jong neutrale gemeente. Daarom stimuleert IJsselstein initiatieven uit de samenleving die daarbij helpen, zoals ‘Meer Waarden met minder energie’. ‘Wij staan achter de werkwijze van de NMU om samen met de Kamer van Koop handel partijen te benaderen om energiebesparende maatregelen in woningen mogelijk te maken,’ meldt wethouder Thijs de Jong. IJsselstein gaat met belangstelling volgen of woning eigenaren bij investeringen energiebesparende maatregelen zullen meenemen. En in hoeverre ze bij (ver)koop een beter energielabel belangrijk vinden. Maar ook of huurders een huurverhoging acceptabel vinden in ruil voor lagere energiekosten. ‘We gaan de resultaten van de enquête via het digitale inwonerspanel gebruiken voor gesprekken met partijen die in de woningmarkt actief zijn,’ besluit De Jong.
De gemeente Montfoort wil het goede voorbeeld geven. Zo heeft de gemeente pas het hele dak van het stadskantoor vol gelegd met 340 Rob Jongers zonnepanelen, die ruim 73.000 kWh per jaar opleveren: ongeveer een derde van het totale elektriciteitsgebruik van het stadskantoor. ‘Een behoorlijke stap in de richting van klimaatneutraliteit, maar ook economisch a antrekkelijk,’ zegt wethouder Rob Jonkers. ‘Want nadat de investering is terugverdiend, kunnen we nog zeker twintig jaar gebruik maken van deze opbrengst. Gezien de stijgende energieprijs is dat geen slechte investering. Zo moet het ook gaan met dit project: maatregelen moeten milieuwinst opleveren, maar ook economisch aantrekkelijk zijn. Er zijn genoeg voorbeelden die laten zien dat dat kan!’
De gemeente Oudewater ondersteunt ‘Meer Waarden met minder energie’ van harte. Vooral de plannen voor energiecafés, Jan Wouter van Wijngaarden waarin bewoners gratis advies krijgen, juicht de g emeente toe, zegt wethouder Jan Wouter van Wijngaarden. ‘Het initiatief ligt bij de lokale ondernemers, maar wij kunnen op allerlei manieren o ndersteunen. Dat is ook het mooie: de gemeente helpt samen met de NMU en de Kamer van K oophandel bij de opzet en lokale ondernemers doen de rest. En daarmee helpen we zowel de economie als het milieu. Echte duurzaam heid dus!’ Verder investeert Oudewater ook volop in zijn vele monumenten. ‘Hergebruik van complete gebouwen is tenslotte op en top duurzaam,’ stelt Van Wijngaarden. ‘We gaan dan ook zeker zoeken naar mogelijkheden om het project ook van toepassing te maken voor monumenten.’
De mensen Vanuit de gemeenten Montfoort en Oudewater leveren Jasper Neijssen en Vivian Buskens een bijdrage aan deze campagne. Vanuit de gemeente IJsselstein is dit Eelco Meijer. Voor contact: NMU, www.opdekaartvanutrecht.nl > Meer Waarden, e-mail
[email protected], telefoon 030-256 7350.
Het energieverbruik van… Ralph de Vries
Bespaartips in huis: kleine investering, groot resultaat
Ralph de Vries, gedeputeerde provincie Utrecht (D66): ‘Bij de verbouwing van mijn huis uit 1959 heb ik gevelisolatie aangebracht, door piepschuimachtige korrels in de spouwmuur te spuiten. De buren van mijn twee-onder-een-kapwoning hebben ook meegedaan. Dat was Foto: Bert Spiertz erg leuk, want daardoor is nu het hele pand geïsoleerd. Het oorspronkelijke energielabel was G. Dat is heel erg slecht; je voelde de wind bijna door het huis waaien. Nu is het label B/C: het energieverbruik nam sterk af en het wooncomfort steeg fors. Je houdt het lekker warm in huis, ook als het buiten koud en tochtig is. In de kruipruimte onder de benedenvloer zorgt een dikke laag schelpen voor vochtregulering en isolatie. Het dak hebben we geïsoleerd met grote stukken dikke glaswol die aan een kant mooi glad zijn afgewerkt. Daardoor kon ik op zolder heel makkelijk twee kamers, een opbergruimte én een ruimte voor de wasmachine en droger realiseren. Overigens is een adviseur, die kan doorrekenen welke isolatie- en energiebesparingen mogelijk en effectief zijn, erg belangrijk. Ook moet duidelijk zijn welke investering nodig is voor een bepaalde besparing.’
I Js s e l s t e i n
M o n t f o o r t
Vervangt u een standaard douchekop door een waterbesparende douchekop, dan bespaart u 20 procent op warm water en energiekosten. Douchet iedereen in uw huishouden ook een minuutje korter, dan bespaart dat nog meer. Kijk voor meer tips op
www.milieucentraal.nl/bespaartipswarm-water. Het stroomverbruik van verlichting vermindert het meest als u gloeilampen en halogeenlampen vervangt door energiezuinige spaar- en led-lampen. Kijk voor meer tips op
www.milieucentraal.nl/verlichting
O u d ewa t e r
L o p i k
7
Lokale ondernemers stellen zich voor Of u nu eerst advies wilt of meteen een aannemer in de arm wilt n emen: in de Utrechtse Waarden zijn volop bedrijven actief die u k unnen helpen bij energiebesparing. Hier stelt een aantal van hen zich aan u voor. Verderop in deze krant komt u nog meer ondernemers tegen!
De Kamper Bouw bedrijf BV verzorgt vanuit Montfoort alles wat te maken heeft met bouwen en/of isoleren. ‘Belangrijk in deze tijd van stijgende Kees de Kamper energieprijzen,’ zegt Kees de Kamper. Zelf heeft hij eerder het eigen bedrijfspand uitgebreid en gerenoveerd, waarbij isoleren een hoofddoel was. Het volgende doel is om de machinale werkplaats onder handen te nemen. Kees denkt in de campagne samen te kunnen op trekken met andere bedrijven, gebruik makend van elkaars kennis en specialismen. ‘En ik verwacht dat deze campagne zal bijdragen aan een geleidelijke bewustwording van onnodige verspilling van energie. Ik denk dat huiseigenaren gaan inzien dat investeringen op dit gebied zichzelf zullen terug betalen.’
Vanuit Linschoten adviseert Eric Jan Hagoort (Readi Advies & Dienstverlening) huiseigenaren en VVE’s hoe ze hun huizen energie Eric Jan Hagoort zuiniger kunnen maken, bijvoorbeeld via een infraroodfoto. Zijn eigen huis heeft Eric Jan voorzien van HR++ dubbelglas en mechanische ventilatie via een energiezuinige gelijkstroomunit met vochtsensor. ‘Verder hebben we alleen nog spaarlampen en ledverlichting. En de verwarming komt ‘s winters niet boven de 20 graden!’ Eric Jan werkt graag met andere bedrijven samen om de klant ‘ontzorgen’. ‘Bijvoorbeeld door te zorgen voor een vast aanspreekpunt en heldere informatie.’ Die aanpak past Readi momenteel toe bij het maken van besparingsadviezen in de Utrechtse wijk Oog in Al.
Architect Walter van Meijl runt sinds 2003 WAS architec ten in de binnenstad van IJsselstein, samen met com pagnon Bas Obbink. ‘Ik woon in een Walter van Meijl voormalig fabriekje dat we verbouwd en geïsoleerd hebben,’ zegt Walter. ‘Een HR-combiketel met zonneboiler zorgt voor verwarming en warm water, met korte leidingen naar de tappunten.’ Bij nieuwbouw- of verbouwplannen van klanten kijken Walter en zijn collega’s ook altijd naar moge lijke energiebesparende voorzieningen die het binnenklimaat gezond houden of zelfs verbeteren. De plaatsing van zonnepanelen wordt volgens Walter ook steeds interessanter. ‘Maar je moet niet zomaar wat op het dak kwakken. Een eigen huis is een waardevol bezit en verdient een mooie en goede oplossing.’
Het energieverbruik van… Petra Doornenbal
Bespaartips in huis: de grote klappers
Petra Doornenbal, voorzitter van de Utrechtse CDA-Statenfractie en mede-organisator van de Foute Cross in Lopik: ‘Energiebesparing is goed voor de portemonnee en ook nog voor het milieu. Het mes snijdt dus aan twee kanten! Al betalen wij veel minder voor energie sinds we twaalf jaar geleden verhuisden van een slecht geïsoleerde woning uit 1962 naar nieuwbouw. Maar we gebruiken wel ons verstand: geen licht laten branden in de vertrekken waar we niet zijn, deuren en r amen dicht als de verwarming aan staat, geen kraan laten lopen tijdens het tandenpoetsen… Mijn man en ik zijn er wel trots op dat we onze jongens ons gedrag op die punten zien Foto: Gerard Til kopiëren. Als we voor ons bedrijf Dobegro nog eens iets gaan verbouwen, denken we over zonnepanelen op de loods. Dat schijnt technisch vrij eenvoudig te zijn, dus wie weet!’
Een slecht geïsoleerd huis gebruikt per jaar 2.150 m3 gas voor verwarming. Een goed geïsoleerd huis heeft maar 700 m3 gas n odig. Dat scheelt ruim € 940 per jaar! Isolatie van een schuin dak, met een verwarmde zolder, kan jaarlijks gemiddeld € 640 besparen. Vervangt u in een woning enkel glas door HR++ glas, dan kan dat gemiddeld € 250 besparen. Spouwmuurisolatie helpt ook: dat spaart gemiddeld € 400 uit. Bedenk wel: isolatie is goed, maar goede ventilatie is altijd nodig. Digitale adviezen op maat en webvideo’s over dakisolatie, dubbelglas en spouwmuurisolatie vindt u op www.milieucentraal.nl/isoleren.
I Js s e l s t e i n
M o n t f o o r t
O u d ewa t e r
L o p i k
Een kritische blik op het dubbelglas
8
9
Op energiespeurtocht bij Arie en Hennie Hogendoorn
‘Volgens mij hebben we een hoog energieverbruik,’ zegt Hennie Hogendoorn. ‘Daar maak ik me al een tijdje zorgen over.’ Dus toen ze bij de Natuur en Milieufederatie Utrecht een gratis energieadvies kon winnen door een vragenlijst in te vullen, deed ze dat meteen. En met resultaat: vandaag komt er een adviseur langs om het hele huis door te meten op energie zuinigheid.
Jan van der Erf (rechts) neemt nauwkeurig alle maten op
Een kritische blik op het dubbelglas
Hennie en haar man Arie wonen nu 12 jaar in hun jaren vijftig hoekwoning aan de Wilhelminalaan in Montfoort. Het is een leuk huis: binnen genoeg ruimte door een uitgebouwde keuken, een voortuin en een grote achtertuin op het westen. In de woonkamer staat de tv aan: de Tour de France is bezig. ‘Die moet natuurlijk uit als er niemand naar kijkt,’ zegt Arie een beetje schuldbewust. ‘Ik vind energieverbruik ook wel belangrijk, maar het is een beetje weggezakt...’ Koude slaapkamer Toch heeft het echtpaar al het nodige gedaan om hun huis energiezuiniger te maken. Enkele jaren terug zijn de spouwen in de buitenmuren geïsoleerd door ze vol te spuiten met isolerende korrels. Zelf heeft Arie dubbelglas geplaatst in de ramen waar het nog niet in zat. En recent is ook het dak nog vernieuwd en voorzien van isolatie materiaal. ‘Maar die isolatie doet niet veel,’ zegt Arie. ‘Het is ’s winters nog steeds koud boven. Ik houd van koel slapen, maar je kunt ook overdrijven!’ Vragen genoeg dus voor adviseur Jan van der Erf (De Energie Inspecteur), die even later aanschuift aan de eettafel. ‘Op wat voor vloer zitten we hier eigenlijk?’ vraagt hij meteen geïnteresseerd. Het blijken massief houten vloerdelen te zijn. De planken liggen op een laag folie, met daaronder de houten ondervloer. ‘Is dat goed genoeg?’ vraagt Hennie. ‘Nou, zo’n folie is meer om de vloer vlak te houden dan om warmte vast te houden,’ antwoordt Jan. ‘Voor de warmte kun je een vloer het beste van onderaf isoleren.’
Dakisolatie: dat kan beter Tijd voor een inspectieronde door het huis. We beginnen in de woonkamer, waar Jan nauwkeurig alle maten opneemt met een infrarood apparaatje. Ook bekijkt hij kritisch het dubbelglas. ‘Dit zit erin sinds 1992,’ vertelt Arie bij de openslaande deuren aan de achterkant. ‘Nee hoor, het glas is van 1999,’ corrigeert Jan hem. ‘Kijk maar, de datum staat afgedrukt op het metaal tussen de twee ruiten!’ Met de vlizotrap bereiken we de zolder, waar Jan kritisch de betimmering bekijkt. ‘Nou, ik zie hier wel mogelijkheden voor een betere isolatie!’ Ook de cv-ketel trekt zijn aandacht: dat is een ouder, minder zuinig VR-model.
Weer helemaal beneden lopen we de open keuken in, die in een uitbouw zit. Gelukkig hebben de buren aan de andere kant ook een uitbouw, dus de achterwand van de keuken is een ‘warme muur’ waardoor weinig warmte ontsnapt. Maar dat geldt niet voor de bijkeuken: die heeft veel koude buitenmuren, en bovendien een lekkend dak. ‘Dus hier moet sowieso iets aan gebeuren,’ zegt Arie. ‘Wat kunnen we ermee doen?’ Repareren en van buitenaf isoleren, adviseert Jan. ‘Er is isolatiemateriaal dat je gewoon bovenop het platte dak kunt leggen. Makkelijk en heel effectief.’
Koelkast als energievreter? In de bijkeuken kijkt Hennie nog wantrouwend naar de al wat oudere koel-vriescombinatie. ‘Die verbruikt volgens mij ook veel stroom, zeker als de wasdroger ernaast staat te loeien. Dan wordt het hier erg warm en kan de koelkast zijn warmte dus niet kwijt.’ Nu loont het inderdaad om een koelkast van voor 2000 te vervangen door een modern, energiezuinig exemplaar. Voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal (www.milieucentraal.nl) geeft daar op zijn website advies op maat over. Zie ook www.greenem.nl/Koelkasten. Na een klein uurtje is de ronde compleet en kan Jan aan de slag met zijn advies – zie het kader voor de uitkomsten!
Het energieadvies: label E, veel te besparen! Het huis van de familie Hogendoorn heeft nu energielabel E. Dat staat in het Energie Prestatie Advies (EPA) dat De Energie Inspecteur voor ze heeft opgesteld. Er is dus zeker veel energie te besparen: label A (++) is immers het meest energiezuinig. Dat kan volgens het advies ‘t beste met de volgende maatregelen: • al het glas vervangen door HR++ dubbele beglazing • de combiketel vervangen door een HR-107 ketel • de daken van het woongedeelte en de twee aanbouwen isoleren
‘Dus dit is een koude buitenmuur?’ vraagt Hennie Hogendoorn aan Jan.
Reactie van Arie en Hennie: we gaan aan de slag! ‘Energielabel E ziet er opeens wel heel confron terend uit hoor, dus we blijven de komende jaren proberen om dit te verminderen. Inmiddels is de koelvriescombinatie vervangen door een zuinig exemplaar, en gaan we voor de winter een v akman vragen de zoldervloer te isoleren. Dan blijft de warmte in het bewoonde gedeelte van het huis; de vliering zelf gebruiken we toch niet. Zo gaan we ook nadenken over de woonkamervloer. En ooit gaan we natuurlijk de verwarmingsketel vervangen!
Het advies berekent ook de kosten en besparing van enkele ‘pakketten’ van maatregelen. Door bijvoorbeeld alle maatregelen te nemen die in het bovenstaande rijtje staan, kunnen Hennie en Arie maar liefst 40% besparen op hun energieverbruik! Het huis zou daarmee van energielabel E naar B gaan. Het is ook een hele investering: ruim € 19.000 incl. 21% BTW, als ze al het werk laten doen door deskundige aannemers en installateurs.
• de gevels van één aanbouw en de vloer van het woongedeelte isoleren • een zonneboiler op het dak plaatsen van 2,7 m2. Voor elk van deze maatregelen geeft het Energie Prestatie Advies de geschatte investeringskosten, energiebesparing, terugverdientijd en de invloed op het energielabel. Overigens blijft de koelvriescombinatie va n de familie buiten beschouwing; een EPA richt zich alleen op de woning, en niet op de apparaten die je er zelf in zet.
Minder kan ook: alleen het dak van het woonhuis isoleren en de Cv-ketel vervangen zou een energiebesparing
Het lekkende platte dak van de bijkeuken is inmiddels gerepareerd. Helaas bleek het niet mogelijk om daar tegen redelijke kosten isolatiemateriaal op te leggen, omdat de platen te dik waren en er weer allerlei andere aanpassingen nodig waren. Maar tijdens de dakreparatie hebben we wel weer een buitenmuur van de bijkeuken geïsoleerd. Dus de bewustwording werpt zeker z’n vruchten af!’
van 18,5% opleveren, een investering van ongeveer € 7.300 vergen en de woning op energielabel D brengen. Zou de familie Hogendoor daarnaast ook de vloer laten isoleren en alle glas laten vervangen door HR++ glas, dan zou dat ruim 26% energiebesparing opleveren, ongeveer € 11.700 kosten en de woning op energielabel C brengen. De familie Hogendoorn heeft nu dus een overzicht van welke maatregelen voor hun huis mogelijk zijn, wat die kosten en wat ze opleveren. De maatregelen zullen niet alleen de energie rekening verlagen maar ook de kwaliteit en het comfort van de woning verhogen. Daarnaast kunnen Hennie en Arie natuurlijk nog de koelvriescombinatie vervangen. Ze zijn klaar om energie te besparen! Teksten: Bart van der Ree en Jaap Rodenburg Foto’s: Gerard Til
I Js s e l s t e i n
M o n t f o o r t
O u d ewa t e r
L o p i k
I Js s e l s t e i n
M o n t f o o r t
O u d ewa t e r
L o p i k
11
Energiebesparing: hoe zit het met de eurootjes? Energie besparen is heel vaak goed voor de portemonnee. Als u meer wilt weten over de kosten en besparingen van allerlei maatregelen, kijk dan op www.milieucentraal.nl (thema ‘Energie besparen’). En als u precies wilt weten wat de kosten en besparingen van maatregelen zijn, laat u een maatwerk advies uitvoeren. Gecertificeerde adviseurs zijn onder meer te vinden op www.meermetminder.nl (‘Vind een MMM-aanbieder’).
In het algemeen gaat de kost voor de baat uit: de investering in energiebesparing verdient zich in de loop van de tijd (meer dan) terug. Uiteraard kunt u de kosten zelf betalen. Dat is een uitstekende belegging: in de meeste gevallen haalt u een hoger rendement dan op een spaarrekening. En u loopt veel minder risico dan met beleggen op de beurs! Maatregelen financieren Maar er zijn ook andere oplossingen. Maatregelen aan uw woning kunt u onderbrengen in uw lopende hypotheek, of u kunt er een aanvullende hypotheek voor afsluiten. De rentelasten voor zulke maatregelen kunt u dan gewoon aftrekken voor de inkomsten belasting, net als uw huidige hypotheekrente. Sommige hypotheekaanbieders, zoals Huis en Energie (www.huis-energie.nl) en Fplus
Column: David van Oord
Beter energielabel maakt beter verkoopbaar Nu nog vinden huizenkopers de keuken, de badkamer of de vloer van een huis vaak belangrijker dan de isolatie ervan. Maar als het energielabel eenmaal verplicht wordt, zal de energiezuinigheid van het huis steeds meer gaan leven bij de consument. Bovendien is de verdubbeling van de energieprijzen over de afgelopen tien jaar een feit - en energie wordt alleen maar duurder. Ook dat zal huizenkopers steeds meer bewust maken van de noodzaak van energiebesparing.
I Js s e l s t e i n
(www.groenehypotheek.nu), geven rentekorting bij energiemaatregelen. Dat doen ze mede omdat ze weten dat u meer te besteden heeft wanneer u bespaart op uw energierekening! Informeer in elk geval naar de mogelijkheden bij uw hypotheekadviseur, als u bij aankoop van een nieuwe woning al weet dat u energiebesparende maat regelen wilt nemen. Mogelijk kunt u daarvoor extra geld lenen, tot een bedrag van maximaal € 8.000. U kunt ook een persoonlijke lening nemen bij uw bank of een speciale groene lening afsluiten bij aanbieders zoals GreenLoans (www.greenloans.nl). De rente van zulke leningen ligt hoger dan bij een hypotheek, maar wanneer het gaat om maatregelen aan de woning zijn de rentelasten ook dan aftrekbaar.
Voor de toekomst verwacht ik ook dat je als koper meer zult mogen lenen voor een huis met een A-label dan voor één met label F. Als je € 100 minder per maand kwijt bent aan energie, zou het hypotheekbedrag kunnen stijgen met € 20.000. Op die manier kun je je huis als verkoper beter verkoopbaar maken; het is dan immers makke lijker te financieren. De hypotheekadviseur, de overheid en de AFM zullen dan natuurlijk wel moeten meewerken.
Subsidies Let ook op subsidies die u mogelijk kunt krijgen. Deze wijzigen voortdurend; kijk voor het beste overzicht op de Energiesubsidiewijzer van Meer Met Minder (www.energiesubsidiewijzer.nl). Tekst: Bart van der Ree
Almaar stijgende prijzen In het eerste kwartaal van 2012 steeg de elektriciteitsprijs voor consumenten met zes procent, schreef dagblad Trouw recent. De gasprijs steeg in 2012 van 58 naar 65 cent per m3, volgens Milieu Centraal. Dat is een stijging van ruim twaalf procent!
Een beter energielabel is dan absoluut een ver standige investering. David van Oord is makelaar bij Van Oord Makelaardij in IJsselstein
Als makelaar wil ik vooral alle relevante informatie goed toegankelijk maken voor de koper en de verkoper. Maar ik stimuleer zelf ook absoluut het nemen van energiebesparende maatregelen. Bij de keuring en taxatie van een huis zeggen we het nu al standaard: kijk goed naar het energie verbruik. De woningmarkt verandert, en verkopers zijn nu eerder geneigd om wat geld in hun woning te steken om hem beter te kunnen verkopen.
M o n t f o o r t
O u d ewa t e r
L o p i k
13
Lokale ondernemers stellen zich voor
Christian Hagoort (Hagoort Bouw BV, Papekop) volgt de ontwikke lingen op het gebied van duurzaamheid met warme belang Christian Hagoort stelling. ‘Ik hecht waarde aan goed rentmeesterschap. Volgens mij heeft ieder mens van God de opdracht gekregen om op een zorgvuldige manier met de aarde om te gaan - de een in het groot, de ander in het klein.’ Daarom helpt Christian zijn klanten graag om duurzaamheid en energiebesparing te integreren in nieuwe en bestaande bouwplannen, bijvoorbeeld door isolatie te optimaliseren of door energiezuinige verlichting. Maar hij heeft ook knowhow over isolatieglas, aardwarmte en zonnepanelen. Daarnaast plaatst hij vaak zogenoemde vogelvides en vogeldakpannen, die vogels een veilige nestel plek bieden. ‘Diervriendelijkheid valt immers ook onder rentmeesterschap,’ vindt Christian.
Jolein Schorel (Zonnelink, Utrecht) gaat zelf bewust om met energie bijvoorbeeld door met een tijdklok ‘s nachts haar Jolein Schorel internetrouter uit te schakelen. En ze heeft een mooi zonnepanelen systeem. ‘Niet verbazend, aangezien Zonnelink verenigingen en lokale initiatieven helpt bij eigen zonne-energieacties voor huiseigenaren. Die krijgen zo toegang tot gunstig geprijsde, kant-en-klaar geïnstalleerde zonne-energiesystemen.’ De beste aanbiedingen maken Jolein en haar collega Annet Boessenkool beschikbaar via hun besloten website waarop huiseigenaren kunnen inloggen. Speciaal voor de campagne ‘Meer Waarden…’ kunnen huiseigenaren nu een inlog code opvragen, via
[email protected].
Marcel van Oort (Climasol, Benschop) heeft in zijn huis sinds vorig jaar grotendeels ledverlichting en een wasmachine, droger en koelkast Marcel van Oort met A++ label. Hij overweegt om komend jaar een zonneboiler en zonnepanelen aan te schaffen. Huiseigenaren kunnen bij Climasol terecht voor aanschaf en onderhoud van o.a. sanitaire installaties, zonlichtsystemen en andere vormen van duurzame energie, zoals warmte en koude opslag (WKO). Daarbij gelooft Marcel absoluut in samenwerking, zeker op het gebied van marketing en regioacties. ‘Ondanks economisch zwaar weer loont het investeren in duurzaamheid nu volop. Bij de huidige rente geniet je al snel van driemaal zoveel rendement als met een spaar rekening!’
Column Peter Ewalts
De Kamer van Koophandel is hiervoor een partnerschap aangegaan met de Natuur- en Milieufederatie Utrecht. Op deze manier willen we in eerste instantie ondernemers helpen om extra omzet te maken, maar het mooie van het project is dat het ‘winst’ oplevert voor alle partijen. Een comfortabeler woning met minder energielasten voor de b ewoners, milieuwinst voor de samenleving én extra omzet voor ondernemers.
De KvK daagt ondernemers uit om nú in te spelen op de kansen die energiebesparing biedt. Het energielabel is en blijft daarbij actueel. Wij prikke len ondernemers om samen te werken met andere bedrijven in de sector. Met als resultaat minder belasting voor het ilieu en een duurzamere economie! m
Energiebesparing in woningen biedt kansen voor ondernemers De tijden van massale nieuwbouw projecten zijn voorbij. Het accent in de bouw verschuift naar investeren in de bestaande bebouwing. Dat geldt voor bewoners, bedrijven, kantoorgebruikers en winkels. En dat maakt het project ‘Meer Waarden met minder energie’ interessant voor ondernemers in de bouw.
I Js s e l s t e i n
Daarnaast biedt het project ondernemers de mogelijkheid om een gezamenlijk aanbod neer te leggen voor woningbezitters: van een energie advies, dubbelglas, gevel- en dakisolatie tot zonneboilers en -panelen. Ook makelaars en financiers - o.a. banken - spelen daarbij een rol.
M o n t f o o r t
Peter Ewalts, (
[email protected]) is accountmanager bij de Kamer van Koophandel Midden-Nederland
O u d ewa t e r
L o p i k
15
Bespaar mee! Win een gratis energie besparingsadvies! Bent u geïnteresseerd in energiebesparing en wilt u op de hoogte blijven van de activiteiten in het kader van deze campagne? Meld u dan aan voor de campagnenieuwsbrief op www.opdekaartvanutrecht.nl > Meer Waarden met minder energie. Onder de aanmeldingen verloten wij een aantal gratis energiebesparingsadviezen!
Foto: Gerard Til
Kom naar het energiebespaarcafé!
Feestelijke aftrap campagne: 10/10 IJsselstein De feestelijke aftrap van ‘Meer Waarden met minder energie’ vindt plaats op de avond van 10 oktober, de Dag van de Duurzaamheid. De aftrap vindt plaats tijdens het event van het Millenniumplatform IJsselstein, vanaf 19.00 uur in Bibliotheek Lek & IJssel / Rabobank (Overtoom 7) in IJsselstein. Er zijn hapjes, drankjes, live muziek en mooie prijzen (bijvoorbeeld energiebespaaradviezen) te winnen. Ook maakt u kennis met de betrokken lokale ondernemers.
We organiseren de komende weken een aantal energiebespaarcafé’s, ook bij u in de buurt. Daar krijgt u informatie over energiebesparing en ontmoet u ondernemers die u verder kunnen helpen. De energie cafés vinden plaats van 20.00 uur tot 21.30 uur, op de onderstaande data en plaatsen: donderdag 18 oktober dinsdag 23 oktober woensdag 24 oktober dinsdag 30 oktober woensdag 31 oktober dinsdag 6 november
Scholencomplex G. van Damstraat 83a Basisschool De Tandem, Planetenbaan 40 Basisschool De Regenboog, Emmalaan 64 Basisschool De Opstap, Heemradenlaan 30 Cultuurhuis De Brede Vaart, Laan van Rapijnen 26 Het Cultuurhuis, Kluwen 1
Montfoort IJsselstein Lopik IJsselstein Linschoten Oudewater
Kijk voor meer informatie op www.opdekaartvanutrecht.nl > Meer Waarden met minder energie. Kijk voor meer informatie op www.opdekaartvanutrecht.nl > Meer Waarden met minder energie.
Hengeveldstraat 29, 3572 KH Utrecht, tel. 030 - 2567 350, e-mail over deze campagne:
[email protected].
Meld u aan voor de NMU-nieuwsbrief! De Natuur en Milieufederatie Utrecht De Natuur en Milieufederatie Utrecht zet zich in voor natuur, milieu en landschap in de provincie Utrecht. We werken samen met lokale natuur- en milieuorganisaties en staan hen bij met raad en daad. Gemeenten en de provincie stimuleren we om hoge ambities te stellen én zich daaraan te houden; de NMU informeert over de gevolgen van beslissingen en laat alternatieven zien. En we leg gen verbindingen tussen overheden, bedrijven en bewoners om de provincie groen, duurzaam en klimaatbestendig te maken. Daarnaast voeren we projecten uit om bedrijven en bewoners te helpen duurzamer te wonen en werken. Kortom: samen voor een mooi en duurzaam Utrecht! Ons adres:
Wilt u op de hoogte blijven van het werk van de NMU? Meld u aan voor onze nieuwsbrief op www.nmu.nl > nieuwsbrief.
Ministerie van BZK Meindert Smallenbroek, directeur Woningbouw bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijks relaties (BZK): ‘Een derde van het totale energiegebruik in Nederland vindt plaats binnen de gebouwde
omgeving. Hier valt veel te besparen, met het oog op het doel van vermindering van de CO2-uitstoot met 20% in 2020. Daarnaast worden de stijgende woonlasten van burgers en huisvestingskosten van bedrijven zo beter beheersbaar, krijgt de bouwsector een stimulans en stijgen het woon- en werkcomfort en de waarde van gebouwen. Energie kunnen we besparen door ons gedrag aan te passen en door energiebesparende maatregelen te nemen in huizen en andere gebouwen. De ideeën en initiatieven uit de krant spreken mij zeer aan, en ik vind het belangrijk ze concreet te maken en grootschalig uit te rollen. Het ministerie van BZK heeft daarom met genoegen een financiële bijdrage geleverd aan dit initiatief.’
Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van de Nationale Postcodeloterij.
Colofon
Uitgave in opdracht van de gemeenten IJsselstein, Lopik, Montfoort en Oudewater, verzorgd door: ETT Media, Postbus 70112, 9704 AC Groningen, Telefoon: 050 - 313 76 00, E-mail:
[email protected], Internet: www.ettmedia.nl Redactie: Natuur en Milieufederatie Utrecht (Jaap Rodenburg) Foto’s: Gerard Til, Bert Spiertz, Meer Met Minder, provincie Utrecht, deelnemende gemeenten Concept en realisatie: ETT Media en Geografisch BV Drukker: Hoekstra Boom Offset Rotatie BV, Emmeloord Oplage: 45.250 exemplaren Overname van artikelen is in beginsel toegestaan mits hieraan vooraf toestemming van ETT Media of de samenwerkende gemeenten wordt verkregen. Deze krant is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. ETT Media, de samenwerkende gemeenten en de NMU zijn niet verantwoordelijk voor fouten en/of omissies in deze krant. Gemeente IJsselstein Overtoom 1 3401 BK IJsselstein Tel: 14 - 030 E-mail:
[email protected] Internet: www.ijsselstein.nl
Gemeente Lopik Raadhuisplein 1 3411 CH Lopik Tel: 0348 - 559 955 E-mail:
[email protected] Internet: www.lopik.nl
I Js s e l s t e i n
Gemeente Montfoort Kasteelplein 5 3417 JG Montfoort Tel: 0348 - 476 400 E-mail:
[email protected] Internet: www.montfoort.nl
M o n t f o o r t
Gemeente Oudewater Waardsedijk 219 3421 NE Oudewater Tel: 0348 - 566 999 E-mail:
[email protected] Internet: www.oudewater.nl
O u d ewa t e r
L o p i k