EMVI. PRAKTIJKBUNDEL Praktijkvoorbeelden voor grond-, weg- en waterbouw

EMVI PRAKTIJKBUNDEL Praktijkvoorbeelden voor grond-, wegen waterbouw

2

EMVI-praktijkbundel

Inhoudsopgave 1. 1.1 1.2 1.3

Voorwoord.............................................................................................................4 Aanleiding: EMVI toepassen, tenzij vanaf 2012, ook in de grond-, wegen waterbouw......4 Doel van de praktijkbundel.......................................................................................4 Leeswijzer..............................................................................................................5

2. 2.1 2.2

EMVI-pool..............................................................................................................6 Toelichting op de EMVI-expertpool.............................................................................6 EMVI-expertpool contactpersonen..............................................................................6

3.

Over het toepassen van EMVI.................................................................................. 10

4. 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6

EMVI-praktijkbundel.............................................................................................. 12 Toelichting op de voorbeelden in de praktijkbundel.................................................... 12 Bouw van sportcentrum......................................................................................... 13 Opwaardering N-weg.............................................................................................. 17 Aanleg rotonde..................................................................................................... 20 Reconstructie van een straat en aanleg riool............................................................. 23 Twee pompgebouwen............................................................................................. 27

4.7 4.8 4.9 4.10 4.11 4.12

Reconstructie weg................................................................................................. 29 Drie bruggen en twee duikers.................................................................................. 33 Realisatie snelle busbaan....................................................................................... 37 Opwaardering tijdelijke tot volwaardige busbaan........................................................ 40 Ophoging duin...................................................................................................... 44 Renovatie Velsertunnel.......................................................................................... 48

5.

15 Tips bij het toepassen van EMVI-criteria............................................................... 52

3

1. Voorwoord 1.1 AANLEIDING: EMVI TOEPASSEN, TENZIJ VANAF 2012, OOK IN DE GROND-, WEG- EN WATERBOUW

Platform WOW (Wegbeheerders Ontmoeten Wegbeheerders en Water Ontmoet Water) is een initiatief van verschillende wegbeheerders en waterbeheerders. WOW organiseert en stimuleert de landelijke ontmoeting van wegen waterbeheerders van rijk, provincies, gemeenten, waterschappen, havenbedrijven en drinkwaterbedrijven. WOW beoogt de uitwisseling van kennis en ervaring op het gebied van samenwerking tussen wegen waterbeheerders.

Dit geldt ook voor kennis en ervaring bij de beleidsmakers en de inkopers van grond-, wegen waterbouw (GWW) als het gaat om het toepassen van EMVI (Economisch Meest Voordelige Inschrijving). Met het toepassen van EMVI wordt bij het bepalen aan wie de opdracht wordt gegund naast de geboden prijs, ook (of zelfs alleen) waarde toegekend aan de kwaliteit die de inschrijvers bieden. De relevante kwaliteitsaspecten verschillen per opdracht. Ze gaan vaak over aspecten als innovatie, duurzaamheid, sociaal, snelheid, esthetica, en dergelijke. De Aanbestedingswet 2012, in werking getreden sinds april 2013, schrijft voor dat EMVI als gunningscriterium wordt gebruikt, tenzij gemotiveerd kan worden

waarom ervan af wordt geweken. Omdat de criteria die gehanteerd worden per opdracht verschillen, is er niet één ‘succesformule’. Het beschikbaar stellen van voorbeelden uit de sector en de mogelijkheid voor collegiale raadpleging beogen het succesvol toepassen van EVMI-criteria te ondersteunen. Dat is wat platform WOW via deze praktijkbundel met EMVI-voorbeelden probeert te bereiken.

1.2

DOEL VAN DE PRAKTIJKBUNDEL

De praktijkbundel EMVI reikt voorbeelden en ideeën aan voor de inkopers en beleidsmakers van grond-, wegen waterbouw werkend bij organisaties als gemeenten, provincies, waterschappen, haven- en drinkwaterbedrijven en andere geïnteresseerden.

4

De voorbeelden zijn samen met inkopers geformuleerd. Deze vormen samen de EMVIexpertpool in de GWW. Zij hebben ervaring met het toepassen van EMVI in de praktijk en zijn beschikbaar, direct of via de pool via www.platformwow.nl voor collegiale sparring, toetsing of advies.

EMVI-praktijkbundel

1.3

LEESWIJZER

De praktijkbundel bestaat uit drie onderdelen: 1. Kennismaking met de EMVI-expertpool; 2. Praktijkvoorbeelden van het toepassen van EMVI-criteria; 3. Samenvattende tabellen van de EMVI-criteria die zijn beschreven in de voorbeelden.

5

2. EMVI-pool 2.1

TOELICHTING OP DE EMVI-EXPERTPOOL

De praktijkvoorbeelden uit deze praktijkbundel zijn samen met inkopers in de GWW opgesteld en brengen toepassingen van EMVI-criteria in de praktijk voor het voetlicht. De voorbeelden geven een beeld van verschillende manieren waarop EMVI ingezet wordt.

Een aantal inkopers vormen samen de EMVI-expertpool. Ze zijn benaderbaar door inkopers in de GWW voor collegiale sparring, toetsing of advies. De EMVI-expertpool is niet statisch, maar dynamisch. Als u voorbeelden aan de praktijkbundel wilt toevoegen van manieren waarop EMVI in de praktijk wordt toegepast, of u wilt zich aanmelden voor deelname aan de pool, dan kunt u contact opnemen met Platform WOW via emailadres [email protected]

De pool bestaat uit inkopers uit de verschillende ‘opdrachtgevende’ organisaties en kan direct, of via de site van platform WOW worden benaderd met voornemens, dilemma’s en/of problemen, waarover vanuit de praktijkervaring van de experts meegedacht en geadviseerd wordt. 2.2

EMVI-EXPERTPOOL CONTACTPERSONEN

2.2.1 EMVI-expertpool

6

De EMVI-expertpool bestaat momenteel uit de inkopers die we hieronder, in willekeurige volgorde, voorstellen:

Ralph Rheiter, Inkoop Bureau Midden Nederland (IBMN) ([email protected])

Sinds 2009 is Ralph Rheiter in dienst bij het Inkoop Bureau Midden Nederland (IBMN) en hier onder andere verantwoordelijk voor (interne) bedrijfsprocessen die ondersteund worden door een platform. IBMN maakt al sinds haar oprichting, in 2008, gebruik van een digitaal aanbestedingsplatform, waarbij jaarlijks zo een 100 aanbestedingen worden doorlopen. Het betreft hier dan zowel meervoudig onderhandse, nationale openbare als Europese procedures van werken, diensten en leveringen. Ralph begeleidt zelf ook (innovatieve) projecten in civiele- en utiliteitsbouw.

EMVI-praktijkbundel

Het EMVI-praktijkvoorbeeld van het sportcentrum in de gemeente Vianen, een van de eerste projecten waarbij gegund is op Total Cost of Ownership (TCO), is het meest recent opgeleverde project en staat op pagina 13.

Peter Krombos is 25 jaar werkzaam als contractmanager bij de provincie Overijssel en is verantwoordelijk voor de inkoop van werken, leveringen en diensten bij de eenheid Wegen en Kanalen. De inkoop betreft vooral werken zoals groot asfaltonderhoud wegen, groot onderhoud kunstwerken, groot onderhoud vaarwegen, projecten (herinrichting, nieuwbouw en renovatie) en contracten betreffende dagelijks onderhoud van infrastructuur. Inkoop (leveringen en diensten) van wegenzout, gladheidsbestrijdingsmaterieel, inhuur nautisch personeel en raamovereenkomsten ingenieursdiensten vallen hieronder.

Peter Krombos, provincie Overijssel ([email protected])

Het EMVI-praktijkvoorbeeld van de N350 en de rotonde staan op pagina 17 respectievelijk 20.

Nicole Dijkhuizen, gemeente Enschede ([email protected])

Nicole Dijkhuizen is jurist bij de Stadsingenieurs van de gemeente Enschede en is verantwoordelijk voor de inkoop en aanbestedingen in de GWW-sector. Zij adviseert de stadsingenieurs en de interne klanten met betrekking tot inkoop, aanbestedingen en bouwrecht en begeleidt de aanbestedingen. Tevens is zij mede verantwoordelijk voor het ontwikkelen en implementeren van het uitnodigingsbeleid van de gemeente Enschede..

Op pagina 23 staat op welke manier EMVI bij de gemeente Enschede is ingezet bij de inkoop van de reconstructie van de Auke Vleerstraat.

Pieter Plate, drinkwaterbedrijf Dunea ([email protected])

Pieter Plate is afdelingsmanager Inkoop bij Dunea en is vanuit deze rol, naast de aansturing van zijn team (6 Fte) verantwoordelijk voor de beleidsmatige aspecten van Inkoop. EMVI, duurzaamheid, efficiency binnen het inkoopproces en aanbestedingswetgeving zijn daarin belangrijke aspecten. Gezien de ontwikkelingen die het inkoopvak nog steeds doormaakt en de veranderende omgeving vindt hij het belangrijk bij te dragen aan de

7

8

ontwikkelingen door kennis en ervaring te delen. EMVI is door Dunea toegepast bij de inkoop

van acht pompen voor twee pompgebouwen, beschreven op pagina 27.

Steve Faerber, Port of Amsterdam ([email protected])

Steve Faerber is Hoofd Assetmanagement en Projecten Beheer bij NV havenbedrijf Amsterdam en onder andere verantwoordelijk voor complexe inkoop- en aanbestedingstrajecten in de civiele techniek. Zijn focus is gericht op de meest zorgvuldige resultaatbeschrijving bij aanbestedingen van leveringen, diensten en werken. Daarnaast is hij ook verantwoordelijk voor de kosten van uitvoering van deze projecten.

Binnen NV Haven Amsterdam is Steve in hoge mate beleidsbepalend over de wijze van inkoop binnen het bedrijf en draagt hij zorg voor innovatieve manieren van inkoop. Samen met de afdeling Juridische Zaken, die zorgdraagt voor controle en beleid van de rechtmatigheid van inkoop, werkt hij aan een resultaatgericht inkoopproces, dat voldoet aan de vraag en de randvoorwaarden die door onze commerciële sector worden gesteld. Componenten als bruikbaarheid door de klant, imago, duurzaamheid en Social Return worden steeds vaker toegepast.

Op pagina 29 staat het praktijkvoorbeeld van het toepassen van EMVI bij de reconstructie van een havenweg.

Ria van Os, Waterschap Rivierenland ([email protected])

Ria van Os is senior inkoopadviseur bij waterschap Rivierenland en is ten eerste verantwoordelijk voor de complexe en voornamelijk innovatieve inkoop- en aanbestedingstrajecten, zowel bij het begeleiden als het zelfstandig uitvoeren van aanbestedingen van leveringen, diensten en werken. Daarnaast adviseert zij de interne klant en beantwoordt ze vragen rondom inkoop en aanbestedingen. Tot slot is Ria van Os betrokken

EMVI-praktijkbundel

bij de ontwikkeling en uitvoering van het inkoop- en aanbestedingsbeleid en draagt mede

daardoor bij aan het verder professionaliseren van inkoop. Ria onderschrijft het belang dat het werkveld goed naar elkaar moet blijven luisteren om samen te zorgen voor de beste inkoop.

Het EMVI-praktijkvoorbeeld van het realiseren van drie bruggen en twee duikers nabij gemaal van Citters II staat op pagina 33.

Mark Peeters, provincie Noord-Holland ([email protected])

Mark Peeters is projectmanager Realisatie Infrastructuur bij de provincie Noord-Holland (directie Beheer en Uitvoering, sector Infra) en is verantwoordelijk voor de realisatie van het programma Openbaar vervoer en het Gebiedsonderhoudscontract Kop van Noord-Holland. Projecten die met name ingekocht worden, zijn op het gebied van Civiele techniek en Infrastructuur. Denk daarbij aan projecten voor de aanleg van wegen, kunstwerken, baggerwerkzaamheden en groen. Maar ook projecten voor gebiedsbeheer- en onderhoudsprojecten van het areaal en renovaties van kunstwerken.

Op pagina 37 is het voorbeeld van het toepassen van EMVI toegelicht bij de realisatie van de snelle busbaan tussen Haarlem en IJmuiden.

2.2.2 Inbreng via EMVI-praktijkvoorbeelden via afdeling inkoop

Een aantal afdelingen inkoop heeft bijgedragen aan het opstellen van de praktijkvoorbeelden. Het gaat om praktijkvoorbeelden aangedragen door de afdeling inkoop van de gemeente Almere over de opwaardering van een tijdelijke busbaan tot volwaardige busbaan (pagina 40) en over het ophogen van de duinen (pagina 44) en de afdeling inkoop van Rijkswaterstaat over de renovatie van de Velsertunnel (pagina 48).

9

3. Over

het toepassen van EMVI

De EMVI-voorbeelden die de experts in deze praktijkbundel hebben benoemd, variëren door de uiteenlopende aard van de projecten - en de achterliggende doelen - sterk in: a. De gehanteerde gunningscriteria (dit is vaak de eerste stap die wordt gezet bij het opstellen van een gunningsmodel); b. De gehanteerde scoremethodes die bepalen hoeveel punten of euro’s een bepaalde beoordeling of prijs waard is (dit is vaak de tweede stap die wordt gezet); c. De gehanteerde gewichten (dit is vaak de derde stap die wordt gezet).

Echter, de voorbeelden variëren niet in het gehanteerde gunningsmodel (deze stap wordt niet altijd bewust genomen bij het opstellen van een gunningsmodel). De voorbeelden zijn allemaal gebaseerd op ‘Gunnen op Waarde’. Dit is een manier van het toepassen van EMVI die anno 2015 vrij gebruikelijk is bij de inkoop van grond-, wegen waterbouwprojecten. ‘Gunnen op waarde’ blijkt vaak ook een passende methode te zijn in de GWW-sector, maar het is goed om te realiseren dat het toepassen van EMVI niet automatisch ‘Gunnen op Waarde’ betekent of dat dit per definitie de beste manier is om de beste kwaliteit voor de beste prijs te krijgen. Andere manieren waarop EMVI toegepast kan worden, zijn bijvoorbeeld: a. Het Puntenmodel of Gewogen Factor Methode; b. Varianten op het puntenmodel, zoals Laagste Acceptabele Bod of de Budgetmethode;

c. Value for Money; d. De ‘Superformule’.

Elk van deze methoden kent zijn eigen voor- en nadelen en specifieke effecten. In deze praktijkbundel gaan we niet diep in op de verschillende methoden (zie de laatste alinea van dit hoofdstuk voor enkele referenties die hier wel dieper op ingaan). In het kort lichten we wel toe wat enkele onderscheidende voor- en nadelen of eigenschappen zijn van de methoden. Een voordeel van de Gewogen Factor Methode is bijvoorbeeld dat deze overzichtelijk en ook algemeen bekend is bij niet-inkopers. Het is een nadeel van deze methode dat het nodig is (en vaak lastig) om de aangeboden prijzen om te zetten naar puntenscores (hoeveel punten is een bepaalde prijs waard?).

10

Gunnen op Waarde heeft juist als voordeel dat het niet nodig is om de aangeboden prijzen om te zetten naar punten (zie hoofdstuk 4 voor diverse voorbeelden van deze methode). Ook maakt deze methode het inzichtelijk hoeveel de opdrachtgever bereid is om te betalen voor kwaliteit. Voor deze methode is het wel vaak lastig om kwaliteit om te zetten naar euro’s

EMVI-praktijkbundel

(hoeveel euro’s is een bepaalde kwaliteit van bijvoorbeeld een plan van aanpak waard?). Methoden als de Budgetmethode (wordt gebruikt voor bijvoorbeeld diverse aanbestedingen van openbaar vervoerconcessies), Value for Money (wordt veel gebruikt door de Europese Commissie) en de ‘Superformule’ (wordt gebruikt door de Belastingdienst) hebben net als Gunnen op Waarde als voordeel dat het niet nodig is om prijzen om te zetten naar punten. Bij deze methoden is het ook niet nodig om kwaliteit om te zetten naar euro’s. Kwaliteit wordt bij deze methoden omgezet naar punten. Maar voor bijvoorbeeld de ‘Superformule’ is het weer lastig om een zogeheten referentiepunt te bepalen ten opzichte waarvan de inschrijvingen worden beoordeeld. Voor Value for Money is het lastig om te bepalen hoeveel maal duurder een inschrijving met maximale kwaliteit mag zijn ten opzichte van een inschrijving met minimale kwaliteit. En bij de Budgetmethode staat de prijs vast en kan alleen op kwaliteit onderscheid gemaakt worden door inschrijvers.

De verschillende gunningsmethoden kunnen verschillende effecten hebben op de uitkomsten van de aanbesteding. Oftewel, de keuze voor de ene methode kan tot een andere winnaar leiden dan wanneer u voor een andere methode had gekozen. De Budgetmethode zorgt er bijvoorbeeld voor dat prijsvechters een veel lagere kans hebben om een aanbesteding te winnen, omdat prijs geen onderscheidend criterium is. De ‘Superformule’ heeft bijvoorbeeld

als effect dat prijs een steeds relatief lager gewicht krijgt naarmate de kwaliteit lager wordt (en vice versa). Dit zorgt ervoor dat inschrijvingen met een relatief hoge prijs of een relatief lage kwaliteit een kleinere kans hebben om de winnende te worden. Een soortgelijk effect kan overigens ook met de Gewogen Factor Score of Gunnen op Waarde worden gerealiseerd als niet wordt gewerkt met lineaire scoremethodes (zie ook tip 3 in het laatste hoofdstuk). Kies voor een gunningmethode die het beste past bij uw doelen voor de betreffende aanbesteding. Gebruik daarvoor ook de stappenplannen die in diverse andere handreikingen nader worden toegelicht. In de onderstaande alinea vindt u enkele referenties die nader ingaan op de voor- en nadelen, voorbeelden, werking en toepassingsmogelijkheden van de gunningsmethodes. Voor meer informatie over gunningsmethoden verwijzen we naar Hoe pas je EMVI toe?, Handreiking voor inkopers van PIANOo, de Handleiding EMVI Rijkswaterstaat 2014 en een toelichting over de ‘Superformule’.

11

4. EMVI-praktijkbundel 4.1

TOELICHTING OP DE VOORBEELDEN IN DE PRAKTIJKBUNDEL

In dit hoofdstuk zijn elf voorbeelden opgenomen van het toepassen van EMVI-criteria in de grond-, wegen waterbouw.

De voorbeelden zijn iedere keer als volgt omschreven: a. Een korte beschrijving van het project, zodat op hoofdlijnen duidelijk is wat er werd ingekocht; b. Een beschrijving van op welke manier EMVI-criteria zijn gebruikt om de gestelde doelen te behalen; hier komt naar voren welke EMVI-criteria er zijn geformuleerd en hoe deze meewegen in de gunning; c. Een beschrijving van hoe de gestelde doelen zijn behaald; bijvoorbeeld de kwaliteit van de inschrijvingen en/of de inschrijvers opvallende biedingen indienden; d. Tips van de inkopers. Dit zijn de tips die de beschrijvers van de voorbeelden, vaak op basis van ervaring met het beschreven voorbeeld, meegeven aan andere inkopers. e. Mocht u vragen hebben over het voorbeeld kunt u de betreffende EMVI-expert raadplegen.

Een overzicht van alle tips staat in het volgende hoofdstuk.

12

EMVI-praktijkbundel

4.2

BOUW VAN SPORTCENTRUM

Inkopende partij: Inkoop Bureau Midden Nederland (IBMN) namens de gemeente Vianen Project met EMVI ingekocht: Bouw van sportcentrum Helsdingen in Vianen Contactpersoon: Ralph Rheiter (manager operations IBMN)

4.2.1 Beschrijving van het project

Nadat een deel van het sportcentrum Helsdingen in Vianen in 2003 is afgebrand, wilde de gemeente Vianen een nieuw sportcentrum met sportzalen, een dojo, een zwembad, een ontvangsthal en een horecaruimte. De bouw van dit sportcentrum kent een bestemmingsplan met een relatief korte doorlooptijd van drie jaar en een financieel kader. De gemeente wil bij de aanschaf van het sportcentrum ook rekening houden met de kosten die verwacht worden gedurende de totale levenscyclus. Vandaar dat er naast de kwaliteit van het ontwerp ook beoordeeld wordt op Total Cost of Ownership (TCO). Bij TCO worden naast de aanschafprijs (directe kosten) ook de indirecte kosten zoals de onderhoudskosten, de verbruikskosten, en de overige kosten in ogenschouwing genomen.

Om de inschrijvers niet te belemmeren bij het invulling geven aan de TCO, is besloten de inschrijvers veel ontwerpvrijheid te geven. Deze ontwerpvrijheid was mede mogelijk doordat het centrum in een buitenstedelijk gebied gebouwd wordt.

4.2.2 Op welke manier werd beoogd EMVI in te zetten om het doel te behalen

De gemeente ziet het toepassen van EMVI als een manier om de markt te bewegen een zo gunstig mogelijke invulling te geven aan TCO en daarnaast om binnen het financieel kader veel kwaliteit voor het gebouw aan te bieden. Dit financieel kader betreft de investeringssom en daarnaast een TCO-waarde die constant gemaakt is over 20 jaar. De projectgroep, die betrokken is bij de aanbesteding van het sportcentrum, heeft daarnaast drie EMVI-kwaliteitscriteria opgesteld: functionaliteit, architectuur en flexibiliteit.

13

De belangrijkste criteria zijn de criteria onder het kopje functionaliteit van het gebouw,

waaronder: a. De kosten van onderhoud; b. Goede en logische relaties tussen ruimten; c. Meervoudig gebruik door meerdere gevraagde functies in één ruimte te kunnen combineren; d. Routing van de bevoorrading van chemische stoffen; e. Materiaalgebruik zo min mogelijk gevoelig voor stof of vervuiling met oog op schoonmaak; f. Dat het gebouw aansluit bij de belevingswereld van de sporter en de bezoeker.

Behalve het opstellen van TCO wordt vanuit functionaliteit en exploitatie aan inschrijvers gevraagd om een schriftelijke onderbouwing van de ontwerpkeuze.

De gemeenteraad had daarnaast flexibiliteit als verplicht kwaliteitscriterium meegegeven. Hiermee wordt bedoeld dat de voorziening in de toekomst mogelijkheid heeft tot uitbreiding

Voor de architectuur zijn een aantal eisen meegegeven, waaraan de ontwerper zich moest houden, zoals een open structuur, duidelijke toegankelijkheid en akoestiek.

met voorzieningen zoals een kinderdagopvang of meer commerciële sportvoorzieningen zoals een bowlingbaan. In het ontwerp dient aangegeven te worden op welke wijze het ontwerp dergelijke uitbreidingen mogelijk maakt zonder af te doen aan het logistieke geheel van het gebouw. 4.2.3 Op welke manier het is gelukt om via EMVI de doelen te bereiken

14

De gemeente Vianen heeft ‘gunnen op waarde’ toegepast, waarbij men fictieve kortingen heeft toegekend aan de inschrijvingen. De gemeente heeft deze methode gehanteerd, omdat hiermee expliciet wordt gemaakt hoeveel euro’s de gemeente over heeft voor kwaliteit. De inschrijvers hebben de plannen van aanpak en de prijzen gescheiden moeten indienen.

EMVI-praktijkbundel

Daarna zijn de aanbiedende partijen uitgenodigd om hun plannen te presenteren.

Op die manier konden zij hun plannen en keuzes verduidelijken. Vervolgens is er door de beoordelaars individueel een score van 0 tot 10 toegekend voor ieder kwaliteitscriterium. Daarna is in groepsverband per criterium een gezamenlijk cijfer bepaald. Als een inschrijver op een van de criteria een score onder de 6 haalt, dan is de inschrijving niet geldig. Per cijfer is van tevoren vastgesteld wat de bijbehorende te verdienen meerwaarde bedraagt.

Op functionaliteit kan de inschrijver maximaal een waarde van 6 miljoen aan fictieve korting ‘verdienen’, daaropvolgend staat er een maximale meerwaarde van 1,6 miljoen voor de architectuur en tot slot de maximale meerwaarde van 4 ton op flexibiliteit.

))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) EMVI-kwaliteitscriteria Maximale Soort berekening ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) meerwaarde Fictieve korting naar geldige score ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 6 7 8 9 10 1. Architectuur € 1.600.000 € € 400.000 € 800.000 € 1.200.000 € 1.600.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 2. Functionaliteit € 6.000.000 € € 1.500.000 € 3.000.000 € 4.500.000 € 6.000.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 3. Flexibiliteit € 400.000 € € 100.000 € 200.000 € 300.000 € 400.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) Totaal € 8.000.000 EMVI-kwaliteitscriteria

Maximale meerwaarde

planning

6. Weekend afsluitingen 4.2.4 Tip van de inkopers Totaal

Soort berekening Fictieve korting naar geldige score

De inschrijver waaraan de aanbesteding gegund werd, behaalde de hoogste scoorde op de 6 7 8 9 10 1. Engineering ontwerpen € - te zijn € met 175.000 € 350.000 prijsopgave € 525.000 €(TCO). 700.000 kwaliteitscriteria en bleek€ook700.000 de inschrijver de voordeligste en uitvoering Daarnaast heeft de ontwerpvrijheid in deze aanbesteding een verrassend en duurzaam 2. Risicobeheersing € 300.000 € € 75.000 € 150.000 € 225.000 € 300.000 3. Planningsmanagement 300.000 € - niet € op de 75.000 € 150.000 € 225.000 € 300.000 sportcentrum opgeleverd, €waarbij de bezoekers begane grond binnenkomen, maar 4. Omgevingsmanagement € 300.000 € € 75.000 € 150.000 € 225.000 € 300.000 op de eerste verdieping. 5. Versnellen van de € 200.000 € € 50.000 € 100.000 € 150.000 € 200.000 € 200.000 € € 2.000.000

-

€

50.000 € 100.000 € 150.000 € 200.000

Tip 1: op het moment datMaximale inschrijver vrij wordt gelaten omberekening de architectuur in te vullen, dan EMVI-kwaliteitscriteria Soort meerwaarde naar geldige score is het van belang om na te denken hoe je het Fictieve ontwerpkorting wilt laten wegen. Als je wilt dat een 0 3 7 10 gebouw in een wijk moet passen, dan is het een idee om vanuit de gemeente aan de 1. Bereikbaaarheid/fasering € 350.000 € € 87.500 € 262.500 € 350.000 Totaal inschrijvers ‘moodboards’ €mee 350.000 te geven. EMVI-kwaliteitscriteria

Maximale

Soort berekening

meerwaarde Fictieve korting naar een geldigepresentatie) score Tip 2: leg aan de markt (bijvoorbeeld met uit wat er beoogd wordt met het 6 7 8 9 10 1. Fasering werkzaamheden € 320.000 € op de € 160.000 € 288.000 € 304.000 € 320.000 project en geef een toelichting EMVI-criteria, zodat duidelijk is waarop meerwaarde 2. Plan voor waterbeheersing € 320.000 € € 160.000 € 288.000 € 304.000 € 320.000 Totaal geboden kan worden.€ 640.000

EMVI-kwaliteitscriterium

Maximale

Soort berekening

Totaal

€

EMVI-kwaliteitscriteria

Maximale meerwaarde

1. Organisatie Plan van Aanpak ₂ 2. Tijdmanagement

€

Soort berekening Fictieve bijtelling/korting naar geldige score 1 2 3 4 5 300.000 € -300.000 € -200.000 € € 200.000 € 300.000

€

400.000

Tip 3: het gewicht voormeerwaarde ‘Flexibiliteit’ was relatief laag. In plaats van een gunningscriterium 1. Doorlooptijd 40 maal € 4.000 Dagprijs van € 4.000 per dag dat eerder opgeleverd had de gemeente er bijvoorbeeld ook een eis van kunnen maken. 160.000

€ 25.000 per week dat eerder opgeleverd wordt

15

16

EMVI-praktijkbundel

4.3

OPWAARDERING N-WEG

Inkopende partij: provincie Overijssel Project met EMVI ingekocht: Opwaardering N350 Rijssen-Wierden-traject Contactpersoon: Peter Krombos


De provincie Overijssel wil een opwaardering van de N350 over het traject Wierden- Bussinkweg. Uit een knelpuntenonderzoek blijkt namelijk dat de verkeersafwikkeling en de te verwerken verkeerscapaciteit van de N350 onvoldoende is. Het doel van het project is om de bereikbaarheid van de regio te verbeteren en een verkeersveilige verbinding tussen de A1 en de A35 te realiseren. De opwaardering van de N350 omvat een aantal aanpassingen waaronder de realisatie van een verkeersinstallatie, de realisatie van geregelde oversteek met een parallelweg, het verplaatsen van vier bushaltes en het aanleggen van een carpoolplaats. Daarnaast loopt de N350 tussen twee natuurgebieden en een belangrijke fietsverkeersroute voor scholieren. Om een veilige oversteek van de N350 voor mens en dier te realiseren, wordt gekozen om in het traject een tunnel en een ecoduct op te nemen. Vanwege de waarde van het landschap en de rijke cultuurhistorie speelt bij het realiseren van deze werken de landelijke inpassing een belangrijke rol.

4.3.2 Op welke manier beoogd werd EMVI in te zetten om het doel te behalen

De provincie Overijssel heeft de eisen beschreven met betrekking tot werkzaamheden, en voorwaarden en eisen ten opzichte van het ontwerp van de tunnel en het ecoduct. Op basis van de geformuleerde constructieve voorwaarden in het contract heeft de aannemer vrijheid ten aanzien van het detailontwerp en de uitvoering. De provincie zet EMVI-criteria in bij de gunning om de inschrijvende partijen te stimuleren in een relatief korte doorlooptijd met een mooi ontwerp te komen en daarnaast verkeershinder te minimaliseren en de natuurgebieden zo goed mogelijk tot zijn recht te laten komen.

De provincie Overijssel heeft de volgende zes EMVI-kwaliteitscriteria geformuleerd die de inschrijvende partij moet opnemen in het Plan van Aanpak: engineering ontwerpen en uitvoering, risicobeheersing, planningsmanagement, omgevingsmanagement, weekendafsluitingen en versnelling van de planning.

Het belangrijkste criterium is de engineering ontwerpen en uitvoering. Dit criterium gaat onder andere over het toelichten hoe berekeningen en engineeringwerkzaamheden worden

17

uitgevoerd, om te komen tot een optimaal ontwerp en uitvoer en dat daarnaast rekening

gehouden wordt met de duurzaamheid van de materialen. Om de inschrijver te stimuleren de doorlooptijd te versnellen, krijgt de inschrijvende partij de mogelijkheid om door middel van een helder beschreven planning (planningsmanagement) te laten zien dat het project sneller uitgevoerd kan worden. Voor het EMVI-criterium ‘versnelling van de planning’ kan de inschrijver aangeven het project tot maximaal zes maanden eerder dan de voorgeschreven datum af te ronden. Indien de aangeboden doorlooptijd niet behaald wordt, wordt dit als boete berekend in de eindafrekening.

Tevens is de opdrachtgever uitgegaan van acht weekendafsluitingen voor de realisatie van de werken. In het geval dat de inschrijver deze acht afsluitingen tot een minimum kan brengen, dan wordt een meerwaarde toegekend. Indien het aantal weekendafsluitingen overschreden wordt, dan wordt ook hier een boete doorberekend bij de inschrijvingssom.

Onder het EMVI-criterium omgevingsmanagement wordt verstaan dat beschreven dient te worden hoe omgegaan wordt met de verkeersdoorstroming, hoe de kruisingen voor omwonenden en hulpdiensten bereikbaar blijven en welke stappen er ondernomen worden om de omgeving op de hoogte te stellen van de werkzaamheden en hoe er omgegaan wordt met klachten of opmerkingen omwonenden.

4.3.3 Op welke manier het is gelukt om via EMVI de doelen te bereiken

18

Het Plan van Aanpak wordt beoordeeld met ‘gunnen op waarde’. Hierbij wordt aan de hand van de score op de EMVI-kwaliteitscriteria een fictieve korting berekend die op de inschrijfsom wordt toegekend.

In totaal kunnen de inschrijvers een maximale fictieve korting verdienen van 2 miljoen. Daarbij valt de meeste fictieve korting te behalen op het engineering ontwerpen en uitvoering EMVI-criteria: maximaal 7 ton. Met risicobeheersing, planningsmanagement en omgevingsmanagement kan een maximale korting behaald worden van 3 ton. Tot slot kan voor de criteria weekendafsluitingen en versnelling van de planning maximaal 2 ton fictieve korting verrekend worden.

Om de inschrijvingen te beoordelen is een beoordelingscommissie samengesteld bestaande uit twee vertegenwoordigers van de provincie Overijssel, twee vertegenwoordigers van de adviseur van de aanbestedende dienst en een vertegenwoordiger van de gemeente Wierden. De EMVI-kwaliteitscriteria worden beoordeeld door middel van rapportcijfers.

EMVI-praktijkbundel

EMVI-kwaliteitscriteria Maximale meerwaarde 1. Architectuur 2. Functionaliteit 3. Flexibiliteit Totaal

€ € € €

1.600.000 € 6.000.000 € 400.000 € 8.000.000

6

-

Soort berekening Fictieve korting naar geldige score 7 8 9 10 € 400.000 € 800.000 € 1.200.000 € 1.600.000 € 1.500.000 € 3.000.000 € 4.500.000 € 6.000.000 € 100.000 € 200.000 € 300.000 € 400.000

))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) EMVI-kwaliteitscriteria Maximale Soort berekening

meerwaarde Fictieve korting naar geldige score ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 6 7 8 9 10 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 1. Engineering ontwerpen € 700.000 € € 175.000 € 350.000 € 525.000 € 700.000 en uitvoering ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 2. Risicobeheersing € 300.000 € € 75.000 € 150.000 € 225.000 € 300.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 3. Planningsmanagement € 300.000 € € 75.000 € 150.000 € 225.000 € 300.000 4. Omgevingsmanagement € 300.000 € € 75.000 € 150.000 € 225.000 € 300.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 5. Versnellen van de € 200.000 € € 50.000 € 100.000 € 150.000 € 200.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) planning 6. Weekend afsluitingen € 200.000 € € 50.000 € 100.000 € 150.000 € 200.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) Totaal € 2.000.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) EMVI-kwaliteitscriteria

4.3.4

Maximale meerwaarde

Soort berekening Fictieve korting naar geldige score 0 het desbetreffende 3 7 10 fictieve Bij een score van 6 krijgt de inschrijver voor criterium geen 1. Bereikbaaarheid/fasering € 350.000 € € 87.500 € 262.500 € 350.000 korting. De inschrijvers met een of meer beoordelingen lager dan een 6 worden uitgesloten Totaal € 350.000

van deelname. Ten eerste beoordeelt elk commissielid apart, waarna voor ieder criterium een EMVI-kwaliteitscriteria Maximale Soort berekening gemiddelde score wordt berekend. meerwaarde FictieveVoorafgaand korting naar geldigeaan scoredeze beoordeling werd aan de 6 7 8 9 10 aanbiedende partijen gevraagd om hun Plan van Aanpak presenteren, 1. Fasering werkzaamheden € 320.000 € € 160.000 € 288.000 € te 304.000 € 320.000 om op die manier 2. Plan voor waterbeheersing € 320.000 € € 160.000 € 288.000 € 304.000 € 320.000 de mogelijkheid te krijgen een goede toelichting op het plan te geven. Totaal € 640.000 EMVI-kwaliteitscriterium Maximale zijn vijf inschrijvende partijen Soort berekening Door middel van een voorselectie aangewezen die konden meerwaarde inschrijven op de aanbesteding. Het ontwerp en de vorm van de voorgeschreven, 1. Doorlooptijd 40 maal € 4.000 Dagprijs van € 4.000 pertunnel dag dat was eerder opgeleverd Totaalde technische uitvoerbaarheid € 160.000 maar van de verschillende partijen verschilden sterk van elkaar. De winnende partij schreef in met de laagste prijs en behaalde daarnaast de hoogste EMVI-kwaliteitscriteria Maximale Soort berekening fictieve korting door goed te scoren op de uitwerking van de uitvoeringsfaseringen en Fictieve bijtelling/korting naar geldige score meerwaarde de technische uitvoering van het ecoduct. Uiteindelijk hebben zij de 1 2 3 aanbesteding 4 5 1. Organisatie Plan van € 300.000 € -300.000 € -200.000 € € 200.000 € 300.000 gerealiseerd met minimale verkeershinder.

Aanpak ₂ 2. Tijdmanagement € 400.000 € 25.000 per week dat eerder opgeleverd wordt € 150.000 Een verhoging van € 50.000 per ambitieniveau (max 3.) 3. CO Tip van-prestatieladder de inkopers Totaal € 850.000 *de negatieve bedragen hebben betrekking op de bijtelling

Tip 1: tijdens projecten wordt het gebruik van hekken en poorten om de omgeving af te zetten vaak vergeten mee te nemen. Door hier een EMVI-criterium van te maken, kun je de marktpartij hierover laten nadenken en ruimte geven om hier handig mee om te gaan. Tip 2: overweeg om fictieve kortingen niet lineair te laten lopen. Het is bijvoorbeeld de vraag of het verschil tussen een 7 en een 8 evenveel waard is voor de gemeente als het verschil Fout! Geen met opgegeven stijl document.. Geen tekst meteen opgegeven in document.Pagina 1 van 4 tussen eentekst 9 en een 10. Vaak isinhet verschilFout! tussen een 9 en 10 eenstijl opdrachtgever minder waard, omdat een 9 al ‘goed genoeg’ is.

19

4.4

AANLEG ROTONDE

Inkopende partij: provincie Overijssel Project met EMVI ingekocht: Aanleg rotonde op de N757 Wythmen Contactpersoon: Peter Krombos


Naar aanleiding van het uitvoeren van een verkeersstudie op de route station Dalfsen, heeft de gemeente Dalfsen aangegeven de verkeersveiligheid en de bereikbaarheid van het station te willen verbeteren. Dit wil de provincie bereiken door het kruispunt Vechtdijk-Raadhuisstraat om te laten bouwen naar een rotonde die aansluiting geeft aan het station, de Rechterensedijk en de N757. Naast de N757 komt daarnaast een extra fietspad te liggen. Omdat het project wordt uitgevoerd op een provinciale weg, heeft het projectmanagement van de provincie de verantwoordelijkheid dit project voor te bereiden en uit te voeren.


Bij deze opdracht wordt gebruikgemaakt van een geïntegreerd contract waarin de voorbereidende werkzaamheden zoals delen van het ontwerp en de uitvoering van het werk beschreven staan. De provincie wil de inschrijvende partijen stimuleren om te komen met ‘beheersmaatregelen’ tijdens de bouw van de rotonde. Onder die beheersmaatregelen

wordt verstaan dat er rekening gehouden wordt met verkeersafwikkeling en verkeersveiligheid in de vorm van het minimaliseren van zowel de omgevingshinder, als de hinderbeleving, en als het sluipverkeer. Deze punten worden samengevat in het enige EMVI-criterium dat de provincie hanteert: ‘Bereikbaarheid/fasering’.


20

Bij de beoordeling van het project wordt gebruikgemaakt van ‘gunnen op waarde’. De inschrijvingen worden beoordeeld door vijf beoordelaars die samen de beoordelingscommissie vormen. Tijdens het beoordelingsproces zijn deze beoordelaars niet op de hoogte van de meegestuurde inschrijfprijs. Ten eerste beoordeelt ieder commissielid individueel het kwaliteitscriteria, waarop een gezamenlijke bespreking van de punten volgt. Uiteindelijk wordt er samen een definitief cijfer aan iedere inschrijving gegeven.

De inschrijvende partijen kunnen punten verdienen op dit EMVI-criterium door een helder Plan van Aanpak te beschrijven (SMART), waarin de genoemde punten behandeld worden. In totaal kan op het criterium een fictieve korting behaald worden van € 350.000.

EMVI-praktijkbundel

21


Maximale meerwaarde

Soort berekening Fictieve korting naar geldige score 7 8 9 10 € 175.000 € 350.000 € 525.000 € 700.000

6 1. Engineering ontwerpen € 700.000 € en uitvoering 2. Risicobeheersing € 300.000 € € 75.000 € 150.000 € 225.000 3. Planningsmanagement € 300.000 € € 75.000 € 150.000 € 225.000 Inschrijvers kunnen 0, 3, 7 of 10 punten toebedeeld krijgen. Bij een beoordeling 0 4. Omgevingsmanagement € 300.000 € € 75.000 € 150.000van € 225.000 punten op het EVMI-criterium krijgt de inschrijver 0% van de maximale korting. Voor 3 5. Versnellen van de € 200.000 € € 50.000 € 100.000 € 150.000 planningkrijgt de aanbiedende partij 25% van de maximaal te behalen fictieve korting. In het punten 6. Weekend afsluitingen € 200.000 € € 50.000 € 100.000 € 150.000 geval van 7 punten krijgt de partij 75% van het bedrag, een 10 komt overeen met 100%. Totaal € 2.000.000

€ € € €

300.000 300.000 300.000 200.000

€ 200.000

))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) EMVI-kwaliteitscriteria Maximale Soort berekening ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) meerwaarde Fictieve korting naar geldige score 0 3 7 10 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 1. Bereikbaaarheid/fasering € 350.000 € € 87.500 € 262.500 € 350.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) Totaal € 350.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) EMVI-kwaliteitscriteria

Maximale

Soort berekening

meerwaarde Fictieve korting naar geldige score In totaal hebben vijf partijen ingeschreven op de aanbesteding. De partijen bleken 6 7 8 9 10 1. Fasering werkzaamheden 160.000 van € 288.000 € 304.000 € 320.000 inschrijving allemaal goed nagedacht€ te320.000 hebben€ over- de €fasering het werk. De winnende 2. Plan voor waterbeheersing € 320.000 € € 160.000 € 288.000 € 304.000 € 320.000 Totaal € zich 640.000 liet de concurrentie achter door te komen met een goed doordachte omleiding, een sterke voorbereiding met aandacht voor team samenstelling en verificatie en een goede EMVI-kwaliteitscriterium Maximale Soort berekening oplossing voor de verkeershinder.

4.4.4

1. Doorlooptijd Tip van de inkopers Totaal

Tip 1: overweeg om geen waarde toe te kennen aan scores lager dan eenberekening 6 (voldoende) en/ EMVI-kwaliteitscriteria Maximale Soort Fictieve bijtelling/korting geldige meerwaarde of om inschrijvingen terzijde te leggen die lager scoren dan een 6. Daarnaastnaar bestaat de score 1 2 3 4 5 kans met de score systematiek dat alle of vrijwel alle inschrijvers een 7 scoren, omdat een 1. Organisatie Plan van € 300.000 € -300.000 € -200.000 € € 200.000 € 300.000 3Aanpak of lager of een 10 niet vaak worden toegekend. Daarmee bestaat het risico dat kwaliteit ₂ 2. Tijdmanagement € meer400.000 € 25.000 per week dat eerder opgeleverd wordt geen onderscheidend criterium is.

meerwaarde 40 maal € 4.000 € 160.000

Dagprijs van € 4.000 per dag dat eerder opgeleverd

€ 150.000 Een verhoging van € 50.000 per ambitieniveau (max 3.) 3. CO -prestatieladder Totaal € 850.000 *de negatieve bedragen hebben betrekking op de bijtelling

Fout! Geen tekst met opgegeven stijl in document.. Fout! Geen tekst met opgegeven stijl in document.Pagina 1 van

22

EMVI-praktijkbundel

4.5

RECONSTRUCTIE VAN EEN STRAAT EN AANLEG RIOOL

Inkopende partij: gemeente Enschede Project met EMVI ingekocht: Reconstructie van Auke Vleerstraat en aanleg gedeelte riool Twekkelerzoom Contactpersoon: Nicole Dijkhuizen 4.5.1 Beschrijving van het project

Een van de belangrijkste toegangswegen van Enschede, de Auke Vleerstraat, moet heringericht worden. Tegelijkertijd met de herinrichting kijkt de gemeente Enschede ook altijd of de rioleringen aangepast moeten worden, want die werkzaamheden zouden dan tegelijkertijd uitgevoerd kunnen worden. De Auke Vleerstraat is een drukke straat die de uitvalswegen van Enschede verbindt met de stad, de Universiteit Twente en het voetbalstadion. Dit betekent dat de Auke Vleerstraat zowel doordeweeks als in de weekenden intensief gebruikt wordt door bewoners, studenten, forensen en fans. Een bijzonderheid van de Twekkelerzoom is dat de omwoners van de straat snel te kampen hebben met wateroverlast bij regenval. De herinrichting van de Auke Vleerstraat en het riool in de Twekkelerzoom zou voor de omwoners moeten leiden tot minder wateroverlast bij regenval. Daarbij is eventuele wateroverlast bij de bewoners door de rioolwerkzaamheden onwenselijk.


De gemeente Enschede had zelf niet een panklare oplossing voor het beperken van de verkeersoverlast en voorkomen van wateroverlast bij de herinrichting van de Auke Vleerstraat en de aanleg van het riool in de Twekkelerzoom. Bij de inkoop van dit project is de gemeente Enschede op zoek naar inventieve oplossingen uit de markt en niet op zoek naar een ‘standaardplan’. Daarbij hanteert de gemeente natuurlijk het principe ‘EMVI toepassen, tenzij…..’ . Het toepassen van EMVI past daarom goed bij de inkoop van dit project.

De speerpunten die de gemeente hanteert bij de inkoop zijn als eisen meegenomen. Het ging om eisen betreffende duurzaamheid en Social Return On Investment (SROI). Wat betreft de duurzaamheid heeft de gemeente een nieuwe methode gebruikt om bodemonderzoek te doen voorafgaand aan de aanbesteding. Uitkomsten van het bodemonderzoek zijn relevant voor de inschrijver, omdat dit input levert voor bijvoorbeeld het deel van de grond dat hergebruikt kan worden of afgevoerd moet worden. SROI wordt als eis opgenomen, geformuleerd als 5% van de loonsom, omdat dit het arbeidsmarktbeleid

23

binnen de gemeente Enschede ondersteund. Voor de gemeente Enschede is dit ook een eis en

niet een wens.

Voor de innovatieve onderdelen zijn er twee EMVI-criteria opgesteld, die zo minimaal mogelijk zijn geformuleerd: het faseringsplan en het plan voor de waterbeheersing. Beide wegen even zwaar. Bij de fasering heeft de gemeente een globale faseringstekening al uitgewerkt en als volgt het doel geformuleerd: een fasering waarbij het verkeer in beide richtingen zo min mogelijk wordt onderbroken en waarbij rekening wordt gehouden met het omliggende gebied. De inschrijver brengt detaillering aan in de globale faseringstekening, en kan onder andere de volgorde en de duur van de werkzaamheden inpassen. De inschrijver kan ook aangeven of de duur van de werkzaamheden verkort kan worden ten opzichte van de raming van de gemeente. De gemeente heeft minimale eisen ten aanzien van de bereikbaarheid aangegeven. De inschrijver kan aangeven op welke punten de bereikbaarheid tijdens de werkzaamheden in zijn plan verbeterd worden. De gemeente heeft nog toegevoegd dat de punten toetsbaar en meetbaar moeten zijn en dat de verkeersoverlast tot een minimum beperkt moet worden.

Wat betreft de waterbeheersing geeft de gemeente aan dat de doelstelling is: het voorkomen van rioolwater op de oppervlakte tijdens de aanleg van het riool. Naast een aantal technische aanwijzingen over de diameter en de afvoercapaciteit van het riool geeft de gemeente aan dat voor het ‘Roombeekriool’ het bestaande riool niet mag worden gestremd en er geen rioolwater op straat mag terechtkomen. De inschrijver moet een technische omschrijving geven van de geboden oplossing, wat onderdeel gaat uitmaken van de overeenkomst tussen de inschrijver en de gemeente als er wordt gegund.


24

De gemeente Enschede heeft ‘gunnen op waarde’ toegepast, waarbij men fictieve kortingen heeft toegekend aan de tien inschrijvers. De inschrijvers hebben de Plannen van Aanpak en de prijzen separaat van elkaar moeten indienen. Op die manier konden de vijf beoordelaars de Plannen van Aanpak beoordelen op de kwaliteit zonder daarin een eventueel oordeel over de prijs mee te nemen. De vijf beoordelaars hebben aan de hand van een beoordelingsformulier zelf een oordeel geformuleerd. Daar waar er grote verschillen waren tussen de beoordelaars, zijn deze verschillen in een overleg besproken. De kwaliteit werd uiteindelijk uitgedrukt in een rapportcijfer dat weer overeenkwam met een fictief kortingspercentage; cijfer 7 levert 50% korting, cijfer 8 90% korting, cijfer 9 95% korting en 10 100% korting. Na het toekennen van de fictieve kortingen zijn de prijsenveloppen in het openbaar geopend. Ter plekke wordt dan ten overstaan van alle inschrijvers duidelijk wie de opdracht heeft gewonnen.

EMVI-praktijkbundel

25


Maximale meerwaarde

1. Bereikbaaarheid/fasering € Totaal €

350.000 € 350.000

Soort berekening Fictieve korting naar geldige score 0 3 7 10 € 87.500 € 262.500 € 350.00

))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) EMVI-kwaliteitscriteria

Maximale

Soort berekening

))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) meerwaarde Fictieve korting naar geldige score 6 7 8 9 10 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 1. Fasering werkzaamheden € 320.000 € € 160.000 € 288.000 € 304.000 € 320.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 2. Plan voor waterbeheersing € 320.000 € € 160.000 € 288.000 € 304.000 € 320.000 Totaal € 640.000 )))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

EMVI-kwaliteitscriterium Maximale Soort berekening In het faseringsplan van de aannemer heeft deze een oplossing omschreven waardoor er meerwaarde minimale overlast zou zijn als het gaat om de bereikbaarheid. De aangeboden oplossing 1. Doorlooptijd 40 maal 4.000 van deDagprijs van € 4.000 dag dat eerder opg behelsde een kortdurende afsluiting (één €weekend) Auke Vleerstraat. In de per planning Totaal € is daarbij optimaal rekening gehouden met de160.000 omgeving (onder andere met de wedstrijden van FC Twente). De werkzaamheden werden in ploegendiensten uitgevoerd. Geen van de EMVI-kwaliteitscriteria Maximaleaangeboden. Soort berekening andere inschrijvers heeft deze oplossing Fictieveplanning bijtelling/korting naar geldige sc meerwaarde In het plan voor de waterbeheersing heeft de aannemer een dusdanige weergegeven 1 2 3 4 dat er rekening gehouden kon worden met de weersomstandigheden. De aangeboden 1. Organisatie Planwas van € dat de 300.000 € -300.000 € -200.000 € € 200.000 technische oplossing dusdanig overgang van het oude riool naar het nieuwe Aanpak riool in slechts een halfuur kon worden gerealiseerd, waardoor de wateroverlast erg beperkt ₂ 2. Tijdmanagement € 400.000 € 25.000 per week dat eerder opgeleverd was. Het toepassen van EMVI-criteria leidde niet tot een hogere aanneemsom dan de som die € 150.000 Een verhoging van € 50.000 per ambitieniveau 3. CO -prestatieladder de kostendeskundige van de gemeente heeft berekend. Na gunning van de opdracht voert Totaal € 850.000 de gemeente overigens altijd nog een controle uit op de inschrijving zich ervan te *de negatieve bedragen hebben betrekking op de bijtelling vergewissen of de inschrijvers niet onredelijk laag inschrijven.

4.5.4 Tips van de inkoper

Tip 1: als de invulling van een criterium, de oplossing, goed vooraf ingeschat kan worden omdat er weinig tot geen vrijheden zijn, dan kan dit beter als eis geformuleerd worden (dit scheelt beoordelaars en inschrijvers extra werk). Bij de andere criteria is het juist van belang om de aannemer de vrijheid te geven om de mogelijke oplossingsruimte op dat criterium te verhogen. Alstekst opdrachtgever moet je op juist ruimte duidelijk aangeven stijl in docu Fout! Geen met opgegeven stijldie in criteria document.. Fout! geven Geen en tekst met opgegeven binnen welke kaders de oplossingen mogen liggen.

Tip 2: bekijk bij het toepassen van fictieve kortingen goed of het cijfersysteem dat wordt gehanteerd, voldoende het kwaliteitsverschil tussen inschrijvers zichtbaar maakt. Wellicht moeten de rapportcijfers niet lineair aan de kortingspercentages worden gekoppeld.

Tip 3: hoewel het niet is gebeurd, had het zo kunnen zijn dat een inschrijver met (zeer) lage scores op kwaliteit dit had kunnen compenseren met een lage prijs. Het is de vraag of dit gewenst zou zijn geweest. Overweeg om inschrijvingen met een te lage kwaliteit terzijde te leggen.

26

EMVI-praktijkbundel

4.6

TWEE POMPGEBOUWEN

Inkopende partij: drinkwaterbedrijf Dunea Project met EMVI ingekocht: Acht pompen in twee pompgebouwen op de hoofdproductielocatie Contactpersoon: Pieter Plate 4.6.1 Beschrijving van het project

Nederlandse drinkwaterbedrijven zijn na de aanslagen op de Twin Towers in New York gekwalificeerd als vitale sector. Deze kwalificatie betekende voor de drinkwatersector dat zij maatregelen moest nemen om in geval van terroristische dreiging minder kwetsbaar te zijn. Dit heeft gevolgen gehad voor de beveiliging en het productieproces.

Het drinkwaterbedrijf is verantwoordelijk voor een constante aanlevering van drinkwater bij consumenten. Om het water vanaf het einde van het productieproces bij de consument aan te bieden, moet het water onder druk verpompt worden in de leidingen richting de consument. De bestaande pompen waren circa 50 jaar oud en nodig aan vervanging toe. Om voor continuïteit van de aanlevering van het water te zorgen, werden er twee nieuwe pompgebouwen gebouwd. Per gebouw zijn vier nieuwe pompen opgesteld (elk met een capaciteit van 655 m3/h), zodat wegvallende capaciteit door uitval in het ene gebouw direct opgevangen wordt door de installatie in het andere pompgebouw. Ter bevordering van de leveringsbetrouwbaarheid zijn deze pompgebouwen identiek uitgevoerd. Dunea beschouwt de kosten van het neerzetten van zo’n pompgebouw niet op zich, maar kijkt ook naar de kosten die gemoeid zijn met het in bedrijf houden ervan. Voor het pompgebouw was het energieverbruik van de pompen zo belangrijk dat het drinkwaterbedrijf haar keuze van de pompen heeft bepaald op basis van de TCO. Tijdens de uitvoering van het gehele project is het uitgangspunt geweest een ononderbroken levering van goed, betrouwbaar en onder de juiste druk van drinkwater aan de consument.

27


Gunning heeft plaatsgevonden aan die inschrijver met de economisch meest voordelige inschrijving, met inachtneming van de totale aanschaf-, afschrijving- , energie- en onderhoudskosten gerekend over een periode van 30 jaar. Niet onbelangrijk hierin is het gegarandeerde aantal draaiuren van een specifiek onderdeel van de pompen, namelijk de lagers, op basis van 100.000 uur bij vollast en een pomprendement van 96%.

4.6.3

In het offertevergelijkingsmodel zijn de aangeboden combinaties (pomp met elektromotor) zowel technisch als financieel met elkaar vergeleken en zijn de kosten over een periode van 30 jaar berekend. De aanschafprijs van de pompen zelf was van ondergeschikt belang gezien de overige kosten gedurende 30 jaar. Op basis hiervan is gekozen voor een pomp die naast het voldoen aan de technische eisen ook de eigen meerprijs ten opzichte van goedkoper aangeboden pompen terugverdient (Return on Investment).

De inschrijvers kwamen met biedingen waarin ze voldeden aan de technische specificaties en opgave van rendement en energieverbruik. De winnende inschrijving had de pompen horizontaal opgesteld, in verband met onderhoudswerkzaamheden. Normaal gesproken worden deze pompen verticaal gemonteerd. Het principe van TCO heeft binnen het project het bewustzijn vergroot dat er niet alleen naar de initiële kosten gekeken moet worden, maar de kosten na de aanschaf ook in ogenschouw genomen moeten worden.

Op welke manier het is gelukt om via EMVI de doelen te bereiken

4.6.4 Tips van de inkopers

28

Tip 1: door het in de aanbesteding meenemen van de verwachte exploitatiekosten wordt gestimuleerd dat kosten over een langere periode worden afgewogen. Een dure pomp met lage exploitatiekosten zou in dat geval beter kunnen scoren dan een goedkope pomp met hoge exploitatiekosten.

EMVI-praktijkbundel

4.7

RECONSTRUCTIE WEG

Inkopende partij: havenbedrijf Amsterdam NV Project met EMVI ingekocht: Reconstructie van een drukke havenweg Contactpersoon: Steve Faerber


Het havenbedrijf wil een van de havenwegen, tevens drukke verkeersader, laten reconstrueren. Het reconstrueren van de weg levert hinder op voor het drukke verkeer op de weg, waaronder EMVI-kwaliteitscriteria Maximale Soort berekening de 300 vrachten die de afvalverwerker per dag doorvoert in dit gebied. Vermindering in meerwaarde Fictieve korting naar geldige score het aantal vrachten betekent minder inkomsten voor het havenbedrijf. 6 7 8 Daarom is 9 het voor 10 1. Architectuur € 1.600.000 € - reconstructie € 400.000 van € de 800.000 1.200.000 € 1.600.000 het havenbedrijf belangrijk dat hinder door de weg tot€ het minimum 2. Functionaliteit € 6.000.000 € € 1.500.000 € 3.000.000 € 4.500.000 € 6.000.000 beperkt wordt. De ‘duur van de werkzaamheden’ is, bleek na interne afstemming door de 3. Flexibiliteit € 400.000 € € 100.000 € 200.000 € 300.000 € 400.000 Totaal Inkoop, een goede afdeling operationalisatie van de mate van hinder die wordt ondervonden. € 8.000.000 Dus naast de reconstructie van de Havenweg, hebben de inkopers van de reconstructie de EMVI-kwaliteitscriteria Soort berekening opgave om de overlast voorMaximale de afhandeling van vrachten, en daarmee de economische schade, meerwaarde Fictieve korting naar geldige score tot een minimum te beperken. 6 7 8 9 10 1. Engineering ontwerpen

€

700.000 €

-

€

175.000 € 350.000 € 525.000 € 700.000

en uitvoering 4.7.2 Op welke manier beoogd werd EMVI in te zetten om het doel te behalen

2. Risicobeheersing € 300.000 € € 75.000 € 150.000 € 225.000 € 300.000 3. Planningsmanagement € 300.000 € € 75.000 € 150.000 € 225.000 € 300.000 4. Omgevingsmanagement € 300.000dat€ met -een €aanpak75.000 150.000 225.000 € 300.000 Het havenbedrijf heeft de verwachting van de €laagste prijs€ in de inkoop, 5. Versnellen van de € 200.000 € € 50.000 € 100.000 € 150.000 € 200.000 dit onvoldoende de inschrijvers uitdaagt om het werk in een zo kort mogelijk tijdsbestek in planning te De doorlooptijd€van 200.000 de werkzaamheden dat in de€ 200.000 6. plannen. Weekend afsluitingen € €is het enige 50.000EMVI-criterium € 100.000 € 150.000 Totaal een rol speelde. Op€ die 2.000.000 gunning manier worden inschrijvers gestimuleerd om een korte

doorlooptijd te realiseren. Alle overige kwaliteitsaspecten werden geëist. De verwachting van EMVI-kwaliteitscriteria Maximale Soort berekening het havenbedrijf is dat de werkzaamheden in zeven weken afgerond kunnen worden. Deze meerwaarde Fictieve korting naar geldige score inschatting heeft de afdeling Inkoop van het 0havenbedrijf3kunnen maken bij het 7 door dit10 1. Bereikbaaarheid/fasering 350.000 € € 87.500 € 262.500 € 350.000 interne ingenieursbureau te€toetsen. Totaal € 350.000 De opdracht is gegund aan de inschrijver met de laagste fictieve prijs. De fictieve prijs is berekend door de geoffreerde prijsberekening te verminderen met een bedrag als beloning voor een EMVI-kwaliteitscriteria Maximale Soort meerwaarde Fictieve korting naar geldige score korte doorlooptijd. Dat werd berekend aantal8 dagen korter dan 6 door het 7 9 10 een doorlooptijd van 1. Fasering werkzaamheden € 320.000 € € 160.000 € 288.000 € 304.000 € 320.000 40 dagen te vermenigvuldigen met een ‘dagprijs’ . 2. Plan voor waterbeheersing € 320.000 € € 160.000 € 288.000 € 304.000 € 320.000 Totaal

€

640.000

))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) EMVI-kwaliteitscriterium Maximale Soort berekening ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) meerwaarde 1. Doorlooptijd 40 maal € 4.000 Dagprijs van € 4.000 per dag dat eerder opgeleverd ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) Totaal € 160.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) EMVI-kwaliteitscriteria

Maximale meerwaarde

1. Organisatie Plan van Aanpak ₂ 2. Tijdmanagement

€

Soort berekening Fictieve bijtelling/korting naar geldige score 1 2 3 4 5 300.000 € -300.000 € -200.000 € € 200.000 € 300.000

€

400.000

€ 25.000 per week dat eerder opgeleverd wordt

29


In totaal waren er negen inschrijvers die een offerte hebben uitgebracht voor de werkzaamheden, waarvan er een inschrijver was die helemaal geen planning heeft toegevoegd aan de inschrijving, enkele inschrijvers een planning hebben toegevoegd die in lijn lag met de inschatting van het havenbedrijf en twee inschrijvers die een zeer krappe planning hebben aangeboden. De prijzen die de inschrijvers offreerden, lagen zeer dicht bij elkaar. De afdeling Inkoop heeft hierdoor het beeld dat de prijzen marktconform zijn.

In plaats van de vooraf door het havenbedrijf ingecalculeerde zeven weken, werd er een planning van 9 dagen aangeboden. Het is het havenbedrijf door het inzetten van EMVI gelukt om de hinder voor het havenbedrijf door de reconstructie te beperken. Het havenbedrijf heeft in de calculatie van de zeven weken doorlooptijd geen rekening gehouden met het feit dat een inschrijver er ook voor kan kiezen om 24 uur per dag in ploegendienst te werken. Het is ook gelukt om de werkzaamheden binnen die 9 dagen zonder noemenswaardige problemen af te ronden.

Door de aanbieding en gunning met een doorlooptijd van 9 dagen kwam het havenbedrijf wel voor een uitdaging te staan; het toezicht op de uitvoering en de samenwerking met de gasleverancier moest aangepast worden aan het werkschema van de winnende partij. Het is namelijk gebruikelijk om bij zo’n reconstructie tegelijkertijd onderhoud aan het gasleidingnet uit te voeren. Het havenbedrijf koopt dit separaat in, en had in de inkoop van de reconstructie geen eis of wens geformuleerd over afstemming van eventuele werkzaamheden door het gasbedrijf. Het toezicht zou het havenbedrijf zelf uitvoeren en was mede daardoor gemakkelijk aangepast, en door een voor het havenbedrijf gelukkig toeval werden de aanpassingen van de gasleidingen door de gasleverancier zelf niet uitvoerbaar verklaard, omdat de leidingen te diep lagen. Hierdoor hoefden de werkzaamheden van het reconstructiebedrijf en gasbedrijf niet op elkaar aangepast te worden.


30

Tip 1: als het niet wenselijk is dat werkzaamheden 24 uur per dag uitgevoerd worden, dan moet dit expliciet in het bestek worden opgenomen. Tip 2: aansluiting van de werkzaamheden van de winnende partij op de werkzaamheden van nutsbedrijven is een punt van aandacht. Met name omdat de planning pas duidelijk is nadat er gegund is. Wees dus kritisch in de oplossingsruimte die je aan aannemers biedt en of je je eigen verantwoordelijkheid in een project kunt waarmaken. De aanbestedende dienst moet zich hier dus goed op voorbereiden (meer dan bij een traditioneel bestek). Tip 3: de scorerange van de doorlooptijd liep van 0 tot 40 dagen. Een doorlooptijd van

EMVI-praktijkbundel

minder dan 9 dagen zou waarschijnlijk niet realistisch zijn geweest. Overweeg om een

volgende keer naast een boven- ook een ondergrens in te stellen. Gebruik eventueel een marktconsultatie om te toetsen of de EMVI-criteria en voorgenomen scoreranges haalbaar en onderscheidend zijn. Houdt daarbij ook rekening met andere aanpakken, zoals in dit geval ploegendienst.

31

4.8 DRIE BRUGGEN EN TWEE DUIKERS

32

EMVI-praktijkbundel

4.8

DRIE BRUGGEN EN TWEE DUIKERS

Inkopende partij: Waterschap Rivierenland Project met EMVI ingekocht: Drie bruggen en twee duikers nabij “gemaal Citters II” Contactpersoon: Ria van Os


Waterschap Rivierenland is op zoek naar een marktpartij die in staat is drie bruggen én twee duikers te realiseren. Het waterschap kiest ervoor om de bruggen en duikers, hoewel verschillend qua afmetingen van elkaar, in één aanbesteding op te nemen, waarbij gunning ook naar één aannemer gaat. Het waterschap kiest hiervoor, omdat de locaties binnen hetzelfde watersysteem liggen en er daardoor sprake is van een grote onderlinge afhankelijkheid met betrekking tot de uitvoering van de werkzaamheden. Het gaat dan om samenhang wat betreft de te treffen verkeersmaatregelen, de overlast voor omwonenden door bijvoorbeeld omleidingsroutes en het te waarborgen watersysteem door de afvoer van water. Extra afstemming met een derde partij is door het opnemen in één perceel niet nodig, omdat de afstemming van de werkzaamheden geborgd wordt binnen één uitvoerende organisatie. Een bijkomstige uitdaging is het feit dat de provincie Gelderland aangeeft dat in de planning en realisatie van bruggen en duikers rekening gehouden moet worden met de planning van de Vierdaagse van Nijmegen.


De inkopers van Waterschap Rivierenland hebben met de beoogd projectleider vanuit het Waterschap tijdens de uitvoering vooraf afstemming gezocht. In die afstemming is bijvoorbeeld bepaald dat de bruggen en duikers in één aanbesteding worden opgenomen. Deze aanpak bracht de vraag met zich mee of er inschrijvers zijn die zowel de optimalisatie van bruggen als duikers kunnen realiseren. Door middel van marktoriëntatie is gebleken dat er genoeg inschrijvers zijn die beide expertises bezitten. Ook is er exact nagegaan welke implicaties ‘het rekening houden met de Vierdaagse’ heeft op de uit te voeren werkzaamheden, in termen van welke vergunningen zijn er nodig en waar heeft een vergunningaanvrager precies rekening mee te houden.

Waterschap Rivierenland wil de inschrijvers prikkelen om met een Plan van Aanpak te komen, waarin de inschrijver laat zien hoe hij omgaat met de bouwrestricties die opgelegd zijn door de provincie, waarbij tegelijkertijd gezorgd wordt voor kwaliteitsborging en optimaal tijdsmanagement met zo min mogelijk sprake van verkeershinder en wegomleidingen.

33

Tevens heeft Waterschap Rivierenland de ambitie om CO2-emissie te reduceren bij de

EMVI-kwaliteitscriteria Maximale Soort berekening uitvoering van werken. Het waterschap schrijft deze ambities niet dwingend voor, maar laat meerwaarde Fictieve korting naar geldige score inschrijvers de ruimte zelf een afweging te maken ten aanzien van de CO2-reductie. Om ervoor 6 7 8 9 10 te zorgen dat deze criteria meegenomen de aanbesteding, wordt gebruikgemaakt 1. Architectuur € 1.600.000 € worden €in 400.000 € 800.000 € 1.200.000 € 1.600.000 2. Functionaliteit € € 1.500.000 € 3.000.000 de € 4.500.000 € 6.000.000 van EMVI, waarbij Plan€ van 6.000.000 Aanpak, tijdsmanagement en duurzaamheid kwaliteitscriteria 3. Flexibiliteit € 400.000 € € 100.000 € 200.000 € 300.000 € 400.000 vormen. Totaal € 8.000.000

EMVI-kwaliteitscriteria Maximaleop waarde’ toegepast, waarbij Soortde berekening Bij deze aanbesteding is ‘gunnen beoordelaars fictieve meerwaarde Fictieve korting naar geldige score kortingen of bijtellingen toekennen aan de inschrijvingen. Bij het opstellen van9de weging10 6 7 8 van deze criteria zijn van tevoren verschillende Er is daarbij 1. Engineering ontwerpen € 700.000 € - inschrijfscenario’s € 175.000 € doorgerekend. 350.000 € 525.000 € 700.000 en uitvoering rekening gehouden met de onderlinge relatie van de criteria en het uitsluiten dat een partij 2. Risicobeheersing € 300.000 € € 75.000 € 150.000 € 225.000 € 300.000 met een extreem lage prijsopgave de aanbesteding zou krijgen. Op de 3. Planningsmanagement € 300.000 € € gegund 75.000 € 150.000 € 225.000 € 300.000 4. Omgevingsmanagement € 300.000 € korting € behaald 75.000 € 150.000 € 225.000 € 300.000 kwaliteitscriteria kan maximaal een fictieve worden van € 850.000. 5. Versnellen van de € 200.000 € € 50.000 € 100.000 € 150.000 € 200.000 Daarbij kan op het organisatieaspect van het Plan van Aanpak een maximale meerwaarde van planning Weekendgehaald afsluitingen 200.000 € stond € dit aspect 50.000 zeer € 100.000 € 150.000 € 200.000 €6.300.000 worden.€ Daartegenover dat bepalend is voor de Totaal € 2.000.000 uitvoering van de aanbesteding en er bij een score lager dan drie gebruik wordt gemaakt van een fictieve bijtelling van maximaal € 300.000. Ten tweede kon met tijdsmanagement EMVI-kwaliteitscriteria Maximale Soort berekening uitgedrukt in verkorting van bouwtijd in weken,Fictieve de inschrijver eengeldige fictieve korting van meerwaarde korting naar score 0 3 7 10 slot is voor € 25.000 halen per week. Deze korting kon maximaal oplopen tot € 400.000. Tot 1. Bereikbaaarheid/fasering € 350.000 € € 87.500 € 262.500 € 350.000 de CO2-reductie bepaald dat er tot maximaal € 150.000 fictieve korting behaald kan worden Totaal € 350.000 aan de hand van het CO2-ambitieniveau van de inschrijvende partij.

6 7 8 9 10 In de voorbereidingsfase wordt eveneens duidelijk dat de normale 40 inschrijfdagen voor 1. Fasering werkzaamheden € 320.000 € € 160.000 € 288.000 € 304.000 € 320.000 2. Plan voor waterbeheersing € 320.000 € € 160.000 € 288.000 € 304.000 € 320.000 deze aanbesteding aan de korte kant is. Mede door de kerstdagen en de grootte van de Totaal € 640.000 aanbesteding wilde de projectgroep de inschrijvers voldoende tijd geven om een Plan van EMVI-kwaliteitscriterium Soort Aanpak te schrijven. DeMaximale inschrijvende partijen krijgen daarom 90berekening dagen om in te schrijven op meerwaarde de aanbesteding.


1. Doorlooptijd Totaal

Maximale Soort berekening meerwaarde Fictieve korting naar geldige score

40 maal € 4.000 € 160.000

Dagprijs van € 4.000 per dag dat eerder opgeleverd

EMVI-kwaliteitscriteria Maximale Soort berekening ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) Fictieve bijtelling/korting naar geldige score meerwaarde ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 1 2 3 4 5 1. Organisatie Plan van € 300.000 € -300.000 € -200.000 € € 200.000 € 300.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) Aanpak ₂ ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 2. Tijdmanagement € 400.000 € 25.000 per week dat eerder opgeleverd wordt ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) € 150.000 Een verhoging van € 50.000 per ambitieniveau (max 3.) 3. CO -prestatieladder Totaal € 850.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) *de negatieve bedragen hebben betrekking op de bijtelling )))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

34

Fout! Geen tekst met opgegeven stijl in document.. Fout! Geen tekst met opgegevenEMVI-praktijkbundel stijl in document.Pagina 1 van 4


Er is een beoordelingsteam van vijf beoordelaars samengesteld. Iedere beoordelaar heeft eerst zelf een beoordeling uitgevoerd en vervolgens is onder begeleiding van een voorzitter tot een eenduidige puntentoekenning gekomen. Tijdens dit proces was de inschrijfprijs bij het beoordelingsteam niet kenbaar gemaakt.

De aanbesteding leidde tot dertien inschrijvingen waarvan duidelijk was dat de meeste - op een enkele inschrijver na - goed nagedacht hebben over het plan van aanpak en rekening gehouden hebben met de dagen dat er niet gebouwd mocht worden. Acht van de dertien inschrijvingen hadden de maximale score op planning behaald en deze volledig onderbouwd. Daarnaast hebben alle inschrijvers de maximale score behaald voor de CO2-prestatieladder.

Om te zorgen dat de belofte van de opdrachtnemer wordt nagekomen, is er een toezichthouder vanuit het Waterschap aanwezig tijdens het bouwproces en wordt iedere één à twee weken een bouwvergadering georganiseerd, waarbij onder andere de planning wordt doorlopen. Indien de planning niet loopt zoals afgesproken, krijgt de aannemende partij tot de volgende vergadering om dit te herstellen. In het geval dat het project niet binnen de aangeboden termijn is afgerond, wordt per niet behaalde week per locatie gekort met € 25.000. Ook wordt gecontroleerd door het Waterschap of de opgegeven CO2-prestatieladder nagekomen wordt. Als de opdrachtnemer zich hier niet aan houdt, wordt een boete opgelegd van anderhalf keer de fictieve korting. Op die manier probeert de opdrachtgever ervoor te zorgen dat de beloftes van de inschrijving nagekomen worden. Dit project loopt volgens verwachting, waardoor deze maatregelen niet nodig zijn.


Tip 1: durf als aanbestedende partij in de aanbesteding concreet te zijn in wat je van de aanbiedende diensten verwacht (dat wil zeggen: formuleer duidelijke doelen) zonder letterlijk voor te schrijven hoe dit moet worden aangepakt. Door transparantie weet de inschrijvende partij precies wat er van hen gevraagd wordt en kan inschrijver beter inspelen op de wensen van de aanbestedende partij.

Tip 2: geef na de gunning partijen in het opschortende termijn (standstill-termijn) voldoende ruimte om het gesprek aan te gaan met de aanbestedende partij. Een goede uitleg van hoe de beoordeling tot stand komt, voorkomt dat partijen bezwaren maken over de voorlopige gunning. Daarnaast kun je ze tips meegeven voor de volgende aanbesteding. Hierdoor help je de markt beter te worden in inschrijven.

35

Tip 3: zorg dat je als inkoper niet alleen komt te staan, maar betrek vanaf het begin de

projectleider om gezamenlijk tot een aanpak te komen. Betrek daarbij ook meteen degenen die betrokken zijn bij de uitvoering. Zij hebben inzicht in wat er onderhoudtechnisch mogelijk is en wat niet. Dit maakt het aanbestedingsproces efficiënter.

Tip 4: wees ervan bewust dat negatieve bedragen gebruiken bij ‘gunnen op waarde’ leidt tot een verhoging van het gewicht van het criterium met een factor 2. Het eerste gunningscriterium in deze case had hierdoor een groter gewicht dan het tweede gunningscriterium, terwijl dat niet zo lijkt te zijn op basis van kolom 2 in de tabel die op de vorige pagina staat.

Tip 5: gebruik bij grote marktinteresse een niet openbare procedure, om te voorkomen dat dertien bedrijven een volledige inschrijving op moeten stellen.

36

EMVI-praktijkbundel

4.9

REALISATIE SNELLE BUSBAAN

Inkopende partij: provincie Noord-Holland Project met EMVI ingekocht: Aanleg van de snelle busbaan tussen Haarlem en IJmuiden Contactpersoon: Mark Peeters


De aanbesteding is een Europese aanbesteding van het hoogwaardig openbaar vervoer (HOV) Velsen. De provincie Noord-Holland en de gemeente Velsen willen door middel van HOV de bereikbaarheid van Velsen verbeteren. In dit kader werden meerdere deelprojecten aanbesteed, waaronder de aanleg van een vrij liggende busbaan ter plaatse van de oude spoorlijn Santpoort-IJmuiden en het realiseren van een onderdoorgang onder de spoorlijn Haarlem-Beverwijk in combinatie met natuurontwikkeling.


De bewoners die dicht bij de oude spoorbaan wonen, zijn niet blij met het plan om een busbaan aan te leggen. De bewoners verwachten hinder door geluidsoverlast tijdens de gebruiksfase van de busbaan. Door middel van het gebruik van EMVI kan de provincie Noord-Holland, los van de minimumeis van de busbaan en de inschrijvingsprijs binnen de gestelde plafond- en bodemprijs, de gegadigden stimuleren om in het Plan van Aanpak te

zorgen voor reductie van de hinderbeleving in de omgeving, minimalisering van de bouwhinder voor de omgeving tijdens de uitvoering én optimalisatie van de geluidsbeperking in de gebruiksfase. Op deze manier weegt de provincie de omgevingsaspecten mee in de kwaliteit die van de inschrijvers wordt gevraagd. In de aanbesteding zijn de volgende twee EMVI-criteria toegepast: het beperken van de bouwhinder voor de omgeving tijdens de uitvoering, en het reduceren van geluidshinder in de gebruiksfase. Aandachtspunten voor de gegadigden waren beperking van trillingen en onderhoud tijdens gebruiksfase, interactie met omgeving tijdens de bouw en wijze van informeren van de omgeving. Tevens werd gevraagd rekening te houden met de impact van stofoverlast, trillingen, bouwverkeer, werktijden en het gebruik van geluidsschermen. Er wordt door middel van ‘gunnen op waarde’ een fictieve inschrijfprijs berekend door de inschrijfprijs te verminderen met de kwaliteitswaarde, uitgedrukt in fictieve prijzen. Op het criterium omgevingshinder kon een fictieve korting van € 2 miljoen behaald worden. Op het criterium geluid stond een te behalen maximale korting van € 1 miljoen. De inschrijvers konden scoren op de schaal van 1 tot 5. Voor beide criteria wordt bij een score van 2 30%

37

38

ten opzichte van de maximaal te halen korting berekend en bijgeteld in plaats van

verminderd. In het geval van een score van 3, neutraal geen bijtelling of aftrek. In het geval van een score van 4 wordt 70% van de maximale korting toegekend en indien een score van 5 behaald wordt, krijgt de inschrijver de maximale korting.

Indien het toegekende beoordelingscijfer voor een of beide kwaliteitscriteria gelijk zijn aan 1 of het beoordelingscijfer van beide criteria gelijk zijn aan 2, dan wordt dit gezien als een onaanvaardbaar risico ten aanzien van het bereiken van de geformuleerde doelstelling van de opdrachtgever. Deze scores leiden tot een ongeldige inschrijving.

EMVI-praktijkbundel

Per criterium wordt door het beoordelingsteam eerst individueel een score gegeven die

kan variëren van 1 tot 5. In een plenaire sessie met alle beoordelaars wordt vervolgens consensus verkregen over de maximale korting per gegadigden per criterium.

EMVI-kwaliteitscriteria Maximale meerwaarde

Soort berekening Fictieve bijtelling/korting naar geldige score 2 3 4 5 1. Omgevingshinder € 2.000.000 € -600.000 € € 1.400.000 € 2.000.000 2. Geluid € 1.000.000 € -300.000 € 700.000 € 1.000.000 Totaal € 3.000.000 *de negatieve bedragen hebben betrekking op de bijtelling

EMVI-kwaliteitscriteria 4.9.3 Op welke manier het is geluktMaximale om via EMVI de doelen te bereikenSoort berekening meerwaarde ₂ 1. Prestatiemeting € 200.000 € 2.000 per percentage In een voorselectie zijn middels loting vijf gegadigden geselecteerd een inschrijving te doen 2. CO -prestatieladder € 100.000 Een verhoging van € 20.000 per ambitieniveau op de aanbesteding van het project. Daarna zijn de vijf inschrijvende partijen uitgenodigd Totaal € 300.000 voor een inlichtingenbijeenkomst om aan hen te presenteren wat er in de inschrijving van hen verwacht wordt en wordt meegegeven dat zij in hun werkprocessen rekening moeten houden met de omgeving (voorstanders EMVI-kwaliteitscriteria Maximaleen tegenstanders) van het project. Soort berekening meerwaarde De partij die de voorlopige gunning heeft gekregen, heeft goed ingespeeld op de korting per geldig rapportcijfer geluidshinder door extra geluidsschermen te plaatsen bijFictieve de busbaan. Daarnaast verraste de 6 7 8 9 10 betreffende partij de provincie door in het Plan van Aanpak een uitgebreid 1. Uitvoering communicatietraject te beschrijven, waarbij Hinder en inbreuk op de € 400.000de partij op scholen langsgaat om daar omgeving voorlichting te geven over de gevaren van de bouwplaats en de aanvoerroutes van Waardering op € kind- wel €en62.500 € komen?). 125.000 € 187.500 € 250.000 vrachtauto’s en ander materieel €(waar250.000 mag je als waar niet

4.9.4

transportmethode Waardering op bereik baarheid € Waardering op verstuiving € Tips van de inkopers

75.000 € 75.000 € 150.000 50.000 €

-

€ 18.750 € 37.500 € 56.250 € 75.000 € 18.750 € 37.500 € 56.250 € 75.000

Veiligheid € Waardering op beveiliging € € 12.500 € 25.000 € 37.500 Tip 1: door middel van het zorgvuldig kiezen van EMVI-criteria kun je aan stakeholders laten terrein Waardering schoon houden zien dat je zeoptegemoet komt. Wanneer je de bezwaren criteria borgt, dan kun in € 50.000 € - in de € 12.500 € 25.000 € je37.500 Waardering op coördinatieuitleggen € 50.000 € -gaat €doen 12.500 € 25.000 37.500 gesprek met de stakeholders wat je precies en laten zien dat €je rekening Uitvoeringsmethodiek € 250.000 met hen houdt. Waardering op uitvoeringswijze € 150.000 € € 37.500 € 75.000 € 112.500 Waardering op beheersing € 50.000 € € 12.500 € 25.000 € 37.500 Tip 2: denk bij hetwateroverlast opstellen van de EMVI-criteria niet alleen aan de aanlegfase, maar ook Waardering op bescherming € € - is, is € het 12.500 € 25.000 37.500 aan de gebruiksfase. Ook wanneer het 50.000 werk in gebruik van belang dat er €geen meetapparatuur

€ 50.000 € 50.000 € 50.000 € 150.000 € 50.000 € 50.000

sprake ₂is van geluidsoverlast. Geotechniek € 250.000 € € 62.500 € 125.000 € 187.500 € 250.000 2. CO -prestatieladder € 350.000 Een verhoging van € 70.000 per ambitieniveau (max 5.) 3. Social Return of € 200.000 De waarde waarop de aanbieder inschrijft Investment 4. Tijd € 200.000 € 10.000 per week dat eerder opgeleverd wordt 39 Totaal € 1.800.000

OPWAARDERING TIJDELIJKE TOT VOLWAARDIGE BUSBAAN

Inkopende partij: gemeente Almere Project met EMVI ingekocht: Opwaardering tijdelijke tot volwaardige busbaan te Almere Poort Contactpersoon: Afdeling Inkoop

4.10


De gemeente Almere wil de nieuwbouwwijken van Almere Poort beter bereikbaar maken door een busbaan aan te leggen. Op het moment van aanbesteden ligt er een busbaan in de vorm van een tijdelijke asfaltconstructie die gecombineerd gebruikt werd door bussen, auto’s en vrachtverkeer. De wijken zijn ver genoeg ontwikkeld en bewoond dat de busbaan definitief afgewerkt kan worden en de auto’s en het vrachtverkeer kunnen inmiddels gebruikmaken van het normale wegennet. Bij de afwerking van de busbaan, die apart ligt van het normale wegennet, is het van belang dat het voor de bussen mogelijk blijft om in beide richtingen te rijden.


40

Bij deze aanbesteding combineert de gemeente Almere een RAW-bestek met EMVI. In het RAW-bestek staan zeer gedetailleerde specificaties en daarnaast zijn uitgebreide proceseisen opgenomen, zoals de fasering van het project. Door het RAW-bestek was er beperkte ruimte voor eigen inbreng van de partijen. Wel maakt gebruik van EMVI het mogelijk om binnen de voorgeschreven eisen de proceskwaliteit van het werk te stimuleren.

De gemeente Almere heeft ervoor gekozen om twee criteria te hanteren: de prestatiemeting en de CO2-prestatieladder. Bij de prestatiemeting moet de inschrijver zelf aangeven wat, op een aantal vooraf gedefinieerde momenten tijdens de uitvoering, het prestatieniveau ofwel de kwaliteit gaat zijn van wat hij oplevert. De gemeente draagt zorg voor de uitvoering van metingen. De hoogte van het prestatieniveau kan de inschrijver in een percentage aangeven; 100% betekent dat alles in één keer goed volgens de afgesproken voorwaarden wordt opgeleverd. In de praktijk realiseert men doorgaans percentages tussen 60% en 90%. Als de inschrijver niet voldoet aan het prestatieniveau, dan heeft dit financiële consequenties.

De CO2-prestatieladder heeft de gemeente Almere als EMVI-criterium gebruikt om de duurzaamheid van de busbaan te operationaliseren. Duurzaamheid is een van de speerpunten van de gemeente. Ook hier kon de inschrijver zelf aangeven welk ambitieniveau tijdens

EMVI-praktijkbundel

EMVI-kwaliteitscriteria Maximale meerwaarde

Soort berekening Fictieve bijtelling/korting naar geldige score 2 3 4 5 1. Omgevingshinder € 2.000.000 € -600.000 € € 1.400.000 € 2.000.000 2. Geluid € 1.000.000 € -300.000 € 700.000 € 1.000.000 de uitvoering van het project behaald wordt, draagt de gemeente zorg voor de meting en kent Totaal € 3.000.000 *de overschrijden negatieve bedragen hebben betrekking opfinanciële de bijtelling het van het ambitieniveau consequenties. De inschrijver kan ‘kiezen’

uit vijf verschillende niveaus van CO2-uitstoot.

))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) EMVI-kwaliteitscriteria Maximale Soort berekening ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) meerwaarde ₂ ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 1. Prestatiemeting € 200.000 € 2.000 per percentage 2. CO -prestatieladder € 100.000 Een verhoging van € 20.000 per ambitieniveau ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) Totaal € 300.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 4.10.3 Op welke manier het is gelukt om via EMVI de doelen te bereiken EMVI-kwaliteitscriteria Maximale Soort berekening meerwaarde

4.10.4

Fictieve korting per geldig rapportcijfer

Een maximale score op de bovenstaande twee 6EMVI-criteria staat gelijk aan 39ton fictieve 7 8 10 korting; 2 ton voor de EMVI-prestatiemeting, en 1 ton voor de CO2-uitstoot. Bij de EMVI1. Uitvoering Hinder en inbreuk de € gelijk 400.000 prestatie stond iedereop procent aan € 2.000,-; de prestatie is lineair gekoppeld aan omgeving de te verkrijgenWaardering korting. op Bij €de CO2-uitstoot de vijf uitstootniveaus overeen met een 250.000 € komen € 62.500 € 125.000 € 187.500 € 250.000 vijfde, dus € transportmethode 20.000,- te verkrijgen fictieve korting. Op deze manier hebben de inschrijvende Waardering op bereik baarheid € 75.000 € € 18.750 € 37.500 € 56.250 € 75.000 partijen direct inzicht in de fictieve korting de inschrijving Aangezien Waardering op verstuiving € 75.000 € die -zij met € 18.750 € 37.500behalen. € 56.250 € 75.000 Veiligheid cijfers € 150.000 de EMVI-criteria objectieve zijn, uitgedrukt in percentage voor de prestatiemeting Waardering op beveiliging € 50.000 € € 12.500 € 25.000 € 37.500 € 50.000 en het ambitieniveau terrein van de CO2-prestatieladder, hoeft er geen overleg plaats te vinden over Waardering op schoon € kortingen. 50.000 €Er is- geen€ ruimte 12.500 voor € 25.000 € 37.500 € 50.000 het toeschrijven van houden de fictieve subjectiviteit. Waardering op coördinatie €

50.000 € € 12.500 € 25.000 € 37.500 € 50.000 Uitvoeringsmethodiek € 250.000 DeWaardering manier van aanbesteden resulteerde hoog scoorden op op uitvoeringswijze € 150.000erin € dat- de aangeboden € 37.500 € partijen 75.000 erg € 112.500 € 150.000 Waardering op beheersingEn€dat was 50.000 € wat - de €gemeente 12.500 €ook 25.000 € 37.500 € 50.000 de EMVI-prestatiemeting. precies wilde bereiken. wateroverlast Waardering op bescherming € meetapparatuur Tips van ₂ de inkopers

50.000 €

-

€ 12.500 € 25.000 € 37.500 € 50.000

Geotechniek € 250.000 € € 62.500 € 125.000 € 187.500 € 250.000 2. CO -prestatieladder € 350.000 Een verhoging van € 70.000 per ambitieniveau (max 5.) 3. Social Return of rekening met € de 200.000 Tip 1: houd altijd soort opdracht, de wijze van specificeren en het type De waarde waarop de aanbieder inschrijft Investment aanbestedingsprocedure met de keuze voor de soort EMVI-criteria. Als de opdracht zich 4. Tijd € 200.000 € 10.000 per week dat eerder opgeleverd wordt ervoor leent, is een marktconsultatie een praktisch instrument om ook het toepassen van Totaal € 1.800.000

EMVI te toetsen bij de markt. Tip 2: hanteer bijvoorbeeld een scorerange van tussen de 60% en 95% voor het eerste gunningscriterium prestatiemeting. Dit helpt om onrealistische inschrijvingen te voorkomen.

Fout! Geen tekst met opgegeven stijl in document.. Fout! Geen tekst met opgegeven stijl in document.Pagina 2 van 4

41

42

EMVI-praktijkbundel

43

4.11

OPHOGING DUIN

Inkopende partij: gemeente Almere Project met EMVI ingekocht: Aanbrengen ophoging Middenduin-Zuid Fase 1 in gebied 4G te Almere Poort Contactpersoon: Afdeling Inkoop

4.11.1 Beschrijving van het project Deze aanbesteding is onderdeel van het plan ‘Kustzone’ in Almere Poort. In de Kustzone wordt een strand- en duingebied aangelegd op de rand van polder en water. Het plan kenmerkt zicht door de aanleg van drie grote zandduinen tot wel tien meter hoog, waarop in een latere fase en in een andere aanbesteding woningen, met uitzicht op het water, gerealiseerd worden. In ‘fase 1’ wil de gemeente Almere de ‘Middenduin-Zuid’ ophogen. Daarvoor moet ongeveer 720.000m3 zand geleverd en aangebracht worden. Negatieve gevolgen van het vervoeren van deze hoeveelheid zand, zoals het verslechteren van de huidige infrastructuur en verstuiving van zand tijdens transport, moeten tot een minimum beperkt worden. 4.11.2 Op welke manier beoogd werd EMVI in te zetten om het doel te behalen

44

De gemeente Almere heeft voor deze aanbesteding een RAW-bestek opgesteld. Ook wil de

gemeente dat de aanbiedende partijen in hun Plan van Aanpak laten zien dat ze aandacht hebben voor hinder voor de omgeving, de uitvoeringsmethodiek, duurzaamheid en het creëren van werk voor werkzoekenden. Om te zien welke invulling de markt geeft aan deze aandachtspunten, zet de gemeente Almere EMVI in om creativiteit en kwaliteit te belonen.

De gemeente heeft vier EMVI-criteria geformuleerd over de uitvoering, de CO2-prestatieladder en SROI en de opleverdatum. Het criterium uitvoering valt uiteen in vier subcriteria: hinder en inbreuk op de omgeving, veiligheid, uitvoeringsmethodiek en geotechniek. Per subcriterium is geformuleerd wat de minimale eis van de gemeente is, wat haar doelstelling/ wens is met het subcriterium en de maximale meerwaarde. Dit laatste is feitelijk het EMVIcriterium waarop beoordeeld is. De minimale eis voor geotechniek bedraagt bijvoorbeeld dat de ophoogslagen en maatregelen moeten overeenkomen, zoals deze beschreven zijn in het geotechnisch rapport Ophoging Middenduin-Zuid fase 1 te Almere Poort. Een van de EMVI-criteria die daarbij worden gegeven betreft technische zaken als ‘het voorkomen van ‘sqeezing’, ‘wateroverspanning’ en ‘opbarsten van de bodem’.

EMVI-praktijkbundel

De score op de CO2-prestatieladder die de inschrijver aangeeft te realiseren tijdens

de uitvoering van het project, is de invulling van het tweede criterium. Dit sluit aan op het duurzaamheidsbeleid van de gemeente Almere en wordt gemeten gedurende een aantal voor gedefinieerde momenten in het project.

Het derde criterium is SROI. De gemeente Almere stelt als eis dat de opdrachtnemer voor minimaal € 40.000 invulling geeft aan werk uitgevoerd door uitkeringsgerechtigden. Het gaat om uitkeringsgerechtigden uit de WIJ (Wet investeren in jongeren), de WWB (Wet werk en bijstand) en de WW (Werkeloosheidswet). In dit criterium geeft de inschrijver aan voor hoeveel meer zij uitkeringsgerechtigden gaat inzetten.

Het laatste EMVI-criterium waardeert een snellere oplevering dan de uiterlijke opleverdatum van het benodigde bouwterrein.

Door middel van ‘gunnen op waarde’ wordt een fictieve inschrijfprijs berekend voor iedere inschrijving. Aan elk criterium (en subcriterium) wordt een maximale meerwaarde toegekend. In totaal valt er € 1,8 miljoen aan meerwaarde te behalen. Ongeveer 1 miljoen daarvan valt te behalen op de uitvoering. Vooral hinder en inbreuk van omgeving worden hoog beloond met een maximale meerwaarde van ieder € 400.000. De CO2-prestatieladder wordt beoordeeld aan de hand van het aangeboden ambitieniveau. Het hoogste niveau 5 wordt beloond met een korting van € 350.000. Met het SROI-criterium kan de inschrijving een maximale meerwaarde van € 200.000 behalen en het verminderen van de doorlooptijd wordt beloond met € 10.000 per week dat het project eerder is afgerond tot een maximum van € 250.000.

45

EMVI-kwaliteitscriteria ₂

1. Prestatiemeting 2. CO -prestatieladder Totaal

Maximale meerwaarde € 200.000 € 100.000 € 300.000

Soort berekening € 2.000 per percentage Een verhoging van € 20.000 per ambitieniveau

))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) EMVI-kwaliteitscriteria Maximale Soort berekening

meerwaarde ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) Fictieve korting per geldig rapportcijfer ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 6 7 8 9 10 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 1. Uitvoering Hinder en inbreuk op de € 400.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) omgeving ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) Waardering op € 250.000 € € 62.500 € 125.000 € 187.500 € 250.000 transportmethode ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) Waardering op bereik baarheid € 75.000 € € 18.750 € 37.500 € 56.250 € 75.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) Waardering op verstuiving € 75.000 € € 18.750 € 37.500 € 56.250 € 75.000 Veiligheid € 150.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) Waardering op beveiliging € 50.000 € € 12.500 € 25.000 € 37.500 € 50.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) terrein Waardering op schoon houden € 50.000 € € 12.500 € 25.000 € 37.500 € 50.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) Waardering op coördinatie € 50.000 € € 12.500 € 25.000 € 37.500 € 50.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) Uitvoeringsmethodiek € 250.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) Waardering op uitvoeringswijze € 150.000 € € 37.500 € 75.000 € 112.500 € 150.000 Waardering op beheersing € 50.000 € € 12.500 € 25.000 € 37.500 € 50.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) wateroverlast ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) Waardering op bescherming € 50.000 € € 12.500 € 25.000 € 37.500 € 50.000 meetapparatuur ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) ₂ Geotechniek € 250.000 € € 62.500 € 125.000 € 187.500 € 250.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 2. CO -prestatieladder € 350.000 Een verhoging van € 70.000 per ambitieniveau (max 5.) 3. Social Return of € 200.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) De waarde waarop de aanbieder inschrijft Investment ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 4. Tijd € 200.000 € 10.000 per week dat eerder opgeleverd wordt ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) Totaal € 1.800.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) )))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))


46

In totaal zijn er acht inschrijvers op de opdracht. Zij worden beoordeeld door een samengesteld team met vier deskundigen met verschillende expertise. De Plannen van Aanpak worden door iedere deskundige onafhankelijk beoordeeld onder toezicht van een onafhankelijke medewerker die geen deel uitmaakt van de beoordelingsteams. Binnen het team Geen wordttekst er per een rapportcijfer Fout! met(sub)criterium opgegeven stijl in document.. Fout! gegeven. Geen tekst met opgegeven stijl in document.Pagina 2 van 4 Een 6 geeft aan dat er aan de genoemde eis in de aanbestedingsleidraad van het desbetreffende criterium wordt voldaan. Als het totale cijfer (gemiddelde cijfer van een team) op een kwaliteitscriterium lager uitvalt dan een 6, dan komt de betreffende aanbesteder niet in aanmerking voor gunning van de opdracht. Aan de hand van het totaalcijfer voor een criterium wordt de fictieve korting berekend.

In het geval dat een inschrijver bijvoorbeeld een 9 scoort op geotechniek, onderdeel uit de eerste eis, wordt de volgende berekening toegepast: het behalen van een 10 staat gelijk aan € 250.000 en het behalen van een 6 levert geen meerwaarde op. Een cijfer 9 levert in dit

EMVI-praktijkbundel

geval een meerwaarde van (3/4 van de maximale meerwaarde) € 187 duizend op.

Nadat dit voor elk criterium is gedaan, wordt de behaalde meerwaarde van de verschillende criteria gesommeerd en afgetrokken van de inschrijfprijs.

De gemeente Almere geeft aan dat uit de inschrijvingen bleek dat de inschrijvers goed hebben nagedacht over hun Plan van Aanpak. De winnende partij heeft de gemeente verrast door te beschrijven hoe zij tijdens de uitvoering de infrastructuur wil ontlasten. In de minimale eis werd beschreven dat alleen bepaalde transportroutes gebruikt mochten worden. De inschrijver kwam daarop aansluitend met het voorstel om tijdelijke wegen aan te leggen en een deel van het transport per schip uit te voeren. De SROI is ook daadwerkelijk en naar behoren ingevuld.


Tip 1: geef een heldere beschrijving van de kwaliteitscriteria door onderscheid te maken tussen minimumeisen en wensen. Hierdoor wordt duidelijk welke ruimte de inschrijvende partij binnen de EMVI-aanbesteding heeft.


Tip 3: overweeg om het aantal gunningscriteria beperkter te houden dan het hier gebruikte aantal van twaalf, bijvoorbeeld door criteria te eisen (waardoor ze geen onderdeel meer zijn van het gunningsmodel) of te combineren in een integraal criterium (i.e. geen uitsplitsing van het eerste criterium in drie subcriteria). Dit onder andere omdat het hanteren van veel gunningscriteria vaak veel werk oplevert voor inschrijvers en beoordelaars.

47

4.12

RENOVATIE VELSERTUNNEL

Inkopende partij: Rijkswaterstaat Project met EMVI ingekocht: Renovatie Velsertunnel Contactpersoon: Afdeling Inkoop


Rijkswaterstaat wil een renovatie van de Velsertunnel uitvoeren. Na bijna zestig jaar is de Velsertunnel met zijn karakteristieke ventilatietorens in de vorm van gestileerde hyacinten toe aan een grote opknapbeurt. Veel tunneltechnische installaties zijn verouderd, waaronder het ventilatiesysteem en het blussysteem. Verder zijn er ieder jaar vele incidenten met te hoge vrachtwagens die vast komen te zitten in de tunnel. Deze incidenten leiden niet alleen tot schade aan de tunnel, maar veroorzaken ook veel verkeersoverlast. Met de renovatie wordt de vervanging van de ‘tunneltechnische installaties’ van de bestaande tunnel met zoveel mogelijk toepassing van de nieuwe ‘Landelijke Tunnel standaard’ (LTS) beoogd. De tunnelstandaard omvat vele documenten met eisen die van belang zijn voor een opdrachtnemer, maar ook documenten die bedoeld zijn voor de interne Rijkswaterstaatorganisatie. De LTS beschrijft een goed werkend tunnelsysteem dat aan de veiligheidseisen van de Tunnelwet voldoet. Het gebruik van deze standaard is normaal gesproken bedoeld voor de bouw van nieuwe tunnels en moet voor dit project passend gemaakt worden voor toepassing op een bestaande tunnel. Verder heeft de renovatie als

doel de benodigde civiel bouwkundige aanpassingen te realiseren (verhogen van de doorrijhoogte en aanpakken van de wegverharding, betonschade en betonnen lichtroosters) om de levensduur van de tunnel te verlengen. Het resultaat is een veilige tunnel die weer dertig jaar zonder groot onderhoud mee kan. Tijdens de renovatie is het van belang dat er zo min mogelijk verkeershinder is. De Velsertunnel is een belangrijke verbinding voor de regio IJmond; dagelijks rijden er meer dan 65.000 voertuigen doorheen.


48

Rijkswaterstaat werkt al lang met EMVI en heeft inmiddels ruime ervaring met het gebruik van deze vorm van aanbesteden. EMVI wordt door Rijkswaterstaat toegepast op alle contractsoorten en in het geval van de renovatie Velsertunnel in combinatie met een geïntegreerd contract DC&M. Dit contract omvat drie componenten: het ontwerp, de realisatie en het meerjarig onderhoud gedurende zeven jaar. Overeenkomstig de modelteksten van Rijkswaterstaat worden de proceseisen zo algemeen mogelijk gesteld om inschrijvers niet onnodig te belemmeren in hun aanpak. Bij het renoveren van de Velsertunnel moet bij

EMVI-praktijkbundel

het EMVI-aanbod rekening worden gehouden met de bestaande Rijkswaterstaatwerkprocessen

(denk aan bedrijfsproces van de bediening van de tunnel in de verkeerscentrale), conditie van de bestaande infrastructuur (tunnel maakt onderdeel uit van het wegsysteem) en de wensen van de opdrachtgever, belangrijke stakeholders, het beheer van de tunnel en de weggebruiker.

Het is wenselijk om de gegadigden zo vroeg mogelijk in het aanbestedingsproces en in de verwachtingen en zorgen van de aanbesteder te betrekken. Bij het opstellen van de EMVIcriteria heeft Rijkswaterstaat dan ook bepaald welke kritische en meest risicovolle processen voor het welslagen van het project en voor de prijs-kwaliteitverhouding van belang zijn. Het formuleren van concrete EMVI-criteria stimuleert inschrijvers tot competitie, doordenken en doorleven van de opdracht en daardoor tot kritisch nadenken over een effectieve en efficiënte aanpak. Hierdoor wordt door de inschrijvers geïnvesteerd in een heldere aanpak die na gunning de basis vormt voor communicatie met stakeholders om een draagvlak te creëren.

Er zijn twee EMVI-criteria door Rijkswaterstaat opgesteld: projectbeheersing en publieksgerichtheid. Met het criterium projectbeheersing wil Rijkswaterstaat ten eerste stimuleren dat er wordt nagedacht over processen zoals het tijdig verkrijgen van vergunningen, waaronder de omgevings- en de openstellingsvergunning Velsertunnel en ten tweede dat er wordt nagedacht over het welslagen van de convergentiefase (de fase tussen een voorlopige en definitieve gunning). Deze twee wensen zijn uitdrukkelijk geformuleerd in de vorm van subcriteria.

Het tweede EMVI-criterium is opgesteld om ervoor te zorgen dat er nagedacht wordt om tijdens en na de renovatie verkeershinder te beperken. Het subcriterium voor de verkeershinder tijdens de werkzaamheden richt zich op het aantal voertuigverliesuren (VVU). Om per inschrijver het aantal VVU te bepalen heeft Rijkswaterstaat een referentiefasering opgesteld, inclusief een boven- en ondergrens voor de toegestane VVU. De inschrijver wordt gevraagd een eigen fasering op te stellen van de uitvoeringswerkzaamheden met betrekking tot het werk en welke verkeersmaatregelen bij deze fasering worden toegepast. Het effect op de doorstroming door verkeersmaatregelen wordt uitgedrukt in VVU. De inschrijvers kunnen kwaliteitswaarde ‘verdienen’ bij uitvoeringsfasering afhankelijk van het aantal VVU dat tot een besparing van verliesuren leidt. Tot slot wordt met het subcriterium ‘Visie en aanpak Meerjarig Onderhoud’ gestuurd op het doel van ‘minimalisatie van de hinder (beleving) voor de omgeving als gevolg van het Meerjarig Onderhoud’.

49


De opdracht wordt gegund volgens de EMVI-methodiek waarbij elk subgunningscriterium wordt gewaardeerd in fictieve euro’s. Op basis van de beoordeling van alle gunningssubcriteria wordt een fictieve inschrijfsom berekend waarbij de aangeboden meerwaarde wordt afgetrokken van de inschrijvingsprijs. Er is daarbij gekozen voor een schoolse methodiek waarbij een schaal is gehanteerd van 2 tot en met 10. De partijen die lager dan een 6 scoren op een criterium, krijgen een fictieve bijtelling, de partijen die een 6 voor een criterium scoren, krijgen geen fictieve korting of bijtelling en de partijen die hoger scoren dan een 6, behalen een fictieve korting. De inschrijvende partij met de laagste fictieve inschrijfsom wint de aanbesteding. Er is gekozen voor een zwaarwegende EMVI ten opzichte van het prijscomponent om de kwaliteit duidelijk te laten wegen en om op die manier prijsduikers te voorkomen.

Bij het behalen van de hoogste punten kan maximaal € 35 miljoen EMVI-waarde worden verdiend. Voor het EMVI-criterium projectbeheersing kan in totaal € 20 miljoen fictieve korting behaald worden. Dit bedrag wordt verdeeld onder de twee subcriteria: € 10 miljoen voor het tijdig verkrijgen van vergunningen en € 10 miljoen voor het tijdig en naar behoren afronden van de convergentiefase. Voor het tweede EMVI-criterium, publieksgerichtheid, kan de inschrijver een fictieve korting behalen van € 15 miljoen. Van die € 15 miljoen kan € 5 miljoen behaald worden door een meerjarig onderhoud voor te leggen waarbij de hinderbeleving van de omgeving wordt geminimaliseerd én € 10 miljoen voor het minimaliseren van de hinder tijdens de werkzaamheden (VVU).

))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) EMVI-kwaliteitscriteria Maximale Soort berekening meerwaarde Fictieve korting per geldig rapportcijfer ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1. Projectbeheersing € 20.000.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) Beheersing verkrijgen € 10.000.000 € -10.000.000 € -7.500.000 € -5.000.000 € -2.500.000 - € 2.500.000 € 5.000.000 € 2.500.000 € 10.000.000 vergunningen Projectmanagement € 10.000.000 € -10.000.000 € -7.500.000 € -5.000.000 € -2.500.000 - € 2.500.000 € 5.000.000 € 2.500.000 € 10.000.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) Plan Convergentiefase ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) 2. Publieksgerichtheid € 15.000.000 Visie en Aanpak € 5.000.000 € -5.000.000 € -3.750.000 € -2.500.000 € -1.250.000 - € 1.250.000 € 2.500.000 € 1.250.000 € 5.000.000 Meerjarig Onderhoud ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) VVU € 10.000.000 € -10.000.000 € -7.500.000 € -5.000.000 € -2.500.000 - € 2.500.000 € 5.000.000 € 2.500.000 € 10.000.000 Totaal € 35.000.000 ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) *de negatieve bedragen hebben betrekking op de bijtelling )))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))

50

Er zijn drie aanbiedingen ontvangen. Alle inschrijvers hebben in het algemeen een goed en doordachte inschrijving geleverd. Maar de winnende inschrijving kwam ondubbelzinnig als de beste uit de bus met een score van bijna € 25.000.000 van de totale EMVI-waarde.

EMVI-praktijkbundel

De hoogste cijfers zijn behaald op de eerste subcriterium en de VVU. De winnende inschrijving

heeft dan ook op prijs én kwaliteit de opdracht binnengehaald waarbij de kwaliteit doorslaggevend was.


Tip 1: bij Rijkswaterstaat is geleerd dat kwaliteitscriteria, zoals planningsmanagement of interne risicobeheersing, niet echt effectieve EMVI-criteria zijn. Als EMVI zijn deze aspecten niet uitdagend voor de marktpartijen met als gevolg weinig onderscheidende aanbiedingen. Planningsmanagement is een standaard-contractuele verplichting met de planning als levendig document dat aan veranderingen onderhevig is. Zo een criterium biedt geen stabiel EMVI-aanbod en dus problemen met nakoming van EMVI en discussies tijdens de uitvoering. Inschrijvers kunnen op basis van planningsmanagement daarom kiezen om strategisch in te schrijven en een onrealistische planning af te geven. Interne risicobeheersing behoort ook tot standaard-contractuele verplichtingen (Projectbeheersing). Deze kwaliteitscriteria moeten daarom bij voorkeur bij de eisen worden meegenomen.

Tip 2: investeer vroegtijdig in EMVI-vormingsproces: de kwaliteit van het proces bevordert kwaliteit van de output. Ideale situatie is als de opstellers ook de beoordelaars zijn. Dit verhoogt de kwaliteit van het beoordelingsproces aanzienlijk doordat de beoordelaars scherp hebben wat zij met de opgestelde gunningscriteria beogen.


51

5. Toepassen

52

van EMVI-criteria

In dit laatste hoofdstuk hebben wij de tips per case uit het vorige hoofdstuk samengevat en algemeen gemaakt (de tips staan vrijwel in dezelfde volgorde als de cases in het vorige hoofdstuk). Indien u geïnteresseerd bent in de achterliggende context van een of meerdere tips, verwijzen we steeds naar een paragraaf uit het vorige hoofdstuk.

Alle cases in het vorige hoofdstuk zijn gebaseerd op ‘gunnen op waarde’. Deze methode blijkt vaak een passende methode in de GWW-sector, maar het is goed om te realiseren dat het toepassen van EMVI niet automatisch ‘gunnen op waarde’ betekent. Andere manieren waarop EMVI toegepast kan worden zijn bijvoorbeeld de Gewogen Factor Methode, Laagste Acceptabele Bod, de Budgetmethode, Value for money en de ‘Superformule’. Kies voor een methode die het beste past bij uw doelen voor de betreffende aanbesteding. In hoofdstuk 3 vindt u enkele referenties die nader ingaan op de voor- en nadelen en toepassingsmogelijkheden van de alternatieve methodes.

geef uw doelen duidelijk aan.

Leg aan de markt (bijvoorbeeld met een presentatie) uit wat er beoogd wordt met het project en geef een toelichting op de EMVI-criteria zodat duidelijk is waarop meerwaarde geboden kan worden. Durf als aanbestedende partij in de aanbesteding concreet te zijn in wat je van de aanbiedende diensten verwacht (i.e. duidelijke doelen) zonder letterlijk voor te schrijven hoe dit moet worden aangepakt. Door transparantie weet de inschrijvende partij precies wat er van hun gevraagd wordt en kunnen zij beter inspelen op de wensen van de aanbestedende partij.

Overweeg om fictieve kortingen (die onderdeel zijn van de methode ‘gunnen op waarde’) niet lineair te laten lopen, zoals is gedaan in case 1 (zie paragraaf 4.2). Het is bijvoorbeeld de vraag of het verschil tussen een 7 en een 8 evenveel waard is voor de gemeente als het verschil tussen een 9 en een 10. Vaak is het verschil tussen een 9 en een 10 voor een opdrachtgever minder waard, omdat een 9 al ‘goed genoeg’ is.

TIP 1: overweeg of ‘gunnen op waarde’ het beste past bij uw doelen voor de betreffende aanbesteding of dat er een andere gunningsmethode is die beter past.

TIP 2: leg aan de markt uit wat u probeert te bereiken met uw EMVI-gunningsmodel en

TIP 3: overweeg om ‘fictieve kortingen’ niet ‘standaard’ lineair te laten lopen.

EMVI-praktijkbundel

TIP 4: overweeg of EMVI-criteria met lage gewichten onderscheidend genoeg zijn. Bepaal of gunningscriteria met lage gewichten (zie bijvoorbeeld het criterium ‘flexibiliteit in case 1 in paragraaf 4.2) onderscheidend genoeg zijn. Als dat niet het geval is, kunt u er bijvoorbeeld ook een eis van maken.

TIP 5: gebruik een EMVI-criterium om inschrijvers te stimuleren om extra aandacht te besteden aan (en speelruimte te geven voor) het onderwerp dat betrekking heeft op het criterium.

Tijdens projecten zoals benoemd in case 2 (zie paragraaf 4.3) wordt het gebruik van bijvoorbeeld hekken en poorten om de omgeving af te zetten vaak vergeten mee te nemen. Door hier een EMVI-criterium van te maken, kun je de marktpartij hierover laten nadenken en ruimte geven om hier handig mee om te gaan.

Overweeg om geen waarde toe te kennen aan scores lager dan een 6 (voldoende) en/ of om inschrijvingen terzijde te leggen die lager scoren dan een 6. Hoewel het niet is gebeurd in bijvoorbeeld case 3 (zie paragraaf 4.4), had het zo kunnen zijn dat een inschrijver met (zeer) lage scores op kwaliteit dit had kunnen compenseren met een lage prijs. Het is de vraag of dit gewenst zou zijn geweest. Ook is het de vraag of er nog voldoende puntenverschil gemaakt kan worden door inschrijvers op kwaliteit, omdat de meeste inschrijvingen tussen de 7 en 9 scoren op kwaliteit en er doorgaans niet veel puntenverschil te halen is tussen de 7 en 9 als er ook punten gehaald kunnen worden voor scores lager dan een 6 (zie bijvoorbeeld case 2 in paragraaf 4.3).

Door het in de aanbesteding meenemen van de verwachte exploitatiekosten wordt gestimuleerd dat kosten over een langere periode worden afgewogen. Een dure pomp met lage exploitatiekosten zou in dat geval beter kunnen scoren dan een goedkope pomp met hoge exploitatiekosten.

TIP 6: ga na of het gewenst is dat er waarde wordt toegekend aan kwalitatieve scores lager dan een ‘6’ en/of dergelijke inschrijvingen terzijde moeten worden gelegd.

TIP 7: neem de verwachte exploitatiekosten mee in prijsberekeningen (TCO).

53

54

TIP 8: zorg ervoor dat de geboden ruimte er daadwerkelijk is tijdens de projectuitvoering.

Wees kritisch in de oplossingsruimte die je aan aannemers biedt via EMVI-criteria en of je je eigen verantwoordelijkheid in een project kunt waarmaken als een aannemer gebruikmaakt van deze ruimte (zie bijvoorbeeld case 6 in paragraaf 4.7).

Geef na de gunning partijen in de opschortende termijn (standstill-termijn) voldoende ruimte om het gesprek aan te gaan met de aanbestedende partij. Een goede uitleg van hoe de beoordeling tot stand komt, voorkomt dat er partijen bezwaren maken over de voorlopige gunning. Daarnaast kun je ze tips meegeven voor de volgende aanbesteding. Hierdoor help je de markt beter te worden in inschrijven.

Zorg dat je als inkoper niet alleen komt te staan, maar betrek vanaf het begin de uitvoerende projectleider en/of relevante stakeholders om gezamenlijk tot een aanpak te komen. Betrek daarbij ook meteen degenen die betrokken zijn bij de uitvoering.

Door middel van het zorgvuldig kiezen van EMVI-criteria kun je aan stakeholders laten zien dat je ze tegemoet komt (zie bijvoorbeeld case 8 in paragraaf 4.9). Wanneer je de bezwaren van stakeholders in de criteria borgt, dan kun je in gesprek met de stakeholders uitleggen wat je precies gaat doen en laten zien dat je met hen rekening houdt.

TIP 9: hanteer alleen scoreranges die haalbaar en realistisch zijn en toets EMVI-criteria eventueel tijdens een marktconsultatie. De scorerange van de doorlooptijd liep van 0 tot 40 dagen in case 6 (zie paragraaf 4.7). Een doorlooptijd van minder dan 9 dagen zou waarschijnlijk niet realistisch zijn geweest voor de betreffende case. Overweeg om een volgende keer naast een boven- ook een ondergrens in te stellen. Gebruik eventueel een marktconsultatie om te toetsen of de EMVIcriteria en voorgenomen scoreranges haalbaar en onderscheidend zijn. Houdt daarbij ook rekening met andere aanpakken, zoals in dit geval ploegendienst. TIP 10: leg na gunning goed uit hoe de beoordeling tot stand is gekomen.

TIP 11: betrek de uitvoerende projectleider en/of relevante stakeholders bij het opstellen van de EMVI-criteria.

TIP 12: gebruik EMVI-criteria om stakeholders te laten zien dat hun belangen tegemoet gekomen worden.

EMVI-praktijkbundel

TIP 13: maak het aantal gunningscriteria niet te groot.

Overweeg om het aantal gunningscriteria beperkter te houden dan bijvoorbeeld het gebruikte aantal van twaalf in case 10 (zie paragraaf 4.11), bijvoorbeeld door criteria te eisen (waardoor ze geen onderdeel meer zijn van het gunningsmodel) of te combineren in een integraal criterium (i.e. geen uitsplitsing van het eerste criterium in drie subcriteria). Dit onder andere omdat het hanteren van veel gunningscriteria vaak veel werk oplevert voor inschrijvers en beoordelaars.

Als de invulling van een criterium, de oplossing, goed vooraf ingeschat kan worden omdat er weinig tot geen vrijheden zijn, dan kan dit beter als eis geformuleerd worden (dit bespaart beoordelaars en inschrijvers extra werk). Bij de andere criteria is het juist van belang om de aannemer de vrijheid te geven om de mogelijke oplossingsruimte op dat criterium te verhogen. Als opdrachtgever moet je op die criteria juist ruimte geven en duidelijk aangeven binnen welke kaders de oplossingen mogen liggen.

Bij Rijkswaterstaat is geleerd dat kwaliteitscriteria, zoals planningsmanagement of interne risicobeheersing, niet echt effectieve EMVI-criteria zijn. Als EMVI zijn deze aspecten niet uitdagend voor de marktpartijen met weinig onderscheidende aanbiedingen als gevolg. Planningsmanagement is een standaard-contractuele verplichting met de planning als levend document dat aan veranderingen onderhevig is. Zo een criterium biedt geen stabiel EMVI-aanbod en dus problemen met nakoming van EMVI en discussies tijdens de uitvoering. Inschrijvers kunnen op basis van planningsmanagement daarom kiezen om strategisch in te schrijven en een onrealistische planning af te geven. Interne risicobeheersing behoort ook tot standaard-contractuele verplichtingen (Projectbeheersing). Deze kwaliteitscriteria moeten daarom bij voorkeur bij de eisen worden meegenomen.

Investeer vroegtijdig in het EMVI-vormingsproces: de kwaliteit van het proces bevordert kwaliteit van de output. Ideale situatie is als de opstellers ook de beoordelaars zijn. Dit verhoogt de kwaliteit van het beoordelingsproces aanzienlijk doordat de beoordelaars scherp hebben wat zij met de opgestelde gunningscriteria beogen.

TIP 14: hanteer alleen EMVI-criteria die echt onderscheidend zijn en geef daarvoor voldoende ruimte; planningsmanagement en interne risicobeheersing zijn niet altijd onderscheidende EMVI-criteria.

TIP 15: betrek de beoordelaars ook tijdens het opstellen van de EMVI-criteria.

55

Colofon: Deze EMVI praktijkbundel is een uitgave van platform WOW in samenwerking met het GWW inkoopplatform. Het GWW inkoopplatform is een samenwerkingsverband van Rijkswaterstaat, UvW, platform WOW, PPSsupport en PIANOo. Zij stimuleren kennisuitwisseling tussen opdrachtgevers in de grond-, wegen waterbouw, onder andere op het gebied van EMVI.

Foto-verantwoording: Foto pagina 31: Havenbedrijf Amsterdam Foto’s pagina 32: Waterschap Rivierenland Foto’s pagina 38 en 43: beeldbank Rijkswaterstaat, Henk Roolvink Auteurs Fredo Schotanus, Significant Lydia Vunderink, Significant Vormgeving Reclameloods Rotterdam Platform WOW Postbus 24094 3502 MB Utrecht

Voor meer informatie: [email protected] en [email protected] [email protected]

www.platformwow.nl

56

EMVI-praktijkbundel

57

Platform WOW Postbus 24094 3502 MB Utrecht

www.platformwow.nl

EMVI. PRAKTIJKBUNDEL Praktijkvoorbeelden voor grond-, weg- en waterbouw

Recommend Documents