Elektronische uitwisseling van medische gegevens in de regio: Waarneem Dossier Huisartsen en het Regionaal Zorgvenster – februari 2007 De zorginstellingen, apothekers, huisartsen en huisartsenposten binnen de regio’s Delft, Westland, Oostland en Nieuwe Waterweg Noord zijn bezig met de realisatie van het Elektronisch Patiëntendossier. Omdat ook u hier als huisarts wellicht een rol in gaat spelen, wordt u hier nader over geïnformeerd. Een eerste bericht over de ontwikkelingen ontving u in de zomer van 2006. Ook zijn er een aantal bijeenkomsten georganiseerd waarin het traject is toegelicht. Met deze tweede nieuwsbrief wordt u op de hoogte gehouden van de stand van zaken. In de regio wordt het mogelijk gemaakt dat zorgverleners voor de behandeling van de patiënt op een beveiligde manier belangrijke medische gegevens kunnen opvragen uit de dossiers van andere zorgverleners. De eerste stappen van het Elektronisch Patiëntendossier voor de huisarts in de regio DWO en NWN zijn: -
Inzagemogelijkheid in medische gegevens van de vaste huisarts voor de waarnemer op de huisartsenpost bij dringende zorg (het Waarneem Dossier Huisartsen of WDH); Inzagemogelijkheid in andere bronnen dan alleen huisartsgegevens, nl. medicatiegegevens vanuit de openbare apotheken, en gegevens uit het Reinier de Graaf Groep en het Vlietland ziekenhuis (het Regionaal Zorgvenster)
Waarneem Dossier Huisartsen Waarom een Waarneem Dossier Huisartsen? De huisarts houdt van zijn patiënten de medische gegevens bij in de computer; het elektronisch dossier. Als de patiënt buiten praktijkuren dringend een huisarts nodig heeft, wordt deze doorverwezen naar de Centrale Huisartsen Post. Door het Waarneem Dossier Huisartsen kan de waarnemend huisarts op de post via de computer een samenvatting van het dossier van de vaste huisarts inzien. Hierdoor is de waarnemer beter in staat de klacht te beoordelen, een diagnose te stellen en te behandelen. Wat staat er in de samenvatting van het Waarneem Dossier Huisartsen? In de samenvatting staan de administratieve gegevens van de patiënt: naam, geboortedatum, adres, naam van de huisarts. Verder de belangrijkste gegevens over de gezondheid die mogelijk nodig zijn om snel en goed te handelen: • informatie over de bezoeken aan de huisarts in de afgelopen 4 maanden 1
• • • •
overzicht van actieve episodes de medicijnen die zijn voorgeschreven contra indicaties, allergieën en overgevoeligheden informatie over de persoonlijke situatie (bijv. een ziek familielid)
De waarnemend huisarts kan er niet vanuit gaan dat alles in de samenvatting staat. Het blijft de verantwoordelijkheid van de patiënt om die informatie te geven die van belang kan zijn, bijvoorbeeld over een zwangerschap of onderzoek waarvan de uitslag nog niet bekend is. Hoe gaat het uitwisselen van gegevens in de praktijk? • De huisarts beheert de medische gegevens in een elektronisch dossier; • een deel van die gegevens wordt beschikbaar gesteld in de zogenaamde ‘Professionele samenvatting’ • wanneer de patiënt zich meldt bij de huisartsenpost wordt naar de naam, geboortedatum en adres gevraagd. Tevens moet de patiënt zich legitimeren. Met deze gegevens kunnen de medewerkers van de post de samenvatting opvragen en inzien; • het verslag van het bezoek aan de huisartsenpost wordt in het systeem van de Huisartsenpost opgeslagen en verzonden aan de vaste huisarts; • de vaste huisarts voegt het verslag toe aan het elektronische dossier, zodat het actueel en volledig blijft. Wie mag het Waarneem Dossier raadplegen? De waarnemer en de medewerkers (verpleegkundige of assistente) op de huisartsenpost die direct bij de zorgverlening betrokken zijn, mogen de samenvatting lezen. Zij hebben de informatie nodig om de ernst van de klachten goed in te kunnen schatten en tot een juiste diagnose te komen. Toegang is alleen gerechtvaardigd als dit noodzakelijk is voor het verlenen van goede zorg aan een specifieke patiënt, bij een actuele zorgvraag. Natuurlijk moet de elektronisch verkregen informatie vertrouwelijk behandeld worden.
Wat moet u doen om aan te haken? Aanschaf van de OZIS koppeling De OZIS koppeling maakt het mogelijk dat gegevens uit het softwaresysteem van de huisarts uitgewisseld kunnen worden. Over het project Waarneem Dossier Huisartsen en de OZIS module, heeft vorig jaar een aantal bijeenkomsten plaatsgevonden. Naar aanleiding van deze bijeenkomsten hebben de eerste 50 huisartsen zich voor aanschaf van de OZIS koppeling ingeschreven. Vanaf maart en april worden de OZIS koppelingen bij de huisartsen die zich hiervoor hebben aangemeld, gerealiseerd. Hierover worden zij apart geïnformeerd. De éénmalige aanschafkosten voor de OZIS koppeling bedragen tussen de 200-500 euro, afhankelijk van de softwareleverancier. De aanschaf van de OZIS koppeling voor Promedico gebruikers is gratis. De aanschafkosten worden vergoed via de M&I module Waarneem Dossier Huisartsen (zie toelichting in apart kader). De OZIS koppeling kost daarna jaarlijks tussen de 200 (solopraktijk) en 500 euro (groepspraktijk), afhankelijk van het aantal patiënten in de praktijk en de softwareleverancier. De Centrale Huisartsenpost voldoet de kosten voor aansluiting van ieder huisartsensysteem aan het waarneemsysteem (Callmanager) dat wordt gebruikt op de post. Daarnaast worden de kosten voor de inrichting van de Centrale Patiënten Index, waarmee de gegevensuitwisseling wordt gecoördineerd, het eerste jaar voldaan door de Stichting Regionaal Zorgvenster. Op de website http://www.3ct.nl/wdh wordt alle informatie over de OZIS uitbreiding in de regio vermeld. Huisartsen kunnen zich, mochten ze dat nog niet hebben gedaan, ook via deze website aanmelden voor de OZIS module.
2
* Vergoeding van éénmalige aanschafkosten via de M&I module Bij het berekenen van het M&I tarief blijkt in sommige gevallen dat bij het door vier delen van dit bedrag (tarief per kwartaal) een heel klein te declareren bedrag per patiënt overblijft. Het vier keer per jaar terugdeclareren van dit bedrag brengt vooral bij de ‘verre’ verzekeraars veel rompslomp met zich mee. Hier is een oplossing voor gevonden: het omgerekende tarief mag ook per patiënt in één keer worden teruggedeclareerd, in plaats van per kwartaal. Voorbeeld solopraktijk: Het éénmalige aanschafbedrag van de OZIS koppeling bedraagt 500 euro. Dit bedrag wordt gedeeld door het aantal patiënten (ongeveer 2300) = 0,22 euro per patient. Dit bedrag hoeft niet door vier te worden gedeeld en per kwartaal te worden teruggedeclareerd, maar kan ook in één keer per patiënt (bijvoorbeeld in het derde kwartaal) worden teruggedeclareerd.
Laurens van den Broek, voorzitter van de Stichting Zorgvenster, ondertekent in het bijzijn van Directeur Centrale Huisartsenpost Westland Mark van Lier, en Projectleider Eline Loomans de opdracht aan Pharmapartners. Jack Bakker, commercieel manager en Jules Boonman, accountmanager zijn namens PharmaPartners aanwezig. Met de ondertekening wordt officieel gestart met de inrichting van de Centrale Patiënten Index, die nodig is om gegevensuitwisseling tussen de huisartsenpraktijken en de huisartsenposten in de regio mogelijk te maken. Foto: Patty Hasz, Directeur Huisartsenpost Delft.
3
Naar het Regionaal Zorgvenster Naast de communicatie met de huisartsenpost, wordt ook de communicatie tussen meerdere zorgverleners en zorginstellingen in de regio gerealiseerd. Dit gebeurt via het regionale schakelpunt ‘Regionaal Zorgvenster’. Via het Regionaal Zorgvenster kunnen gegevens van een patiënt uit meerdere bronsystemen worden geraadpleegd. Denk hierbij aan de medicatie uit de apotheek en onderzoeksgegevens uit het ziekenhuis. Het Regionaal Zorgenster zal in de nabije toekomst naadloos aansluiten op de landelijke ontwikkelingen, zoals de komst van het Burger Service Nummer, de Unieke Zorgverlener Identificatie-pas en het Landelijk Schakelpunt. Via dit Landelijk Schakelpunt wordt het mogelijk gemaakt dat medische gegevens van patiënten in heel Nederland opvraagbaar zijn. Invoering van gegevens huisartsen in Zorgvenster De eerste huisartsengegevens worden dit voorjaar raadpleegbaar gemaakt in het Regionaal Zorgvenster. Er wordt gestart met het raadpleegbaar maken van de huisartsgegevens van alle Medicom gebruikers in Delft. Het doel is om in eerste instantie zorgverleners op de spoedeisende hulp en verpleeghuisartsen inzage te kunnen geven in een samenvatting van het dossier van de vaste huisarts. Alleen huisarts informatie systemen met een OZIS koppeling, kunnen met het Zorgvenster worden ontsloten. Na het koppelen van het hele Medicom cluster aan het Zorgvenster, worden eventuele knelpunten opgelost, en wordt de koppeling geëvalueerd. Pas dan worden de andere huisartsen die een OZIS koppeling hebben, en die aangeven mee te doen aan het traject, aan het Zorgvenster gekoppeld. Invoering van medicatiegegevens in Zorgvenster Medicatiegegevens uit de eerste apotheken in de regio worden voor de zomer van dit jaar raadpleegbaar gemaakt in het Regionaal Zorgvenster. Het doel is om in eerste instantie zorgverleners op de spoedeisende hulp, waarnemend apotheken, en waarnemend huisartsen op de huisartsenpost inzage te kunnen geven in de actuele medicatie van de patiënt. Invoering van gegevens tweedelijn in Zorgvenster In het Reinier de Graaf Ziekenhuis wordt er gewerkt aan een koppeling met het Zorgvenster, waardoor o.a. huisartsen toegang kunnen krijgen tot de relevante gegevens uit het ziekenhuis van hun patiënt. De eerste gegevenssoorten (denk aan labuitslagen) kunnen voor de zomer worden geraadpleegd. Hoe dient er straks in Zorgvenster te worden ingelogd? Het Regionaal Zorgvenster is te bereiken op een website die op dit moment wordt ingericht. Inloggen voor zorgverleners zal gebeuren met de Unieke Zorgverlener Identificatie (UZI)pas. De eerste huisartsen in de regio zijn inmiddels in het bezit van de UZI-pas. Per 1 januari 2007 kan de UZI-pas via de website van het UZI-register (www.uzi-register.nl) worden aangevraagd. Een aanvraag duurt gemiddeld zo’n 6 weken. Om gegevens te mogen raadplegen dient de huisarts daarnaast ook een contract te tekenen met de Stichting Regionaal Zorgvenster.
4
Het informeren van de patiënt Een huisarts kan de medische gegevens van de patiënt raadplegen zonder voorafgaande expliciete toestemming van de patiënt. De toestemming van de patiënt kan namelijk verondersteld worden, mits de patiënt voldoende geïnformeerd is over het EPD. Daarom zal de patiënt voor de invoering van het EPD in de regio moeten worden geinformeerd. Er is hiertoe als één van de eerste communicatie-activiteiten in 2006 vanuit de Regionale Commissie Gezondheidszorg een huis-aan-huis folder verspreid. Ook andere communicatieactiviteiten worden ondernomen om patiënten te informeren. Is het mogelijk om vooraf toestemming van de patiënt te vragen, dan moet de zorgverlener dat doen. Zo weet deze altijd zeker dat de patiënt over het EPD is geïnformeerd, en dat deze alsnog de mogelijkheid heeft om tegen het raadplegen van zijn/haar gegevens bezwaar te maken. De privacy van de patiënt vergt dat u slechts de samenvatting raadpleegt wanneer dit noodzakelijk is voor de behandeling. De (veronderstelde) toestemming van de patiënt is daarop gebaseerd. Achteraf kan via de logging gecontroleerd worden wie zich toegang tot de gegevens heeft verschaft. Raadpleegt u de samenvatting zonder daarvoor voldoende reden te hebben, dan kunt u daarop aangesproken en zelfs (tucht)rechtelijk bestraft worden. Het verdient aanbeveling om patiënten regelmatig te wijzen op het gebruik van het EPD. U kunt de patiënt bijvoorbeeld op de hoogte stellen van gebruik van het EPD tijdens patiëntcontacten in de praktijk, of door het ophangen van een poster, of verspreiden van een folder. Ook kunnen er folders over het onderwerp worden neergelegd op de praktijk. Informatiemateriaal is op te vragen bij de huisartsenpost. Rechten van de patiënt Patiënten hebben verschillende rechten ten aanzien van het EPD. Zo heeft de patiënt het recht om bezwaar te maken tegen het verlenen van toegang tot zijn medische gegevens. Het wordt voor de patiënt mogelijk bezwaar te maken tegen toegang door specifieke zorgverleners. Daarnaast heeft de patiënt het recht bepaalde gegevens te doen vernietigen. Vernietigde gegevens zijn vanzelfsprekend niet meer in te zien, ook niet voor de zorgverlener die de gegevens had opgeslagen. Het afschermen of vernietigen van de gegevens kan gezondheidsgevolgen voor de patiënt hebben. Degene die de samenvatting raadpleegt ziet immers bepaalde gegevens niet. Over deze risico’s en bijkomende gevolgen dient de patiënt geïnformeerd te worden. Meer informatie voor de patiënt is te verkrijgen bij het Patiënten Informatie Punt. Bezwaar maken Een patiënt kan bezwaar maken tegen het beschikbaar stellen van zijn/haar gegevens. U kunt hiervoor de patiënt contact op laten nemen met: Patiënten Informatie Punt t.a.v. de Zorgcentrale Postbus 900, 3100 AX Schiedam Telefonisch bereikbaar op maandag, woensdag en vrijdag van 11-12 uur op 0800-7477868 of 0800-pippunt Website: www.patienteninformatiepunt.nl E-mail:
[email protected]
5
Meer informatie of aanmelden? Indien u vragen heeft n.a.v. deze informatie, dan u contact opnemen met: • Eline Loomans, Projectleider Waarneem Dossier Huisartsen, tel. 010-242 27 72 e-mail:
[email protected]; Regionale Commissie Gezondheidszorg DWO/NWN en Stichting Regionaal Zorgvenster. • Mark van Lier, Directeur Centrale Huisartsenpost Westland, tel. 0174-638747 • Patty Hasz, Directeur Huisartsenpost Delft, tel. 015 2511931 • Connie Slob, Directeur Huisartsenpost Vlaardingen, tel. 010-249 39 78 Meer informatie over de landelijke ontwikkelingen is te vinden op de website van het Ministerie van VWS: www.invoering-epd.nl en het Nationaal ICT instituut in de Zorg, www.nictiz.nl.
6