Elektriciteit, sleutelproduct voor de Industrie (de mening van de gebruikers)
Inhoudstafel •
Editoriaal, door Jean-Pierre Bécret, SRBE-KBVE
Electriciteit, sleutelproduct • L’électricité dans la production d’automobiles, l’impact des coupures et creux de tension sur les chaînes autmatisées - Didier Carpentier, PSA; Guy Jover, PSA. • L’électricité en sidérurgie, qualité de la tension: harmoniques, flicker – Christophe Decrucq, Industeel Belgium; Alain Dejaiffe, Ugine & ALZ Carinox; Tonino di Pietro, Arcelor Purchasing; Joseph Lodewijckx, Ugine & ALZ Carinox • Vers une conception intégrant différents besoins pour une même qualité d’approvisionnement, example dans l’industrie pharmaceutique – Filippo Dal Maso, GlaxoSmithKline Biologicals • Intégration d’une unité de cogénération dans un site industriel chimique – Pierre Mauroy, Solvay; Pierre Ligot, Solvay • Is er nog een toekomst voor elektrointensieve bedrijven in België? – Geert Bens, Umicore NV • De impact van de taksen en heffingen op de kostprijs van de elektriciteit in België – Jan Mares, Total KBVE-Prijs • Technische economische haalbaarheid WKK bij Volvo Cars Gent - Frederik Claerhout, Hogeschool West-Vlaanderen. • Analyse linéaire des grands systèmes électriques – Jacques Warichet, ULB Gastartikel • Electrification rurale: vers une technique innovatrice pour l’Afrique – Jean-Louis Lilien, Ulg; Alphonse Omboua, ENSP – Congo Brazzaville • Stabilité nucléaire et exotisme – Ch. Leclercq-Willain, ULB; P. Discouvemont, ULB
Electriciteit, sleutelproduct
L’électricité dans la production d’automobiles, l’impact des coupures et creux de tension sur les chaînes autmatisées Didier Carpentier, PSA; Guy Jover, PSA. Samenvatting Gezien het hoge niveau van automatisering in productieprocessen, zijn de installaties van de autoproductie zeer gevoelig voor vermogensonderbrekingen en spanningsdips. Dit artikel wijst op het proces dat door PSA op zijn vestiging te Rennes werd geleid - eerst samen met zijn Transmissienetbeheerder, ook intern – om productieverliezen toe te schrijven aan elektrische storingen van zijn Transmissienetbeheerder te verminderen.
L’électricité en sidérurgie, qualité de la tension: harmoniques, flicker Christophe Decrucq, Industeel Belgium; Alain Dejaiffe, Ugine & ALZ Carinox; Tonino di Pietro, Arcelor Purchasing; Joseph Lodewijckx, Ugine & ALZ Carinox Samenvatting Het gebruik van electriciteit in de staalnijverheid stelt niet enkel en alleen het probleem van de grote volumes, nodig om aan de behoeften te voldoen in de de verschillende fasen van de staalproduktie . Het zijn vooral de verstorende afnameprofielen van de walserijen en de electrische ovens die leiden tot harmonischen op het net en netspanningschommelingen veroorzaken. Het verbruikte inductief blindvermogen is eveneens een bron van energieverlies omwille van de overbelasting van het electricteitsnet. De staalindustrie heeft er steeds voor gezorgd de opgelegde reglementering te respecteren door haar installaties uit te rusten met condensatorbatterijen voor de compensatie van het blindvermogen en spoelen voor het filteren van harmonischen . De doelstelling van het artikel bestaat erin al deze aspekten nader te belichten door de bijzondere situatie van enkele welbepaalde uitrustingen uit de staalnijverheid aan te kaarten.
Vers une conception intégrant différents besoins pour une même qualité d’approvisionnement, example dans l’industrie pharmaceutique Filippo Dal Maso, GlaxoSmithKline Biologicals Samenvatting Probeer u een beroepsbezigheid voor te stellen zonder elektrische energie, of dewelke de tegenspoed van een verminderde energie moet ondergaan. Met het openen van de energiemarkten zijn heden ten dage de kwaliteit en de beschikbaarheid van de elektrische energie de strategische inzet van het geheel der economische sectoren. Bij GlaxoSmithKline Biologicals is het geheel der functies van de vaccin-sector gedekt. De behoeften zijn verschillend van de ene functie tegenover de andere terwijl de elektrische energievoorziening gemeenschappelijk is. De internationalisering van de activiteiten moet transparant zijn voor de kwaliteit van onze producten. De snelheid van onze simultane groei in verschillende hoeken van de wereld vereist onderzoek naar standaard- en robuste oplossingen. Het ontwerp van interne energie-distributienetten moet eveneens aansluiten bij deze vereisten. Het is een gegeven welk vraagt naar innovatieve oplossingen en organisatiestructuren.
Intégration d’une unité de cogénération dans un site industriel chimique Pierre Mauroy, Solvay; Pierre Ligot, Solvay Samenvatting Een Warmtekrachtkoppeling, bestaande uit 2 gasturbines, 2 recuperatieketels en 1 stoomturbine werd in 2000 door Electrabel in het chemische bedrijf van Solvay in Jemeppe-sur-Sambre in 2000 geïnstalleerd. De installatie heeft tot de verbetering van het globale energie-rendement van de site sterk bijgedragen. De betrouwbaarheid van de productie van elektrische energie en stoom is zeer belangrijk voor een moderne chemische fabriek die bestaat uit verscheidene geïntegreerde industriële processen. Tijdens het basisontwerp van de warmtekrachtkoppelings- installatie, werd bijzondere aandacht besteed aan het design ervan. De installatie moet de klassieke transitorische verschijnselen kunnen uithouden die in een stoom- en elektriciteitsdistributienetwerk kunnen voorkomen. Vergaande dynamische simulatie werd gerealiseerd om het geschikte overgangsgedrag van de machines tijdens realistische storingen van iedere mogelijke aard te verzekeren. Aan het eind van de commerciële inbedrijfstelling, werden geïsoleerde tests bij verschillende reële belastingen uitgevoerd. Zij hebben het gezonde gedrag van het gehele systeem en de kwaliteit van het berekeningsmodel bevestigd.
Is er nog een toekomst voor elektrointensieve bedrijven in België? Geert Bens, Umicore NV Samenvatting Umicore verbruikt in België ongeveer 1.400 GWh elektriciteit per jaar, voornamelijk als ‘grondstof’ in de elektrolyse van zink en koper, maar ook als drijfkracht. Het spreekt voor zich dat de prijs van elektriciteit cruciaal is voor onze concurrentiepositie. Met 1.000 GWh elektriciteit per jaar is de zinkfabriek van Balen de grootste verbruiker. Enorme hoeveelheden elektriciteit worden hier ingezet als grondstof om zuiver zink te maken. Elektriciteit maakt dan ook meer dan 1/3 uit van de operationele kosten van deze fabriek.
De impact van de taksen en heffingen op de kostprijs van de elektriciteit in België Jan Mares, Total Samenvatting De kostprijs van de electriciteit is voor een belangrijk gedeelte bepaald door allerlei taksen en heffingen. Deze kostprijs kan voornamelijk opgesplitst worden in de kostprijs voor het “electron” (het product “as such”), de vergoedingen voor de netbeheerder en tenslotte de taksen, heffingen en lasten. De inbreng van deze vergoedingen, taksen en heffingen in de totale kostprijs is aanzienlijk, maar is uiteraard afhankelijk van spanningsniveau, afnamepatroon en hoeveelheid afgenomen electriciteit. Een aantal terechte verzuchtingen van de electriciteitsafnemers zijn ondertussen (ten dele) tegemoet gekomen. Zo is zeer onlangs de federale bijdrage begrensd, certificatenplicht is deels degressief gemaakt, …maar zeker niet alle problemen zijn daarmee opgelost. Zo dient ons inziens eveneens de warmtekracht certificatenplicht in Vlaanderen degressief gemaakt te worden. Door de invoering van nieuwe taksen en heffingen enerzijds, door de continue bijsturing ervan anderzijds zijn taksen en heffingen wel een zeer complexe factuurpost geworden. Dit maakt de controle van de electricteitsfactuur er niet eenvoudiger op.
KBVE-prijs
Technische economische haalbaarheid WKK bij Volvo Cars Gent Frederik Claerhout, Hogeschool West-Vlaanderen. Samenvatting Deze bijdrage vat de eindverhandeling samen voorgedragen door Frederik Claerhout tot het bekomen van de graad van Industrieel Ingenieur Electro-Mechanica aan de Hogeschool West-Vlaanderen dep. PIH, in juni 2004. Deze verhandeling die in 2004 bekroond werd met de prijs "Technologie" van de KBVE beschrijft een technisch economische haalbaarheidsstudie voor warmtekrachtkoppeling (WKK) of co-generatie. De uitgewerkte studie en bijhorende rekenmodellen werden toegepast bij Volvo Cars Gent. De gevalsstudie onthult heel wat belemmeringen voor WKK toepassingen in de industrie.
Analyse linéaire des grands systèmes électriques Jacques Warichet, ULB Samenvatting Stabiliteit van elektrische netten heeft altijd veel aandacht geëist omdat het een noodzakelijke voorwaarde is voor het beheer van netten. Kleine-beweging stabiliteit betreft zogenaamde eigen-oscillaties van het systeem, die het gevolg zijn van kleine storingen. Voor een veilige uitbating van het net, moeten deze oscillaties snel worden gedempt, zodat verdere verspreiding van systeemstoringen wordt vermeden. Deze fenomenen worden meestal kritisch in grote systemen. Dit artikel stelt een methode voor om het dempen van oscillerende modes in elektrische netten te analyseren en verbeteren, die gebaseerd is op lineaire analysemethodes. Eerst worden de karakteristieken van alle licht gedempte modes bestudeerd : frequentie, demping, participatie factoren en mode shapes. Daarna, als het nodig is, zullen regelaars in zorgvuldig gekozen plaatsen worden toegevoegd en de parameters van de regelaars zullen geregeld worden zodat de demping optimaal is.
Gastartikel
Electrification rurale: vers une technique innovatrice pour l’Afrique Jean-Louis Lilien, Ulg; Alphonse Omboua, ENSP – Congo Brazzaville Samenvatting In vele ontwikkelingslanden vindt men verschillende hoogspanningslijnen die uitgebreide gebieden oversteken om grote steden te voeden of om verre elektriciteitscentrales met het hoogspanningsnet te verbinden. Op hun traject kruisen deze lijnen kleine verspreide dorpen waarvan de arme inwoners – tevergeefs – hopen met elektriciteit gevoed te worden.
Jammer genoeg is het gebruik van klassieke transformatorhuisjes niet mogelijk: de investering en gebruikskosten zijn te hoog gezien de belangrijke afstand die de dorpen scheidt et hun lage energie verbruik. Dit artikel presenteert een originele oplossing die in 2002 in een dorp van Kongo Brazzaville werd geplaatst en die nog steeds naar wens blijft werken. Het gaat om een nieuwe transformator die via een éénfasekabel met een 220kV spanningslijn wordt verbonden en die 230V spanning levert, direct bruikbaar door de bevolking. Deze nieuwe 50kVA vermogenstransformator is gebaseerd op de technologie van SF6geïsoleerde meettransformatoren. Een goedkoop en robuust systeem! De ideale kandidaat voor Afrika bezuiden de Sahara waar er talrijke dorpen zijn die nog niet met elektriciteit worden gevoed. Buiten de rol van vermogenstransmissie, kan de hoogspanningslijn nu ook elektriciteit verdelen.
Stabilité nucléaire et exotisme Ch. Leclercq-Willain, ULB; P. Discouvemont, ULB Samenvatting De kernfysica werd geboren aan het begin van de jaren '30. Met de ontdekking van kunstmatige radioactiviteit (1934) werden, door kernreacties in laboratoria, nieuwe elementen gecreëerd. Deze openden de weg voor talrijke toepassingen en lieten een beter begrip van de kernstructuur toe. In 1936 bestonden er ongeveer 200 radionucleïden, vandaag worden er meer dan 2500 geproduceerd en bestudeerd. Tegenwoordig onderzoekt de kernfysica de kernstructuur in verschillende uitersten van exotische staten, nabij de grens van stabiliteit. Recentelijk kreeg dit onderzoek de voordelen van de mogelijkheid om radioactieve ionenstralen (RIB) over de hele wereld te produceren en te gebruiken. Sinds de jaren '80 werden diverse projecten en werken ontwikkeld, dicht bij de verschillende versnellerfaciliteiten gewijd aan de RIB. De experimentele en theoretische studie van onstabiele kernen van de lichte superlarge ("halo") kernen tot de superheavy elementen en doorheen de super- en hyper-misvormden, ligt vandaag in het centrum van de onderzoeken van de kernstructuur. Een paar laboratoria in Europa, in Verenigde Staten en in Japan bereiden in een nabije toekomst de productie van meer en meer exotische kernen ("terra incognita") voor. Vele toepassingen (astrofysica, datation en archeologie, geneeskunde...) zijn en zullen aanwezig zijn bij de grenzen van dit onderzoek. Het is dit fascinerende onderwerp in het hart van de kernfysica dat wij zullen proberen te beschrijven.
