Vergadering: AB 13 april 2011 Agendapunt: 9 Nummer: Portefeuillehouder: Contactpersoon: Doorkiesnummer:
ABV 6 Ir. B. Emmens B.A. Jansen 070 7501 678
Den Haag, 16 maart 2011 Aan het algemeen bestuur
Eindrapportage en eindafrekening van het BLS Vinac-fonds 1. Inleiding Deze notitie betreft de eindrapportage van het BLS-Vinac fonds en beëindiging van de BLSVinac verordening. In deze verordening zijn de gemeentelijke woningbouwtaakstellingen gekoppeld aan subsidies voor sociale woningproductie, subsidie voor VINEX en subsidie voor aan woningbouw gerelateerde groen projecten. Per 1 januari 2010 is de Rijks BLS Vinac subsidieregeling (2005-2009) afgelopen. Deze eindrapportage is onder voorbehoud van instemming van het AB (13 april 2011) met de wijziging van de BLS Vinac verordening. Het algemeen bestuur wordt verzocht kennis te nemen van deze resultaten, het BLS Vinac fonds na uitbetaling/terugstorting van de laatste subsidies te liquideren en de verordening per 1 juni 2011 in te trekken.
2. Resultaten De woningbouwresultaten van de BLS-Vinac periode sluiten aan bij de ambities zoals verwoord in de Woonvisie Haaglanden. Met 29.969 woningen zijn er in deze vijf jaar gemiddeld bijna 6000 nieuwe woningen per jaar bijgebouwd en is € 48.160.183 aan Rijkssubsidie gegenereerd. Voor de BLS was de inzet iets ambitieuzer zodat bij extra productie ook extra subsidie voor te ontvangen. Deze extra productie is uiteindelijk niet gerealiseerd, waarmee er 4.031 woningen minder opgeleverd zijn ten opzichte van de doelstelling van 34.000. Dit komt qua prestatie goed overeen met de resultaten van de meeste stedelijke regio’s. BLS 2005-2009
Taakstelling
Realisatie
(%)
Stadsregio Amsterdam
43.000
48.225
112,20%
Stadsregio Rotterdam
38.000
34.142
89,80%
Stadsgewest Haaglanden
34.000
29.969
88,10%
Bestuurs Regio Utrecht
23.695
20.723
87,50%
Stadsregio Arnhem-Nijmegen
24.591
20.564
83,60%
Stadsregio Eindhoven
23.820
17.539
73,60%
Tabel 1
In de eerste drie jaar (2005-2007) was er ten opzichte van de BLS taakstelling een achterstand. De jaarlijkse taakstellingen werden niet gehaald. in reactie op deze ontwikkelingen hebben zowel Haaglanden als de gemeenten in 2007 woningbouwcoördinatoren aangesteld, met als belangrijkste taak de kloof tussen planning en realisatie te dichten. Daarnaast hebben diverse partijen zich op andere manieren ingespannen, zoals bijvoorbeeld de gemeente Den Haag die een Task Force woningbouw heeft opgericht. Deze inspanningen van gemeenten en het Stadsgewest hebben zichtbaar resultaat gehad. De sociale woningbouw taakstelling is door alle gemeenten ruim gehaald. Op de binnenstedelijke opgave en het verminderen van de onrendabele toppen had de BLSSubsidie en zijn doorvertaling in gemeentelijke verordeningen een direct positief effect. Grote projecten konden mede dankzij de BLS-subsidie worden gerealiseerd, waar deze anders niet van de grond waren gekomen. 1
3. Verordening BLS Vinac Haaglanden 2005 Artikel 10 In de Verordening BLS Vinac Haaglanden 2005 is onder artikel 10 vastgesteld wat de procedures van de eindafrekening zijn en welke gegevens de eindafrekening dient te bevatten. De onderdelen van dit artikel worden hieronder een voor een behandeld om tot een complete eindafrekening te komen.
Art. 10.1. In 2010 (dan wel een jaar later indien gebruik is gemaakt van het bepaalde in artikel 2, vierde lid) vindt een eindafrekening van het fonds plaats op basis van de feitelijke realisaties. Het dagelijks bestuur voert in combinatie met het verdeelbesluit dat vóór 1 juli 2010 moet worden vastgesteld de eindafrekening en eventuele herverdeling van resterende overschotten uit. Indien dit niet mogelijk is doordat gegevens ontbreken wordt binnen 2 maanden na ontvangst van de laatste benodigde gemeentelijke verklaringen de eindafrekening uitgevoerd. Vóór 31 december 2010 wordt de eindafrekening ter informatie voorgelegd aan het algemeen bestuur met een voorstel aan het algemeen bestuur tot beëindiging van het BLS Vinac-fonds. De einddatum van 31 december 2010 is inmiddels overschreden in verband met het bezwaar van de gemeente Pijnacker-Nootdorp en de daaropvolgende nu aan het AB voorliggende wijziging van de verordening. Het DB heeft daarom op 13 oktober 2010 besloten dat de eindafrekening wordt verschoven naar het AB van 13 april 2011.
De eindafrekening omvat: Art. 10.2-a. De regionale Vinac taakstelling en de gemeentelijke Vinac taakstellingen die zijn gerealiseerd. In de brief van 30 augustus 2010 stelt de minister van WWI definitief vast dat in de periode 2005-2009 in het Stadsgewest Haaglanden 29.969 woningen zijn opgeleverd die in aanmerking komen voor BLS subsidie. Op basis hiervan ontvangt het Stadsgewest € 48.160.183,-- aan Rijkssubsidie. Met deze 29.969 is 88% van de doelstelling bereikt, 4.031 woningen minder dan gepland. In tabel 1 is dit aantal uitgesplitst per gemeente. reguliere taakstelling Gemeente Delft Den Haag L-V M-D P-N Rijswijk Wassenaar Westland Zoetermeer
4.000 16.200 750 600 4.150 1.300 350 2.550 4.100
Haaglanden
34.000
reguliere taakstelling gerealiseerd abs % 2.283 14.281 940 664 3.505 614 557 2.734 4.391 29.969
57% 88% 125% 111% 84% 47% 159% 107% 107% 88%
Tabel 2
Art. 10.2-b.
De gemeentelijke sociale taakstellingen die zijn gerealiseerd.
De gemeenten hebben over elk jaar opgave gedaan van de gerealiseerde sociale woningen, begeleid door een accountantsverklaring. Deze opgaven zijn in onderstaande tabel verzameld. Alle gemeenten hebben aan hun sociale taakstelling voldaan.
2
Gemeente Delft Den Haag L-V M-D P-N Rijswijk Wassenaar Westland Zoetermeer
Aantallen sociaal Ten opzichte van sociale sociale taakstelling gerealiseerd taakstelling % 1.290 1.381 107% 2.880 4.360 151% 270 748 277% 225 235 104% 224 798 356% 390 435 112% 105 155 148% 765 1035 135% 1.230 1.449 118%
Haaglanden
7.379
10.596
144%
Tabel 3
Art. 10.2-c. De vaststelling van het bedrag van de BLS-subsidie dat wordt gestort in het Grondkostenfonds VINEX, berekend op basis van het aantal feitelijke gerealiseerde Vinac-woningen dat op VINEX locaties is gerealiseerd tussen 1 januari 2005 en 31 december 2009. Op basis van de accountantsverklaringen van de VINEX-gemeenten wordt de berekening gemaakt van de onttrekking t.b.v. het Grondkostenfonds VINEX: VINEX locaties binnen GKF
A. Productie 2005
A. Productie 2006
A. Productie 2007
A. Productie 2008
A. Productie 2009
A.
B. Achterstand totaal VINEX productie 2005-2009
1.343
1.271
1.095
1.135
1.781
6.625
6.381
522 1.036
406 810
61 827
945 443
489 666
2.423 3.782
1.146 3.057
2.901
2.487 2.246
1.983
2.523
2.936
12.830
10.584
Wateringse Veld, Ypenburg (Haags Deel) & Leidschenveen Ypenburg (grondgebied PijnackerNootdorp) + Pijnacker-Zuid (Emerald) Zoetermeer Oosterheem Totaal Totaal aantal woningen te subsidieren (A – B) > 0 BLS Vinac bedrag p. woning
Bijdrage Vinac aan VINEX
€ 1.607,00 € 3.609.322,00
Tabel 4 A. Opgegeven productie op VINEX locaties (bron: gemeentelijke accountantsverklaringen 2005 t/m 2009 in het kader van BLS Vinac) B. Achterstand VINEX per locatie (op basis van: taakstelling VINEX – productie 1995 t/m 2004) (bron: VINEX Convenant en Eindrapportage BLS VINEX 1995-2004, d.d. 11 mei 2005).
Het aantal Vinac-woningen dat op VINEX locaties is gerealiseerd tussen 1 januari 2005 en 31 december 2009 ligt op 12.830. Als hiervan de achterstand VINEX wordt afgetrokken (reeds gesubsidieerd vanuit VINEX-fonds) blijft voor 2.246 woningen subsidie over. Voor elk van deze woningen wordt € 1607,-- subsidie van het BLS Vinac-fonds in het VINEX GFK-fonds gestort, dus in totaal € 3.609.322,--. Het resterend geprognosticeerd tekort in het VINEX-fonds bedraagt € 700.000. Dit wordt op grond van artikel 9.3.c gedekt met een deel van de korting voor de gemeenten Den Haag en Pijnacker-Nootdorp op hun subsidie voor sociaal. In totaal wordt € 4.309.322 BLS-Vinac subsidie gestort in het VINEX-fonds.
3
Art. 10.2-d. Het effect van de realisaties en betalingen/restituties op de slotbalans van het BLS Vinac fonds. Het effect van de realisaties is dat het Rijk voor 29.969 woningen (€ 48.160.183) subsidie heeft gestort in het Vinac fonds. Er is voor 4.031 woningen minder subsidie opgehaald. Het resterend tekort in het VINEX-fonds en het tekort in de reservering voor sociaal worden gecompenseerd door korting op de BLS-subsidie voor sociale productie van de 4 gemeenten die niet aan hun reguliere taakstelling hebben voldaan. Het voorschotlimiet voor gemeente Rijswijk is te laat is ingesteld. Met de restitutie door deze gemeente aan het BLS Vinac-fonds is het eindsaldo nul. Zie paragraaf 4 van deze notitie.
Art. 10.2-e. Het totaal aantal woningtoevoegingen dat, op basis van door CBS gepubliceerde aantallen, per gemeente meer of minder is gerealiseerd dan is bepaald in tabel A van de verordening als gemeentelijke totale taakstelling. Gemeente Delft Den Haag L-V M-D P-N Rijswijk Wassenaar Westland Zoetermeer Totaal
reguliere taakstelling 4.000 16.200 750 600 4.150 1.300 350 2.550 4.100 34.000
reguliere taakstelling verschil met gerealiseerd. taakstelling 2.283 -1.717 14.281 -1.919 940 190 664 64 3.505 -645 614 -686 557 207 2.734 184 4.391 291 29.969 -4.031
Tabel 5
Art. 10.2-f.
Het totaal door het fonds ontvangen maar niet bestede rentebaten.
Het totaal door het fonds ontvangen, maar niet bestede rentebaten is € 1.388.111,26 De niet bestede rentebaten zoals gemeld in artikel 10, lid 2 sub f, worden hierna toegevoegd aan de begroting van het Stadsgewest Haaglanden voor monitoring en bevordering van de woningbouw in lijn met de regionale Woonvisie (zie artikel 10.3).
Art. 10.2-g. Het totaal door het fonds uitgekeerde subsidies bij bevoorschotting en het totaal aan ontvangen en te vorderen bijdragen aan het fonds zoals bedoeld in artikel 9, lid 3. Om het tekort in het budget voor sociale woningbouw en het resterende tekort in het VINEXfonds te dekken worden de vier gemeenten die hun reguliere taakstelling niet hebben gehaald, gekort op hun subsidie sociaal. Deze kortingen zijn, op voorwaarde van wijziging van de verordening, vastgesteld in het dagelijks bestuur van 16 februari 2011. Gemeente Delft Den Haag L-V M-D P-N Rijswijk Wassenaar Westland Zoetermeer VINEX fonds Totaal
Voorgeschoten Subsidie aangehouden subsidie ivm voorschotlimiet Korting op subsidie art. 9.3c € 4.100.000,00 € 3.417.579,51 -€ 2.359.219,00 € 11.100.000,00 € 6.697.643,15 -€ 1.023.907,96 € 2.376.365,09 € 0,00 € 0,00 € 1.346.815,63 € 0,00 € 0,00 € 800.000,00 € 1.229.541,28 -€ 526.092,04 € 1.927.492,00 € 309.775,96 -€ 1.002.402,00 € 600.657,97 € 0,00 € 0,00 € 4.682.445,22 € 0,00 € 0,00 € 6.918.230,85 € 0,00 € 0,00 € 3.609.322,00 € 37.461.328,76
€ 10.821.206,57
-€ 4.911.621,00
Tabel 6 4
4. Vaststelling definitieve subsidie en eindafrekening BLS Vinac per gemeente Het dagelijks bestuur van 16 maart 2011 heeft een wijzigingsvoorstel naar het AB van 13 april verstuurd. Aanleiding hiervoor was dat Pijnacker-Nootdorp en Den Haag volgens de bepalingen in de verordening voor € 4.120.348 dubbel werden gekort op hun subsidie sociaal. Zij liepen door de verminderde bijdrage aan het VINEX-fonds al subsidie mis voor het zelfde bedrag. Daarbij kon volgens Pijnacker-Nootdorp en Den Haag de Rijkssubsidie die door de achtergebleven bouwproductie op de VINEX-doorloopcapaciteit is misgelopen, niet als een tekort voor het BLS-Vinac fonds worden beschouwd. Het veroorzaakte namelijk geen tekort voor de andere gemeenten, maar uitsluitend voor de VINEX-gemeenten. In plaats van een tekort creëerde de korting voor Pijnacker-Nootdorp en Den Haag een overschot waardoor de overige gemeenten bij de herverdeling een som subsidie extra kregen. Het DB heeft daarom het AB voorgesteld de regels van de verordening te wijzigen. De financiële consequenties zijn in tabel 7 weergegeven.
Gemeente
Voorgestelde wijziging totaal te ontvangen
Oude regels totaal te ontvangen
verschil
Delft
€ 5.686.968
€ 5.723.742
- € 36.774
Den Haag*
€ 19.100.769
€ 18.818.114
€ 282.655
L-V
€ 2.792.334
€ 2.883.752
- € 91.418
M-D
€ 1.541.863
€ 1.618.044
- € 76.181
P-N*
€ 2.580.780
€ 2.062.989
€ 517.791
Rijswijk
€ 1.394.678
€ 1.426.725
- € 32.047
Wassenaar
€ 976.333
€ 1.011.885
- € 35.552
Westland
€ 5.291.610
€ 5.550.627
- € 259.017
Zoetermeer*
€ 8.794.847
€ 9.064.305
- € 269.458
Totaal
€ 48.160.183
€ 48.160.183
€0
Tabel 7 *incl. ontvangen subsidie via het Vinex-fonds
Deze wijziging leidde tot de onderstaande verdeling van de subsidies per gemeente.
Gemeente Delft Den Haag
subsidie art. 8 herverdeling € 7.517.580
korting op subsidie totaal te ontvangen
*totaal inclusief indirecte BLS subsidie via het VINEX-fonds
€ 528.608
-€ 2.359.219
€ 5.686.969
€ 5.686.968
€ 17.797.643
€0
-€ 1.023.908
€ 16.773.735
€ 19.100.7698*
L-V
€ 2.376.365
€ 415.969
€0
€ 2.792.334
€ 2.792.334
M-D
€ 1.346.816
€ 195.047
€0
€ 1.541.863
€ 1.541.863
P-N
€ 2.029.541
€0
-€ 526.092
€ 1.503.449
€ 2.580.780*
Rijswijk
€ 2.237.268
€ 159.812
-€ 1.002.402
€ 1.394.678
€ 1.394.678
€ 600.658
€ 375.675
€0
€ 976.333
€ 976.333
Westland
€ 4.682.445
€ 609.165
€0
€ 5.291.610
€ 5.291.610
Zoetermeer
€ 6.918.231
€ 971.659
€0
€ 7.889.890
€ 8.794.847*
€ 45.506.547
€ 3.255.935
-€ 4.911.621
€ 43.850.861
€ 48.160.183
Wassenaar
Totaal Tabel 8
5
Omdat een groot deel van de subsidie reeds is voorgeschoten worden onderstaande resterende bedragen uitbetaald c.q. teruggevorderd. Gemeente Delft Den Haag
totaal te ontvangen
reeds voorgeschoten
eindafrekening (nog te ontvangen)
€ 5.686.969
€ 4.100.000
€ 1.586.969
€ 16.773.735
€ 11.100.000
€ 5.673.735
L-V
€ 2.792.334
€ 2.376.365
€ 415.969
M-D
€ 1.541.863
€ 1.346.816
€ 195.047
P-N
€ 1.503.449
€ 800.000
€ 703.449
Rijswijk
€ 1.394.678
€ 1.927.492
-€ 532.814
€ 976.333
€ 600.658
€ 375.675
Westland
€ 5.291.610
€ 4.682.445
€ 609.165
Zoetermeer
€ 7.889.890
€ 6.918.231
€ 971.659
€ 33.852.007
€ 9.998.854
Wassenaar
Totaal € 43.850.861 Tabel 9 Exclusief Vinac-subsidie via VINEX-fonds
Voor de gemeente Rijswijk is het voorschotlimiet te laat ingesteld. Subsidies voor sociaal waren reeds uitbetaald toen duidelijk werd dat de reguliere taakstelling niet gehaald zou gaan worden. Om deze reden is Rijswijk de enige gemeente die een deel dient terug te betalen. 5. Credit-/debet rentepercentage voor het beheer van de fondsgelden Op grond van artikel 12 van de Verordening BLS Vinac Haaglanden stelt het algemeen bestuur jaarlijks de credit en/of debet-rente vast voor het beheer van de fondsgelden BLS. Een besluit hiervoor dient nog genomen te worden voor de periode 1 juli 2010 – 1 juli 2011. Na overleg met de treasurer Haaglanden wordt voor deze perdiode een percentage voor de credit(0,82%) en de debet- (1,31%) rente voorgesteld1. Dit is conform de ook voor het Vinex Grondkostenfonds gehanteerde percentages in deze periode. 6. Voorstel Het algemeen bestuur wordt gevraagd: 1. Een eenjarige rente (periode 1 juli 2010-1 juli 2011) vast te stellen, van 0,82% credit en 1,31% debet, ten behoeve van het beheer van het BLS Vinac fonds; en, onder voorwaarde van instemming met de voorgestelde wijziging van de BLS Vinac verordening: 2. kennis te nemen van de subsidievaststelling en eindafrekening zoals in deze nota is weergegeven; 3. na uitbetaling van de laatste subsidies het fonds te liquideren en 4. de verordening BLS Vinac Haaglanden 2005 per 1 juli 2011 in te trekken overeenkomstig het ontwerp-besluit.
1
Creditrente is hier de vergoeding voor een positief saldo en debetrente de vergoeding voor een negatief saldo van het BLS Vinac fonds. 6
ONTWERP
Het algemeen bestuur van het Stadsgewest Haaglanden, gezien het voorstel van het dagelijks bestuur d.d. 16 maart 2011, BESLUIT I. Een eenjarige rente (periode 1 juli 2010-1 juli 2011) vast te stellen, van 0,82% credit en 1,31% debet, ten behoeve van het beheer van het BLS Vinac fonds; II. De verordening BLS Vinac Haaglanden 2005 in te trekken met ingang van 1 juli 2011. III. Overgangsrecht: Op bezwaarschriften tegen de beschikkingen tot subsidievaststelling wordt beslist met toepassing van de verordening BLS Vinac Haaglanden 2005.
Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van het algemeen bestuur van het Stadsgewest Haaglanden d.d. 13 april 2011, de secretaris,
de voorzitter,
drs. A. Harkes
J.J. van Aartsen
7
